3263 Dictee zondag 07-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (931) √

Dictee – dictees [3263]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee september 2017 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (931)

Oefendictee september 2017 (3)

1. Geef mij maar zo'n blonde-d'Aquitainebiefstuk. Een troubleshooter lost trubbels op. Ken je het writer's blockverschijnsel [uitzondering]? Het resultaat van een metteur en scène is de mise-en-scène [toneelschikking]! De hipo [high potential] had een hypo [hypoglykemie, te lage bloedsuikerspiegel, GB ook: c]. Potztausend, dat is verdorie. Een tiejij(t)s is een brandkast, maar ook een vrouwelijk geslachtsdeel. Lekker, zo'n ragoutje. Met ikz [integrale kwaliteitszorg] wordt gewoon TQM [total quality management] bedoeld. Ik heb dat al
ik-weet-niet-hoe-vaak gezegd. Het papierformaat is dubbel kleinmediaan [= 55 cm x 80 cm, enkel: 55 x 40]]. Het meervoud van nova [ster] is nova's of novae, dat van novum [nieuw feit] nova of novums. Een oordjesprent kostte een oortje [ook: oordje]. Opgeien [de schoten van een zeil door de geitouwen naar binnen ophalen] doe je in de zeilvaart, opgijnen [met een gijn of jijn, takel, ophijsen] meestal niet. Is het orakel van Delphi het Delfisch orakel? Nee, wel: delfisch of pythisch orakel. Met Oud Europa(!) wordt West-Europa bedoeld. Ik drink meestal oud bruin [wel in wdb. – VD], ik ben een oudbruingenieter. Helpt oxim [middel tegen gifgas] tegen oxymorons [stijlfiguur zoals jeugdige grijsaard]? Nee, dus. Zij is het promiscuest(e) [vrij seksueel verkeer] van al. PTSS [posttraumatisch stresssyndroom/stoornis] en ptca [percutane transluminale coronaire angioplastiek], waar staan die afko's voor? Een quokka is een soort van kangoeroe.

2. Dapes inemptae [niet-gekochte levensmiddelen] komen van eigen teelt. Dat stuk staat in zesachtstenmaat. Er is zakengedaan! Here jee, herejee, jee, jees, tjee! Is ruzie zoeken hetzelfde als ruziemaken? Mag ik een sauternes [wijn, mv.]? Ten enen- en ten tweeden (anderen) male miste hij de boot. Warez [wèhrs] is illegale software. Hij woont in een zwacribuurt [zware criminelen]. Wat voor een taalvorser een abc'tje is, is voor een algebraïschevergelijkingenoplosser een xyz'je. Ik ben drukdoend(e)! Wat hield het requisitoir [! GB ook rekwisitoor – vordering, eis van het OM = Openbaar Ministerie] in? De overwinning was dik en dik verdiend [GB, VD; dik- en dikverdiend]. De koeien werden ingeweid (en hij in de geheimen ingewijd). Het onderhout moet gekapt worden! Ik bridge in een bridgeclub. Een salwar [katoenen broek] draag je onder een kameez [kaa-mie:s – lange ruime bloes]. Met een sandow [oefentoestel] kun je spieren versterken. Een kinkajoe is een rolstaartbeer en een sapajou een rolstaartaap. Een wyandotte is een zekere kip. Zij gaan scheên [scheiden]. Zij doet aan wellness en fitness. Een blanket is een peer of een blanc-seign [getekende, blanco volmacht] en blanquette is ragout. Kijk, daar vliegt een kobben-V [kobbe = zilvermeeuw]. De koine is de gemeenschappelijke (Griekse) taal. Hij schildpadt het leer [er zo laten uitzien].

3. Waar betaal je met de kyat [tsjaat] (Myanmar, MMK) en waar kun je met lakhs [rekenmunt in voormalig Brits-Indië, die 100.000 roepies waard was] betalen? Wat voor klederdracht is een bauw [onderdeel van klederdracht uit Marken en Bunschoten-Spakenburg van sits]? Bij schutjassen [kaartspel] mogen de kaarten geschut [de loop tegenhouden om de overwinning voor zich op te eisen of de inzet te verdubbelen] worden. De paratroepers passeerden een kobmeeuw. Wat een mooi XXL [extra extra large] T-shirt! Met wiedauw worden wilgentenen bedoeld. Hypocritisch zijn is een uiting van hypocrisie [huichelarij, schijnheiligheid]. De reinhennep is uiterst zuiver. Zeaxanthien (zeaxanthine) heeft niets met de zee te maken [oranjegekleurd – fout VD: aaneen, gemeld 2023 – = tetraterpeen]. Een sero is een staketsel [bamboe, V-vorm, visvangst op zee], een serow [Japanse gems] kan niet vliegen. Hij kneippte [koudwaterkuur – prikkeling] regelmatig. Een spudpaal [neerlaten in ondiep water] is een soort stutpaal voor schepen. Een slibdeken [zandlaag] moet zout water tegenhouden. De laatste lootjes werden vlot verkocht [en dat waren de laatste loodjes van die verloting]. Een stabjack is een trimvest [duikuitrusting]. Wordt wort door gisten echt bier? Ja. Een kameez [mie:s] is in India een bloes. Goed noaberschap [buur] is onbetaalbaar. De khutbah [koet-bah/aa] is de (vrijdag)preek. Hij heeft iemand uit een flauwte bijgeholpen. Hannes is liberaal op klompen, zimpe zampe zompen. Zij kende alle ins en outs! De Verhaalswet [door overheid betaalde alimentatie verhalen op ex-echtgenoot] heeft niks met fabels [verhalen] te maken. Mijn schoenen zijn verhalvezoold [nieuwe halve zolen]. De zilveren sporen werden verharddraafd [daarom harddraven]. Met meet wordt (ook) methadon bedoeld.

4. Veridiek is waarachtig, oprecht. Een profil en trois-quarts is een verloren profiel: de wending uit de profielstand naar een van de beschouwer af gelegen punt. Vermeil [èh, geen l uitspreken] is in het vuur verguld zilver. Hij heeft het vermoost, verknoeid. Een vernier is een verbeterde nonius. Die stof is vernicheld, vernikkeld. Qui s'excuse, s'accuse: wie zich verontschuldigt, bekent daardoor juist dat hij schuldig is. Heerlijk: je verreinen en dan een glaasje Rijnse wijn! Quantative easing (QE) is monetaire verruiming. Verwar niet: ecstasy (xtc) en ectasie: (medisch) uitzetting, verwijding. Een vetvogel heet ook wel guacharo. Een vetverbrander is een stacker [èh] en der jüdische Selbsthass staat niet wel in de wdb.! Het judicium Dei (godsoordeel) trouwens wel ook. Een rode zeebrasem is vooral rood. Het viet vo dao [vjèht-voo-dau] zijn de gezamenlijke Vietnamese vechtsporten en de filosofie daarachter. Let bij 'vihuela' [vie-wèh-laa] op de uitspraak [soort middeleeuwse Spaanse gitaar]!

 

3262 Dictee zaterdag 06-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (930) √

Dictee – dictees [3262]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee september 2017 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (930)

Oefendictee september 2017 (1)

1. Heb je gezien dat 'dikke bertha' niet meer zo kapitaal (groot) is als vroeger? Dat is trouwens een Kruppproduct [uit Essen, WOI]. Bengaals of Bengalees is het adjectief bij Bangladesh. De virusziekte
mond-en-klauwzeer bij runderen noemen ze ook wel MKZ (nee, geen boviene spongiforme encefalopathie, BSE = gekkekoeienziekte!) En jawel, een zekere hond heet nu braque d'ariégeois bij VD – vgl. ook: braque d’Auvergne, braque Saint-Germain en braque de l’Ariège – NL: brak! Scoliose en kyfose: welke van deze ruggengraatsverkrommingen is zijwaarts (sc) en welke achterwaarts? Wat die moffrikanen spreken, is Moffrikaans voor me. Die spits [voetbal] schwalbde regelmatig; ook zijn broer schwalbt nogal eens. Zij had een schildpadden [bnw.] beurs (schildpadbeurs) [znw.]. Ze waren beiden van goeden huize: hij van katholieken huize en zij van islamitischen huize; de buurvrouw was van creoolsen huize. Hoe kijk je aan tegen woorden als stressbestendig en stresbestendig c.q. macramee-uitslag en macramé-uitslag, als je niet alleen op substantieven gefocust bent [maar ook op ww.]?

2. Die tennisser is een kei in het serve-volley. Kan de Belgische rock- en indiegroep dEUS uit Antwerpen ook als deus ex machina optreden [komt uit de lucht vallen (fig.) en maakt aan verwarde toestand een eind] in een soapopera? Kun je even uitleggen, waarom ik Erasmusstudent' zonder koppelteken moet schrijven [letterwoordkarakter (European Community Action Scheme for the Mobility of University Students) is op de achtergrond geraakt] ? De Weegschaal [! geboren onder dat sterrenbeeld] is doorgeslagen bij de politie. Dit is een dictee voor dummy'tjes, niet voor mummietjes. De Walpurgisnacht – genoemd naar de H. Walpurgis, wier translatie (het overbrengen van het stoffelijk overschot van een heilige) werd gevierd in de nacht van 30 april op 1 mei, waarin de heksen vrij spel hadden – is in het volksgeloof de feestnacht van de heksen op de Blocksberg (in de Harz). Leg eens haarfijn uit, wat het verschil is tussen een Turksepizzabakker en een Turkse pizzabakker. Nederturk [Nederlander van Turkse afkomst] en Nederbelg [Nederlander die in België woont – vermogensbelasting!] hebben een raar betekenisverschil. Wie huizen koopt en verkoopt, weet dat: het meervoud van bod is biedingen. En het Japanse seppuku is gewoon harakiri [zelfmoord, 'buikopening' als een Japanner zijn eer verloren heeft]. Dit beest lijdt aan de morbus Paget [leverbotziekte bij schapen].

3. Het k.g.v. van 8 en 10 is 40, het g.g.d. ervan is 2 [en, zegt de stelling: 8 x 10 – getallen – is evenveel als 40 x 2 – k.g.v. en g.g.d. – dat gaat dus altijd op zo]. Hoeveel DDD [bnw. – digitaal opgenomen, digitaal gemixt, digitaal op de cd-master vastgelegd] cd's heb jij eigenlijk? Cholesterol of galvet (chemisch een steroïde met een hydroxylgroep) is een onmisbare stof in ons lichaam: je hebt LDL,
low-density lipoprotein of slecht cholesterol en HDL, high-density lipoprotein of goed cholesterol. Ik meld nog dat HDPE high density polyethylene of hogedichtheidpolyethyleen is en LDPE low density polyethylene of lagedichtheidpolyethyleen [onderstreept: raar verschil!]. Ken je overigens de afkorting L.D.S.P.? Die betekent: laus Deo salus populo of Gode zij lof en het volk heil. Hij staat bekend als een kalf Mozes [goedzak, goeie sul]. VD heeft het Keurmerk Spelling van de Nederlandse Taalunie, maar is dat eigenlijk wel dik verdiend [GB, VD 2017: dikverdiend, welverdiend – wel: daar is dik aan verdiend]? Wat is correct: 1 collo, 2 colli of 1 colli, 2 colli's? Beide! De keizer van de Vijftigers is de dichter Lucebert. Nieuwtje van VD: een boek in halfmarokijn [leer], dat is met een halfmarokijnen rug.

4. Wat valt je op bij het ganzenfeest in VD [nu correct: kerst- en
sint-maartensfeest]? Een pépite is een goudklomp (SR: pipit). De babiroesa's [hertzwijn] begonnen aan hun maaltje baba ganoush [tapenade van gepureerde aubergine, knoflook en olijfolie]. Over de boeiing [boeiboord] kon ik nog net de Boeing 747, die jumbojet, zien. Een plaatje ervan zit ook in mijn Jumboalbum [plaatjes van winkelketen Jumbo]. Bij een botje-bij-botje [Amerikaanse picknick] wordt botje bij botje gelegd. Hij zei boudweg: "Je kunt me de bout hachelen (achelen, naggelen, boemelen)" [je mening interesseert me niet]. Hij heette [heet maken] de koninginnensoep. In de Rode Kruisboekhouding kwam een rode kruispost (!) voor. Deze encyclopedie bestaat uit 20 volumeneenheden [boekdeel], telt 20 volumina. Een blagueur [opschepper] loopt over van blague. Het krav maga [zelfverdedigings- en gevechtstechniek] is ontstaan in het Israëlische leger. Een ksar [aa] (mv. ksour oe) is een versterkt woestijndorp van de Imazighen [Berbers]. Een külliye is een bijgebouwencomplex van een moskee. Een kümbet is een vrijstaand islamitisch grafmonument. In de Tweede Wereldoorlog kende Nederland de Kultuurkamer. 'Dat is als vijgen na Pasen' [mosterd na de maaltijd] is een Vlaamse uitdrukking. De een was F-16-vlieger, de ander C-130-boordwerktuigkundige en de derde Boeing 747-piloot. Een caixa is een Braziliaanse snaredrum [èh:] (ook: snaardrum).

 

3261 Dictee vrijdag 05-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (929) √

Dictee – dictees [3261]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee september 2017 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (929)

Oefendictee september 2017 (2)

1. Chroesjtsjov at graag borsjtsj. Ik heb ge-BMX't. Hij zou er bedremmeld bij staan. Helpt hydrotherapie tegen anhidrose [ontbreken zweetsecretie]? Dat is een blijvertje. Het was allerbelabberdst en allerbekrompenst. Ze wende die gewoonte heel snel af. Ze hadden al heel wat afgeskied, toen ze de helling af skieden. Het bleek dat hij het snel afwende. Zag je, dat zij zich afwendde? Weet jij wat een agapenmaaltijd [liefdemaal – GB, VD, mv. n] is? De afroditische mysteriën hebben betrekking op Aphrodite. A posteriori een koe in de kont kijken, is een fluitje van een cent. Als onze ploeg achterstaat, gaan we erachter staan. Leid acquiesceren [berusten, fout VD: ë 2023 oké!] altijd tot quiëscentie [innerlijke rust]? Een zuurpruim moet wel acidofiel [zuurlievend] zijn. Wil je het ab'tje [afstandsbediening] even aangeven? Op die Aboriginalkunst was te zien hoe onder tribal [= tribaal] didgeridoogeschal [eentonig blaasinstrument] de taipan [dodelijke gifslang] de wombat [knaagbuideldier], warrigal (dingo, verwilderde hond), kowari [klein vleesetend buideldier] en koalabeer [= buidelbeer] verschalkte.

2. Lucebert is de keizer der Vijftigers. Is dat stevig vijgetouw? De vijling [het vijlen] maakte het metaal weer glad. Het takkewijf kon geen goed doen; ze mocht het wel weer goedmaken. Tja: Allerkinderen, allerkinderendag, Allerzielen, allerzielendag, Onnozele-Kinderen, onnozele-kinderendag. Een vlaam [konijn] is een Vlaamse reus, een Vlaam is een Vlaming. Bij de doopsgezinden kenden ze vlamingen [aanhangers zekere sekte]. Lekker: fondue bourguignonne [mag zonder nuh worden uitgesproken – vleesfondue]. Een ayeaye is een vingerdier. Een wauwe is een gunstige wind. Een kauwgek houdt van chewinggum, een kaugek is een vogel. Een KB [kilobyte, thans kibibyte, KiB] is 24 bytes meer dan een kB [kilobyte, 1000 bytes – kilobit = 1000 bits, afko: kbit, maar 1024 bits heeft afko Kbit]. Een blanc-manger is een toetje. Ik put de ball via een putt. Daarbij keek de putter [distelvink, bloemputter] uit de hoogte toe. Hij zal wel in goeden doen zijn. Niet elke rechtsfilosoof is een rechts filosoof. Sjekkie met vloe [shag met een vloeitje].

3. Puce [puus – bnw.] is vlokleurig. Er volgde een blackboxonderzoek [zwarte doos, black box (wel: oranje!), vluchtrecorder]. Reologie is stromingsleer. Beril = beryllium-aluminiumsilicaat. Een lessee leaset en maagdom is maagdschap. Let op de nuances: voor gaas gaan [falen, afgaan, betrapt worden] en voorgaats [voor de ingang van het gat, de haven] gaan. Een voorkristal is een fenocryst. Een VOI is een Vlaamse openbare instelling, de LOI (Leidse Onderwijsinstellingen) zijn dat niet. Een foodie vertoont voedisme [gericht zijn op lekker eten en drinken]. Een footer [voettekst] is geen header [koptekst]. Envoûtement is voodoobezwering. Een attila is een officiersjas, een nix(e) of nikker een watergeest en een luchtgeest is een sylfe of sylfide. Een hebbeding is een wannahave [must-have]. Daar kunnen we wel een mouw aan passen. NB [Noord-Brabant] en ZH [Zuid-Holland] zijn provincies. Wat heeft de Charybdis [vgl. Scylla] met sisyfusarbeid te maken? Niets! Ik vrees met grote vreze dat het niks wordt. Bij de fitness fitnes ik. Die flowerpower, dat is lang geleden, zeg, niet kortgeleden dus! 'Cheers' is in het Duits 'zum Wohl'. Het is daar een poepchique bedoening. Het novitiaat betreft alleen studenten [noviciaat: klooster, ook: studenten]. Het mansoir [oo] zijn 's mans nakomelingen. Op een palaestra [sportveld Oude Grieken] gaat het er palestrisch aan toe.

4. Nto. is de afkorting voor netto, bt., bto., brt, bro., br. of b. voor bruto. Zij gaat naar de schoonheidsspecialiste voor peeling (ww.: peelen = huidcellen verwijderen, scrub). De Waterman is de Voerman [sterrenbeeld]. Een walkingdinner is een lopend buffet, nou ja ... Het woord 'uberteit' [overvloed, rijkdom] komt uit het Frans. We gaan hetzen en daarna hebben we gehetzt. De Mariamaand is mei, de mariamaand oktober. Entre chien et loup [in de avondschemering] kun je dat onder een loep loepzuiver bekijken. Voor een reis naar Mars is martiale (marziale = krijgshaftig) moed nodig. Ik mag niet autorijden, mijn broer kan geen auto rijden. Die wetsregel staat in de fikh [jurisprudentie van de sharia]. De trein was mudvol, zo vol als mut. Hij heeft het schip gedegausst [demagnetiseren]. De Waadi is de Wet Allocatie Arbeid door Intermediairs. Oligemie is een verminderde hoeveelheid bloed in de bloedbaan, naar 'oliechemie' kun je wel raden. Die bagatelle-uitvoeringen [muziekstuk, mv. s] zijn geen bagatellen, niemendalletjes! Gratis zijn hotel Bellevue en hotel de Houten Lepel [gevangenis]; geen gezicht [lichaamsdeel] zijn villa Bellevue en villa Schoonzicht [meisje met korte rok of benen wijd]. Een belvedère wordt wel een schoonzicht genoemd. Is pyridoxine [adermine, vitamine B6] goed voor de epididymis [bijbal]? Hij speelde erg luid op zijn luit en zij op haar oedje [fretloze, elfsnarige Arabische luit]. Ze hadden veel plezier met het oetsje [mallejan, palensleep]. Een viognier [vjohn-jee – wijnstok] levert viogniers [witte wijn van de viognier] op.

 

3260 Dictee donderdag 04-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (928) √

Dictee – dictees [3260]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee juli 2017 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (928)

Oefendictee juli 2017 (1)

1. Met kalos k'agathos [schoon en goed] wordt rechtschapen naar lichaam en ziel bedoeld. Er is zelfs een overeenkomstig znw.: kalokagathia. Zowel caliet [legering van ferroaluminium en nikkel] als kalomel [mineraal met kwik-I-chloride (mercurochloride), bekend (giftig) geneesmiddel (o.a. bij waterzucht) (Hg₂Cl₂)] verwijzen naar het Griekse 'kalos' [slecht]. De agathologie is overigens de leer van het hoogste goed(!). De paarden gingen zich hoorbaar aan lekker neien [hinniken] te buiten. Sjalotjes moet je niet in de (BE) chapelure [paneermeel] leggen en al helemaal niet in de chevelures [venushaar, plant]. Na lange tijd weet ik nu dat het symbool voor de bohr(straal) a₀ (met index 0, nul, dus) is. Niet verwarren: boor of borium (B) met atoomnummer 5 en bohrium (Bh) [h van hoog] met atoomnummer 107. Er zitten vragen in het tentamen over de elliottgolf [koersschommelingen voorafgaand aan een omvangrijke koersval] en het dopplereffect [bij je naderende trillingsbron hogere toon, bij van je verwijderende trillingsbron lagere]. Zij was gebensjt [gezegend] met die bench [kamerkennel] voor haar buldog [GB ook: ll – maar andere uitspraak!]. Het studentencorps kan best voor later een docenten- of lerarenkorps voortbrengen. Onze groep vertoonde altijd al een korpsgeest, een esprit de corps. Als je over de grens wilt, is een sûreté [suur-tee] de corps [vrijgeleide] wel plezierig. We hebben en corps [allen tezamen, gezamenlijk] naar het avant-corps [zelfstandig gedeelte van een gebouw voor de hoofdgevel] gekeken. Weinigen kunnen die vangelder [zekere oefening aan de ringen bij gymnastiek, niet in wdb.] uitvoeren.

2. Hij is terug van weggeweest. De president heeft een precedent [waar men zich later op kan beroepen] geschapen. Met een 'cheerio' [proost] zette hij het adje, de ad fundum [glas in één keer tot op de bodem leegdrinken] in. Hij atte dus en had daarna geat (niet: gegeten). Uit de chemie kennen we de begrippen ionisch = ionair [uit ionen bestaand] , uit de bouwkunde de begrippen Dorische, Ionische, Korinthische en Egyptische kapitelen [= pilaarhoofd]. Met de 3, 4 en 5-steek kun je een rechte hoek uitzetten [touw; stelling van Pythagoras]. Dat heeft alles met een vijfsteek [rechthoekige driehoek met zijden 3, 4 en 5 – 3 in het kwadraat + 4 in het kwadraat = 5 in het kwadraat, 9 + 16 = 25] te maken. Het breedbladige lazerkruid bezit maagversterkende kracht. Binnenkort gaat ook VD het Chinees Nieuwjaar vieren ... [naast het Joods Nieuwjaar]. Wanneer komt de Assemblee van de Verenigde Naties weer bijeen? Joepie: VD spelt [speldt ons] nu ook het Bamboegordijn of Zijden Gordijn [op de mouw]! Wat herdenken we op klaproosdag? BE: Poppy Day, einde WO I, 11 november. Rare aanduiding: A/N voor alfanumeriek [informatica: letters, cijfers en speciale tekens]. Het hb-kind [hoogbegaafd kind] zat vroeger op de rijks-hbs * (hogere burgerschool, GB – zie lemma hbs!, VD: aaneen) en werkte daar met HB-potloden [middelhard, hard black]. * Valkuil: voluit geschreven wordt het: rijkshogereburgerschool!

3. Na hole 14 stond hij een dormie (in dat geval: 4 slagen = evenveel als nog te spelen holes) voor. Die loerahs waren dorpshoofd. In België wordt de Dorpsstraat [lokale politiek] wel tegenover de Wetstraat [federale politiek] geplaatst. Is ie weer aan het hooidorsen [niets uitvoeren, lummelen]? Het toetje was dosi [oh, ie – SR, zoetigheid]. Het boek had een dos [doo] passé [vlakke, vierkante rug]. Zo schrijf je dat: het dossier Bouwfraude, het dossier-Dutroux. De nomadengroep bivakkeerde in een douar (doe-wahr – tentenkamp). Bij doublechecken worden double checks uitgevoerd. Wat doet een doula [doe-laa – niet medisch bijstaan van kraamvrouw]? Na het bericht van down-under [in Australië, Nieuw-Zeeland of de Stille Zuidzee; ook: schaamstreek] waren we weer helemaal down-to-earth [met beide benen op de grond]. Doza's zijn vaak vakkenvullers [jeugdige oproepkracht die vooral op koopavonden en op zaterdag in de supermarkt werkt, van donderdag en zaterdag]. Ik kom zo dra mogelijk [zodra het mogelijk is, weldra]. Op 21 juli is de drache [drahsj] nationale [schertsend: stortbui die nagenoeg elk jaar het defilé op de nationale feestdag in België verstoort] eerder regel dan uitzondering. In het Papiaments is een dradu [oe] een goudmakreel. Een massagebed kan wel een gebed zijn, een aspergebed niet. Sommige moslims dragen tijdens het gebed een taqiyah [klein rond (hoofd)kapje]. In Bijbeltaal is een bath [baht] 36 liter (l). De codex argenteus is een uniek handschrift [van Wulfila's Gotische Bijbelvertaling]. In de theologie is Vita Adae [Vit. Ad.] het Leven van Adam (apocrief Bijbelboek).

4. Als jij me onderdak bezorgt, ben ik onder dak. Als meerijder drink ik licht- of zwakalcoholische dranken, de bob [bewust onbeschonken bestuurder] beperkt zich tot niet- of non-alcoholische dito. Het dicteewoord 'neverippie' [condoom] komt van de merknaam Never Rip. Dit is preëminente [boven andere voortreffelijk] proteïne [n/s] [eiwit]. Je moet je door de moeilijkheden heen slaan, je moet je erdoorheen slaan. Wolven moet je heenjagen. Nog altijd is die Drang nach Osten latent aanwezig [bij Duitse politici]. Bij die drarrie [straattaal: vriend] zie je vaak draperies d'amour [wallen onder de ogen]. Waarin verschillen scatologie [voorliefde uitwerpselen] en eschatologie [leer van de laatste dingen]? Aldrin en dieldrin zijn drins [pesticiden]. De CEO [chief executive officer, president-directeur, bestuursvoorzitter] zit in de driver's seat [leidinggevende positie, het voor het zeggen hebben]. De chimères [hersenschimmen] hadden hem in de greep. Hij zei dat ze eruitzag als drolletje drie van Overschie (Krommenie) [kort en dik, dreumes, onderkruipsel]. Wilt u aldaar een makartboeket [gedroogde bloemen en grassen] bezorgen? Zijn dat nou shiraz- of syrahdruiven [is hetzelfde] ? Druivensteen is botryoliet oftewel botryt [mineraal]. Je hebt me behoorlijk in den drum [benauwdheid, moeilijkheden] gebracht. De dubstep [stijl popmuziek] is beïnvloed door o.a. drum-'n-bass, dub en 2 step. Een flamencozanger moet duende [bovennatuurlijke inspiratie] hebben. Het ijs is drie duimen [elk 2,5 cm] dik. De Duinkerker kapers droegen soms duinkerkers [zware, ruige zeemansjas]. De Satan is de Prins der Duisternis.

5. Dat wonder is du jamais vu [ongehoord, nog nooit vertoond]. Brood doop je in dukkah [doe-kaa] (mengsel). Zij was d'un certain âge [vr.: middelbare leeftijd]. Du moment dat [op hetzelfde moment] ze vertrok, sloeg de kerkklok. Dura lex (ook: lex dura), sed lex: wet is wet. Een duro [doe-roo] was 5 peseta's waard [Spanje]. Dat was niet mooi, die DVT: diepveneuze trombose. Gebruikt ze nog steeds DXM, dextromethorfan [psychedelische drug, onderdeel hoestmiddel]? Dat kun je eten: dyarpesi [lichtbruine zaden van zekere plant]. Hij is een gevreesde dynamitard [dynamiteur, pleegt aanslagen – dynamiet]. De kinderen speelden dyompofutu [SR: hinkelspel] – andere dyul [SR: rechthoekige figuur op de grond tekenen] –, de vaders leegden hun dyogo [literfles met bier] en de moeders – waaronder dyuka's = bosnegers in het algemeen [D = een zekere stam] – maakten veel dyugudyugu [SR: drukte, ophef]; opgehitst door een dyumbi [oe] [SR; dwaalgeest], een ketter dus? Zo, dat is het einde van de letter d.

 

 

3259 Dictee woensdag 03-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (927) √

Dictee – dictees [3259]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee juni 2017 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (927)

Oefendictee juni 2017 (1)

1. Laat ik er het zwijgen maar toedoen. De muziekgroep kon niet meer zonder synth [synthesizer]. Tertiën of terties zijn zestigste gedeelten/s van een seconde. Dingding is dendeng (Indië, vlees). Je kunt een campagne voeren: dat spreek je gemouilleerd [palataal] uit met 'nj' zoals ook in 'kampanjedek'. Eenmaal, andermaal, derdemaal ... Der jüdische Selbsthass is de haat van Joden jegens zichzelf. De collegezaal van een medresse (madrassa) heet dershane [dèhrs
haa-nèh]. Met zwartebessenlikeur wordt crème de cassis bedoeld. Je schrijft kidoesj, sabbatswijding, toch wel goed, hè? De kle/appermanspoëzie is rijmelarij, zoals vroeger de nachtwakers met Nieuwjaar aan de burgerij aanboden. DeVlag was de Duits-Vlaamse Arbeidsgemeenschap. Heb jij weleens kroeze [gekrulde] peterselie gegeten? Jij bent goedgeïnformeerd (GB): dat daar zijn inderdaad buxussen (buksbomen) en lariksen (lorkenbomen, geen sporkebomen dus). Weetje: een diaconium is een diakonikon [kleine ruimte, rechts van de apsis, abside].

2. Naast de diak [double income and kids: tweeverdiener met kinderen] woonde een dinkie [double income, no kids: tweeverdiener zonder kinderen]. Bij een dialogue de sourds wordt veel aan dovemansoren gezegd. In NL wordt soms een Diamanten Film uitgereikt [na 1 miljoen bezoekers]. De fabrieksbaas zei: "Ik doe alles voor mijn werkers." Jan Langbeen gedegradeerd tot 'de dood'? De alleenheid beleef je individueel, de aleenheid collectief. De winst was inmiddels helemaal te loor (verdampt) gegaan: de teloorgang tegemoet. De uitdrukking 'je doodergeren' [de hoogste graad van ergernis] komt nu dichter bij Magere Hein, de dood. Je kunt je ook blauw, scheel of groen en geel ergeren. Joepie, de grote marene is nu een oostzeehouting [VD voorheen: O]! Je kunt daar mooie minnego(o)djes kopen! DCP is dichloorpropanol en DDT is dichloordifenyltrichloorethaan. Let goed op met 'die blaue Blume' [bnw.] en 'ins Blaue hinein' [znw.]. Dieffenbachia's hebben groen-witte bladeren. Die verdammte Pflicht riep weer. Met een dijketting [dijk, niet: dij] (recht tot beweiding van een dijk) kun je niks vastmaken! DME is dimethylether, DMF is dimethylformamide en DMT is dimethyltereftalaat. Vind jij zo'n dipdye van het haar nou echt mooi [alleen de uiteinden gekleurd]?

3. Het gebruik van internet is weer geënabeld [èh-nee-buh-luhn] [werking mogelijk maken]. Met de discman op keek hij naar de discfilm [losse filmbeeldjes]. DPS is schizofrenie, het disfunctioneleperceptiesyndroom. Het CD is het corps diplomatique. Met een disloque [verrekken, verzwikken, ook bepaalde gymoefening aan de ringen] wordt het dislokeren bedoeld. Hou eens op met dat vind-ik-niet-leuken [disliken]. Zo ziet een distyle tempel er dus uit [met twee zuilen voor de gevel]. In mijn dicteeproductie zaten heel wat ditjes en datjes. Arabische mannen dragen vaak een dishdasha (lang, meestal wit, gewaad). Goede of slechte geesten heten ook djinns. Ik ga die voetbalclub djoinen [me erbij aansluiten]. Met DMMP wordt dimethylmethylfosfonaat aangeduid. Is een dinkie blijer met dinky toys, dan die diak [zie alinea 2], die bij tennis vaak een dink [dropshot vlak achter het net] produceert? Break a leg, toitoitoi [succes toewensen, theater], benut die breakkans [tennis]! De wijn was D.O.C.: denominazione d'origine controllata. Waar ging zijn doctoraatsstudie over? De bijnaam van Ramon Llull was Doctor Illuminatus. Wat wyclifitisch is, heeft betrekking op John Wyclif, bijgenaamd Doctor Evangelicus. Een eigen doelpunt is een owngoal. Je weet, dat doerra gierst is? Zo spreek je bloesje op z'n Frans uit: blouse(t)je (GB) of blousetje (uitspraak VD)? Wat was die cranberryyoghurt [grote veenbes, lepeltjesheide] lekker, zeg!

4. De Golden Raspberry Award [slechte prestatie filmkunst] wordt kortweg Razzie genoemd. Wat houdt de goedevrijdagviering (de viering van Goede Vrijdag) eigenlijk in? Ik zal je een santekwant (oorveeg) verkopen! De een vond het moquant [schertsend, bespottend], de ander choquant [ergerniswekkend, aanstootgevend, shocking]. Gelijk hebben is een, gelijk krijgen twee. De gerelaxte periode werd relaxed afgesloten, dus zonder gestres. Die goalgetter met zijn goatee [kinbaard] is ook overigens een go-getter [doorzetter, streber]. Zij zat op de gymnasiumalfa-afdeling. Het woord 'chasse-patate' [wielrenner blijft hangen tussen koplopers en peloton] wordt vaak fout geschreven. Sans rancune, maar hoe warm is het met 85^o graden Rankine (volgens de thermometerschaal van die naam – graden Rankine = (graden Celsius + 273, 15) * 9/5) ***? De Jakobsdag (25 juli) is de feestdag van de Heilige Jacobus. Met zondag rorate wordt de vierde zondag van de advent bedoeld. De krabbekat [ook: kattig meisje] had kreeftrode armen [krabrood? –kraprood = meekraprood]. Tijdens de Jacquerie (grote boerenopstand, Frankrijk, 1358) waren er nog geen jacquard(machine)s [zeker weefgetouw], wel kende men de term 'nec quaerere nec spernere (evt. + honorem)' al: de eer niet zoeken maar ook niet verachten.

*** Het is, zeg maar, de absolute variant van de schaal van Fahrenheit.

 

3258 Dictee dinsdag 02-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (926) √

Dictee – dictees [3258]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee mei 2017 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (926)

Oefendictee mei 2017 (2)

1. Daedalus bouwde op Kreta voor Minos het Labyrint, dat tot verblijf diende van de Minotaurus (mythisch monster, mensstier). Theseus doodde die en vond met de draad van Ariadne de weg uit de doolhof terug. Zeg maar dag met het handje betekent:
dag-zeggen-met-het-handje. Niet makkelijk: Daesh = IS [vroeger: ISIS] = al-Dawla al-Islamiya fi al-Iraq wa al-Sham. Een bekende middeleeuwse ballade begint met 'het daghet in den (inden) oosten'. Een dagobertstoel heeft X-vormige poten en is middeleeuws. Pas na het dagworden gaf hij de geest. Daim [dèh] is hertsleer of (BE) suède. Dajakkers houden er gewoonten op na die Dayaas zijn (Dayase gewoonten dus). Spreken de dames de la halle (marktvrouwen) ook wel de langage des halles (viswijventaal)? De dandykoorts is genoemd naar dengue, knokkelkoorts. De Dannebrog is de Deense vlag. Darbepoëtine (ook doping) is nesp: novel erythropoiesis stimulating protein. Hier wat afval: abattoirmest, retourette (afvalwinkel), chappezijde (afvalzijde), ampas (bagasse – uit suikerriet), apostasie (geloofsverzaking), (vuilnis)belt(rat), wat bezoles is, is ziek, bedorven (Bargoens), bourette (afval van natuurzijde), compost, recyclagepark, down- en upcyclen, diftar (differentiatie tarieven), effluent (van rioolwater), e-schroot (e-afval, van elektronische apparatuur), furfural (= furfurol, van plantaardig afval gemaakt – voor kunstharsen), gft (groente-, fruit- en tuinafval), grofvuil, hava (hoogactief vast afval, radioactief), lava (laagactief vast afval), mava (middelactief vast afval), (vlas)hede (afval hennep), kca (klein chemisch afval), kga (klein gevaarlijk afval), kliko (container), klodde (vlas), krense (graan), maisgluten (NL, BE: maïsgluten), Niras (in BE: Nationale Instelling voor Radioactief Afval en Verrijkte Splijtstoffen), ort (hooi, stro of riet), residu (rest), palie (gruis), plasticsoep (oceaan), quisquiliën (ook: slechte voortbrengselen van de geest), recycling, saprofaag (voedt zich met organisch afval) = saprofyt, saprozoën [dierlijke organismen die van afval leven], saprozoïsch [bnw.], schiedammer (spoeling uit jeneverstokerijen), schroot, scraps (smeedijzer of rubber), shredderafval [papiervernietiger], sint-maartensvuur (van afval op
Sint-Maarten, 11 november), slops (olierestanten met water), sludge (afgewerkte olie), smack (= stank afval, lijkt op geur heroïne), strips (katoenspinnerij), terril (steenberg), triefel (rotzooi), trijp (trip, triep, pens), vinasse (suikerfabricage), vleesguano, (walvis)guano [afval van slachterijen en vleesconservenfabrieken] en vuillast [hoeveelheid vuil en afval per hoofd van de bevolking].

2. Is hort sik (of hortsik) een aansporing voor een geit [mens: koppie krauw, kopje krauw, papegaai ook: koppie-krauw], een hortus siccus is een verzameling gedroogde planten. Die sikhs [monotheïstische godsdienst, uit hindoeïsme en islam] stammen uit de Punjab. Hij droeg een slip-over (pullover). Slovenië: internet si, landcode SI en auto's: SLO. Daar (uit Midden-Europa) komen de lipizzaners vandaan. Je betaalt met de Sloveense tolar (SIT). Is das höchste der Gefühle [het hoogste van alle gevoelens], dat je met das Glück im Winkel [teruggetrokken leven, huiselijk] das Eiapopeia vom Himmel [het wiegeliedje van de hemel] ervaart (echt allemaal in VD!)? En eenmalig, dus daarna: das war einmal [verleden komt niet meer terug]? Ik vind hem een dit-en-datse vent [vervloekte kerel]. Dat bedrijf heeft een uniek klanten-dbms (databasemanagementsysteem). Dav. is daaraanvolgend, d.a.v. is daaraan voorafgaand en dov. is daaropvolgend. Honden houden niet van dazers [dee-zuhr – apparaat met hoge toon]. We waren aan het kamperen, toen hij decampeerde [de plaat poetsen]. Aan de getuige à décharge [ten voordele beklaagde – let op, niet voor dictee: GB, getuige à decharge] werd financieel decharge [kwijting, ontheffing] verleend. Decolletéportemonnees zijn in de mode. Hij lijdt aan tinnitus (tinnitus aurium), oorsuizen dus.

3. De oorspronkelijke, authentieke, bewoners van Lapland eten samen en heten Samen. Een rabelaisiaans diner is op z'n Rabelais': overdadig en uitbundig. Hij is van lotje getikt. In Brugge werd de Club-coach(! – Club Brugge) aan de kant gezet. Hij is naar Delft geweest: heeft zijn haar laten knippen. Iemand met dementie mag je geen dementi geven [in het aangezicht van leugens betichten]. Er rust geen taboe meer op het op z'n Frans geschreven tabouleh (taboulé) [beide in GB, VD, allebei goed, niet in dictee: zelfde uitspraak!] . Zweeds wittebrood is het wittebrood dat in de Hongerwinter van uit(!) Zweden per schip aangevoerd meel werd gebakken. Je weet toch dat een madhhab een soennitische wetschool is? Als het team voorstaat, zal de spits verder vaak alleen vóór staan. Een zomerklimop is een tante mientje [plant].

 

 

3257 Dictee maandag 01-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (925) √

Dictee – dictees [3257]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee mei 2017 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (925)

Oefendictee mei 2017 (1)

1. Een chaitya [sjahj-tie-jaa] is een heiligdom of stoepa waarin de boeddhistische relikwieën of soetra's werden bewaard. Uit een flûte of coupe drink je sjampie [champagne]. O ja: en een sneeuwschoen is een raquette; als die uit is kun je aan het racletten slaan. Hij had veel chance [geluk] bij het sjansen. Op de dansvloer klonk: changez [oproep om van danspartner te wisselen]! Het toetje was charlotte-russe [room(ijs)pudding met gelei en een rand van biscuits]. De kartuizers [monniken] stookten chartreuse [likeur, ook: kartuizerklooster]. Met een gaap [geeuw] zei hij: hoe denkt de chasmologie [leer en kennis van het geeuwen] hierover? Uit de chattri [paviljoenachtig Indiaas gebouw – herdenking gesneuvelden in een oorlog] keek hij naar de chattra [bekroning van een stoepa]. Zullen we checkers [damspel: 24 stenen op 64 ruiten] spelen? Chemotactisch: betrekking hebbend op chemotaxis [beweging organisme door chemische prikkel]. Een chicard blinkt uit in chicheid: is hij een chiquige chiqueling? Ja. Ook van chicha [tsjie-tsjaa – bedwelmende drank uit gegiste mais – een chicka is in straattaal een chimeid] kun je dronken raken. Ga eerst maar even chillaxen [chillen en relaxen, je niet druk maken]. Een klokkenspel, is dat nou chime of chimes? Beide! Met chinoiserie bedoel ik chinezerij [muggenzifterij, haarkloverij]. Een chlamys (Grieks, mv. chlamydai) is een zekere mantel. Een sjeika is een vrouwelijke sjeik. Een chick is een meisje.

2. Chlamydia [geslachtsziekte] is echt wat anders. Chloroquine is een antimalariamiddel. Een choller of chòler is een bedelaar (SR). Die hele chose [zaak] is voor mij een chose jugée [afgedane zaak, judicata res]. Als je de gulden snede toepast op een lijnstuk, pas je de sectio aurea oftewel de sectio divina toe [verhouding kleinste tot grootste deel is verhouding grootste deel tot geheel *** zie onderaan]. Stop dat maar in de BEST-tas [plastic zak voor het huis aan huis inzamelen van bepaalde overtollige spullen – boeken, elektrische apparaten, speelgoed, textiel]. De afkorting van functional magnetic resonance imaging is fMRI. In BE kun je een LEIF-kaart hebben [wilsverklaringen euthanasie, uitvaart, orgaandonatie – LevensEinde InformatieForum]. De term pmd staat momenteel voor plastic flessen, metaalverpakkingen, drankkartons. Het beoogde TTIP staat voor Transatlantic Trade and Investment Partnership. Een botica (GB ook: botika) is een SR-apotheek. Een acoustic shock [GB – blootstelling aan plots en fel geluid – bij blijvende hinder: Acoustic Shock Disorder (ASD)] kan heftig zijn. Fascismeaanhangers brengen de fascistengroet. Sotto in su was een zeker Italiaans perspectief. Een chtonische god is een aardgod. Die churriguereske [barok met overdadige versiering] versieringen zijn mooi. Het CIb is het Centrum voor Infectieziektenbestrijding. Cibeben zijn grote, beste rozijnen. Een cic is in BE een crisisinterventiecentrum. Cicutine is coniine [een giftig alkaloïde in de waterscheerling of dollekervel]. Een cichlidenschool [baarsachtige vissen] kan zwemmen. Hij kwam er slecht af bij de cinéma vérité [niet-geregisseerde opnames]. Waar spreken ze nog Cités [straattaal in de voormalige Belgisch-Limburgse mijnstreek, ontstaan uit de mengtaal van o.m. Nederlands, Limburgs, Grieks, Italiaans, Spaans, Marokkaans en Turks]? Nogmaals: CJD is de Creutzfeldt-Jakob disease [bij de mens, vgl. gekkekoeienziekte], scrapie en kuru. Een clamshell is een klaptelefoon.

*** Wiskunde: (0 < a < 1 & , a is kleinste deel) a : (1-a) = (1-a) : 1 === > (a-1)² = a === > a² – 2a + 1 = a === > a² – 3a + 1 = 0 === >
a = (3 +/- √5)/2, - voldoet niet (zie &) === > a = (3 + √5)/2) = 0,38 === > 1 – a = (afgerond) 0,62, verhouding = 0,62 / 0,38 = 1,62.
Dat is de gulden snede van een lijnstuk.

3. Een klavier is met een claviatuur [toetsenbord] behept. Kennen we de Xhosa [kliktaal] niet van die clicksongs? Ja. Zij zingt close harmony in een closeharmonykoor. De cluniacenzer monniken stammen oorspronkelijk uit Cluny. De titel die in Japan de shogun tegen het einde van de Tokoegawadynastie aannam, was 'taikoen'. Hier wat heen-en-weer- of over-en-weergepraat: bollepraat [onzin], borrelpraat, dollepraat [zotteklap], gekkenpraat, grotemensenpraat, lul- of lullepraat, mallepraat, oudewijvenpraat, zottenpraat, achterafgepraat, cafépraat en zottemanspraat. Ik denk dat ik die allseason [bnw.] jas ga kopen. De asielzoeker was maar wat trots op zijn CNaVT (Certificaat Nederlands als Vreemde Taal). Coalite [koo-laait] [stof tussen kolen en cokes in] is brandbaar. Een coach coacht een coachee [koo-tsjie – door coach begeleid]. Welke kunstenaars zaten er in Cobra [groep schilders en dichters: Copenhagen, Brussels, Amsterdam, 1948]? De betaling is c.o.d. (cash on delivery). Een codec gebruik je voor (de)coderen. De codex argenteus is het enige handschrift van Wulfila's Gotische Bijbelvertaling. Is een stent [buisvormige prothese in bloedvat] beter dan een coil [spiraaltje in bloedbaan]?

4. Je weet het: een CDO is een collateralized debt obligation [onderpand: een pakketje risicovolle hypotheekobligaties]. De Hoge Colleges van Staat zijn de Staten-Generaal, de Raad van State, de Algemene Rekenkamer en de Kanselarij van de Nederlandse Orden. Vroeger zat ik ooit in een B en W-college [college van B en W]. In een cometarium zijn de kometen uitgebeeld. Hem werd comiter, sed fortiter [beleefd maar dringend] verzocht, te vertrekken. In de commedia dell'arte [kluchtspel] kom je steevast Harlekijn (Pierrot) en Colombine (Pierrette) tegen. Leg eens uit wat een danaïde [vat met ronde opening in bodem] is! VD vindt dat de hell's angels [GB alleen zó] lid zijn van Hells Angels (lemma 'chapter'). Ik vind dat een mooie c-print [computerprint, ook: e- print]. Een comtoise is een hangklok (slingerklok) uit de Franche-Comté. Het werd, zoals het verdiende, con grazia [bevallig] gespeeld. Helaas moest er conservatoir beslag [beslag ter bewaring door schuldeiser] gelegd worden op het conservatoire (conservatorium). Wat ben je toch een coño [straattaal: schoft]! Hiephoi! Is een eerlijk mens corvo rarior albo (zeldzamer dan een witte raaf)? Così fan tutte: zo doen ze allen. Hij is de costumenverzamelaar [oud gebruik, gewoonte, ook op schrift vastgelegd] van Brabant. In de taalwereld heet de SaNT [vero: Samenwerkingsverband Nederlandstalige Terminologie] nu de CoTerm [Commissie Terminologie (ingesteld door de Nederlandse Taalunie – NTU)]. Zij baten een crêperie [pannenkoekenhuis] en een crèmerie [ijssalon] uit. Cretonnen gordijnen zijn van cretonne ['uh' niet uitspreken – zekere stof, plaatsnaam Creton] gemaakt. Wanneer was de Grote Crisis = Grote Depressie (jaren 1930!)? In BE weten ze wat een crisette is [minicrisis, politiek]. Je moet dat crosssectoraal [vanuit verschillende economische, maatschappelijke sectoren] bekijken. Wat heeft cuckolden [vrouw gaat vreemd en windt daarmee haar man op] met een cocu [bedrogen man, hoorndrager] te maken? Niet veel! Einde letter c.