1292 Dictee vrijdag 23 mrt 2018 [1]: dictee Groot Dictee Tilburg (21e) 2018 √

Dictee - dictees [1292]

Groot Dictee Tilburg (21e!) 2018

Rituelen (auteur: Corné van Doorn)

1. In onze individualistische epoque met een overvloed aan egodocumenten en gejij-bak op de sociale media ontstaat steeds meer de het idee dat ons ik-besef tekortschiet en dat het ten enenmale de voorkeur verdient te appelleren aan een dimensie die ten algemenen nutte aangewend kan worden, omdat het in ons mens-zijn ruimte verleent aan het samenzijn: rituelen vol symboliek zijn hiertoe een geëigend middel.

2. Het hoeft dan noodzakelijkerwijze niet te gaan om het apocriefe occultisme: voorbeelden ervan zijn de alchemie die ernaar streeft een panacee oftewel levenselixer [ook: elixir] te creëren en de magie die zich bedient van grimoires [Wikipedia, niet in wdb.], instructieve handboeken om kwalen te genezen en amuletten of talismannen [GB ook talismans, dat bij VD als enige] te fabriceren op een volgens de rituelen verplichte locatie en met de voorgeschreven accessoires.

3. Van oudsher gedijden (n!) in de rooms-katholieke kerk velerlei tijdens de Beeldenstorm [specifieke, 1566] met acribie gekritiseerde rituelen: van het doopsel, oorspronkelijk bedoeld om te ontsnappen aan het voorgeborchte [zielen in afwachting van de komst van Christus], het oliesel, het vijfde sacrament [van de 7] van de Heiland, toegediend bij het sterven tot de communie: de gelovige ontvangt van de celebrant [de mis celebreren = opdragen], vaak bijgestaan door een of meer acolieten [misdienaar – plant = akoniet!], de geconsacreerde [wijden, consecreren kan ook] hostie tot dan bewaard in het tabernakel [daarin wordt de hostie, het Allerheiligste, bewaard] voorzien van godslamp [altijd brandende olielamp of speciale kaars voor het tabernakel] en conopeum [gordijntje voor het tabernakel, ook: zijden omhulsel van de ciborie = ciborievelum – mv. conopeums] in een ciborie [kelk met deksel voor bewaring van geconsacreerde hosties, ook: ciborium].

4. Ook in het leven van alledag wordt door Jan en alleman veelvuldig gebruikgemaakt van soelaas biedende rituelen, nochtans vanuit de oud-Hollandse nuchterheid on-Nederlands. Naast de hype van het roken van de waterpijp in shishalounges wendt de Nederlander zich allengs meer tot de innovatieve mores bij het overlijden van dierbaren zoals de digitalisering van bidprentjes en het vervaardigen van replica's van bijvoorbeeld een hand van overledenen.

5. Voor sommigen wellicht ook het frequenteren van houseparty's in bijwijlen obscure accommodaties om geholpen door een stroboscopische sfeer en een niet-versmade [m.i. bedoeld: niet te versmaden] hoeveelheid ecstasy en wat dies meer zij aan stimulantia te ontsnappen aan, achenebbisj [GB], de positie van een loser en te worden ondergedompeld in een kakofonische caleidoscoop van tongstrelende en welriekende vibraties, om de scene maar met een synesthesie [stijlleer: verbinding van woorden uit verschillende zintuigsferen – zoals schreeuwende kleuren] te verwoorden.

6. Ook de sport kent een groot scala aan rituelen: van het kruisjes maken voor je de arena [gezegd: niks met Ajax – en dus niet: ArenA] betreedt tot zoals bij het Nieuw-Zeelandse rugbyteam het uitvoeren van de haka, een inheemse dans van de Maori's. Wellicht gaan de deelnemers aan de Alpe d'HuZes ervan uit dat het al of niet
ge-sms't of geappt hebben met het thuisfront niet onbelangrijk is zoals voor participanten aan dictees het Groene Boekje [maar curieus: helemaal voorin GB in het colofon: "De merknaam Het Groene Boekje is als merknaam beschermd (donorprincipe!?)] op het nachtkastje of Van Dale onder de peluw [hoofdkussen] van het lits-jumeaux [mv. + s].

 
 

 

1291 Dictee dinsdag 20 mrt 2018 (1): dictee Groot Dictee van Urk 2018 √

Dictee - dictees [1291] 

Groot Dictee van Urk 2018

Urker politiek in 2018

1. Dit dictee biedt je een potpourri van de verkiezingsleuzen en (-)programma's van onze plaatselijke politici.

2. Onze progressief-liberalen zijn afgetaaid, evenals het trumpiaanse Beter voor Urk, maar we verwelkomen een nieuweling zonder calimerocomplex: de PVV.

3. Deze laatste partij vindt dat de hondenbelasting omlaaggebracht [GB], de dracht van boerka's en nikabs hier te lande verboden, en de controle op fietsverlichting niet veronachtzaamd moet worden.

4. Onze oranjegestropte SGP'ers betogen een koestering van het cultuurhistorisch erfgoed, meer oplaadpunten voor elektrische fietsen en een rodeloperbenadering voor nieuwe bedrijven.

5. De UGP bedrijft prinzipienreiterei voor de zondagsrust, wil een tweejaarlijkse prijs voor de Urker van het Jaar en een goede
ov-verbinding met het toekomstige Lelystad Airport.

6. Hart voor Urk wil 35 hectare meer bos, een centraal busplein en een geüpgraded Westgat.

7. Het CDA bakkeleit graag over een goed geoutilleerde sporthal, budget voor cultuureducatie en een communicatieplan om het onnodig negatief imago van Urk bij de paparazzi te verbeteren.

8. De ChristenUnie wil in parallellie met het christensocialisme waarin Urk al decennialang excelleert, ruggensteun bieden aan volontairs om hun kwestieuze positie te schragen.

9. Gemeentebelangen staat een kwijting van taken voor van de wethouder die zich met visserijzaken vermeit.

10. Alle partijen verenigden zich rechtdoorzee in een pleidooi voor vernoeming van Urker straten naar nationale zeehelden, al waren dat geen brave hendriken. Nu nog een Oranjevereniging [GB, VD] … Dispereert [als eigennaam, archaïsch, anders ook: Dispereer – in beide gevallen ook kleine d denkbaar] niet!

 
 

1290 Dictee maandag 19 mrt 2018 (2): dictee Groot Abcouder DIctee 2018 √

Dictee - dictees [1290]

Groot Abcouder Dictee 2018 (geen titel, auteur: Bob Zevering)

De 55 onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.

[Uitgebreide uitleg bij de invulwoorden op aanvraag verkrijgbaar.]

1. Het pittoreske plaatsje Abcoude breidt zich uit. Op de locatie Land van Winkel vind je spiksplinternieuwe opzichzelfstaande woningen en twee-onder-een-kapeengezinswoningen. Bij het Abcoudermeer hebben de prestigieuze appartementencomplexen voor geprivilegieerden de oever geüpgraded tot een boulevard met mediterrane allure.

2. Enkele starre dorpsgenoten staan nochtans negatief tegenover de kolossale nieuwbouwprojecten. Ze zien de architectuur van de accommodaties niet als verfraaiing en beweren vilein dat de nieuwe plannen onder auspiciën van een apezatte stagiaire op een A4'tje in elkaar zijn geflanst.

3. Dat BN'ers als Peter van der Vorst en Patrick Lodiers de schoonheid van Abcoude appreciëren en zich inmiddels in het dorp hebben gesetteld, vinden de xenofoben in ons dorp ondraaglijk. Temeer omdat ze bang zijn dat de quasi-intellectuele tv-bobo's zich Abcoude meer en meer zullen toe-eigenen.

4. Initiatieven als het nieuwe filiaal van onze broodbakker Both, de
espresso- en cappuccinobar Ollie's en de shop-in-shops bij Abcoude Proof zorgen voor meer reuring in het dorp en zijn daarom volgens ons sowieso een aanwinst. Napa Italia is helaas failliet en of er ooit nog koks in het pand zullen kokkerellen, daar zijn de ins en outs me niet van bekend. Verder moet de gemeente snel meer winkels acquireren om de hoofdstraat verder te verlevendigen.

5. Tijdens de excellente Lions' erwtensoepactie frequenteerden klanten uit heel Abcoude en contreien de nieuwe Plus. 's Morgens was het al vroeg een drukte vanjewelste [GB ook: van jewelste, van je welste] omdat enkele slimmeriken koste wat het kost recht voor de ingang wilden parkeren om tijdens het takkeweer de emmertjes copieuze soep snel in te kunnen laden.
Curieus: omdat erwtensoepactie geen invulwoord was, kon je moeilijk anders dan Lions' [Lions hier los kon redelijkerwijze niet!] invullen. Echter: door 'de excellente' wordt Lionserwtensoepactie een 'gewone' samenstelling. Zou je 'de excellente' weglaten, dan kan Lions' erwtensoepactie [van de Lions, bezitsvorm] wel!

6. De plannen voor de bouw van het nieuwe zwembad zorgden voor veel commotie en impetueuze reacties in de raad. Gelukkig werden de plannen uiteindelijk geaccordeerd. De burgemeester was erg verbaasd dat het bakkeleien en kissebissen over de begrote kosten zelfs na het akkoord doorging. Hij nam een rigoureuze beslissing en liet iedereen weten dat niets zo'n ordinaire ruzie kon billijken en dat hij zich distantieerde van de hele controverse. Dat de lessen aquarobiccen en therapeutisch bewegen in water voorlopig een illusie blijven, is echter klip-en-klaar.

7. We zullen enigszins van ons à propos zijn gebracht als u de Nederlandse taal dusdanig beheerst dat u geen fouten in de diverse aberraties en idiosyncrasieën heeft gemaakt. Wij zullen u dan fêteren en eren. We gaan ervan uit dat u allen onze facebookpagina liket en ook op andere media kond doet van het dictee. Tot volgend jaar bij de volgende editie van het Groot Abcouder Dictee.

 
 

1289 Dictee maandag 19 mrt 2018 (1): dictee Lionsclub Warmond Slot Teylingen 2018 √

Dictee - dictees [1289]

Dictee Lionsclub Warmond Slot Teylingen 2018

(Geen titel, auteur: Max van der Zwaag)

1. Dictees zijn, ook in de Zuid-Hollandse Bollenstreek [specifiek díé, met hoofdletter dus], bedoeld om relaxed in plaats van gestrest jouw spelling op te vijzelen. Magnifiek dat een gemêleerd en flamboyant gezelschap zich hiervoor laat fêteren in cafés en accommodaties als deze, als een charitatief [ook caritatief, andere uitspraak] doel hiervan kan profiteren.

2. Heeft de Nederlandse taal parallellen met de bollencultuur? Onze taalregels lijken net zo rechttoe rechtaan als de tot op de millimeter nauwkeurig beplante rechte stroken met hyacinten op de bollenvelden. Maar zou je als een jan-van-gent boven het taallandschap zweven, dan lijkt het Nederlands een labyrint met een mêlee aan uitzonderingen, als rode tulpen in een begroeiing van trompetnarcissen. Dergelijke excepties kunnen je verstoren als blèrende, aartslelijke baby'tjes, voortgeduwd door omaatjes op een vredig ogende paasochtend in de Keukenhof [eigennaam].

3. Al heb je consciëntieus geoefend en is spelling je jarenlang gedoceerd, beklijven doet het nochtans moeilijk, door de antiaanbaklaag waar ons kortetermijngeheugen mee behept is.

4. En toch, zoals karrenvrachten Chinezen uit touringcars lyrisch worden van ons Bloemencorso [plaatselijk een eigennaam, daarbuiten met kleine letter], zo kan een dictee met een mozaïek aan buitenissige woorden, die als praalwagens passeren, euforie teweegbrengen bij menige taalvirtuoos of eendagspoëet. Anderen zullen onmiddellijk hun toevlucht zoeken tot de cafeïne van een cappuccino met bavaroisgebak of een kurkentrekker vragen om hun promillage op een troostrijk niveau te brengen.

5. Zelfs voor bollebozen en slimmeriken is een dictee geenszins te bagatelliseren, geen abc'tje, laat staan een een-tweetje, niet te verwarren met een tweetje [ie, Twitterbericht – ook t].

6. Mocht u straks gechoqueerd [ook: geshockeerd] en verbouwereerd zijn over een bepaald niet florissant, of zelfs vernacheld resultaat met gênante omissies, ga dan geen krokodillentranen plengen, penicilline halen, of de jury betichten van muggenziften, maar troost u met de gedachte dat uw deelname diepgewortelde, goede intenties naar boven heeft gebracht, zoals een bloem uit zijn bol gaat en uitkomt voor waar hij voor staat.

 
 

1288 Dictee zaterdag 17 mrt 2018 (2): dictee Groot Dictee Rotary Brielle 2018 √

Dictee - dictees [1288]

Groot Dictee Rotary Brielle 2018

(geen titel, auteur: Fred Langelaar)

1. Wederom organiseert de Rotaryclub Brielle het bekende en gevreesde Groot Dictee. Voor de twaalfde keer is er gedubd en gedelibereerd om een passend dictee te creëren.

2. Ook ditmaal vormt het hotel Het Wapen van Marion aan de Zeeweg, en tot kort voor de Tweede Wereldoorlog nog aanpalend aan de boulevard, in het idyllische en pittoreske Zuid-Hollandse dorp Oostvoorne, de entourage.

3. Van heinde en verre hebben deelnemende scribenten, oftewel schrijvers, zich zo-even aangemeld onder wie ook enkele door de wol geverfde bollebozen.

4. Het leiden van een Rotaryclub is, naar verluidt, geen sinecure en veroorzaakt vaak keuzestress. Dit geldt in het bijzonder voor de ideeën aangaande en de uiteindelijke keuze van het goede doel. Charitatieve (ook: caritatieve, andere uitspraak) instellingen van uiteenlopende categorieën, zijn er te allen tijde op gebrand om zo veel mogelijk serviceclubs te enthousiasmeren.

5. Nochtans slaagde Rotaryclub Brielle – zonder veel weifelen en twijfelen – erin een excellent project te vinden in de vorm van de campagne Support Casper – geïnitieerd door professor doctor Casper van Eijck, verbonden aan het Erasmus Medisch Centrum – onderdeel van de Stichting Overleven met Alvleesklierkanker.

6. Het doel van deze stichting is de bewustwording rond alvleesklierkanker te vergroten en zo veel mogelijk pecunia in te zamelen ter financiering van onderzoek en nieuwe geavanceerde behandelmethoden.

Klein grapje als toevoeging (de jury vond dat 'ofte wel' los moest).

'Oftewel' ofte (ofwel) 'ofte niet'?
In Oostvoorne weten ze het nu wel: maak nooit ofte nimmer – nooit en te nimmer – een fout in de tekst van een dictee ofte (ofwel, oftewel) lever een correcte tekst af, anders word je uitgejouwd ofte niet gelauwerd.
['Ofwel' is een versterkte vorm van 'of'.]

 
 

1287 Dictee zaterdag 17 mrt 2018 (1): dictee Oefendictee maart 2018 (2) √

Dictee - dictees [1287]

Oefendictee maart 2018 (2)

1. Nog maar eens: de hoorn des overvloeds is de cornu copiae (mv.: cornua copiae), ook wel: cornucopia (mv.: cornucopiae). Hoornkiezel is chert [tsjèhrt]. Ontsteking aan de cornea is keratitis. Hoorn ligt aan het Hoorns Hop. Wat hoosje mag weten, mag Joost weten. Hoe heet dat Noord-Amerikaanse indianenvolk? Antwoord: de Hopi! Zo'n hub, is dat een soort computerachtige hop-over? Het rijk van de Gouden Horde kwam na Djenghis Khan. Ze is nog hornyer (geiler) dan haar zus. De hortsik riep 'hortsik'. Van een hospies naar een hospice gaan is waarschijnlijker dan omgekeerd. De softwarefabrikant zorgde voor hotfixes. Hij is van houtem of Houthem: hij is schriel, gierig. Dat is nou houthoudend papier. Een wicket wordt ook houtwinkel genoemd. Ik voel me als in een huis clos [wie-kloo]. Het mv. van genius domus is genii domus. Een huissier [wie-sjee] is een deurwaarder. Zullen we huistoe gaan?

2. Zet dat maar bij het grofvuil. De hukou [hoe-kou] was een sociaal systeem in China. Van der Hummus wordt ook wel met dinges of huppel(d)epup aangeduid. Een humvee [ə ie] is een multifunctioneel legervoertuig van een bepaald type [HMMV – high-mobility
multi-purpose vehicle]. Huppekee, hupsakee, huppakee, huplakee, daar gaan we dan. Hurry-up iets doen gaat in een hurry. Een bahut is een hutkoffer. Als handgeld kon je de godspenning krijgen. Hercules doodde de hydra van Lerna (als eigennaam: Hydra). Een hydraulische pers wordt ook wel pers van Bramah of bramahpers genoemd. In de chemie is hyosciamine [de c hoor je niet!] een alkaloïde uit planten van de nachtschadefamilie. AR, augmented reality, is hyperrealiteit. Die banden zijn duidelijk gevulkaniseerd. Aan de muur hing een plaket. Een standstill is een dierenvervoerverbod. Is het heitres Franzosenvolk of vrolijk fransozenvolk?

3. Ik wil graag het aantal ampères, de ampèrage, weten. Ze heeft hem er maar weer opuit gestuurd. De gothique rayonnant is de rayonante gotiek. Zouden die guerrilla-activiteiten nou veel last hebben van gorilla's [in de classificatie: de Gorilla gorilla] zoals de laagland- en berggorilla's? Wist je dat de mocromaffia uit Marokkanen bestaat? Intensiveren is hetzelfde als intensifiëren. Een taiga is een moerassig naaldwoud ten zuiden van de toendra's in de noordelijke poolstreken. Als je aan rypofobie lijdt, ben je smetvrezig of smetvrezerig. De peinture barbarisme is door Jan Cremer geïnitieerd. In een chiropraxie werken chiropractors (chiropractici, (botten)krakers). Een oudtante is een tante van vader of moeder (van een ouder dus). Ook goed: zus van grootvader of -moeder. Brisante vraagstukken zijn explosief: tot grote moeilijkheden en problemen leidend. Vermouten [NL] heeft een linkje met vermout [èh, oe, klemtoon wisselt]. Dat linkerpaard was een nog linker paard dan gedacht.

4. Je kunt op veel manieren minnend zijn: tv-minnend, comedyminnend, waterpinnend [hydrofiel] en koudeminnend [psychofriel]. Dat is nou juist des poedels kern (!)! Of bedoelde je: des Pudels kern? De heer A. woonde dicht bij de kern, maar mevrouw B. woonde het dichtstbij. Ken je Ollie B. Bommel (en Tom Poes)? Wat werkt beter: lapis infernalis of lapis divinus? Een rebel without a cause is een opstandige jongere, m.n. van welgestelden huize, zonder idealen, die niet precies weet waartegen hij in opstand moet komen. Ga jij ook naar dat bal musetteje? Snapt u dat nou: op weg is onderweg? Onder de en-tout-cas bleef mijn encas droog. Mama's kindje is lief. Pileren is tot bolletjes maken. Een kwantumbit is een qubit. Met realen kon je vroeger betalen.

 

1286 Dictee vrijdag 16 mrt 2018 (2): dictee Groot Dictee van Zeewolde 2018 √

Dictee - dictees [1286]

Groot Dictee van Zeewolde 2018

Natuur (auteur: Hans Brouwer)

1. De Boekenweek 2018 staat in het teken van de natuur. En terecht! Maar toch wordt al eeuwenlang de vraag gesteld: "Wordt het overleven voor Moeder Natuur of zullen wij samen met haar en onze oor- en oogstrelende gevederde vriendjes en andere natuurbewoners een gewisse cultuurdood sterven in onze door non-conformistische architecten vormgegeven woonomgevingen, waaromheen zelfs het allerlaatste stukje stadsstruweel is wegbezuinigd?"

2. Voor deze vraag worden wij gesteld, terwijl momenteel elders in een onbeduidend dorpszaaltje onze politici gebroederlijk het plaatselijk electoraat, oftewel stemvee, bepraten, terwijl ze elkaar in de afgelopen jaren voortdurend benijdden om de wederzijdse initiatieven tot het volbouwen van Zeewolde met optrekjes die zich kunnen meten met de stilistische hoogstandjes van Brasilia, de avant-gardistische wijken van Parijs en, niet te vergeten, de Londense wijk waar de Engelse parvenu's zich plegen op te houden.

3. Waarom toch? Waarom verlaten onze uitsluitend op vooruitgang en eigenbelang gefocuste stads- en dorpsbestuurders zich op in rechte lijnen denkende stedenbouwkundige ontwerpers? Waarom vertonen onze leiders dat kip-zonder-kopgedrag waardoor zogenaamd gewone burgers zich gedwongen voelen tot het hebben van gevallenbladvrees, huismijtangst en arachnofobieën [vrees voor spinnen]? Om maar enkele kwalen uit de top tien van hedendaagse ziekten te noemen.

4. Wist u overigens dat in het thans bijna op zijn einde lopende decennium zich hovenier noemende tuinlieden maar liefst 18 miljoen m² [vierkante meter] tuin bestraatten met dwarsgebakken waalmoppen, Beierse vulkaansteen, Wallonische leisteenbrokken en meer van dat soort bloemen- en plantenschuwe al dan niet hardgebakken materialen?

5. Gelukkig zijn er ook tegenovergestelde tendensen [ook: tendenzen]. De voorhoedespelers zijn weliswaar eigengereide fanatici uit het veld van de biodynamische wetenschappen, maar de eerlijkheid gebiedt dan ook te zeggen dat deze natuuraficionado's hun denkbeelden daadwerkelijk hebben kunnen doen postvatten in de gewoonlijk zo steriele hersenpannen van onze volksvertegenwoordigers. Dat dat is gebeurd als gevolg van hun eeuwigdurende herverkiezingsgeilheid valt niet te ontkennen.

6. Het pleiten voor de instandhouding van de natuur is dus gelukkig weer salonfähig en dat heeft weer geleid tot positieve aandacht in de media, waarbij onze eigen Zeewolde Actueel [gratis krant] en de Blik op Zeewolde [eigennaam, gratis maandblad] een niet weg te denken plaats innemen.

7. Geitenwollensokkendragers kunnen dus met een gerust hart hun gejeremieer staken, want voorlopig hoeven zij zich nog niet te begeven naar de teraardebestelling van het natuurlijk [bij dictees geen streepje als in: natuur-lijk, maar wel leuk].