Dictee - dictees [1106]
Dicteecompetitie
2017-02
De
honderd genummerde en onderstreepte woorden of woordgroepen moesten
worden ingevuld.
Lyrische maidenspeech
vol fictie (auteur: Jan De Ridder)
1. Lang,
zelfs heel lang werd door de onvermurwbare dicteeauteur Thales en een aantal
diehards gekizzebizd
over een niet nader genoemde schrijfwijzenkwestie.
Ten slotte beslechtte de sectie denksport van het TAS in Lausanne de rechtsstrijd en gaf de eisers ongelijk.
Die trommelden vervolgens gelijkgezinde nomaden op. Vele Sioux verlieten hun typische
tipi's, Samen hun rendierleren tenten en Mongolen hun yurta's om Thales een
spelling(s)lesje [GB] te leren. Bosjesmannen ronselden nauw verwante Khoikhoi op hun fameuze tentententoonstelling, Masai snelden [enk. + mv. - dat ook + s] speerwerpend
naar de trefplaats en Toearegs
stuurden hun kamelen naar het strijdtoneel. Daar wachtte Sheherazade
met een horde Amazonen. Voor Thales leek de toestand hopeloos…
2. Nat
van angstzweet ontwaakte hij uit deze oneirodynie (of nachtmerrie als je dat dure woord wilt ontchiquen). Op deze
lentedag ging hij in het hart van Vlaanderen op visite bij een conculega. Hadden de deelnemers
zich in de buurt voorbereid? Waren ze eropuit getrokken in hun bibshort met Y-vormige bretels om de Muur van
Geraardsbergen en de nabijgelegen Zuid-Oost-Vlaamse heuvels te bedwingen? En hadden ze, als boetedoening
voor die keren dat ze bij een dictee ernstig de mist ingingen, achter een oerdegelijke verbindingsstang nog een remorqueje [aanhangwagen] aan hun stalen ros
gekoppeld om zo een of meer passagiers voort te trekken? Voor de zware zondaren
moest een en ander op een doortrapper, zo nodig gecustomized bij een
fietsspeciaalzaak. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was zo'n fixie in de Ronde van Vlaanderen
trouwens verplicht voor alle renners. Want alleen rijke directeurs-sportief of dito coureurs
konden zich toen een derailleur
veroorloven.
3. Een
lightversie van zo'n fietstocht staat ook op het programma van het dicteearrangement
van Reizen Toppaaz uit het Land van Waas (en dat van Reinaert de Vos). De dagelijkse
dictees schrijf je er neer met geurpennen
die je schrijfplek laten ruiken naar pionierozen of ylangylang. De kleinschalige touroperator heeft een
werving-en-selectiebureau
[GB, VD: wervings- en selectiebureau] ingeschakeld om onder dokter-stagiairs
[GB] te zoeken naar kandidaten die uitleg komen geven over medische termen. Je kunt
ook een workshop volgen over dicteewoorden in Nederlandstalige songs. Komen
onder andere aan bod: de niet zo blije hare krisjna's op de Dam, Margotje in haar petticoatje en Jan De Wildes in
bloei staande Phallus impudicus. Men
karaookt erop los, uiteraard met teksten in onberispelijke groene spelling.
4. Er
is ook tijd voor niet-talig vermaak: er wordt gerummyd en gekubd en gesoft of gebaseballd. Bij het ontbijt nuttigen ze
hans-van-gelder, tijgerbolletjes en speltbrood; bij de lunch
een baguette met onder meer halloumi
en lollo-rossobladeren. De
hoofdmaaltijd bestaat uit klassiekers als tomaten-groentesoep, ossobuco en crème brûlée. Naast châteauneuf-du-pape
schenken ze ook iets originelers als johannisberger in een Rijnse roemer. En na het bezoek aan Brugge dineren ze in een van de driesterrenrestaurants
[kan op zich los, maar dan zijn het er vast meer dan drie ...] die België rijk is. De top drie keert huiswaarts met welgevulde flessen champagne:
een melchior, nebukadnezar en balthasar van respectievelijk achttien, vijftien en twaalf liter. Naar verluidt
gaan sommigen niet meteen naar huis, bij lange niet ...
5. Kortom,
een aanrader! En tegen een blitsprijs
te boeken bij Thales. De ongewone omschrijving waarachter je bovenaan de bladzijde
je naam moet invullen is te wijten aan een sanguinische [flegmatiek] leraar op een broederschool [vgl. zustersschool]. Ooit had een frater
immers Thales' schrift aan flarden gescheurd omdat diens voor- en achternaam
niet in de vereiste volgorde stonden. "Dura lex, sed lex", dixit 't Voske, want zo noemden
ze die tranquillizers
slikkende driftkop. Een hier afwezige dicteetijgerin, familie van Adamswege, zou ontsnappen aan
hetzelfde lot, want de bewuste docent gaf geen les op een ursulinenlyceum of andere
meisjesschool. Thales replikeerde
met de volgende satire, ook bedoeld om de spot te drijven met overgewaardeerde versvoeten
als amfibrachys
(een lange lettergreep met een korte ter weerszijden) en stijlfiguren als parallellisme.
6. Odysseus, onderweg
naar huis en schone Penelope,
cruisete
tien jaren lang
op de blauwe Mediterranée,
wijl
circe's alias bondgirls,
vanboven noch vanonder bont,
met allerloucheste sirenenmond, zo pront,
zo mooi, zo blond, met nymfolokken naar
'n boot op de Styx
de zwerver leidden, en
zijn dulcinea
hem al spinnend en naaiend beidde.
7. Hij
barstte nu bij deze jeugdzondige karamellenverzen uit in een homerisch gelach. Misschien
waren ze nog net bruikbaar op cryptische showbizzquizzen waar je dan moet zoeken naar een filmkoppel.
Als heer kun je daarbij kiezen tussen de scientologyaanhanger en mevrouw haar hitman geboren op het oceanische eiland Gran Canaria. Later
wou de eerzuchtige Thales bij professor Spelling studeren voor dicteetijger,
maar uiteindelijk werd hij toeristengids, zijn andere
jeugdroeping. Met Wapenstilstand,
als bij de noorderburen en meer bepaald in Breda de winkels wél openbleven,
reed hij daar als reisleider met zijn ouders, broer en zussen naartoe om er
schoenen en C&A'tjes
aan te schaffen. In de golden
sixties kon je daar nog koopjes doen en je was meteen ook in 't
buitenland geweest.
8. Onderweg
las Thales voor uit zijn baedeker,
een erfstuk van zijn oom zaliger. Al spoedig kwamen ze aan in Lier, de rustige
stad van Timmermans' bon
vivant Pallieter en van de schapenkoppen die in de middeleeuwen een veemarkt
verkozen boven een unief [uni].
Naast de gildehuizen staat op de Grote Markt het geboortehuis van
kanunnik-linguïst Jan Baptist
David. Jullie kennen die David als naamgever van een cultuurfonds dat ooit epochemachende expertendictees
organiseerde. Meest in het oog springt het stadhuis, dat werd opgetrokken in ledesteen [Balegemse steen], met ernaast het ranke
belfort dat op de lijst met Unesco-werelderfgoed
prijkt. Eerste schepen, locoburgemeester voor de Nederlandse deelnemers, is daar
de Open Vld'er
Walter Grootaers, bij het Vlaamse publiek bekend van belpopnummers als Layla en C!ouscouskreten.
(Dat laatste lied betreft geen geluiden van dieren die down-under bomen inklimmen, maar
de cri du coeurs
[ook: de] van een verwesterd meisje dat overhooplag met haar Tamazighttalige pa.)
9. De
ouders van keizer Karel trouwden in de herfst van 1496 in de
Sint-Gummaruskerk. In een refugehuis consummeerde het smoorlijk verliefde stel zijn huwelijk,
terwijl toegestroomde curieuzeneuzemosterdpotten
de nabije houten brug deden instorten. Bewonder in de abside [apsis] van de gotische kerk de koninklijke
glasramen die werden geschonken ter gelegenheid van keizer Karels Blijde Inkomst als hertog van
Brabant. Na verraad in de Tachtigjarige Oorlog werd Lier een Spaanse garnizoensstad. De soldaten
baden er in stilte het vaderons
[Onzevader] in de Sint-Jakobskapel, vanwaaruit men beevaardde naar Santiago de Compostela.
10. Daarna ging Thales’ uitstap door de dunner
bevolkte [VD] Kempen. Ze passeerden de kerk
van Oostmalle of wat daarvan na het midden van 1967 overbleef, en ook de kale aardbeienvelden
waar de Hoogstratense Sint-Katharinakerk met haar uitoren fier boven uitstak. Uiteindelijk arriveerden ze bij
de Moffrikaanse tank in Nederlands parel van het Zuiden [Breda]. De kinderen keken intussen vol ongeduld uit
naar een bevrijdend mictiemoment [urinelozing]. Zelfs op bouwwerven of festivals zag je
toen nauwelijks dixi's [, dus maar op zoek naar een beschutte annapaulownaboom of Wilhelminaboom die dienst kon doen als basic Tante
Betje. En bij dat nummer honderd kwam
er een varken met een lange snuit en toen was het verhaaltje helemaal uit.