zondag 28 mei 2023

3298 Dictee vrijdag 02-06-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (957) √ x

Dictee – dictees [3298]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee november 2017 (7), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (957)

Oefendictee november 2017 (7)

1. Ik behoor kennelijk tot de osd, ons soort dicteenomaden. De jabroer (jaknikker) bracht een ja-stem uit. Een jab is bij boksen een punch. Je hebt een mooi jabotje [plooisel, geplooide strook] op je jurk. Het ja- en neekamp voerden hun bekende ja- en neecampagnes in de strijd om de ja- en nee-stemmen. Jammie, wat is dat lekker. njamnjam (mjam, mjammie, nomnom, nomnomnom, jammie)! De jakobieten waren:
1) aanhangers van het monofysitisme [Christus alleen goddelijk, niet menselijk] of 2) aanhangers van Jacobus II van Engeland (en jakobijnen vurige democraten of (vroeger) dominicanen). "Hebben jullie een nee-neesticker" [nee/nee-sticker] is een ja-neevraag
[ja/nee-vraag], ook als het antwoord 'neenee(nee)' is! De (d)jaran kepang (uit het Javaans?) is een Javaanse dans waarbij men gevlochten stokpaarden berijdt, in trance raakt en dan het gedrag vertoont van bepaalde dieren, zoals paarden, tijgers, slangen en apen (dit is dus geen javanisme en zeker niet dat van de javamens!). De tweeling (uiteraard twee-eiig) vierde hun zijn feest als waren ze jarige job en jarig jetje: beiden hadden ze hun jawoord nog niet vergeven. Bleekwater heet ook wel (eau de) javel. Zijn karkó's [kroonslak] (GB) grote zeeslakken, een carco [VD] lijkt hetzelfde te zijn.

2. Is die jazza nieuw als jazzzangeres [vrouwelijke jazzmuzikant]? Een janet mag je ook 'jeanet' noemen (homoseksuele man). De beide zaken werden gejuxtaponeerd [naast elkaar geplaatst]. Wie onverschilligheid tentoonspreidt, vertoont je-m'en-foutisme. Jeu de boules spelen is jeu-de-boulen. De vragende je-vorm krijgt meestal geen (extra) t: dat heb jijzelf jezelf toch wel aangeleerd? Die jeugdzorg is je van het. In Suriname hebben ze het Jeugdparlement. Hij zit in een jji (NL: justitiële jeugdinrichting (jeugdgevangenis)). De jij-bak ging over jijen en jouen (en ook over uitjouwen). Het woord 'jid' is Bargoens voor 'Jood'. Een jock is een dj (diskjockey). Joechei, 't was in de maand van mei. Hij leed aan Jodenhaat en gaf dus maar een jodenfooi. Een joert(e) of ger [ook: yurta] is een zekere nomadische Kirgiezen- en Mongolentent. Joh, bedoel je een johannieterridder?

3. Die jonggestorven man hield van jong belegen kaas. Hij kickt op jonathans en jonagolds, zeker na earl grey (earlgreythee) en ook als het geen Jom Kipoer is. Het jonassen met die jonas [pechvogel] is naar Jona(s) genoemd. Jij bent nog jong, al ben je geen twintig meer. Jottem, dat gaan we doen! Haar ware jozef bleek een kuise jozef te zijn: dat leidde tot een jozefshuwelijk. Een judaskus bezegelde zijn lot. De juriste en al haar feminiene collega's hadden een juristenbijeenkomst. Geef die jutezak (juten zak) eens aan, wil je? De juryuitspraak was gunstig voor hem. Voilà, je jackrussellterriërpuppy. Een kachu is op de Antillen een koehoorn, een traditioneel muziekinstrument. De kaisoi is een koolsoort als bladgroente. Nederlanders eten een kaiserbroodje, Duitsers een kaiserbrötchen. Een ka'i òrgel is een draaiorgel [Antillen]. Ik ga die rekening van Jan Kalebas [daar is niet wijs uit te worden] voorlopig niet betalen. Mooi, die kalken knikkers!

4. De kalief heerste over zijn kalifaat. Op het kamerbrede tapijt werd de motie Kamerbreed aangenomen. Feyenoord en Ajax hebben kamp op gespeeld [zonder te winnen of verliezen]. De meerkamper verbleef in een camper. Hij kreeg een klap op zijn kanis [kop, hoofd]. Het woord 'kapo' komt van Kamppolizei. Karet is rubber en een caret is een dakje (accent circonflexe). Met de karpattenziekte heb je op de Antillen teken. Een k/cashupete [alleen VD] is een cashewnotentaart. De betaling voor de kassalade ging in de kassalade. Een kasyu (GB) is een kasjoe (VD; GB: katsjoe) [cashewnoot]. In dat huishouden van Kea vlogen heel wat kea's (papegaaien) rond. Hij sloeg een reuzenkemel [flater, bok]. Koffie met keksi (cake), lekker! Hij haalde kielekiele de eindstreep. Ken je de boom kibrahacha [boom, Curaçao]? Vlak bij ons huis in Middelburg staat een thomashuis [Thomas, zoon van Hans van Putten]. Geef mij maar kip kerrie, dan maak ik er kipkerriesalade van. Een kipper is een brado [kipperet, haring] of een kiep- of stortkar.

5. Wat betekent 'kinsena' [Japans: 'van de moderne tijd' of Spaans: 'veertien dagen']? En betekent 'kipashi' een heel brood? Ja. In SR staat 'kiut' voor 'fraai' [vergelijk: cute]. Is dat nou het prototype van een houten klaas, een droge klaas of een olijke klaas? Ik wil graag een klaasjes- of dirkjespeer. Een klapchi is een rotje. Onder het oogsten van de klarun [groente] werd er klaroen [trompet] gespeeld. Die atleet is een klas(se)bak. Die klassespeler is hoofdklassenvoetballer. Hoe heet dat in het klassiek Arabisch (en in modern Hebreeuws of vulgair Latijn)? Die klerenkast had zich in de kledingkast verstopt. Voor weinig geld wordt je verhaal in kleinkapitaal gezet. In SR vindt men nog kleinlandbouw. Wat klerikaal is, betreft de clerus [rooms-katholieke geestelijkheid, clergé – èh]. Ze hebben een klik (match).

6. Klezmorim [mv.] spelen klezmer(jazz). In onze inpandige garage zit een klinket (loopdeur). Ze maakte een schattig knicksje (niet in haar niksje!). Hij gaf zichzelf een klap voor z'n kneiter [hoofd, kop] vanwege die knijt [kriebelmugje]. Een kob is een kobwaterbok. Een kob is ook een kobmeeuw (zilvermeeuw). Een koekepeer [onhandig persoon] past niet op koekebrood. Een koffiemama [GB/VD] heeft geen kinderen, maar takken. Nu is Engels feitelijk de koine [kohj-nèh] [algemene omgangstaal] (en in de toekomst het Chinees?). Een kokolampu is een blikken olielamp. Een kokosorgeade [drank] kun je drinken. Bij het koppeltjeduike(le)n aan de waterkant raakte hij geheel kopje-onder. Hij was de kop van Jut omdat-ie er bij de kop-van-jut niks van bakte. Stuur mij s.v.p. een kopie conform (cc), wil je? Dat motief doet Korinthisch aan. Een koredor is een gang (vergelijk corridor). Komaan, kom op! In BE is een kortverhaal een kort verhaal [NL], een short story, een novelle. Een kotkoti is een veenmol. Hij kan piano-, viool- en contrabas spelen (en ook nog chapeau bas – de onderdanige).

7. Lusten jullie krabsla [salade met krab]? In SR betekent krabita-anu hebben: 1) slechte handen hebben bij het knippen van haar of 2) alles wat men aanpakt, doen mislukken. Een koralenketting is vast ook een kralenketting. In het Kranshigebouw op Curaçao huist de afdeling Burgerlijke Stand aldaar. Krapaolie komt van de krapboom.
Krapé-eieren komen van zekere schildpadden. Hoe schrijf je krawkraw [kraa] tegenwoordig (chips van de cassave – vroeger: kraukrau). Een krioyo [bnw.] gerecht komt uit de Curaçaose keuken. Niet iedere kritische criticus heeft weet van het begrip kritikaliteit [kernreactor]. Na croquet spelen is het goed kroket eten. Over taal en de god kromanti hebben GB en VD nog een appeltje te schillen [GB: K, VD: k2023 allebei kleine k!]. Hij ging liever kruip-door-sluip-door [bnw., bw. gebruikt]. Wanneer was de Kinderkruistocht [1212]? Hoeveel staties heeft een kruisweg [14]?

8. Een krutu is een vergadering, beraadslaging. Een KSA'er behoort tot de Katholieke Studentenactie. Een kuarta is een muziekinstrument en een kudzu een plant (bodembedekker). Met 'beiderlei kunne' wordt 'beide kunnen' [geen eind-n uitspreken] bedoeld. Ze woont zolang in een moeder-en-kindhuis. Een kulaman staat voor op een korjaal
(hij staat voorop). De palmboom kumbu levert vruchtensap. Een kunukuhuisje staat op het platteland (buiten stad en dorp). Een kunukero is een boer. In een kursaal [BE kuhr-saal = NL kurhaus
(koer-haus)] kun je geen kür [kuur] rijden. Hij heeft vroeger heel wat kwajongensstreken uitgehaald. De kwasibita is de kwassieboom
[en levert een koortswerend middel]. De kwihi is een mimosa-achtige plant. De Kwinti's zijn zekere bosnegers en die spreken de taal Kwinti. Kwikwi's zijn zekere vissen [met beenplaatjes]. Het Kyotoprotocol
[t.a.v. broeikasgassen] dient gerespecteerd te worden.

 

 


zaterdag 27 mei 2023

3297 Dictee donderdag 01-06-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (956) √ x

Dictee – dictees [3297]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee november 2017 (6), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (956)

Oefendictee november 2017 (6)

1. Met kunst-en-vliegwerk 2025 heeft hij die hand-en-spandiensten verricht: het hang-en-sluitwerk van de hang-legkast in orde maken. De verbogen stellende trap van 'blasé' is 'blaséë': hij is een blaséë vent [ook: okéë en privéë]. De hasjhond werd ingezet. Die have [eigendom, bezit, geen mv.] is een obsessieve must-have voor hem [haves: klasse van de bezitters vs. havenots = hebben niets]. Een havoër met een havodiploma wordt hbo'er om een hbo-diploma te behalen. Een heao'er [2025 gedeeltelijke initiaalwoord] volgt een heao-opleiding in een heaogebouw. Hoeveel heckrunderen [groot rund, natuurgebieden] zie je op die foto? Om 'hectaretoeslag' te begrijpen, heb je de onlineversie van GB nodig [daar net als VD mv. n/s]. Heen en weer lopen is te omschrijven als heen-en-weergeloop. De leider riep: "Kop hieps!" [hoofd omhoog] en daar stonden we kophieps [met het hoofd omhoog]. De hekkens [enk. hekken – ook hek en mv. hekken] stonden open. Je hebt geen helikoptervlucht nodig voor een helicopterview [helikoptervisie]. Moge die helleveeg het hellevuur ten deel vallen! De uitdrukking 'alle hens aan dek' komt van 'all hands' [alle handen]. De weg ging heuvelop. Ze zitten niet hiero maar daaro. Hij is een lowbrow [met weinig ontwikkeling vs. highbrow], lekker simpel! Kijk die hobbezak [zoutzak] in zijn hobbelstoel [SR: schommelstoel].

2. De hoegrootheid ervan moet je niet onderschatten. In BE is er maar één Hof van Cassatie. Zouden hòfi's tuinen zijn? Ja, Papiaments/o. Hij wil en zal hogerop. Voor de holikaverbranding [VD - pop van een heks] moet je in SR bij het hindoeïsme zijn [verbrand op de dag voor het holifeest, Phagwa, phagwafeest]. Hij draagt meestal een hoofdtrens [gevlochten band, bies, galon]. De afkorting voor hoogwater [GB ook: hoog water] is HW. Idem LW [laagwater, laag water]. De Hottentotten die zich tegenwoordig vaak als hottentotten [beledigend: ruw, onbeschaafd, dom mens] gedragen, heten tegenwoordig Khoikhoi. Er zaten veel hooligans [voetbalvandalen] op de hovercraft [luchtkussenvaartuig]. Bij het kaasmaken blijft er hui of (melk)wei – waterachtig vocht – over. Een horecaondernemer baat een horeca-instelling uit. Een autopiano of fonola is een pianola, een tingeltangel, een mechanische piano, die zelf speelt. Het IPCC is het Intergovernmental Panel on Climate Change, een VN-organisatie die zich bezighoudt met het onderzoek naar klimaatverandering en de gevolgen daarvan en adviseert over klimaatslimme maatregelen. Er heerst daar een rivièraklimaat. Die zaken mag je niet over één kam scheren. Met narris(j)kat wordt onzin bedoeld. Bij ijshockey worden icings [overtreding: het schieten van de puck vanaf de eigen speelhelft tot over de rode achterlijn van de tegenstander] gemaakt.

3. Een Turksepizzabakker bakt lahmacuns [laa-maa-dzjoen]. GB's id'er zal wel een id-baan hebben (en hopelijk ook een ID-kaart of -bewijs). Is een idioticon het dagboek van een idioot? Quod non: een woordenboek van een idioom of dialect! Het idoliseren via idolatie komt toch wel dicht bij idolatrie [afgoderij]. Een iftar is de eerste maaltijd na zonsondergang tijdens de ramadan. De afkorting van 'in ieder geval' is i.i.g. De IJslander reed op een IJslandse ijslander [pony, ruitertoerisme]. Hij ijsde ervan dat het vliegtuig gede-icet werd. Ikzelf was me niet van mijn ik-zucht [egoïsme] bewust. Hij ging helemaal op in het iemkeren (ook: imkeren = bijen houden). Het imperfectum is de o.v.t. [onvoltooid verleden tijd] Als iets zonder voorbereiding gespeeld wordt, is dat ex tempore. Impressionisme is belle peinture. De impresario liet zich gelden en deed van zich horen. Imputeren is ten laste leggen; wat resulteert in een telastlegging [= tenlastelegging]. Wat is het verband tussen incarnatie [vleeswording, menswording] en reïncarnatie [wedergeboorte]? De afkorting i.c. staat voor in casu, in dat geval.

4. Een incunabel is een wiegendruk of paleotype [met losse letters gedrukt boek]. Hij zat in de piepzak: zou de incorrecte indeplaatsstelling [in de plaats stellen] wel tot een inderminneschikking [in der minne schikken] kunnen leiden? Hij is geen civiel maar industrieel ingenieur. In extremis [op het laatste moment (van zijn leven)] bekeerde zij zich. De infographic [= infografiek: visuele voorstelling met grafiek of diagram] maakte veel duidelijk. In godsnaam: wat is een ingipipa? Antwoord: meubelhout of de boom waar het van afkomt. Inhousetraining (inhouse training) is inhuistraining [intern, binnen de organisatie]. Wie heeft dat i.m. (in memoriam) geschreven? Van roestvrij staal (inox) maken ze roestvrijstalen (rvs, inox) artikelen. De verzamelnaam voor neutrino, gravitino, etc. is ino's. Realtime chatten is direct, zonder vertraging. Werd hij het graf of de hemel in geprezen? De btw-verhoging [belasting op toegevoegde waarde] zal wel ingeprijsd worden. Bij het inrijden van de auto is hij het bos in gereden. De F1-coureurs zijn op elkaar in gereden.

5. Hij heeft inside-information: hij kent alle ins en outs. Zou instore reclame [in en rond de winkel] veel helpen? Een tonisch-klonisch insult * [tonisch = langdurig, klonisch = met kleine tussenpozen, insult = beroerte] is vrij ernstig. Suriname doet het goed op de Inter-Guyanese Spelen. De interimaris werkt op interimbasis. Bij intraoraal onderzoek word je in de mond gekeken, niet naar de mond gepraat. Zijn inverzekeringstelling was [in verzekering stellen] onvermijdbaar. Een inverter zet gelijkstroom om in wisselstroom. De TMT-sector omvat technologie, media en telecom. Met zijn invloedssfeer regelde hij de invrijheidstelling. De inzagetermijn [mv. n/s] inzake die akteverzameling [mv. n/s] is zes weken. Van ipodden kun je een iPodduim (ipodduim) of -vinger krijgen. Ischemie komt niet uit de scheikunde, maar is plaatselijke bloedeloosheid. Isomo is piepschuim. Het ivo is het individueel voortgezet onderwijs. 'In voce' is 'bij dat woord'. Italic of italiek is cursief, schuingedrukt. De kleinste lettersoort is de
non-plus-ultra [2,5 (didot)punt].

* zwaar epileptisch insult, met bewustzijnsverlies, verkrampte spieren en stuiptrekkingen

 


3296 Dictee woensdag 31-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (955) √ x

Dictee – dictees [3296]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee november 2017 (5), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (955)

Oefendictee november 2017 (5)

1. De stof gore-tex [waterdicht, ademend, sportkleding, schoeisel] heeft nuttige toepassingen. De conciërge van een gymnasium heet claviger. Sirenengezang kan beter niet verstoord worden door sirenegeloei. Een gaine is een elastisch buikkorset (geen corselet). Een chaitya is een heiligdom of stoepa waarin de boeddhistische relikwieën of soetra's bewaard werden. Een gaita is een doedelzak. Gadodede is in SR commelina [geslacht van tuinsierplanten met hemelsblauwe bloemen], een lastig te bestrijden onkruid. Een gadotyo [g van goal:
gaa-doh-tsjoo] is een godsvogeltje of huiswinterkoning. De een is gallofoob [angst voor alles wat Frans is], de ander gallomaan [blinde ingenomenheid met alles wat Frans is]. Garimpeiro's [g van goal, pee] zijn goudzoekers. Daar kun je gargantueske [overdadig in voedsel en drank] maaltijden bestellen. Een gaskomfoor biedt veel comfort. Wat orgelbogen heeft, is gechantourneerd. Een deputé is een gedeputeerde. Het kort geding in NL wonnen ze; zo'n kortgeding in BE zouden ze verloren hebben.

2. Mij favoriete kleur is geelgroen, mijn dito stof is het (volgens VD geelgouden(!)) geelgoud [ook: geel goud]. Hoe schrijf je 'geiser' [waterverwarmingstoestel voor badkamer of keuken] en 'geisha' [Japanse gastvrouw, geen prostituee] tegenwoordig? Als je gejost bent, ben je gesjareld: bedonderd, te grazen genomen. Een gelebek is een zeker dikbekje [appelvink]. Met een licentie ben je gelicenseerd of gelicentieerd. De gelofteaflegging [n/s] was indrukwekkend. Welk gemengd dubbel won de gemengddubbelfinale? Heeft Gent ook een gentrificatieprogramma [verbetering van de buurt: jongeren en geld]? Spreek snel uit: geolied [geen lied ...]. Een ander woord voor gerstebier is gersten [geen n uitspr.!] Wat gerecycled is, is gerecycleerd. Hoeveel geco's (ook: gesco's –gesubsidieerde contractueel) hebben jullie in dienst? BE: contractueel = personeelslid bij de overheid dat niet het statuut van ambtenaar heeft. De arbeider heeft zich gesyndikeerd [organiseren, lid vakbond worden]. Een get-together is in SR een gezellige bijeenkomst. Getourmenteerd (getormenteerd = gekweld) en getroebleerd (= niet goed bij zijn hoofd) vroeg hij zich af, hoe hij in die getruukte val getrapt was. De getijdenbeweging kan energie opleveren voor onze energievretende maatschappij.

3. Met al een geuzeconsumptie [geen mv.] van zes (6) stuks zei hij: "Nemen we nog een geusje?" Een gevalstudie is een casestudie of casestudy. Gewagen is gewag maken van. Een gezaghebber moet gezag hebben en dus gezaghebbend zijn. Volgens de quasideskundige was de frequentie drie (3) millihertz (afko: mHz). Een retourette is een retourwinkel. Bij het syndroom van Gilles de la Tourette (tourette, gillesdelatourette, tourettesyndroom, gillesdelatourettesyndroom) kunnen tics convulsifs [korte samentrekkingen spieren gelaatszenuw] optreden. Met GIP wordt het Gibraltarees pond aangeduid. De gioer is de overgang tot het jodendom. De scheldnaam voor niet-moslims is giaur [gaa-voer] en een gaur een rund ... We gaan naar onze gîte (vakantiehuisje). De must-have [hebbeding] gebruikte hij als giveaway [weggevertje]. In volle gloor [vero: schijnsel, straling] was de chloordamp te zien. In SR kun je een glogetuigschrift [gloogewoon lager onderwijs] behalen. Een gnome [mv. n] is een zedenspreuk, een gnoom o.a. een kabouter. In het godshuis werd gepredikt over de Godsgezant. Wie goeddoet, goed ontmoet. Hij maakte een goedgeschreven verhaal.

4. Een goth [/ɡɔθ/] hangt de gothic [stijl, muziek] aan. Hij zat onder de goudenregen [bloemtrossen van de boom]. Met gotong-rojong wordt aangeduid dat iedereen in de gemeenschap elkaar helpt ... Gracieus is met gratie. Een granmorgu [oe] is in SR een itajara (zekere zaagbaars). De gram of grande is wat je te vorderen hebt (je gram halen). Gramnegatief en -positief slaan op bacteriën. Grasharingen [vis] hebben niets met tenten van doen. Vanwege haar gratie kreeg ze een gratificatie. Hoeveel grebbenbergen zouden er zijn? Wat is die groentelade-inhoud [n/s]? Gropesi is in SR taugé. Het gyrokompas
[as van een sneldraaiende tol richt zich naar de aardas] is kapot. De advocaat zou hem vrijpleiten. Het EKO-keurmerk is een ecokeurmerk. De Wmo-raad adviseert over de Wet maatschappelijke ondersteuning.

 

 


vrijdag 26 mei 2023

3295 Dictee dinsdag 30-05-2023 (2) – dictee Dictee ANV 2022 √ x

Dictee – dictees [3295]

Dictee ANV 2022

Lessen van de quarantainekid (auteurs: Herman Killens en Jeroen van Heemskerck Düker)

1. “Een echte mierenneuker kan zelfs in een gsm-nummer een dt-fout ontdekken”. Deze enigszins verrassende quote uit Van Dale duidt op de tweespalt in onze gepolariseerde samenleving, waarin het
wij-zij-denken zodanig wordt gecultiveerd dat de bhaktiyogalerares in haar nikab niet meer durft te praten met haar oer-Hollandse buuf.

2. Zelfs tijdens familie-etentjes word ik als zelfverklaarde spellingliefhebber frequent gejend met vileine boutades, meestal halverwege de pot-au-feu met groentekrans en de schwarzwalderkirschtaart, en steevast na te veel bordeaux of malvezij. “Niet te doen, die dt-regel. Weg ermee”, hoor ik mijn aangetrouwde nonkel dan boud beweren. “Laten we gewoon alles fonetisch schrijven”, oppert een ander tezelfdertijd [terzelfder tijd], daarbij de uitspraakverschillen tussen een West-Vlaming en een
Noordoost-Groninger effenaf negerend.

3. Na die dovemansgesprekken was ik blij met een filmpje dat mijn neef, een loensende tiesjebof die continu ideeëloos zit te youtuben, voor mij had gedownload. Doorgaans stuurt hij muziekclips door met hardcorehiphop of bhangra, maar nu had hij iets nieuws. Een achtjarig jongetje testte positief op de omikronvariant en moest thuisblijven. Nochtans verveelde hij zich niet. Hij maakte pakweg vijftig educatieve filmpjes voor zijn leeftijdsgenootjes, onder meer over die vermaledijde d’s en t’s. Het jochie had er nog geen twee minuten voor nodig, inclusief het eindtrucje uit zijn trukendoos: vervang elk werkwoord door spelen. Hoor je geen t, dan schrijf je die niet. Zo wordt je die regel prima uitgelegd.

4. Welaan, misschien moeten we de wereldproblemen eens aan die jonge influencer voorleggen. Antivaxers, CO2-uitstoot, fakenieuws … onze wereldleiders geraken er toch niet uit. Zodra wij weer gaan fonduen of barbecueën, laat ik het filmpje even circuleren. Dan zal ik niet degene zijn die tussen de hummus met kolbaszworstjes en de crème brûlée verbaal gekastijd wordt.

 

 

 

 

 

3294 Dictee dinsdag 30-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (954) √ x

Dictee – dictees [3294]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee november 2017 (4), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (954)

Oefendictee november 2017 (4)

1. Hier, een lekker eau de toiletteje [uitz.!]! Ik vond een eeneurostuk
(1 eurostuk). Ik heb je een tijdlang niet gezien: waar was je? Is die club nu eredivisionist of eerstedivisionist? Een eersteklascoupé is een eersteklas verblijfplaats. In de Eifel staan vast wel eiffeltorens. Sommigen schrijven eID, anderen e-ID [elektronische identiteitskaart]. Er is eigengemaakte bosbessentaart bij de caffè latte. Wij vieren het eindejaar (jaareinde) altijd feestelijk. Wie heeft het EK voetbal 1992 gewonnen? Je wist wel, dat 'éksito' [tw] 'succes' betekent, toch? Is dat elektroakoestische rapport al binnen? Wat valt je op bij 'elektriciteitspanne' in papieren GB [verkeerd afgebroken!] en oGB [2023 : oGB oké!]? Empowerment stimuleert tot initiatief. Emmes is ibbus, immes en ippes [prettig, leuk, fijn, echt, heus]. Een empaná is een Antilliaans borrelhapje, een empanada een Spaanse platte koek. De details werden en détail (in detail) vermeld. Enchilada is opgerolde en vervolgens gebakken tortilla. Moslims kunnen taqiyahs [kapje] dragen tijdens het gebed. Een van de Bijbelse engelenkoren is Engelen.

2. Jullie lusten vast wel een engelsebol [VD: Engelse bol]. Of liever een Bossche bol of een berlinerbol? Zij is een enigst [leuk] kind. Heb je die en-passantslag [schaken – Frans, en passant, e.p.] niet gezien? Een voorbeeld van epateren is épater le bourgeois [overdonderen]. Met epoque maken [groot opzien verwekken, beroemd maken] ben je epochemachend bezig. Hij is eraf gekomen met drie (3) jaar pensioen. Daarmee is hij er bekaaid van afgekomen. Als whizzkid [uitblinker wetenschap] zou hij erboven uitsteken. Wist de stier veel over de arena, toen hij erin rende ... Met *meyer* alleen: erlenmeyer. Met
*meier*: meier [schout, baljuw, biljet 100 euro], gemeier [gezeur, gezanik], temeier [VD ook: temeie = hoer], hofmeier [majordomus, opzichter hofhouding], meieren [kletsen, zaniken], kletsmeier [kletsmajoor, kletskous], berkenmeier [grote drinkbeker], biedermeier [tijdperk, ook: boeket] (alle GB) en ook (VD): klepmeier(en) [= leuteren, wauwelen], kloostermeier [huurder of pachter van een kloosterhofstede], lulmeier [kletst vervelend], meierij [gebied van een meier, bv. de Meierij van Den Bosch], meierrecht [geheel van regels], smeieren [verpletteren, vermorzelen] en stadsmeier(recht) – betreft venen van de stad Groningen. De ERP is de enterprise resource planning - (software voor) logistieke en financiële planning. We zijn ertegenaan gegaan: we hebben het ertegenaan gegooid (de modder). Hoe zou de politie daartegen aankijken?

3. Ik moet ervan op aan kunnen, dat je niet liegt. Anders zal ik je ervan langs [VD aaneen] geven. Ervoor zorgen is ervoor zorg dragen. De esprit de corps is de korpsgeest. In eterniet zit geen ethaan verwerkt. Et al. is de afkorting van et alii [en anderen]. Met heimwee zei hij: "Et in Arcadia ego" [ook ik (leefde eens) in Arcadia (ter uitdrukking van heimwee naar verloren geluk)]. Elke etnie [volksgroep] heeft zijn eigen ethos [zedelijke houding of motivatie]. Aan euritmie [bewegingskunst] is de naam van Rudolf Steiner (die van de steinerscholen, vrije scholen) verbonden. Het Euroland bestaat uit eurostaten. Geloof me, je kunt evengoed (evenzogoed) thuisblijven. Evoceren of evoqueren is een kwestie van evocatie [voor de geest roepen, oproepen]. Bij het dictee was er een ex aequootje [ex-aequoproef]. De toestemming moet ex ante (vooraf) worden aangevraagd. Ex capite doe je iets uit hoofde van je ambt. De incasso ging snel, de excasso wat minder: uiteindelijk moest ik per cassa [contant] om het geld. Met de door mij gesponsorde voetbalclub ging het excelsior (steeds hoger). Die beursnotering is ex dividend [zonder de waarde van het dividend]. Die exfoliërende
[zijn bladeren verliezend] boom zal spoedig kaal zijn. Volgens overeenkomst en afspraak = ex pacto et conventu.

4. Bij exploot [aanzegging door deurwaarder] werd het exploiteren van de seksshop annex coffeeshop verboden. Per expresse is per ijlbode. Wat extra muros is, is extramuraal. Hij doet dat ex voto, volgens een gelofte. In de laatste ronde reed de schaatser [cijfers] een 30'er [rondje van 30 sec]. Op de fancy fair [bazaar] heb ik een fancy [elegant en modieus] rokje gekocht. Mijn favo's [favorieten] hebben gewonnen. Een fermette [tuh uitspreken] is een woonboerderij. Een feria is op de Antillen een (verkoop)beurs. Genotype plus milieu is fenotype. Kijk: fenneken [ook fenneks = woestijnvos]! In SR spelen ze fietjebal (tafelvoetbal). De kans op regen is fiftyfifty. In BE gaan ze voor fijn stof, in NL voor fijnstof. Hij had gefixt [spuiten], maar heeft het daarna toch gefikst. In de Bijbel gingen de Israëlieten naar de Filistijnen. Fini, finito, basta! Het begon met een vernissage [opening tentoonstelling] en eindigde met een finissage [afsluiting]. Lekker, zo'n fishstick (visstick)! Colorfieldpainting [stijlrichting met grote egale rechthoekige vlakken], kan dat een fullcolourproduct zijn? Vast wel: geheel in kleur. Een gebroken been kan gefixeerd [vastzetten] worden. Moet die flapuit [flapt er alles uit] de flap-over (flip-over) bedienen? Foundation wordt ook wel aangeduid met fond de teint [onderlaag make-up, ook wel: lingerie – èh]. Een formatteur doet iets met floppydisks [geschikt maken voor gebruik door pc]. Hij had drie fransmans [oogstarbeider – naar Frankrijk] in dienst. Fricandeau is kalfsvlees, fricandon is vleesbrood (BE) en fricassee is fijngehakt vlees met pikante saus. Frijnen is scharreren, toch? Steen voorzien van smalle, evenwijdige, groefjes. Frittata's zijn omeletten (Italiaans). Zit niet te frunniken aan die fruits de mer (mv.zeevruchten). De Frontbeweging was een Vlaamsgezinde politieke beweging tijdens de Eerste Wereldoorlog aan het IJzerfront. Ik wil weer fulltime werken. Funchi [foen-tsjie] is een Antilliaans gerecht van maismeel, een soort gebakken polenta. De Fuikdag is een bootfeest op de Caraïben (Cariben). Een fundi [politiek: levensbeschouwelijk – dogmatisch] is nu eenmaal geen realo
[met realpolitik = idem met concrete, tastbare resultaten]. Fylogenese is biogenese van een soort. Een fyofyo [fjoh-fjoo] is een tropische bedwants. Een fysisch geograaf is fysischgeografisch bezig.

 

 


3293 Dictee maandag 29-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (953) √ x

Dictee – dictees [3293]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee november 2017 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (953)

Oefendictee november 2017 (3)

1. Myelinisatie is mergrijping en demyelinisatie (bijv. als gevolg van MS, multiple sclerose) is verlies van myeline. Je zult daarover wel de pee (de p, de pest) inhebben. Je moet de kraan dichtdraaien en de deur dichthouden. Zie dat maar als een vingerwijzing Gods (betekenisvol toeval): die Kraniche von Ibykus [ballade van Schiller]. Hij is de dienstdoende (afko: dd.) portier. De di-ethylether [vloeistof, narcoticum, oplosmiddel] is geen diëlektricum [niet-geleidende stof]. Het schip zou ten slotte de dieperik in gaan. Die diëtistes hebben een diëtistenopleiding(!) gevolgd. Diervormig is theriomorf. Wil je mayonaise of dijonmosterd? Het diocees is de diocese [bisdom]. Hun directmarketingconcept [dierct marketing] mag er zijn. Hun dienst na verkoop [klantenservice] staat wijd en zijd goed bekend. Past de inhoud van die discman [draagbare cd-speler met koptelefoon] wel op één diskette [ouderwets opslagmedium: floppy(disk)]? Jammer, dat hij aan schizofrenie, DPS, het disfunctioneleperceptiesyndroom lijdt! De diss [dissrap – gericht tegen iemand met disrecpect] pakte hem heel hard aan. De (d)jaran kepang is een Javaanse dans, waarbij men letterlijk stokpaarden berijdt.

2. Een jubee [zangkoor, oksaal] vind je in een kerk. Bij het dominoën kan een domino-effect optreden. Een doño is een eigenaar, baas. Dat is typisch een dotcom(bedrijf) [handel en dienstverlening via internet]. Hoe staat de Dow-Jones(index) [zekere beursindex New York] ervoor? Hij klopte aan dovemans deur: dat was voor dovemansoren gezegd. Deze vlakte wordt gedozerd [bulldozeren, egaliseren]. Down-under [Australië, etc.] in de downtown [binnenstad] kwam hij weer
down-to-earth [
met beide benen op de grond]. Door de stroomstoring was de downtime [tijd dat apparaat het niet doet] ruim twee uur. Uit het draai-kiepraam wapperde de vlag. Op de Antillen is een dradu [oe] een dorade, een goudmakreel. Een drakar is een Vikingschip. Op drie promille (drie duizendste) na was hij de drieduizendste bezoeker. Met Driekoningen wordt het driekoningenfeest gevierd. Een drijfveer drijft niet (of juist wel). Wat is nou toch een drive-thrucambio ['erdoorheen' rijden zoals bij McDonald's]? De drop-out [mislukkeling] staarde naar het dropdownmenu [op beeldscherm, (af)rolmenu, dropdown]. Hij is gek van drum-'n-bass, rock-'n-roll en rhythm-and-blues [arrenbie, r&b]. Fameuze dicteewoorden: dumbbell [gewichtheffen: korte halter met gewichten] en ducttape [waterdicht plakband van textiel]. Waar is die dyogofles [literfles voor of met bier]: we nemen er nog één. Een dyslect lijdt aan dyslexie [woord- of leesblindheid]. Dyompofutu is een hinkelspel. Dyugudyugu is drukte (ophef). Dyul is een kinderspel in SR.

3. De zony is een kruising van een zebra en een pony. VD geeft 17.223 treffers (nov 2017 – aug 2019: 17.641 – 2023: 18.093) op *ie. Daar beginnen we niet aan. Op *y zijn er 923 [2019: 944 – 2023: 1011] treffers; een (kleine) selectie: acetoxy en alkoxy [beide chemie], ariary (MGA, munt Madagaskar), arty [pretentieus kunstzinnig], asset-backed security [effect, gedekt door activa], baby, bitchy [kattig], tv-celebrity [celeb], bluesy [bluesachtig, melancholiek], bobby (politieagent, bobbies en harries zijn borsten), brouilly (zekere beaujolais), burberry (ruitjespatroon), by en BY (internet en landcode Wit-Rusland, Belarus), catchy [goed in gehoor liggend], cattery [kattenfokkerij], caddy (lade voor het schijfje in een cd-speler; caddie o.a. bij golf), hr-consultancy [human resources], classy [klasse, stijl hebbend], CNY (munt China, renminbi yuan), comfy [comfortabel], cosy [znw. theemuts, bnw. knus en gezellig], creepy [eng], crispy [knapperig], crunchy [knapperig, krokant], curvy (weelderig), dinghy (boot), dobby (stofnaam), dory (open roeiboot), DY (op motorrijtuigen: vroegere naam van Benin), hotseknotsderby, nepwhisky (Schotland, Canada - whiskey komt uit Ierland en Amerika), fancy [bnw. elegant en modieus], fantasy [kunststijl], fishy [moreel onzindelijk, met een luchtje], flashy [flitsend], fluffy [donzig, luchtig], folky [als folkmuziek], folly [bouwsel als ornament, ook: folie], foxy [jongerentaal: aantrekkelijk], freaky [bizar], funky [sterk ritmisch, bruisend, opwindend], fuzzy [vaag], gentry
[
lage adelstand Engeland], gipsy [zigeuner], Grammy (award), granny (smith) – grannysmithappel, groovy [als van groove, muziek] en grungy [als van grunge, muziek].

4, Verder: guppy [gup = ook troetelnaam voor klein iemand, missionarisvisje, miljoenvisje – levendbarend tandkarpertje en aquariumvisje uit tropisch Midden- en Zuid-Amerika], handy (mobiel), heely (sportschoen), hoody (sweater), horny (geil), jansky (eenheid radiostraling Jy), jiffy(bag) – enveloppe, juicy [sappig], kinky [enigszins pervers], kitschy [kitscherig], lammy(coat) – bontjas, bont aan binnenkant, mouton retourné, lolly, lollipopparty – erotisch feest, 'likpartij', löyly [opgieting], lucky [met geluk], mangabey (hondaap), medley [potpourri], monopoly [spel], mooiboy (zelfbewust knappe en verzorgde jongeman), navy (marineblauw), nerdy [wereldvreemd], ney (bamboefluit), nifty [handig, slim, met aantrekkelijk uiterlijk], nifty fifty [basket met 50 aandelen New York], paddy (spotnaam Ier), poppy [muziek: populair en commercieel], preppy [tienerkleding: chique, privéscholen], punky [punk – muziek – betreffend], een puppy (hondenjong), pushy [dwingend], qaly(! – quality-adjusted life years - antoniem dalydisability-adjusted life year), racy [snel, gestroomlijnd], rootsy [muziek: teruggrijpend op het verleden], rowdy [jongeman, in het openbaar agressief], ruby [rode port], rummy (en: rummikub – spel), segway [soort elektrische step], shabby [sjofel, armoedig, haveloos], shaky [rillerig, bibberig], shimmy [societydans met ragtimekarakter, ook: heftig trillen stuur van auto], shitty [lullig, waardeloos, slecht], shorty [korte onderbroek zonder pijpen, wetsuit], showy [opzichtig], sissy [homo, slappeling], slinky [speelgoed: loopveer], smexy (smart en sexy), sneaky [gluiperig, uitgekookt], snobby (snobbish, snobistisch), speedy [opgefokt, high], spooky [griezelig, eng], steamy [zeer hartstochtelijk], stoppy [achterwiel in de lucht – wheelie = voorwiel dito], stressy [stresserend], tabby (cyperse kat), het teddy [stof als waarvan teddyberen gemaakt zijn, een bontimitatie], tipsy [aangeschoten], toddy [koude grog], tommy (Britse soldaat), tory (vs. whig – parlement Engeland), touchy [prikkelbaar, lichtgeraakt], trashy [waardeloos], trendy [eigentijds, modieus], tricky [listig, sluw, getruukt], trippy
[
een kick gevend], wherry (sportroeiboot), whiskey (Ierland, Amerika) en zloty (munteenheid Polen – PLN).