1204 Dictee woensdag 15 nov 2017 (1): dictee Klein Gents Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1204]

Klein Gents Dictee 2017

[Nieuw in Gent: maximaal 1 fout per woord.] 

Niets dan de waarheid (auteur: Peter Catrie)

1. De sociale media zijn een riool waar filmpjes van dabben [uitspraak: èh, zekere dansmove uitvoeren] en sextortion [VD] als fecaliën ronddrijven. Een ander fenomeen tussen die mentale anomalieën is het nepnieuws, een kokendheet topic dezer dagen. Voor alle duidelijkheid: ik spreek niet over menistenleugentjes ofte ['of de' lijkt minder juist: in dat geval alleen: of] leugentjes om bestwil. Ook niet over broodjeaapverhalen van kullebroeren [grappenmaker; VD alleen: kullebroers] of de onvermijdelijke horoscoop van een argeloze Kreeft [sterrenbeeld].

2. Nee, ik spreek over fake news [geheel Engels, 'fake' wel 'Nederlands woord, maar 'news' niet] waarmee sommige nobiljons [BE: notabele] uitpakken. Deze luitjes, die uit zijn op pecuniaire voordelen, jongleren met leugens zoals het cruijffiaanse Barça [FC Barcelona, over de cedille is internet vrijwel unaniem] tikitaka [VD] speelde met een bal tegen de franquisten [zekere fascisten] en Francofascisten van de Koninklijke [= Real Madrid]. Of spelen ze eerder balletje-balletje? Smombies [van smartphone + zombie] en naïevelingen worden in elk geval flink belazerd middels hoaxen [vals computerbericht] die als neofyten [plant, geen neofiet = nieuwkomer] in de jungle van het internet woekeren. Gecomplotteerd, antidemocratisch en orwelliaans volgens sommigen. Maar besteld door welke klandizie? Toen een Syrisch gezin in de no-goarea Homs [plaats] na de putsch zei dat zelfs hun za'atar [niet in wdb.: een magisch kruidenmengsel] was gestolen door milities werd dit afgedaan als nepnieuws uit het land waar datsja's [buitenverblijf] als pied-à-terre(s) [verblijf] gebruikt worden.

3. In de aanloop naar de jongste Amerikaanse verkiezingen leidden veel IP-adressen met fake news naar een plaats in
Zuidwest-Macedonië. In deze garnizoensstad van het leugeneskadron werden gretig nieuwsberichten gecopy-pastet door whizzkids met een hands-onmentaliteit tussen alle huis-tuin-en-keukenbesognes door. Misschien is het wel gewoon op-en-top plezant om zo'n reeks malicieuze leugens achterelkaar te concipiëren.

4. Zijn dit profetieën die de ondergang van het Avondland [VD: westerse wereld] inluiden? Een teken des tijds zoals de art-decostijl van Cauchies [Cauchie, internet: beeldend kunstenaar] sgraffiti [mv. van sgraffito, dat maakte hij, internet; graffiti is wat 'simpeler' – met de spuitbus] in Brussel plaatsgemaakt heeft voor choquerende [ook: shockerende] muurschilderingen refererend aan het caravaggisme [schilderkunst, scherpe contrasten licht en donker] en De lijken van de gebroeders De Witt [titel schilderij]?

5. Nee hoor, nepnieuws is van alle tijden: bijvoorbeeld al in de oudheid met een lastercampagne van Octavianus tegen Marcus Antonius. In de middeleeuwen voerde de officiële chroniqueur van het Oost-Romeinse Rijk een clandestiene lastercampagne tegen keizer Justinianus: een echt Byzantijns [niet byzantijns = slaafs, maar Byzantium betreffend] complot. Dichter bij huis werden drukkers geëxcommuniceerd in de Zeven Provinciën [de Verenigde Nederlanden gedurende de Republiek] wegens verspreiden van fake news avant la lettre.

6. Wel nieuw is dat al die data op sociale media, gecombineerd met een korte aandachtsspanne, katalysatoren kunnen zijn van een nieuwe meme [eenheid culturele overdracht] die inspeelt op de al getroebleerde gemoederen van de online-ingezondenbriefschrijvers [met klemtoon op 'online', anders 'online' los!], denken we bijvoorbeeld maar aan de discussie rond Zwarte Piet. Houdt u dus goed afstand van de sociale media. Op het Apennijns Schiereiland wil men dit overigens al niet meer blauwblauw laten en beraadt men zich nu over gevangenisstraffen  voor dergelijke charlatanerieën. Even geen tijd voor fettuccine [It. lintpasta].

7. Ten slotte: dat het Groot Dictee de kraaienmars blaast, leek initieel ook op fake news. Impardonnabel is dit voor pietjes-precies en linguïstische prinzipienreiters maar misschien krijgen we in plaats hiervan Het Liegebeest [titel van een voormalig BE-tv-programma] wel op de treurbuis terug!

 
 

1203 Dictee dinsdag 14 nov 2017 (2): dictee Oefendictee november 2017 (5) √

Dictee - dictees [1203]

Oefendictee november 2017 (5)

1. De stof gore-tex heeft nuttige toepassingen. De conciërge van een gymnasium heet claviger. Sirenengezang kan beter niet verstoord woorden door sirenegeloei. Een gaine is een elastisch buikkorset (geen corselet). Een chaitya is een heiligdom of stoepa waarin de boeddhistische relikwieën of soetra’s werden bewaard. Een gaita is een doedelzak. Gadodede is in SR commelina [geslacht van tuinsierplanten met hemelsblauwe bloemen], een lastig te bestrijden onkruid. Een gadotyo [g van goal: gaa-doh-tjoo] is een godsvogeltje of huiswinterkoning. De een is gallofoob, de ander gallomaan. Garimpeiro's [g van goal, pee] zijn goudzoekers. Daar kun je gargantueske maaltijden bestellen. Een gaskomfoor biedt veel comfort. Wat orgelpijpen heeft, is gechantourneerd. Een deputé is een gedeputeerde. Het kort geding in NL wonnen ze; zo'n kortgeding in BE zouden ze geheid verloren hebben.

2. Mij favoriete kleur is geelgroen, mijn dito stof is het (volgens VD geelgouden (!)) geelgoud. Hoe schrijf je 'geiser' en 'geisha' tegenwoordig? Als je gejost bent, ben je gesjareld: bedonderd. Een gelebek is een zeker dikbekje. Met een licentie ben je gelicenseerd of gelicentieerd. De gelofteaflegging was indrukwekkend. Welk gemengd dubbel won de gemengddubbelfinale? Heeft Gent ook een gentrificatieprogramma? Spreek snel uit: geolied. Een ander woord voor gerstebier is gersten [geen n uitspr.!] Wat gerecycled is, is gerecycleerd. Hoeveel geco's (gesco's) hebben jullie in dienst? De arbeider heeft zich gesyndikeerd. Een get-together is in SR een gezellige bijeenkomst. Getourmenteerd (getormenteerd) en getroebleerd vroeg hij zich af, hoe hij in die getruukte val getrapt was. De getijdenbeweging kan energie opleveren voor onze energievretende maatschappij.

3. Met al een geuzeconsumptie van zes (6) stuks zei hij: "Nemen we nog een geusje?" Een gevalstudie is een casestudie of casestudy. Gewagen is gewag maken van. Een gezaghebber moet gezag hebben en dus gezaghebbend zijn. Volgens de quasideskundige was de frequentie drie millihertz (afko: mHz). Een retourette is een retourwinkel. Bij het syndroom van Gilles de la Tourette (tourette, gillesdelatourette, tourettesyndroom, gillesdelatourettesyndroom) kunnen tics convulsifs optreden. Met GIP wordt het Gibraltarees pond aangeduid. De gioer is de overgang tot het jodendom. De scheldnaam voor niet-moslims is giaur [gaa-voer]. We gaan naar onze gîte (vakantiehuisje). De must have gebruikte hij als giveaway. In volle gloor was de chloordamp te zien. In SR kun je een glogetuigschrift [gloo] behalen. Een gnome is een zedenspreuk, een gnoom o.a. een kabouter. In het godshuis werd gepredikt over de Godsgezant. Wie goeddoet, goed ontmoet. Hij maakte een goedgeschreven verhaal.

4. Een goth hangt de gothic aan. Hij zat onder de goudenregen. Met gotong-rojong wordt aangeduid dat iedereen in de gemeenschap elkaar helpt ... Gracieus is met gratie. Eem granmorgu is in SR een itajara (zeker zaagbaars). De gram of grande is wat je te vorderen hebt (je gram halen). Gramnegatief en -positief slaan op bacteriën. Grasharingen hebben niets met tenten van doen. Vanwege haar gratie kreeg ze een gratificatie. Hoeveel grebbenbergen zouden er zijn? Wat is de groentelade-inhoud? Gropesi is in SR taugé. Het gyrokompas is kapot. De advocaat zou hem vrijpleiten. Het EKO-keurmerk is een ecokeurmerk. De Wmo-raad adviseert over de Wet maatschappelijke ondersteuning. Hij werd voortdurend gebasht en gedist: vaak werd er een diss over hem uitgestort [mv. disses of dissen]. Jammer, dat oké en OK geen verbogen vorm hebben (GB: oké is bnw.). Wat doet een Haarlemmer met haarlemmerolie? En: houd je van Haarlemmer halletjes? In de Haarlemmer Hout hoorde ik hem Haarlemmerdijks spreken en haarlemmerdijkjes (haarlemmerdijkies) maken. Een hagada is een boek met liederen over de exodus uit Egypte. De halacha is een dogmatische stroming binnen het jodendom. Voor een haf (strandmeer) kan een nehrung (strandwal) liggen. Op de hadj had de hadji zijn hadithje bij zich. Zijn ze weer aan het hakketakken? Is dat echt halal vlees (halalvlees)? Halloumi lijkt op feta. De halfopen (en dus halfdichte) deur stond half open.

 
 

1202 Dictee dinsdag 14 nov 2017 (1): dictee Groot Brummens Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1202]

Groot Brummens Dictee 2017

Megamedley van monstrueuze moordverhalen, of: drie historiën uit de te verschijnen canon van de Brummens-Eerbeekse geschiedenis (auteur: Oliver Gee)

1. Sinds stratenmakers in onze Meengatstraat [straatnaam] op een geïsoleerde mammoetkop stuitten, is onder heemkundegekken kolossale heibel ontstaan over het volgende enigma: baatten neanderthalers in voorhistorisch Brummen een abattoir uit? Maakten deze karikaturale untermenschen [vrij naar: übermensch] bijvoorbeeld dankbaar gebruik van de barre meteorologische variabelen van het saalien [tijdperk]? Daardoor konden ze, ver voor de tijd van frigidaire en mp3'tjes, hun half-om-halfgehakt van olifanten- en lynxenvlees vanuit de weitas onmiddellijk vacuüm vriesdrogen in de dichtstbijzijnde gletsjer. Zo kon men het gemakkelijk maanden later in de anachronistische koekenpan gooien, om het op het clichématige rabelaisiaanse vreetfestijn te serveren.

2. Heeft uw immanente vwo'er of havoër de feiten in dezen inmiddels gegoogeld? Dan stiefelen wij verder door het boordevolle relaas van onze dorpse antecedenten tot aan de vroege middeleeuwen. Daarin kreeg de no-nonsense bekeermachine [met andere klemtoon: aaneen] Sint-Liudger [ook: Sint-Ludger] een appetijtelijk kaveltje land nabij Eerbeek ten geschenke van een devote graaf. In het reçuutje was de ecclesiastische bestemming vastgelegd, zodat binnen no-time [correct: in no time - GB - ! no-time in GB geschrapt in 2024! ] een houten kapelletje kon verrijzen.
Glas-in-loodramen, monstransen en ander luxueus liturgisch ameublement misten nog ten enenmale, maar door het begrote bedrag werd mettertijd wel de rooms-katholieke gezindte hier ter plaatse gesanctioneerd.

3. Wij menen consciëntieus te handelen door nu de tussenliggende era's rigoureus te omitteren, om onze kijker te richten op de laatste periode van ons triptiek [de- en het-woord]: de tijd van allongepruik en klavecimbelmuziek. 1706 was het jaar van de fameuze Brummense burgeropstand. Het belastinginningsrecht werd toentertijd (ook; toendertijd) gecoördineerd door een college van ambtsjonkers. Deze kapitalisten avant la lettre zwaaiden de scepter met willekeur en ze hadden geen sjoege van beëdigde accountants. Toen de heren op een heiige avond hun assemblee in cafeetje 't Kromhout hielden, verzamelde zich voor het etablissement een gemêleerde groep rabiate dorpers met kitscherige flambouwen en hooivorken. Onze fiscale helden hadden nu trammelant, maar gelukkig kon een verder demasqué worden afgewend. Een stagiaire smokkelde een hittepetitterig kattebelletje naar Arnhem, vanwaar per ommegaande een peloton klabakken werd geëxpedieerd. De ontzette edellieden werden ontzet, zodat de champagneflûtes konden worden geheven op deze justitiële triomf.

4. Deze onbesuisde dorpsodyssee op zevenmijlslaarzen voortijdig te aborteren zou door de sentimentalisten onder ons als een daad van bruut vandalisme kunnen worden geëxpliqueerd [geëxpliceerd, andere uitspraak]. Toch moet omwille van de spoilervermijding de rest van de kostelijke anekdotes die gezamenlijk onze collectieve geschiedenis vormen, gezocht worden in de aanstaande folio-uitgave.

 
 

1201 Dictee zondag 12 nov 2017 (1): dictee Oefendictee nov 2017 (4) √

Dictee - dictees [1201] 

Oefendictee november 2017 (4)

1. Hier, een lekker eau de toiletteje! Ik vond een eeneurostuk (1 eurostuk). Ik heb je een tijdlang niet gezien: waar was je? Is die club nu eredivisionist of eerstedivisionist? Een eersteklascoupé is een eersteklas verblijfplaats. In de Eifel staan vast wel eiffeltorens. Sommigen schrijven eID, anderen e-ID. Er is eigengemaakte bosbessentaart bij de caffè latte. Wij vieren het eindejaar (jaareinde) altijd feestelijk. Wie heeft het EK voetbal 1992 gewonnen? Je wist wel, dat 'éksito' welslagen betekent, toch? Is dat elektroakoestische rapport al binnen? Wat valt je op bij 'elektriciteitspanne' in papieren GB en oGB? Empowerment stimuleert tot initiatief. Emmes is ibbus, immes en ippes. Een empaná is een Antilliaans borrelhapje, een empanada een Spaanse platte koek. De details werden en détail vermeld. Enchilada is opgerolde en vervolgens gebakken tortilla. Moslims kunnen taqiyahs dragen tijdens het gebed. Een van de Bijbelse engelenkoren is Engelen.

2. Jullie lusten vast wel een engelsebol. Of liever een Bossche bol of een berlinerbol? Zij is een enigst kind. Heb je die en-passantslag niet gezien? Een voorbeeld van epateren is épater le bourgeois. Met epoque maken ben je epochemachend bezig. Hij is eraf gekomen met drie (3) jaar. Daarmee is hij er bekaaid van afgekomen. Als whizzkid zou hij erboven uitsteken. Wist de stier veel over de arena, toen hij erin rende ... Met *meyer* alleen: erlenmeyer. Met * meier*: meier, gemeier, temeier [VD ook: temeie], hofmeier, meieren, kletsmeier, berkenmeier, biedermeier (GB) en ook (VD): klepmeier(en), kloostermeier, lulmeier, meier, meierij, meierrecht, smeieren [vermorzelen] en stadsmeier(recht). De ERP is de enterprise resource planning. We zijn ertegenaan gegaan: we hebben het ertegenaan gegooid (de modder). Hoe zou de politie daartegen aankijken?

3. Ik moet ervan op aan kunnen, dat je niet liegt. Anders zal ik je ervan langs geven. Ervoor zorgen is ervoor zorg dragen. De esprit de corps is de korpsgeest. In eterniet zit geen ethaan verwerkt. Et al. is de afkorting van et alii. Met heimwee zei hij: "Et in Arcadia ego". Elke etnie heeft zijn eigen ethos. Aan euritmie is de naam van Rudolf Steiner (die van de steinerscholen, vrije scholen) verbonden. Het Euroland bestaat uit eurostaten. Geloof me, je kunt evengoed (evenzogoed) thuisblijven. Evoceren of evoqueren is een kwestie van evocatie. Bij het dictee was er een ex aequootje. De toestemming moet ex ante (vooraf) worden aangevraagd. Ex capite doe je iets uit hoofde van je ambt. De incasso ging snel, de excasso wat minder: uiteindelijk moest ik per cassa om het geld. Met de door mij gesponsorde voetbalclub ging het excelsior (steeds hoger). Die beursnotering is ex dividend. Die exfoliërende boom zal spoedig kaal zijn. Volgens overeenkomst en afspraak: ex pacto et conventu.

4. Bij exploot werd het exploiteren van de seksshop annex coffeeshop verboden. Per expresse is per ijlbode. Wat extra muros is, is extramuraal. Hij doet dat ex voto, volgens een gelofte. In de laatste ronde reed de schaatser [cijfers] een 30'er. Op de fancy fair heb ik een fancy rokje gekocht. Mijn favo's hebben gewonnen. Een fermette [tuh] is een woonboerderij. Een feria is op de Antillen een (verkoop)beurs. Genotype plus milieu is fenotype. Kijk: fenneken! In SR spelen ze fietjebal (tafelvoetbal). De kans op regen is fiftyfifty. In BE gaan ze voor fijn stof, in NL voor fijnstof. Hij had gefixt, maar heeft het daarna toch gefikst. In de Bijbel gingen de Israëlieten naar de Filistijnen. Fini, finito, basta! Het begon met een vernissage en eindigde met een finissage. Lekker, zo'n fishstick (visstick)! Colorfieldpainting, kan dat een fullcolourproduct zijn? Een gebroken been kan gefixeerd worden. Moet die flapuit de flap-over (flip-over) bedienen? Foundation wordt ook wel aangeduid met fond de teint. Een formatteur doet iets met floppydisks. Hij had drie fransmans in dienst. Fricandeau is kalfsvlees, fricandon is vleesbrood (BE) en fricassee is fijngehakt vlees met pikante saus. Frijnen is scharreren, toch? Frittata's zijn omeletten (Italiaans). Zit niet te frunniken aan die fruits de mer (zeevruchten). De Frontbeweging was een Vlaamsgezinde politieke beweging tijdens de Eerste Wereldoorlog aan het IJzerfront. Ik wil weer fulltime werken. Funchi [foen-tsjie] is een Antilliaans gerecht van maismeel, een soort gebakken polenta. De Fuikdag is een bootfeest op de Caraïben (Carieben). Een fundi is nu eenmaal geen realo. Fylogenese is biogenese van een soort. Een fyofyo is een tropische bedwants. Een fysisch geograaf is fysischgeografisch bezig.

 
 

1200 Dictee zaterdag 11 nov 2017 (1): dictee Oefendictee nov 2017 (3) √

Dictee - dictees [1200]

Oefendictee november 2017 (3)

1. Myelinisatie is mergrijping en demyelinisatie (bijv. als gevolg van MS, multiple sclerose) is verlies van myeline. Je zult daarover wel de pee (de p, de pest) inhebben. Je moet de kraan dichtdraaien en de deur dichthouden. Zie dat maar als een vingerwijzing Gods: die Kraniche von Ibykus. Hij is de dienstdoende (afko: dd.) portier. De di-ethylether is geen diëlektricum. Het schip zou ten slotte de dieperik in gaan. Die diëtistes hebben een diëtistenopleiding gevolgd. Diervormig is theriomorf. Wil je mayonaise of dijonmosterd? Het diocees is de diocese. Hun directmarketingconcept mag er zijn. Hun dienst na verkoop is wijd en zijd bekend. Past de inhoud van die discman wel op één diskette? Jammer, dat hij aan het disfunctioneleperceptiesyndroom lijdt! De diss pakte hem heel hard aan. De (d)jaran kepang is een Javaanse dans, waarbij men letterlijk stokpaarden berijdt.

2. Een jubee vind je in een kerk. Bij het dominoën kan een
domino-effect optreden. Een doño is een eigenaar. Dat is typisch een dotcombedrijf. Hoe staat de Dow-Jones ervoor? Hij klopte aan dovemans deur: dat was voor dovemansoren gezegd. Deze vlakte wordt gedozerd. Down-under in de downtown kwam hij weer
down-to-earth. Door de stroomstoring was de downtime ruim twee uur. Uit het draai-kiepraam wapperde de vlag. Op de Antillen is een dradu een dorade, een goudmakreel. Een drakar is een Vikingschip. Op drie promille (drie duizendste) na was hij de drieduizendste bezoeker. Met Driekoningen wordt het driekoningenfeest gevierd. Een drijfveer drijft niet (of juist wel). Wat is nou toch een drive-thrucambio? De drop-out staarde naar het dropdownmenu. Hij is gek van drum-'n-bass,
rock-'n-roll en rhythm-and-blues. Fameuze dicteewoorden: dumbbell en ducttape. Waar is die dyogofles: we nemen er nog één. Een dyslect lijdt aan dyslexie. De dyompofutu is een hinkelspel. Dyugudyugu is drukte (ophef). De dyul is een kinderspel in SR. 

3. De zony is een kruising van een zebra en een pony. VD geeft 17.223 treffers (nov 2017) op *ie. Daar beginnen we niet aan. Op *y zijn er 923 treffers: te doen; een (kleine) selectie: acetoxy en alkoxy, ariary (MGA, munt Madagaskar), arty, asset-backed security, baby, bitchy, tv-celebrity, bluesy, bobby (politieagent, bobbies en harries zijn borsten), brouilly (zekere beaujolais), burberry (ruitjespatroon), by en BY (Wit-Rusland), catchy, cattery, caddy (lade voor het schijfje in een cd-speler; caddie o.a. bij golf), hr-consultancy, classy, CNY (munt China, renminbi yuan), comfy, cosy, creepy, crispy, crunchy, curvy (weelderig), dinghy (boot), dobby (stofnaam), dory (open roeiboot), DY (op motorrijtuigen: vroegere naam van Benin), hotseknotsderby, nepwhisky (Schotland, Canada), fancy, fantasy, fishy, flashy, fluffy, folky, folly, foxy, freaky, funky, fuzzy, gentry, gipsy, Grammy (award), granny (smith), groovy en grungy.

4, Verder: guppy, handy (mobiel), heely (sportschoen), hoody (sweater), horny (geil), jansky (eenheid), jiffy(bag), juicy, kinky, kitschy, lammy(coat), lolly, lollipopparty, löyly, lucky, mangabey (hondaap), medley, monopoly, mooiboy (zelfbewust knappe en verzorgde jongeman), navy (marineblauw), nerdy, ney (bamboefluit), nifty, nifty fifty, paddy (spotnaam Ier), poppy, preppy, punky, de puppy, pushy, qaly (!), racy, rootsy, rowdy, ruby, rummy (en: rummikub), segway, shabby, shaky, shimmy, shitty, shorty, showy, sissy, slinky, smexy (smart en sexy), sneaky, snobby (snobbish, snobistisch), speedy, spooky, steamy, stoppy, stressy, tabby (cyperse kat), het teddy, tipsy, toddy, tommy (Britse soldaat), tory (vs. whig), touchy, trashy, trendy, tricky, trippy, wherry (sportroeiboot), whiskey (Ierland, Amerika) en zloty (munteenheid Polen).

 
 

1199 Dictee vrijdag 10 nov 2017 (2): dictee Oefendictee november 2017 (2) √

Dictee - dictees [1199]

Oefendictee november 2017 (2)

1. Uveïtis krijg je aan je uvea, het druifvlies. Een aapje een cab? Gehuld in zijn caban liep hij naar de caban. De trainer wilde die cadet wel een schop voor zijn kadetje geven. Hij betaalde de caffè latte aan de caisse en wel per cassa. In de calorimeter bevond zich een caloriearm baksel. Volgens mij is een calpoltablet een paracetamolletje. Gepensioneerd drijven zij nu een campinkje. Wij hebben gecamperd, onze buren gekampeerd. Zo'n campe middeleeuwse outfit is kitscherig. Is die camera-unit er al? Horen camo's (continuing airworthiness management organisation) in de luchtvaartwereld thuis? Hoeveel Canadezen gaan er in een canadees? Combineert dat: capibara met capellini? Een caracole is een wijngaardslak. Wat weet die caribist nu van dat Caricom-land? Carpaccio vooraf, cappuccino toe. De cartoonist had iets moois van de carving gemaakt. Cautal zijn liederen die gezongen worden tijdens het holifeest (Holi, Holi-Phagwa, Phagwa, phagwafeest). In een cavabar drink je Spaanse mousserende wijn, gemaakt volgens de méthode champenoise.

2. Een cecogram is braillepost. Een cedula (ook: sédula) is een identiteitsbewijs (Antillen; ID-kaart, ID-bewijs). Ik heb mijn gsm (SR) in een cellshop gekocht. Een Centraal-Afrikaan woont in de CAR (Centraal-Afrikaanse Republiek). Er lag een berg chappe(zijde) op de chape (ondervloer) [beide uitspraak sjahp]. In SR is een charger een oplader. Een chavista is een chavist, een aanhanger van Hugo Chávez. Een chòler [choller] (Papiaments) is een zwerver of bedelaar. Een cigarillo is een kleine sigaar. Met iemand met zulke kiksen heb ik per definitie een klik. Een clivia is een plant en een cloche een dameshoed. Hé, die coco praat me na! Ze hield een koddige, cocasse, voordracht. Een koket dametje is behaagziek en ijdel.

3. Op die hole sloeg hij een condor. Een (chemisch) continuproces is een continu proces. We hadden een cook-out in het stadspark. Dat voorwerp is van cortenstaal gemaakt. Dat kun je als grappige scheldnaam gebruiken: jij cosy! Een côte à l'os [lohs] heet ook wel côte de boeuf, maar het is beslist geen côtelette suisse. Is crémant echt een wijnsoort? In BE is crepi pleisterkalk. Een crime passionnel is toch echt ook een crime: werk voor de crimefighter. Op de Antillen heb je een cribnummer nodig bij particuliere import. Gaan we croquet spelen? Schrijf je cruesli net zo als muesli? Wist je dat: cryptogaam is bedektbloeiend. Het woord 'cuptornooi' mag je ook als 'cuptoernooi' schrijven. Customisatie is customizen. Ook op Cyprus heb je cyperse katten.

4. D.a.v. is de afkorting van daaraan voorafgaand en dav. is de afkorting van daaraanvolgend. De daze dazen leken wel te dabben [èh]. Is het (?) dagublad echt een [SR] groente? 'Danki', zei de Papiamentssprekende vrouw tegen me; haar Hollandse man zei: "Dank jullie wel." Hij had heel wat tours de bâton voorhanden. Bij een zumbathon en een dansbathon moet je denken aan een muzikale marathon. Een datu is een zekere cactus. Waarom zie je 'ditjes en datjes' niet vaak meer in dictees? Debris is ruimteafval, débris is puin [zelfde uitspraak]. De Decembermoorden geven nog steeds een unheimisch decembergevoel. Wat is het verschil tussen dB eb dBa? Wist je dat 'decalage' onderscheid of verschil is? Schrijf je liever 'dekenaat' en 'dekenaal' of 'decanaat' en 'decanaal'? Wat is een deciel in de statistiek? Een tiran heerst decretaal. Een dedoso [dedeoso] is in SR een wake en rouwceremonie. Heb je nog een beetje DEET: di-ethylmetatolueenamide? Deflectie is verloren gaan van buigingsuitgangen. Hij, délégueetje, en zijn zus, dégénéréetje, zaten samen in een relicafeetje. Dat spul moet nog gede-icet worden. Ze voerden een wonderlijk démasqueetje op. Betekenen 'delocatie' en 'delokalisatie' hetzelfde? Demiwater is niet half, maar geheel gedemineraliseerd. Zij droeg een demietje. Die demi-vierge droeg een demikini. 

 
 

1198 Dictee vrijdag 10 nov 2017 (1): dictee Groot Wagenings Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1198]

Groot Dictee Wageningen 2017

Groot Wagenings Dictee (auteur: H.K.H. prinses Laurentien)

1. Semi-intellectuele slimmeriken die in geprivilegieerde situaties zijn grootgebracht, denken dat ze in allerijl limericks, distichons, elegieën en linguïstische anekdotes uit hun mouw kunnen schudden, en in alle contreien van het Koninkrijk der Nederlanden gaan vooraanstaande medeburgers ervan uit dat taal voor iedereen appeltje-eitje is.

2. Zo'n deplorabele ivorentorenhouding doet de kwintessens van een maatschappijbrede problematiek teniet.

3. Het is impardonnabel dat deze asymmetrische visie op de werkelijkheid niet vaker langskomt in het achtuurjournaal terwijl we worden doodgegooid met shockerende [ook: choquerende – zelfde uitspraak] beelden over het Midden-Oosten en de derdewereldlanden.

4. Deze lacune in onze informatievoorziening is niet bevorderlijk voor onze affiniteit met laaggeletterdheid, in mijn ogen de belangrijkste randvoorwaarde van onze participatiemaatschappij.

5. Goedgeïnformeerde en empathische mensen bagatelliseren een thema niet dat zo nabij ons eigen bestaan ligt.

6. Zij labelen mensen die huiveren van taalkundige tierelantijnen niet als dommeriken en naïevelingen.

7. Het halsstarrig en consequent negeren van deze heikele tweedeling heeft nochtans desastreuze consequenties en leidt soms tot kafkaëske taferelen.

8. Zo is een lucullusmaal geenszins rechttoe rechtaan als een omhooggevallen gepiercete en getatoeëerde ober tijdens een amoureus dinertje zelfingenomen vraagt: "Prefereert u de exquise focaccia met gekonfijte foie gras, gazpacho of gekaramelliseerde pannenkoeken?

9. Houdt u meer van crustaceeën met guacamole, coq au vin of bouillabaisse?"

10. Zo'n hautaine wat-maak-je-me-noublik kan ertoe leiden dat iemand toch maar voor een kant-en-klaarmaaltijd uit zijn vriezer kiest. Dit onacceptabele en bête koeioneren maakt mensen sacherijnig [ook: chagrijnig – andere uitspraak].