2264 Dictee woensdag 16-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (241) √

Dictee – dictees [2264]

Oefendictee 616 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (241)

1. De lutte pour la vie [strijd om het bestaan] is vaak hevig. Je hoeft dat niet voor zoete koek aan te nemen, maar die zoetekoek [niet meer in wdb., knapkoek, knapper] is echt niet te vreten … Dat is certo certius [zekerder dan zeker], zo zeker als twee maal twee vier is. Zou hij veel weg hebben van zijn vader? De wijdheid en de weidsheid van de polder overweldigden me. Gaandeweg en al werkende weg werd duidelijk, dat verreweg het meeste gelogen was. In de match
Duitsland-Australië speelden wessi's, ossi's en aussies mee. Geef mij maar een rechtdoorzeeë blue collar worker [blauweboordenwerker: met de handen]. Je kunt hem van alles wijsmaken, daarom moet je hem nog niet wijzer maken dan hij al is. Hij is de straat uit gelopen. Met grober Unfug wordt verstoring van de rust en orde of aantasting van de eerbaarheid bedoeld. De grm is de gemodificeerde radicale mastectomie (wegnemen borst- en okselklieren). Is de zydeco [volksmuziek Mississippi] de favoriete muziek van zwart Amerika, het zwart-Amerikaanse publiek?

2. Die Willie Wortel met zijn williewortelbedrijf is feitelijk maar een stille willie [zegt niet veel]. De betweter dacht dat ie [dat-ie] alles van bedwantsen wist. In de winkel-wandelstraat en de verderop gelegen winkelplaza kon je winkelskijken (statten), maar de winkelsluitingswet geldt daar ook voor die winkel van Sinkel [allegaartje]. Een wohltemperierte (goedgeluimde, goedgemutste) woiwode [legerhoofd, hertog] moet je in Polen zoeken. Bijna alle godswoorden [Btekst] kun je in het Woord Gods [B] vinden. Wat wyclifitisch is, is naar John Wyclif (Doctor Evangelicus, aanvoerder lollards, lollarden) genoemd. Er liepen nogal wat X'en [niet bij naam genoemd persoon] rond. Hij is grootmeester xiang qi [in het Chinese schaken]. Houd de dief. Hou(d) de xerofagiën [zeer strenge vastendagen]. Hoeveel X- en Y-chromosomen heb jij? Om het wortelschieten van de planten te volgen, moet je wel bijna wortelschieten. Ooit bestreden het witte [Rusland] en het rode leger [de revolutionairen] elkaar. Het leger van de SU werd vaak het Rode Leger genoemd.

3. De Rode en de Witte Terreur (terreur blanche) waren elkaars antipoden. With-it zijn, dat wil iedereen toch? De wisent is de Europese bizon. Een vind-ik-leuk (like) vinden we op Facebook. De Allerreinste Moeder, de maagd Maria, de Heilige Maagd, Beata Virgo, B.V., de Zalige Maagd, de hemelkoningin, de Moeder Gods, de mater gloriosa, de Moedermaagd, de Morgenster, de mystieke roos, stella maris (epitheton van Maria), maris stella, sterre der zee, behoeft geen nadere introductie. Kan een BM-jacht [Bergumermeer, Fries: Bergumer mar] gewoon in de bergumermeerklasse meedoen? Wil jij de yellows [appels] even schillen? Agrificatie [teelt landbouwgewassen niet voor menselijke consumptie], beatificatie [r.-k.: zaligverklaring], bimboficatie [uiterlijk aanpassen aan ideaalbeeld seksueel aantrekkelijke vrouw], deïficatie [vergoddelijken], detoxificatie [bestrijden vergiftiging], devitrificatie [ontglazing], disneyficatie [maken tot niet-vijandige leefwereld voor kinderen], elektrificatie [elektrificeren], googlificatie [beheerst worden door Google], in-situvitrificatie [verglazen van verontreinigingen in de bodem], koerdificatie [gedwongen aanpassing aan Koerdische taal en cultuur], mystificatie [misleiding, fopperij, vervalsing], ossificatie [medisch: verbening],
radiofrequentie-identificatie (RFID – radio frequency identification), revivificatie [chemisch: terug naar oorspronkelijke toestand], russificatie [Russisch maken], scarificatie [insnijdingen huid], syllabificatie [verdelen in lettergrepen], versificatie [versbouw] en yuppificatie: [veryupping] wat is hun betekenis?

4. Acrylonitril is propenonitril, toch? Van polyacrylonitril kun je vezels maken. De zagepiet zag ertegen op om als zagenzetter aan het werk te gaan. De afkorting Zm is die van zettameter (naar de Griekse letter zèta – 10^+21), zm die van zeptometer (10^-21). Zo hebben we ook de yottameter (Ym – 10^+24) en de yoctometer (ym – 10^-24). Amateurhoofdklassenclubs zijn verkapte betaaldvoetbalclubs. De zegenvissersploeg was zegerijk in het voetbalto(e)rnooi. Je gaat me toch niet in de zeik zetten, wel? Kan een yogini [beoefenaarster yoga, man: yogi] bij judo een yuko (lager dan een waza-ari) scoren? Heeft zij ook een yoni [vrouwelijk geslachtsdeel – antoniem lingam = mannelijk geslachtsdeel]? Een zazou [oe] is een excentriek jongmens. De zoroastrische beginselen stammen van Zarathoestra. Zedenbederf leidt tot zedeloosheid. Op het menu staat, godbetert, zee-eendenpaté. Waarom heet de kegelsleutelbloem zerehandenplant? Schrijf in cijfers en symbolen: kreeg je een 6+'je of een genade-6'je (genadezesje)? Wat was de maagholtevulling?

5. Maagresectie is het wegnemen van een deel van de maag. Zaten er weer maashagedissen op de Maasoever? Wanneer vindt de maandwedde-uitbetaling plaats? Bij het maatslaan moet de dirigent maathouden. Elke symfonieorkeststrijker moet ook de maat houden. Als je een vriend hebt, wil je die maat houden. Met machisme (machismo, hanigheid) bereik je niks bij leuke kippetjes. Die zien niets in een macho-uiterlijk. Macrameeën is macramé vervaardigen. Maçonniek is de vrijmetselarij betreffend. Madras is een geweven katoenstof voor suitedeuren. Normen-en-waardendebat wordt wel verbasterd tot wormen-en-madendebat.

6. Hoe zien magelhaenganzen eruit? Magnesia heeft als formule MgO. Er zijn platenspelers met magnetodynamische elementen. Die Zierikzeeënaar heeft Heverleese roots. Ze offreerden te zoute zoute bollen. We dansten op de zouk [oe – dansmuziek]. Lust jij zoeteveentjes [appeltjes]? Hij is een zoveelsterangsacteur. Zuccotto is een Italiaans nagerecht. Een magot [oo, variant: oh] is een aap uit de groep van de makaken. Een mAh is een milliampère-uur (meeteenheid voor de capaciteit van accu's en batterijen). De mahdisten hangen Mahdi [bij moslims de Verlosser] aan. Maische is bierbeslag. Hij logeert nog in hotel mama. Zijn coup d'essai [proefstuk] was een coup de maître [meesterstuk]. Een maître-chanteur is een beroepsafperser, een maître d'hôtel [ook: maître d' – uitspraak die] een intendant, een maître Jacques een manusje-van-alles en een hôtelier (GB/VD ook: hotelier) een hotelhouder. Het 'maitta' betekent bij budo 'ik geef op'. Een majordomus is een hofmeier [opzichter hofhouding]. De wilde marjolein is het Origanum vulgare (oregano).

7. Het NX-systeem (Engels en(trance) [ingang] + ex(it) [uitgang]) is een systeem voor automatische verkeersregeling op spoorwegen. Bij een bekertoernooi geldt het knock-outsysteem. Ken je het
client-serversysteem [computers] en het bekende bonus-malussysteem [korting bij schadevrij rijden, strafpremie na schades]? Het
rij-op-rij-afsysteem is het roll-on-roll-offsysteem [roro]. Wat, als het
auto-immuunsysteem [afweersysteem lichaam] niet (goed) werkt? Voor het major-minorsysteem [verplichte hoofdvakken vs. bijvakken] moet je bij de bamaopleiding (die met de bachelor-masterstructuur) zijn. De makam is een Arabisch toonsysteem met micro-intervallen. Makaperi's zijn zekere Surinaamse sieraden. De makaslang is de bosmeester, een gifslang met bruinachtige en zwartachtige tekening. Hij heeft geen cent te makken [geen inbreng, Jiddisch, Jiddisj, makke = probleem]. Een verschijningsvorm van zoete Spaanse wijn is malaga. Hij vroeg het een- en andermaal [ten tweeden male] en zelfs nog ten derden male. Die is ten enenmale ongeschikt. Ik moet dat toch niet ten anderen male uitleggen? Zou hij een male- [verwensing] of benedictie [zegen(ing)] uitspreken?

8. De emigranten uit Mali demonstreerden op de maliebaan [baan voor op kolven lijkend spel]. Er zijn maligne [kwaadaardige] en benigne [goedaardige] tumoren. Malis avibus [onder ongunstige voortekens] en dan ook nog mali exempli [als een slecht voorbeeld dienend]. Hij zou de fiets vakkundig naar zijn mallemoer helpen [kapotmaken, stukmaken]. Het malm [tijdperk] is de witte jura. Hij zweert bij management by speech [veel praten, weinig doen]. Is het Marollenfrans [Marols, Marollentaal – mengtaal Vlaams en Frans] echt een taal? De maronitische [christelijke kerk van Syrische oorsprong, sinds 1181 geünieerd met de rooms-katholieke] kerk vind je vooral in Libanon. Marqués spelen de verradersrol [op het toneel]. Op je monitor zie je soms een marquee [ie] (lopende tekst op beeldscherm). Die boslandcreolen leven in een marrondorp [ontvluchte slaaf of nakomeling ervan]. Marsala is dessertwijn uit West-Sicilië. Hij is een lelijkmanskind, zo lelijk als een marte/ikootje [aap]. Een neootje was een punk van een jaar of twaalf. Ga jij ook naar dat botje-bij-botje [Amerikaanse picknick]? Houdt je vriend echt van die martialartsfilm over martial art [vechtkunst zoals hapkido, pencak silat – GB ook: pentjak silat – en taekwondo]? Ik haal het uit dit martyrologium [met herdenkingsdata martelaren en andere heiligen]. Masala is iets met specerijen. Het woord 'masjallah' [GB, tw] betekent: de aanvaarding van Gods wil. Mastectomie is mamma-amputatie.

9. Hij is MBA, master of business administration. Wat is erger, een Engelse mastiff of een Italiaanse mastino napoletano [vechthonden]? Mata's [SR] zijn stampblokken. Spreekt hier iemand Matawai [taal, ook persoon: marronvolk in SR] (GB)? Droeg hij echt een matelotje [oo hoed]? Hij is specialist in matennaaien. Maulana's zijn moslimzendelingen onder de kafirs [niet-moslims]. Een mandir is een hindoetempel. De mandragora is een Zuid-Europese plant (de alruin). Het mangrovebos boezemde angst in. Mani's zijn geblokte Palestijnse omslagdoeken. Laten we een manilla [sigaar] opsteken. Een manipel bestaat uit twee centuriën/es [honderd man]. Wat betekenen de woorden 'isj' en 'isja' in Genesis 2:23 [man, vrouw]? Manou [oe] is gladgeschuurd rotan. Hij is een heel-wat-manse kerel. Zij is zelf mans genoeg. De Mantsjoes komen uit Oost-Azië en behoren tot het gele ras, de Maori's uit Oceanië. Manxmen wonen op het eiland Man. Manumissie is bij akte vrijlaten van een slaaf.

10. Ik wil je daarin vrijlaten. Voor mij waren er te veel mitsen en maren. Kun je maripa's [palm, palmvrucht] eten? Dat klinkt als een typisch marimbadeuntje [xylofoon]. Twintig jaar geleden zakte de markkoers spectaculair: dat was een spektakelstuk. Met marivaudage worden gekunsteldheid in stijl, gevoelens en intrige aangeduid. Zomaar: Auschwitzleugen [ontkenning Holocaust], breitschwanz [behaarde huid te vroeg ter wereld gekomen schaap], geschwärm [gedweep], kirschwasser [kirsch, kersenlikeur], schwadronneren [snoeven, opscheppen], schwalbe [fopduik bij voetbal], schwannoom [tumor bij een neuriet], schwarzwalderkirschtorte [zwartewoudkersentaart], schwung [kracht van beweging, vaart, gang], Schwyzerdütsch [Zwitsers-Duits, Zwitserduits], valutaschwein [buitenlander met sterke valuta in Duitsland na WO I]. De margay [katachtig roofdier] bedreigde ons toen we een margaux [zekere medoc] dronken.

 

 

2263 Dictee dinsdag 15-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (240) √

Dictee – dictees [2263]

Oefendictee 617 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (240)

1. Kijk nou, die Curaçaoënaar met zijn grote curaçaoënaar. Dat leidde ertoe dat hij nu aan fecalomanie (niet in wdb. – nergens kunnen vinden ...) lijdt. Wat moeten Zwartvoetindianen – zijn die een onderdeel van de Sioux? [niet meer in VD, Wikipedia: uitspraak = soe] – in de zwart-New Yorkse slums, in de gribus? In de veertiende eeuw waarde de Zwarte Dood [pest toen] rond, die thans bekendstaat als de zwarte dood [nu]. Kan ik dat zwart-op-wit krijgen? Gelijke inkomens worden volgens de wet even zwaar belast. Ik vind dat zum Kotzen [walgelijk], het maakt me zum Tode betrübt [diepbedroefd]. Er volgde een zyklon B-aanval [daaruit: gifgas]. Een mazoutkachel [oe] brandt op stookolie. De meaoafdeling en de vwo-afdeling zaten in één gebouw. Op zolder staat nog een meccanodoos (een mecano is een mecanicien). De orthopedie [bewegingsapparaat] valt onder de mechanotherapie [stoornissen in bewegingen van lichaam en ledematen]. Het
media-evenement groeide uit tot een mediahype. Een Joodse Nederlander in Kerkrade behoort tot de mediene [Joodse Nederlanders buiten Amsterdam]. Hij blinkt uit in het serveren van mediocre [middelmatig] wijnen. Spreken we af: medio juni?

2. Hij heeft een medusahoofd (als van Medusa – slangen als haar). Meevaders en meemoeders zijn meeouders – van hetzelfde geslacht als de biologische ouder. Meerman is het mannelijkesekse-equivalent van een meermin. Vergeet de meervouds-s'en niet. Een meesterarrangeur, levert die leerkrachten? Meesttijds is hij zo zat als een zwitser. Hoe groot is hier de meetmethodenauwkeurigheid? We hebben anti-inbraakscharnieren gemonteerd. Zou je mee willen, met me mee willen, naar Amsterdam? Volgens mij bedoelde GB met Megille (Megila) nadrukkelijk de inhoud van een wetsrol en VD met 'megille' de wetsrol zelf ('Ze' zijn het nu eens!). Van meilers [met turf of fijne kool bedekte stapel van met plaggen en zand toegedekte stukken hout, bestemd om in houtskool te worden omgezet] wordt houtskool gemaakt. Is er veel verschil tussen een april- [1 aprilgrap] en een meivis [elft, die in april/mei de rivieren opzwemt om kuit te schieten]? Ja, dus. Een wienerschnitzel wordt eerst gemeeld. In de scrimmage werd te midden van een mêlee van spelers gescoord. Het reisgezelschap was gemêleerd [gemengd, divers]. Drinkt er soms iemand melissethee [plant, ook: melis]? Zijn ziel was meluw [murw] gebeukt. Een menhir [voorhistorische tijd, Keltische streken] is een gedenkteken.

3. Mijn opa is kinds: de memel [uitdrukking voor kinds zijn] zit erin. Breakdown [instorting, geestelijke inzinking], buttondown [bnw.; van overhemdsboord: geknoopt], coolingdown [antoniem: warming-up], hij is down [neerslachtig], hij heeft down [het syndroom van Down], dropdown [rolmenu], knockdown [maar niet ko, knock-out], meltdown [kernreactor, figuurlijk: totale ineenstorting], shakedown [zwaar verhoor], showdown [directe confrontatie], top-down [antoniem:
bottom-up] en een touchdown (bij American football en rugby). Hij lijdt aan ménière [de ziekte van Ménière, draaiduizeligheid, oorsuizen]. Is er bij de menarche [eerste maal optreden menstruatie] al sprake van menidrosis [maandzweet]? Hoeveel mensuren kost dit karwei (t.w. karwijzaad sorteren)? De mensuur is de verhouding van de tonen onderling. De mensjewieken waren aanhangers van de gematigde Russische sociaaldemocratische partij [antoniem: bolsjewieken – revolutionairen]. Welke metaaloxideverbindingen ken je zoal? Wat verstaan we onder metanalyse (taalkundig begrip; matanalyse – mat bij schaken! – is iets anders!)? De metempsychose is de zielsverhuizing. Een mesdjid is een moskee. Meowmeow [mie-jau] is de bijnaam voor de designerdrug mephedrone. Een mensj is een écht mens [joods], waarbij op goedheid en menselijkheid van de persoon gealludeerd [zinspeling, toespeling] wordt.

4. De merantiboom is een van de shoreasoorten. Mescal is een zekere sterkedrank (GB ook: sterke drank), maar geen zeer sterke drank. Het merbau is geelbruin tot donkerroodbruin hout van enkele Aziatische bomen. Dit is niet meer dan een mer-à-boirepersiflage [mer à boire: onbegonnen werk, gebed zonder eind]. Een merengue is een populaire dans, een meringue iets lekkers [gebakje schuimdeeg – rood: alfabet!]. Een mesoscaaf is een diepzeecabine voor geringere diepten. De man lijdt aan macromanie [grootheidswaan]. Ieder voorstel wordt op zijn eigen merites beoordeeld. Zou Angela Merkel weten wat een merkel [hoepel voor drogen van zeilen] is? In Qatar kreeg hij een
maag-darmcatarre. De middenafstand is de middellange afstand. Zij is een meisje uit de middle class en houdt van middle-of-the-roadmuziek [= middle of the road] . De midrasj [mv. VD midrasjim, GB: midrasjiem] is de interpretatie van commentaar op een gedeelte van de Thora. Mihoen is Chinese vermicelli. Een mihrab is een gebedsnis. 'Couperus lezen' is metonymia. Aan wie vervallen de meubilaire [tot huisraad behorend] goederen?

5. Een mezoeza [fragment OT, vrome joden] hangt in een busje aan de deurpost. Mezomme is geld. Welke microbesoorten ken je zoal? Wat zijn de microbiële [microben/s betreffend] kenmerken? Zij loopt op alledag. Voor een hardhorende kan het aantal decibel (dB) niet groot genoeg zijn. Je moet altijd op je qui-vive (Duits: werda) zijn. Het brochetje (spies; TH, VD ook: brochettetje) bleef achter haar brocheje [zonder sjwa; met: brochetje – broh-suh-juh] haken. De briet mila (meervoud: briet milot of brietot mila) is de besnijdenis van een joodse jongen. Zijn reactie was mildironisch. Ziet de milieu-inspectie ook toe op de milieueducatie? Een mikwe (meervoud: mikwes) of mikwa (meervoud: mikwa's (GB) of mikwaot (VD)) is een ritueel joods bad of badhuis. Is hij echt militant nationalistisch?

6. Ik heb liefst een milkshakeje. Een mimica of mimicus is een mimer [van ww. mimen, beter: mime = gebarenspeler]: hij of zij mimet, mimede of heeft gemimed. Kom op, geen minekes maken [zich aanstellen], hè. De pastoor maakte mines [aanstalten] een preek te gaan afsteken. Minestra is Italiaanse groentesoep, minestrone idem met veel rijst. Hij kwam er mirum in modum (op een wonderlijke wijze) aan. Wilt u een mirtenkroon [van de altijdgroene heester] gereedmaken? Mirlitons zijn zekere fluitjes. Kunnen ze hieraan iets misdoen? Wat had deze misdadiger misdaan? Slechts met minimaal een minjan [= minje = quorum van tien mannen] kun je een joodse godsdienstoefening houden. Hij heeft een mispelaren [van mispelhout] wandelstok. De miradj is de hemelreis van Mohammed; op Miradj wordt die herdacht. Binnen deze misjpooche [Jiddisch/sj: familie] wordt de Misjna [verzameling joodse godsdienstige wetten die in de 3e eeuw is bijeengebracht evt. boekje: misjna] bestudeerd. Ik heb me mislezen, morgen zal niet de lector maar de priester de mis lezen. Die chirurg heeft mij mismeesterd [verkeerde behandeling geven]. Een misogyn [vrouwenhater] lijdt aan misogamie [afkeer van het huwelijk]. Met trillende handen kun je misschieten. Bij die belegging heeft hij misgetast.

7. Een missivezending zou aangetekend moeten worden. Vlamingen zijn soms mistevreden. Hij heeft zich misrekend in het succes. Een mitaine is een soort dameshandschoen. De schaker miszag een venijnig tussenzetje. De celstraf werd gemitigeerd [verlicht]. Een mitose (mitosis) is een normale celdeling. Een mocassin is een ruw leren schoen. Een apenkuur (een soort van apekool) is een gril (een caprice ook), een barbecue een grill (E., ook rooster aan voorzijde auto, vormvariant: grille – Fr.). Chakchouka [= shakshuka] en charmilla hebben met gegrilde paprika's van doen. Halloumi is Cypriotische schapenkaas. Een hype is een modegril. In de tiende eeuw had je de Loutere Broeders (islamitisch-filosofische school). Hoeveel mixed grills waren er? Een rotisserie is een grillrestaurant [GB: vanuit ww. ook grilrestaurant]. We gaan naar het teppanyakirestaurant [= voedselbereidingswijze]. Of hou je meer van teriyaki [met soja] of sukiyaki [in bouillon – beide: Japanse gerechten]? Die paki's [Pakistaan of Pakistani – vrouw] zijn rare lieden en ze gebruiken nog paak [Pakistaanse hasj] ook. Waar spreken ze nog takitaki [Sranan(g), Sranan(g)tongo]? Een koboldmaki is een spookdier [echt dier: halfaap].

8. Hij was model gekleed. De liberaal had vrij moderate [gematigde] opvattingen. Ik ben moedermens, moederziel alleen. De kinderen waren moegespeeld en de demonstranten moegestreden. De moekim is de islamitische geloofsgemeenschap in Atjeh. De inwoners van Atjeh, de Atjehers, hebben Atjehse gewoonten (en die van
Goeree-Overflakkee Goereese en die van Portugal Portugese). De mofokoranti – de ‘mondkrant', het roemruchte Surinaamse roddelcircuit – heeft nooit vakantie. Vreselijk, zo'n moesjawara [geen mv., eindeloze beraadslagingen] ter wille van de unanimiteit. Een moheel (mool) is een officieel besnijder bij de joden. Daarvan bestaat geen feminien equivalent … Ook een moksiwatra [van gemengd ras] zal weleens moksimeti [SR-gerecht] of moksialesi [SR-eenpansgerecht] nuttigen. Moleculairbiologisch onderzoek betreft de moleculaire biologie. De molinologie [molenkunde] leert ons niet hoe je mollusken [weekdier] met molluskicide [verdelging slakken] uitroeit. Een momber (voogd, verzorger van wezen, ook: momboor) verzorgt wezen. Was dat toen het momentum, het moment suprême, ook: supreme moment?

9. Ken je het monadenbegrip [eenheid] van Leibniz? Een handgemeen veroorzaakt lichamelijke schade, wat mondgemeen is, geen geestelijke. Hoeveel heb jij in je moneybelt? Zij heeft een mongolenvlek – eigen aan het mongolide ras, maar waar? Lijken monkimonki's [doodskopaapjes] een beetje op monniken? Wat is een monodie [monoloog in verzen]? Monoklonale antilichamen komen van dezelfde kloon. Bij het binomium van Newton moet ik altijd aan monomen [monoom = eenterm, binoom, binomium = tweeterm] denken. De
montage-instructie voor de Mount Everestbeklimmingsbouwplaat was duidelijk. Op Monumentendag werkte hij zowat de hele gemeentelijke monumentenlijst af. Van mopés [vrucht] maak je mopéstroop [geen bnw.]. Wat is die moquette [van fluweelachtig trijp] gangloper (ook: moquettegangloper) mooi! Bij het in mora stellen is er sprake van
in-morastelling [in gebreke]. Moralpolitik is moraalpolitiek [met morele beginselen]. Daar is het morene-einde. Wat was een morganatisch huwelijk [met de linkerhand]? Ook bij het eerste morgengrauwen wordt er al biergebrouwen.

10. Wat vindt de mormonenkerk van de morning-afterpil? Er hing daar een morose [somber] stemming. Een mosasaurus is een maashagedis, die heel vroeger aan de Maasoever zat. Die mohammedanen zijn moslimextremistisch en -fundamentalistisch. Bij een drogisterij zie je soms een moriaan (uithangbord met zwarte [moor]). Het is duidelijk: Moriaantje zo zwart als roet … en Zwarte Piet dan?

 

2262 Dictee maandag 14-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (239) √

Dictee – dictees [2262]

Oefendictee 618 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (239)

1. In het mottekasteel [mv. s] [toren op aarden wal] hing een mottenballenlucht. De bisschop had mozzarella [kaas] op zijn mozetta [schoudermantel] geknoeid. Een muizennest is (ook) een muizenis. Muleta's [stok met rode doek] gebruikt men bij het stierenvechten. Het fenomeen 'multiple choice' wordt gebruikt bij meerkeuzevragen en multiplechoicetoetsen. Multiple sclerose, MS, is een vreselijke ziekte. Is de muesli voor de muezzin [oe] [moskeebeambte die vanboven? uit de minaret de gelovigen oproept tot het gebed] al gereed? Een mummie is gemummificeerd. De wereld die oud wordt: mundus senescens. Het munster is een domkerk, de munster een kaassoort uit het Munsterdal. Dan geldt dat mutatis mutandis (afkorting: m.m.) ook voor mijn buurman. Zelfs op de mutsaard [brandstapel] had hij nog wel mostaard gelust [niet: + en – een geluste prak ...]. In dat muzieklokaal klonk alles muzikaal. Is de myxomatose [konijnenziekte] weer opgedoken? Een mythomane is een ziekelijke leugenaarster, een fantaste. De internetextensie mz gebruik je voor Mozambique [ISO-landcode MZ]. Wat is toch crashed ice [afdaling van schaatsers over bochtig ijsparcours]? Creationisme [scheppingsleer] of darwinisme [evolutie]?

2. Onze naai-juf is ziek. Ella houdt een naamgenotendag. Naan(brood) is plat Indiaas gerezen gistbrood, waarin vaak yoghurt verwerkt is. Dat is naatje (pet)! Een nabob was onderkoning, gouverneur in het rijk van de grote mogol [ook: een schatrijke]. Nadars zijn dranghekken. 'Naffers' is een scheldwoord voor uit Noord-Afrika, met name Marokko, afkomstige allochtone jongeren. Zijn naft (benzine; hij is dood ...) is op. Nagras is etgroen. Het najadengezelschap straalde plezier uit. Napi's zijn de eetbare knollen van een gekweekte plant uit de yamswortelfamilie (Suriname). Hoe werkt de narcoanalyse [middel geven om herinnering te bevorderen]? Een nardus is een valeriaanachtige plant uit het Oosten. Nargilehs zijn Turkse waterpijpen. Zijn alle nasi-ingrediënten voor de nasi goreng aanwezig? Het Natin is in Suriname het Natuurtechnisch Instituut. Hij is een native speaker [moedertaalspreker]. Als opa zijn natje en droogje maar heeft, is hij gelukkig. Daar komt de baas aan: je kan je borst natmaken.

3. Komt 'qe' als combinatie in VD voor? We kijken eerst op woordvormen ('*qe*'). Heel beperkt: q.e. met betekenissen quinta essentia (het beste, de kern van de zaak, de kwintessens) en quod est (hetgeen betekent), q.e.d. met betekenis quod erat demonstrandum (hetgeen bewezen moest worden), q.e.f. met betekenis quod erat faciendum (hetgeen gedaan moest worden) en q.e.i. met betekenis quod erat inveniendum (hetgeen gevonden moet worden). Vervolgens binnen artikelen: 2 maal Hebreeuws (sikkel en sjekel – šeqel) en 1 maal Perzisch (scharlaken – saqerlāt) enne … een echte fout van VD bij lemma bankroet, al zal die na mijn melding wel snel gecorrigeerd worden (voor de duidelijkheid: het is als ik dit schrijf bijna zomer 2013). En inderdaad: nu 'banqueroute' aldaar. Trouwens: (de) banqueroute de la science is hetzelfde als de faillite de la science [bankroet van de wetenschap]. Aan de oevers van het Nauw van Calais wonen geen Navajo-indianen.

4. De naverkoopdienst is gewoon de dienst na verkoop (GB, VD), toch? Welke zijn momenteel de NAVO-landen, ja, buiten de Benelux-landen dan? Ik neem aan dat GB met naziskins gewoon skinheads bedoelt. Zijn er neonazi's in de zaal? In nazi-Duitsland leidde de
nazi-ideologie tot veel naziagressie. Zij kon haar nebje (mond, tong) aardig roeren. Hij zwichtte nec prece nec pretio, noch voor smeekbeden noch voor geld. Met necrose wordt afsterven van weefsel aangeduid. Nederbelgen en Neder-Duitsers zullen toch wel geen Nederengels spreken? Nee-stemmers brengen een nee-stem uit; dat kan tot een nee-uitslag [GB] leiden. Die femme fatale, die vamp, had een nefaste [funest] invloed op hem. Een beitel heeft een neg(ge), scherpe kant. In een negligé (negligeetje) wordt men licht genegligeerd [verwaarloosd]. Nematoden zijn rondwormen. Spreken alle marrons (ontvluchte zwarte slaven) Nengre [taal van de zwarten]? Een neomist is een pas gewijde priester. Neofyt [in historische tijd – sinds de mens? – gevestigd] of archeofyt [oude cultuurplant]?

5. Naast de echte was er ook nog een neptweedestuurman. Met de nesjomme [uitspraak: m!] wordt de ziel van het jodendom aangeduid. Marechaussees dragen vaak nestels (schoudersnoeren). Lapsus [vergissing – mv. lapsus(sen)]: de vierde al na de trits. Als je iemands zakken vult, ben je dan een zakkenvuller die zijn (of haar) zakken vult (aan zakkenvullen doet)? Er was veel tuinaarde: we moesten daarmee zakken vullen. De staatssecretaris van Financiën kreeg een motie van wantrouwen aan haar broek: zij af door de zijdeur. Daar hebben zulke lui lak aan. Maakte het noodweer dat noodweer [juridisch] pardonnabeler? Het non-solusbegrip [non solus: niet alleen] kent lang niet iedereen. Dat is hier overduidelijk een non sequitur [ongerechtvaardigde gevolgtrekking].

6. Wat leerde Nestorius aan de nestorianen [Christus niet twee naturen, maar ook twee personen]? Een Nisskakam [GB] is gewoon een netenkam. Netsukes [uitspraak!] zijn gordelknopen. Hij nette [bevochtigen, natmaken] zijn lippen. Neurasthenie is dysthymie, depressieve neurose. Beschrijf eens wat neurotransmitters doen [medisch: stof die in de synaps de elektrische prikkels tussen zenuwcellen onderling en zenuwcellen en spieren overdraagt]. Leerlingen hebben mentors (mentoren). Niëlleren doe je met niëllo [donkere substantie in de groeven van gegraveerde metalen, of desbetreffend graveerwerk]. Een niemboom [GB] komt oorspronkelijk uit India en Sri Lanka [altijdgroene boom met bitter sap met antiseptische eigenschappen]. Op de nichemarkt worden nichejes [alleen voor zekere doelgroep] gelanceerd. Ik schaam me de nieges [zeer]. Het begrip 'nieuwspraak' [newspeak] is door George Orwell in '1984' gelanceerd. Zwarte kunst (magie) is toverij, nigromantie. Een nikab is een gezichtssluier. Een nimbus is een stralenkrans, een aureool. In die kringen heerst het noblesse-oblige-uitgangspunt [adeldom verplicht, noblesse oblige]. Omschrijf het nimbysyndroom [not in my backyard = nivea, niet in voor- en achtertuin]. Het nomadenleven speelde zich in het no man's land [niemandsland] af. Zijn nom de plume [pseudoniem] is Schrijverke. De noni of Indische moerbei wordt ook rottekaasvrucht genoemd. De non-interventie [niet tussenbeide komen] is thans tot een non-issue [zaak die zonder reden geproblematiseerd is] geworden.

7. Elke Noordpoolexpeditie komt binnen de noordpoolcirkel. Voor noppes [niets] gaat de zon op. Een noria is een ketting zonder einde. De nosologie is de ziekteleer. Een noten toilettafeltje is van notenhout gemaakt. Een hatchback is een sedan (notchback) met korte achterkant. Wat waren de nouveautés op die beurs? Een nouveau riche is een parvenu. Zijn nieuwe novellebundel [n/s] werd gepresenteerd. Een novicemeester is leider van de novicen [n uitspreken – n/s]. Het vigerende NT2-onderwijs zit lelijk in het slop. We naderen nu de nucleus [kern] van de zaak. Numerair is gemunt geld. Elk dorp heeft zo zijn eigen nuptiale [de bruiloft betreffend] gebruiken. Nutriënten zijn voedingsstoffen. Zijn er nog Nutsbibliotheken [van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, afkorting: TNv'tA]? Boeken zijn nutrimentum spiritus, voedsel voor de geest. Een obex is een impediment [beletsel voor een sacrament, m.n. doopsel], duidelijk? Een obiaman is een medicijnman in het wintigeloof. Hij doet het puur ob nummos [om het geld]. Voor een obool [oud/Oud-Griekse pasmunt, Taaladvies] zette Charon [veerman] je de Styx [voornaamste rivier onderwereld] over.

8. Een obus is een Belgisch-Nederlandse granaat. In de ochlocratie heerst het gepeupel. Je kunt beter de ochtendtrein nemen. Op verzoek trad hij op als odemaker [loflied, n/s]. Dit odium medicum [beroepsnijd van artsen] kwam als odium in longum jacens [langgekoesterde haat] naar buiten. Hij vertoonde duidelijk oedipale [zoon aangetrokken door moeder, afkeer vader] trekken. Oelpans (VD ook: oelpanim, GB ook: oelpaniem, mv.) zijn intensieve cursussen modern Hebreeuws. Een oenochoë (meervoud: oenochai) is een O/oud-Griekse, met name Attische of Korinthische buikige wijnkan met één, boven de rand uitstekend oor. Dat het mistte, kwam niet door de Oernevel. De optocht is in Oeteldonk [carnavalsnaam 's-Hertogenbosch]. De offerandeverzamelplaats raakt aardig vol. Heeft de offerteverstrekking al plaatsgevonden? Het Heilig Officie is de Congregatie voor de geloofsleer en niet de Congregatie voor de katholieke opvoeding (of de Congregatie van de index). Wij officiëren [als priester of officiant dienstdoen], zij officieerden. Dat bedrijf doet aan offshoreoliewinning (offshore oliewinning). Wat kost nou zo'n off-the-roadmotor? Ofiologie bestudeert slangen.

9. De oftalmie is een oogontsteking. Is een ogonek niet gewoon een cedille? Nee, Pools teken. Hoeveel oioplaatsen [onderzoeker in opleiding] zijn er hier? Volgens GB moet je 'oké' [VD ook: OK] schrijven. Daar telt alleen het mannelijk oir [nageslacht]. Met een ojiefschaaf kun je ojieven (cimazen, vloeilijsten) maken, maar ook rechte ojieven (klokojieven: vanonder bol en vanboven hol) of verkeerde of omgekeerde ojieven (hielojieven, talons: vanonder hol en vanboven bol). Jubees zijn (d)oksalen [scheidingswand tussen koor en schip]. Dit vat bevat een okshoofd (zes ankers) wijn. Oleografie is olieverfdruk. Draagt hij echt altijd een oliejas? Een Jiddische (Jiddisje) verbastering van 'wijlen' is 'olewesjolem' (origineel Hebreeuws: alaw ha sjaloom, Nederlands: sjalom), op hem zij vrede. Olie-uitvoerende zijn olie-exporterende landen. In welke era [tijdperk] moeten we het oligoceen [middelste tijdvak tertiair] plaatsen? Met olympiërs worden olympische deelnemers aan de Olympische Spelen bedoeld. We deden het onder nogal gunstige omina (voortekens, enkelvoud: omen).

10. De boustrofedon is de schrijfwijze van inscripties waarbij de eerste regel van links naar rechts, de tweede van rechts naar links gelezen wordt en zo verder steeds om en om. Dat was een omineuze [een voorteken inhoudend] waarschuwing. Omissis jocis, alle gekheid op een stokje: ik bedoel dit echt serieus, au sérieux. Hij is een echte kerel: aus einem Guss. We doen dit auspicio tuo, auspiciis tuis [onder uw leiding of bescherming]. Het voormalig aalmoezeniersweeshuis werd in een paleis van justitie herschapen. Heel f/vrank zei Frank: niet mijn kwartje, wel mijn frank is gevallen. Immers, als het kwartje is gevallen moet driekwart nog volgen. Wat vermeldde het omschrift [randschrift]? Ken je de negenpuntscirkel (meetkunde: omgeschreven cirkel van de voetpuntsdriehoek – voetpunten van de 3 hoogtelijnen – in een driehoek)? 

 

2261 Dictee zondag 13-06-2021 (4) dictee Dictee JFV Sirius 2018 √

Dictee - dictees [2261]

Dictee JFV Sirius 2018

Aansprakelijkheid van bestuurders (auteur: onbekend)

1. “Aansprakelijkheid van een soevereine staat is moeilijk te rijmen met de idee van hiërarchie”, aldus de uitspraak van de rechtsgeleerde J.U. Smit.

2. Toch heeft de rechtbank Den Haag zich hiertegen uitgesproken in de Urgendakwestie. De staat kan aansprakelijk zijn. Dat staat los van het feit dat organen van de staat de doelen van de natie zo goed als mogelijk trachten uit te voeren. Deze deontologie van de ambtenaar staat los van de civielrechtelijke aansprakelijkheid van de rechtspersoon “staat”.

3. Ook de intenties van de bestuurder van een woningbouwcorporatie staan in dit licht buiten de juridische vraag of die stichting de schade dient te vergoeden van een derde, indien de schadetoebrengende handeling toe te rekenen is aan deze rechtspersoon. En deze actie de schade ook heeft veroorzaakt. Hoe mooi zijn immers deze intenties. Goede woningen tegen lage prijzen, zodat het sociaal contract tussen burger en overheid gestalte krijgt op het vlak van wonen. Een grondrecht verankerd in niet slechts constitutie maar ook verdragsrechtelijk vastgelegd. Bij een falende overheid staat zelfs een rechtsgang naar Straatsburg open. Terug naar de bestuurder. Hij is een goede huisvriend. Een amice die jou als bewoner in de armen neemt. Jouw zorgen serieus ter hand neemt. Jouw wel en wee, sores en occupaties verluchtigt.

4. Toch kan de geiser het begeven. Vale lucht je nachtslaap verdorren. Dioxinevergiftiging kan de doorslaggevende factor zijn van je dood. Jouw erven bezien hun nalatenschap. Wijzen hun vingers naar de corporatie. Was daar niet achterstallig onderhoud? Of het belabberde besluit warm water niet via stadsverwarming te laten suppleren? Het bestuur blijkt aandelen te houden in de geiserfabriek. Een corrupte bende. Aansprakelijkheid is de eis. Bloeden zullen deze lieden. “Hun zullen motten betalen!”, zegt er één. De erven verheugen zich reikhalzend op het proces. Op de miljoenen die zij nu toch niet zullen derven.

5. Juristen flemen samen op de gang. “Kan er geen schikking bereikt worden?”, souffleerde de rechter tijdens de comparitie. “Kan deze tragedie niet in der minne beslecht worden in plaats van een salomonsoordeel? Kan de bestuurder niet zijn Maserati [net als Ford, etc.] verkopen om liquiditeit te scheppen ter leniging van de nood der erven?” Aldus geschiedde.

 

 

 

 

2260 Dictee zondag 13-06-2021 (3) dictee Groot Dictee van Rozenburg 2021 live √

Dictee - dictees [2260]

Groot Dictee van Rozenburg 2021 live

De 52 vette items werden door de Liefhebbers op een invullijst genoteerd, de 9 vet en cursieve door de Specialisten (waren ook shoot-out voor de Liefhebbers). Commentaar in blauw. Aan het eind de 8 shoot-outwoorden voor de Specialisten

Een mens mag toch dromen (auteur: Lizi van Vollenhoven)

1. Het was zo’n voorzomerdag om hoop uit te putten. Een beetje heiig [bij afleiding ii geen klinkerbotsing + trema, bij samenstelling koppelteken: mini-instructie], nauwelijks wind, en gezang van vogels als wekker. Wie zou daarvan niet direct een goed humeur krijgen? Wel, dat was natuurlijk het aartschagrijnige [ook: sacherijnige, niet voorgelezen] gemeenteraadslid in spe Pim Bengel, die hoopte op de kunst- en cultuurportefeuille van deelgemeente Rozenburg. Dan zou hij korte metten maken met al die geldverslindende flauwekul. Hij snapte niet waarom hij zo weinig bijval kreeg. Zijn acuïteit [scherpheid – uitspraak: aa-kwie-teit] was toch algemeen bekend? Had hij niet haarfijn duidelijk gemaakt dat frivole muziek en zang levensgevaarlijk waren? Werden er bij blazen en strijken geen miljoenen nanopartikels verspreid in de lucht, die bij de toehoorders naar binnen drongen en hen slaaf maakten van Microsoft? Waarom geloofde toch niemand hem?

2. Hij douchte, streek wat extra extra sterke [vgl. XXL = extra extra large] gel in zijn dreadlocks [rastafarikapsel] en baard, trok zijn shabby jeans [shabby = sjofel, armoedig, haveloos] aan en slofte naar de keuken. Terwijl zijn moeder zijn ontbijt voor hem klaarmaakte – een ham-kaascroissant, een zacht ei en yoghurt met muesli en chiazaad [zaad Zuid-Amerikaanse plant met veel gunstige eigenschappen] – zat hij zó voortdurend te zeuren dat het goeie mens het zat werd. Ze bonjourde hem de deur uit met een: “Ga maar een eind fietsen, daar knap je van op, ouwe zanikpot. Hup, naar Landtong De Punt en terug. En je komt pas weer binnen als je wat vrolijker doet.”

3. Mokkend stapte hij op zijn hallelujafiets [niet in wdb.] Alles aan de fiets piepte en rammelde, maar oliën, daar deed hij niet aan. Dat was voor softies [softie = halfzacht persoon]. En een bel of verlichting had hij trouwens ook niet, dat was veel te bourgeois [(klein)burgerlijk]. Links en rechts van hem groeide fluitenkruid en vroege akoniet [giftige plant], maar daar keek hij niet naar. Als hij had geluisterd – maar dat deed hij niet – had hij een in Nederland uiterst zeldzame cirlgors [soort van gors uit Zuid-Europa – uitspraak: sihrl] kunnen horen.

4. Dankzij het wauwe [gunstige] windje was hij al snel bij het meest noordwestelijke deel van het eiland, waar hij zijn rammelkar in het gras legde en bij de plaatselijke uitspanning een cafeïnevrije cappuccino met havermelk bestelde en een sjekkie [ook shaggie, shagje – andere uitspraak] rookte. (Hij had immers bewijzen gevonden op Facebook dat shag een beschermende werking bood tegen hersenspoeling door de overheid.) Hij keek naar links en zag de ferry uit Hull die langzaam voorbijgleed alvorens zich minutieus tegen een van de kades aan te vlijen. Aan zijn rechterkant kon hij de daken van Hoek van Holland-Dorp zien.

5. Hij wilde het niet toegeven, maar zijn humeur was inmiddels ietsje beter. Hij pakte zijn vehikel en aanvaardde de terugreis. De wind, nog steeds niet sterk, hoogstens 3 [gezegd: afkorting!] Bft, [= beaufort] had hij nu tegen. Ter hoogte van de Maeslantkering meende hij muziek te horen, maar hij twijfelde nog even aan zijn oren. Toen hij eenmaal dichterbij was, was er geen ontkennen meer aan, er klonk inderdaad muziek. Levensgevaarlijk! Luider en luider klonk het. Hij werd toch wel nieuwsgierig. Luider en luider. En toen zag hij het.

6. Voor Muziektheater De Ontmoeting stond de Rozenburgse Harmonievereniging UDI te blazen en te slaan dat het een lieve lust was. Honderden mensen stonden met blije gezichten te luisteren naar het tarara sjing-boem van de befaamde hoempaband. Slechts enkele besnoten [buiten dictees: bes-noten] kwamen wat te hoog of te laag uit. In plaats van samenscholingsboetes uit te delen, sprongen de wijkagenten Richard en Dennis haasje-over [bokspringen] op de maat van de muziek. Een eindje verder voerden het Rozenburgse mannenkoor en vrouwenkoor een coproductie van oud-Hollandse liederen op.

 7. De weleerwaarde [gezegd: afkorting!] ds. Voskuil sprak in het openbaar een dankgebed uit en mgr. [heel raar in VD: Mgr. = Monsigneur = titel bisschop, maar ook lemma monseigneur = titel bisschop, nou ja *]. Van den Ende zwaaide zonder gêne met een vlaggetje en morste met zijn pistache-ijsje op zijn soutane [gewaad katholieke priesters]. Op het Raadhuisplein zong Canticum Novum het Te Deum [laudamus = U, God, loven wij] van [Benjamin] Britten. Zeker elf- van de twaalfduizend vijfhonderdvijftig [veel, dus niet elf, maar elf-; zijn het er echter 11.000 of 11.550? – mogelijk dubieuze samentrekking] inwoners van het dorp waren op straat te vinden. Menigeen liep gearmd en een paar waaghalzen zaten zelfs op een bankje bij elkaar op schoot. Een jolige dikkerd was duidelijk al wat sjikker [= sikker, dronken] en riep met dikke tong: holadijee. 

* Reactie VD: alleen in aanspreektitel Mgr. zoals in Z.Em., in lopende tekst: mgr.

8. Voor La Caleta deelde Pepe Fernandez verrukkelijke fajita’s
[j uitspreken als ch: Mexicaans gerecht] uit met een glaasje tempranillo. [rode wijn, Spanje, uitspraak: niel-joo] Rob Oosterlee hees de fiere vlag van Rozenburg, met het wapen in rood en keel [kleur uit de heraldiek, vermiljoenrood], tot hoog in de vlaggenmast. Hiervóór had hij Molen De Hoop al met tientallen ballonnetjes versierd, in kleur uiteenlopend van groen en geel tot sinopel [groen, heraldiek] en karmozijn [rood, rode verfstof].

9. Nog steeds begreep Bengel niet wat er toch in ’s hemelsnaam loos was. Pas toen hij bij de Stadswinkel stond, zag hij de enorme
plasma-tv-schermen waarop keer op keer de laatste berichten van het NOS-journaal werden getoond. Hij zag een juichende demissionair minister-president Rutte die samen met Hugo de Jonge de chachacha danste.

10. Virologe Marion Koopmans, ditmaal met rood-wit-blauw-oranje geverfde wenkbrauwen zoende Ernst Kuipers op zijn neus en Hubert Bruls deed, enigszins moeizaam, de jitterbug.[dans en muziek daarbij] Diederik Gommers en Famke-Louise dronken met twee rietjes uit één [voorkomt lezen van ‘uhn’] glas daiquiri [zekere cocktail] en Jaap van Dissel haalde het ene na het andere schema tevoorschijn waaruit opgemaakt kon worden dat dan toch eindelijk, na zoveel maanden, de pandemie uitgeraasd was.

Zelfs Pim werd blij. Hoera en hoezee!

Shoot-out voor de Specialisten:

1. seguidilla (Spaanse dans – uitspraak: see-gie-diel-jaa, g van goal)

2. pylorusreflex (pylorus: maagportier, uitgang van de maag)

3. aubrietia (uitspraak au-brie-jee-(t)sie-jaa, geen trema, modern Latijn)

4. dos-à-dos [znw.: stoel of rijtuig, bnw. dans: rug tegen rug,
rug-aan-rug)

5. baroxyton (oud koperen blaasinstrument)

6. shinto ryu (Japanse vechtkunst, stokken, wapens – uitspraak:
shihn-toor-joe)

7. besjrieën (boze geesten oproepen door te veel goeds te zeggen)

8. liquette (hemd)