1039 Dictee dinsdag 27 dec 2016 (1): dictee Vijf oefendictees canvas.be i.v.m. GDNT 2016 √

Dictee - dictees [1039]

Vijf oefendictees canvas.be i.v.m. GDNT 2016

1. Dictee over eten
Ook salades maken je dik als je er te veel mayonaise of vinaigrette op doet. Soms zitten er evenveel calorieën in een caesarsalade als in een hamburger. De saus camoufleert ook de authentieke smaak van de rauwkost. Pas ook op met de suiker in muesli's en met het vet in groenteburgers!

2. Dictee over Rusland
Nu het Siberisch koud geworden is, zitten de Russische apparatsjiks gezellig in hun datsja te genieten van hun wodka en zakoeski, hun variant van toastjes en chique canapés. De Doema, de oligarchen en de smeltende permafrost met zijn dreigende antraxbacteriën zijn nu even een ver-van-mijn-bedshow.

3. Dictee over kunst en de Amerikaanse verkiezingen
Duizenden diepbedroefde en gedesillusioneerde Amerikanen haalden na 8 november de verkiezingsborden uit hun voortuin. Maar niet Nina, een kunstenares die borden van niet-gekozen kandidaat-presidenten verzamelt. Haar tuin is een monument voor de onverkozenen, een kerkhof met kleurrijke grafzerken voor ter ziele gegane politieke carrières.

4. Dictee over een bedrijf leiden
CEO word je niet zomaar. Je moet ervoor langsgaan bij een headhunter voor een diepgaand gesprek. Kennis en persoonlijkheid zijn essentieel, omdat je professioneel en tezelfdertijd amicaal met je stakeholders moet kunnen omgaan. In managementjargon heet het dat allerlei cognitieve kwaliteiten en disruptieve competenties een minimumvereiste voor succes zijn.

5. Dictee over muziek
De Koningin Elisabethzaal is een hoogstandje qua akoestiek, met een nagenoeg perfecte klank. In onze contreien en ver daarbuiten vind je nergens een concerthal van hoger niveau, stelt de Vlaamse minister-president. Muzikanten van het Antwerpse symfonieorkest mochten de zaal maandenlang voor de officiële ingebruikname testen.

 

1038 Dictee maandag 26 dec 2016 (2): dictee Oefendictee december 2016 (16) √

Dictee - dictees [1038]

Oefendictee december 2016 (15)

1. Wij hebben gemantelzorgd. Dat is te koop in een Franse boetiek. Skrakipoku (VD ook: skratjie pokoe) is traditionele creools-Surinaamse zang begeleid door drums, voorloper van kaseko. Als tussenwerpsel gebruik je 'slaapwel'. Slapen gaan duidt het slapengaan aan. Het werkwoord slijzen komt van 'to slice'. Die slokop woont in een kruip-in. Jazeker: 's mans vrouw was heel wat mans. 's Morgens vroeg realiseerde ik me al: morgenvroeg begint de grote dag. GB heeft als variant ook nog smörrebröd. Na sms'en en sms-seks komt soms de sm-seks. Het Antilliaans dagblad berichtte over de status van
sms-loten. Snabbelen is snateren of tateren, schnabbelen is bijklussen. Wat koop je zoal in een Papiamentse snèkbar? Socializen doe je op congressen en recepties. Een sogger sogt of heeft gesogd. Zijn
soja-eiwitten wel gezond? Koop je op een solden solden? De strabante kerel reed in een Trabantje. Is bij het stretchen een stretchjurkje handig? Mag ik er stroganoffsaus bij?

 2. Ze voegde hem suave [uu] woordjes toe. Kijk zo'n stuudje nou toch! Soedah, in het Nederlands schrijf je gewoon 'Sudanees', maar wel 'soedanrood' (GB). Het was een Engelse successtory. Bij een buitenkansje roept een Spanjaard 'suerte'. Die corpspik was een fervent stuffgebruiker. Bij 'bejaarde' en 'oudere' is er sprake van (vrijwel) synonymie. De sukwa is een plant uit de meloenfamilie. Een sula [SR] is een stroomversnelling of waterval. Zij bewoont een
super-de-luxe woning. Een superrhib is een super rigid hull inflatable boat (een rhib is een kleine, wendbare en snelle motorboot). Hij bestelde twee syrahs, zij een syrahtje. Is dat survivallen niet zwaar? Wat vroeger de BIC-code was, is nu de SWIFT-code. De aankoop van die swaths, is daarbij wel een SWOT-analyse toegepast. Wist je dat soloslim [BE] groot slem (grand slam) was? Een sopi is sterkedrank of een borrel. Een sopropo is een bittere komkommer. Spang is spannend, aantrekkelijk. Zijn sprokenverzameling is groot. De srefidensi [SR] is de onafhankelijkheid. Een stacker is een vetverbrander.

 3. De SSS-eilanden zijn Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba. De stadiëring onderzoekt tumoren. Ik hou niet van die stadse fratsen. In een staminee moet je wel stamina hebben. Hoe schrijf je in het Standaardnederlands 'stand-by'? Handig: een opa's sta-opstoel. De preses was praeter propter praesens absens. Een stère (wisse) is een kubieke meter, een stèle (ook: stele) zit centraal in een plant. Wat ruist daar door het steppegras? Een stielman [BE] is een vakman. Op Stille Zaterdag kon je daar een speld horen vallen. De stobá is op de Antillen een stoofschotel. Een stonfutu is een steunpilaar. Bij een stop-motion wordt een film beeld voor beeld opgenomen. Een stop-over is in de luchtvaart een kortstondige onderbreking van een lange reis. Een scrabbelaar scrabbelt, speelt scrabble. Synovia is gewrichtssmeer, synovitis is gewrichtsvliesontsteking. Maar swijlen(s) was het kwaad al geschied. Swietslaan is zwiertslaan oftewel bluffen. Heb je die swietendrank al geprobeerd?

4. De blinde geleidehond was van geen nut meer voor zijn baasje. Wat voor een taalvorser een abc'tje is, is voor een algebraïschevergelijkingenoplosser een xyz'je. Wat heb jij mooie voet- en handschoenen! Doet hij nu aan tae-bo of aan tai chi? Een tambú (VD: tambu) is een bepaalde eenvellige trom. Is een teach-out net zoiets als een teach-in? Ze bieden [BE] tegeneen op. Er staat nu inderdaad een tekoopbord. Deze beschaving zou ten onder gaan. Een tweep is een twitteraar. Met dit twill wordt keper bedoeld. Tyapar is taugé. Tyuku's zijn steekpenningen. Een tyuri is [SR] een zuigend of smakkend geluid dat afkeuring of verachting uitdrukt. Met tgov. wordt tegenover afgekort. Texen is een verkorting van latexen.

5. Op de tafelen der Wet staan de tien geboden, de decaloog. Een titi zal wel een aap zijn. Het duurde tijdenlang, seconde-, minuten- en zelfs wel urenlang. Een toyboy is een speeltje voor een ouder man of vrouw. Een tomboy is een jongensmeisje. Ik heb me er tot-en-met in verdiept. Ik wou het daarbij tout court maar bij laten. Wat hield die Toescheidingsovereenkomst in? Met tomtom wordt ook zeker voedsel aangeduid. De tone of voice verwijst naar een spreek- of schrijfstijl. Hoe ziet een tonkaboom (en -boon) eruit? Is die tracé-info al vrijgegeven? Transcultureel is overgaan naar een andere cultuur (denk aan acupunctuur). De tweelingbroer en -zus waren ook sterrenwichelaarachtig heuse Tweelingen. Tweaken doet iets met hard- en software. Een tukunari is een pauwoogbaars. Een tumba is een dans. Zelfs Turken kun je turken. Het lijkt erop dat een trùk op de Antillen een verkoopwagen voor voedsel is. Zo is een trùk'i pan een soort van mobiel restaurantje.
 

1037 Dictee maandag 26 dec 2016 (1): dictee Nutteloze exercitie GDNT 2016 √

Dictee - dictees [1037] 

Dictee Nutteloze exercitie GDNT 2016 

Onderaan toegevoegd: de tekst van GDNT 2016!  

NB De dicteecompetitie 2017 is rond. Voor de eerste ronde van de 4 in Opwijk (B, tussen Gent en Brussel) zijn er al 9 deelnemers, dus nog max. 3 plaatsen beschikbaar. Als je mee wilt doen, wees er dus snel bij: aanmelden bij Herman Killens (killens.camps@telenet.be). Wie alle keren (minstens 3 van de 4) mee gaat doen, krijgt voorrang. Als er plaatsen over zijn, kunnen incidentele deelnemers aanschuiven.

Ik laat me zelden nog verleiden tot activiteiten die niet direct nut hebben (nutteloos zijn). Op deze tweede kerstdag maak ik daar een uitzondering voor. In het GDNT 2016 zaten nogal wat moeilijke woorden. Voor mij een interessante vraag: komen die voor
- in mijn verzameling van echte dictees (932 stuks) - E
- in de in Breskens en omstreken wereldberoemde lijst van Rein (60 A4'tjes) – L
- in de (gebundelde) 856 oefendictees (O)? 

Hieronder het antwoord: 

 - (t) glossolalie L O 

- (1) kladderadatsch L O
- gebakkelei E L (bakkeleien) O
- conciliatie O (reconciliatie)
- getoost E L O (toost, etc.)
- krambamboeli E L O
- impardonnabel L (improductief, imprakticabel)
- dociliteit O
- Taalunie E L O
- abhorreren L

- (2) hyperboreeër(s) E O
- perfide Albion O
- anorectisch(e) L O (anorectica)
- anglicisme(n) E L O
- boobytrap(s) E O
- Gemenebest O (g, G)

- (3) vicedecaan E (viceadmiraal) O (viceprovider)
- bètafaculteit E (bètadictee, bètakant) L (div.) O (div.)
- verengelsing E
- mordicus E L O
- excavatie O
- attaqueren E L (attaque) O
- teneinde E L O
- dysthymie L O

- (4) subcutaan O
- hybridisch E (hybride) L (id.) O
- Dunglish L O

- (5) (Groot) Dictee E L O
- lingua franca E L O
- geüpgraded E (upgrade) O
- steenkolenengels E L O
- Eerste Kamer E L O
- fotovoltaïsch(e) E O

- (6) qaly('s) E (oefendictee Breskens 2008!)
- angehauchte E L
- ei's O
- (opinie)peiler E L O
- remplaceren E L O
- enigmatisch E O
- metamorfose(rend) E (gemetamorfoseerd) O
- pijler E L O 
- ten langen leste E L O
- steil(e helling) E L O
- stijl E L O

Redelijk compleet dus! 

En inderdaad: een nulfouter! 

Hier het GDNT 2016: 

Glossolalie (auteur: A.F.Th van der Heijden) 

1. Geen kladderadatsch, maar wat een gebakkelei over het Engels als academische voertaal en de virulente impact daarvan op de landstaal. Hier faalt elke conciliatie middels getoost met krambamboeli. Complicerende factor: de impardonnabele dociliteit van de Taalunie, toch gesubsidieerd om het Nederlands te protegeren, niet te abhorreren.

2. Men kan ook de hyperboreeërs op het perfide Albion ervan verdenken dat ze hun anorectische koloniale ambities willen revitaliseren door het idioom van de overzeese buren te infiltreren. Met anglicismen als boobytraps wordt alsnog een talig Angelsaksisch Gemenebest gecreëerd.

3. De vicedecaan van de bètafaculteit moge zonder restrictie voor verengelsing zijn, schrijver dezes is mordicus tegen. Als de Taalunie het Nederlands aan excavatie blootstelt, dan zal ik deze vijfde colonne attaqueren teneinde onze prachttaal voor dysthymie te behoeden.

4. De voorstanders bewieroken hypocriet deze internationalisering, onderwijl subcutaan blakend van commercialiteit. Het resultaat is hooguit een hybridisch Dunglish – glossolalie zonder zweem van religieuze extase. 

5. Mijn gastheren zullen hierna wel een Groot Dictee in tot lingua franca geüpgraded steenkolenengels bestellen, riskerend dat tegenstanders van fossiele brandstoffen voor de Eerste Kamer komen demonstreren ten faveure van windturbines en fotovoltaïsche cellen.

6. Onze gevioleerde moerstaal kan nog qaly’s winnen via een didactisch angehauchte opiniepeiler die alle korte ei’s door lange wil remplaceren, daarmee zelf enigmatisch metamorfoserend tot stuttende pijler van een mening. Aldus kan ten langen leste de te steile helling naar een uitgebeende nationale stijl geslecht worden. 

1036 Dictee zaterdag 24 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (15) √

Dictee - dictees [1036]

Oefendictee december 2016 (14)

1. De oekazestroom houdt maar niet op. Zo'n incident houdt je niet op. Wat mankeert een parra paratroeper? Heeft de jeugd nog propz voor elkaar? Hij wilde me vernachelen met de verkoop van die rachels. Snuif zachtjes, 't is rapé. Rea's hebben weinig van doen met realia. Ik mag die reallifesoap graag zien. Bestond de Rapaljepartij louter uit rapaillepolitici? Je moet rechtop staan en rechtop zitten en niet kromlopen, anders zul je je schoenen nog scheeflopen! Het reclamemaken vereist reclame maken. Ik wil je wel bij hem recommanderen. Die scheepsexploitant reedt al jaren containerschepen. Wij vinden 'refo' eerder een geuzen- dan een scheldnaam. Hij is een ware reggaeartiest. Bij relokaliseren vindt een relocatie plaats. Je weet het nog: remuneratie is beloning. Høken geeft veel reuring. Een halfrijke, is dat een bijna-rijke, maar zeker nog geen richard of nouveau riche? Een ria is een door de zee overspoeld rivierdal. We konden ernaar fluiten: het was ribbedebie.

 2. Een rizoom is een wortelstok. We hebben driemaal in de rondte gedanst. Er stond een rijendik, beter gezegd: drie rijen dik, publiek. Hun ritegehechtheid was erg groot. Een romcom is een romantische comedy. Een rotisserie is een grillrestaurant [met ww. zou 'grilrestaurant' ook kunnen] , gespecialiseerd in geroosterd vlees. In Indië zijn rows [raus] relletjes. Een rowti [roo-tie] is [SR] een dikbekje met een oranje buik. Een rumblestrip is een verkeersdrempel. Een runder- is beperkter dan een rumpsteak. En die ruziezoeker maar ruziemaken ... Die RvA moet je op de Antillen zoeken. Schrijf liever 'alfanumeriek' dan de afkorting A/N. Die ana's lijden aan ana. Het tegengestelde van anadroom is catadroom, dat van anabolisme is katabolisme. Heeft anakoesi met akoestiek (acustica) te maken? Hij leefde van 33 a.C. to 19 An.C. Is deze stichting anbigeregistreerd? Hij was een ancien met hoge anciënniteit. De wijsbegeerte is de ancilla theologiae. Daarvoor had je het ancien régime.

 3. Hij vroeg het ten enenmale en ook nog ten anderen male: gaan jullie wortelschieten? Het Andesvolk wordt geplaagd door andesvossen. Wat staat er nog meer in je anekdoteboek? Anerytropsie is roodblindheid. De angalampu [SR] is de Chinese roos. Hij is goed angejiddeld: hij kent het woord 'mazzeltof'. We verkeren in grote angina temporis. Een angisa is een hoofddoek. De Anglaise danste de anglaise. In Angola betaal je met kwanza's. Hoe groot is nu eigenlijk een ångström? We moeten ankerop gaan. Een anonymus die in de anonimiteit wil blijven, schonk het ons. Die Anschluss was niet zomaar een anschluss. Een cai is een centrale antenne-inrichting, CAI computer-aided instruction. Antifa's zijn antifascistisch. Antifoulingverf weert aangroei. Bij social gaming komt ragequitten vaak voor. Een Vinex'er woont in een Vinex-wijk en een Wajong'er (!) krijgt een Wajong-uitkering. Als planten aanslaan, gaan ze wortel schieten. Een sabaku [SR] is een kleine reiger.

4. Met sm wordt sadomasochisme bedoeld, een sado is een dos-à-dos. Lijkt een salopetterok nou op een dirndljurk? De sangrafu is een kruidachtige plant. De santeria is een syncretische religie in delen van Zuid-Amerika. Scheelzien is scheelkijken [VD: los]. Een sapakara is [SR] een grote blauwpaars en geel gekleurde hagedis. Sawpaws [2x oh] zijn bapao's. Al mijn kinderen moeten nog schoollopen. De schrokop gleed de schuifaf af. In mijn mobieltje zit een SD-kaart. Vroeger senior adviseur, nu seniorstarter. Tegen die leraar zeg je 'sensei'. Sereh is citroengras geen mv.]. Een jas met sergen voering. De entourage was sf-achtig. Prima: huwelijk van een workaholic en een shopaholic. De seú [ook mv.] is een oogstfeest op Curaçao (tweede paasdag). Onze sibbentafel is vrijwel compleet. Een sibibusi is een zware onweers- en/of regenbui. Zou een sidderaal een sideraal ritme hebben? Sjotten met een bal is niet shotten met een naald. Een sika [SR] is een zandvlo. Wat, een sing-in met honderden deelnemers? Een siamang is een soort gibbon. De bijbelverkoper verkocht ook kinderbijbels. Heb jij het kinderboekenweekgeschenk al? Wanneer was die Kinderboekenweek ook alweer?

 
 

1035 Dictee donderdag 22 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (14) √

Dictee - dictees [1035]

Oefendictee december 2016 (14)

1. Eten we ajam roedjak of ajam smoor? Bedoelde u nou de donkere dagen voor Kerstmis óf de donkere dagen voor de kerstmis(sen)? Bosnegers droegen vaak een pantje. Een paean is een overwinningslied. Een pagara-estafette knalt behoorlijk. Met een pagatinukastje kun je je elektriciteitssaldo opwaarderen, zoals bij een prepaid telefoontegoed. Wat een leuke pailletjes (paillettetjes)! Pandanen vind je (ook) aan het strand. Hun pannelijst bij het autorijden is enorm. Een passe [geen 'suh'] vind je bij het schermen. Pastechi zijn gevulde pasteitjes met gehakt. Een pata is een schoen en pata negra komt van varkens met zwarte poten. Een pateeke [BE] is een gebakje. De pegapega is op de Antillen de huisgekko. Mooi, die bloes van pekin(g)! Die penshonado's vind je alleen buiten Nederland. Een peprewatra [ih ih ah aa] is dunne pepersoep met vis of vlees. Voor ons drie pernodjes (met nootjes) graag. Zijn zij echt personae non gratae? Een petechie zit op of onder de huid.

2. Zowel petit-beurres als petitfours kun je bij de koffie offreren. Dat lijkt onzinnig: een PET-scan van een petfles maken. Het holifeest (Holi) wordt ook aangeduid met (Holi-)Phagwa (GB), het phagwafeest dus. Speelt de picamaat nog een rol bij picaas? Een pignon is een conisch tandwiel. Een niet-roker zal nooit gaan pijproken. Geen idee wat pi-ka aanduidt. Pinaren is tekortkomen. 'Piot' heeft meerdere betekenissen. Een pipi is een plasje en een pipit [2x ie] is een pépite [uh]. Een pirin [ie, ih] is een pireng, piranha. Een plexus is een soort zonnevlecht. Een poclain is een graafmachine. Een podosiri(palm) is een açaipalm. Het pokopokobeginsel houdt in dat je de Nederlandse rechtspraak niet
een-op-een kunt toepassen op Aruba, etc. In Suriname is Politiehandvest een eigennaam. Met een pompom kun je schieten, een pompon is een versiersel. Met popjawa wordt Javaanse popmuziek bedoeld. Een popsicle is [SR] een ijslolly, een waterijsje. In een POS-apparaat (VD) zit posapparatuur (GB) [letterwoord?]. De posologie is de leer van de dosering van geneesmiddelen.

3. Alleen een post-factumanalyse kan de resultaten post factum zichtbaar maken. De powisi is [SR] de gewone, zwarte of gekuifde hokko. Een PP'er is vast lid van een of andere politieke partij. Prapi's zijn aarden kommen. Een quena is een benen blokfluit uit Brazilië. Quines zijn worpen van twee vijven bij het dobbelen. Je hebt het pythisch orakel en de Pythische Spelen. We speelden een rondje pyaw (Chinese loterij, voorbeeld: de pyawbank). Een preiskoro is een soort kleuterschool. Een preparé is een filet americain. Prepress: voorbereidend werk bij het drukken. Een prequel is een film of aflevering die laat zien wat aan een serie voorafging. Een pretoriaan is onder andere een soldaat: de pretoriaanse lijfwacht. Een printabezem is een zekere bezem. Met mijn privé-e-mails en -uitgaven heb je niks te maken. Pro bono werken, pro-bonowerk is voor het algemeen welzijn. De procureur des Konings en de commissaris der Koning hadden een verhelderend onderhoud. Een prodowaka [SR] is een gezamenlijke (feestelijke) wandeltocht ter gelegenheid van een jubileum e.d.

4. Een pmc is een product-marktcombinatie. Een pro justitia is een proces-verbaal. Promiscue gedrag wordt meestal afgekeurd. Prosciutto is Italiaanse gekruide, gepekelde en vervolgens langdurig gerijpte achterham. Prosodie is de leer van het gebruik van woorden en lettergrepen in de versbouw van een taal (te onderscheiden van 'metriek', leer van de versbouw). Een prove is in ieder geval een jaarlijkse toelage. Een prowagen is een patrouilleauto van de politie. Hebben jullie dit ook in Pruisisch blauw? Met een psycho zal wel een psychopaat bedoeld worden. Een pu is een Chinese lengtemaat: zeg maar een meter en een el. Kun je me de pukcode van dit toestel geven? 'Pupiter' is een verouderd woord voor lessenaar.

 
 

1034 Dictee woensdag 21 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (13) √

Dictee - dictees [1034]

Oefendictee december 2016 (13)

1. Bij winkelskijken stat je, meestal in een groot- of kleinsteeds stadje. Bij het atten at je met een adje ad fundum. Vergelijk: quatten is met een quad rijden ... [quadden mag ook!] Heb je de klemtoon bij asafoetida goed en spreek je wel een 'ee' uit? Kan die aso het aso wel tot in de puntjes verzorgd opschrijven? Hij schopte met zijn bootee tegen haar booty [niet in wdb.] Al eerder geweest: het is 2- à 3-duimsgat (VD, lemma walmgat, maar 2-à-3-duimsgat kan ook – Taaladvies). Verder moet je schrijven: 2-duims gat of tweeduims gat, 2 duimsgat of twee duimsgat. Mijn nieuwe boek vient de paraître – veroorzaakte een
va-et-vient van kopers. De sm-adepten waren gek van plasseks. Owrukuku's [oo-roe-koe-koes] zijn uilen of lanspuntslangen. Wie is de overallwinnaar van het dictee? Of heeft die een overal(l) gewonnen? Mooi, die orkestrale klanken! Mijn oudoom, oud-burgemeester vertelt graag oudbakken moppen. Orgeade is een drank (amandelpers). Een orb komt voor in de astrologie, organza is een weefsel van doorzichtige zuivere zijde. De or kun je niet zomaar op z'n janboerenfluitjes opzijschuiven. Een ovonde is een ovale rotonde. 

2. De termen (dubbele) opt-in en opt-out hebben betrekking op e-maillijsten, opting-out [en opting-in] op bedrijven. Laten we snel ter zake komen: jullie mogen onverrichter zake terugkeren. De oorlogsmoeë naties wilden niet na de Hongerwinter nog een hongerwinter riskeren. De Oostinjevaarders kwamen met sterke verhalen terug. Een openluchtbad bevindt zich in de openlucht, openhaardhout in de open haard. De opendagcommissie organiseerde de opendeurdag. Met een open mind ben je open-minded, opensourcesoftware komt uit een open source. Op punt stellen leidt tot een oppuntstelling, ook voor iemand met een opruststelling. Oehoe, ben ik in beeld? De niet-zoekgeraakte spectators zijn terecht gekomen. Heb ik iemand ontriefd? Bij dat biljarten moet je om en om stoten: een soort van om-en-omvolgorde dus. Ze schreeuwen omstebeurt. Zij zouden eraan onderdoor gaan: de tegenpartij kon rustig onderuitzakken en raakte helemaal ontstrest. Een ojief is des timmermans, een ogief des bouwmeesters. Als je een project op on hold zet, staat het in de onholdstand [zie onderaan bij *].

3. Een obi is een Japanse gordel of iets bij een judopak, een obus een granaat, die obuskraters veroorzaakt. Een ofisina is een kantoor of bureau. De zege was voor de onzen, voor wie 30 onsen (onzen) chocola beschikbaar waren (30 ons ... was). Een onsbelang is een buurtwinkeltje. Ik heb toen een nadrukkelijk appél [schieten maar!] op jullie gedaan! Ik probeer zo weinig mogelijk aan de tekst te veranderen en zo veel mogelijk de context in acht te nemen. Hier nog wat moeilijk te traceren woorden uit GB: biná = (Papiaments) hert, buní = (P.) tonijn, doño = (P.) baas, eigenaar, meester, forsa = (P.) kracht, sterkte, kurkuru = [SR] mand op de rug via een hoofdband, gaita (P.) = soort populair kerstlied, gaito (P.) = (Arubaans) haantje, ook: sierplantje met op een hanenkam lijkende bloem, her(i)heri = [SR] eenpansgerecht met bakkeljauw, hetzen = een hetze ontketenen, hòmber = (P.) man, kerel, vent, drecheren = repareren en cautal [uitspraak: tjau-tahl] = een zekere muziekgroep.

4. Een amadine is een prachtvink. De hoorn van Amalthea is de hoorn des overvloeds. Die jongelui spelen amandelhockey. Amaxofobie is wagenvrees en een Amazigh is een Berber. Kan het ook zonder al die ambages? Is er een amber alert? Zij is een ambetante tante. We kicken op ambient. Ambras wordt ook wel met embarras aangeduid. Ambtenaren zijn goed in ambtenarees. Ambushmarketing lijkt niet zo fris. De ame is de atomaire massa-eenheid. Voor ons  ben je een âme de boue. Met het amerikaans worden de duurste merken sumatratabak aangeduid. Zo'n amfibrachys vind je in amfibrachische verzen. Wat is een amfiprostylos? Een amortisseur is een schokbreker. Een veelgebruikt middel is amoxicilline. In de amphigouri kwam een amperbroekie, een g-string, voor.

Taaladvies, vraag 1291, met keurmerk: samenstellingen van Engelse woorden met als laatste deel een Nederlands woord of een Engels woord dat in het Nederlands gebruikelijk is, worden in principe aaneengeschreven: junkmail, callcenter, businessclass. Dat geldt ook voor samenstellingen waarvan het eerste deel een woordgroep is van een bijvoeglijk naamwoord en een zelfstandig naamwoord of van twee zelfstandige naamwoorden. Voorbeelden: heavymetalband, socialprofitsector, businessclassticket.
Ook Engelse woordgroepen waarvan het eerste woord een voorzetsel is, zoals on demand en in company, worden in samenstellingen ermee helemaal aaneengeschreven. Voorbeelden van zulke samenstellingen: ondemanddienst, atrandomaanpak, incompanytraining, inserviceopleiding, athomegevoel. 

Kennelijk heeft GB dus zelf at-homegevoel fout! Net als:
by-wirebesturing.

Correct: athomegevoel, bywirebesturing.

GB heeft (nog) wel: fly-by-wirebesturing. 

Ze gaan dat corrigeren!

 

1033 Dictee dinsdag 20 dec 2016 (2): dictee Oefendictee december 2016 (12) √

Dictee - dictees [1033]

Oefendictee december 2016 (12) 

1. In Noord-Afrika zie je veel agadirs. Wat weet je van de Aga Khan? Op '*ornis' (een selectie): aandachttekortstoornis, agapornis (Afrikaanse dwergpapegaai: kennen geen echtscheiding ...), aepyornis (uitgestorven reuzenvogel van Madagaskar), koornis (concha), kornis (kroonlijst), meervoudigepersoonlijkheidsstoornis (MPS),
slaap-waakstoornis en stressstoornis. Het klinkt raar: hij is agelovig. De maan scheen a giorno. Heeft u ook agnèssorelsoep? De goudhaas is een agoeti, een zekere solenodon een agouta. Agro-inflatie is agflatie en Vondel was de Agrippijnse zwaan. Aquavit, brandewijn, eau de vie, aguardiente: you name it. De aguma kun je eten, in de aguinaldo kun je zingen. Ik heb keine ahnung: was Ahasverus echt de Wandelende Jood? Niet erg democratisch: zo'n vergadering à huis clos. De afko AI staat voor: Anguilla, Amnesty International, artificial intelligence en aviaire influenza. Een aigrette is een zilverreiger, het aikido een oosterse vechtsport, een ailanthus een hemelboom, een aileron een rolroer en ailurofobie angst voor katten.

 2. Hij droeg een air d'importance met zich mee. De airmarshal had zijn airedaleterriër bij zich en hij produceerde nog weleens een whiff bij het golfspel. De ajuinenstad, dat is Aalst. Bij akathisie kun je niet stilzitten. Een akanswari is een veelvraat. Bij voetbal zie je wel akka's. Aichmofobie is een ziekelijke vrees voor al wat scherp is en arachnofobie is angst voor spinnen. Je ziet eruit als een geest. De grappigste manier om een kleine haring fout te schrijven: juist, haringkje (correct: harinkje). Is het nu 'nassen' of 'nasjen'? Nationaalsocialisten hangen het nationaalsocialisme aan. Waar zouden ze naartoe reizen? De naverkoopdienst is de dienst na verkoop. De nazi's van nazi-Duitsland hingen de nazi-ideologie aan. De slimme spin Anansi heet Nanzi op Curaçao, Bonaire en Aruba, de ABC-eilanden; vandaar: Nanzivertelling. Amor fati: liefde tot zijn lot; het ja-zeggen (ja zeggen) tot het leven; dat doet een ja-zegger (jazegger) dus [zelfde problemen met 'nee']. Wat is het nekton? Neopreen is de merknaam voor polychloropreen (een synthetisch(e) rubber – de- en het-woord). Hoe spreek je 'ney' uit?

3. Kijk, dat is nou een niet-alledaagse nietmachine. Een van de beide nonouders (vergelijk: nu-of-nooitmoeder) werd op non-actief gesteld. GB en VD willen dat je 'NOS-journaal' schrijft (een van de vele, het instituut is met eigennaam: NOS Journaal). Het klusje was in no time geklaard (bijwoord: no-time - GB, geschrapt in 2024). Ik zal te allen tijde 'in allen gevalle' ['in alle gevallen' betekent iets anders] en 'in allen dele' schrijven. Het is daar een en al slijk. Dat geaccordeerde akkoord is typisch à la belge. We aten sint-jakobsvruchten à la nage. Zo'n code-roodsituatie (vergelijk: alarmfase-driesituatie) is alarmerend. Die zielenpiet met zijn calimerocomplex had ook nog een minco. Wat is dringender: à la seconde of à la minute? Een alatapepre [uitspraak: ie] [SR] is een kleine rode chilipeper. Een albikoor is een boniet. Een alcalde is een schout of burgemeester. Op te zoeken: alcarraza, alcazaba en alcazar. Hij was een gekend alcoholieker. Hij lijdt aan ALD: adrenoleukodystrofie. Met alexie kun je best nog alexiaan worden.

4. Alfastralen zijn a-stralen. Dat is Latijn voor jou, algebra voor mij. Ooit had je de Algemene Staten. Wanneer zijn de Algemene Beschouwingen? Een alguacil is een politieambtenaar in Spanje. Moslims zeggen in voor- en tegenspoed: alhamdullilah. Je zou zo'n alibaba toch ... Heeft jouw oma nog A-lijnkleding gedragen? Hij heeft het a limine geweten. Een voorbeeld van alkoxy is methoxy. Dat is typisch all'antica. Iemand die alleen staat, is een alleenstaande. Ja, van zulke platitudes lust ik er nog wel een paar. Sommige computerbestanden zijn alleen-lezen (read-only). Is dat nu die Alleenzaligmakende Kerk? Wist je dat dholes alpenhonden zijn? De Al Qaidavlag wappert daar. ALS is amyotrofische laterale sclerose. Een alstroemeria [uitspraak: eu] is (ook) een incalelie. Zij stelt alsmaar
als-vragen. Alto's zijn alternatievelingen. Worden er nog steeds
alt-A-hypotheken verstrekt? Altera pars Petri is secunda Petri.