zondag 27 mei 2018

1336 Dictee zondag 27 mei 2018 (3): dictee BeNeDictee 2018-04 √

Dictee - dictees [1336]

BeNeDictee 2018-04

De 66 woorden in vet en onderstreept moesten worden ingevuld.

Een next best oplossing [bnw.] (auteur: Rien Wisse)

1. Vertoonde de vijfenzestigenhalfjarige man
dementia-praesenilissymptomen [d p - jong beginnend]? Menig gaazspecialist [NL: ge­ri­a­tri­sche af­de­ling van een al­ge­meen ziekenhuis] vroeg het zich af, maar waagde zich niet aan pronostikeren [prognosticeren, voorspellen]. Wel kreeg de patiënt psychoanaleptica [pepmiddel, doping - mv.], die zijn sombere humeur remplaceerden [vervingen] door een prima de luxe stemming [bnw.].


2. Kort na Drievuldigheids(zon)dag [eerste zondag na Pinksteren,
r.-k.
] bezocht hij een geriatrieaios [aios = arts in opleiding tot specialist]. De wachtkamer was zo vol als mut [vgl. mudvol]. Een declassee [aan lagerwal geraakte, m. = declassé], wier [= vr.] rhinophyma [aardbeienneus] nogal opviel, las een méritoire [verdienstelijk - altijd e] geëdite [redigeren] teasestrip [met naakt]. Ter verjeugdiging van de meatspace [fysieke wereld vs. cyberspace] toonde een widescreen [tv-scherm] een vrolijkejongedeernentafereel en sierde een poster van de Antwerpse band dEUS de sycomorenhouten [vijg] wand. De plantenbak met het gele snavelhauwtje [hauw = plant, houw = slag bv. van sabel] en
de baard van Mozes [slaapkamergeluk, plant] viel uit de toon.


3. De net-nietspecialist, die hem in zijn spreekkamer ontving en hem met verwaten [aanmatigend trots, hoogmoedig] blik door zijn
so easy'tje [knijpbril] aankeek, droeg een ruimvallend toetoeppak [met toetoep(jas), hoog gesloten, opstaande boord]. Door zijn bruinverbrande huid leek hij wel wat tanorexia-achtig [verslaving aan zonnebaden]. Hij speelde met zijn standalonescrollwieltje [standalone = pc, niet in netwerk - ww. scrollen] en zei: "U lijkt beresterk van inhout oftewel stevig gebouwd [oorspr.: van schip], maar volgens onze covaartest [cognitieve vaardigheden] lijdt u aan korsakov [alcoholdementie] annex spleen [weltschmerz, taedium vitae]. Als u Koning Alcoholadept blijft, moet u veilig opgenomen worden."


4. De patiënt leek getroffen door een schroodbeitel [schrooibeitel] en rantte [roepen en tieren]: "Zeg gijsje goochem [goochemerd, slimme, handige jongen], dat slaat als kut op dirk [nergens op]. Ik ben soms uit de ket [uitgelaten, brooddronken] maar niet wous [gek]. In het gekkenhuis is geen knijt [niets, kriebelmugje] te beleven. Geen vits [ook: vis – niets] stelt het voor. Wil je mij de wijtenwagen [lijkwagen, wijte + n = huif van huifkar] in krijgen? Dan haal ik Opa-en-omadag [als: Moederdag, 4 juni, o is iets anders!] niet en krijg ik als beb [opa = pake, beppe, niet: bep - grootmoeder: bep, bebbe, bomma, etc]
van jonge jan en van lange jan [= slaag]. Ik heb niet eens een
ik-opatestament [erfrecht: direct aan kleinkinderen]. Dus hoezo
dik van zoute [dik oké]?"


5. De dokter zei: "U hoort van mij." Een week later ontving de patiënt de volgende brief. Na het lezen ervan was hij
van 't Lam Gods geslagen [verbijsterd].


6. L.S. [Lectori salutem, den lezer heil!]

Boe roepen [wel: boeroeper] dan wel begijne maken [drukte] terwijl wij bijeenwaren, compromitteerde [in opspraak brengen] uw kovet [goede naam, prestige, eer]. Ge schiept te veel [ww. scheppen] een sfeer van soupçon [argwaan, verdenking]. De door mij geconsulteerde taskforce [tijdelijke groepering] re-integratie, bestaande uit
collega-psychen [psych = psychiater], raadt u bij wijze van alternatief een Sluis [bnw., wel: Sluis' bgm.] woonproject aan. Het vlijt mij bijzonder goed u daarnaar te verwijzen. U kunt zich op meerdere manieren aanmelden. Zie aanmeldingswijzenbijlagepakket.
 

Hoogachtend, G. Aas, arts 

PS [postscriptum] In Van Dales geboorteplaats [= Sluis]  trakteerden [mv.] de souschef [adjunct-chef] et al. [afkorting, et alii = en anderen] vroeger maandelijks op pek- of alantswijn, tegenwoordig wekelijks.

 

 
 




1335 Dictee zondag 27 mei 2018 (2): dictee BeNeDictee 2018-03 √

Dictee - dictees [1335]

BeNeDictee 2018-03

De 70 vet en onderstreepte woorden moesten worden ingevuld. Toelichting in groen of blauw.

Boontje komt om zijn loontje (auteur: Lizi van Vollenhoven)

1. Met een kater van heb ik jou daar werd Appie W. wakker in zijn cel. Hoe was hij in godsherejezusnaam in deze vermaledijde situatie terechtgekomen? Geleidelijk begon het hem te dagen. Zijn plan was toch van een aan fielterigheid grenzende vermetelheid geweest. Een sterrenrestaurant annex zwartgeldwitwasserij starten en tegelijkertijd zijn overbuurman en rivaal op haute-cuisinegebied uitschakelen. Hoe kon hij weten dat tegenwoordig zowel dubbelgepromoveerde microbiologen als halfanalfabete [VD] straatschoffies zo torpide [med.: traag en sloom] waren dat ze geen kwartel van een patrijs konden onderscheiden? Als het nou om een quokka [kangoeroe] versus een tafa [buidelspitsmuis] was gegaan, had hij er begrip voor kunnen opbrengen. Maar dit?

2. Zijn instructies voor Mitchel P. waren duidelijk geweest: Schaf vijftienhonderd nog levende cicaden [ook: s - krekel] aan in de insectenspeciaalzaak en vijftig muizen in een gewone dierenwinkel. Om dit te financieren geef ik je carte blanche [geen mv., onbeperkte volmacht] met mijn creditcard. Ga zaterdag a.s. om 18.00 uur naar restaurant 'De gepluimde Patrijs', verschaf je toegang tot de frigidaireruimte [elektrische koelkast, mv. s] en laat alles daar los. Het restaurant is makkelijk herkenbaar aan het uithangbord met daarop een patrijs.

3. Voor de illustere doch van dubieuze moraal voorziene microbioloog Frederick M. was het consigne [opdracht] al even duidelijk geweest: Kweek voldoende E. colibacteriën [darmen, buikloop, infecties, ook aan urinewegen] om daarmee minstens honderd mensen een langdurige gastro-enteritis [maag-darmcatarre] te bezorgen, ga naar 'De gepluimde Patrijs' en zorg dat deze enterotoxineproducerende eencelligen in de hors-d'oeuvre [voorgerecht] terechtkomen. Ook voor hem zou hier een prettige pecuniaire [geldelijk, financieel] tegenprestatie volgen.

4. Tegelijkertijd zou in zijn etablissement 'De koddige Kwartel' de grande opening plaatsvinden. Vanaf vijf uur des namiddags werd een uitgelezen gezelschap van gourmands verwacht voor een cocktailparty, gevolgd door een veertiengangenamusediner [amuse + s]. Uiteraard waren journalisten van de landelijke dagbladen, alsook columnisten van societymagazines van harte uitgenodigd. De Amsterdamse onderwereld zou ook een geanonimiseerde afvaardiging sturen. Bij binnenkomst zou men vergast worden op een Aperol spritz in een ge-3D-print [ww. 3D-printen] cocktailglas. Nadat Appie een toost [heildronk] had uitgebracht op de aanwezigen, niet in het minst om de vertegenwoordiger van het college van B en W te imponeren, zouden de toastjes [geroosterd brood] met coquilles Saint-Jacques [meervoud - jakobschelpen], [crème de] chayote [pompoen, ook: labusiam] of aspic [koude gelei] van casselerrib [ge­zou­ten en gekookte var­kens­rib zon­der been] rondgebracht worden. Een creusetapa [creuse = Japanse oester, mv. n/s - VD/GB: tapa, mv. tapas/tapa's] kon uiteraard niet ontbreken, en voor de liefhebber was er zelfs een kopje kruudmoes [kruidmoes]. Dranken, van grapefruitsap tot Veuve Clicquot zouden doorlopend getapt kunnen worden uit fraai geciseleerde [zeer fijn bewerkt] vaten.

5. En toen was de grote dag aangebroken. Om vijf uur verzamelde een bont gezelschap van dames in chanelpakjes [little black dress, Coco Chanel] en heren in rokkostuum of frak [rokjas], soms zelfs met een gibus [hoge hoed], zich op het terras voor de wijd openstaande serredeuren. Een cocasse [zot, koddig] jongedame converseerde geanimeerd met een koketterende [flirten] oude taart, terwijl zij zich de petits-beurres (meervoud - zeker biscuitje) met crème fouettée [slagroom] en cassata-ijs [met vruchten] goed lieten smaken. Een loensende [scheel kijken] drinkebroer raakte geleidelijk aan sjikker [ook: sikker - dronken] door het teveel aan charoset [zoet gerecht op seideravond, joden] en probeerde met hand en tand antroposofische [levensleer Rudolf Steiner] homeopathie [alternatieve geneeswijze] te propageren als panacee [wondermiddel, tegen alle kwalen] tegen alcoholgeïnduceerde malaise. Een in taupe [donkergrijs als een mollenvel] zijde geklede charlatan [oplichter, kwakzalver] gooide daar echter wat bach(bloesem)therapie [bloesems met effect op de menselijke psyche] tegenin. Achter de coulissen [schuifwand toneeldecor] koutten (verleden tijd - ww. kouten = babbelen), met een aardbeiencoulis [vloeibare massa groenten en vruchten] in de hand, enkele ongure typen van laag allooi over de beste manier om een rivaal af te persen. Desniettegenstaande was het alleszins geslaagd totdat om zes uur het noodlot toesloeg.

6. De niet goed snikke Mitchel P. liet op hetzelfde moment zijn ongedierte los in het verkeerde restaurant als waarop de hautaine [hooghartig] Frederick M. zijn microben over de lekkernijen in 'De koddige Kwartel' uitstrooide. Het werd een pandemonium [hels lawaai]. De immer waakzame onderwereldfiguur Rocco B. betrapte Frederick bij zijn bezigheden en gaf hem een flinke watjekouw [oplawaai]. Mitchel, weliswaar niet goed snik maar wel loyaal, kon dit heterdaadje [betrappen tijdens het plagen van een vergrijp] niet accepteren en gaf Rocco een uppercut [opstoot, bij boksen]. Hierop mengden vastgoedmagnaat Harrie van der T. en bordeeleigenaar cum pooier [cum is hier: annex, en tevens] Eusjèn A. zich ook in de strijd. De eerdergenoemde (GB) coquette [behaagzieke vrouw, zie: koketterende in alinea 5] trok hierop haar uzi [machinepistool, ook: schot voor schot] onder haar vicuñawollen [verwant met ama en alpaca] jas vandaan en begon in het wilde weg te schieten. De sterkedrankcontainers [sterkedrank is al aaneen] veranderden in evenzovele danaïdenvaten [vat der Danaïden = bodemloos, hier: lek]. Terwijl de journalisten driftig aantekeningen maakten, probeerde Appie zo veel mogelijk van de Chateau Montifaud te redden door onder een vat te gaan liggen en gewoon zijn mond open te houden.

7. De via het C2000-systeem [niet in wdb.: communicatie politie] opgeroepen ME [mobiele eenheid] arresteerde onder het motto 'eerst meppen, dan uitzoeken' de hele bups en slingerde de goegemeente in het cachot. Naar het schijnt snakt Appie inmiddels naar de meest simpele McDonald's-maaltijd.

Shoot-outwoorden:
1. stafylokokkentonsillitis [sam. VD]

[bacterieën, amandelontsteking]
2. cervixdysplasie [idem]

[baarmoederhals, abnormale celgroei]

3. prosopagnosie [VD: gezichten niet herkennen = gezichtsblindheid].

 

 

 
 


1334 Dictee zondag 27 mei 2018 (1): dictee Groot Dictee Haaksbergen √

Dictee - dictees [1334]

Groot Dictee Haaksbergen 2018

Voor de laatste keer: waarom Rotary vermoeit met dictees (auteur: Edith xxx)

1. Het eerste HEN-dictee * was een tantaluskwelling: na aankomst in deze feeërieke ruimte waar normaliter wordt gegymd en gerecreëerd, mocht u consciëntieus meeschrijven met een quasi-intellectuele tekst.
* Haaksbergen, Eibergen, Neede

2. Wellicht is deze avond voor u opnieuw een worstcasescenario en zou u zich liever bevinden bij een miss-wet-T-shirtverkiezing.

3. Beaamt u het idee dat deze seance een elitaire vorm van
voor-de-gek-houderij van de taalminnende crème de la crème is, om de ongeletterdheid van hen die lezen niet supercool vinden, te taboeïseren?


4. Dit keer wordt niet gedoceerd over de degoutante patjepeeër of de zich in het geheel niet wassende clochard, die au fond het beste gedijt bij niet-vervuild water zonder amoebedysenterie.

5. Of deze woorden voorkomen in het curriculum van montessorischolen en vrijescholen [correct: vrije scholen; BE: school die tot het gesubsidieerd vrij onderwijsnet behoort – NL: steinerschool] is niet gecheckt en voor het predicaat excellent gaan deze woorden te ver.

6. Ook wordt niet, zoals eerder, gesproken over het verscheiden van gerenommeerde vips, waaronder [correct: onder wie; persoon] Johan Cruijff: Onze-Lieve-Heer deletete hem van de lijst van levenden, terwijl van zijn taalgebruik menig neerlandicus frequent en niet-aflatend eczeem krijgt.

7. Na uw enthousiasmerende acte de présence en het voorzetten van uw beste beentje als ware u van koninklijken bloede, blijkt de reikwijdte van uw fascinatie voor een goededoelenactie als deze: wij zullen als apotheose welgemeend applaudisseren, waarna wij allen ons vrolijk koutend gaan laven aan appetijtelijke spiritualiën!
 
 




dinsdag 22 mei 2018

1333 Dictee dinsdag 22 mei 2018 (1): dictee Groot Bar Broker Dictee 2018 √

Dictee - dictees [1333]

Groot Bar Broker Dictee 2018

Overspel (samenstellers: Timos Krabben en Mette Hermkens)

1. Het mistte zo, dat ik de afslag miste en in Bar Broker terechtkwam, waardoor ik stante pede onder de toog wilde hangen.

2. Als manlief ben ik de financiële kop-van-jut, al kent haar koopdrift één pluspunt: jaarlijks kunnen we voor een extra vakantietje eropuit gaan van het geld dat onze koters met haar luxevoorwerpen [ook: luxe voorwerpen, klemtoon] op de vrijmarkt terugverdienen. Desondanks heb ik haar in ons domicilie [het-woord] aan haar lot overgelaten.

3. Aangeslagen blijft zij thuis, sprenkelt eau de cologne uit de
eau-de-colognefles en begint op internet eBay af te schuimen voor een zo goed als nieuw blu-rayspelertje [VD].


4. Mijn huwelijk komt direct uit Dantes Hel. Als onze paden niet parallel waren gekruist, was ik al lang alcoholist af en nu een wat minder gedweeë geldschieter.

5. Simultaan dwalen mijn gedachten af naar het vuile spel der overspel en bekruipt mij de gedachte om mijn huwelijk te veronachtzamen. Plots valt mijn oog op een eclatante dame.

6. De vrouw die de hippe bar binnenliep, een miss twiggy aan de goede kant van de veertig, was smaakvol uitgedost in een bordeauxrode deux-pièces en een blouse met ovale vlakken, het precieuze gezicht perfect in de make-up.

7. Op de bühne van het horeca-etablissement stond een diskjockey die r&b [beter: arrenbie] en francofone hiphopnummers mixte tot een eclectische brij; een amuzikaal karweitje waarvan nochtans al menige liveopname [ook: live opname; klemtoon] was gemaakt. Enfin.
[alinea vervallen; tijdgebrek - VD ook tijdsgebrek]

8. Te midden van de pret makende jongelui leek praten met haar onmogelijk, maar ondanks de takkeherrie wist de bij de barman in het gevlij gekomen vrouw een vaasje en een schaaltje pralines te bemachtigen.

9. Door haar geflirt met de barman, miste ze mij, een fijngebouwde, wat oudere man – brilletje onder een cabareteske coupe van witte krullen – die bij de bar zijn stereotiepe breezer bestelde voordat hij haar ontwaarde.
[alinea vervallen; tijdgebrek - VD ook tijdsgebrek]

10. Heel even, keek ze smachtend naar mij, maar werd bijwijlen afgeleid door een slecht afgerichte dobermannpincher die niet alleen stonk, maar eens te meer met continu geblaf het dansen versjteerde. Plotseling verdween ze uit mijn blikveld. Kut. Kans gemist.

 
 



maandag 21 mei 2018

1332 Dictee maandag 21 mei 2018 (1): dictee Groot Opsterlands Dictee 2018 √

Dictee - dictees [1332]

Groot Dictee Opsterland 2018

In de Sa! [naam krant Opsterland] van volgende week woensdag staat het volgende verslag van vanavond, dat tegelijkertijd vandaag uw dictee is.

Van de pot gerukt [auteur: Bouke Oldenhof] 

1. Een enigszins verbouwereerde burgemeester Ellen van Selm dicteerde op woensdag 16 mei in Ureterp gedecideerd en consciëntieus een A4'tje [VD ook: A-viertje] met zestien zinnen vol curiositeiten. Het leidde tot opgetrokken wenkbrauwen en vergrote ogen van uiteenlopende grootte. Vele [beter lijkt: veel] deelnemers kreunden en zuchtten. Andere [mogelijk ook: anderen] verklaarden te lijden aan dyslexie. Een EHBO'er ging op zoek naar acute diarreegevallen. Een gestreste Nij Beetster [Nij Beets: dorp in de gemeente Opsterland] had tevergeefs van tevoren uitentreuren gerelaxt om relaxed te verschijnen. Een FNP'er [FNP = Fryslân Nationale Partij] meldde de redactie: 'Wy moatte noch altyd fjochtsje foar in diktee yn ús eigen taal, al iuwenlang.' [Friese taal, zie *] Een toevallig aanwezige Noord-Ier verklaarde: 'Beautiful. I love spells [Engels: spell = toverformule, betovering].' 
* Wij moeten nog altijd vechten voor een dictee in onze eigen taal, al eeuwenlang. 

2. Slimmeriken hoopten na voltooiing van het dictee dat de correctoren aan hun bureaus voor hen begonnen te applaudisseren. Sommigen verwachtten een nek-aan-nekrace. Een door een faillissement werkloos geworden caissière troostte zich daarentegen met een kop cappuccino van de conciërge. Een verfomfaaide
ex-wethouder keerde zich faliekant tegen het initiatief, dat hij achenebbisj noemde. Waarom golden trouwens ook de conventies van de Volkskrant? Om minuscule pukkels en eczeem van te krijgen!


3. Mevrouw Van Selm bleef nochtans ogenschijnlijk stoïcijns. 's Avonds na afloop verklaarde de Spaansgeoriënteerde [beter: Spaans georiënteerde] D66-coryfee tegen een 47-jarige inwoner van Opsterlands zestiende dorpskern Drachten-Azeven [bedrijventerrein]: 'Dat prestigieuze dictee was compleet van de pot gerukt. Ik word loco [VD: gek, maf].'
 



zaterdag 19 mei 2018

1331 Dictee zaterdag 19 mei 2018 (2): dictee Oefendictee mei 2018 (3) √

Dictee - dictees [1331]

Oefendictee mei 2018 (3)

1. Thomas Carlyle gaf aan de mens de titel 'sartor resartus' (de opgelapte kleermaker). Curieus, zoek maar na: VD heeft de Romeinse een (I) t/m twaalf (XII) en de Arabische een (1) t/m twaalf (12), maar laat nu net de Arabische tien (10) ontbreken ... Shour [sjoer] is Maghrebijns-Arabisch voor magie. Wist je dat siksiyuru [cicade] van 'zes uur' komt: aan het eind van de middag sjirpen [tjirpen, tsjirpen – als krekels] ze het hardst. NB: wat mussen doen is tjilpen, sjilpen of tsjilpen (ook: tjirren, tjiepen of striduleren). Het was een k-karweitje voor die coño [schoft] met zijn sjarel of zoals u wilt: tollie. De swa's [swaatjes] waren op zoek naar sma's [smas, smatjes, smaatjes], liefst een swell chick (chicka, chickie, chimeid). Noem je die wijnstok nu syrah, shiraz of zijn beide goed? Hij werd van Jutte naar Jenne, om de dagschaar, om de hooischaar, om de ijzerlijmpot, om ooievaarskuitenvet en om de rafelschaar gestuurd. Vanop het toneel kon je het goed zien. Vasculitis is vaatontsteking.

2. Na het commando 'staak het vuren' behoort er een staakt-het-vuren te ontstaan. De Wolgaduitsers en de Südeten-Duitsers voelen zich ongelijk behandeld. Laat je eens lekker botoxen en pas overigens op voor Filipino's en Gurkha's. Ik wist niet wat een kikibyte is, gelukkig weet VD – 2018 – het binnenkort ook niet meer ... Pas tegenwoordig – 2018 – op als je 'gynaefobie' moet schrijven. Een gynocratie is trouwens een vrouwenregering, gyokuro is Japanse groene thee met een enigszins zoete smaak, gyoza is in de Chinese keuken een soort van gefrituurde wonton [gerecht, ook: wantan], een gyre is een grote, ringvormige stroming in de oceaan en gyproc is brandveilig gips. Schrijf bij de juiste uitspraak panettone's. Voor 'luxe brood' mag je ook 'lux brood' schrijven. Een upr is een ultraperifere regio: zeer afgelegen overzeese regio's van EU-landen, bijv. Guadeloupe, Frans-Guyana, Martinique, Réunion, Madeira en de Azoren. Het meervoud van versaal(letter) is versaliën.

3. De Unizo is in BE Unie van Zelfstandige Ondernemers. Univoque is eenzinnig en univociteit is eenduidigheid [equivoque = dubbelzinnig – equivociteit]. In SR is unleaded ongelood. Un momento dado = (op) een gegeven moment [Johan Cruijff]. UNO: United Nations Organization, de Verenigde Naties. Uno acto is in één, onafgebroken handeling, uno animo is eensgezind en uno contextu is onafgebroken. De UNODCCP is de United Nations Office for Drug Control and Crime Prevention: VN-bureau voor Drugscontrole en Misdaadpreventie. Dat klinkt toch niet: onvervroren voor unverfroren? Vanboven pront [goed gekleed], vanonder stront (essetee, ook: van onderen). Alle zegen komt van boven, of moet je die van boven afsmeken (van God vurig afbidden). Wat komt eerst, de Vuelta of de Giro? Trezorier: thesaurier.

4. Bij de bougainvilles (ook: bougainvillea's – plant) werd in de vauxhall [vook-sohl, tuin] een vaudeville [luchtig muzikaal toneelstuk] opgevoerd. Hij verricht nogal wat (lopende)bandwerk. Hij was veruit de beste: hun prestaties lagen ver uit elkaar. Een vhs is een volkshogeschool en een VHS een video home system. De oude benaming is WWF: World Wildlife Fund, de nieuwe (sinds 1986) World Wide Fund for Nature [NL: Wereldnatuurfonds, WNF]. Het WTC is het World Trade Center, het Wereldhandelscentrum. Het woord 'flexzorg' schrijf je met een x'je en een z'je, niet met een k'tje en/of een s'je. XL staat voor extra large (en XXXL voor extra extra extra large), XML voor eXtensible Markup Language, SGML voor Standard Generalized Markup Language en HTML (de standaard met hoofdletters) voor Hypertext Markup Language (coderingssysteem voor het opmaken van internetpagina's).

5. Mollissima fandi tempora: het gunstigste moment om iemand aan te spreken, nl. wanneer hij in een toegeeflijke [toegefelijke] stemming is. De 'titel' Esq. (Hr.) komt meestal achter de naam. De afkorting S.P.Q.R. staat voor Senatus Populusque Romanus (senaat en volk van Rome * – het achtervoegsel 'que' is hetzelfde als 'et' er los voor en betekent 'en'). De staatse soldaten zijn i.t.t. de Spaanse naar de Staten-Generaal genoemd. Het geestelijk gezang Stabat Mater betekent letterlijk: de moeder (nl. van Jezus) stond (aan het kruis). Star Wars is een populaire naam voor het SDI (Strategic Defense Initiative). SRBM staat voor short range ballistic missile. 'Amice' is de aanspreekvorm van amicus [Latijn: vriend]. VD geeft als meervoud 'amices', in de advocatuur zegt men liever 'amici'. De vrouwelijke vorm van amicus is amica, meervoud amicae. Wil je op die manier vriendinnen en vrienden aanschrijven, dan luidt de aanhef 'Amicae amicique' Zie voor dat 'que' hierboven * bij S.P.Q.R.

6. Het SQL is de Structured Query Language (een computertaal voor het opvragen van gegevens in een relationele databank). De Zuidpool [VD] is het zuidpoolgebied. Een SWOT-analyse is een
sterkte-zwakteanalyse [strengths, weaknesses, opportunities, threats]. Nogmaals: CMYK is een drukkersterm [Cyan, Magenta, Yellow, Key – Ned.: cyaan, magenta, yellow en zwart – het Engelse 'key' verwijst naar de laatste letter k van 'black'] en RGB is een televisietechnische term [rood, geel, blauw]. Telepathie is nauw verwant aan gedachtelezen. Jazeker, thymine is in de biochemie 5‑methyluracil, een pyrimidinebase behorend tot de bestanddelen van nucleïnezuren. TIA is een transient ischaemic attack, voorbode van een beroerte. Ik zweer bij Tiense suiker. Een canabae legionis (zelfde mv.) is een Romeinse burgerlijke nederzetting buiten een legioenskamp. Ttb-dag:
trein-tram-busdag.


7. TNT is trinitrotolueen (trotyl). Dat wist je: TQM (total quality management) is ikz (integrale kwaliteitszorg). Hier nog eens het hele 'tripel'-verhaal: [GB] tripel (bier), tripelconcert (ook VD: voor 3
solo-instrumenten, bv. voor viool, cello en piano; dat van Beethoven met hoofdletter – Tripelconcerto)
en tripeltherapie (met 3 medicijnen, ik kwam ook quadrupeltherapie tegen – zie ook: Quadruple Alliantie 1718), [VD] bnw. tripel (ook triple = drievoudig), ook znw. zwaar trappistenbier of een glas ervan, ook: fijne polijstaarde (**), zonder toelichting: tripelfosfaat, tripelfuga, tripelglas, tripelpion, tripelpoeder (zie **), tripelpunt (evenwicht gas, vloeistof, vast stof), tripelspiegel, tripelsteen (** als delfstof), tripeltest (bloedonderzoek zwangere vrouwen, thans: combinatietest) en tripoli (zie **). En het '*triple*'-verhaal: [GB] triple [voetbalterm = treble: kampioen, beker en Champions League], triplet [o.a. in spectrum – vgl. singlet en doublet], triplex [3 lagen], tripleren [verdrievoudigen], triplexglas, triplexhout, triple A-rating [economie: AAA], tripleplaydienst, tripleplaypakket, tripleplaystrategie, tripleplayabonnement [tripel play = breedbandinternet, telefoon en televisie van 1 provider = aanbieder], [VD]: Triple Alliantie van 1668 en de Triple Entente van 1907, triple bogey [3 boven par], triple dip [drievoudige economische], Triple P = PPP = people, planet, profit, triple-sec (sinaasappellikeur), striplezer en tuinmelde is de Atriplex hortensis. Schrijf je 'rummikub' nou met een kleine of een hoofdletter? In ieder geval heb je dan gerummikupt; als gerummyd hebt, dan heb je rummy (een kaartspel) gespeeld. Als je smeerolie koopt: let op het SAE-nummer (Society of Automotive Engineers). Op Sacramentsdag vieren we het sacramentsfeest. Safe seks is veilige seks.

 
 
 

1330 Dictee zaterdag 19 mei 2018 (1): dictee Groot Nijkerks Dictee 2018 √

Dictee - dictees [1330]

Groot Nijkerks Dictee 2018

Wereldwijd is de strijd tegen laaggeletterdheid … (auteur: Bert Jurling)

1. Om eventuele teleurstellingen te voorkomen, graag eerst uw aandacht voor het volgende. In dit dictee zult u weinig orchideeën of a-capellakoren aantreffen. Vaak zijn hobbydictees schlemielige verzamelingen van exotische woorden, die je weliswaar in de Dikke Van Dale vindt, maar in het dagelijks leven nooit gebruikt.

2. Deze tekst is namelijk vooral bedoeld als een korte maar krachtige eyeopener over de risico's van laaggeletterd zijn.

3. Terwijl onze digitale wereld overspoeld wordt door provisorisch in elkaar geflanste YouTubefilmpjes [ook: youtubefilmpjes] en uit de losse pols geschoten selfies, groeit de zorg over wat genoemd wordt de ontlezing van de samenleving. Choquerend [ook: shockerend] is het toenemende analfabetisme in Nederland.

4. Een zorgwekkend kenmerk van laaggeletterd zijn is dat het vaak hand in hand gaat met een beperkte kennis van de wereld om ons heen. Laaggeletterd betekent niet zozeer dat we woorden als kaketoe, kangoeroe, papegaai en dromedaris niet correct kunnen schrijven, nee, het onderliggende probleem is dat steeds meer mensen nauwelijks meer weten wat voor dieren dit zijn.

5. Wat is een excellente manier om veel te leren over de wereld? Precies: dat is lezen! Met een bakje nacho's (nachochips) met guacamole binnen handbereik en, om met Annie M.G. Schmidt te spreken, een glaasje grenadine met een rietje. Lezen is een traktatie van heb ik jou daar en tegelijkertijd een remedie tegen laaggeletterd zijn. Laten we dus ook prinses Laurentien en met haar alle mensen in Nederland in ere houden die jaar in jaar uit de strijd tegen de ontlezing aanbinden door goed getimede promo's en voorleesactiviteiten.

6. Zo zijn we dan alweer aan het eind gekomen van dit referaat. U hebt hopelijk gemerkt: het was geen exclusief feestje voor mierenneukers en muggenziftende kommafetisjisten. Maar supereenvoudige
jip-en-janneketaal was het op de keper beschouwd ook niet. Laten we eerlijk zijn: een paar moeilijke woorden, daar is nog nooit iemand slechter van geworden. Nou ja, behalve dan misschien de deelnemers aan het Groot Nijkerks Dictee.