zondag 9 september 2018

1379 Dictee zondag 09 sep 2018 (2): dictee Namen van onderwijsinstellingen √

Dictee - dictees [1379]

Namen van onderwijsinstellingen

1. Alle namen van gewone onderwijsinstellingen schrijf je in het Nederlands met kleine letters. Zo schrijven we volgens de regels obs (openbare basisschool, al zou ik als 'eigennaam' OBS Breskens best met hoofdletters durven schrijven), net als een p.c.-basisschool (protestants-christelijk) en een r.k.-basisschool (rooms-katholiek). Overigens heette die school in mijn tijd nog: de lagere school, waarna je naar het 'lager onderwijs' kon (de afdelingen ulo, mulo en ambachtsschool van het voortgezet onderwijs). Naast dat lager onderwijs had je toen het middelbaar onderwijs mo (hbs A = handelskant en hbs B = wiskundekant, hogere burgerschool – toen nog met hoofdletters en het geheel als één woord geschreven, (het categoriale) gymnasium – A en B of alfa, de alfa-afdeling en bèta, en het lyceum: daar kon je zowel hbs als gymnasium doen). Daarboven kwam het h.o. (hoger onderwijs: daaronder vielen wo, wetenschappelijk onderwijs, zeg maar de universiteit, en hbo: hoger beroepsonderwijs). Grappig: de Vlamingen kennen (nu) het hobu [hoo-buu] = hoger onderwijs buiten de universiteit. Vind je de schrijfwijze h.o. hierboven verwarrend en afwijkend van de rest? Dat is waarschijnlijk om die afkorting van het gewone woord 'ho' te onderscheiden (vergelijk: a.u.b. = alstublieft en ajb = alsjeblieft). Zomaar nog twee vormen in Vlaanderen: k.a. = koninklijk atheneum en kta = koninklijk technisch atheneum. In NL had je tot 1968 zelfs de mms, de middelbare meisjesschool.

2. Nu ga je na de basisschool naar het vo (voortgezet onderwijs): mavo [middelbaar algemeen vormend onderwijs), inmiddels opgegaan in het vmbo (voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs) zoals vmbo-t (theoretische leerweg, tl), vmbo-g (gemengde leerweg, gl), vmbo-k (kaderberoepsgerichte leerweg, kbl), vmbo-b (basisberoepsgerichte leerweg, bb) en vmbo-groen (landbouw en natuur)]. Daarnaast hebben we het havo (hoger algemeen voortgezet onderwijs), nog steeds het gymnasium en het atheneum, welke twee laatste het vwo (voorbereidend wetenschappelijk onderwijs) vormen. Een schoolvak in de tweede fase van het vwo is m&o (management en organisatie), vier afstudeerprofielen daar zijn c&m (cultuur en maatschappij), e&m (economie en maatschappij), n&g (natuur en gezondheid) en n&t (natuur en techniek). Na het vwo of gymnasium kun je naar het hbo of wo. Voorbeelden: hbo-v (verpleegkunde), hbo-sph (sociaalpedagogische hulpverlening) en hbo-iw (inrichtingswerk). Bij de universiteit zie je wel vaak hoofdletters: tu = technische universiteit, maar TUD = Technische Universiteit Delft en RUL = Rijksuniversiteit Leiden.

3. Of alles hierboven echt klopt? Ik hoop het, maar het ging me vooral om de spelling van een en ander. Nog één aspect ten besluite: vwo [vee-wee-oo] is een initiaalwoord [als letters uitspreken, vgl. pc], daarom in samenstelling vwo-leerling en in afleiding vwo'er, maar havo [haa-voo] is een zgn. letterwoord [als woord uitspreken, vgl. vip in viptribune], daarom havoleerling (aaneen) en havoër (net als waterpoloër).

 
 




Geen opmerkingen:

Een reactie posten