Dictee - dictees [1388]
Oefendictee
sep 2018 (2)
1.
Trac is (BE) plankenkoorts. Rabauwen zijn rouwdouws (rouwdouwen),
ook wel rouwdouwers (rauwdouwers). Wie
bedenkt om 'rekwisitoor' zo te schrijven? Juist, GB. Een rib is een rigid
inflatable boat (enne ... GB: superrhib
= super rigid hull inflatable boat). De aanduiding voor ribose is Rib: dat zit o.a. in DNA (deoxyribonucleic acid). Het ribosoom-RNA of r-RNA
is hetzelfde als ribosomaal RNA. Met ripszij wordt zijden rips bedoeld. Een
avondpartij wordt rout [au] of raout [raa-oet] genoemd. Aansporing: sa, internet sa: Saudi-Arabië [GB ook: oe], s.a. is sine
anno (zonder jaartal) of secundum artem (volgens de
regels/regelen der kunst), SA is sans (atout),
[bridge] zonder troef, of de landcode van Saudi-Arabië [oe], de SA
is ook (historisch) de Sturmabteilung (paramilitaire organisatie binnen de NSDAP (Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei –
Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij – tot 1945) die vooral tot 1934 invloedrijk was in Duitsland),
S.A. = Son Altesse [Zijne of Hare Hoogheid],
maar ook achter bedrijfsnamen: société anonyme = naamloze vennootschap.
2.
In de safesexcampagne wordt aangedrongen op veilige seks. Een gaffelsilene- of
gadodedebegroeiing ware te vermijden. Sjaak van Buren, dat ik de sjaak-afhaak
ben! Zij speelt heel goed theremin. Is het meervoud van ulcus cruris echt
ulcera crura (dat laatste niet in wdb.)? Zouden
biná's [SR-herten] ook meerdere buní's [SR-tonijn] op kunnen? Geen gezicht, zo'n celeste [hemelsblauw, suh-lèhs-tuh] celesta [klavier, tsjee-lèhs-taa]. Handtrommen te over:
bendir, cajon [kaa-chohn] en bodhrán [bau-rahn]. De hoenderziekte coccidiosis [kohk-sie] wordt veroorzaakt door cocci [koh-kie, informeel ook: kokken - kogelbacterie]. Voor
deze consensus was een consent van beide besturen nodig. Hij was de baas, de
doño, van de onderwereld.
3.
Hij wilde een putt maken met een hole-in-one, maar wat er in de hole kwam, was
alleen een divot [dih-vuht, losgeslagen graszode].
Manifesteert syfilis zich aan de epididymis? Nee. Met
'forza' wens je iemand in SR forsa [kracht]
toe. Het moet toch niet gekker worden: 'gauge' opschrijven en 'geetsj' [g van goal] uitspreken. Ook giaurs
[gaa-voer, niet-moslim] kunnen gaurs [gau-wuhr – rund] houden. Wie schrijft er nou '
giouvetsi'
als-ie 'joe-vèht-sie' hoort? Wat weet zo'n muezzin nou van een hoatzin? Bij een
dictee is de vraag of je jacana [k] moet schrijven of jaçana
[s]. Kijk, een kangoeroe
[uh] in de zoo
[oo]! Een van de schrijfwijzen voor arafatsjaal
is kufiyyah. Leuke combinatie: salwar [broek] met kameez [kaa-mie:s – ruim hemd]. Wat kalos k'agathos (schoon, goed en rechtschapen) is doet me denken
aan de znw. kalokagathia (rechtschapenheid)
en agathologie (de leer van het hoogste goed).
4.
De uitspraak van 'kyat' is 'tsjaht', toch [Myanmar,
MMK]? Zingen jullie nog wel uit Valerius' Gedenckclanck? Een sawpaw [soh-poh] is een bapao, een snack: deegrol met
vlees. Een caddie kan wel met een (cd-)caddy
lopen, omgekeerd niet. Op *boeddh*: zitten als een boeddha (= beeld van de (!) Boeddha), boeddhisterij, boeddholoog,
chanboeddhisme = zenboeddhisme (meditatie ter
verlichting – kortweg: zen of chan), Boeddhabeeld, boeddha-achtig,
preboeddhistisch, boeddhaprent, nederboeddhisme, bardo (in
het Tibetaans boeddhisme elk van de fasen tussen leven, dood en wedergeboorte),
bodhiboom (daaronder bereikte Gautama de
verlichting – Gotama is fout, zie: Boeddha – heilige boom, vijgenboom, Ficus
religiosa), bodhisattva (heilige die zich
voorbereidt om het boeddhaschap te verwerven, maar dit uitstelt om anderen te
helpen om tot inzicht te komen), bonze (boeddhistische
priester in Japan of China), BOS = Boeddhistische Omroepstichting (Nederlandse zendgemachtigde) en chorten (gedenkteken in de Himalaya).
5.
Verder: chaitya = heiligdom of stoepa waarin de boeddhistische relikwieën of
soetra's werden bewaard, dagoba (schrijn met
relikwie), dalai lama (geestelijk en
wereldlijk hoofd van de lamaïsten – speciaal boeddhisme in Tibet en Mongolië – afkomstig
uit Tibet door wie de Boeddha zijn verlossingswerk voortzet), Fo (Chinese naam voor (de) Boeddha), in een jaïnatempel volgen jaïns of
jaïnisten een strenge ascese (India), javanisme
[SR: oorspronkelijk geloof van de Javanen in
Suriname met invloeden van animisme, boeddhisme en hindoeïsme], karma (geheel van goede en slechte daden), kinhin (zenboeddhistische loopmeditatie), lotushouding =
boeddhahouding, nirwana (bevrijding uit de
kringloop van dood en wedergeboorte), non-theïsme (religie zonder godsbegrip), pagode (heiligdom met meer verdiepingen), Pali (heilige taal), samsara (kringloop
dood en wedergeboorte), satori (plotselinge
verlichting), shintoïsme (godsdienst Japan)
en soetra (uitspraak Boeddha).
6.
Ook nog: stoepa (heiligdom India), tantra (tekst die geheime riten verklaart), thangka (geschilderd of
geborduurd banier), een vechtmonnik is getraind in de de shaolin kungfu,
de wabi-sabi is een zekere kunstopvatting en zazen is de zenboeddhistische
zitmeditatie. Een swami is een godsdienstonderwijzer bij de hindoes (ook als aanspreekvorm). De hare krisjna is de
door swami Prabhupada gestichte sekte [hindoeïsme]
en bestaat uit hare krisjna's. De Vlaming gaf een tip (tuyau)
[twie-joo] over de aandelen teloh [tee-loo] (cassave).
De Waadi gaat volgens mij gewoon over koppelbazen (Wet
Allocatie Arbeid door Intermediairs). Chanoeka (ook:
Gannek of Hanukka) is het Inwijdingsfeest, Lichtfeest of chanoekafeest. Cheviot
is fijne Engelse wollen stof voor kledingstukken.
7.
De ČSSR is (historisch) de Československá
Socialistická Republika [Tsjecho-Slowaakse Socialistische Republiek (tot 1989 zo geheten en daarna in 1993 opgedeeld in Tsjechië
en Slowakije)]. De C.Ss.R is de
Congregatio Sanctissimi Redemptoris, de congregatie van de orde der redemptoristen
en c.ss.r achter iemands naam betekent: Congregationis Sanctissimi Redemptoris,
lid van de congregatie van de orde der redemptoristen. Het Latijnse mea
tenuitas wordt vertaald met 'mijn geringe persoontje', meine Wenigkeit. Hier
wat woorden die met oud beginnen en geen koppelteken hebben (op enkele uitzonderingen na): oudadellijk,
Oudbisschoppelijke Cleresie of Cleresij, oudblauw, oudbouw, Oudbulgaars,
oudchristelijk, ouddier (vrouwelijk hert na de
eerste paring), oudeboekhandel (antiquariaat,
naast oude boekhandel!), oudeeuws = eeuwenoud, oudeigen (oude gewoonte), Oudenaardist = Oudenaardenaar,
oud en nieuw, oud-en-nieuwschade, oudijzer- en -papierboer en Oud-Heverleeënaar (ook: oud-, andere betekenis).
8.
Verder: oudbeige, etc., Oudantwerps, Oudfries, etc., ouderfs (overgeërfd), oudgast (Nederlands-Indië)
en oudgasterij, oudgediende (oud-soldaat),
oudgelovige (maar ook: oud-gelovige),
oudgereformeerd (maar ook: oud-gereformeerd!),
oud-strijder, oudhoevig (vanouds in bebouwing),
oudhollands = oud-Hollands papier, oudvaderlands, Oudhollands (taal), oudkatholiek (en
oud-katholiek), oudkomer, oudkraams = kraams = kortgeleden [GB] bevallen, oudmelkt, (h)oudoe,
oudoom en -tante, oud-raad (Raad van Indië),
oudrooms (en
oud-rooms), oudkatholiek (en oud-katholiek), oudte, oudtijds,
oudvader, oudwijfs, oudziek (ringziekte hyacinten)
en oudzwart (ziekte van de hyacint). NB Oud papier wordt door de oudpapierophalers verzameld.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten