1026 Dictee vrijdag 16 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (9) √ x

Dictee - dictees [1026]

Oefendictee december 2016 (9)

1. Stop nou eens met dat gemierenneuk [ww. mierenneuken, alleen onbepaalde wijs]! Met de Uiver [viegtuig, eigenaam, een uiver is een ooievaar] vlogen ze naar Nederlands-Indië. Wat usance [gebruik] is, is usantieel. Als computerdeskundigen werken wij veel met NAS'en (network-attached storages). Hij hield zijn aam [= adem] in (vergelijk: aâr is ader). Alle Bhutanen [Bhutan], Lesothanen [Lesotho],
Sri Lankanen [Sri Lanka] en Thebanen [Thebe]: verenig(t)
[t is archaïsch] u! Ook mooie woorden: nietzscheaan [Nietzsche] en elizabethaan [Elizabeth]. Wat is het verschil tussen rem- [op te werpen grond] en déblai [uit te graven grond]? Ik kan hem recommanderen [aanbevelen]. Zit een aanbrug aan de oever of op het schip? Door schip op oever neergelaten óf vast brugdeel tussen landhoofd en eerste pijler! De overheid heeft golden shares [gouden aandeel]. Het is de shareholdervalue [aandeelhouderswaarde] die telt. Je moet je jas aandoen. Zij zijn beiden aangeërfde [ook: aangelande, be­zit grond, gele­gen aan een weg, een dijk, een wa­te­ring e.d.] Utile dulci: het nuttige aan het aangename gepaard. Ze dacht: gekker moet het niet worden. Je krijgt het document met den aankleve van dien
[met alles wat erbij hoort]. Met de Aankondiging des Heren wordt
Maria-Boodschap bedoeld. Die trompettist heeft een goede embouchure [vaar­dig­heid om een blaas­in­stru­ment te be­spe­len]. Die sloebers zullen nooit aanrijken [rijker worden]. Zou de tv aanstaan?

 2. Aanschouw de mens: ecce homo. Die plant is een conquest [aanwinst, nieuwe variëteit bolgewas]. De appelen [ook: appels] aan de laagstamboom hingen laag bij de grond. De brandstapel stond in lichter laaie (vlam). Is een laai(e) een flakkerende vlam? Ja, alleen GB. Het lacrosse is een zeker balspel. Kerels, pas op voor ladettes [wilde meid]! Lamé is weefsel met goud- of zilverdraad. Een lamunchi is een citroen. Het is al lang geleden dat hij die langgekoesterde wens uitte. Laqué is gelakt hout. In de late middeleeuwen vonden laatmiddeleeuwse gebeurtenissen plaats. Larp(en) kan een zweep zijn, maar ook live action role playing. Een leba (SR) is een geest. Leeggoed lijdt aan leegstand. Zullen we gaan legoën met de legodoos [merk: LEGO]? Aan een limmetjeboom groeien citroenen. Lethargie [slaapzucht, winterslaap, ongevoeligheid] hoeft niet letaal [dodelijk] te zijn. Saba [bijzondere gemeente van het Koninkrijk der Nederlanden] heeft de LGO-status (Landen en Gebieden Overzee - alleen GB). Bij een
leer-werktraject komt ook leerwerk van pas.

3. Een lieveheer is een beeld van Onze-Lieve-Heer. In het limbisch systeem deel hersenen] zetelen de emoties. Met lingo [GB/VD] bedoelt men onbegrijpelijke taal. Het woord 'liostage' schrijf je echt zo [letterwoord, geen initiaalwoord - dan wel streepje]. Die lionfishinvasie [koraalvis, giftige stekels] deed de alarmbellen rinkelen. Een loelav (mv.: loelavim) is een palmtak voor Soekot. Een goede look-and-feel [bepaalt de indruk van de gebruiker] is voor zo'n product onontbeerlijk. Een lostu [oe] (SR) is een moedervlek. Een lota is een schimmelaandoening of huidvlek als gevolg daarvan. Een louis (d'or) is een oude Franse gouden munt. Een lukuman [2 x oe] (SR) is in het wintigeloof de medicijnman, m.n. in zijn rol van ziener. Luna [begin zin, uu - Luna = Romeinse maangodin] is in de alchemie zilver. Lurex is een zeker garen uit metaal. Een lyra is een draagbaar staafspel in een muziekkorps. En de lira een Turkse munt.

4. Een gutmensch is iemand die politiek correct is en daar op demonstratieve wijze uiting aan geeft (ook: goedmens, policor). Ik ben hartstikke blij: heppiedepeppie. De illuminati (illuminaten) zijn leden van occulte genootschappen die vanaf de 16e eeuw opkwamen en hun wortels hebben in christendom en vrijmetselarij. Is hier een wifihotspot? In SR geef je elkaar een lekkere knuffel, omhelzing: brasa. In Vlaanderen kennen ze het AAP [as­sis­te­rend aca­de­misch perso­neel]. Koetsiers in Amsterdam hadden grijs-met-rode [koppeltekens dubieus] kleding. De parapluplant en de knolcyperus zijn voorbeelden van cypergrassen. Een bataat is zoet [ook yam, yamswortel, zoete aardappel, pataat]. Is er verband tussen Aardappel-
[1917 - voedselschaarste - Amsterdamse bevolking, Eerste Wereldoorlog] en Aansprekers- of Biddersoproer [1696 - alleen de gemeente mag begraven, Amsterdam]? Nee dus. Aardappelrooien is aardappels rooien. Wat heeft die een rhinophyma [aardbeienneus], zeg! Mijd aardbeimijten [hoop, vgl. hooimijt], maar ook zand- of aardbijen! Staat die aarddistel in jullie flora? Aard(e)lingen, ook geofagen [aardeters] moeten (de) aarde delen. Hoe heet die chtonische [betrekking hebbend op de aarde] god [= aardgod]?

5. Hij heeft een aardje naar zijn vaartje. De chique namen voor aardwas zijn ceresine en ozokeriet. In stripverhalen tref je weleens 'argh' of 'aargh' aan. Op zijn (Oud-)Aarlanderveens is op (ouderwetse) boers-eenvoudige wijze. Aäron [Bijbel] was de zoon van Amram en Jochebed. De aäronitische zegen is naar hem genoemd; de aronskelk (aäronskelk) ook [nee, volksetymologische vervorming!]? Oud
[begin zin!] en nieuw: zij is aârs [= anders] een spetter van een chickie [meisje]! Hij stemde aarzelloos [weifelloos] toe. Wat betekent de
niet-stotteruitdrukking(!) a.a.u.b. [antwoord alstublieft]? 

 
 

1025 Dictee woensdag 14 dec 2016 (2): dictee Groot Harens Dictee 2016 √ x

Dictee - dictees [1025]

Groot Harens Dictee 2016

De kleine nederzetting die moedig weerstand blijft bieden
(auteur: Trees Roose)

1. De eerste echte burgemeester van Haren werd heel chic de 'maire' [VD] genoemd. Hij had nog geen wethouders in zijn ambtsaccommodatie, maar assessoren. Dat is een
vroegnegentiende-eeuwse usance uit de tijd dat onze gemeente nog in statu nascendi [wording] was, in heerlijke onwetendheid van de latere ruzieachtige herindelingspeilingsavonden in spaghettiwesternsfeer. 

2. In 1914 kreeg onze Groene Parel bij koninklijk besluit [GB, VD - 2025, afko KB] en met 's rijks toestemming * een eigen heraldisch gemeentewapen, met in het vrij kwartier [heraldiek, VD] een adelaar die een schildje vasthoudt met een sinopeldwarsbalk [correcte samenstelling - sinopel = groen] eroverheen.
* Geen enkele twijfel hierover: lemma kas 1: 's rijks kas, lemma thesaurie: 's rijks gelden en lemma aannemingsbiljet: 's rijks zeedienst. NB door een misverstand is 's rijkstoestemming (aaneen) in de officiële tekst terechtgekomen!

3. Het Wassenaar van het Noorden [landstreek] groeide uit tot een idyllische place to be met chique art-decovilla's. Daar resideerden in groten getale professoren, alsook sociaal psychologen
[wel: sociaalpsychologisch], gynaecologen en andere alfa- en bètawetenschappers. In Onnen [dorp in de gemeente Groningen] kwamen een paar honderd stateloze azc'ers de gelederen versterken.

4. Maar dan kieperen Gedeputeerde Staten in 2016 met een simpel pdf'je [de standaard PDF heeft geen verkleinwoord - por­ta­ble do­cu­ment for­mat] een serie fragmentatiebommen in de rustieke dorpse alleeën. De financiële stresstest had volgens de brief zonneklaar uitgewezen dat het forens/zendorp in zijn eentje als de Titanic ten onder zou gaan. Een fusie met de Stadjers [in GB alleen stadjer, maar ja ... Haren bij Groningen, dus toch maar VD] zou rücksichtslos door de dorpse strot worden geduwd.

5. Haren heeft er sowieso geen barst zin in om de toch al superroyale onroerendezaakbelasting à la Groningen omhoog te jagen. Ook weigeren zij hardnekkig de groene tussenzoom vol te plempen met Rem Koolhaasachtige ** horrornieuwbouw. De lokale pers werd daarom overspoeld met het ene strijdbare quoteje na het andere. Sommige dorpelingen waren ternauwernood van zielenknijpers en antidepressiva af te houden.
** Zie kafka-achtig in GB. Als de binding met Kafka heel sterk is, is het Kafka-achtig, anders kafka-achtig. Omdat Rem Koolhaas in Groningen zelf gebouwen heeft ontworpen (ik had dat niet gecontroleerd) is Rem Koolhaasachtig hier beter dan remkoolhaasachtig. In principe kunnen James Bondachtig en jamesbondachtig dus allebei, net als Jacobse en Van Esachtig en jacobse-envanesachtig ...

6. Haren loerde nog even slinks naar Tynaarlo. De gemeente voelde zich als een monozygote tweeling verwant met hun rurale [landelijk] knusheid. Maar die zuidelijke dommeriken weigerden ostentatief [uitdagend] een samengaan, en hebben dit gênante debacle later schaterlachend aan elkaar doorge-sms't.

7. Het dorp houdt nochtans onvermoeibaar stand, zoals de dappere Galliërs oudtijds tegen de Romeinen. Ach, kon Asterix ons dorpje maar redden, liefst met een druïdische [druïde of drude = priester] toverdrank! Dan werd onze kleine nederzetting vast niet ten grave gedragen in de ijstijdelijke pingoruïnes [ronde of ovalen heuvel met een kern van ijs] van de Hondsrug.

 

1024 Dictee woensdag 14 dec 2016 (1): dictee Groot Capels Dictee 2016 √ x

Dictee - dictees [1024]

Groot Capels Dictee 2016

Capels 'dichtee' (auteur: stadsdichter Miranda de Haan)

1. Het is nog even 2016, een bluesy repetitie van de dagen, met dan plotsklaps de cadansen van te vroeg afgestoken vuurwerk. Zelfs de metro klinkt als doowop [muziekstijl jaren 50 en 60 van de 20e eeuw] met wat muzikaal gevoel, op het Stadsplein [eigennaam] rept een brassband zich door het continue stadsgewoel.

2. In het centrum scrollen jongeren slalommend rond de wifi's, hun selfies instagrammend als de souvenirtjes van getrukeerde skivakanties. Maar ze ontwijken, zonder op te kijken, wuivende dennenbomen in een warme luchtstroom van verrijdbare terrasheaters, waarbij gewatergolfde pensionado's van hun glühweintjes genieten.

3. O ja, het zijn voorlaatste dagen. Rodelantaarndragers die hun weltschmerz eruit janken in secondelange klanken. Zo staat tout Capelle in de rij bij de oliebollenkramen, of haast zich jachtig stattend langs de met sneeuw besprayde ramen. En trending is het
a-capellakoor van twitterende ambtenaren, dat de ad remste nieuwjaarswensen straks via socialemediakanalen gehashtagd zal herhalen.

4. Want het jaar knijpt ertussenuit. De zeitgeist klappertandt een
pietsje. Weg fietst het langs de IJssel, het zestienjarig kind van oostenwind en ruisdaelluchten, dat ons picaresk [als van schelmen] ontvluchtte. En als de nieuwetijdsouders die wij zijn, zullen we vergoelijkend excuses maken: ons voorbije jaar was sowieso te groots voor het servet en te kleinzerig voor het tafellaken. Puberteitscrises zijn verfoeilijk moeilijk; en zo meer gênant geoha in die trant.

5. Oké, genoeg gegrapjast ermee: er is niets oubolligs of passés
[zie passé = verouderd in GB] aan dit helpdeskcentennium in spe. Wij groeien weer een jaarring mee – en deden hupsakee, superbe schrijvend mee aan dit Groot Capels Dictee. Hèhè! Het is geschreven, het wordt verbeterd, een getipp-ext jaar voor in de boekjes.

 

 
 
 

1023 Dictee dinsdag 13 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (8) √ x

Dictee - dictees [1023]

Oefendictee december 2016 (8)

1. 666 is het getal van het Beest [Bijbelboek Openbaring]. Wie daar bang voor is, lijdt aan hexakosioihexekontahexafobie. Schrijf het maar op een A9'tje (geen A5'je!). Ik ben dictee-expert, ik hou niet van geblèt en geblèr. Zij zijn goed in kaasmaken. De kabula [oe] is een
SR-muziekstijl. Waar zijn de Kabylen gesitueerd? Berbervolk,
Noord-Afrika. Op de plaatjes lijkt een ka'i òrgel een soort draaiorgel. Een kamisa is een overhemd. Wat is een kaminata? Wandeltocht. Een kandratiki is een zilvergrijze ombervis. Een kankantri is een wilde kapokboom. Wat deed een kapo [gevangene WO II met toezicht op medegevangenen - Duits: Kamppolizei] in een KZ [Konzentrationslager, con­cen­tra­tie­kamp? Een karkó is een grote zeeslak (VD: carco). Bij de karpattenziekte gaat het om teken [mv. van teek]. Een kashupete (alleen GB, ook: cashupete - beide mv. s) is een cashewnoot (taart ervan: bolo di kashupete (ook: c dus)). Kasiri is een zekere drank uit cassave. Het kasjroet is het geheel van de joodse spijswetten.

2. Het kasmoni is een zeker financieel systeem [SR, onderlinge spaarkas]. Een krutu [2 x oe] is een vergadering, een beraadslaging. Een kuarta [GB] zou de cuatro [VD] uit het typico-orkest zijn. De kudzu is een bodembedekker. Een kulaman staat voor op een korjaal. Van kumbu's [2 x oe, palmboom en vrucht] kun je vruchtensap maken. Is een kunstminnares een soort van princesse lointaine? De kunuku
(vgl. knoek in VD) is het landelijke gedeelte van de eilanden, platteland [Benedenwindse Eilanden], gelegen buiten de dorpen of steden. Een kunukero is een Arubaanse boer. Van de kasyuboom (VD: kasjoe, GB ook: katsjoe, niet te verwarren met kachu) komen de cashewnoten. De kata is een beweging in Aziatische vechtsporten. Kazoo-oorkleppen [begin zin]: die gebruik je toch niet ... Kea's zijn papegaaien. Een kebon is een tuin(jongen).

3. Kedsen zijn op de Antillen gymschoenen. Een keksi is een Surinaamse cake. GB's kenepa noemen VD en GB ook: knippa. Een kerstbuche is lekker met Kerstmis. Keratine is hoornstof. Op 1 juli wordt Ketikoti groots gevierd. Een kevie is een traliekooi voor vogels. Een kibrahacha bloeit schitterend. Een joodse kille heet ook kehila of kehille. Kina is de bast van de kinaboom, kinase is een zeker enzym. Kino wordt gebruikt als looi- en verfstof. Het kindertumbafestival is dat van de carnavaleske dansen. Wat zou een kinsena zijn? Waarschijnlijk de tweewekelijkse betaaldag (van het loon). Kipashi is een broodproduct. Je mag kiezen: kip curry [BE], kipfilet, kip kerrie [NL], kipgehakt of kipkerriesalade. Klapchi is vuurwerk. Klarun
[VD ook: klaroen]  is een groente, een klaroen is een trompet. Brengt die kleinlandbouw nog wat op? Is hij echt een knapkop [SR]?

4. De caissière (kassière) had heel wat klandizie, clientèle, cliënteel. Ik vond het kneite-eng, die klap voor m'n kneiter (hoofd; en een kneippkuur hielp niet). Hij droeg een ballenknijper [strakke broek], had last van knijnentakkers [krom­me be­nen met bui­ten­waarts ge­bo­gen knieënen] en van knijten [mug]. Een koffiemama (GB/VD) is een schaduwboom voor koffieheesters. Köfte is een Turks gerecht. Een kokolampu is een blikken olielamp. De kola(boom) levert kolanoten en daarmee kola-extract en dus ook cola. Hij zou in een Franse colère schieten [plotseling razend worden], hij was koleirig (kolerig, ook: koleriek, choleriek; denk ook aan koleire, kolere). Het was een spontane boycot, een kopersstaking. Een koredor is een gang (corridor). Een kornis is een kroonlijst [bouwkunde]. Hoe lang duurt deze kortfilm, kortspeelfilm [beide BE]? Toen ik die koterij [huisjes, bijgebouwen, samenraapsel - ook: koterage] zag, dacht ik: zijn ze nou helemaal bekotebikkerd [niet wijs, mal, dwaas]? Een kotkoti is een veenmol. Je kunt beter geen krabita-anu hebben [slechte handen bij het knippen van haar]. Het Kranshigebouw is dat van de Curaçaose (dienst) Burgerlijke Stand. Krapaolie wordt tegen insecten gebruikt.

5. Een krapé-ei is van een soepschildpad. Krioyomaaltijden
[van: creools] kunnen ze eigenlijk alleen op Curaçao goed bereiden! Een krobiya is [SR] elk van enige tot de cichliden behorende baarsachtige zoetwatervissen. Een kwar of kwarre is een knoest. Een kwarta  is mogelijk hetzelfde als een kuarta [zie ook: eerder in dit dictee - begin alinea 2]. De kwas is een Russische alcoholhoudende brooddrank. Een kwasibita is een kwassieboom. Een kwatta of
kwatta-aap is een zwarte slingeraap. Vergelijk: alle(r) ogen zijn gericht op Kwatta [middelpunt van de belangstelling - chocoladerepen van het merk Kwatta]. Onder een kwihi(boom) [schaduwrijk, etc.] is het aangenaam (ver)toeven. Die chichi [bekakt] madam lust wel een kwikwietje [kwikwi = vis, bv, de platkopkwikwi] . Hij zou de soep warm, maar haar koud maken. Gaan we quizzen [gequizd] of kwissen [gekwist]? Kwinti's spreken Kwinti [stam van gevluchte slaven]. Wat houdt het Kyotoprotocol in? Vermindering uitstoot van broeikasgassen. Dan nog liever kwaadspreken dan kwaad doen ...
 

1022 Dictee maandag 12 dec 2016 (3): dictee Oefendictee december (7) √ x

Dictee - dictees [1022]

Oefendictee december 2016 (7)

1. De goedheilig man [GB/VD ook: goedheiligman] is weer vertrokken. De golem is een joodse sagenfiguur, de golet [SR] een langwerpige mango. Bij gotong-rojong moet je denken aan: in onze gemeenschap helpen we elkaar. Groepage groepage [vrachten voor verzending combineren] staat helemaal los van groupiegedrag [trekt met de groep van een popmuzikant mee]. Gropesi is taugé. Met '*gyro*': (GB)[broodje]  gyros , gyroscoop [sneldraaiend vliegwiel en beweeglijke as], gyrokompas , gyrokopter [molen(wiek)vliegtuig], kippengyros , gyroscopisch en lasergyroscoop, (VD ook nog:) autogyro
[= molenvliegtuig], gyrobus [voortbewogen door kinetische energie van roterend vliegwiel], etc. Met '*giro*': (GB) giro [vgl. PCGD = Postcheque-en-Girodienst], girolle [om flinterdunne plakjes kaas te schaven], giropas, autogiro , bankgiro, girobank, giromaat, postgiro, girokaart, girondijn [ge­ma­tig­de re­pu­bli­kein tij­dens de Fran­se Re­vo­lu­tie van 1789], acceptgiro, girobiljet, giroboekje, girocheque, girodienst, girondijns, gironummer, girokantoor, giromaatpas, giroverkeer,
giro-envelop, girobetaling, girorekening, giroafschrift en postgirodienst, (VD ook nog, selectie:) Giro [Ronde van Italië], Bankgirocentrale, postcheque-en-girodienst, girootje, girofonisch en Girozege [wielrennen].

2. Na het kopen van de pot-au-feu [stoof­pot van vlees met bouil­lon en groen­te - een pot à feu is een decoratieve vaas] gaf hij een pot-de-vin [fooi]. Het is een wijdvertakt [wijdverspreid] misverstand, dat je 'tact', 'intact' en 'tactiek' (vooraan) met een k schrijft. Het was een rommeltje, een ratjetoe, een ratatouille, een ratatoelje. Ook aan de Turkse Rivièra heerst een rivièraklimaat. Pas op voor farizese farizeeërs
[stipte naleving van de wet] met hun farizeïsche farizeïsme en ook voor sadduceeërs [be­staan van gees­ten, de op­stan­ding van de do­den en het le­ven na de dood loo­chen­en] [bij joden in Bijbel]. De voluite
[bijw., bijv. gebruikt] schrijfwijze van z.g.a.n. is zo goed als nieuw. Haastje-repje [erg haastig] begonnen ze met haasje-over
[kinderspel: bokspringen]. De hazewind(hond) koos en blokkeerde het hazenpad. Hier moeten we halt houden/maken: hij zal zich hier wel schuilhouden. Ruilhandel drijven (troqueren, barter) is toch ook handeldrijven? Ja. Handicraft [SR] is kunstnijverheid. Ik vind die hausmacher [smeerbare, grote leverworst] lekker.

3. Het haringkaken, dat is toch gewoon haring kaken? Handjeklap, gaat dat met handje contantje [een jan-contant, het is hier Jantje Contanje]? Nee, dus. Wat zijn [SR] nu toch hebi's [ih, ie]? Als last ervaren onhebbelijkheid, vaak met magische achtergond. Heen-en-weergeloop is toch gewoon ijsberen? Ja, door een tapijtvreter. De hedera is een klimplant. Een hd-tv [GB] is een hdtv [VD] GB: hd-televisie,
high-definition televisie. VD: high-definition television, hogedefinitietlevuisie.  Een helleborus is een kerstroos. De heriheri is een eenpansgerecht, van GB mag ook: herheri. Wat is het verschil tussen herlocatie en herlokaliseren [zeg maar: de c en de k]? Is 'heropwaardering' niet een beetje dubbelop? Een beetje, ja. Ze onderging een herniaoperatie. Een heros is een halfgod of een strijdlustig aquariumvisje. Wil hij de historie herschrijven? Ze zaten hutjemutje opeen in het hutje. Hoe schrijf je 'highsocietygezelschap',
'hocus-pocusgedoe', 'hockeyelftal', 'highfivesprong'
(niet: 'hink-stap-sprong') en 'highteabijeenkomst'? Op het holifeest
[VD: Phagwa, phagwafeest, GB: Holi-Phagwa.vindt een holikaverbranding [pop van een heks] plaats.

4. De homo-emancipatie schrijdt voort. Hongerlijden [GB, VD: los - wel: hongerlijder] leidt vaak tot me(d)elijden. Het hic et nunc is het
hier-en-nu [VD: los, als bijwoord altijd los, hic et nunc]. Een houwtouw [BE] is een sleutelkoord. Het is daar huisje-boompje-beestje [VD ook: huisje, boompje, beestje], huis-tuin-en-keukengedoe. Gebruik maar hoofdletters en geen kleine letters bij HTTP [hypertext trans­fer pro­to­col] en HTML [Hypertext Markup Lan­guage] (voor beide schrijfwijzen is volgens GB wel wat te zeggen - norm hoofdletters, in toepassingen op internet - met internetextensies -vaak klein). Het
hoor-en-wederhoorprincipe [hoor en wederhoor] is heilig. Heb je zo'n hvd (GB: holographic versatile disc) al? Ze besliepen hun bedden als waren het hunebedden. Vreemde SR-woorden: hòmber (kerel) en hòfi (hofje, moeilijk te traceren!). Heuvelop, dat is de heuvel op. Met onze bics schreven we op hoeveel biks (veevoer) er gekocht moest worden. Andere veevoertermen: agribulk, alfalfa [plant, groente], beukenmast [beukennootjes], bolkaf [kaf], bonenbrood [brood], bostel [afgewerkt mout], brijvoer [brijachtig], floridaboon [fluweelboon, jeukboon], groenerwtenstro [van groene erwten], hooi uit het haaggat [opening in een hooiberg], hardvoer [droog], jaapjespeen [soort van mangelwortel], kort-, lang- en kuilvoer, lijnschroot [uitgeperst lijnzaad], limaboon
[bo­ter­boon, kra­tok­boon, In­di­sche maan­boon], linzenwikke [mv. n; verwant met linze], maanschroot [uitgeperst maanzaad], millet (soort van gierst), pastinaak [plant met eetbare wortel], rijkmakers
[mv. - voederbieten], schiedammer [af­val, spoe­ling uit de
je­ne­ver­sto­ke­rij­en], serradella [een­ja­rig cul­tuur­ge­was van de vlinderbloemfamilie], vinasse [afval suikerfabricage], voedermais
[BE ook -maïs] en -lupine [vlinderbloemig plantengeslacht, zaad ervan], zemelgrind [afval van meel] en zwakgras [niet meer in VD].

5. Ik-zucht, is dat egoïsme? Ja. De vermelding van de drukker in een boek is een imprint. In casu [begin zin!] wordt afgekort (GB/VD) tot i.c. [in dit geval]. De indeplaatsstelling werd in der minne geschikt
(een inderminneschikking dus). Een ingipipa is een zekere hoge boom [ook: houtsoort]. Een innuendo is een insinuatie. Ino is de verzamelnaam voor superkleine deeltjes. In voce ( begin zin! - i.v.) is op of bij dat woord [GB/VD]. Je ziet daar veel instore reclame. Ischemie is bloedeloosheid. Aanbrengen van interpunctie is interpungeren. Een janet (GB/VD ook: jeanet) herken je zo. De (d)jaran kepang is een Javaanse dans. In het Bargoens heten Joden jidden. Joe(chei), 't is in de maand van mei. Joyrijden op z'n Nederlands gaat heel goed
[VD ook: joyriden en joyriding]. De juli's van de afgelopen jaren waren niet geweldig.

 

1021 Dictee maandag 12 dec 2016 (2): dictee Junior Dictee Tubbergen (top basisschool) 2016 √ x

Dictee - dictees [1021]

Groot Junior Dictee Tubbergen 2016 (Canisius College) 

[top basisscholen]

Heldendicht (auteur: Annet Jacobs)

Wat doe jij als die sint-bernardshond,

voortdurend happend naar jouw kont,

ons achtervolgt door het Twentse land

en steeds hardvochtig knarsetandt?

Geef jij dan geen kik?

Of krijs je, net als ik?

En als die kwibus daar, die grinnikt en kwijlt

en stiekem zijn Dracula-achtige tanden vijlt,

[beter: d, vergelijk: draculagebit 

-achtig altijd klein]

in zijn steenkolenengels en toch fluweelzacht

meldt dat hij jouw bloed gaat drinken vannacht?

Blijf jij dan stokstijf staan?

Ik was ervandoor gegaan!

Gifgroene insecten, geharnaste schurken,

jij vliegt erop af, ik vlucht op mijn hurken.

Logisch dat jij mij een schijtebroek vindt,

een bangerd, een lafbek, een mama's-kind.

Maar één ding durf ik. Jij weigert, schudt nee,

want het is jouw grootste nachtmerrie: een dictee.

 

 
 

 

1020 Dictee maandag 12 dec 2016 (1): dictee Groot Dictee Heeze 2016 √

Dictee - dictees [1020]

Groot Dictee Heeze 2016

Dictee is zijn metier; escapades van een dicteetijger (auteur: Hans de Witte)

1. De dicteetijger pur sang verbeidt zijn tijd terwijl hij zich verbijt over het feit dat zijn vriendin hem recent de bons heeft gegeven. Hij heeft zich een Schots whisky'tje ingeschonken bij zijn preciezerige overpeinzingen over de vraag waarom koffie-extract anders wordt gespeld dan koffieoorlog, zoals die kan voorkomen tussen twee comestiblesconcerns [inderdaad: mv.!].

2. Maar laten we verbaal visualiseren met wie we te maken hebben: een erudiete maar ietwat wereldvreemde sinjeur, doctor in de fysica, in het bijzonder de kwantummechanica, een esoterisch en voor mensen zoals u en ik sowieso grenzeloos ondoorgrondelijk vakgebied. Op dat terrein is hij hyperserieus, dus hartstikke saai.

3. Als tegenwicht vermeit hij zich in de spelling: de leidraad * uit het vermaledijde Groene Boekje heeft hij volledig gememoriseerd. Aldus geëquipeerd frequenteert hij in Nederland en Vlaanderen regionale dictees die hij met feilloze intuïtie steevast wint, liefst met slechts één fout, want, zo luidt zijn vaste grap: "Een fout [als persiflage op 'eenvoud' is 'één fout' wel denkbaar] is het kenmerk van het ware". De pennensets die hij ermee scoort, houdt hij nooit ofte nimmer zelf; hij schenkt ze linea recta aan azc's, en dat wijt hij aan zijn altruïstische inborst. "Wie schrijft, blijft", is zijn devies.

* Ook 'Leidraad' is heel goed denkbaar; zie Inleiding GB.

4. Hij heeft de irritant infantiele gewoonte om zijn omgeving continu te confronteren met gekunsteld bijeengeklutste formuleringen. Is zijn vriendin 's morgens bezig met haar haar en make-up, dan "brengt zij haar coiffure en maquillage in overeenstemming met de representatieve aspecten van haar professie".

5. Als op de vrijdagmiddag na werktijd het meetgerei en de subatomaire deeltjes op stand-by zijn gezet en het aperitief zich aankondigt, dan worden, in zijn jargon, "de liquide middelen aangesproken": een taaltrouvaille ontleend aan de wereld van de financiën die kasgeld betekent, maar hier dus drankjes (hij moet ook altijd alles expliciteren).

6. Saillant is dat deze idiotie zijn vriendin niet beroert; hij is aardig tegen haar, niet al te machoachtig en zij verdraagt de acrobatische taaltrucs uit zijn trukendoos redelijk. Tot ze op een zondagmorgen in bed lagen en relaxed verrichtten wat stelletjes wel vaker
's zondagsochtends verrichten. Terwijl zij haar climax nadert, fluistert hij in haar oor: 'Hoe komt mijn lichamelijkheid over in het spanningsveld van jouw belevingswereld ?".

7. Deze coïncidentie van seksueel hoogte- en linguïstisch dieptepunt bleek de coup de grâce [genadeslag] voor hun relatie. Hij snapte er niets van, zij voelde er subiet niets meer voor. "Ik heb ook een woordgrap", bitste ze balorig, stante pede haar valiezen vullend, "met je oer-Hollandse prachtformulering heb je jezelf op-en-top in een ex-positie gemanoeuvreerd [gemaneuvreerd]."