Dictee - dictees [1375]
Dictee 606
(DCVI) Dictee Specialisten (02-04-2013)
1. Vooraf
een mise-en-place [het gereedmaken van alles wat
nodig is voor de bereiding van de gerechten] in de keuken, een amuse-gueule [aperitiefhapje]
en een borsjtsjfantasietje [rodebietensoep met zure
room], als entremetstje gnocchi [tussengerecht]
en als chef-d'oeuvre [meesterwerk] van de
chef de cuisine [chef-kok] teriyaki [zeker gerecht met soja] of tempura [Japans gerecht] en als dessert een lekker glas
glühwein. We lieten ons met de tuktuk [driewielig
voertuigje Azië] brengen. Het revêtement was de muur waarmee het talud
van een vestingwerk bekleed was. Hij had rêverieën van, hij droomde over, die
reversed take-over [kleine bedrijf neemt grote
over, maar verliest daardoor de zeggenschap]. Het
chineesrestaurantsyndroom draait om ve-tsin [glutamaat,
smaakversterker]. De overwinning is nog ver verwijderd. Velcro (van 'velours' en 'crochet') is klittenband. Hij
is gedoopt [hij kreeg dope], maar niet door
de kerk. Je noodlotsuur is je schicksalsstunde. Basta, schluss! Wat heeft
schampavie spelen met de noorderzon te maken [aldus
vertrekken, heet zo]? Is schuilevinkje spelen net zoiets? Nee: verstoppertje spelen of zich schuilhouden. Schistosomiasis
is een zekere wormziekte. Hij leefde en prince [als
een vorst]. Wat moet je met een schredenteller
(podometer), als je maar een schreetje of
drie zet? Wie zijn de Scythen? Nomadische volksstammen
die in de oudheid ten noorden van de Zwarte en Kaspische Zee woonden.
2. Waarom
zouden we ons het schompes [fictieve ziekte]
werken? Wanneer is de volgende seance [spiritistische
zitting]? Geef hem maar een sedatief [kalmerend
middel]. Is dat weer zo'n selffulfilling prophecy ? Si, señora (ja, mevrouw – Spaans). Zij is (senior) commercial manager en hij (senior) human resources manager (Leidraad, p. 99, VD: senior humanresourcesmanager – ook GB!).
Je moet haar wel serieus, au sérieux, nemen. Dat was een sexy sekssextet, zeg
maar een orgie. Gooi maar in de shredder [papiervernietiger]
… Deze zeilboot heeft een sierra (!) [vgl. siërra] . Hij is
idolaat van de sibbenkunde [familie]. Eerst
shiatsu [Japanse acupressuur], en dan shish
kebab [aan pennen geroosterd vlees] en
shiitakes [Japanse paddenstoel, ook: shiitake's]
… Een sikh [met monotheïstische godsdienst uit de
deelstaat Punjab, India] begeleidde onze sightseeing. Hij kon zich in
zijn sjamberloek [kamerjas] maar beter
sjakes [gedeisd] houden. Sjammesen zijn
koster van een synagoge. We kennen de sjia- [alleen
bloedverwanten van de profeet Mohammed als leiders] en de soenna-islam [ook: niet-bloedverwanten]. De slachttijd komt er
aan. Het komt er soms echt op aan. Van alle smetten vrij, is dat smetvrij? Hij
was nog één spadesteek van de schat verwijderd.
Soufflé is een gerecht, souffle hartgeruis. Een souspied dient als een
slobkousenriempje.
3. Hij is
speechschrijver. De spinet is een voorloper van de piano. Een spina bifida is
een open rug(getje). Een moeilijk woord voor
spijsbrij is 'chymus'. Dat spreitje moet gesprayd worden. Is stedewaarts
hetzelfde als stadswaarts? Ik strijk en zet thee. De Storting [Staten-Generaal Noorwegen – fout: parlement] heeft
gesproken. Die menselijke varkens cum suis worden ook wel aangeduid met 'cum
suibus' (met de zwijnen). Ze huren daar
kamers en suite [met vleugel- of schuifdeuren].
Ze genoot van mijn suave [lieflijke] woordjes.
Heeft dat studentencorps ook een muziekkorps? Hoe zeg je dat in het Schwyzerdütsch? Let wel:
het Zwitsers-Duits (Zwitserduits) is
hetzelfde! Ze surplaceten [stilstaan baanwielrennen]
wel tien minuten. Ze kregen surseance [uitstel]
van betaling. Hoe spreek je 'sweatshirt' uit? Net als 'sweater' [èh/ie]?
Is een gerechtelijke dwaling altijd een rechterlijke dwaling? Nee. Ben je belazerd, ben je bedonderd? Je mag van mij
oplazeren, oplazerstralen, en nog een oplazer toe krijgen, op je lazerij (lazer) krijgen, ook!
4. Je moet wel appeler un chat un chat [het kind, het beestje, de dingen bij de naam noemen]. Krijg het apelazarus, het lazarus, het leplazarus, de
mal-Saint-Main, de mal-Saint-Lazare of het zeepokkenlazarus. Grooming is het
verzorgen van paarden. Hij was lazarus en waarschijnlijk zelfs stront- of toeterlazarus.
Een yapok is een kleine wateropossum. Arsine is
arseenwaterstof (AsH3), een
giftig gas. Rolsprongen zijn straddles [atletiek, hoogspringen – (fosbury)flop]. Met de konstantinopel wordt de brandende
liefde [plant!] bedoeld. De thermopane dankt
zijn naam aan een bepaald merk dubbel glas (dubbelglas).
Hij is terug van weggeweest. Voor een
voorlopige teruggave van belasting in Nederland heb je een VT-biljet nodig, ook
wel: teruggavenbiljet; geen aangiftebiljet dus! Hij was er helemaal op gefocust. Waar
komen die topazen (halfedelsteen, niet: toppaazen!
- paaz) ineens vandaan? Opgeduikeld in een paaz? Een break kan ook een
brik [open vierwielig rijtuig] zijn. Het was
een hele toer om die tour [rondrit, tournee]
rond te krijgen! Als je sul ponticello [viool,
dicht bij de kam] strijkt, breng je een scherpe toon voort.
5. Het
THC-gehalte geeft de hoeveelheid tetrahydrocannabinol aan. Tiffany is een
glaskunststijl. Een timon is een mensenhater, een timocratie is geënt op de
wetgeving van Solon [gebaseerd op bezit].
Voor de kerk moest ik een quizje [kwisje] samenstellen. Als je 'melk' als 'melluk'
uitspreekt, voeg je een svarabhaktivocaal (anaptyxis,
woekerklank) toe. Zij is verweduwd, ze deed niet mee aan het suttiisme [weduweverbranding]. Een sûreté [suurtee] de corps is een vrijgeleide. Een surdo [oe, oe/oo] is een
Braziliaanse bastrom. Surah is een weefsel, een soera een hoofdstuk van de
Koran en suramin
[uu, ih]
zoals bekend een zeer giftig geneesmiddel tegen de slaapziekte.
6. Deze laatste wordt overgebracht door de
tseetseevlieg en wordt ook wel encefalitis lethargica genoemd. Een andere soort
slaapziekte wordt overgebracht door trypanosomen [eencellige
zweepdiertjes]. Die laatste veroorzaken ook de surra(ziekte). Tabasjir [bamboesuiker]
ontleent zijn naam aan het Arabisch, tabasco [pikante
saus] aan een rivier en staat in Mexico. Het tai chi is de basis voor
het taikiken [Japanse vechtkunst]. Een
tagrijn is een knorrepot. Een tacker is een
nietmachine. Wat is het taalkundig interessante aan 'tae-bo' en 'tai chi' [streepje!]? Een tochtje op een van onze swaths [small waterplane area twinhull – met twee rompen]
is swell, mieters! Sarin(e) is een zenuwgas (VX ook). De grondstof daarvoor is DMMP:
dimethylmethylfosfonaat. Ook tabun [oe] is een zenuwgas. Een tabby is een kat met
cyperse tekening. Je kunt niet alle Cypriotische katten over één kam scheren!
Een tabijnen lap is van gewaterde taf (taffetas).
Een beet van de taipan [dodelijke gifslang
Nieuw-Guinea, Australië] is dodelijk. Takahe's zijn niet-vliegende
vogels in Nieuw-Zeeland. Met taka's [BDT] betaal
je in Bangladesh.
7. Hij houdt van talking blues [gesproken liedtekst] en fungeert vaak als talking head [commentator tv met alleen hoofd in beeld]. Dat
succes heeft me zoveel zweetdruppels, zoveel tijd en zoveel geld gekost …Tahin
is sesampasta. Haar 'tabee' [adieu] klonk
bedroefd. De tallshipsrace [zeilreus] was
spannend. De Apulische tarantel [tarantula,
jachtspin] komt voor in Italië en Spanje. Tamari is sojasaus. Met een
tapplaats verwijzen we (nu) niet naar een
tapperij, maar naar de vroegere TAP [historisch: Regeling
Tijdelijke Arbeidsplaatsen]. Een tatoeëerder brengt tatoeages aan. De
minister heeft met TNT [nu: PostNL en TNT Express]
tarifaire afspraken gemaakt. Ik had een contract voor ten minste 30 uur, dat
was tenminste mijn interpretatie. Tijdens de queeste [zoektocht]
heerste er een tempeest [stormweer]. Hij
wilde het terracotta beeldje ruilen voor een aantal terracottategels.
Is 'territoir' hetzelfde als 'territorium'? M.b.t. een
staat: ja. Hij heeft terecht gesteld dat de terechtstelling
ongrondwettig was. Hij wilde coûte que coûte opgenomen zien dat tête-à-tête
hetzelfde is als face to face en vis-à-vis. Doen vrijwel alle Thais fanatiek
aan (muay-)thaiboksen?
8. Het
thujamos groeide onder de thuja, de westerse levensboom. Een thymus is een
zwezerik. Zijn een tic [raar aanwensel] en
een TIA [beroerte – transient ischaemic attack]
vergelijkbaar? Nee. Zij waren echte tibbenhaters [tibbe = scheldnaam
doopsgezinden]. Jan of all people van Henegouwen of all places was the
right man in the right place. Er zijn te veel politieke tinnegieters [beunhaas in politiek]. Tinneroy is ribfluweel.
Kies uit tjaptjoi en tjauwmin. Tinnef (tennef)
is slechte waar. Hij was kaastobbemaker. Daar moet
je mee toe kunnen. Hij beweerde dat tongue in
cheek [meesmuilend]. Dat heeft [letters] een toptiennotering, [cijfers] een top 10-notering. Er waren veel
toerrijders. Hij won al eens een Tour de France-etappe. Een tournure is een
wending of keer. Hij speelt zowel comédien als tragédien. De Comédie-Française
heet officieel Théâtre-Français [vgl. Académie française]. Zij is een echte
totebel, een morskont. Trassi is gefermenteerde garnalenpasta. In een kerk kun
je traveeën [gewelfveld] aantreffen. De trap
was drie treetjes hoog, het ventje drie turven.
9. Door de
trubbels, de troebelen, werd de zaak getroebleerd. Het tripartiteoverleg is een tripartiet overleg. Ze volgt
typetweeonderwijs (type 2-onderwijs). Ken je
de tussen-n-regeling? Het schijnt dat T-zones iets met mobiel telefoneren te
maken hebben. Een kaurischelp (kinkhoorntje)
komt van de porseleinslak. Let wel: kaurikopal komt van een Nieuw-Zeelandse
naaldboom. Rebetika is melancholieke Griekse volksmuziek, populair in
hasjcafés. In een doopboek staan de namen van daar gedoopte kinderen. Vanhier
is het twee uur lopen, vandaar een halfuur. Wat had ze uitgevreten? Ze kon het
wel uitschreien en kon niet uitscheiden met het uitschijten van dat spul. Ze
heeft heel wat verreisd: dat gaat de pan uit rijzen. Is dat haar ultima ratio [uiterste, laatste redmiddel]? Is IJsland het
ultima Thule [fabelachtig land]? De
Unicef-actie loopt nog. Umer is een melkproduct tussen yoghurt en kwark. Waar
wordt een vanityfair (VD – kermis der ijdelheid) gehouden?
10. Zijn
streng gereformeerde (strenggereformeerde)
gereformeerdebonders ultraorthodox? Ook bij het UMC Groningen werken ze met
UMTS [universal mobile telecommunications system, standaard
voor mobiele telefonie]. Ook in de upper class (binnen
de upper ten) wordt weleens een uppercut [boksstoot
naar kin] uitgedeeld. Een URL is een uniform resource locator (naam van een locatie op internet). Ik bedoel
dinges, die u-weet-wel. Gaan we va-banque spelen [roekeloos
doen]? Na vadertje tsaar kwam vadertje Stalin [vgl.
vadertje Cats, Vadertje Tijd en Vadertje Staat]. Wordt in dat vademecum [naslagwerk] ook het woord 'vacuüm' besproken? Ken je de woorden vaudeville (toneelstuk), tenue de ville [wandelkostuum], calville (geribde
fijne tafelappel) en baskerville (lettertype)?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten