0877 Dictee woensdag 23 maart (1): Groot Dictee Sneek 2016 √

Dictee - dictees [0877]

Groot Dictee Sneek 2016

Was ich noch zu sagen hätte (auteur: Gerard Wortel)

1. Het atypische thema van dit dictee is gelieerd aan de Frankfurter Buchmesse anno tweeduizend zestien, waar Nederland en Vlaanderen getweeën gastland zijn, alhoewel de causaliteit tussen de Duitse titel en het verhaal van deze scribent de facto irrelevant is, aangezien de auteur sowieso geen ruimte biedt aan addicten als verstokte sigarettenrokers of amechtige sjekkiepaffers, hetgeen de titel wel heimelijk evoqueert [ook: evoceert].

2. Nochtans is het de bedoeling – althans een ietsiepietsie – met dit dictaat de relatie tussen beide landen enigszins aanschouwelijk te maken, zonder dat het geheel ontaardt in affreus gewauwel of rechttoe rechtaan fabuleren met als uiterste consequentie dat de goochemerds onder u ervantussen gaan.

3. Aangezien het Nederlands nauw verwant is aan het Hoogduits lijkt een kort traktaat over de leenwoorden over en weer een beregoed issue, een linguïstisch ambiëren waarbij acribie cruciaal is, zodat er zich bij de lezer een aha-erlebnis kan voordoen die hem a posteriori als het ware in de houdgreep houdt en dientengevolge een heuse eyeopener oplevert.

4. Voor de bühne zou deze uitvoering op-en-top fameus zijn. Desalniettemin zou een referaat over dit onderwerp rücksichtslos tot een obstakel leiden, puur omdat de synopsis hiervan niet op één A4'tje past, nog daargelaten dat de doorsnee-Duitser überhaupt niet op gevlei of bestoefen zit te wachten.

5. Naar verluidt is onze oosterbuur daarentegen wel hogelijk receptief voor een bejegening met egards, waardoor het zomaar kan geschieden dat zijn vermeende lauwheid omslaat in een gargantuesk onthaal met apfelstrudel, noordzeegarnalen en gepocheerde coquilles met bakabana, waarna de flessen schnaps [VD ook: snaps] en moezelwijn in groten getale worden achterovergeslagen en de jolijt uiteindelijk eindigt in weifelend geschuifel op schlagermuziek.

6. Ten slotte zij gezegd dat ter compensatie van zijn mateloze deugdelijkheid en loyauteit de Duitser het breugeliaanse Oktoberfest [München - NL: oktoberfeest] volop lauwert en dat zijn
laisser-fairegevoel daarbij niet onderdoet voor dat van de nuchtere Fries, die zich op dit moment casueel verlustigt aan een ongecompliceerd dictee.
 
 

0876 Dictee dinsdag 22 maart (1): dictee Gents Studentendictee 2016 √

Dictee - dictees [0876]

Gents Studentendictee 2016

Een gevaarlijke liaison (auteur: W. De Rycke)

1. Ze bereed hem als ware hij een losgeslagen przewalskihengst die teugels of sjabrak ontbeerde. Hoe is (voorkeur BE, NL ook: heeft) het zover (ook: zo ver, Taaladvies 1679 - 2020 OK) kunnen komen? Hij weet nog hoe hij haar voor het eerst spotte op de bühne van een Mozartvertoning tijdens zijn New Yorkreis. Zij was een beeldschone en frêle mulattin met een froufrou en een kokette glimlach. Hij een gefêteerd violist-componist die zich in zijn nonchalant dichtgeknoopte chambray overhemd (chambrayoverhemd: bij GB is chambray znw., bij VD zowel bnw. als znw., de klemtoon is dan doorslaggevend voor de schrijfwijze) (als) een rock-'n-rollster waande. Zij wou liever als stoïcijnse renaissancemaagd haar tijd (ver)beiden tot sint-juttemis in de Sint-Godelievekerk. Hij beschouwde zichzelf als een libidineuze libertijn voor wie niets sacrosanct was en die zich liever vermeide tussen de venusheuvels dan tussen de boeken. Desalniettemin trof de liefde hen beiden als een Sint-Elizabethsvloed rond de tijd van het
sint-maartensfeest, maar voor het kerstfeest, hoewel de hulstguirlandes al aan de deuren hingen.

2. Tijdens de winter trokken ze zich terug in zijn voorouderlijke adellijke chateau, niet ver van sinjorenstad (niet Sint-Jorisstad, Rein!) Antwerpen in Noord-Vlaanderen, alwaar ze zich tegoed deden aan allerhande choquante sensuele excessen. Hier was (er) geen sprake van newageachtige dissen met quinoa of minestronesoep met – o tempora – glutenvrij neohipsterbrood (niet in wdb. - 2020 wel: hipster = beatnik, van de beatgeneration). Liever laafden zij zich 's avonds aan goed gechambreerde chardonnays en Karel I-sigaren te midden van somptueuze Perzische tapisserieën, magnifiek geciseleerd houtsnijwerk en met goudbrokaat afgezette trijpen chaises longues. Het was op dergelijke avond dat zij plotseling in de deuropening verscheen in niets meer dan een witte guêpière (niet in wdb. - 2020 wel: torselet = bustier met bovenlijfje) met bijpassende jarretelgordel (beter: jarretellengordel) en witkanten (vergelijk: roodzijden = rode zijden) kousen.

3. Langzaam en zwoel heupwiegend als een bijdetijdse miss twiggy schreed ze zijn richting uit. Hijzelf voelde de bordeauxrode shantoengdeken (omdat 'shantoeng' alleen een znw. is, moet deze samenstelling inderdaad aaneen!) die hij aanhad (ook: aan had, Taaladvies 1741 - 2020 OK) langs zijn lendenen naar beneden glijden. Hij vlijde zich neer op het antiquarische parket, gevleid door haar gedweeë gedrag en anticiperend op lucullisch genot met zijn nieuwste verovering. Groot was dan ook zijn verbazing toen ze midden in de coïtus uit het niets een in cyaankali gedoopte dolk in zijn borstkas plofte. Haar degout van zijn capricieuze playboygedrag was te groot geworden. Hij bloedde dood terwijl zijn trouwe dobermannpincher tevergeefs blafte bij het haardvuur. Zijn overspel had zijn decadente konterfeitsel doorprikt (BE voor doorgeprikt). Dat is de portee van deze historie.

 
 

0875 Dictee vrijdag 18 maart 2016 (3): dictee Roparundictee 2016 √

Dictee - dictees [0875]

Vijfde Roparundictee Breda 2016

Verkeren in Breda (auteur: Otto Knitel)

1. Relaxed uitweidend belichtte de balie-employé het plan voor de bestrate binnenpleinen van het nieuwe station Breda, dat naar verluidt in september voltooid wordt.

2. De kwestieuze vraag of er een trein naar Antwerpen komt, lijkt geconfisqueerd door de treinexploitanten. Wanneer te toosten op de eerste trein daarheen blijft de kwintessens.

3. Winkelareaalnota's met menig trait-d'union of apostrof ten spijt, verdwenen de belle-époquewarenhuizen haast gepland haastje-repje uit onze stad. Bij tijd en wijle wordt een nieuwe winkelloot geplant en kan moeder weer gaan statten om een korset of corselet te scoren.

4. Ondanks de vele hbo'ers die doordeweeks in groten getale met de Arrivabussen reizen, wil men minder stadslijnen gaan uitbaten. Dat scheelt bij de abrietjes enigszins in claxonneren en
kooldioxide-emissies.

5. Ga toch fietsen met uw eega om een verkeersinfarct in Breda te voorkomen. Bijvoorbeeld op uw elektrische toerfiets met trapondersteuning, grenzeloos idyllisch langs de Mark tot bij het kapucijnenklooster, waar de trappist helaas niet kosteloos is.

6. De evenementenzone Breepark wordt een compleet eldorado van grootsteedse allure.  Wie weet komt eerstdaags een bijdehante skiester zonder trukeren halsoverkop van de Bavelse Berg naar beneden geracet.

7. Als de Nieuwe Mark is doorgetrokken kan ook op uw motorkruiser in stijl worden gefonduud of gebarbecued. Hopelijk krijgt die achenebbisje damwand aan de Markendaalseweg dan een baksteenfineer, want het waterpeil zakt zowat 2 meter!

8. Waar nu de stukadoor overuren maakt, opent op 2 mei het vijfsterrenhotel Nassau zijn deuren. Hier proeft u wellicht te zijner tijd als dicteewinnaar, airconditioned en adellijk gezeteld achter
glas-in-loodramen, à la carte een herfstlunch van beukennootjescompote met knäckebröd.
 
 

0874 Dictee vrijdag 18 maart 2016 (2): dictee Urk 2016 √

Dictee - dictees [0874]

Urk in 2015

De onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.

1. Zoals gebruikelijk geven u aller vrienden van het dicteecomité met uiterste acribie weer een terugblik op de gebeurtenissen uit het afgelopen jaar, doorspekt met bellettrie en spelling(s)debacles * die het brein doen wrikken en wriggelen. 

* Voorkeur: tussen-s zoals in spellingsmisser.

2. Aan de belle époque van onze oerdegelijke klederdracht kwam in 2015 een eind doordat de laatste oer-Urker laatnegentiende-eeuwse draagster ervan verscheidde.

3. Urk maakte zich nogal druk omdat de dagdagelijkse koek-en-zopie, onder andere de goudrenetten, ingekocht moesten worden bij de Jumbogigant die de vertrouwde C1000-supermarkt kwam verdrijven.

4. Een party’tje voor sportievelingen was The Obstacle Challenge, bepaald geen rechttoe rechtaan parcours waarbij directbetrokkenen zich het apelazarus werkten op klimmuren en blauwbekkend onder antarctische temperaturen door de haven zwommen.

5. In verband met de toenemende suppressie van de scholaanvoer, werd de gebotoxte en gefacelifte Bussumer BN'er Marijke van Helwegen ingehuurd om deze visspecie te promoten.

6. Onze vissers betoonden zich niet alleen in dit opzicht ware scaramouches; ze lieten bakstenen bezorgen bij Greenpeace als ludiek recht(s)statelijk ** niet-aanvechtbaar protest tegen de acties van deze organisatie.

** GB, VD: rechtstaat, rechtsstaat.

7. Ook toonde Urk zich weer een waar mekka voor culinaire snackjunks door als alternatief voor een tournedostje of een McDonald's-maaltijd de frikandelspeciaalpizza uit te vinden.

8. Het jaar werd fraai afgesloten met een mooie muzikale surprise voor de Nederlandse bevolking op sinterklaasavond met de
televisie-uitzending van Nederland Zingt vanuit de Ichthuskerk. 

0873 Dictee vrijdag 18 maart 2016 (1): dictee Derde Larens Lente Dictee √

Dictee - dictees [0873]

Derde Larens Lentedictee 2016 (auteur: burgemeester E.J. Roest)

1. Nauwelijks bekomen van mijn pelgrimage over de Pyreneeën, langs cisterciënzerkloosters, barokke façades, megalithische monumenten en adembenemende glas-in-loodramen, buig ik mij over het Larens Lentedictee.

2. Het fosforescerend purper van bisschoppelijke soutanes echoot nog na. Ik heb Jacobus' [Bijbel] relikwieën in Santiago de Compostela [VD, plaatselijk, NL: Compostella) mogen aanschouwen!

3. Laat ik nog even nagenieten van gregoriaanse gezangen met lage kwinten voordat ik mij onderdompel in de klanken van synthesizers en xylofonen van Laren Jazz!

4. Ik geniet nog even na in mijn chique, exclusieve fauteuil, een chesterfield.

5. Hoe verbind ik toch politieke intrige en gekonkelefoezel aan de wijsheid opgedaan op de camino [pelgrimspad]? En hoe richt ik mijn concentratie weer op provocerende graffiti, bodyguards of sitdownstakingen bij een asielzoekerscentrum, terwijl mijn gemoedsrust hunkert naar ascese en eloquentie [welsprekendheid]?

6. Radeloos inspecteer ik mijn smartphone en constateer dat de
locoburgemeester alweer een nieuwe WhatsAppgroep (ook: whatsappgroep) heeft aangemaakt. Mijn behoefte aan stilte voel ik als een tantaluskwelling.

7. Natuurlijk, ook hier hebben ooit wichelroedelopers met leylijnen de kerken van Laren en Blaricum verbonden.

8. Uit ons geheugen is weggeëbd dat de torens van Blaricum en Laren tot op de millimeter even hoog zijn!

9. Een precisie die zijn weerga niet kent: middeleeuwse mystiek in bezielde dorpen met hun frêle torens en kapellen.

10. Nu wordt deze kapel met ledlicht feeëriek geïllumineerd in zalmroze of paarsrode tinten, ter wille van het plaatje. Als reversibele kracht van een nostalgisch tijdperk.

11. Het geheim van 'ten eeuwigen dage' ligt verscholen in circulariteit en in trots op onze waarden. Cradle-to-cradle [hergebruik] zal nieuwe perspectieven creëren; open denken biedt nieuwe kansen. 

12. Gelukkig, nu hoef ik alleen nog maar de toorn van de recensenten over dit dictee te weerstaan.
 

0872 Dictee dinsdag 08 mrt 2016 (1): dictee Vijftien jaar Hof van Twente √

Dictee - dictees [0872]

Hof van Twente vijftien jaar (auteurs: Henk Hondelink en Sini Dietvorst)

1. Wellicht is het toeval, maar feit is dat dit jubileumdictee op deze beginmaartdag, vijftien jaar na tweeduizend en een plaatsheeft op Internationale Vrouwendag, ontstaan uit de poëtische eis van vrouwen 'brood en rozen' die werd geuit in negentienhonderdenacht. Toch vormen vrouwen en Hof van Twente vanaf het begin een goed huwelijk, een apollinische twee-eenheid.

2. "Zo-even is bekend geworden dat onze nieuwe gemeente van start gaat met mevrouw Ank Bijleveld als eerste burgemeester." Met deze woorden ontstond een eerste affectie tussen de nieuwbakken gemeente en het zwakke, of juist sterke, geslacht.

3. Ook heden ten dage wordt in de gemeenteraad van Hof van Twente de scepter gezwaaid door een vrouw in de persoon van Ellen
Nauta-van Moorsel. Zij hanteert joyeus maar zeker ook consciëntieus de voorzittershamer.

4. Drie masculiene collegae vormden de buffer tussen de beide vrouwen. Al of niet ad interim gaven de heren Kok en Burgering ("Hof van Twente ligt in Gelderland") de gemeente een culinair tintje en daarna wilde men per se Goudt (honderdveldendenksporter).

5. Anderhalf decennium geleden ontstond Hof van Twente. Bepaald geen sinecure, eerder een tantaluskwelling in het kwadraat. Stante pede ontstond een kakofonie van meningen. Diverse groepen pleitten voor eigen zelfstandigheid, hoewel de latere naam van de nieuwe gemeente al bestond als een toeristisch samenwerkingsverband, resulterend in de zogeheten Vijfsterrenfietsroute, geïnitieerd door de KLM.

6. Wel of niet Delden Plus (Plus Delden, supermarkt?), wel of niet syncretiseren van Markelo en Holten? Het waren disputen, soms
een-op-een, maar ook die gesprekken scoorden niet. Er werd uitentreuren met ideeën gemanoeuvreerd. Goedkeuringen en afkeuringen, ze gingen als een amorfe massa in elkaar over en de vragen bleven, zoals: waar komt het gemeentehuis, waar moeten we borstcrawlen en waar kan worden gewaterpolood? Vragen waarvan de antwoorden nu als logisch worden ervaren. Het 'Vernieuwend denken, vernieuwend doen' [naam beleidsnota] is tot volle wasdom gekomen.

7. Kortom: uit vijf tuinen is deze bloeiende Hof ontstaan waarin dienstbaarheid en hoffelijkheid hoog in het vaandel staan. Ook al was niet iedereen het ermee eens: laten we niet langer onze tegenstellingen benadrukken maar onze zegeningen tellen. Zoals een goede hovenier zorgt voor zijn vergeet-mij-nietjes, de eenjarige juffertjes-in-'t-groen en lievevrouwebedstro, ter verfraaiing van zijn hof, zo moeten wij allen als 'hofleveranciers' ervoor zorgen dat Hof van Twente een leefbaar plekje Twente blijft waar Jan en alleman zich thuis zal blijven voelen.
 

0871 Dictee zondag 06 mrt 2016 (2): dictee 4e Armoededictee Kruibeke 2016 √

Dictee - dictees [0871]

4e Armoededictee Kruibeke 2016

Roodkapje (auteur: Luc Devoldere)

0. Zeer geëerde dilettanten en hobbyisten van de woordenbrij (tot zover de captatio benevolentiae),

1. De protagoniste van dit narratief (? = bnw. - verhalend, vertellend) is een levend zijnde (= wezen?) dat tot de feminiene sekse behoort, deel uitmaakt van de jongere leeftijdscategorie en uitgerust is met een robijnrood hoofddeksel. De vrouw, die haar in barensweeën op deze aardkloot heeft achtergelaten, stuurt haar op een queeste door een obscuur woud met een korfje vol exquise lekkernijen naar het lieve omaatje. Tijdens haar peregrinatie [omzwerving in den vreemde] besluit het sympathieke meisje een variëteit aan gracieuze en verrukkelijke bloemen te plukken voor haar grootmoeder.

2. Een malafide creatuur, behorend tot de species van de carnivore wolfachtigen, begeeft zich intussen naar de het domicilie van de mature [rijp, volwassen] vrouw, peuzelt haar op met huid en haar, trekt gevleid haar kleren aan en vlijt zich neer in haar ledikant. De afloop en epiloog van deze lugubere tragedie, hoewel behorend tot de culturele competentie van de geletterde en geïnstrueerde studax, klinken het stupiedst voor pietje-preciezerige dierenrechtenactivisten.

3. Semiotici [m.b.t. de tekenleer] beweren weleens dat het gênante itinerarium [reisboek] van het roodgekapte (rood gekapte) vrouwtje haar rite de passage [overgangsrite] naar volwassenheid symboliseert en dat met name dat hoofddeksel, dat men mutatis mutandis een chador, nikab of boerka zou kunnen noemen, niet meer of minder representeert dan de menstruatie. 

4. Barragezin:
"Laat ons de lof der contingentie [toevalligheid] zingen vanuit ons idiosyncratisch [individuele eigenaardigheid taalgebruik] perspectief", zei de idolate scepticus die aan noctambulisme [slaapwandelen] lijdt.