1029 Dictee zondag 18 dec 2016 (2): dictee Oefendictee december 2016 (10) √ x

Dictee - dictees [1029]

Oefendictee december 2016 (10)

1. Van acejes, beestjes [sj], ceedeetjes (ook: cd'tjes) en voetballende E'tjes en F'jes heb ik geen aasje verstand. Ik zal je een ababbel (een (h)aberdoedas) verkopen. Die conclusie is ongerijmd: a baculo [k, oe] ad angulum [oe, oe]. Ik zal het je haarfijn, ad acia [k] et acu [k, oe], in geuren en kleuren, uitleggen. Zijn ster steeg al(s)maar hoger: ab alto ad altum [oe]. Met abasie kun je niet lopen [ge­volg van een spier-, zenuw- of gees­tes­ziek­te]. Hij kent het hele seks-abc. Abcederen is abcessen [etterbuil, ettergezwel] vormen. Ze koutten [ww. kouten, babbelen] gisteren over koetjes en kalfjes: ab hoc et ab hac. Ik zeg dat ab Jove principium, om met de (het) voornaamste te beginnen. Het Abrammetje spelen [pro­be­ren zich te red­den door de hal­ve waar­heid te zeg­gen] hielp hem niet. Geef eens een voorbeeld van aboutalisme [NL: het de­cen­tra­li­se­ren van bepaalde over­heids­ta­ken op so­ci­aal ge­bied - Ahmed Aboutaleb]. Het ABS is het antilock braking system of antiblokkeerremsysteem. In de herfst zie je veel abscissie [afvallen van de bladeren]. Even afkloppen: absit omen [moge dit geen voorteken zijn van iets akeligs]. Na de biecht wil je graag 'absolvo te' [ik schenk u vergiffenis] horen. Die conclusie absque causae cognitione [zon­der ken­nis van za­ken, zon­der voor­af­gaand on­der­zoek] was wel heel voorbarig. Hij draagt de abtsstaf [kromstaf abt]. Hoe is de AbvaKabo ontstaan [in NL; oor­spron­ke­lijk Al­ge­me­ne Bond van Amb­te­na­ren -
Ka­tho­lie­ke Bond van Over­heids­per­so­neel, vak­bond, aan­ge­slo­ten bij de FNV = Fe­de­ra­tie Ne­der­land­se Vak­be­we­ging]? Heb je al een Gmailaccount [niet in wdb.]? Een AA
[ac­coun­tant-administratieconsulent - achter de naam] is nog geen RA [registeraccountant - achter de naam].

2. Hij is prolifeactivist [tegen abortus en euthanasie]. Een acutus is een accent aigu. Actum agere is stro dorsen, onnodig werk doen. Met acyclovir behandel je herpes . De dit jaar door A.F.Th. van der Heijden geconcipieerde tekst van het Babelse imbroglio [verwarring, verwikkeling] dat wij kennen als het Groot Dictee der Nederlandse Taal – zaterdag live te volgen vanuit de Eerste Kamer der Staten-Generaal te 's Gravenhage – zal vast wel weer een labyrintische gribbelgrab(bel) [alleen in de verbinding op de gribbelgrabbel = te grabbel] zijn van zeugmata [mv. - hier zet men koffie en over], polysyndetons [= met voegwoorden, vgl. asyndeton = zonder: ik kwam, ik zag, ik overwon] en anakoloeten [zin die niet loopt], ad absurdum [tot in het ongerijmde] volgepropt met przewalskipaarden, parallellepipedums en perubalsempopulieren. Soit [het zij zo, toegegeven]: bij de wijd en zijd gefêteerde pennenridder Marnix Peeters [Vlaams auteur], een der participerende BV's [bekende Vlaming], leidt een en ander vooralsnog geenszins tot impetueus [onstuimig, luidruchtig] nagelbijten, virulent [met giftige werking venijnig] gejeremieer of gênant gillendekeukenmeidenvertoon.

3. Ze werd op sociale media ei zo na [bijna, op een haar na] gelyncht. Acetofenon is fenylmethylketon [enigszins giftig, gebruikt als oplosmiddel]. De Holland acht bezocht de Acht van Chaam. Ze werd begeleid door backing vocals [achtergondvocalen, begeleiding op de achtergrond]. Je moet niet achteromkijken en hem niet achternazitten. Ze zouden achteroverleunen en een glas port achteroverslaan. De achtertroep [mi­li­tair: ach­ter­ste eche­lon van de ach­ter­hoe­de] was keurig net. Wist je dat VD 1976 [das war einmal] woorden op -achtig [niet: prachtig, etc.] heeft? Als je ze wilt hebben: een mailtje is genoeg. Dat geldt niet meer 2025! Verklaar de actio popularis [ju­ri­disch:
rechts­vor­de­ring in­ge­steld door een wil­le­keu­rig lid van een pu­blie­ke rechts­ge­meen­schap] de actio Pauliania [ju­ri­disch: vor­de­ring we­gens be­na­de­ling van schuld­ei­sers of recht­heb­ben­den]. Je kunt niet meer zonder adblocker [com­pu­ter­pro­gram­ma dat voor­komt dat op een
in­ter­net­pa­gi­na ad­ver­ten­ties wor­den ge­toond, re­cla­me­kil­ler,
re­cla­me­wis­ser]. Hebben we die add-on echt nodig [uitbreidingspakket voor soft­ware of hard­ware]? Die Indiër had zes adés [Maleis: jongere broer of zus]. Hij heeft aderplaque [me­disch: (vet)­af­zet­ting in de
ade­ren] ook nog adynamie [spierzwakte]. Het eindigde met een sprint à deux [met twee personen, renners]. De adh is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (vergelijk de adi = aan­vaard­ba­re da­ge­lijk­se
in­na­me). Met 'adie' wordt 'adieu' bedoeld. Ad instar is à l'instar [naar de wijze van, eveneens]. Dat adje verwijst naar atten [glas in één teug tot op de bodem leegdrinken]. De admiraliteit [bewind over zeezaken] van Zeeland kenden ze hier wel. Ik maak vaak dictees ad modum Minelli [op de wijze van Minellius, vertaald en/of geannoteerd]. Lijfeigenen waren adscriptus glaebae [gebonden aan de bodem]. Ad summam [alles samengenomen, om kort te gaan]: het klopt wel. Die sisyfusarbeid is adverso flumine niti [vergeefse moeite doen]. Rechters worden ad vitam [voor het leven - ad vitam aeternam = voor de eeuwigheid] benoemd. De Advocatenwet kwam niet in het geding toen ze na de advocatenstreek een advocateborrel [advocaat(je)] namen. Weg met adware [soft­ware die dient om, meest­al on­ge­vraagd,
re­cla­me­bood­schap­pen te la­ten ver­schij­nen op pc’s van in­ter­net­ge­brui­kers]!

4. Een AE [astronomische eenheid] is zo'n 150 miljoen kilometer, een A.E. een Archi-Episcopus, een aartsbisschop. De aedesmug verspreidt dengue en zika. Zij lijdt aan aegri somnia, hersenschimmen. Dat heeft een grote aero-elasticiteit. Een orgel is een aerofoon [instrument met geluid via luchttrillingen]. Aan een lekkende aerosolverpakking [uiterst fijne nevel] heb je niets. Maak met aes alienum [geleend geld] meer rendement dan de door jou te betalen rente! Een esculaap [op auto dokter] is naar Aesculaap [Griekse god van de geneeskunst] genoemd. De aesopische fabels komen van Aesopus [legendarische dichter]. Voor het graf staande, zei hij: "Aeternum vale [vaarwel voor eeuwig]!". Zegt dat je wat: de moriaan wassen (Erasmus): Aethiopem dealbare [vergeefse moeite doen]? Internet ook: vergeefse moeite, nutteloze arbeid. Gaat dit soms over Zwarte Piet? De prijs is af fabriek (affabriekprijs). Dat boek is áf [nadruk]! Een jezus is een Jezusafbeelding. Hij bliksemde (donderde) de trap af ... Vroeger had je een afdeling (niet-)roken in de trein. Wat 'n affaire (aferesis = wegval van letters aan het begin van een woord)! Bespreek de af- [aanvoerend] en efferente [afvoerend] zenuwen. Voor wie is affiliate marketing [internetmarketing met een link bij een derde partij, die een beloning ontvangt als de link gebruikt wordt] interessant? Een affix ['grond' met affix 'ig' wordt 'grondig' - vgl. prefix, infix, suffix] wordt geaffigeerd. De kralenrijger ging af als een reiger [ook: gieter, slecht figuur slaan, grote nederlaag lijden - met woorden]. Waar betaal je met afghani's? In Afghanistan [AFN].

 
 

1028 Dictee zondag 18 dec 2016 (1): dictee Groot Dictee der Nederlandse Taal 2016 √ x

Dictee - dictees [1028]

Zie ook 1037! Daar met uitgebreide toelichting.

Groot Dictee der Nederlandse Taal 2016

Glossolalie (auteur: A.F.Th. van der Heijden)

1. Geen kladderadatsch, maar wat een gebakkelei over het Engels als academische voertaal en de virulente impact daarvan op de landstaal. Hier faalt elke conciliatie middels getoost met krambamboeli. Complicerende factor: de impardonnabele dociliteit van de Taalunie, toch gesubsidieerd om het Nederlands te protegeren, niet te abhorreren.

2. Men kan ook de hyperboreeërs op het perfide Albion ervan verdenken dat ze hun anorectische koloniale ambities willen revitaliseren door het idioom van de overzeese buren te infiltreren. Met anglicismen als boobytraps wordt alsnog een talig Angelsaksisch Gemenebest gecreëerd.

3. De vicedecaan van de bètafaculteit moge zonder restrictie voor verengelsing zijn, schrijver dezes is mordicus tegen. Als de Taalunie het Nederlands aan excavatie blootstelt, dan zal ik deze vijfde colonne attaqueren teneinde onze prachttaal voor dysthymie te behoeden.

4. De voorstanders bewieroken hypocriet deze internationalisering, onderwijl subcutaan blakend van commercialiteit. Het resultaat is hooguit een hybridisch Dunglish – glossolalie zonder zweem van religieuze extase.

5. Mijn gastheren zullen hierna wel een Groot Dictee in tot lingua franca geüpgraded steenkolenengels bestellen, riskerend dat tegenstanders van fossiele brandstoffen voor de Eerste Kamer komen demonstreren ten faveure van windturbines en fotovoltaïsche cellen.

6. Onze gevioleerde moerstaal kan nog qaly's winnen via een didactisch angehauchte opiniepeiler die alle korte ei’s door lange wil remplaceren, daarmee zichzelf enigmatisch metamorfoserend tot stuttende pijler van een mening. Aldus kan ten langen leste de te steile helling naar een uitgebeende nationale stijl geslecht worden.

 

 

1027 Dictee zaterdag 17 dec 2016 (1): dictee Burgemeestersdictee 2016 √ x

Dictee - dictees [1027] 

Burgemeestersdictee Zeeland 2016 (auteur: Rein Leentfaar)

Gehouden op initiatief van de burgemeester Annemiek Jetten van Sluis op de gala-avond van de commissaris van de Koning in Zeeland met alle Zeeuwse burgemeesters, die afwisselend een ludiek onderdeeltje op zo'n avond moeten/mogen organiseren.

In elke genummerde zin zit één spelfout. In rood en correctie [groen] 

1. Zeeland anno Domini (A.D.) tweeduizendzestien [tweeduizend zestien].

2. U had hier vanavond niet mogen zijn! U had gekluisterd aan uw TV [tv] moeten zitten voor het Groot Dictee der Nederlandse Taal met Philip Freriks in de Eerste Kamer. 

3. Dat moet zo blijven: Zeeland, klein maar fijn, en zelfs het kleinst qua inwonertal. Provincie met de meeste zon, de leukste mensen en de verassendste [verrassendste] stranden! 

4. Verwacht geen kant en klare [kant-en-klare] oplossingen voor alle problemen. En ook niet altijd snel: de totstandkoming van de Westerscheldetunnel heeft 60 jaar geduurd. 

5. Het adagium 'ik worstel en ontzwem' (luctor et emergo, devies in het wapen van Zeeland) kent iedere Zeeuw, van Oost Zeeuws-Vlaming [Oost-Zeeuws-Vlaming] tot Noord-Bevelander. 

6. De CvdK, de CdK of CvK, de Commissaris [c] van de Koning Han Polman gaat weleens naar New York voor de Four Freedoms Award; ook Angela kreeg die. 

7. Volgens mij werkt kabinetschef Pieter Jan Mercie meer op de achtergrond dan in de publiciteit. Hij produceert kabinetstukken [+ s] en is verder een bekend buschauffeur! 

8. Dijkgraaf Toine Poppelaars heeft ook veel provincieërvaring [e-e]. Als onbezoldigde nevenfunctie is hij onder andere lid van de Tafel van 15, maar dat bent u toch allen? 

9. Jaap Gelok vertegenwoordigt de gemeente Borssele [dorpskern met ss, de gemeente is Borsele]. Zijn jodiumpillen verdienen een ruimere verspreiding dan de huidige 100 kilometerzone (100km-zone). 

10. Goes [+ '] burgemeester is René Verhulst. Deze schrijver-bestuurder aarzelde niet om jarenlang het Goese dictee te dicteren. Hij schreef "De banneling van Tobago ...". 

11. Jan-Frans Mulder voltooide een soort heen en weertje [met - -]: eerst Axel, toen Papendrecht en nu Hulst. Wist je dat hij een complete horecaopleiding volgde?

12. Kapelles Anton Stapelkamp is voorzitter van onze club; hij is dan wel geen Italiaanse gonfalonnière [e - Italiaans] of Engelse lord mayor, lijnt niet, doet veel aan restafval. 

13. Middelburg is de hoofdstad van Zeeland. Daar 'zetelt' Harald Bergmann met zijn college van B & [en] W. Zijn gemeenteraad eiste het rapport-Demmers onverkort op. 

14. Noord-Beveland met als eerste burger Marcel Delhez kennen we van succesvolle ontbijten (déjeuners [NL: e], zeker geen déjeuners dînatoires) voor allochtone nieuwkomers. 

15. Waarnemer in Reimerswaal is nu Piet Zoon. De vertrokken burgervader Jan Huisman komt oorspronkelijk uit het roerige Delfzijl. Is het daar nu pijs [pais] en vree? 

16. Schouwen-Duiveland wordt mee bestuurd [aaneen] door Gerard Rabelink. "De Tien van Renesse" is aangrijpend, de wildejongerenfilm "Renesse" werd slecht onthaald.

 17.De vertrekkende Annemiek Jetten moest wel dicteeminded worden: een buste van van [Van] Dale op het Walplein; prijsuitreiking bij het 9de Groot Breskens Dictee ... 

18. Jan Lonink haalde net zo'n tour [toer] uit als in zin 11: Sas van Gent, Rijssen-Holten en Terneuzen. Heeft grote havenbelangen, net als zijn collega Daniël Termont uit Gent. 

19. Burgemeester (dus geen burgemeesterse, maar haar man dan?) van Tholen is Ger van de Velde. Bekend van de Schout & Schepenen Race [race] (eigennaam). 

20. En dan volgt 'het mooie plaatsje Veere'. Daar zwaait Rob van der Zwaag de s[+ c]epter. Hij was de man van de VZG-motie over ... [te moeilijk] ... het Gemeentefonds. 

21. Bas van den Tillaar is de nieuwe inspirator voor Vlissingen – paaien met vlaaien? – en Letty Demmers (partij: D'66 [D66] en deszelfs landelijk voorzitter) moest afzwaaien. 

22. Hoe meer naar het oosten onder de Westerschelde, hoe Bourgondischer [b] het wordt, hoe dichter bij pijnpunt Hedwigepolder en 't Verdronken Land van Saeftinghe. 

23. Mossels en mosselen mag allebei, zelfs op deftige mosselparties [party's]. Wie kent de Koninklijke Prins & Dingemanse niet? TTX, tetrodotoxine, was wel een ware ramp! 

24. Het Zeeland Nazomerfestival (ZNF) mocht er ook weer zijn! Was Maat voor Maat van William Shakespeare echt het onbetwistte [t] en hoogverheven hoogtepunt? 

25. Is dit dictee wel politiek-correct [geen -] genoeg? Of moet de gemeentelijke en provinciale censuur er nog ad unguem (grondig, nauwkeurig, zorgvuldig) mee aan de slag?

 

1026 Dictee vrijdag 16 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (9) √ x

Dictee - dictees [1026]

Oefendictee december 2016 (9)

1. Stop nou eens met dat gemierenneuk [ww. mierenneuken, alleen onbepaalde wijs]! Met de Uiver [viegtuig, eigenaam, een uiver is een ooievaar] vlogen ze naar Nederlands-Indië. Wat usance [gebruik] is, is usantieel. Als computerdeskundigen werken wij veel met NAS'en (network-attached storages). Hij hield zijn aam [= adem] in (vergelijk: aâr is ader). Alle Bhutanen [Bhutan], Lesothanen [Lesotho],
Sri Lankanen [Sri Lanka] en Thebanen [Thebe]: verenig(t)
[t is archaïsch] u! Ook mooie woorden: nietzscheaan [Nietzsche] en elizabethaan [Elizabeth]. Wat is het verschil tussen rem- [op te werpen grond] en déblai [uit te graven grond]? Ik kan hem recommanderen [aanbevelen]. Zit een aanbrug aan de oever of op het schip? Door schip op oever neergelaten óf vast brugdeel tussen landhoofd en eerste pijler! De overheid heeft golden shares [gouden aandeel]. Het is de shareholdervalue [aandeelhouderswaarde] die telt. Je moet je jas aandoen. Zij zijn beiden aangeërfde [ook: aangelande, be­zit grond, gele­gen aan een weg, een dijk, een wa­te­ring e.d.] Utile dulci: het nuttige aan het aangename gepaard. Ze dacht: gekker moet het niet worden. Je krijgt het document met den aankleve van dien
[met alles wat erbij hoort]. Met de Aankondiging des Heren wordt
Maria-Boodschap bedoeld. Die trompettist heeft een goede embouchure [vaar­dig­heid om een blaas­in­stru­ment te be­spe­len]. Die sloebers zullen nooit aanrijken [rijker worden]. Zou de tv aanstaan?

 2. Aanschouw de mens: ecce homo. Die plant is een conquest [aanwinst, nieuwe variëteit bolgewas]. De appelen [ook: appels] aan de laagstamboom hingen laag bij de grond. De brandstapel stond in lichter laaie (vlam). Is een laai(e) een flakkerende vlam? Ja, alleen GB. Het lacrosse is een zeker balspel. Kerels, pas op voor ladettes [wilde meid]! Lamé is weefsel met goud- of zilverdraad. Een lamunchi is een citroen. Het is al lang geleden dat hij die langgekoesterde wens uitte. Laqué is gelakt hout. In de late middeleeuwen vonden laatmiddeleeuwse gebeurtenissen plaats. Larp(en) kan een zweep zijn, maar ook live action role playing. Een leba (SR) is een geest. Leeggoed lijdt aan leegstand. Zullen we gaan legoën met de legodoos [merk: LEGO]? Aan een limmetjeboom groeien citroenen. Lethargie [slaapzucht, winterslaap, ongevoeligheid] hoeft niet letaal [dodelijk] te zijn. Saba [bijzondere gemeente van het Koninkrijk der Nederlanden] heeft de LGO-status (Landen en Gebieden Overzee - alleen GB). Bij een
leer-werktraject komt ook leerwerk van pas.

3. Een lieveheer is een beeld van Onze-Lieve-Heer. In het limbisch systeem deel hersenen] zetelen de emoties. Met lingo [GB/VD] bedoelt men onbegrijpelijke taal. Het woord 'liostage' schrijf je echt zo [letterwoord, geen initiaalwoord - dan wel streepje]. Die lionfishinvasie [koraalvis, giftige stekels] deed de alarmbellen rinkelen. Een loelav (mv.: loelavim) is een palmtak voor Soekot. Een goede look-and-feel [bepaalt de indruk van de gebruiker] is voor zo'n product onontbeerlijk. Een lostu [oe] (SR) is een moedervlek. Een lota is een schimmelaandoening of huidvlek als gevolg daarvan. Een louis (d'or) is een oude Franse gouden munt. Een lukuman [2 x oe] (SR) is in het wintigeloof de medicijnman, m.n. in zijn rol van ziener. Luna [begin zin, uu - Luna = Romeinse maangodin] is in de alchemie zilver. Lurex is een zeker garen uit metaal. Een lyra is een draagbaar staafspel in een muziekkorps. En de lira een Turkse munt.

4. Een gutmensch is iemand die politiek correct is en daar op demonstratieve wijze uiting aan geeft (ook: goedmens, policor). Ik ben hartstikke blij: heppiedepeppie. De illuminati (illuminaten) zijn leden van occulte genootschappen die vanaf de 16e eeuw opkwamen en hun wortels hebben in christendom en vrijmetselarij. Is hier een wifihotspot? In SR geef je elkaar een lekkere knuffel, omhelzing: brasa. In Vlaanderen kennen ze het AAP [as­sis­te­rend aca­de­misch perso­neel]. Koetsiers in Amsterdam hadden grijs-met-rode [koppeltekens dubieus] kleding. De parapluplant en de knolcyperus zijn voorbeelden van cypergrassen. Een bataat is zoet [ook yam, yamswortel, zoete aardappel, pataat]. Is er verband tussen Aardappel-
[1917 - voedselschaarste - Amsterdamse bevolking, Eerste Wereldoorlog] en Aansprekers- of Biddersoproer [1696 - alleen de gemeente mag begraven, Amsterdam]? Nee dus. Aardappelrooien is aardappels rooien. Wat heeft die een rhinophyma [aardbeienneus], zeg! Mijd aardbeimijten [hoop, vgl. hooimijt], maar ook zand- of aardbijen! Staat die aarddistel in jullie flora? Aard(e)lingen, ook geofagen [aardeters] moeten (de) aarde delen. Hoe heet die chtonische [betrekking hebbend op de aarde] god [= aardgod]?

5. Hij heeft een aardje naar zijn vaartje. De chique namen voor aardwas zijn ceresine en ozokeriet. In stripverhalen tref je weleens 'argh' of 'aargh' aan. Op zijn (Oud-)Aarlanderveens is op (ouderwetse) boers-eenvoudige wijze. Aäron [Bijbel] was de zoon van Amram en Jochebed. De aäronitische zegen is naar hem genoemd; de aronskelk (aäronskelk) ook [nee, volksetymologische vervorming!]? Oud
[begin zin!] en nieuw: zij is aârs [= anders] een spetter van een chickie [meisje]! Hij stemde aarzelloos [weifelloos] toe. Wat betekent de
niet-stotteruitdrukking(!) a.a.u.b. [antwoord alstublieft]? 

 
 

1025 Dictee woensdag 14 dec 2016 (2): dictee Groot Harens Dictee 2016 √ x

Dictee - dictees [1025]

Groot Harens Dictee 2016

De kleine nederzetting die moedig weerstand blijft bieden
(auteur: Trees Roose)

1. De eerste echte burgemeester van Haren werd heel chic de 'maire' [VD] genoemd. Hij had nog geen wethouders in zijn ambtsaccommodatie, maar assessoren. Dat is een
vroegnegentiende-eeuwse usance uit de tijd dat onze gemeente nog in statu nascendi [wording] was, in heerlijke onwetendheid van de latere ruzieachtige herindelingspeilingsavonden in spaghettiwesternsfeer. 

2. In 1914 kreeg onze Groene Parel bij koninklijk besluit [GB, VD - 2025, afko KB] en met 's rijks toestemming * een eigen heraldisch gemeentewapen, met in het vrij kwartier [heraldiek, VD] een adelaar die een schildje vasthoudt met een sinopeldwarsbalk [correcte samenstelling - sinopel = groen] eroverheen.
* Geen enkele twijfel hierover: lemma kas 1: 's rijks kas, lemma thesaurie: 's rijks gelden en lemma aannemingsbiljet: 's rijks zeedienst. NB door een misverstand is 's rijkstoestemming (aaneen) in de officiële tekst terechtgekomen!

3. Het Wassenaar van het Noorden [landstreek] groeide uit tot een idyllische place to be met chique art-decovilla's. Daar resideerden in groten getale professoren, alsook sociaal psychologen
[wel: sociaalpsychologisch], gynaecologen en andere alfa- en bètawetenschappers. In Onnen [dorp in de gemeente Groningen] kwamen een paar honderd stateloze azc'ers de gelederen versterken.

4. Maar dan kieperen Gedeputeerde Staten in 2016 met een simpel pdf'je [de standaard PDF heeft geen verkleinwoord - por­ta­ble do­cu­ment for­mat] een serie fragmentatiebommen in de rustieke dorpse alleeën. De financiële stresstest had volgens de brief zonneklaar uitgewezen dat het forens/zendorp in zijn eentje als de Titanic ten onder zou gaan. Een fusie met de Stadjers [in GB alleen stadjer, maar ja ... Haren bij Groningen, dus toch maar VD] zou rücksichtslos door de dorpse strot worden geduwd.

5. Haren heeft er sowieso geen barst zin in om de toch al superroyale onroerendezaakbelasting à la Groningen omhoog te jagen. Ook weigeren zij hardnekkig de groene tussenzoom vol te plempen met Rem Koolhaasachtige ** horrornieuwbouw. De lokale pers werd daarom overspoeld met het ene strijdbare quoteje na het andere. Sommige dorpelingen waren ternauwernood van zielenknijpers en antidepressiva af te houden.
** Zie kafka-achtig in GB. Als de binding met Kafka heel sterk is, is het Kafka-achtig, anders kafka-achtig. Omdat Rem Koolhaas in Groningen zelf gebouwen heeft ontworpen (ik had dat niet gecontroleerd) is Rem Koolhaasachtig hier beter dan remkoolhaasachtig. In principe kunnen James Bondachtig en jamesbondachtig dus allebei, net als Jacobse en Van Esachtig en jacobse-envanesachtig ...

6. Haren loerde nog even slinks naar Tynaarlo. De gemeente voelde zich als een monozygote tweeling verwant met hun rurale [landelijk] knusheid. Maar die zuidelijke dommeriken weigerden ostentatief [uitdagend] een samengaan, en hebben dit gênante debacle later schaterlachend aan elkaar doorge-sms't.

7. Het dorp houdt nochtans onvermoeibaar stand, zoals de dappere Galliërs oudtijds tegen de Romeinen. Ach, kon Asterix ons dorpje maar redden, liefst met een druïdische [druïde of drude = priester] toverdrank! Dan werd onze kleine nederzetting vast niet ten grave gedragen in de ijstijdelijke pingoruïnes [ronde of ovalen heuvel met een kern van ijs] van de Hondsrug.

 

1024 Dictee woensdag 14 dec 2016 (1): dictee Groot Capels Dictee 2016 √ x

Dictee - dictees [1024]

Groot Capels Dictee 2016

Capels 'dichtee' (auteur: stadsdichter Miranda de Haan)

1. Het is nog even 2016, een bluesy repetitie van de dagen, met dan plotsklaps de cadansen van te vroeg afgestoken vuurwerk. Zelfs de metro klinkt als doowop [muziekstijl jaren 50 en 60 van de 20e eeuw] met wat muzikaal gevoel, op het Stadsplein [eigennaam] rept een brassband zich door het continue stadsgewoel.

2. In het centrum scrollen jongeren slalommend rond de wifi's, hun selfies instagrammend als de souvenirtjes van getrukeerde skivakanties. Maar ze ontwijken, zonder op te kijken, wuivende dennenbomen in een warme luchtstroom van verrijdbare terrasheaters, waarbij gewatergolfde pensionado's van hun glühweintjes genieten.

3. O ja, het zijn voorlaatste dagen. Rodelantaarndragers die hun weltschmerz eruit janken in secondelange klanken. Zo staat tout Capelle in de rij bij de oliebollenkramen, of haast zich jachtig stattend langs de met sneeuw besprayde ramen. En trending is het
a-capellakoor van twitterende ambtenaren, dat de ad remste nieuwjaarswensen straks via socialemediakanalen gehashtagd zal herhalen.

4. Want het jaar knijpt ertussenuit. De zeitgeist klappertandt een
pietsje. Weg fietst het langs de IJssel, het zestienjarig kind van oostenwind en ruisdaelluchten, dat ons picaresk [als van schelmen] ontvluchtte. En als de nieuwetijdsouders die wij zijn, zullen we vergoelijkend excuses maken: ons voorbije jaar was sowieso te groots voor het servet en te kleinzerig voor het tafellaken. Puberteitscrises zijn verfoeilijk moeilijk; en zo meer gênant geoha in die trant.

5. Oké, genoeg gegrapjast ermee: er is niets oubolligs of passés
[zie passé = verouderd in GB] aan dit helpdeskcentennium in spe. Wij groeien weer een jaarring mee – en deden hupsakee, superbe schrijvend mee aan dit Groot Capels Dictee. Hèhè! Het is geschreven, het wordt verbeterd, een getipp-ext jaar voor in de boekjes.

 

 
 
 

1023 Dictee dinsdag 13 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (8) √ x

Dictee - dictees [1023]

Oefendictee december 2016 (8)

1. 666 is het getal van het Beest [Bijbelboek Openbaring]. Wie daar bang voor is, lijdt aan hexakosioihexekontahexafobie. Schrijf het maar op een A9'tje (geen A5'je!). Ik ben dictee-expert, ik hou niet van geblèt en geblèr. Zij zijn goed in kaasmaken. De kabula [oe] is een
SR-muziekstijl. Waar zijn de Kabylen gesitueerd? Berbervolk,
Noord-Afrika. Op de plaatjes lijkt een ka'i òrgel een soort draaiorgel. Een kamisa is een overhemd. Wat is een kaminata? Wandeltocht. Een kandratiki is een zilvergrijze ombervis. Een kankantri is een wilde kapokboom. Wat deed een kapo [gevangene WO II met toezicht op medegevangenen - Duits: Kamppolizei] in een KZ [Konzentrationslager, con­cen­tra­tie­kamp? Een karkó is een grote zeeslak (VD: carco). Bij de karpattenziekte gaat het om teken [mv. van teek]. Een kashupete (alleen GB, ook: cashupete - beide mv. s) is een cashewnoot (taart ervan: bolo di kashupete (ook: c dus)). Kasiri is een zekere drank uit cassave. Het kasjroet is het geheel van de joodse spijswetten.

2. Het kasmoni is een zeker financieel systeem [SR, onderlinge spaarkas]. Een krutu [2 x oe] is een vergadering, een beraadslaging. Een kuarta [GB] zou de cuatro [VD] uit het typico-orkest zijn. De kudzu is een bodembedekker. Een kulaman staat voor op een korjaal. Van kumbu's [2 x oe, palmboom en vrucht] kun je vruchtensap maken. Is een kunstminnares een soort van princesse lointaine? De kunuku
(vgl. knoek in VD) is het landelijke gedeelte van de eilanden, platteland [Benedenwindse Eilanden], gelegen buiten de dorpen of steden. Een kunukero is een Arubaanse boer. Van de kasyuboom (VD: kasjoe, GB ook: katsjoe, niet te verwarren met kachu) komen de cashewnoten. De kata is een beweging in Aziatische vechtsporten. Kazoo-oorkleppen [begin zin]: die gebruik je toch niet ... Kea's zijn papegaaien. Een kebon is een tuin(jongen).

3. Kedsen zijn op de Antillen gymschoenen. Een keksi is een Surinaamse cake. GB's kenepa noemen VD en GB ook: knippa. Een kerstbuche is lekker met Kerstmis. Keratine is hoornstof. Op 1 juli wordt Ketikoti groots gevierd. Een kevie is een traliekooi voor vogels. Een kibrahacha bloeit schitterend. Een joodse kille heet ook kehila of kehille. Kina is de bast van de kinaboom, kinase is een zeker enzym. Kino wordt gebruikt als looi- en verfstof. Het kindertumbafestival is dat van de carnavaleske dansen. Wat zou een kinsena zijn? Waarschijnlijk de tweewekelijkse betaaldag (van het loon). Kipashi is een broodproduct. Je mag kiezen: kip curry [BE], kipfilet, kip kerrie [NL], kipgehakt of kipkerriesalade. Klapchi is vuurwerk. Klarun
[VD ook: klaroen]  is een groente, een klaroen is een trompet. Brengt die kleinlandbouw nog wat op? Is hij echt een knapkop [SR]?

4. De caissière (kassière) had heel wat klandizie, clientèle, cliënteel. Ik vond het kneite-eng, die klap voor m'n kneiter (hoofd; en een kneippkuur hielp niet). Hij droeg een ballenknijper [strakke broek], had last van knijnentakkers [krom­me be­nen met bui­ten­waarts ge­bo­gen knieënen] en van knijten [mug]. Een koffiemama (GB/VD) is een schaduwboom voor koffieheesters. Köfte is een Turks gerecht. Een kokolampu is een blikken olielamp. De kola(boom) levert kolanoten en daarmee kola-extract en dus ook cola. Hij zou in een Franse colère schieten [plotseling razend worden], hij was koleirig (kolerig, ook: koleriek, choleriek; denk ook aan koleire, kolere). Het was een spontane boycot, een kopersstaking. Een koredor is een gang (corridor). Een kornis is een kroonlijst [bouwkunde]. Hoe lang duurt deze kortfilm, kortspeelfilm [beide BE]? Toen ik die koterij [huisjes, bijgebouwen, samenraapsel - ook: koterage] zag, dacht ik: zijn ze nou helemaal bekotebikkerd [niet wijs, mal, dwaas]? Een kotkoti is een veenmol. Je kunt beter geen krabita-anu hebben [slechte handen bij het knippen van haar]. Het Kranshigebouw is dat van de Curaçaose (dienst) Burgerlijke Stand. Krapaolie wordt tegen insecten gebruikt.

5. Een krapé-ei is van een soepschildpad. Krioyomaaltijden
[van: creools] kunnen ze eigenlijk alleen op Curaçao goed bereiden! Een krobiya is [SR] elk van enige tot de cichliden behorende baarsachtige zoetwatervissen. Een kwar of kwarre is een knoest. Een kwarta  is mogelijk hetzelfde als een kuarta [zie ook: eerder in dit dictee - begin alinea 2]. De kwas is een Russische alcoholhoudende brooddrank. Een kwasibita is een kwassieboom. Een kwatta of
kwatta-aap is een zwarte slingeraap. Vergelijk: alle(r) ogen zijn gericht op Kwatta [middelpunt van de belangstelling - chocoladerepen van het merk Kwatta]. Onder een kwihi(boom) [schaduwrijk, etc.] is het aangenaam (ver)toeven. Die chichi [bekakt] madam lust wel een kwikwietje [kwikwi = vis, bv, de platkopkwikwi] . Hij zou de soep warm, maar haar koud maken. Gaan we quizzen [gequizd] of kwissen [gekwist]? Kwinti's spreken Kwinti [stam van gevluchte slaven]. Wat houdt het Kyotoprotocol in? Vermindering uitstoot van broeikasgassen. Dan nog liever kwaadspreken dan kwaad doen ...