1867 Dictee dinsdag 28 april 2020 (1) dictee Oefendictee april 2020 (8) √

Dictee - dictees [1867]

Oefendictee april 2020 (8) 

1. Het Franse ‘mettre au point’ is in BE ‘op punt stellen’. Dat is aan iets (bijv. een regeling) de laatste hand leggen. 25 april: update VD: 388.727 lemma’s (was 388.286). In de Bijbelboeken 1 en 2 Korintiërs komen de landengte van Korinthe (daar op de Isthmus , een istmus, werden de Isthmische Spelen gehouden) en de Korinthische zuilen niet letterlijk voor. Een toren- of huizenhoge schuld is skyhigh en een torenhoog hoogbejaarde is dubbelop (pleonasme). Waarom geeft VD bij zoeken op ‘n'de’ ook het lemma modus? Antwoord: … zonder n. De imperatief drukt … Kun jij deze n’de graadsvergelijking (vgl. een 3e graads- of derdegraadsvergelijking) oplossen? Het Ndebele is een Bantoetaal, gesproken in Zuid-Afrika.

 2. Bij de schedel zie je een sutuur. N_A of L is het getal van Avogadro. Velen staan in de coronacrisistijd op non-actief (afko: n.-a.). Zij is onze naaies (naaister(igge), naai-juffer, naai-juffrouw). De naaldendoos was niet naaldeloos. Een naaldhouder is een cantilever. Is het naaldprobleem van Buffon opgelost? Een naat is een trut of zekere diamant. Het is naatje pet: gooi maar in mijn pet, dan zoek ik er het naadje van de kous wel bij … Een nabi is een profeet van Allah. Een nabo is een niet actief (?) beveiligde overweg. Ik verwar een nabob (rijke) soms met een nabal (nors). Een kind van Naboth is een stijfkop. Een boîte de nuit is een nachtclub. Bij kibboetsen heeft VD ook kibboetsim. Het meervoud van tsadiek is tsadikim (VD). Een feestdag ter nagedachtenis van zo iemand is een hillula [hie-loe-laa]. De nachtvorst, dat is Lucifer. NADH is nicotinamide adenine dinucleotide hydrogen, een gereduceerde vorm van NAD = nicotinamideadeninedinucleotide (aaneen, VD?). Nadir en zenit: diametraal. Nadienst is service, dienst na verkoop. Een nafke is een nafkone. 

3. Zijn dat nadruktekens in Dáil Éireann? De nafs bedreigen de gelovige islamieten. Nagana: ngana, tseetseeziekte. Daar zullen we veel nages aan beleven. (De bout) naggelen en hachelen zijn synoniemen. Een nahosser is van na de HOS. Nahuatl is Azteeks. De Nakba van de Palestijnen vond in 1948 plaats. Namptiseren is nantiseren. Het voorvoegsel nano- is tien tot de min negende (nanometer: nm). Het NAP is het Normaal Amsterdams Peil. Een napolitain is een chocolaatje, napolitaine een zeker weefsel. Een narco is lid van een drugskartel. Je moet me geen narris(j)kat verkopen! Een NS is een naschrift, een PS (postscriptum). De Nasdaq is de schermenbeurs in New York, de National Association of Securities Dealers Automated Quotations. Nask is natuurkunde, scheikunde. Koefisch schrift is naskhischrift. Dat nassau is nassaublauw. Het is pet, naatje, natemetaat. 

4. Hij is een nathanaël en nathals: een oprechte drinkebroer, dronkenman. Alla prima is nat-in-nat schilderen. Ook dat
na-Tourcriterium gaat dit jaar niet door. In NL is de Natres de Nationale Reserve. Natte his heet tegenwoordig biologie. Nature staat tegenover nurture. De Natuurbeschermingswet is de Nb-wet (vanaf 2017: Wet Natuurbescherming). In BE is de navet doen: forens/zen [GB], pendelen. Wat staat er in de Natuurschoonwet? Een navi is een navigator. Ze droeg een navy (marineblauw) trui. Een stukadoor, een plafon(d)werker, stuct of stuukt. Krijg je het cockaynesyndroom van cocaïne? Nee, het is een snelverouderenziekte. De NBV is de Nieuwe Bijbelvertaling. NB De afkorting N.B. mag je ook schrijven als N.Br. Een nbm is in BE een niet-begeleide minderjarige. De NBAS was de Nederlandsche Bond van Abstinent-Studeerenden (geheelonthouders). Het NBG is het Nederlands Bijbelgenootschap en het NBLC was het Nederlands Bibliotheek- en Lektuurcentrum. 

5. Nd is neodymium (60). In Piemonte dronken we nebbiolo. Het Nedpho is het Nederlands Philharmonisch Orkest. Op- en neerlopen (?) is heen en weer lopen, af- en aanvaren – zoals bekend – aankomen en vertrekken. Negeret is negrohead (pruimtabak). Negerzaad is nigerzaad (van gingellikruid). Hoewel en profond négligé, droeg ze wel een boudoirmutsje. Neem nog zo’n negroamaro. De Negrito’s waren de oorspronkelijke bewoners van de Filipijnen. In het Bargoens heten vrouwen nekeiwes. De Nemeïsche Spelen vonden in Nemea (Griekenland) plaats. De NEH, de Nehem en het NEI bespreken we verder niet: zoek maar op! Organiseer niet je eigen strop: het
nemo-teneturbeginsel. Wat zijn neocons? Die neofieten bestuderen niet-menselijke neofyten. Die neootjes voelen zich gebruuskeerd. 

6. Nepnieuws is fake news of fakenieuws. Een nepper(d) is een neppertje. Ne [nee] quid nimis: mèden agan, alles met mate. De heren van Nergenshuizen, Niemandsdorp, Geenhuizen en Geenland matigen zich behoorlijk wat aan. Eemnes refereert aan nes (nesse, landtong), Scherpenisse aan nisse (idem) en Dreischor aan schor(re) (buitendijkse aanwas). Nesp is een hormoon: novel erythropoiesis stimulating protein, darbepoëtine (ook: doping). Ziedaar: een nestvol leeuweriken. Daar zat hij op zijn paasbest in zijn geklofte. Een netboek (netbook) is een kleine schootcomputer. Een netburger is een netizen. Netelroos is urticaria. Nethandel is e-commerce. Met Netlog doe je aan netloggen, met Netflix aan netflixen. Netstof is mesh. Dat is de prijs netto cassa. Met mijn zonnepanelen ben ik een prosument. In de EU heb je netto-ontvangers en -betalers. Een bril heeft neuspads, een knijpbril (pince-nez) en een monocle (lorgnon) ook? Het neuston [ui] vind je aan de oppervlakte van stilstaand water. Het neustussenschot is het septum nasi. 

7. Een verkleinwoordje is altijd neutrius generis. Ik doe dat never nooit niet. Roosevelt was van de New Deal. Een pinpas heeft een NFC-chip (near field communication). De NHS is de National Health Service (nationale gezondheidsdienst van Groot-Brittannië). Met NHW wordt normaal hoogwater aangegeven. Het Nibud is in NL het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting. Dat is niet in Frage gekomen. Niccoliet is kopernikkel. Een nicodemiet (naar: Nicodemus, Joh. 3:1-21) behoorde in het geheim tot de Reformatie, maar was in het openbaar r.-k. Nicotine is – je wilt het niet weten –
1-methyl-2-(3-pyridyl)pyrrolidine. Hij schaamde zich de nieges. Bij nefrolithiase kan een lithotriptor nuttig zijn. Bekend is in liften, als je vast komt te zitten, de niets-aan-de-handmuziek (rustgevend). Je overziet het niet, nie(t)waar?  

8. Je mag voor nietzscheaans ook nietzschiaans schrijven. Na nieuwavond komt nieuwdag. De nieuwlinkse ideeën waren die van Nieuw Links. Bij nieuwjaarwensen breng je een nieuwjaarswens over. Het boek was nievers, nieverans(t) te vinden. Meneer Dinges, ni(si) fallor? Een nigga is een zwarte en een nigiri een zeker rijstballetje. Kom gauw kijken: een nijlgau. In de hoempa liep ook een nikkelen nelis mee. Het NIK is het Nederlands-israëlitisch Kerkgenootschap (overkoepelend orgaan van Asjkenazische joodse gemeenten in Nederland – denk ook aan NIK-tv). De Nikkei is de Nihon Keizai Shimbun (beursindex van Tokio). Een nikokabel is van niet-koper. In BE krijg je een niknakje bij de koffie. In BE zijn de nillies het decennium 2000-2009, de jaren nul. Zich over niets verwonderen: nil (ad)mirari, mèden thaumazein. Het nivea- is het nimbysyndroom. Het NiNsee is het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis. Een NIP(T)(-test) is een zwangerschapstest: niet-invasieve prenatale test.

 
 

 

1866 Dictee zondag 26-04-2020 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 099 RL √

Dictee - dictees [1866]

Wekelijkse dicteetest 099 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron: Oefendictee (oud) 599

1. Deze ……………(oogstarbeider, ging daarheen) is er alleen in de zomer. Bij het drinken van de plaatselijke brandewijn at hij een …………… (stokbroodje).
a. Fransman                                           fransje
b. fransman                                            fransje
c. fransman                                            Fransje

2. Scores bij judo zijn (voorheen) ………….., ippon, …………
en waza-ari.
a. koka                                                  yuko
b. coka                                                  juko
c. koca                                                  joeko

3. Dat moet een raar taaltje zijn, het …………..., zelfs voor
……………..
a. franglais                                              fransosen
b. Franglais                                             fransozen
c. Franglais                                             Fransozen

4. Een eretitel van Maria is …………… vat van ……………...
a. Eerwaardig                                  godsvrucht
b. eerwaardig                                  godsvrucht
c. Eerwaardig                                  Godsvrucht

5. '…………………...' is een …………….
a. rjucht en sljucht                                    friesisme
b. Rucht en slucht                                    friesisme
c. Rjucht en sljucht                                  frisisme

6. Wat doen die …………… (agressieve, gewelddadige jongeman)
op de ………….. (ruig gedeelte van de golfbaan)?
a. roadies                                           raf
b. rowdy's                                          rough
c. roady's                                           rough

7. Hij, losbandig persoon uit aanzienlijke stand, en zij als dito
…………... stonden samen als …………… bekend.
a. rouee                                           roués
b. rouée                                           rouees
c. rouée                                           rouées

8. De …………… en de ……………….. kerk vind je in Egypte.
a. Kopten                                 Koptisch-orthodoxe
b. kopten                                  Koptisch-orthodoxe
c. kopten                                   koptisch-orthodoxe

9. Een ………………… is een bangerd of zeurkous en een
…………….. een telefoonnummer met moppen.
a. zeikhein                                 gijnlijn
b. zijkhein                                 geinlijn
c. zeikhein                                 geinlijn

10. Die ……………. (schelm) is in de ………………..
a. lorejas                                           lorem
b. lorejas                                           lorum
c. lorenjas                                         lorem

Oplossingen [099]: zie hieronder.

-----------------------------------------------------------------------------------------

Oplossingen [099]
1b 2a 3b 4a 5c 6b 7a 8c 9c 10b

Contact: leentfaarrein@gmail.com
 

1865 Dictee zaterdag 25 april 2020 (1) dictee Eerste online BeNedictee 2020-01 Online √

Dictee - dictees [1865] 

Eerste online BeNedictee 2020-01

De 64 rode woorden of woordgroepen moesten worden ingevuld! 

“De lettré” [geletterde] (auteur: Bob van Dijk)

1. Voorjaar 1946: Godelieve laat het levenslicht zien in een door de band genomen [BE, uitspraak, anders ook: bank] kossaardsgezinnetje [niet algemeen: keuterboer], even buiten Lommel. De geboortevreugde over dit enigst [enig = leuk hier] kind wordt overschaduwd door de dwarslaesie [doorsnijdong ruggenmerg] die de
oud-oorlogsgynaecoloog      teweegbrengt bij moeder. Vader kan godsonmogelijk     moederziel alleen de mantelzorg aan want de vijftig lakenvelders [rund] moeten handgemolken worden.
Van kleins af aan weet Godelieve het gezinnetje te bestieren, onder auspiciën [leiding] en bezieling van meneer pastoor (die overigens al langere tijd deservitor [waarnemend pastoor] is in de gemeente [beter: parochie], maar dit terzijde). Van hem mag Godelief wel brossen [BE, informeel: spijbelen] van school, “mits ge maar op zondag in de kerk komt zingen met uwe mooie serafsstem” [serafijn, engel]. Dat vindt ze geen kastijding want ze komt met graagte in Gods godshuis [beetje dubbelop] en luistert devotioneel naar de verhalen op catechisatie [= protestant, cat, kattenbak]. Thuis leert ze die voor zichzelf vanbuiten en betonneert [verankeren] ze in haar staalsterke [niet in wdb.] geheugen.

2. De jaren vliegen voorbij, en Godeliefs jonkheid ook. Tijd voor een amant [minnaar] is er nooit. Nadat haar vake en moeke voor Gods rechterstoel zijn verschenen, maakt zij van de fermette [woonboerderij - fermetje, fermettetje] een kinderboerderij, want ze is zot van kinderen die ze zelf helaas nooit zal bekomen [krijgen]. Wanneer er ook nog eens camperplekken [camper, camperen] bij komen voor 65+-pashouders [ook: vijfenzestigpluspashouders], stroomt het giraal en chartaal [contant] geld binnen. Meneer pastoor, zo-even met emeritaat, houdt boek [ww. boekhouden]. Hij spoort haar tevens aan (“ge zijt zo goed met klein grut”) om voorleesmoeder in de
bib/bieb [bieb – NL informeel, bib – BE informeel; wegens ‘niets weggeven’ verderop nog 2 x invulwoord; beter: geen invulwoord of alternatieven: bibliotheek, leeszaal] te worden. Een voorslag [voorstel] waar ze even geen raad mee weet. Maar pastoor Ambrosius had dit al voorzien en levert de oplossing: bolpuntkom [beter lijkt: bolpuntcom - van www.bol.com]!

3. De eerste woensdagmiddag in de boekerij [bibliotheek] van Lommel. Godelief heeft zich thuis goed geprepareerd. Ze gaat “Het ei van oom Trotter” van Marc de Bel reciteren [voordragen], een
classic [klassieker]. Het verhaal heeft ze geacheveerd [volkomen] ingeprent dankzij een postbedeling [levering] van bolpuntkom.

4. Ze maakt er van den beginne aan de gewoonte van dat één kind het betreffende werkje van de plank mag halen en “de juffrouw” mag aanreiken. Godelieve declameert met haar schone
dictie [zegging] het verhaal; de kleintjes hangen gebiologeerd aan haar lippen. Ze laat de verluchtingen [illustratie] zien, waar ze zelf ook zoveel houvast aan heeft voor de verhaallijn. Na afloop worden de kinderen met koontjes als bietenkroot [biet = kroot, paarsrood] van spanning opgehaald door de bomma’s [oma] en bompa’s [opa].

5. De week verstrijkt, waarin bolpuntkom wederom een pak aflevert bij “juf Gelieve”, haar nieuwe nickname [bijnaam op internet, netnaam].
“Le Petit Prince” staat op het program, ook zo’n altoosdurende [niet algemeen] hit. De kinderen vechten er haast om wie het boek van de stander [standaard] mag halen om aan de juf te geven. Groot succes weeral [BE: alweer]. “Veel leuker dan wiiën!”, roepen de dreumesen.

6. Weken en jaren verstrijken volgens een vaste sjablone [wegens uitspraak, anders ook: sjabloon = model]. De facteur [BE: postbode], die anders nooit iets bij Godelieve te bedelen [bezorgen] heeft behalve de wekelijkse non-priorzending [prioriteit] van bolpuntkom, bevraagt zich weleens bij haar wat ze week in, week uit toch bestelt, maar daar draait ze steeds omheen. Godelief wordt een begrip in de wijde omgeving. Van heinde en verre komen steeds meer luistervinkjes naar Lommel. Ze wordt zelfs door Zijne Majesteit in persona geridderd in de kroonorde [Belgische ridderorde].

7. Op zekere woensdagmiddag staat “Ik ben niet bom!” van Marion van de Coolwijk op het program, speciaal voor dyslectische [met dyslexie] kinderen. Antoinetta, acht jaar jong en zelf woordblind, pakt van de dyslexieplank “Ben ik dom?” van Ludo Enckels. Juf slaat het open, zonder de couverture [boekomslag] te percipiëren [begrijpen] want daar heeft ze geen boodschap aan. De schrik slaat haar ad litteram [letterlijk] om het hart: nondedju [wegens uitspraak, anders ook: nondeju], geen plaatjes! Hoe moet ze het verhaal dat ze samen met bolpuntkom heeft gerepeteerd nu voordragen? Vreselijk! Crisofreen [geneigd in crisis te raken]! Moet ze de kinderen nu haar eigen manco uitleggen? Het wordt haar zwart voor de ogen en ze krijgt een syncope [medisch ook: flauwte]. Eenmaal binnen de kaftkamer van de bib/bieb komt de aed [automatische externe defibrillator, hartstarter] te laat: ze sterft in het boekenharnas, terwijl de kinderen ruziën over de “bomme fout” van Antoinetta ...

8. Na de begraving [begrafenis] gaat pastoor Ambrosius, inmiddels torenhoogbejaard [geen samenstelling van znw., correct lijkt: torenhoog bejaard – ‘toren’ trekt ‘hoog’ los van ‘bejaard’. Taaladvies: torenhoogbejaard en torenhoog bejaard allebei goed!], Godelieves zaken thuis regelen. Hij kan geen enkel boek gewaarworden, geen velleke schrijfpapier, geen schrijfgerief. Wél vele strekkende meters compact discs [cd's], en op een bandopnemer een ingesproken tijding: “Verschenk bij mijn overlijden asjeblief [wegens uitspraak, anders: vele alternatieven] mijn kinderluisterboeken aan de Lommelse bib/bieb. Ik heb ze allemaal gememoriseerd aangezien ik geen ene(n) mallemoer lezen kan”.

 

 

 

1864 Dictee vrijdag 24 april 2020 (1) dictee Oefendictee april 2020 (7) √

Dictee - dictees [1864]

Oefendictee april 2020 (7)

1. De MID was de Militaire Inlichtingendienst. De middenmidden is de midmid. Het Middenrijk is het Rijk van het Midden (China). Is het Midden-Westen het middenwesten van Amerika? Een middleclassgezin behoort tot de middle class. De midkappers zitten in de midkapindex (beurs van Amsterdam). Het is tijd voor een midterm review. Hij is naar de miegtiejijs. Die tikmiep is ook nog een miep kniep. Mierenhout is mira-udu. Het ligt er duimendik bovenop, dat mieredik gewoon mierik is. Met hun mausers in de aanslag waren ze aan het miezemauzen. De MiG-23 staat gereed. ‘Ontslapen’ is een mijdspreuk. Ik had een mijmerij over die heibei. Een miek is een microscoop en een mike een microfoon. Een Mileziër komt uit Milete.

2. Wist je dat Mikojel van van Middeloo, Kopse Hof en Jelburg (de namen van scholen in resp. Amersfoort, Nijmegen en Baarn) komt? Gooi dat maar in de milco. Ik durf het niet te zeggen maar ‘milf’ komt van ‘mother I'd like to fuck’. Miliën (gerstekorrels) zijn nu eenmaal geen mielies (mais, BE: maïs). De milieueconomie wordt steeds belangrijker. Ook miljo betekent miljoen. Die miljardste zandkorrel is maar één miljardste van die miljard zandkorrels. Een miljoenmiljard staat voor ontelbaar veel, formeel is miljoen (6) miljard (9) gelijk aan biljard, een één met 15 nullen. Die millésimé is van een goed millésime. Een milliljard heeft 6003 nullen, een milliljoen 6000. Een min 18-jarige [BE, 18-minner, 18 minjongen] hoort op school thuis. Een jarenvijftigwoning en een jaren 50-woning zijn krek hetzelfde. Die hooimeid vermaakte zich opperbest in de hooimijt. De major is de hoofdterm en de minor de minderterm. Mind you, dit is geen kattenpis. Hoeveel millibar zou het nu in die minibar zijn? Je kunt hem omschrijven als minimaatjesmaatje.

3. Een voor-minister werkt onder een van-minister. Ze verhulde haar minnenijd over ‘s buurvrouws minnenloon niet. Een minor poet produceert minor poetry (tweederangspoëzie). Een minute of moment de vérité duurt niet minuten-, wel secondelang. Een mipster is moslima-hipster. De geërfde kreeg mi-parti van de erfenis. Miosis is pupilvernauwing, mydriasis verwijding (niet: verwijdering). Een mirror, een spiegelsite kan als back-up dienen. De mirtenboom is als een mirum in modum gegroeid. Een MIS is een managementinformatiesysteem. Die miso(soep) is best lekker. Een bias [baa-juhs] is een vervorming of vertekening (afwijking van verwachte waarde, bv. in de statistiek). De mitnagdim (mv.) is een stroming van orthodoxe joden. Bij de cocktails stond de mixster. Mixed martial arts: MMA.

4. Een mizrach geeft de gebedsrichting aan (joden). Een MLA is een micro light airplane, een zeer klein en licht luchtvaartuig. Mesdemoiselles kort je af tot Mlles (en MM. is de afkorting van messieurs). MM staat voor de ISO-landcode van Myanmar en in de muziek voor Mälzels metronoom (een eenheid om het tempo aan te duiden). Moambe is een Congolees gerecht. Het MOBER is in BE het mobiliteitseffectenrapport. Dat decoratieve voorwerp is een mobile [mobiel] (ook: mobiel). Mochaccino [k] is cappuccino met chocolade(siroop). Moddergooien is met modder gooien, lasteren. Een modderfokker is een klootzak (moederneuker). Een moederhand is niet zo gauw gevuld. Zo’n moesje, dat is een mouche. We gingen haar te moet. Bij dictees krijg je mogigrafie (schrijfkramp). Hij heeft zijn mojo (magie) verloren. De drie schikgodinnen Clotho, Lachesis en Atropos, dat zijn de Moiren. Wat is het verschil tussen een lomschool en een m.o.k.-school? Een mokka is een mondige oudere, kapitaalkrachtig en actief. De mond-keelholte is de orofarynx.

5. In het zicht van een mokomoko vertelde hij dat Maori’s moko's dragen. Zijn baard was deels bedekt door de schiebaart. Het RON is het research octane number en het MON is het motor octane number (octaangetal). Een mondriet is iets heel anders dan een dendriet. Mono- en diclinisch staan in betekenis ver af van klinisch. Zullen we die monoski kopen? In de Abruzzen drinken ze wijn van de montepulciano. Een montre à tact is een blindenhorloge. Een mooc [moek] is een massive open online course (vrij toegankelijke onlinecursus voor een groot publiek). Hij was helemaal in de (the) mood. De mooiboy viel in de smaak bij de cougar; samen nuttigden ze enkele mooimeisjes. Moqueca is een traditioneel Braziliaans visgerecht. Er zijn meer mopsen, mopshonden, die Mops heten. Een tafelvork wordt ook wel forket genoemd.

6. Moraliter is dat not done. De morbus Paget is een diergeneeskundige botziekte en de morbus anglicus is rachitis. De kop van een Moor als afbeelding is een morenkop. De Morgen- of Dagster is Venus, in een andere context ook Avondster. De gewone morielje is een zakjeszwam, GB heeft ook morille (in het Frans:kers). De morgue was in Parijs een gebouw voor ongeïdentificeerde lijken. Een moriaanse is een zwarte vrouw en niet per se een Morin. Een morisk of morisco is een tot het christendom overgegane Moor. Mornaysaus is bechamelsaus met ei en kaas. Verwar Mormon, de god van de mormonen, niet met de mammon, de geldgod. Morphing is het morfen, het digitaal manipuleren of vervormen van foto’s tot morphs. Hij ging naar kapitein (Hans) Mors. Die morsebel (mors(e)pot) is nu morsdood (en dus morsipiep, mortje(s), mortie, mortelefitikus, mortibus). Een minder bekende koeienziekte is mortellaro. Moscovium is MC, (115, ununpentium), een moscovie is een grove mast (zeeden) en moscovade is ruwe, ongeraffineerde suiker. Spreek goed uit: mosagaat.

7. Moshen doe je in de moshpit. Bij het verkwiste geld denk ik aan het werkwoord mosen. Een mosjav (en zelfs meerdere mosjavim (VD), mosjaviem (GB)) vind je in Israël. Die opvatting is wel erg moslims. Mosselvergiftiging is mytilotoxisme. Hij staat echt op de mostwantedlijst. Mots (bon mots) zijn kwinkslagen. De MO-theorie gaat over moleculeorbitalen. Dat huwelijk was een mo(e)tje. Motorren kan je doen met een motormiep. Zij is een klappermolen, een moulin à paroles. Mouliné is moulinetgaren. Meerdere schapen over de dam zijn moutons de Panurge. De movers en shakers schudden een organisatie op. Een movel is een novelle die te lezen is op de mobiele telefoon. Dat was me wat, mozes kriebel! Een Mozambikaan komt uit Mozambique. Je betaalt daar met de munt metical, de MZN. 

8. Met een mp3-speler gebruik je de MP3-standaard om mp3’s af te spelen. Ik heb niet hardgelopen, maar wel hard gelopen. Zijn wishfulthinkingperceptie is heel sterk. De MRAB-bacterie wordt verder niet gespecifieerd. In de Noord-Afrikaanse keuken bakken ze msemmen. Het was weer much ado about nothing: veel drukte om niets. Muco is mucoviscidose, CF, cystic fibrosis, taaislijmziekte. Het mucoïde (mucoze = slijmachtige) rubberoïd was niet om aan te vatten. Dat mueslibrood is lekker. Wat zijn mudejars [moe-dèh-chahrs]? Een mugarts maakt in BE deel uit van een mobiele urgentiegroep. Nodum in scirpo quaerere [lett.: knopen in biezen zoeken] is muggenziften. Een mukluk is een winterse indianenlaars. Mulchen doe je met mulch of muls. Leg het verschil uit tussen multa, non multum en multum, non multa. Met multikul diskwalificeer je de multiculturele samenleving. Multilokaal gaat over verspreide locaties. Een multipurpose vehicle (MPV) is een ruimtewagen, een spacewagon. MSA is multisysteematrofie. Numismatiek: munt- en penningkunde.

9. Munrobaggen doe je in de Schotse Hooglanden. We bezochten het munt- en penningkabinet. Een mupi is een stadsinformatiezuil. Murfen is mobiel internetten (mobiel + surfen). Met Murks spreek je een combinatie van Marokkaans en Turks. Muscadelle geeft naar muskaat geurende witte wijn. Muscadets zijn wijnen uit het mondingsgebied van de Loire. Een musette is (ook) een trekharmonica en een muselet is een agrafe. Mushing is een wedstrijd voor sledehonden. Muskoviet is Moskovisch glas. Een must-carry zender of een must-carryzender, etc. Een microfoon kun je muten [oe]. Mutuum is verbruikleen. Een mva is een memorie van antwoord (en een mvt een memorie van toelichting). MvM staat voor Moeders voor Moeders en de MVM is de
Man-Vrouw-Maatschappij. Mwah, ik weet het niet. Myxopoëse is slijmvorming. 

 
 

1863 Dictee woensdag 22 april 2020 (1) dictee 6e Groot Oudewaters Dictee 2020 (via internet) √

Dictee - dictees [1863]

6e Groot Oudewaters Dictee 2020 (via internet)

75 * jaar vrijheid, droeve herinneringen en olijke blijheid (auteurs: collectief) 
* Ook:‘Vijfenzeventig 

1. De twintigste eeuw begon optimistisch. In 1905 werd de Rotary opgericht, die onder meer wilde “helpen bij het opbouwen van goodwill en vrede in de wereld” en kort na de Grote Oorlog [niet in VD, eigennaam, mogelijk ook: Groote Oorlog] zag in Genève de Volkenbond het levenslicht, een intergouvernementele organisatie met als doel een einde aan álle * oorlogen te maken.
* Zoals altijd is dit klemtoonteken zeer omstreden.

2. 10 mei 1940 maakte een eind aan het wensdenken: “oorlog”, echode het door Oudewater en “ben ik van Duitsen bloed” [deel Wilhelmus] moest plaatsmaken voor de nazigroet. De meeste geelbuiken [spotnaam inwoners Oudewater] verfoeiden de anti-Joodse [volk, niet: godsdienst] maatregelen en het gemeentepersoneel was druk doende [ww. druk doen, bnw. drukdoend(e)] met clandestiene persoonsbewijzen, maar voor leden van de NSB, spottend de zwarte vlektyfus [ook aaneen goed gerekend wegens zwartevlekkenziekte] genoemd, was Joden aangeven een lucratieve bron van inkomsten.

3. Van het confisqueren van fietsen, razzia’s, voedseldistributiekaarten, evacués, cichorei- [koffie weggelaten] of surrogaatkoffie en hongertochten ver buiten het Groene Hart tot rücksichtslose liquidaties: niets bleef de bevolking bespaard. De burgemeester verbood een NSB-propagandafilm en werd rigoureus naar het als interneringskamp ingerichte kleinseminarie in Sint-Michielsgestel getransporteerd. Bij Papekop sprongen door Gestapo-chefs [letterwoord, Geheime Staatspolizei – met hoofdletter(s)!] uit nazi-Duitsland bedreigden van de trein en gingen in de illegaliteit.

4. 4 mei ’45 [verkorting van 1945] ’s avonds werd via Radio Herrijzend Nederland [eigennaam] de capitulatie en dus een staakt-het-vuren bekendgemaakt: “Landgenoten, Nederland is vrij”, met als gevolg euforisch feestgedruis, rood-wit-blauwe drapeaus [vlag] aan de gevels en luidkeels gezang van het Wilhelmus. Ondanks de uitbundige stemming was 5 mei nog zeer onrustig. In een gevecht met Duitse soldaten langs de Waardsedijk stierven nog vier Oudewaternaren [VD, r niet voorgelezen].

5. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd al nagedacht over een nieuwe organisatie die de wereldwijde vrede en veiligheid zou moeten bewaken en handhaven. 49 (*) Rotarians schreven in 1945 op een blocnoteje mee aan het Handvest van de Verenigde Naties [eigennaam, lemma ‘lidwoord’, VD]. Volgende maand beleven we de vijfenzeventigste 5 meiviering [spelregels: datum met cijfer, maar ook vijfmeiviering werd goed gerekend]. De bevrijding betekende het herstel van onze vrije en open democratische recht(s)staat [GB, VD]. De rechten en vrijheden die daaruit voortkomen, zijn niet vrijblijvend. Ze scheppen voor iedereen een verantwoordelijkheid voor het behoud en het versterken ervan. 
* Ook: Negenenveertig

 
 

1862 Dictee maandag 20 april 2020 (1) dictee Oefendictee april 2020 (6) √

Dictee - dictees [1862]

Oefendictee april 2020 (6) 

1. Voor een maag-darmcatarre ga je naar de maag-, darm- en leverarts (mdl-arts, maag-darm-leverarts). Trouwens: MDL is de Moldavische leu. Een selenaut is bereisder dan een astronaut. Hij woont alle maäravim bij. De rij maagden vormde al zingend een maagdenrei. Moet het maat M (medium) zijn of XXXL (extra extra extra large)? Het duizelt me van de mac- en micwaarden. In haar macfarlane (of was het een mackintosh?) haalde ze de McDonald’s-maaltijd af. Moet de macisolie [maa-sie] er nog over? Macte animo: houd moed, moed! Macte virtute; ga zo voort! Een maaier kan op één dag één mad maaien. De madam speelde voor madame (ze madamde dus). De man leed onder het madonna-hoercomplex. Een Madonnabeeld is een madonna. De madera(wijn) komt van Madeira. De madonnalelie is een Madonnasymbool.

2. Bij de coronacrisis waren de magnieters hard nodig. Een groot orakel wordt magnus Apollo genoemd. De magtest test een hond op maatschappelijk aangepast gedrag. Een mahomedaan is een moslim. Een mAh is een milliampère-uur (hour). Een mahout [maa-hout] is een kornak, een olifantengeleider. De mainstreammedia worden aangeduid met MSM. De makuba kwam oorspronkelijk uit Macuba. De malbec is o.a. een rode wijn. De becquerel wordt afgekort tot Bq. Een mamil is een middle-aged man in lycra, een recreatieve wielrenner in een strak pakje. Een nangka is een jackfruit. Een chilipeper, gewoonlijk een hete peper, heet ook jalapeño. Je lijkt wel een kapucijnaap! Een mancave is voor ‘s mans hobby. M.s.c.: mandatum sine clausula, onbepaalde volmacht. Een manggis(stan) is een mango(e)stan (en een mangoe een mongos). Een mannesmannbuis is naadloos gewalst. Wat weten we van die Man ohne Eigenschaften? Niets, dus. De mantilla gaf haar mantiek cachet.

3. Een manpad is een man-portable air-defense system. Ook het mansoorperk behoorde tot de nalatenschap voor de mansoir [oo]. Het mv. van ‘maple leaf’ is ‘maple leaves’ of ‘maple leafs’. Maraskijn is marasquin of maraschino [k]. Doe mij maar een marctje [uitspraak!]. De marchese en de marchesa [k] (marquise) waren er beiden (vergelijk: maréchal, maarschalkse). Marcotteren is markotten. De marketingmanager was een interim-manager. Een marof (NL) is een maritiem officier. Marok is zoiets als paak. Het marsteken is ♂, het mannenteken; het vrouwenteken, het venusteken is ♀. Is er verband tussen een marteleitje en martelarij? Een marziale houding is martiaal [uitspraak!]. Een marva behoorde tot de Marva, Marine Vrouwenafdeling. Hij is honderd procent masculini generis. Met maskeren kun je een gezicht maskeren. Een mashrabiya is een decoratief houten rooster in een venster.

4. De beoogde bal lag masqué (ook een massé hielp niet!). Het massregeln is ringeloren. Jazeker: LLM staat voor Legum Magister, ook: M (master of laws). Wie MBA is, is master of business administration. Een mastoc is een overmatig dikke man. Masusarijst (SR) is gele rijst. Millibar kun je aangeven met mb of mbar. Zij is de nicht van haar matant. De mater saeva Cupidinum is de wrede moeder van Cupido. Het matjok lijkt veel op mahjong. Een matseive of matseva is een Hebreeuwse grafsteen. Mijn mattie had een goed contact met die mati. De Mauritaanse munt is de ouguiya, MRO (vroeger, nu: MRU), en de Mauritiaanse munt is de roepie, MUR. Bij of door de oosterburen te betalen tol is maut. Het quart d’heure de Rabelais is een mauvais quart d'heure. Hoe spreek je ‘mayor’ uit? [mee-juhr]. Maximus in minimis: het grootst in kleinigheden. ‘Mayday’ is de overbekende SOS-roep [Save Our Souls, in morse: … – – – (lang)… (kort)]. Een MB is een megabyte, een MiB een mebibyte.

5. Een mazzelpik maakt gelukkige kinderen. Met betrekking tot is m.b.t. of m.betr.t. Megabit per seconde is Mbps of Mbit/s. Een MBD-kind(je) lijdt aan minimal brain dysfunction (ook: minor brain damage). Moscovium (Mc) heeft atoomnummer 115. Zelfs VD schrijft nu
27MC-band. De MCDD is de multiple complex developmental disorder (denk aan autisme). Mdn of Mdyn: megadyne. De betekenis van mea tenuitas is: meine Wenigkeit. Ooit schreef ik megatronica voor mechatronica. Een allochtoon krijgt de nieuwe-Nederlanderstatus. Ne quid nimis is mèden agan (alles met mate, niets te veel) en nil admirari is mèden thaumazein (zich over niets verwonderen). Die mediateur (mediator) heeft gemediatet (gemedieerd). Goed lezen: placebomedicatie … Zij studeert medtech, medische technologie.

6. De Prins der Duisternis is de verpersoonlijking van Satan. De MPS is de meervoudigepersoonlijkheidsstoornis, ook: MPD, de multiple personality disorder. Om af te kicken gaven ze hem meet. De brug van Wheatstone meet de elektrische weerstand. Het Meetjesland is een streek in Noord-Oost-Vlaanderen. Ze gingen naar de meet-up van de SP-leidster. Geef eens een voorbeeld van een meewerkendvoorwerpszin. Mefloquine is een zeker antimalariamiddel. Een meg of een mega (MB) is een mega- of mibibyte (MiB). Het is daar megasupergezellig. Een megawattpiek (Mwp) is een miljoen wattpiek (Wp). Goethes laatste woorden zouden ‘mehr Licht’ geweest zijn. Een meiden- of maagdenprik is tegen het humane papillomavirus (HPV,
HP-virus). Ik zal je meimus slaan. In de meitijd drink je meiwijn, mogelijk in de me-time [lett. mijtijd]. Een mekanieker is een mecanicien. Me judice gaat deze vlieger niet op. Ik zal jouw mekake een mekajem verkopen. Melamine is een amine en melanine is een zeker bruin pigment. Zie je die meldenstruik daar?

7. Een melkaad is een aad (of ade). De melke(r)tier ging naar Melkes. Wat kan zij goed koristisch ademhalen! Wat is nou toch een meloochem? Een memobedrijf is geen producent van memo’s (mens- en milieuvriendelijk ondernemen). Je moet hem als memoiresschrijver nemen! Een MEMS is een micro-elektromechanisch systeem. Een mengras is geen gras. Een MEP is member of the European Parliament, lid van het Europees Parlement. Meperidine is net als pethidine een pijnstiller. Ook een merchandiser kan niet zonder een merchantbank. Een mescit is een kleine moskee zonder minaret. Conto a meta (een meta-affaire – de personen heten metisten) heeft veel van samsam doen. Metalrock is heavy metal. Meth is de verkorting van crystal meth (methamfetamine). Meticuleus is acribisch. Het
me-too-effect lijkt niet van toepassing op een MeToo-ervaring. Het meum et tuum is het mijn en dijn.

8. Hou toch op met dat gemevroi (quasivolkstaal, geen streepje daarin!). Een ME-vrouw is een ME'ster. Bespreek de begrippen zoetekouw, mezekouw en mezenkooi. Mio is miljoen, mia is miljard. Met MF wordt medium frequency bedoeld. MG6 is bij
programma-aankondigingen op televisie: meekijken gewenst voor kinderen tot zes (6) jaar (in de classificatie van het Nicam = Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media). Een mgw is een meergezinswoning en de mgz de maatschappelijke gezondheidszorg. Met MI wordt melting index, de smeltindex, bedoeld. De duckwalk is in de rock-'n-roll geïntroduceerd door Chuck Berry. Dit project is on hold gezet. De Mibtel is de MIB-30 (beursindex van Milaan). Dit restaurant kreeg drie Michelinsterren. Een microbead [maaj-kroo-bie:t] is een zeer klein korreltje plastic. Is het alice-in-wonderlandsyndroom (metamorfopsie) een kwestie van micropsie en macropsie? Een insectendoder is insectendodend.