1260 Dictee vrijdag 02 febr 2018 (1): dictee Het dictee van Kampen 2018 √

Dictee - dictees [1260]

Het dictee van Kampen 2018

Sjoemelsoftware-effecten (auteur: Hans Renkema)

NB Tip: als een woord met koppelteken aan het eind van een regel komt, kun je dat in Word met Shift+Enter ervoor (zogenaamde zachte return) naar de volgende regel 'dwingen'. Deze tip is ook van belang voor de diapresentatie van het correcte dictee!

1. Sjoemelsoftware hoort bij dieselgate, [afko!] nl. de met een exquis cognacje beklonken top secret [bnw.] kartelafspraken, gemaakt in een tête-à-tête van hautaine Duitse autofabrikanten om ontoelaatbare uitlaatemissies te maskeren door softwarematig hun dieselmotoren te laten switchen naar een schone modus indien de auto inpandig op een rollerbank gecheckt wordt.

2. De reikwijdte van deze houdiniact [uitspraak: oe] in een ivorentorenhouding blijkt welteverstaan pas goed bij de als milieuvriendelijk verkochte BlueMotiondiesels [merknaam, wel aan elkaar!] van Volkswagen die op de weg tot ruim [cijfers!] 2000 maal [alternatief: tweeduizendmaal; wel: duizend tweemaal!] zoveel stikstofmonoxide uitstoten als in de test op de rollerbank van de iezegrimmen van de keuringsinstantie van de Rijksdienst voor het Wegverkeer [eigennaam].

3. Men vraagt zich in gemoede af of bij een dergelijk grootschalig frauduleus handelen linguïstisch het gebruik van het meer informele 'sjoemelen' nog wel adequaat is, gezien het feit dat men de milieubewuste en op het klimaat bedachte cliënt willens en wetens ronduit heeft vernacheld.

4. Zo onbegrijpelijk als de grenzeloze naïviteit [naïveteit, maar dat spreek je anders uit] waarmee men dacht deze malicieuze smeerpijperij geheim te kunnen houden, zo begrijpelijk is de boosheid van de Duitse, de Dokkumer, Blaricummer of Lelystatter Mercedesbezitter, die zijn nieuwe en op-en-top schoon geachte auto van [symbool: plusminus] ± [dubieus: in de wiskunde betekent ± 3 niet plusminus (ongeveer) 3, maar 'plus of min 3', de oplossing van de vgl. x² = 9 is x = ± 3 in de verzameling van de gehele getallen. Het juiste symbool in de wiskunde is ≈] [cijfers, euro als symbool: tachtigduizend euro] € 80.000 publiekelijk gedegradeerd ziet tot een van de meest vervuilende bakken met een tweedehandswaarde [met andere klemtoon kan ook: tweedehands waarde] van nul komma nul [ook leuk: nul komma niks].

5. Het achterwege laten van een goedkope, proactieve panacee [panacee is een de-woord en geen het-woord] via het additief ureum, opgelost in gemineraliseerd water, gecombineerd met een katalysator – een truc uit de trukendoos voor trucks – met een reductie van meer dan [cijfers en symbool] 50% van de toegestane uitstoot van [chemische notatie:] NO_x, moeten de autoproducenten nu bekopen met een miljardenschade via claims van hun clientèle [uitspraak: ahn], maar ook van gouvernementen die het realiseren van hun klimaatdoelen gesaboteerd achten.

6. Nog op een andere manier hebben de va-banque spelende fabrikanten zichzelf vergaloppeerd vanwege de taboeïsering van hun dieselauto's en de roep om elektrificatie van het wagenpark waarvoor de Duitse auto-industrie nog zeer veel research moet verrichten, gepaard gaande met enorme ontwikkelkosten, terwijl Chinese en Amerikaanse concurrentie hun [er werd 'hen' gelezen en dat moest men dus ook opschrijven] al mijlenver vooruit is.

7. Modernisering van het nu vermaledijde dieselprincipe is een no-go [GB en VD] omdat Duitse, maar ook steeds meer Nederlandse en andere grote Europese steden, de diesels de toegang tot hun binnensteden verbieden en landen als [afko!] o.a. Noorwegen – waar het wagenpark nu al heel snel ver-e't [ww. ver-e'en, vergelijk sms'en en ge-sms't] – al binnen een decennium van alle fossielebrandstofauto's [3-ledige samenstelling aaneen: ((fossiele + brandstof) + auto's) – het zijn geen fossiele auto's ...] met hun [chemische notatie:] CO₂- en
NO_x-uitstoot af willen.

8. Zo heeft ergerniswekkend winstbejag onbedoeld geleid tot versnelde ver-e'ing [referentie: VTM'isering, de dicteetekst vermeldde het foutieve: ver-e-ing] via zon- [het streepje suggereert het woord zonkracht – VD en GB, GB ook nog zonnekracht, maar 'zon' [los] kan ook heel goed: het streepje is absoluut niet afdwingbaar!] en windkracht van onze toekomstige mobiliteit waarin wij wellicht in sjamberloek [kamerjas] en met een kop earlgreythee in zelfsturende e-auto's [uitspraak: ie] – met hopelijk onversjoemelde software – voice controlled [niet in wdb. en dus de Engelse schrijfwijze van dit leenwoord [spraakgestuurd] – mijn znw. voicecontrol(s) paste hier absoluut niet en omdat ook dat niet in de wdb. staat, had ik ook dat op z'n Engels moeten schrijven: voice control(s)] op weg naar elders onze e-zines [uitspraak 2018: 'ie-ziehns', ook al in papieren VD 2015!] digitaal consumeren zonder een stuur aan te raken en dit alles tot heil van ons milieu.

Tip: het hele GB vind je geactualiseerd en in feite [kijk maar eens bij een werkwoord] nog uitgebreider op www.woordenlijst.org!

 
 

1259 Dictee woensdag 31 jan 2018 (2): dictee Oefendictee januari 2018 (4) √

Dictee - dictees [1259]

Oefendictee januari 2018 (4)

1. GB zegt 'skaifauteuil', van VD mag ook 'skai fauteuil'. Op een skraki (skratjie) kun je skrakipoku [skratjie pokoe] begeleiden. Op de medische beurs was ook een stentstand aanwezig. Bij elkaar insteken is gearmd gaan. Je kent Pinocchio [2020: Pinokkio] wel: een ledenpop, hoofdfiguur van het bekende kinderboek van Carlo Collodi (1883). Eén Inuk (Eskimo), twee en drie Inuit (die spreken Inuktitut). Een bovenlandse aak komt van de Weser of de Boven-IJssel, bovenlandse hengsten uit Holstein, Oost-Friesland. Meum et tuum is mijn en dijn. Hoe schrijf je 'te werk gaan' en 'tewaterlating'? De Japanse term voor harakiri is seppuku. De oud-FIOD-medewerker [in NL: Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst – voor 2010: FIOD-ECD – Economische Controledienst] liep tegen de lamp. De latah is een dissociatieve stoornis, waardoor de patiënt gemakkelijk schrikt en van streek raakt. Juridisch is lata culpa grove schuld. Als je belatafeld bent, ben je bekotebikkerd [niet goed wijs].

2. Doneer aan de AzG (Artsen zonder Grenzen, eigennaam, donorprincipe), in het Frans: Médecins Sans Frontières (MSF, niet in wdb.). Die hoogspringer kon hoog springen en zeker hoogspringen. Hoeveel erytrocyten (rode bloedlichaampjes) heb jij? Een hospice is volgens GB en VD een bijna-thuishuis voor terminale patiënten; VD heeft ook nog het woord 'hospies', dat is een gastenverblijf of een (zoals dat vroeger heette) bejaardentehuis. Wat je in depot geeft, is en dépôt. De weggaande man haalde de al eerder weggegane man gaandeweg in. Bij de vogeltelling hebben we ze weer niet gezien: Blyths rietzangers, Cetti's zangers, nachtegaalrietzangers (snorren), rivierrietzangers, trimtrampjes (tjiftjaf = duimpje of rietzanger), gras- of waaierstaartrietzanger, waterrietzanger, de grote, noordse en zwarte stern, koningsstern, kaugek (of: zeezwaluw) en Dougalls sterns (sternen).

3. Even repeteren: IChThUS: Jezus Christus, de zoon van onze God, (is onze) redder (Ièsous Christos Theou [H]uios Sotèr). De advocaat pleitte voor het avas [in NL: afwezigheid van alle schuld]. De precieuses stonden om hun precieze preciezerigheid bekend. Een vriend van Tijl Uilenspiegel was Lamme Goedzak. Bedenk wel: astheen is asthenisch [met zwakke constitutie], distheen is de stof cyaniet, neurastheen (neurasthenisch, neurastheniek) is lijdend aan een depressieve neurose en psychastheen (psychasthenisch) is lijdend aan psychasthenie (zielszwakte, overgevoeligheid). Bij *theen* geeft GB polytheen, polyetheen en etheen; VD verder nog [selectie]: fenyletheen, (E)‑1,2‑dichlooretheen, (Z)‑1,2‑dichlooretheen, trans‑1,2‑dichlooretheen (en trans‑1,2‑dichloorcyclohexaan), de psalmen van Datheen (liederen – in diens berijming), trichloorethyleen, tetrachlooretheen en vinylchloride (= chlooretheen). Acquiesceren en quiëscentie, VD?

4. Wat is effectiever: rokkenjagen of hartenjagen? In Amsterdam bij de Zuidas weten ze dat wel: de Noord/Zuidlijn is niet zomaar een
noord-zuidverbinding. Sommigen namen zuccotto, anderen cappuccino toe. Zouden rawahs ook als sawa's kunnen dienstdoen? De taolu
[tau-loe] is een Chinese 'sport'. Er was weer zo'n ddos-aanval: distributed denial of service. Met karyolyse wordt het oplossen van een celkern bedoeld. Onze onderbuurman heeft hyperacusis: hypoacusis ware beter! Idées reçues zijn algemeen aanvaarde ideeën. Hij was verbannen en uitgestoten [water en vuur ontzegd]: aqua et igne interdictus. De Gezegende zegene het: Benedictus benedicat. Ik neem afstand van sommige van onze partijideeën. Dat sta (S.E.) Son Eminence [É] (Zijne Eerwaardigheid) mij toe. Dat zal er nooit en te nimmer van komen. Deze goederen zijn confiscabel, confisqueerbaar. Een 3 vwo-leerling is een 3 vwo'er. Waarom wil je toch altijd açaibessen [s]?

5. Hij auditte daar en stuurde zijn rapport naar het geaudite bedrijf. Als banlieusard was hij barista in zijn banlieue. De BES-bestuurders [Bonaire, Sint-Eustatius & Saba] aten rode bessen en dronken rodebessensap [rood bessensap]. Bij bikramyoga is het 40 graden Celsius (in cijfers en symbolen: 40°C). Hij droeg een goatee, zij droeg bootees en had een meer dan opvallende booty [kont, achterwerk]. Die tuttebol geilt op berliner-, engelse-, Bossche, smoute- en krentenbollen. In VD gaat dat niet: *ç'* geeft (ook) alle woorden met een gewone c. De zoekactie in GB levert op: reçu, maçon, aperçu, façade, garçon, açaibes, cachaça, curaçao, Curaçaos, Française [VD ook: française, dans, gewone quadrille], façadisme, maçonniek, Provençaal, bagagereçu, commerçant, façadebouw, remplaçant, Brabançonne, Provençaals, Curaçaoënaar, façadepolitiek, potemkinfaçade, salade niçoise en Provençaalse kruiden.

 
 

1258 Dictee woensdag 31 jan 2018 (1): dictee Hondsmoeilijke zaken √

Dictee - dictees [1258]

Hondsmoeilijke zaken (auteur: Rein Leentfaar, met DIM-certificaat *)

* DIM = dictee-ineenflansmethode ©

 
1. Mijn genant Rein was mijn oomszoon. Die oom was zelf een fils de famille, zeg maar gerust: fils à papa. Toen Rein de gênante wens uitte om van mijn persoon voor zijn dies natalis een hond te krijgen, gingen mijn gedachten eerst uit naar elke zoon van het Hemelse Rijk die aan de Zoon des hemels eerbiedige deferentie verschuldigd is, alsmede hormat aan een Indonesische meerdere. Die mag beslist niet illotis pedibus et manibus ingredi – zonder de vereiste eerbied binnenkomen. Hij betoonde veel egards, een vriendelijk nijgen, pace tanti nominis en pace tanti viri. Om wat dichter bij huis te blijven: die genant was ook zoon der Kerk. En passant noem ik verder nog: Tells zoon, de Allergetrouwste Zoon der Kerk, de Zoon des Mensen, een Franse dauphin, het enfant prodigue (Bijbeltaal), een hoerenzoon, een Fortunae filius (gelukskind, zondagskind), tel père, tel fils (zo vader, zo zoon), tu quoque, fili mi (ook gij, mijn zoon – et tu, Brute) en (VD!) een politikon zoön (!), maar wel policor en poco.

2. Enfin, hij wilde dus een hond (Canis familiaris). Van het zoeken ben ik hondsmoe geworden. Eerst naar het katten- en hondenasiel geweest. Daar wezen ze op de Trekhondenwet, voor het geval ik ... Ook daar kreeg ik het laatste man-bijt-hondnieuws en weet ik inmiddels dat perichondritis (!) kraakbeenvliesontsteking is, dat ze ook nog een sint-bernardshond en een rijst-met-krentenhond (dalmatiër of dalmatiner of Dalmatische hond) voor me hadden, een puckhond, een Appenzeller of Berner sennenhond, een rode hond; dat de Jachthonden hier soms op het noordelijk halfrond wel te zien is, evenals de Kleine Hond, maar de Hondsster Sirius, onderdeel van de Grote Hond niet. De hyena- of steppehond hadden ze niet, net zo min als honderd-en-een andere honden. Ook een eskimohond, blindengeleidehond en alpenhond (dhole) konden ze niet leveren, laat staan een bulhond, buldog of christenhond.

3. Ik heb ik-weet-niet-hoeveel species (speciën) bekeken: de basset als jachthond, de beauceron uit Midden-Frankrijk, de boerenfox en de boxer. Ook menige brak (drijfhond) passeerde de revue: denk maar aan de braque d'Auvergne en de braque ariégeois. De bul- en de pitbullterriër vormen een hoofdstuk apart. Van de Deense, Duitse en Ulmer dog bevallen mij de oren niet. Wel mooi vond ik de elandhond, kruising tussen kees- en poolhond. Die kleine jack russells, bijgenaamd jackrussellterriërs, konden mij ook bekoren. Ook de labrador-retriever scoorde hoog. Een mastino napoletano leek me niks. Pur sang honden zijn rein en raszuiver. Er is contact geweest met Samojeden over een samojeed. Een door mij gezien vlinderhondje kon het goed vinden met een vosbelg. De whippets waren wel in voor een wipje. En de hazewind blonk weer uit door zijn snelheid.

4. Maar natuurlijk, dat was het: een chihuahuaatje! Een levensecht handtas-, mini- of schoothondje dus. Het had evengoed een dwergpinchertje of een boomer (kruising van bijvoorbeeld een chihuahua en een maltezer) kunnen zijn. Dus geen bolognezer of Bolognezer hond, noch een Mexicaanse hond: dat is helemaal geen hond! Ook een vliegende hond (kalong) is geen hond, maar een vleermuis. Voordat ik mijn aanwinst met 20 eurobiljetten (twintigeurobiljetten, €20-biljetten) betaalde, heb ik toch nog maar een blik in de Dikke Van Dale geworpen: een angstbijter, apporte (bevel aan hond), een bastaardhond (een niet-raszuivere hond), een bouvier, een cairnterriër, cave canem (pas op voor de hond!), Cerberus of Kerberus (de Helhond), een corgi op een cynodroom (hondenrenbaan), een Finse harrier, een hasjhond, een hondstrouwe hond, een Schotse collie of lassie, kynofobie (angst voor honden), kynologie = kennis van (het fokken van) rashonden, de Mexicaanse en Chinese naakthond, een pointer, een Rhodesian ridgeback (leeuwhond, pronkrug), rottweiler, savannevos, setter, sledehond, schnauzer, spaniël, stabij (Friese staande hond), een woefwoef (kindertaal) en een zwartblaffer of -poeper.

 
 

1257 Dictee vrijdag 26 jan 2018 (1): dictee Jeugddictee Nissewaard (Spijkenisse) 2018 √

Dictee - dictees [1257]

Dictee Jeugd Nissewaard (Spijkenisse) 2018

(Geen titel, auteurs: Marjolein Bos en Sophie Fransen)

1. Heb je je pen vast? Ligt je papier goed? Je zit klaar voor het dictee van Lionsclub De Bernisse [eigennaam, zo op internet].

2. Dictees zijn van alle tijden. Heel vroeger schreven Egyptische kinderen met een houten stokje hiërogliefen [GB ook: hiëroglyfen] in een kleitablet. In China kalligrafeerde men karakters op bamboebast of zijde. In Europa ging men later schrijven met ganzenveer en inkt.

3. Jullie opa's en oma's hebben wellicht geleerd te schrijven met een kroontjespen. Het werd soms een knoeiboel met inktvlekken. Voor jullie klinkt dat waarschijnlijk ouderwets, maar over een paar jaar zijn pen en papier misschien ook historisch.

4. Het maken van dictees op computer of tablet wordt steeds populairder. De slimmeriken zetten als ze klaar zijn de spellingcontrole aan, om te zien hoeveel er goed zijn. Hiervoor heb je natuurlijk wel een lokaal vol elektronica nodig. Je werk is dan wel altijd netjes.

5. Vanmiddag is het essentieel dat jouw handschrift leesbaar is, zodat de controleurs het goed kunnen nakijken.

 
 

1256 Dictee donderdag 25 jan 2018 (1): dictee Groot Nissewaards Dictee 2018 √

Dictee - dictees [1256]

Groot Nissewaards Dictee 2018 (Spijkenisse)

NB Ik heb 50 jaar geleden in Spijkenisse gewoond!
NB Googel eens op De Boekenberg: een uniek gebouw!

(Geen titel, auteur: Henk Verweel)

1. Dit wordt geen optimistisch maar wel realistisch dictee.

2. Veel facetten van onze globe verkeren al dan niet chronisch in chaos.

3. Wereldwijd manifesteert zich een veelvoud aan hectische crises: oorlogen, vluchtelingenstromen, milieuproblematiek.

4. Er zijn natuurcatastrofes.

5. Bosbranden op diverse continenten, op een aantal locaties met als consequenties bergafwaartse waterstromen en modderlawines.

6. Verwoesting van ooit vruchtbare gronden als gevolg van permanente droogte; bijvoorbeeld in Mongolisch-China (*).
* Ik liet het koppelteken om tactische redenen weg. De jury had – ten onrechte – ook geen koppelteken. Echter, de Leidraad van GB 6E (let op het woord als!) schrijft voor dat in dit soort aardrijkskundige samenstellingen altijd een koppelteken komt, ook volgens een recent Taaladvies. Het is dus Hoog-Soeren, Frans-Polynesië, Belgisch-Congo, Brits-Honduras – nog fout in VD – en dus ook Mongolisch-China, schijnt Binnen-Mongolië te zijn ...

7. In andere contreien bestaat levensbedreigende wateroverlast als gevolg van overvloedige regenval.

8. Er is stijging van de oceaanwateren ten gevolge van opwarming van het klimaat en, in combinatie daarmee, smelting van ijskappen in arctische gebieden (**).
**De jury gaf (mij) als verklaring: koude gebieden (of koudegebieden). In VD komt echter meermaals 'Arctische streken' en 'Arctische gebieden' (betrekking hebbend op Arctica) voor. Mijn hoofdletter had dus beslist niet fout gerekend mogen worden. Dit soort zaken kun je beter vermijden in dictees.

9. De vraag is in hoeverre we als mensheid zelf debet zijn aan al die misère.

10. Vast staat wel dat we globaal een surplus aan CO₂-emissie veroorzaken en de rivieren en wereldzeeën versjteren met plastic afval. [anders: plasticafval].

11. Het goede nieuws: het akkoord van Parijs: [raar, 2 x : – beter is de eerste te vervangen door 'is'] overheidsinstanties, individuele uitvinders en wetenschappers die zich inspannen voor partiële oplossingen.

Shoot-out, ronde A: 1) cappuccino, 2) dommeriken, 3) ge-e-maild, 4) pyjama en 5) forfaitair.
Ronde B: 1) geapplaudisseerd, 2) hypotheekrenteaftrek, 3) kanoën, 4) uitentreuren en 5) Verweggistan.

[Beperking tot 250 woorden, daarom wellicht hier en daar wat kromtaal ...]

 
 

1255 Dictee dinsdag 23 jan 2018 (1): dictee Voorronde dictee Amersfoort 2018 √

Dictee - dictees [1255]

Voorronde dictee Amersfoort 2018

Terwijl de tijd verglijdt … (auteur: Nynke Geertsma)

1. Tjonge(jonge) [ook: tjongetjonge]! Het jaar 2017 is omgevlogen! En het was zowaar weer een jaar vol reuring. Misschien was het wel een van de roerigste jaren van de eenentwintigste (21e, 21ste) eeuw, ook in onze lief(e)lijke keistad.

2. Ik vermoed dat het nooit eerder zo hectisch en turbulent is geweest. Nee, het was beslist niet allemaal rozengeur en maneschijn wat de klok sloeg. Het voert veel te ver om hier alles nog eens te herhalen, want we hebben het in alle kranten en internetmedia als Facebook en Twitter kunnen meelezen.

3. Wat mij persoonlijk het meest verbaasd heeft in het nieuws waren de vele financieel getinte debacles. Bijvoorbeeld de ophef rondom subsidiëring van poppodium Fluor [zaal voor 560 personen], de torenhoge advieskosten van de rotonde bij De Nieuwe Poort [ook gebouw van een mbo-opleiding], het gekrakeel en gebekvecht over een vier ton kostend bronbedekkend kunstwerk boven op de fontein op de [hoort niet bij eigennaam] Hof [grootste plein Amersfoort] en ten slotte de verbouwing van het stadhuis.

4. En dan zal er vast nog meer loos geweest zijn, maar voor nu laten we het maar even hierbij. Hatsiekiedee [ook: hatsekiedee en GB: hatsikidee]! Alsof dit nog niet genoeg is!

 
 

1254 Dictee zondag 21 jan 2018 (1): dictee oude Oefendictee 400 Requiem √

Dictee - dictees [1254]

Bij de herziening van de 856 dictees ben ik alweer gevorderd tot 400.

Hierbij het oude Oefendictee 400 Requiem

NB Donald Trump, de grootste DT-fout ooit!

Dictee 400 (CD) Requiem

1. Requiem is een verkorting van requiemmis, mis van requiem [maar ook: een geschrift ter ere van een gestorvene]. Om de vorige [in cijfers] driehonderdnegenennegentig dicteetjes ten grave te dragen, ben ik als een bereisde roel afgereisd naar de Burkinese hoofdstad Ouagadougou, alwaar je met CFA-franken [code: XAF] betaalt. Tot 1984 heette die republiek in West-Afrika overigens Opper-Volta. Het afscheid kwam niet onverwacht(s). Mocht ik nog blij zijn, dat mijn producten niet in een literaire (GB ook: tt) coïtus zijn gebleven … Het atrium mortis, de voorbode van de dood, had zich tijdig aangediend. Aanzeggers waren onder anderen de zeisenman, Jan Langbeen, Knekelpiet, Magere Hein, Vriend Hein, Heintje Pik en de beenderman (de dood). Outre-tombe, postuum, zullen mijn liefdesbaby's wel de hemel in geprezen worden, zodat ik ze later toch weer tegenkom … De afscheidsdienst was indrukwekkend met veel deathmetal. De doodse stilte was voorgoed verdwenen. In dit dictee alles wat ik ooit nog had willen opschrijven.

2. Hitler droeg een hitlersnor! Na een bal masqué volgt altijd een demasqué. Ze zochten de spelt in de hooiberg om deze te dorsen. We zullen nooit overstag gaan. Je mag aanzitten aan het diner, maar je mag dan nergens aanzitten. Een dicteetijger is een GB-vreter, een Groene Boekjevreter. Waar is mijn eau-de-toilettetas? Ik douch me in de douchecabine [RL: uitgaand van het ww. zou je op douchcabine komen ...]. Ik typ en maak een typefout (ook: typfout). We gingen bramen plukken en hebben gevreeën. Mijn betovergrootvader is ooit tot de galeien [te roeien schip] veroordeeld. Ze lieten zich de feta en de gruyère [beide: kaas] van het brood eten. De piloot zou met flair [bijzondere handigheid van optreden] een flare [fakkel om hittezoekende raket te misleiden] het vliegtuig uit werpen. Hij was een crue [rauw, ruw] vent: hij had iets cru's. De helft van de groente was fijngesneden, de andere helft zeer fijn gesneden. Fijiërs wonen op de Fiji-eilanden en betalen met Fijidollars [code: FJD]. Het fietsgekke bobotype werkte op fiftyfiftybasis bij de FIFA en toonde daar regelmatig zijn fightingspirit aan de first lady [belangrijkste vrouw aldaar].

3. Bij de flappentap (gua – dat niet in wdb., gelduitgifteautomaat) kun je flappen tappen. Ik wil er mijn handen noch woorden aan vuilmaken. Moet ik meekijken naar de tv [teevee]? Ze kan nogal snel gallisch [korzelig, ook: geil, heet] worden. Trouwens, uit een vorige zin: dat was met coitus interruptus. De algemene noodoproep is SOS (met een latere herinterpretatie: Save Our Souls). Mijn beddenspreitje is gespreid. Achter iemand aan lopen is iemand achternalopen. De aa-lava [ah-aa] is bloklava. Mijn spullen zullen eraan gaan. De radio zal wel aanstaan. Hij zal die wel aanhebben. Daar zul je nog een hele kluif aan hebben. Hij is een typische comebackkid [iemand die ondanks tegenslag telkens weer terug weet te komen]. Als je achter iemand aan loopt, zul je zelf toch ook wel rood aanlopen? Ik moet eropaan kunnen [VD, GB: erop aan kunnen], dat jij die taak aankunt. Ik kan er voordelig aankomen, maar als we er te veel van eten, zullen we aankomen, en moeten we daarna weer gaan lijnen. Bij teerlingspelen kun je met teerlingen [dobbelstenen] spelen. Kaartspelen speel je met kaarten, niet met dobbelstenen; kaartspellen bevatten 4 azen. De Dode Zeewerken zijn bijna voltooid.

4. U begreep al dat ik een bijna-doodervaring (bde) gehad heb? Ze – de een heette Anne – runden een B&B-gelegenheid (bed and breakfast) in een twee-onder-een-kapper, samen met een Zierikzeeënaar. Die laatste maakte een knoert (knoeperd, knoeper) van een fout door Annes amulet kwijt te raken. Uiteindelijk vonden ze die terug achter de rododendrons. 'Colloqueren' betekent in het
Belgisch-Nederlands vrijwel hetzelfde als 'alloceren' [s]. Teugels laten vieren is iets anders dan teugelloos te werk gaan. Polen kun je tewerkstellen. Een prolaps is een verzakking. Pas op voor een stootse [geneigd tot stoten = dekken] ram! Dat is je derde dt-fout nu alweer. De Comédie-Française is een door de staat gesubsidieerde schouwburg in Parijs (officieel: Théâtre-Français – niet verwarren met de Académie française!). Schoon schip maken noemt men ook 'tabula rasa maken' (met een leeg, onbeschreven blad beginnen). Unbeschriejen en unberufen zijn synonieme termen uit de toneelwereld [ongeroepen, afgeklopt].

5. Toitoitoi, ik wens je veel succes! Homo's hebben een gaydar voor elkaar. Hashtaggen is in een bericht een hashtag (hekje, symbool: #) aanbrengen. Je kunt ook hyven (met Hyves - niet meer in VD, facebooken met Facebook en tweeten (twitteren) met Twitter). Ik zou gewoon meedoen, wat de jury daar ook mee doet. IPad is een nieuw fenomeen. Met een iPod kun je ipodden (vergelijk: ipodduim, ook: P). Met zijn geshampoode haar wist hij precies, hoe groot de gesleede afstand was. Glossitis is tongontsteking, glossofobie is speechangst en glossolalie is spreken in tongen; dat las ik allemaal in het glossy magazine. Een dodenmars is een marcia funebre of marche funèbre.

6. Een fyle (volksstam) wordt onderverdeeld in fratrieën [groep van stamverwante families]. Fylliet is een versteend plantenblad. Je kunt in de file staan, een filet (of filetje) eten en fil-à-fil is weefsel met lichte en donkere draad. Fylloxera is de druifluis die de wijnstok verwoest. Als je gefileerd wordt, ben je onderhevig aan scherpe kritiek. Een fyllodium is een verbrede bladsteel zonder bladschijf. De spraakmakende gemeente [de opinieleiders] is de gemeente die spraak maakt. Ganzen gaggelen, verwant aan giechelen. Gaines [èh] – elastische buikkorsetten – zijn in. Deze veelgebruikte ressources [oe] worden slechts door dezen en genen benut. Een galabia is een tot op de enkels reikend, ruimzittend kledingstuk, gewoonlijk van katoen, gedragen door zowel mannen als vrouwen in de Arabischsprekende landen rond de Middellandse Zee. Aan boord is de gamellehut de bijkeuken. Sirih kauwen (sirihkauwen) doe je met bladeren van het gambir [een genotmiddel]. 'Naar de gallemieze(n) gaan' is een Bargoense uitdrukking [kapot, te gronde gaan]. De gallicaanse liturgie [in het Westen] was onafhankelijk van Rome. Hij keek in de openlucht omhoog naar het Geitje in het sterrenbeeld Voerman [ook: Wagenman].

7. Een gazelle-ei in de maag van antilopen en gazellen heet bezoar. Gaultheria [goo-tee-rie-jaa] is bergthee en gastro-enteritis is een
maag-darmcatarre. Rai is van oorsprong Algerijnse bedoeïenenmuziek. We kennen ook de RAI in Italië [Radio Audizioni Italiane, een Italiaanse staatsomroep] en in Amsterdam [Nederlandse Vereni­ging Rijwiel- en Automobielindustrie (ook als naam van tentoonstellingsgebouwen in Am­ster­dam)]. Hij had zijn closeste [intiem] relatie ooit. Maak een clerihew [vierregelig humoristisch gedichtje] met vanzelfsprekend het rijmschema 'aabb'! Je kunt chapeau bas spelen [zich onderdanig betonen], chateau migraine (hoofdpijnwijn) drinken en op chateaus [kastelen] chatelaines [kasteelvrouwen] achternazitten. Er zijn checklists voor chicklit [vlot geschreven lectuur over en voor moderne jonge vrouwen]. Chilisaus, is dat hetzelfde als chili-con-carnesaus? Kennelijk niet. De slokop had een slok op (en wel net één te veel). Is dit een cliché-uitdrukking? Het klerikalisme is gelieerd aan de clerus [= clergé, rooms-katholieke geestelijkheid]. Een cauloom is een stengellid [geleding van een stengel]. Het cellofaan [glaspapier] en het celluloid [ook gebruikt voor een film] waren met sellotape [doorzichtig plakband] vastgemaakt. Laat je oren uitspuiten, laat het cerumen [de oorsmeer] verwijderen. Pas ook op voor tinnitus, oorsuizen.

8. Het knikkendesileneperk [plant] lag er leuk bij. S.v.p. is voluit s'il vous plaît [a.u.b., alstublieft]. Simonie is handel waarbij geestelijke goederen of met iets geestelijks verbonden zaken voor geld of geldswaarde worden verkocht. Is skeet [dat is op een trapbaan!] nou wel of niet hetzelfde als kleiduivenschieten? Nee, dus. Skûtsjesilen doen ze in Fryslân (net als aaisykjen = eierzoeken, (kievi(e)ts)eieren zoeken). Skijøring is het zich laten voorttrekken op ski's door een paard of een auto. Het slaapkamergeluk [plant] heet ook vredesmosje of baard van Mozes. Chanoeka is het joodse Lichtfeest. Hij wierp het vijgetouw om de stevigste tak van de vijgenboom. Wat is het verschil tussen vlieseline [textielproduct] en vaseline [zalfachtige substantie]? Kortstaarten van een paard wordt ook wel angliseren genoemd. Hierbij nog enkele dictee-uitdrukkingen: meerdere eerste de besten, de
een-na-laatste bus (dat is de op een na laatste) en de twee-na-laatste; een bijna-hekkensluiter; duizend tegen een, een uit duizend, temeer daar, eens te meer en telefonische colportage is
een-op-eenmarketing.

9. Een voor een vielen ze af. Carottespel en catenaccio hebben veel gemeen. Catharsis is een vorm van loutering. Zo kennen we de cathartische methode [zuiverend d.m.v. bewustmaking]. Charivari is ketelmuziek. Ken je de markies van Carabas (een carabas is een parvenu, een blaaskaak). Die kennen we uit het sprookje 'De gelaarsde kat' [net als 'Riket met de kuif' uit de vertellingen van Moeder de Gans]. De caracal [woestijn- of steppelynx] vertrapte de caracoles [wijngaardslakken]. Reed hij een scheve carveschaats [ijzers in midden smaller]? Een casement [verdiept veld] kom je tegen in metselwerk. Kazematten zijn een soort van bunkers. We aten cassavebrood en luisterden naar de cassetterecorder. Castellologie is kasteelkunde. Wij hebben Castiliaanse en Sevilliaanse kennissen. Bij zijn bezoek aan de cataract [grote waterval] kreeg hij ook nog darmcatarre. De fikh is de islamitische toepassing van de wet, dat wil zeggen de jurisprudentie van de sharia. Een sikh woont in Punjab. We hebben fikkie [vuurtje] gestookt. Geef mijn portie maar aan Fikkie en mijn stickie [blowtje van marihuana of hasj] maar een fikkie [vuurtje]. Samen fiksen we het [spelen we het klaar]. Fixen is spuiten van drugs.

10. Er zijn enkele en dubbele guillemets (guillemetjes - < ... > en << ... >>). Ze bestaan uit twee ineengeschoven chevrons [ook op mouw militairen]. Entremetstjes zijn tussengerechten. Het toxischeshocksyndroom is de tamponziekte. Stafylokokken komen in trosvormige configuraties voor. Aan een vleesboom groeit geen vlees. Het is een uterusmyoom. Capitolijnse volksvertegenwoordigers zitten in het Capitool. Een shockjock [dj met shockeren – choqueren als handelsmerk] presenteert shockrock [met dito teksten]. 'Memento mori' is 'gedenk te sterven'. De taboeïsering van de dood kun je niet meer wegdenken. Voor Paal [Vlaanderen] kun je voor paal staan. Floroglucinol is benzeen-1,3,5-trion. Thelalgie is tepelpijn en thelitis is tepelontsteking.