1017 Dictee donderdag 08 dec 2016 (3): dictee Groot Dictee Sint Anthonis 2016 √

Dictee - dictees [1017]

Groot Dictee Sint Anthonis 2016

Van boekenkast via bibliotheek naar boekenplank? Ammenooitniet! (auteur: Piet Vloet)

1. Uit mijn lang voorbije jeugdjaren herinner ik me dat er na de zondagse drieherenmis een uitleenuurtje was in het patronaatsgebouw waar een gammele, antiquarische en kolossale triplexkast (triplex kast) stond, volgestouwd met keukenmeidenlectuur die uitgeleend werd voor een stuiver per exemplaar.

2. In de herfst arriveerde er een minimale lading boeken die rond Kerstmis als een heen-en-weerdienst vervangen werd door een nieuwe om na het paasfeest opgehaald te worden; in de lente en zomer had de overwegend agrarische bevolking geenszins tijd om te lezen.

3. Via "De Bottermien" en de niet meer bestaande bewaarschool verhuisde  de bibliotheek naar een centraal gelegen en saillant gebouw waarop het shoppend publiek zich heden ten dage nog verlieft; het gebouw straalt nog steeds een sacrale, appetijtelijk architectonische schoonheid uit ondanks de jarenlange leegstand na nog meer
niet-vrijwillige ex- en interne verhuizingen naar een plek ver verwijderd van de winkelende menigte.

4. Wie als toerist door Sint Anthonis fietst, rijdt of skatet, vraagt zich af waar de bibliotheek zich bevindt en dat in een dorp dat zich profileert als kunstdorp en dan behoort lit(t)eratuur cum annexis toch te allen tijde pertinent hoog in het vaandel te staan en mag men deze niet naar de Mookerhei verwensen maar moet zij een taalhuis worden voor zowel laaggeletterde autochtonen als voor vluchtelingen met A-status.

5. Wat er nu met de bibliotheek gebeurt, is dat door allerlei niet te doorgronden financiële restricties het bibliotheekwerk grotendeels te gronde wordt gericht waarbij nochtans gememoreerd moet worden aan de pecuniaire strop die de bieb omhangen krijgt waardoor alle serviceverlening teniet wordt gedaan zoals assistentie bij iPhone, e-mail, iPad en smartphone die tot heden volop media-aandacht krijgen.

6. Een aubade aan de tientallen vrijwillige en polyglottische logistici die hand-en-spandiensten verlenen aan de veeleisende clientèle die soms het extravagantste gerealiseerd wil hebben want de bibliotheek is toch meer dan alleen maar een uitleeninstantie!

7. O, dat budget! Gaan we door draconische bezuinigingen weer terug naar de vijftiger jaren waar de boekenkast hoogtij vierde of zakken we nog verder af naar slechts één boekenplank; het is in- en intriest als het Groot Dictee en andere bibliothecaire activiteiten ter ziele gaan en als prullaria in een uit zijn voegen gegroeid prullenbakje verdwijnen.

8. Het op niveau houden van de bibliotheek lijkt op donquichotterie waarbij een toeë deur niet ondenkbaar is en leidt tot de shockerende (ook: choquerende) absurditeit dat er knarsetandend een hennekleed over de bibliotheek gelegd moet worden waardoor er nog meer monosyllabische stamelaars en stotteraars komen. Ammenooitniet!

 
 

1016 Dictee donderdag 08 dec 2016 (2): dictee Groot Dictee Rijssen-Holten 2016 √

Dictee - dictees [1016]

Groot Dictee Rijssen-Holten 2016

[De onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.]

Invloeden (auteur: Margreet Koster)

1. Rages en hypes zijn van alle tijden. In 1959 speelde men al een potje boter-kaas-en-eieren tegen de computer.

2. In de jaren zestig was daar plots het beatlehaar, de bluejeans en de elvisbakkebaard. Je hoeft anno 2016 geen donjuan te zijn om legitiem met een harrypotterkapsel rond te lopen.

3. Via de skippybal, in Nederland ook wel kangoeroebal genoemd, belandden we in de twintigste-eeuwse tachtiger jaren bij Rubiks kubus.

4. Waren de schoenen van het merk 'Roots' een epidemie? En weet u nog hoe de onlangs gereïncarneerde, maar alltime high sneaker, genaamd 'Adidas Superstar' eruitgezien heeft in de vorige eeuw?

5. Had iemand ooit gedacht dat je grenzeloos kon betalen met bitcoins en hopte van accuraat ingerichte bed and breakfasts naar pico bello opgezette backpackersaccommodaties?

6. Je moet van goeden huize komen of een echte huichelaar zijn om aan geen enkele gekte deel te nemen. Dat gaat verder dan de anderhalve man en een paardenkop die last heeft van een weeë lucht en reclameert over dat beruchte moeë gevoel.

7. Ook in Nederland drink je met z’n honderdtwintigen bij tijd en wijle ietwat verbouwereerd veel te dure koffie in hippe Amerikaanse toko's. Is het een disruptieve ontwikkeling? Je zou ervan aan de acupunctuur raken.

8. Draaien al die geïmporteerde en geconfisqueerde hypes uit op een echec? Of worden we horendol (hoorndol) van al die kant-en-klare prikkels die ons soms zelfs lethargisch stemmen? We gaan overal aan twijfelen. Waar is de tijd gebleven dat u met zijn beidjes de bijtjes – al dan niet bij de imker – bestudeerde?

9. Is de ware liefde dan zelfs een tijdelijk verschijnsel met grote impact? Hoewel men in Nederland niet, zoals op de Frans-Polynesische eilanden, over het bruidspaar loopt na de ceremonie, beleeft ook hier niet elk pasgetrouwd stel zijn saffieren bruiloftsfeest. 

10. Wie van de whizzkids herinnert zich de tamagotchi nog? Niet iedereen verzorgde zijn elektronische creatuur met evenveel piëteit. Deze rage was niet te vergelijken met de hoelahoep, maar toch voor de doelgroep enigszins plezant.

11. En dan de flippo's. Deze angstaanjagende relikwieën van plastic zorgden ervoor dat bij menig etablissement bezoekers overrompeld werden door tieners die zelfs licentieus te werk gingen om menigeen de vermaledijde schijfjes te ontfutselen. 

12. En bent u toevallig een hunkertukker die in het westen van het land door een getranscribeerde pestpipo werd belaagd? U bent, al dan niet met krokodillentranen, weer van harte welkom in Twente, zoals dat al decennialang uiterst bon ton is. Is diezelfde bizarre horrorclown overigens ook een langetermijnhype of frats van deze tijd? Deze mesjogge hansworst jaagt vooral adolescenten de stuipen op het lijf met zijn baleinkorset. Er schijnen mensen te zijn die spontaan allergisch worden voor clowneske types.

13. Vormen de recente treitervloggers een bedreiging voor citymarketing of juist niet? Zolang een stad bokitoproof is, zal iedere aimabele toerist of charlatan met een gerust hart zijn of haar
ov-jaarkaart willen hanteren richting uw basiskamp.

14. Voor we onszelf teruggevonden hebben, is er alweer een nieuwe modegril, al dan niet verzonnen door een socialmediamanager die, niet gehinderd door enige labo-ervaring, het caleidoscopische productieprocedé van een prille online game (onlinegame) gedownload heeft.

15. Sommige hypes zijn blijvend. Want het huidige Amerikaanse electoraat heeft ongetwijfeld minutieus de presidentskandidaten geyoutubed om te controleren of zij een zekere dagobertducktaks propagandeerden.

16. Kortom, zou ook de volgende rage ons verbaasd doen opkijken van onze gekaramelliseerde fairtradekoffie en wellicht weer leiden tot nieuwe fobieën? Lou loene!
 

1015 Dictee donderdag 08 dec 2016 (1): dictee Groot Jeugddictee Rijssen-Holten 2016 √

Dictee - dictees [1015]

Groot Jeugddictee Rijssen-Holten (top basisschool) 2016

[De onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.]

Taal (auteur: Margreet Koster)

1. Zojuist tuurde je nog naar de contouren van de imposante en beroemde havezate 'De Oosterhof'. Je vroeg je ogenblikkelijk af of het slim was om de traditionele bureautjes op dit podium op te zoeken. Wordt het een illusie, een licht fiasco of ga je als echte podiumkunstenaar met de eeuwige roem huiswaarts?

2. Hoe het ook zal gaan, je bevindt je in een prachtige omgeving! In deze briljant gerestaureerde 'Oude Dame' – zoals het Rijssense Parkgebouw ook wel genoemd wordt – is het goed toeven. En je bent in excellent gezelschap.

3. Tal van fanatieke leeftijdgenoten met een prestigieuze passie voor taal en andere enthousiaste en vriendelijke slimmeriken hebben zich vanmiddag verzameld. Ook zij namen recent plaats in deze historische – en van elektronische foefjes voorziene – zaal die vandaag het epicentrum van het Groot Jeugddictee Rijssen-Holten is. De  thermometer geeft zeker twintig graden Celsius aan. De woordenmarathon kan beginnen. 

4. Aarzelend noteer je die typische eerste pennenvruchten. Je hebt je goed voorbereid op deze competitie. Op school schreef je ongetwijfeld de meest imposante verhalen en haalde de verklede leerkracht nog wat symbolische taalkundige capriolen uit om je helemaal bij te spijkeren.

5. Heb je uitgekeken naar deze langverwachte taalpuzzel? Weet je nog hoe het ook alweer zat met de Engelse werkwoorden? Hoe schrijf je gesmasht of ge-e-maild correct op een A4'tje? Heb je voldoende ruggespraak gehouden tijdens het een-op-eengesprek
(1-op-1-gesprek) met je hockeyende achternicht? Zij komt van goeden huize, beschikt over een eigenaardige talenknobbel en is zeker te goeder trouw. 

6. Enigszins wanhopig luister je naar de instructie: heb je oppervlakkig of toch genoeg nagedacht over woorden als elektriciteit, publiciteit en autoriteit? Weet je of de jury zinnen met saté, coupé en een vrouwelijke logee in al haar wijsheid juist beoordeelt? En hoe is het gesteld met jouw actuele leesniveau?

7. Dit dictee is dan ook een ware expeditie voor iedereen die typisch, kritisch of psychologisch is geïnteresseerd in de Nederlandse taal. Of je nu uit het westen komt of geboren bent in Oost-Limburg, de nationale taal is van ons allemaal.

8. Deze selectie van woorden en interpunctie houdt ons al generaties lang bezig. Taal is prachtig. Taal ontwikkelt, emotioneert en integreert. En in welke accommodatie kunnen we daar beter mee bezig zijn dan in het authentieke Parkgebouw? Immers, deze 'Oude Dame' – een bijna koninklijke plek – hoorde al vele talen spreken.

1014 Dictee woensdag 07 dec 2016 (1): dictee Groot UT-dictee 2016

Dictee - dictees [1014]

Groot UT-dictee 2016

[I t/m IV = de fouten van Rein]

Niet terug- maar vooruitblikken (auteur: Paul de Kuyper)

1. Het is verleidelijk om op-de-borst-klopperig terug te blikken op de vijfenvijftigste (55e, 55ste) dies natalis, waar eredoctoraten werden toegekend aan onder anderen VVD-coryfee, oud-Eurocommissaris [GB; ook goed: eurocommissaris (VD)] en start-upambassadrice [I eerst Start-up..., later Start-Up, maar geen eigennaam of zo, gewoon het beginnen van een nieuw bedrijf] Neelie Kroes, die heden ten dage adviseur is van een postmoderne taxionderneming.

2. Deze illustere grande dame verkeert in gezelschap van presentatoren van een populairwetenschappelijk tv-programma [ook: teeveeprogramma], een Zuidoost-Aziatische ex-president en een medicus die naamgever werd van een planetoïde, vier Nobelprijsnominaties kreeg en furore maakte met zijn werk aan de hart-longmachine en nierdialyseapparatuur.

3. Superinteressante UT-historie, maar vooruitkijken op [naar] het komend(e) vierenhal(f)(ve) decennium is relevanter: niet door tarotkaarten te leggen of ins Blaue hinein te fantaseren over hyperirreële toekomstscenario's; enkel een helicopterview [in wdb. helicopterview, helikopterblik en helikoptervisie; echter helicopterview wordt in het Engels met 'èh' uitgesproken en niet met 'ee' – fout in VD, aldaar gemeld! Zie Engelse bronnen! – dus nu er 'ee' werd voorgelezen, kwam ik tot 'helikopter' + 'view' = 'helikopterview' – ook goed gerekend. In feite is dat laatste qua uitspraak het enig juiste, echter de preciezen zullen zeggen: je hoort te weten wat er in de wdb. staat, de rekkelijken zijn wat toeschietelijker] en een paar to the pointe [II met koppelteken; GB bnw., dan oké, VD bijw., dan kan dit zo niet; mijn overweging was: uit de tijd --- > uit-de-tijds] vragen voldoen.

4. Hebben we bijvoorbeeld nog steeds fiducie in het Angelsaksische [eerst a, toen A ...] bamastelsel of bepleiten we de rentree van de oldskool doctorandussen [III GB en VD bnw.; maar ook bij beide znw., dus is mijn oldskooldoctorandussen – samenstelling van 2 znw. 100% correct!] of zelfs de baccalaurei uit onze Drienerlose beginjaren?

5. Willen we louter numerus-fixusstudies voor bèta's aanbieden en sociaalwetenschappelijke opleidingen als cashcows, of beogen we een brede universiteit met humaniora als Fins-Oegrische [uitspraak: oe, net als in finoegristiek] talen en sinologie en met een eigen academisch medisch centrum, inclusief ok's en intensivecareafdeling?

6. Zeggen we adieu tegen de mcdonaldisering in het onderwijs of willen we aan de lopende band dertien-in-een-dozijnstudenten afleveren die de massagetallen van beryllium tot krypton vanbuiten kennen maar dichtklappen als ze polyinterpretabele probleemstellingen moeten tackelen?

7. Verdwijnt ten slotte na het Standaardnederlands ook het steenkolenengels als academische lingua franca uit de collegebanken en is ons idioom straks niet meer te onderscheiden van dat van de Oxonians [student of geleerde van Oxford, IV, eerst O, later o], of knauwen we juist als een Texaanse rancher met gingivitis?

8. Genoeg existentiële vragen om over te delibereren, met één bottomline: na het magnifieke diesfeestje met excellente wetenschappers en BN'er Kroes moeten we niet relaxed op onze lauweren rusten, maar zorgen dat we ook rond onze centenniumviering nog de wowfactor [de rekkelijken zullen zeker 'wauwfactor' – samenstelling van 'wauw' (= 'wow') + 'factor' - ook goedkeuren] hebben.
 

1013 Dictee maandag 05 dec 2016 (2): dictee Oefendictee december 2016 (5) √

Dictee - dictees [1013]

Oefendictee december 2016 (5)

1. Een dokun is een SR-versnapering. Een doño is een baas of eigenaar. Hij is de gedoodverfde kampioen. Zijn dopegebruik is onaanvaardbaar. Ik dopeer: ik gebruik doping. De index van Dow en Jones is de Dow-Jones(index). Dat dozeren moet je wel doseren. Drab(be) is droesem of koffiedik. Een dradu is een dorade of goudmakreel. Op zijn discman – ga bij klachten naar de dienst na verkoop (naverkoopdienst) – hoorde hij veel ditjes en datjes. Hij wilde wel hand-en-spandiensten verrichten, maar geen kunst- en vliegwerk. Hij viel ten offer aan een rapdissaanval. Djak(ken) is krik(ken). Jaran (djaran) kepang is een magisch ritueel. Een djeroek is een vrucht. Djoinen is meedoen, bijv. aan een couppleging. Djorken doe je met een auto. Het doetje was in goeden doen. Djus is SR-sap (ook -sperma). Bij een flexorganisatie horen docking stations. Hij moffelde iets diks weg. Een doks is een (muskus)eend.

2. Waar vind ik zo'n dagublad? Danki, zei de Surinaamse. Leg eens uit, wat een dansbathon is. Een dansi is een danspartij (dansparty). Een datu is een zekere cactus. dawet is een zekere drank. Debris [klemtoon op e] is ruimteafval en débris [klemtoon op i] is puin. Een dedoso is in SR een SR wake en rouwceremonie. Een dedeoso is iets vergelijkbaars. DEET is (N,N-)di-ethylmetatolueenamide. De-icen doe je met een vliegtuig. Bij MS treedt demyelinisatie op. Hij zal de pee inhebben, nu de problemen de pan uit rijzen. Het des is
di-ethylstilbestrol, de des is een muzieknoot. Hé, lekkere dibbes, wil je dijonmosterd of mayo? Kan een derde-betaler ook een derde-belanghebbende zijn?

3. Namens de Taalunie: het is 2-duims gat (tweeduims gat) 2 duimsgat (twee duimsgat) en 2- à 3-duims gat resp. 2-à-3-duimsgat (zie ook lemma 'walmgat'). En ook nog: Amsterdamseschoolvilla's of Amsterdamse Schoolvilla's [VD heeft 'school']. Waarvan akte. Door de luidsprekende telefoon kon je de luid sprekende man nog beter horen. Hij is machochistisch en heeft een macho-uiterlijk. Pas op voor die maffioze maffiosi. Voor hem was het: einde loopbaan. In de eindeloopbaan hoef je minder te werken. Mijn opa zegt dat hij een eken stoel (ekenstoel) heeft. Wie won het EK voetbal? Succes, éksito! Heb jij al een eID (e-ID)? Elektriciteitspanne: iets met 'spanne'? Mooi niet! Kijk, dat is nou emmes (ibbus, immes, ippes)! Een empaná lijkt een zekere snack te zijn. Het EMS was het Europees Monetair Stelsel en is de enhanced message service. Zijn engelsebollen [in GB geen mv.] net zoiets als berlinerbollen? En Bossche bollen dan? VD: Engelse bol!

4. Luidt tromp een nieuwe entente in? Hoe zou het eraan toegaan, hoe zouden ze eraan toe zijn? De dader zou eraf komen met een taakstraf, de slachtoffers zouden er bekaaid van afkomen. De juiste schrijfwijze is: en-enverhaal of en/en-verhaal. Met ERP wordt enterprise resource planning bedoeld. De tegenpartij kon evengoed thuisblijven. Zijn exje stond naar het exerceren te kijken. Wat is je excuus? Wat zou 'exequatur' betekenen? Waar staat die expohal? Ken jij dat [VD ook: die] e-zine? Extracomptabel is buiten de boekhouding om. Wat betekent bij het BE-onderwijs: ex cathedra? Eerst was het: ertegen aankijken [GB, je kunt ook tegen iets aankijken], later: ertegenaan gaan. Wat zal het ertoe doen? Doordat de heler ertegen (betreft een muur) aangelopen was, zou de dief ertegenaan lopen.

5. Het zal ervan afhangen of de bonussen er nog vanaf kunnen. Wil je ervoor zorg dragen, dat ik ervan op (erop) aan kan? Hij is pur sang essayist. We moeten nog etheen en eterniet bestellen. Een ergon is een stof met stimulerende of remmende werking. We hebben ernaar toegeleefd: we zullen ernaartoe komen. Ze zullen eropaf vliegen als vliegen op de stroop. We zullen erop losgaan en erop los slaan. Zwijntjesjagers zullen erop uit zijn, veine te hebben. Recreanten willen gewoon eropuit zijn. Als het a-al-tolletje op de hoofdletter A valt, krijg je alles, de hele pot. A dream of perfect bliss is een droom van volmaakte gelukzaligheid. Krijg je die op de Gelukzalige, Canarische, Eilanden? Er zijn nog te veel asieltoeristen.
 

1012 Dictee maandag 05 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (4) √

Dictee - dictees [1012]

Oefendictee december 2016 (4)

1. Een deen is een wilde zwaan en Shakespeare is de zwaan van Avon. Een coscoroba is een zwaangans. Die Zwaardvis kun je niet eten. Dat is een echte zwacribuurt. In het zeewezen kennen ze de zwakkehals. Hij is zwakjes in taal. Een hyfe is een zwam- of schimmeldraad. Hoe werkt de zwangerschapsreactie van
Aschheim-Zondek? Black Thursday is Zwarte Donderdag en Black Friday is zwarte vrijdag. Mag ik die zwartewoudham van je? Kijk: zwartjan, de schoorsteenveger. Rood zwavelarsenicum is realgar. Nordhäuser zwavelzuur is oleum. Sulfoxysme is zwavelzuurvergiftiging. Wat is (BE) een Zweedse coalitie? Bij harddraverijen kun je soms een gouden zweep winnen. Zweetklierontsteking is hidradenitis. Hij kent de truc: hij heeft het zweitje door. Een scooper is een zwenklaadschop.

2. De vinger zwoor of zweerde, de getuige zwoer [oGB ook: zweerde] een dure eed. Zwitsers bont is cretonne. Geen geld, geen zwitsers, zo zat als een zwitser en een baard als een Zwitser. Hij is een ervaringsdeskundige zytholoog. Zo, dat was de z (in Van Dale). Een caban is onder andere een hut. Na de cesartherapie smaakte de caesarsalade voortreffelijk. Een calpoltablet bevat paracetamol. Een cameo heeft met toneel te maken. Een camo is een continuing airworthiness management organisation, toch? Een camion is een vracht-, een camionette een bestelwagen. Camperen [camperde, gecamperd], dat is toch niet kamperen [kampeerde, gekampeerd]? Camp is kitscherig en camp is kitsch. Cardio is 'trainen met je hart'. Noem enkele Caricom-landen. Carven is skiën met carveski's. Geen cashupetetaart zonder cashew(noten)! Cautal zijn liederen die gezongen worden tijdens het holifeest. Een cecogram is braillepost. Een cedula (sédula) is een ID-bewijs (ook voor iemand met een
id-baan?).

3. Het CBB is het Centraal Bureau voor Burgerzaken. De censo is (op Aruba; op Curaçao en Bonaire: senso) de dienst Burgerlijke Stand en Bevolkingsregister. Lust jij confit [ie]? Een cook-out is een uitje met buitenshuis bereide maaltijd. Eerst de start-up, dan de countdown. Een copingstrategie hoort in de psychologie thuis. Wat is het bijzondere van cortenstaal? Coupen is een coup plegen. De couvade is het mannenkraambed. Wat custommade is, hoef je niet te customizen. Een beginnetje: CVA (cerebrovasculair accident, beroerte), CvB (College van Bestuur), ... Bij cytokine kun je aan hormonen denken. Crepi is pleisterkalk. Croppen is bijsnijden (van foto's). In Nederland heeft een ondernemer bij de belasting een cribnummer. Fidel Castro deelde graag cubanen uit.

4. We zijn weer een ronde verder in het cuptornooi. Crushen is ijs fijnmaken. Zat hij ook bij de Cobra-groep? Die coco zal toch een coco slikken? Een collant (BE) is een maillot. Wat heeft een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) te maken met de collectievelastendruk? Kunt u (de inhoud van) die compactcamera (GB, VD: los) overzetten op deze compact disc. Cerebrospinaal is de hersenen en het ruggenmerg (als een samenhangend geheel) betreffend. Het Cft is het College financieel toezicht. Een chavista vereert wijlen Hugo Chávez. Een chòler is een choller [beide tsj], een bedelaar, zwerver, junkie. Een chose [sj] is een zaak, aangelegenheid, kwestie (de hele chose ...). Een chroma is (ook) een kleur. Een chuchubi is op de Antillen en tropische spotlijster. Cibleren (Frans: cibler) is een doel kiezen, een doelgroep bepalen. Tja, tenten met standaard drapage (standaarddrapage).

 5. Kunstschilders gebruiken soms een dripsysteem. Interessant woord: 'drive-thrucambio' ... Een droga is een verdovend middel. Zoek in dat dropdownmenu! Dat dtp'erskind kreeg een dtp-prik. De coach moest de dug-out uit. Dyompofutu is een hinkelspel. Dyul is ook een kinderspel. Die spreuk komt uit de Duizend-en-een-nacht (1001 Nacht). Oefen veel met die dumbbell! In Suriname kennen ze de durotank. Durums zijn dunne pannenkoeken van tarwemeel. In HCN is CN een dyade. Een dyogo is een literfles (bier). Kan bij dominoën een domino-effect optreden?

1011 Dictee zaterdag 03 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (3) √

Dictee - dictees [1011]

Oefendictee december 2016 (3)

1. Hij is een heuse frulleman. De gouwgenoten hadden nog gauw genoten van een dinertje. Rare vraag: vormen twee demi-pliés samen een grand plié? De Zegelwet is in 1972 vervallen. Een zeiger is een platte viskorf. Op het zuidelijk halfrond zagen we hoog Zeilen. Een zeisel wordt gezegd, zoals een zeispreuk. Zo'n zelatrice, en dan nog soloseks ook. Het woord 'eitje' schrijf je met een eitje. Wat doet een zelfslachtende slager? Een zza is een zelfzorgarrangement. Hij is een zelfverklaard dictee-expert. Een parker is een zelftapper. Kornel is zemelmeel. De Zend-Avesta is in het Zend of Avestisch geschreven. Zitmeditatie is zazen en loopmeditatie kinhin.

2. Een karesansui is een zentuin. Een zenuwstiller is een tranquillizer, een zenuwstreng een plexus en een zenuwtrek een tic. Heb je die zerobonds nog? Wanneer was de Zesdaagse Oorlog?
Zes-en-een-kwart, je weet wel: Seyss-Inquart. Een zeskaart bestaat uit zes zesden. Kijk: zesrijige gerst! Wat is 'de Zestien' in Brussel? Neem een zeet (zete, zeting)! Pyrenoïde is een zetmeelvormer. Geef eens wat voorbeelden van zeugmata. Een zeurpiet is een zanikkous. Rome is de Stad van de Zeven Heuvelen. Is de Pléiade naar de Plejaden genoemd of omgekeerd? Hoog boven de zeversternen stond de Zevenster. Ken je de Heren Zeventien, ook wel: de Zeventienen? Wat geeft de ZEW-index weer?

3. Is die wissel op kort- of langzicht? Een ziedster moet tegen ziedendhete vloeistoffen kunnen. Bespreek de
ziegler-nattapolymerisatie. De Ziekenfondswet regelde dat de Ziekenfondsraad over de uitvoering van het Ziekenfondsbesluit ging. Hij wilde zielsgraag een partner, maar hij was zielsalleen, moederziel alleen. Zielszwakte is psychasthenie. De een zag je zienderogen vooruit-, de ander achteruitgaan. Bij zigeuners denk ik aan bohemers, gipsy's, gitano's, Ro­ma en Sin­ti. Een bratsch is een zigeunerviool. Zonder koppelteken niet uit te spreken: zigzageg. Een zijberd is een treeplank. Een zijdeaapje is een ouistiti of sagoïentje. Die zijdensokkenfiguur lustte graag zijdenhemdjes. Zijlrecht is recht van waterloop.

4. Hij overbrugde via een zijltje het water. Pak die twee zijtjes papier even. Er zijn wel een ziljoen sterren. Wie won die Zilveren Camera? Psoriasis is zilverschub. De Staat der Nederlanden geeft regelmatig staatsleningen uit. Denk ook eens aan 'Kerk en Staat' en de 'Kerkelijke Staat'. Een mico is een zilveraap en een zilverbisam levert bont. Op de plaid lagen zilverpleten voorwerpen. Een aigrette is een zilverreiger. Ken je de kleine en de grote zilversmelt? Bij ons jaarlijkse lente-uitje droegen we T-truitjes, kochten we sjalotachtige zilveruitjes en ook boekjes van Snif en Snuifje, alsmede beschuitjes en biscuitjes. Wat is argyrie? Een dictee is een zinnenspel en geen zinnespel. Een zink dak is door- en doorlek. Een zinkgat is een sinkhole.

5. Zinnober is cinnaber. Met 'zinvang' wordt catalepsie bedoeld. De kamers zitten. Een zitzak is een beanbag of een fatboy. De zoekmachineoptimalisatie wordt SEO (search engine optimization) genoemd. Wanneer was de Zoen van Delft (let op: GB; VD: zoen). De zoen-en-zoefstrook is de kiss-and-ride (K+R). Wie kent niet de Zoete Naam? We gaan zoetjesaan sluiten. Zomerklimop wordt ook tante mientje genoemd. Op te zoeken: zonam solvere. Je hebt armezondaars en rijke zondaren. De zonesthesie is het gordelgevoel. Een zonnewiel is een swastika en een zonnewijzer een gnomon. Zony: zebra maal pony, zezel: zebra maal ezel en kojak: nerts maal sabel. Opa zit in een zotel. Zins zijn zorgidentificatienummers. Dat is zotteklap en zottenpraat. Wat is een zotsstok? Zoutevis is labberdaan. Zoutvlokken zijn fleur de sel. De Zoutzee is de Dode Zee. De
ZSM-aanpak heeft succes. Overdadig: zuccotto en ook nog zucchetti en zucchino. Is zij zu haben? Een zuivelboer is een boter- en kaasboer. Zukke mensen doen stom. Zumbaën op de zummara ... Als zusterschool hadden zij een zustersschool. Een zuurpruim is een azijnzeiker of chagrijn. Zuurstoftaal is oxystaal of LD (Linz en Donauwitz). O, bedoel je díé Zwaan?