0883 Dictee zaterdag 02 apr 2016 (1): dictee Groot Dictee IJsselstein 2016 √

Dictee - dictees [0883]

IJsselsteins Dictee 2016

Frivole fantasieën over lang vervlogen tijden

(auteurs: Lysette Verwegen, en Anke van Bergen)

1. Na een middagje statten strijken we neer op het pittoreske terras van een IJsselsteins cafeetje. We genieten relaxed van onze focaccia met filet americain en krabbelen op een blocnoteje de eerste ideeën voor dit dictee. Onze witte chardonnay in rodewijnglazen wordt een bron van onvermoede inspiratie.

2. Terwijl er aan de tafeltjes naast ons continu wordt ge-sms't en gewhatsappt, trekken wij ons terug uit het jachtige bestaan en verliezen ons in een tijd waarin geen Facebookpagina's [evt. f...] werden geliket, cd'tjes werden gebrand of bestanden werden geüpload. We mijmeren in hogere sferen over ons IJsselstein in de middeleeuwen. Al snel fantaseren we over het leven van Vrouw Berthe en haar Gijsbrecht van Amstel.

3. We zien ze al koutend flaneren. Niet tussen idyllische prieeltjes, maar over de met kasseien geplaveide binnenplaats van hun kasteel. De flamboyante minstreel Fulco tovert voor hen vanuit de donjon [toren, kern van middeleeuwse burcht] harmonieuze klanken uit zijn luit. Ridder Roderick legt zijn net gerepareerde maliënkolder terzijde en maakt een reverence voor het paar.

4. Heer Gijsbrecht weidt uit over het weidse uitzicht vanuit de kasteeltoren. Hij vertelt vol bravoure hoe hij zijn belagers uit Utrecht erg kort geleden als bangeriken door de weilanden het hazenpad zag kiezen. Een staakt-het-vuren bleef daardoor uit, waarna de euforie van de overwinning ontaardde in een welverdiend bacchanaal in het kasteel.

5. Berthe heeft nu geen oren naar zijn heldhaftige verhaal. Zij peinst over de copieuze maaltijd voor haar gasten. Zouden de verrukkelijke gebraden reeën met kippenragout wel combineren met de gekaramelliseerde goudrenetten? De gekonfijte jutteperen op de etagère als sluitstuk van de bourgondische dis zullen geapprecieerd worden. Daar twijfelt ze niet aan.

 6. Heden ten dage krijgt de, overigens niet-adellijke, familie nog steeds frequent bezoek. Berthe en Gijsbrecht liggen sinds jaar en dag in het praalgraf in de voorheen rooms-katholieke Sint-Nicolaaskerk aan het Kronenburgplantsoen.

7. Als na een uurtje onze wijn en inspiratie op zijn, besluiten we handje contantje af te rekenen. We lopen langs de kasteeltoren en de wildernis waar straks volgens ambitieuze plannen een stadspark wordt ontwikkeld. Wellicht verrijzen daar ooit weer de contouren van het kasteel; een schril contrast met de door velen als een debacle ervaren bomenkap aan de Touwlaan. En passant brengen we met alle egards een groet aan het beeld van Vrouw Berthe.

8. Wij zijn er even tussenuit geweest en vonden onze rêverieën
bere-interessant. Een kleine dissonant aan het eind van de middag is het bedrag waarmee we onze parkeerautomaat moeten bijvullen voor ons bezoekje aan de afhaalchinees.

9. Voor u, beste aanwezigen, is het eerste IJsselsteins Dictee nu bijna volbracht. Niet alle historische feiten kloppen, maar dat is beter dan een verhaal met woorden als przewalskipaard, geüpdatete versie of façade.

 
 

0882 Dictee vrijdag 01 apr 2016 (2): dictee Tilburgs dictee 2016 2College √

Dictee - dictees [0882]

Dictee Cobbenhagen Tilburg 2016

Bancaire zaken (auteur: Corné van Doorn)

1. Zoals onze democratie heeft ons bankwezen zijn oorsprong in de Oud-Griekse cultuur. In het Oudgrieks betekende t... (τραπεζα) tafel, in het Nieuwgrieks bank. Etymologisch worden wellicht aldus de origines van ons bankwezen zichtbaar; trapezieten vestigden zich eerst als handelaars die hun negotie opsloegen op beurzen en markten, later als bankiers, gebruikmakend van drachmen en obolen, sinds de vijfde eeuw de valuta in het Middellandse Zeebekken.

2. Laatstelijk kregen de bankiers bij ons een pejoratieve connotatie: het werden diabolische figuren, die zomaar op konden duiken op een schilderij van Jheronimus Bosch [Jeroen, Hiëronymus]: zich verlekkerend aan het hooi te midden van sirenenachtige, luit spelende deernen op weg naar de hel, terwijl op de achtergrond een serafijn bazuinde: "Hadt gij er maar op vertrouwd dat een tijdige inkeer redding bewerkstelligt volgens de christelijke eschatologie."

3. Immers, verleid door het perspectief van allerlei bonussen trachtten de bankiers het vorige decennium de naïeve burger met louche trucs en op malafide wijze aangeraden derivaatconstructies te bespelen en rustten zij niet tot deze erop inging; zo hadden ze gebruikgemaakt van zijn of haar verlangen naar een pied-à-terre in de Oostenrijkse Alpen [in VD: Australische Alpen] met uitzicht op edelweissvlaktes of een resort met all-informule aan de Turkse Rivièra [nergens r - alleen in rivièraklimaat].

4. Zeker voor het vulgus werd de bankier ten langen leste de paria van de gemeenschap: het liefst zou men hem op de sociale media met hatelijke emoji’s disliken, een bende zikamuggen, waarschijnlijk oorzaak van microcefalie, op hem afsturen of met een taser in jaegerondergoed door de stadscentra jagen, zodat hij voortdurend herinnerd wordt aan zijn nefaste daden.

5. Het is nochtans niet allemaal een te vermaledijen sfeer in de bankenwereld: een voorbeeld is Triodos, een bank wiens naam eveneens uit het Grieks is afgeleid: t... (τρι όδος). De bank gaat uit van de drie-eenheid van mens, milieu en winst en opteert aldus voor investeringen die positieve milieueffecten bewerkstelligen zoals in het limousinras, vermindering van koolstofdioxide-uitstoot en ecologische landbouw.

6. Al met al heeft de bankencrisis de allure van een Griekse tragedie gekregen inclusief climax, catastrofe en peripetie. De toenemende financiële windhandel leidde in een als het ware spengleriaanse enscenering tot de ineenstorting van talloze banken die met overheidssteun voor omvallen moesten worden behoed. Hopelijk is er anderszins ook sprake van een catharsis: een afscheid van ideeëloze geldvergaring bij consumenten en managers geheel in de geest van de Triodosgedachte.
 

0881 Dictee vrijdag 01 apr 2016 (1): dictee Tilburgs dictee 2College 2013 √

Dictee - dictees [0881] 

Dictee Tilburg 2013 (2College)

Identiteitsqueeste (auteur: Corné van Doorn)

1. Het gedachtegoed van de pro-Europeanen wedijvert de laatste jaren met de ideeënwereld van de nationale casu quo regionale identiteit; Europese eenwording staat haaks op de autonomietendensen in pakweg Catalonië, Baskenland, Vlaanderen en Schotland: identiteit is hot!

2. Nochtans is identiteit niet iets van tegenwoordig: neem nu de
laatnegentiende-eeuwse couperiaanse identiteit van de Haagse coterie, waar chique heertjes en dametjes met modieuze reticules zich tijdens hun frequente thees en dinertjes eenmaal 's weeks verlustigden in het tonen van hun precieuze bibelots en zich er wel voor wachtten zich op enerlei wijze te encanailleren.

3. De Vlaming ziet zich als de perfecte mix van noeste werker en bourgondiër, terwijl hij de Waal kenschetst als een ideeëloze
dolce-far-nienteadept die de staatsfinanciën verkwist en de Hollander als een calvinist, een losgeslagen project X-anarchist of een sluwe handelaar die faket waar hij kan.

4. Veel traditioneel opgevoede westerlingen raken daarbij hun identiteit kwijt in de ontstane multiculturele maatschappij; terwijl op culinair gebied er sprake is van enige integratie (gerechten zoals merguez, falafel, tajine, shish kebab of pita's met shoarma zijn velen van ons niet meer vreemd), schrikt een deel van de bevolking van moskeeën en de boodschap van imams die orakelen dat de Nederlandse maatschappij met zijn talrijke lascieve sekssites wel wat minder sexyer kan zijn.

5. Voor taalpuristen kan de toenemende verengelsing voor problemen zorgen. Wat te denken van een zin als: de gepiercete single was op weg naar zijn blind date na op Facebook nog enkele gefotoshopte beelden, waarop hij zijn puisten had gedeletet, te hebben geüpload en een blowtje te hebben gescoord in een coffeeshop, om de vrouw van zijn leven, even tevoren geliket, te ontmoeten: een niet-funshoppende chick zonder kids, maar met fitnessbody en houdend van spareribs met een pancakeje na. Vemaledijd zijt gij, veronachtzamer van het Nederlands, hoor ik hen uitschreeuwen in een vlaag van zero tolerance.

6. Ook scholen zijn naarstig op zoek naar een eigen profilering: zij opteren voor een aparte havoafdeling, een categoraal gymnasium, zetten in op de hoogbegaafde of muzische leerling, zoeken een plek op de onderwijsmarkt met de op antroposofische leest geschoeide vrije school of kiezen zoals het Cobbenhagenlyceum voor een tto-stroom [niet in wdb.: tweetalig onderwijs] en de inrichting van een technasium met geldig predicaat; om maar niet te spreken van goededoelenacties waarbij vaak een heuse sisyfusarbeid nodig is, waaraan voor jullie nu eindelijk een einde komt.
 

0880 Dictee donderdag 31 mrt 2016 (2): dictee Extra opgave Alphen 2016 √

Dictee - dictees [0880]

Extra oefening Alphen aan den Rijn 2016

In elke zin staat één fout op het gebied van stijl/zinsbouw.

De fout kan uit één of meer woorden bestaan. Het kan ook gaan om een ontbrekend woord.

Geef de fout aan door deze te onderstrepen of op de plaats van het ontbrekende woord een streep te zetten. Meer dan één onderstreping wordt altijd fout gerekend.

Veel succes! 

 

De antwoorden mag je zelf bedenken.

 

Deze tekst staat ook in blog [1100]!

1. Het mistte de laatste week geregeld en daardoor waren telkens de spitsstroken afgesloten; het gevolg was dat ik lange wachttijden in files moet doorbrengen.

2. Mijn vriendin irriteerde mij door tijdens de film bij de mooiste liefdesscènes vals met de achtergrondmuziek mee te neuriën, waardoor ik ineens besefte dat ze me niet meer ... interesseerde.

3. Hij heeft al wekenlang last van allergieën, waarvan de meeste huidirritaties veroorzaken; zodoende moet hij onmiddellijk naar een arts die in deze aandoeningen gespecialiseerd is.

4. De president van de Verenigde Staten is het niet gelukt de inflatie te bestrijden en zal er vermoedelijk ook niet in slagen zijn begrotingsvoorstellen succesvol te behandelen.

5. Luid zingend werd het wilde zwijn tijdens het strandfeest, dat door de slechte organisatie een gemiste kans was, geroosterd, terwijl het publiek, door waternood volkomen uitgedroogd, zich allesbehalve beschaafd gedroeg.

 

0879 Dictee donderdag 31 mrt 2016 (1): dictee Groot Dictee Alphen aan den Rijn 2016 √

Dictee - dictees [0879]

Groot Dictee Alphen aan den Rijn 2016

De totstandkoming van een dictee (auteur: Gerard van Gemert) 

1. De ideeën voor dit dictee zijn aangedragen door een meermalen gefêteerde Zuid-Hollandse kinderboekenschrijver, die als provisorische filantroop vorig jaar een royale cheque in ontvangst mocht nemen.

2. Hij mijdt in zijn manuscripten woorden die door bijdehante linguïsten als alledaags worden gezien; het lijdt geen twijfel dat hij in dezen hetzelfde heeft nagestreefd.

3. Toen hij zich aanmeldde voor coöperatie ten aanzien van deze avond, twijfelden de soroptimisten enigszins of zij deze relaxte scribent als dicteeschrijver wilden, maar zij gingen overstag toen hun de uitslag ter ore was gekomen van een hem afgenomen IQ-test.

4. Na veel geweifel werd ten slotte besloten een avond te barbecueën voor een nadere kennismaking en ter bespreking van de condities en peiling van zijn capaciteiten; het pleit werd beslecht en de afspraken werden vastgelegd op een A4'tje in een op hiërogliefen lijkend handschrift.

 5. Deze door de aspirant-dicteeschrijver behaalde pyrrusoverwinning werd gevierd in een hier ter stede gevestigd louche etablissement, dat zich in reclames de allures aanmeet van een kosmopolitisch grand café en waar earlgreythee en cappuccinootjes een specialiteit zijn, waar de jeugd zich liever bezighoudt met yahtzeeën dan met
mens-erger-je-nieten en waar op diverse lcd-tv's beelden zijn te zien, bijvoorbeeld van het achtuurjournaal, die nogal eens voor déjà vuutjes zorgen.

6. Thuisgekomen kwam onze schrijver tot de verbijsterende ontdekking dat hij zich had gecommitteerd aan forse eisen: hij had ervoor getekend geen jip-en-janneketaal te bezigen en het koste wat het kost woorden te gebruiken als jackrussellterriër, worcestershiresaus en chipolata-ijs, aan welke voorwaarde dus hierbij is tegemoetgekomen.

7. Het conceptdictee werd blootgesteld aan het consciëntieuze oordeel van de juryleden, die behoudens enkele kritische kanttekeningen van mening waren dat daarin genoeg tot verkneukelen aanleiding gevende struikelblokken en mogelijke uitglijers te berde werden gebracht en dat het bij monde van onze geëerde burger- en voorleesmoeder weer een avond van heb ik jou daar zou kunnen opleveren.

8.Zij gaven graag hun fiat aan een enigszins aangepaste versie, met des te meer plezier, toen na veel gedelibereer het voorgestelde drieëntwintigletterige slotwoord, waarvoor de context ontbrak, ten langen leste werd geëlimineerd.

[Dat was dus niet: hexakosioihexekontahexafobie = 28 letters!]
 

0878 Dictee dinsdag 29 mrt 2016 (1): dictee 9e Groot Breskens Dictee 28 mei 2016 - aankondiging √

Dictee - dictees [0878]

9e Groot Breskens Dictee op zaterdag 28 mei 2016 - aankondiging

1. Naar alle waarschijnlijkheid voor de voorlaatste keer, zal het GBD plaatsvinden op zaterdag 28 mei 2016. Plaats: De Ontmoeting, zaal van de PKN-kerk, Dorpsstraat 50, Breskens. Inloop met koffie en wat erbij 14.00 uur. De aanvang van het dictee is om 14.30 precies. Tegen 16.00 zal de uitslag bekend zijn en worden de prijzen uitgedeeld. Daarna is er nog een hapje en een drankje tot uiterlijk 17.00 uur. Met wie dat leuk vinden, gaan we net als de afgelopen jaren, eten bij onze sponsor op het Spuiplein (vanaf 17.30 uur, wel voor eigen rekening). Als bijdrage in de kosten van het dictee, met name de zaalhuur, wordt per persoon 5 euro in rekening gebracht. Te betalen bij binnenkomst. Als deelnemers t/m 14 jaar willen meedoen (bij de Aanvangers), vinden we dat heel leuk: die betalen geen inschrijfgeld.

2. Er wordt gestreden in 3 categorieën: de Aanvangers krijgen 10 zinnen met elk 5 invulwoorden (goed te doen, is al klaar), de Liefhebbers krijgen 10 zinnen met elk 7 invulwoorden (daar zal iets meer uitdaging in zitten, de bedoeling is hier wel, dat de meeste deelnemers de woorden wel zullen herkennen, maar daarmee zijn ze nog niet allemaal goed geschreven!) en de Specialisten krijgen 10 zinnen met elk 10 invulwoorden (die veelal qua betekenis niet zo(!) bekend zijn en verder worden alle registers van de spelling 2015 en de overige trukendozen geheel opengetrokken!).

3. Het zijn dus drie aparte dictees, die worden opgesteld door good old Rein Leentfaar en voorgelezen door voorleesveterane Hanneke Leentfaar.

4. Opgeven voor het dictee: leentfaar@zeelandnet.nl, 0117-381895 of 06 1234 2466.

5. Tien oefenwoordjes voor de Aanvangers: klip-en-klaar, de aangebrande pan, houd goede moed, houdt u vooral de moed erin!, cantharellen, dahlia's, een Amstel, een limonade gazeuse,
kop-en-schotel en een cola-tic.

6. De Liefhebbers en de Specialisten moeten zelf maar oefenen. Ik geef niks weg!

7. Ik hoop op veel deelnemers, vooral uit Breskens,
Zeeuws-Vlaanderen en de rest van Zeeland!

8. Sponsors: Restaurant J&B, Boekhandel Bruna en Jumbo Ingels, allemaal uit Breskens.

9. Dictee Eede: donderdagmiddag 16 juni, inloop 14 uur, aanvang 14.30 uur.

10.Korte taalvraag: snel en gratis antwoord: leentfaar@zeelandnet.nl

 

 

0877 Dictee woensdag 23 maart (1): Groot Dictee Sneek 2016 √

Dictee - dictees [0877]

Groot Dictee Sneek 2016

Was ich noch zu sagen hätte (auteur: Gerard Wortel)

1. Het atypische thema van dit dictee is gelieerd aan de Frankfurter Buchmesse anno tweeduizend zestien, waar Nederland en Vlaanderen getweeën gastland zijn, alhoewel de causaliteit tussen de Duitse titel en het verhaal van deze scribent de facto irrelevant is, aangezien de auteur sowieso geen ruimte biedt aan addicten als verstokte sigarettenrokers of amechtige sjekkiepaffers, hetgeen de titel wel heimelijk evoqueert [ook: evoceert].

2. Nochtans is het de bedoeling – althans een ietsiepietsie – met dit dictaat de relatie tussen beide landen enigszins aanschouwelijk te maken, zonder dat het geheel ontaardt in affreus gewauwel of rechttoe rechtaan fabuleren met als uiterste consequentie dat de goochemerds onder u ervantussen gaan.

3. Aangezien het Nederlands nauw verwant is aan het Hoogduits lijkt een kort traktaat over de leenwoorden over en weer een beregoed issue, een linguïstisch ambiëren waarbij acribie cruciaal is, zodat er zich bij de lezer een aha-erlebnis kan voordoen die hem a posteriori als het ware in de houdgreep houdt en dientengevolge een heuse eyeopener oplevert.

4. Voor de bühne zou deze uitvoering op-en-top fameus zijn. Desalniettemin zou een referaat over dit onderwerp rücksichtslos tot een obstakel leiden, puur omdat de synopsis hiervan niet op één A4'tje past, nog daargelaten dat de doorsnee-Duitser überhaupt niet op gevlei of bestoefen zit te wachten.

5. Naar verluidt is onze oosterbuur daarentegen wel hogelijk receptief voor een bejegening met egards, waardoor het zomaar kan geschieden dat zijn vermeende lauwheid omslaat in een gargantuesk onthaal met apfelstrudel, noordzeegarnalen en gepocheerde coquilles met bakabana, waarna de flessen schnaps [VD ook: snaps] en moezelwijn in groten getale worden achterovergeslagen en de jolijt uiteindelijk eindigt in weifelend geschuifel op schlagermuziek.

6. Ten slotte zij gezegd dat ter compensatie van zijn mateloze deugdelijkheid en loyauteit de Duitser het breugeliaanse Oktoberfest [München - NL: oktoberfeest] volop lauwert en dat zijn
laisser-fairegevoel daarbij niet onderdoet voor dat van de nuchtere Fries, die zich op dit moment casueel verlustigt aan een ongecompliceerd dictee.