1456 Dictee maandag 10 december 2018 (3): dictee Oefendictee 657 (oud) √

Dictee - dictees [1456]

Hierbij 657 (oud), geheel gereviseerd.

Dictee 657 (DCLVII) Dictee Specialisten (15-09-2013)

1. Quadragesimo anno is de encycliek van paus Pius XI (15 mei 1931) over het herstel van de maatschappelijke orde. De Quadruple Alliantie was het viervoudig verbond, in 1718 gesloten tussen Frankrijk, Engeland, Oostenrijk en Nederland. Een quadruple bogey is bij het golfen niet geweldig (4 boven par). Qualibet ex re: door welke oorzaak dan ook. Qualis ab incepto: zoals hij (zij, het) in het begin was. Wat zijn qaly's [medisch quality-adjusted life year]? In dat spectrum [van kleuren] bevindt zich een quartet [piek met 4 lijnen]. Quasi umbra persequi: (iemand) volgen als zijn schaduw. Qua talis: als zodanig, quatenis: voor zover. Met quatre-quarts wordt een evenveeltje [gebakje] bedoeld. Quel spectacle des dieux: een aanblik, de goden waardig, ein Schauspiel für Götter. Een quena is een benen blokfluit uit Brazilië. De querelle des Anciens et des Modernes: langdurig twistgeschrijf in de zeventiende en achttiende eeuw over de vraag of nieuwere schrijvers de antieke kunnen evenaren.

2. Een quesadilla is een met kaas bedekte en vervolgens gegrilde tortilla. Quidlibet audendi potestas: vrijheid om waarmee dan ook te experimenteren. Quién sabe [uh]: wie weet? Een quine is een worp van twee vijven bij het dobbelen. Qui nil molitur inepte: die niets ondoordacht op touw zet. De quisse(je) [kw] is een gedeelte van een (gebraden) kip [en quiche een taart]. Quoad sacra: wat de geestelijke zaken betreft. Hij is een graag geziene gast. Voor de liefhebbers nog wat Latijnse uitdrukkingen: quaeritur (quaer.): er wordt gevraagd, de vraag luidt, quaestio (quaest.): vraag, quaestio vexata (vexata quaestio): een veelbesproken, onopgeloste vraag, qualibet ex re: door welke oorzaak dan ook, qualiter taliter (taliter qualiter): op enigerlei wijze, hoe onbevredigend ook, qua mandatarius: als gevolmachtigde, quantum in me: voor zoveel het aan mij ligt, van mij afhangt, voor zover ik vermag, quantum valeat: zoveel het waard is.

3. En ook quantum vis: zoveel men belieft, quarto: ten vierde, quarto loco, loco quarto: in de vierde plaats, quat.: quatertemper, quicunque vult: ieder die wil, quid ad me?: wat gaat mij dat aan?, quid ad te?: wat gaat het u aan?, quid faciendum?: wat te doen?, quid inde?: wat volgt daaruit, wat dan nog?, quid mirum?: wat wonder? is het wonderlijk (dat …)?, quid novi?: wat voor nieuws (is er)?, quid nunc?: wat nu?, quid plura?: waartoe meer, er meer van te zeggen?, quid prodest?: waartoe dient het?, quid rei?: wat is er gaande?, wat is er?, quid pro quo: het beginsel, bv. in de handel, dat men iets krijgt voor iets anders, dat de ene gunst de andere waard is, quinto: ten vijfde, qui pro quo: verwisseling van personen of zaken, misverstand, quo animo: met welke bedoeling?, locus delicti: pd, plaats delict.

4. Het Quai d'Orsay is het Franse ministerie (gebouw, indien instelling: M) van Buitenlandse Zaken (naar de straat langs de Seine in Parijs waar het ligt). Quocumque modo [steeds alleen hoofdletter vanwege begin zin]: op welke manier dan ook. Quocumque nomine: onder welke naam dan ook. Quod absurdum: hetgeen ongerijmd zou zijn. Quod licet: wat geoorloofd is. Quod non: dat is echter niet zo, dat is niet waar. Quo jure: met welk recht? Quomodo: op welke wijze (als zelfstandig naamwoord de wijze waarop). Quorum pars magna fui: waarin ik een groot aandeel heb gehad. Quousque tandem?: hoe lang nog? Quo vadimus: waar gaan wij heen? Quo vadis: waarheen gaat gij? Quovis modo: op welke wijze dan ook; hoe dan ook. Een pirosjki is (in de Russische keuken) een met kaas, vlees of groente gevuld pasteitje. Charlotte-russe is room(ijs)pudding met gelei en een rand van biscuits (vergelijk: montagne russe). Op die school doen ze aan slöjd [werken met karton, klei, hout]. De Stijlgroep was een zekere kunstrichting [tijdschrift De Stijl, Theo van Doesburg, Piet Mondriaan, J.J.P. Oud en Gerrit Rietveld]. Chowder is een gebonden maaltijdsoep met vis, etc.

5. Bij de Olympische Spelen spelen bidbooks (ook: biedboeken) een rol. Een biblist is een Bijbelkenner. De priester heeft biecht gehoord. Over een bidelotje [oo] of aapje kun je een das strikken. Bien entendu is welteverstaan. Deze bietenrooier is een bietebauw. 'Bien étonnés de se trouver ensemble' heeft als betekenis: zeer verwonderd zich in elkaars gezelschap te bevinden, m.n. in de betekenis van: samen genoemd te worden. Bier drinken is voorbehouden aan bierdrinkers. Bigarreaus zijn harde Franse kersen. Met de Biblebelt wordt de Bijbelgordel bedoeld. De hoofdbel deed het niet, maar het bijbelgeluid (!) was meer dan goed te horen.

6. Dit was bij het bigotte [kwezelachtig] af. Een bde is een
bijna-doodervaring. Ze bloeien niet, die Bijbelbloemen [archaïsch: treffende plaats in de Bijbel – ook: bloempje]. Een bijoutier is een juwelier. Hij had behoorlijk bijdetijdse opvattingen, zij een behoorlijke bildung, algemene ontwikkeling. Zeker kinderspeelgoed wordt bilboquet [vangbeker + koord + bal] genoemd. Je kunt hieruit evengoed constateren dat Jan even goed biljart als Piet. Help even: een billfold is … [dubbel te vouwen herenportemonnee of -portefeuille]. Bij het bimbambeieren doet de klok bimbam. Hij is in Binnen-Mongolië geboren. De beschouwing kan als bio- en bibliografisch gekarakteriseerd worden. De ontmoeting eindigde in bisbilles, met gekibbel dus. Vandaag behandelen we de bisam(rat) en de bizon. Een biryani is een stoofschotel met basmatirijst. Dit jeremiëren hield bladzijdelang aan. Een blagueur [opschepper] spreekt met blague [grootspraak, lef]. Zet de bledsproeier [aangesloten op bledkraan = tapse – kegelvormig, conisch – kraan in een gasbuis] even aan. Een bleeder is een verliesgevend bedrijfsonderdeel. Blanquette de veau [kalfsragout] heeft weinig met blanketsel [maquillage voor schminken] van doen.

7. Hij is blik- en koperslager. Blessing in disguise: meevaller die aanvankelijk een tegenvaller leek. Schotse blended whisky is een blend [melange]. Blendwerk der Hölle: begoocheling uit de hel (Schiller). In de blindenbibliotheek speelden de kinderen blindemannetje. Terwijl ze in de verkeerstoren aan het blinddammen waren, moest de piloot met blind vliegen zien binnen te komen. Bij Joden (VD, j lijkt fout) is een blintse een kleine pannenkoek. De blondes d'Aquitaine zijn goed voor veel vlees. Blut und Boden: leus van de nationaalsocialistische binnenlandse propaganda en grondpolitiek. Ze zong een nogal bluesy [bluesmuziek, melancholiek] song. Blut und Eisen: beginsel van machtspolitiek. Je moet maar weten dat 'blusher' [rouge in poedervorm] van 'blozen' komt. Blühende Landschaften: bloeiende landschappen, een belofte die bondskanselier Helmut Kohl in 1990 de inwoners van de voormalige DDR deed. Hij staat bij het biljart bekend om zijn weergaloze bloques [een forse stoot, rechtuit].

8. Allemaal blauw: blue chip (goudgerand aandeel, in 't bijzonder op de Amerikaanse effectenbeurs), bluefort (een variëteit van de Franse kaas roquefort), bluegrass (countrymuziek, afkomstig uit Kentucky), bluejeans (stof voor – een spijkerbroek), blue movie (pornografische film), Blue Peter (blauwe vlag met een wit vierkant in het midden, op schepen gehesen als signaal voor aanstaand vertrek), blueprint (blauwdruk) en bluestocking (blauwkous, bas-bleu, (femme) savante). Een scheldnaam voor een Duitser is boche [bohsj]. Een bobèche vangt afdruipend vet op. Ze was bobbed [kortgeknipt] en pissed [pisnijdig]. Een board of trade is een Kamer van Koophandel. Ze zeilden een BM [zeilboot van de bergumermeerklasse (klasse van 4,75 m lange zeiljachten)]. Voor het vliegtuig heb je een boardingpass [toegangskaart] nodig. Een boddaertcentrum (niet in wdb.) vangt kinderen met vele problematieken op. Een bodhisattva is een heilige die verwerven van het boeddhaschap uitstelt om anderen te helpen tot inzicht te komen.

9. De Boekenleeuw is een jaarlijkse Vlaamse literatuurprijs (GB ook: tt), de Boekenwelp ook. Hij zei boe noch bah. Lekker, die boemboeboemboe [specerij]? In Vlaanderen kun je bij de Boerenbond goedkoop boerenbont kopen. Zij zei dat uit boert [schertsend, spottend]. Het boerhaavesyndroom heeft met slokdarm en braken te maken. Wilt u dat bo-gesprek [bee-oo = betaalde oproep], die collect call, aannemen, of niet? Boeuf bourguignon is een gerecht van in blokjes gesneden rundvlees met ui en champignons, gestoofd in rode wijn en bouillon. Een boîte de nuit is een nachtclub. Een bollandist is of jezuïet of aanhanger van een Nederlandse filosoof [Jean Bolland, levensbeschrijving heiligen]. Een bonae fidei possessor is een bezitter te goeder trouw. Een bombe (glacée) is een ijsgerecht in twee kleuren. Een bonheur(-du-jour) is een salonkastje. De bondskanseliere moest voor de Bondsdag verschijnen. Bon gré, mal gré: goed- of kwaadschiks, tegen wil en dank. Boomtown (niet in wdb.) is een muziekfestival in Gent.

10. Bone deus: goeie god! Het bone china is serviesgoed van fijne kwaliteit porselein. Elke schrijver uit het Brits Gemenebest of Ierland kan de Booker Prize winnen. Een bordereau is een borderel. De bore [uh] is het oplopen van de vloed als getijgolf in nauwe riviermonden, boreh [ee] is welriekende gele zalf van kurkuma. Hij is born to be wild: in de wieg gelegd voor een ongeregeld, een onconventioneel leven. Het was een bontgekleurd gezelschap van velerlei pluimage. Leni Lagerberg woont in de Bollenstreek en is omringd door bollywoodromantiek.