maandag 5 december 2016
1013 Dictee maandag 05 dec 2016 (2): dictee Oefendictee december 2016 (5) √
Oefendictee december 2016 (5)
1. Een dokun is een SR-versnapering. Een doño is een baas of eigenaar. Hij is de gedoodverfde kampioen. Zijn dopegebruik is onaanvaardbaar. Ik dopeer: ik gebruik doping. De index van Dow en Jones is de Dow-Jones(index). Dat dozeren moet je wel doseren. Drab(be) is droesem of koffiedik. Een dradu is een dorade of goudmakreel. Op zijn discman – ga bij klachten naar de dienst na verkoop (naverkoopdienst) – hoorde hij veel ditjes en datjes. Hij wilde wel hand-en-spandiensten verrichten, maar geen kunst- en vliegwerk. Hij viel ten offer aan een rapdissaanval. Djak(ken) is krik(ken). Jaran (djaran) kepang is een magisch ritueel. Een djeroek is een vrucht. Djoinen is meedoen, bijv. aan een couppleging. Djorken doe je met een auto. Het doetje was in goeden doen. Djus is SR-sap (ook -sperma). Bij een flexorganisatie horen docking stations. Hij moffelde iets diks weg. Een doks is een (muskus)eend.
2. Waar vind ik zo'n dagublad? Danki, zei de Surinaamse. Leg eens uit, wat een dansbathon is. Een dansi is een danspartij (dansparty). Een datu is een zekere cactus. dawet is een zekere drank. Debris [klemtoon op e] is ruimteafval en débris [klemtoon op i] is puin. Een dedoso is in SR een SR wake en rouwceremonie. Een dedeoso is iets vergelijkbaars. DEET is (N,N-)di-ethylmetatolueenamide. De-icen doe je met een vliegtuig. Bij MS treedt demyelinisatie op. Hij zal de pee inhebben, nu de problemen de pan uit rijzen. Het des is
di-ethylstilbestrol, de des is een muzieknoot. Hé, lekkere dibbes, wil je dijonmosterd of mayo? Kan een derde-betaler ook een derde-belanghebbende zijn?
3. Namens de Taalunie: het is 2-duims gat (tweeduims gat) 2 duimsgat (twee duimsgat) en 2- à 3-duims gat resp. 2-à-3-duimsgat (zie ook lemma 'walmgat'). En ook nog: Amsterdamseschoolvilla's of Amsterdamse Schoolvilla's [VD heeft 'school']. Waarvan akte. Door de luidsprekende telefoon kon je de luid sprekende man nog beter horen. Hij is machochistisch en heeft een macho-uiterlijk. Pas op voor die maffioze maffiosi. Voor hem was het: einde loopbaan. In de eindeloopbaan hoef je minder te werken. Mijn opa zegt dat hij een eken stoel (ekenstoel) heeft. Wie won het EK voetbal? Succes, éksito! Heb jij al een eID (e-ID)? Elektriciteitspanne: iets met 'spanne'? Mooi niet! Kijk, dat is nou emmes (ibbus, immes, ippes)! Een empaná lijkt een zekere snack te zijn. Het EMS was het Europees Monetair Stelsel en is de enhanced message service. Zijn engelsebollen [in GB geen mv.] net zoiets als berlinerbollen? En Bossche bollen dan? VD: Engelse bol!
4. Luidt tromp een nieuwe entente in? Hoe zou het eraan toegaan, hoe zouden ze eraan toe zijn? De dader zou eraf komen met een taakstraf, de slachtoffers zouden er bekaaid van afkomen. De juiste schrijfwijze is: en-enverhaal of en/en-verhaal. Met ERP wordt enterprise resource planning bedoeld. De tegenpartij kon evengoed thuisblijven. Zijn exje stond naar het exerceren te kijken. Wat is je excuus? Wat zou 'exequatur' betekenen? Waar staat die expohal? Ken jij dat [VD ook: die] e-zine? Extracomptabel is buiten de boekhouding om. Wat betekent bij het BE-onderwijs: ex cathedra? Eerst was het: ertegen aankijken [GB, je kunt ook tegen iets aankijken], later: ertegenaan gaan. Wat zal het ertoe doen? Doordat de heler ertegen (betreft een muur) aangelopen was, zou de dief ertegenaan lopen.
5. Het zal ervan afhangen of de bonussen er nog vanaf kunnen. Wil je ervoor zorg dragen, dat ik ervan op (erop) aan kan? Hij is pur sang essayist. We moeten nog etheen en eterniet bestellen. Een ergon is een stof met stimulerende of remmende werking. We hebben ernaar toegeleefd: we zullen ernaartoe komen. Ze zullen eropaf vliegen als vliegen op de stroop. We zullen erop losgaan en erop los slaan. Zwijntjesjagers zullen erop uit zijn, veine te hebben. Recreanten willen gewoon eropuit zijn. Als het a-al-tolletje op de hoofdletter A valt, krijg je alles, de hele pot. A dream of perfect bliss is een droom van volmaakte gelukzaligheid. Krijg je die op de Gelukzalige, Canarische, Eilanden? Er zijn nog te veel asieltoeristen.
1012 Dictee maandag 05 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (4) √
Oefendictee december 2016 (4)
1. Een deen is een wilde zwaan en Shakespeare is de zwaan van Avon. Een coscoroba is een zwaangans. Die Zwaardvis kun je niet eten. Dat is een echte zwacribuurt. In het zeewezen kennen ze de zwakkehals. Hij is zwakjes in taal. Een hyfe is een zwam- of schimmeldraad. Hoe werkt de zwangerschapsreactie van
Aschheim-Zondek? Black Thursday is Zwarte Donderdag en Black Friday is zwarte vrijdag. Mag ik die zwartewoudham van je? Kijk: zwartjan, de schoorsteenveger. Rood zwavelarsenicum is realgar. Nordhäuser zwavelzuur is oleum. Sulfoxysme is zwavelzuurvergiftiging. Wat is (BE) een Zweedse coalitie? Bij harddraverijen kun je soms een gouden zweep winnen. Zweetklierontsteking is hidradenitis. Hij kent de truc: hij heeft het zweitje door. Een scooper is een zwenklaadschop.
2. De vinger zwoor of zweerde, de getuige zwoer [oGB ook: zweerde] een dure eed. Zwitsers bont is cretonne. Geen geld, geen zwitsers, zo zat als een zwitser en een baard als een Zwitser. Hij is een ervaringsdeskundige zytholoog. Zo, dat was de z (in Van Dale). Een caban is onder andere een hut. Na de cesartherapie smaakte de caesarsalade voortreffelijk. Een calpoltablet bevat paracetamol. Een cameo heeft met toneel te maken. Een camo is een continuing airworthiness management organisation, toch? Een camion is een vracht-, een camionette een bestelwagen. Camperen [camperde, gecamperd], dat is toch niet kamperen [kampeerde, gekampeerd]? Camp is kitscherig en camp is kitsch. Cardio is 'trainen met je hart'. Noem enkele Caricom-landen. Carven is skiën met carveski's. Geen cashupetetaart zonder cashew(noten)! Cautal zijn liederen die gezongen worden tijdens het holifeest. Een cecogram is braillepost. Een cedula (sédula) is een ID-bewijs (ook voor iemand met een
id-baan?).
3. Het CBB is het Centraal Bureau voor Burgerzaken. De censo is (op Aruba; op Curaçao en Bonaire: senso) de dienst Burgerlijke Stand en Bevolkingsregister. Lust jij confit [ie]? Een cook-out is een uitje met buitenshuis bereide maaltijd. Eerst de start-up, dan de countdown. Een copingstrategie hoort in de psychologie thuis. Wat is het bijzondere van cortenstaal? Coupen is een coup plegen. De couvade is het mannenkraambed. Wat custommade is, hoef je niet te customizen. Een beginnetje: CVA (cerebrovasculair accident, beroerte), CvB (College van Bestuur), ... Bij cytokine kun je aan hormonen denken. Crepi is pleisterkalk. Croppen is bijsnijden (van foto's). In Nederland heeft een ondernemer bij de belasting een cribnummer. Fidel Castro deelde graag cubanen uit.
4. We zijn weer een ronde verder in het cuptornooi. Crushen is ijs fijnmaken. Zat hij ook bij de Cobra-groep? Die coco zal toch een coco slikken? Een collant (BE) is een maillot. Wat heeft een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) te maken met de collectievelastendruk? Kunt u (de inhoud van) die compactcamera (GB, VD: los) overzetten op deze compact disc. Cerebrospinaal is de hersenen en het ruggenmerg (als een samenhangend geheel) betreffend. Het Cft is het College financieel toezicht. Een chavista vereert wijlen Hugo Chávez. Een chòler is een choller [beide tsj], een bedelaar, zwerver, junkie. Een chose [sj] is een zaak, aangelegenheid, kwestie (de hele chose ...). Een chroma is (ook) een kleur. Een chuchubi is op de Antillen en tropische spotlijster. Cibleren (Frans: cibler) is een doel kiezen, een doelgroep bepalen. Tja, tenten met standaard drapage (standaarddrapage).
5. Kunstschilders gebruiken soms een dripsysteem. Interessant woord: 'drive-thrucambio' ... Een droga is een verdovend middel. Zoek in dat dropdownmenu! Dat dtp'erskind kreeg een dtp-prik. De coach moest de dug-out uit. Dyompofutu is een hinkelspel. Dyul is ook een kinderspel. Die spreuk komt uit de Duizend-en-een-nacht (1001 Nacht). Oefen veel met die dumbbell! In Suriname kennen ze de durotank. Durums zijn dunne pannenkoeken van tarwemeel. In HCN is CN een dyade. Een dyogo is een literfles (bier). Kan bij dominoën een domino-effect optreden?
zaterdag 3 december 2016
1011 Dictee zaterdag 03 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (3) √
Oefendictee december 2016 (3)
1. Hij is een heuse frulleman. De gouwgenoten hadden nog gauw genoten van een dinertje. Rare vraag: vormen twee demi-pliés samen een grand plié? De Zegelwet is in 1972 vervallen. Een zeiger is een platte viskorf. Op het zuidelijk halfrond zagen we hoog Zeilen. Een zeisel wordt gezegd, zoals een zeispreuk. Zo'n zelatrice, en dan nog soloseks ook. Het woord 'eitje' schrijf je met een eitje. Wat doet een zelfslachtende slager? Een zza is een zelfzorgarrangement. Hij is een zelfverklaard dictee-expert. Een parker is een zelftapper. Kornel is zemelmeel. De Zend-Avesta is in het Zend of Avestisch geschreven. Zitmeditatie is zazen en loopmeditatie kinhin.
2. Een karesansui is een zentuin. Een zenuwstiller is een tranquillizer, een zenuwstreng een plexus en een zenuwtrek een tic. Heb je die zerobonds nog? Wanneer was de Zesdaagse Oorlog?
Zes-en-een-kwart, je weet wel: Seyss-Inquart. Een zeskaart bestaat uit zes zesden. Kijk: zesrijige gerst! Wat is 'de Zestien' in Brussel? Neem een zeet (zete, zeting)! Pyrenoïde is een zetmeelvormer. Geef eens wat voorbeelden van zeugmata. Een zeurpiet is een zanikkous. Rome is de Stad van de Zeven Heuvelen. Is de Pléiade naar de Plejaden genoemd of omgekeerd? Hoog boven de zeversternen stond de Zevenster. Ken je de Heren Zeventien, ook wel: de Zeventienen? Wat geeft de ZEW-index weer?
3. Is die wissel op kort- of langzicht? Een ziedster moet tegen ziedendhete vloeistoffen kunnen. Bespreek de
ziegler-nattapolymerisatie. De Ziekenfondswet regelde dat de Ziekenfondsraad over de uitvoering van het Ziekenfondsbesluit ging. Hij wilde zielsgraag een partner, maar hij was zielsalleen, moederziel alleen. Zielszwakte is psychasthenie. De een zag je zienderogen vooruit-, de ander achteruitgaan. Bij zigeuners denk ik aan bohemers, gipsy's, gitano's, Roma en Sinti. Een bratsch is een zigeunerviool. Zonder koppelteken niet uit te spreken: zigzageg. Een zijberd is een treeplank. Een zijdeaapje is een ouistiti of sagoïentje. Die zijdensokkenfiguur lustte graag zijdenhemdjes. Zijlrecht is recht van waterloop.
4. Hij overbrugde via een zijltje het water. Pak die twee zijtjes papier even. Er zijn wel een ziljoen sterren. Wie won die Zilveren Camera? Psoriasis is zilverschub. De Staat der Nederlanden geeft regelmatig staatsleningen uit. Denk ook eens aan 'Kerk en Staat' en de 'Kerkelijke Staat'. Een mico is een zilveraap en een zilverbisam levert bont. Op de plaid lagen zilverpleten voorwerpen. Een aigrette is een zilverreiger. Ken je de kleine en de grote zilversmelt? Bij ons jaarlijkse lente-uitje droegen we T-truitjes, kochten we sjalotachtige zilveruitjes en ook boekjes van Snif en Snuifje, alsmede beschuitjes en biscuitjes. Wat is argyrie? Een dictee is een zinnenspel en geen zinnespel. Een zink dak is door- en doorlek. Een zinkgat is een sinkhole.
ZSM-aanpak heeft succes. Overdadig: zuccotto en ook nog zucchetti en zucchino. Is zij zu haben? Een zuivelboer is een boter- en kaasboer. Zukke mensen doen stom. Zumbaën op de zummara ... Als zusterschool hadden zij een zustersschool. Een zuurpruim is een azijnzeiker of chagrijn. Zuurstoftaal is oxystaal of LD (Linz en Donauwitz). O, bedoel je díé Zwaan?
vrijdag 2 december 2016
1010 Dictee vrijdag 02 dec 2016 (1): dictee Oefendictee december 2016 (2) √
Oefendictee december 2016 (2)
1. Als niet het deux-chevauxtje is (de auto), zou ik in termen van paardenkrachten gewoon 2 pk schrijven. Zo zou ik ook 50PLUS'er schrijven op grond van het donorprincipe en de betreffende partij. Ze kon haar kousen niet aankrijgen. Als verkeersleider moet je heel wat aankunnen. Dat zal je vast niet tegen- maar aanstaan. Je abo is verlengd. Wat is nou toch een achterporch [tsj]? Bij het tellen komt duizend en een na duizend en honderdeneen na honderd. Is hier een aed? Je kunt je hoed afdoen, iets van de prijs afdoen en bepaalde taken afdoen. Afingi(soep) bevat cassavemeel en vis. Een agame behoort tot de diktongige hagedissen. Een aguinaldogroep hanteert een muziekstijl waarbij motieven uit het kerstverhaal worden bezongen. Een akanswari is een veelvraat en een alakondre (SR) een zekere traditionele ketting. Een alatapepre is (SR) een kleine rode chilipeper. Een alawiet (ook: alevi, alawiet) ten slotte is een aanhanger van het alevitisme (alawisme).
2. De uitdrukking 'ex dividend' korten we af tot 'xd'. Ene X is opgepakt. De xantippe had xanthelasmata. Een x-aantal mensen weet hoe groot een X-eenheid is. Maak even een xeroxje, wil je? Met een x-factor ben je beter af dan met een nixfactor. De afkorting x.p. staat voor exprès payé. De atletenxystus was overvol. Een yep is een young ethnic professional (jeugdige allochtone carrièremaker), een yettie een young entrepreneurial technocrat (jonge internet- of ICT-ondernemer of ook wel jonge ondernemende werknemer in de ICT) [GB ook: ict], een yippie is de benaming voor een politieke hippie en een yuppie is een young urban professional (jeugdige carrièremaker met een hoge, trendgevoelige levensstandaard). De YMCA is de welbekende Young Men’s Christian Association.
3. Geven we ytteraarde nu weer met Y of Yb? Is er verband tussen yuppificatie en yuppieziekte? Een cotyl is een zaadlob. Een zaadteeltbedrijf heet ook zaderij. Was zij nou dat meisje met de zaadvragende ogen? Waar staan de zaaiuien? Zág, kaerel, loop eens deur! Zakoeski komen uit de Russische keuken. Waar kan ik zandergymnastiek volgen? Wat hield het Zandsteenbesluit in? Een zawiya is een islamitisch klooster. Bij die zebraoversteekplaats geeft de verlichting een zebra-effect. Een zedenkomedie is een comédie de moeurs. Een gnome (mv. n) is een zedenspreuk, een gnoom(pje) een berggeest(je). Een zwarte zee-eend is vooral zwart. Beschrijf de zeeknob en de zeekob eens.
4. De ziltheid van de zee is de zeeziltte. Een baba is een in Indonesië geboren Chinees. Een baisait is een maîtresse, een bijzit, een concubine. Voor baithak (gana) moet je in de muziek zijn. Een bakra is een blanke en een bakru een bosgeest. Wat doet een balayagroep? Het bangkirai is een zeker hardhout. Het harthout daarvan zal toch wel niet hard zijn? Onder haar baret droeg ze een baretje (barettetje). Bij een barre kun je geen barrégreep toepassen. Een basya assisteert de dorpskapitein. Een batéman is een goudwasser. Bij het baankampioenschap was een belle nodig. Wat doet de Bemiddelingsraad? Waar lokaliseer je, wat is de locatie van
BES-burgers? Dat is een van zijn bestgeslaagde moppen. Wie van jullie is bhv'er?
5. Het bestpracticebegrip omschrijft het begrip 'best practice'. Een bigismadei is een seniorendag voor Surinamers. Een bigiyari is een lustrumfeest. Zeg, biná, kun je dat eten? Hij blouwde stevig op zijn geblauwde jak. Hij kreeg een blanket (blanc-seing) om onbeperkt blanketten te kopen. Een blekero is een blikslager en een blenchi een kolibrie. Je weet bliksemsgoed, dat zoiets niet mag! Brr, wat koud! Waar houd de bruapraktijk zich mee bezig? Bruheria is toverij. Wat zou 'bruya' zijn? En 'bugru'? Buní is tonijn. Een buru is een blanke Surinamer die ... Heb jij een bvz-verzekering? Blush is rouge. Bellettrie over een boletri? Hij is boven Jan en woont boven Piet. Boyo is een ovengerecht. Een bredebon ten slotte is een broodboom.
donderdag 1 december 2016
1009 Dictee donderdag 01 dec 2016 (4): dictee Groot Castricums Dictee 2016 √
Groot Castricums Dictee 2016
Waar moet het heen met onze democratie? (auteur: Gerard Wortel)
1. Geen besogne is heden ten dage zo fascinerend en zo excessief profijtelijk als filosoferen over de portee van de democratie, of je dat nu in je eentje doet vanuit je biedermeier crapaud (ook: biedermeiercrapaud - GB: alleen znw.; VD: znw. en bnw.), ondertussen een pistolet met half-om-halfgehakt verorberend, dan wel het democratische gedachtegoed bediscussieert met een stel Europagezinde vegetarische pensionado's in een à-la-carterestaurant.
2. Het feit dat het volk, dat wordt vertegenwoordigd door parlementariërs met een premier als primus inter pares, deel uitmaakt van de macht, geeft de burgerij [v.] een geprivilegieerde positie, waarin het opportuun is om coûte que coûte alle knowhow over onze gelauwerde staatsvorm scrupuleus te absorberen en van alles wat het landsbelang aangaat op-en-top haar [!] pakkie-an te maken.
3. Nochtans geven onze mandatarissen, mogelijk ten gevolge van een te grote distantie tussen Tweede Kamerleden en de
doorsnee-Nederlander, ons niet te allen tijde het gevoel dat we au sérieux genomen worden, zodat het vertrouwen in elkaar bijwijlen schabouwelijke contouren tentoonspreidt. Als we niet willen dat ons staatsbestel versjteerd wordt en het electoraat ervantussen gaat, moet eenieder constant op zijn qui-vive zijn.
4. Het allerbelangrijkst voor onze parlementaire deputatie is dat ze verbaal feeling blijft houden met de achterban, hetgeen inhoudt dat ze redundant taalgebruik of koeterwaals vermijdt, het chicaneren van de opponent reduceert tot het strikt noodzakelijke en nooit ofte nimmer met dedain reageert op ingezondenbrievenschrijvers.
5. Een primordiale reflectie op de wijze waarop onze actuele staatsvorm fungeert kan ertoe leiden dat de democratie een contemporain cachet krijgt, waarbij het accent komt te liggen op courage, confidentie en engagement, met als gevolg dat er in ons land minder polarisatie en meer coöperatie zal zijn.
6. Wil de politiek haar relatie met de burgers niet voorgoed vernachelen, dan is het van belang dat de veelal degoutante en machiavellistische betogen van het Haagse politieke establishment als de wiedeweerga veranderen in attractieve, appellerende en ter zake doende debatten waarbij de burgers zich thuis voelen en waarin ze niet als Jut en Jul worden afgeschilderd. Zo kan ook een
normen-en-waardendebat weer plausibel gaan klinken.
1008 Dictee donderdag 01 dec 2016 (3): dictee Oefendictee december 2016 (1) √
Dictee - dictees [1008]
Oefendictee december 2016 (1)
1.
De quasi-intellectuele en quasivisionaire fysiotherapeut –
kortweg: fysio – [BE: kinesitherapeut, ook wel: kinesist] was volledig visie-
en tv'loos. Is een chiropractor met zijn chiropraxie trouwens ongeveer
hetzelfde? De darter miste het bull's eyegebied. Een c-klarinet heeft uiteraard
geen A-snaar. Ik maak vaak ck-fouten. Er werden veel cola's light en cola-tics
gedronken. Ik was aan het whappen en toen kreeg ik een nepapp. De who's who van
de dicteewereld bevat tevens de ranking. De wibocri had het tekort in een
wibbussie overgemaakt. Wacht je voor die ewigweibliche wichtigmacherei! Met een
wiedvorkje kun je geen wiet (weed) eten. Mediwiet is voor velen een zegen. Het
wie-met-wietje was het gesprek van de dag.
2.
Het woord 'wigger' komt van 'white nigger'. De wigw's behoeven onze zorg. Wiiën
leidt tot, en wie wiit of wiide, lijdt vaak aan wiiitis. Zijn prolixe (wijdluftige)
redevoeringen zijn alom bekend. Hoe zag dat wijepigram eruit, wijfie? Se
party's versterkten ons wij-gevoel. Zijn stiel is wijn bouwen. Een wijnnapje is
een taste-vin. De oenoloog vond die wijngaarddrank na het wijnpersen uit de
kunst. Hij kwam met de kinder- en ging met de wijtenwagen. Hij sloeg in het
wilde weg. Wat moeten we nu met die gieser wildemannen? Uit de witte willem
kwam plotsklaps een gouden willempje tevoorschijn. Die technerds zijn keien in
het williewortelen.
3.
Toe maar: WiMAX is worldwide interoperability for microwave access. Heerlijk,
die krostels! Het was windeloos weer. Bestaat dat: ootbrood? Windjaks zijn nu
eenmaal geen windjacks. Waartoe dient een cowpertoren? Een drie-tien is een
winkeldief. Statten is winkelskijken. De Winterkoning wordt ook wel
Sneeuwkoning genoemd. Wat is de winterprijs van deze winterprei, nodig voor de
Surinaamse wintiprei? Wiseguys debiteren wisecracks. Wat doen
valuta-arbitrageanten? Ze speelden stuivertje-wisselen. Zo'n wizard kan het je
echt niet uitleggen. Een WLAN is een wireless local area network.
4.
Hij bekrachtigde zijn woorden met 'woela' (wollah). Ze deed een scrunchie om
haar staartje. Je moet de Grijze Wolven niet verwarren met de jonge wolven. Niet
om aan te horen, zo'n wolfskwint. Die
wortel-en-stokmethode helpt. De sutuur is
weer opengegaan. Die vent is wous. Leidt dat wullie-hullie-denken de
tenondergang in? Zoek op: wushu, wüstung en wu wei. Zo schattebout, neem jij de
fazantenbout? In het bistrootje dronk ik een bordeauxtje en een cointreautje. Bij
wijze van relax relaxt hij relaxed in zijn relaxstoel. Zijn vrouw had al eerder
gerelaxt. Vergelijk ook: chill, chillaxen en laidback.
5.
Ze zullen allebei, herstel: alle drie, dus ook die alto, aanwezig zijn. Een
Alukusprekende Aluku vind je in Suriname. Een angalampu is een Surinaamse
Chinese (!) roos. Een angisa is een zekere hoofddoek. Met anitriberi eet je
o.a. witte rijst en bakkeljauw. "Geen woorden maar daden ..." is een
anthem. De antruwa is verwant aan de aubergine. Een anyumara is een zekere grote
zoetwaterroofvis. Een apinti (pinti) is een soort trommel. En een apis een
heilige stier van de oude Egyptenaren. Een aquifer is een ondergronds waterbassin.
De woorden 'Arbowet' en 'Arboraad' [GB] hebben een hoofdletter. Een arepa is
een broodje. Een aromanis is een steenvrucht. Voor 'artisanaat' kun je ook 'handwerksnijverheid'
of 'kunstambacht' lezen. Een aspidistra is een blarenplant. Het werkwoord
'assessen' betekent: afnemen van een assessment. Een atrako (GB ook: c) is een
roofoverval. VD schrijft 'audiotour', Gb ook nog: audiotoer. Hoe zag zo'n
australopithecus er nu uit? Auxine is een groeistof (hormoon) bij planten. Een
awari is buidelrat, een awara een vliesvleugelige of een palm en een awasa een
feestelijke dans van bosnegers. De ayaka (ook: c) is een gerecht van
maismeeldeeg. In het Surinaams betekent 'ayó' 'tot ziens'. De aytkanti ten
slotte is de lederschildpad.
1007 Dictee donderdag 01 dec 2016 (2): dictee Hof van Twente december 2016 √
Dictee Hof van Twente december 2016
Over Pieten (ook: pieten) en Plan Mooi Markelo
1. Of ik de tekst voor het Groot Hofdictee wil schrijven? Bij een dictee denk ik al snel aan moeilijke woorden als przewalskipaard, pseudobancaire en uitentreuren. Maar ik moest verder denken dan dat, werd mij verteld. Zo gezegd, zo gedaan. zou je denken. Mooi niet.
2. Het werd een pennenstrijd met mezelf. Een heroïsche strijd. Ik wilde bijna stante pede de handdoek in de ring werpen. Het
pietje-preciezerige kwam weer eens in me naar boven. Het moet pico bello in orde zijn. Het op z'n janboerenfluitjes doen is niet iets wat bij mij past.
3. En ja, dan is het ongelooflijk moeilijk om zo'n tekst te fabriceren. Aangezien ik multilinguaal ben en een aardig woordje over de grens spreek, heb ik zelfs een x-aantal vrienden uit de voormalige
Sovjet-Unie ge-sms't. Qua dataroaming misschien niet de meest voor de hand liggende keuze, maar zo'n tekst moet bijna architectonisch goed zijn, vind ik. Zo consciëntieus ben ik dan ook wel weer. Contact had ik ook met een vriend uit Sebastopol, Oekraïne. U weet wel, een plaats in de Krim ['De' is niet goed: Taalunie; ook VD! In Nederland diverse plaatsen 'De Krim'!], een regio die nog niet zo lang geleden werd geannexeerd door Rusland.
4. En toen kwam het welbekende eurekamoment. Het is het leukst als de tekst over een onderwerp gaat dat ten huidigen dage een hot item is. Dan beland je al snel in de Zwarte Pietendiscussie [ook: zwartepietendiscussie]. Dat is sowieso een leuk woord voor een dictee, want moet je dat nu aaneenschrijven of niet? Enfin, de voor- en tegenstanders vliegen elkaar in de haren. Ik vind het een in- en intrieste bedoening. Volwassenen die bakkeleien over nota bene een kinderfeest. De een blèrt nog harder dan de ander. De jij-bakken vliegen je om de oren. Het sinterklaasfeest is uitgegroeid tot een groot gejeremieer.
5. Als ik een lokaal onderwerp moet pakken, kom ik al snel uit bij de realisatie van Plan Mooi Markelo. Daar zijn, zo blijkt uit financiële rapporten, heel wat eurootjes ingepompt. Dat mag ook wel, want het idee lag er al lang [ook: allang]. Het plein kan worden gebruikt voor braderieën of een leuke vrijmarkt. Het moet wel een eyecatcher zijn, vind ik. Met mooi geciseleerde emaillen beelden, waar toeristen die een klein vakantietje [= wel erg klein!] in Markelo vieren, een kiekje van kunnen nemen. Dan kunnen zij, net als alle Markeloërs, nog decennialang genieten van Plan Mooi Markelo.