0557 Dictee zondag 15 mrt 2015 (1): dictee Heiloo 2015 √

Dictee - dictees [0557]

Waanzin en gekte in Heiloo (auteur: Joop Tulp)

1. Reeds in 1627 leed Heiloo onder waanzinnige gebeurtenissen. Uit rancune voor een gemiste plek bij de staatse vloot wilde zoon Govert van de achtenswaardige Alkmaarse familie Nobel zich aansluiten bij de Duinkerker kapers. Hij werd echter preventief in hechtenis genomen. Zijn ouders konden zijn vrijheid bewerkstelligen en hij sloot zich alsnog bij de kapers aan. Uit wraak wilde hij de heer Bardesius van Ypestein ontvoeren. Deze bleek niet aanwezig en in plaats van hem verkoos Govert de rijke herenboer Dop te gijzelen, wat werd verijdeld door zijn krijsende echtgenote. Govert werd later in de duinen door de dienaren van de schout van Haarlem gearresteerd. Hoewel de samaritaanse (GB - barmhartig) Bardesius zich moeite getroostte hem vrij te krijgen, moest een zwijgende Govert zijn roekeloosheid met de hals betalen.

2. Op de plek waar de adellijke familie Bardesius woonde, vindt u nu de GGZ Noord-Holland-Noord die voorheen de Willibrordusstichting heette. De eerste patiënt, zoals een cliënt toentertijd genoemd werd, arriveerde daar in maart 1930. Bij de opening van het Sint Vincentiuspaviljoen door de minister van Justitie mr. Van Angeren in juli daaropvolgend werd het eerste rooms-katholieke instituut voor 'ter beschikking van de regering gestelde psychopaten' een feit. Sindsdien zijn daar, naast prachtige, ook waanzinnige zaken de revue gepasseerd.

3. Wilt u enkele exempels? Naar verluidt heeft de stichting in de vorige eeuw opvang verzorgd voor Vlaamse pedoseksuele priesters. Heiloo loopt in de jaren zeventig voorop bij de elektroshocktherapie. Hier worden mechanische en chemische castraties uitgevoerd. Mensen komen in isoleercellen. Cliënten die lijden onder psychoses zijn soms suïcidaal. Het is intriest hoe de GGZ hun graven laat verslonzen.

4. De Willibrordusstichting maakt nu deel uit van het landgoed Willibrordus. Hier vindt u ook het Willibrordus Business Centrum. De kerk werd Cultuurkoepel. Hier werd bij Karavaan 2014 de waanzin gespeeld: een soldaat die in de 19e eeuw in een vlaag van waanzin zijn geliefde ombracht. Dit werd een van de bekendste crimes passionnels uit de historie. Psychiatrische rapporten van destijds werden als basis genomen voor deze heftige, goedbezochte [GB] voorstelling.

 

0556 Dictee zaterdag 14 mrt 2015 (1): dictee Oostvoorne 2015 √

Dictee - dictees [0556]

Dictee Oostvoorne

De Rockanje School * (Auteur: Klaas Schipper)

* Er hingen affiches op met die naam!

1. Toen een aantal ijverige Zuid-Hollandse Rotarians hoorde van misère in Afrika wendden zij zich tot een Brielse oud-leraar Nederlands en ex-wethouder en -locoburgemeester ** met de vraag een taalkundige lijdensweg in de vorm van een dictee te creëren.

** Hij was dat niet meer! - stond op de site!

2. Aan fundraising zou ook een loterij verbonden kunnen zijn waarbij enigszins slechte prijzen te winnen waren, zoals geëmailleerde sieraden, handgebreide pullovers, autoaccessoires en allerlei tinnen en porseleinen voorwerpen.

3. Naar verluidt kan de Rockanje School in de Ghanese stad Kumasi * [zie onder alinea 1] de hieruit voortvloeiende financiën te allen tijde goed gebruiken om de accommodaties uit te breiden en de hygiënische omstandigheden te verbeteren.

4.Even werd er nog gedubd over het organiseren van een viertal braderieën waarbij ook gebarbecued kon worden, maar die gedachtegang werd nochtans als te onesthetisch betiteld.

5. Na veel weifelen en twijfelen werd dientengevolge definitief besloten voor overleg naar Brielle te gaan, het pittoreske stadje waar bij de 1 aprilfeesten de Spaanse commandant symbolisch geëxecuteerd wordt, wat op de omstanders een choquerend effect heeft.

6. Terwijl het comité echter halverwege met de aspirant-schepper van het dictee discussieerde over de moeilijkheidsgraad van het concept in de tuin van het Tintese [Tinte: buurtschap van Den Briel]  museumpje, ontwaarden de leden in de weidse bosschages en landerijen daaromheen plots haviken én [hier moesten wij goed opletten, zei de voorlezer] leeuweriken – en waren zij ten enenmale afgeleid.

 

0555 Dictee vrijdag 13 mrt 2015 (3): dictee Theaterdictee Dronten 2015 √

Dictee - dictees [0555]

Joost Zwagerman: van hobbyist op z’n dertiende tot een pamflettist, essayist en politiek geëngageerd columnist

Auteur: ...

1. De spreker van hedenavond heeft een buitengewoon interessant curriculum vitae: al op jonge leeftijd ontpopte onze schrijver in spe zich als een creatieve persoonlijkheid. Zijn eigen tijdschrift, de Zwagergids, stelde hij samen met teksten uit de VARAgids [eigennaam, eigenlijk: VARA-gids], die hij vervolgens bewerkte naar zijn eigen ideeën.
 
2. Al heel vroeg in zijn carrière voelde hij zich betrokken bij de dichtersgroep De Maximalen; deze poëten reageerden op het verstarde, ingedutte en hermetisch-academisch poëzieklimaat van de jaren tachtig, dat werd gedomineerd door een hele generatie epigonen van de grote dichter Gerrit Kouwenaar. Deze na-apers schrijven 'hyperkeurige poëzie', aldus Zwagerman, 'die aansluiting vindt bij al die andere dichters, die ieder op hun beurt óók weer bezig zijn met zo'n zelfde frêle stilte'. De protectionistische recensenten in die jaren vonden dit ook allemaal prachtig, waardoor er een verziekt soort inteeltpoëzie ontstond die overkwam als hermetisch. De Maximalen daarentegen wilden geen poëzie van de porseleinkast, maar wilden de muze de straat op jagen. Kortom: gedichten moeten realistisch zijn.
 
3. Na zijn eerste coming-outromans [aaneen!] waarin de Amsterdamse, hippe scene domineert, verlegt Zwagerman zijn aandacht naar andere terreinen, zoals de columnistiek en de kunstwereld. Deze terreinen hebben ook nog heden ten dage zijn volledige attentie, zelfs zó dat Zwagerman bij tijd en wijle als pop-upgastconservator in een of ander museum optreedt. Bij het grote publiek is hij het meest bekend als DWDD'er. [De Wereld Draait Door]
 
4. Tot dit moment is Zwagermans opus magnum zijn essaybundel 'Americana'. Geobsedeerd door Amerika en zijn mythologie schetst hij een apocalyptisch idee over suburbia, dat samenhangt met de maatschappelijke positie van dit continent die bewegwijzerd wordt in vitale, opwindende boeken, speelfilms en kunstwerken uit de VS, waarbij hij een treffend voorbeeld van de condition humaine van de Amerikaanse maatschappij geeft en waarbij hij ook de toekomstige habitat van West-Europa wil oproepen.
 
5. Onze gerenommeerde auteur zal vanavond een belangwekkende causerie houden waarin hij ons zal vergasten op allerlei idioterieën in de kunst. Zullen we daarbij geconfronteerd worden met de gekmakende ideeën van de Trouwcolumniste Tinkebell of zullen we een gedegen voordracht krijgen over de maniakale neigingen van Vincent van Gogh of zullen we te maken krijgen met de folies [enkelvoud folie - uitspatting] van Salvadore Dalí (!) in zijn Catalaans museum?
 
6. De angstschreeuw uit de Noorse kunst zou ook centraal kunnen staan of worden we getrakteerd op de angsten van bijna vergeten schrijvers, zoals Jan Arends en Simon Vestdijk van wie de
manisch-depressieve gemoedstoestanden mooie romans en verhalen opleverden?
 

7. Het is duidelijk geworden dat Zwagerman zich niet ophoudt in een lit(t)eraire [de-woord] quarantaine en dat het hem niet gaat om l'art pour l'art, maar dat hij een rol voor zichzelf ziet weggelegd als duider des tijds. Van duiders hebben we helaas in de contemporaine tijd er nog maar zo weinig.

 

0554 Dictee vrijdag 13 mrt 2015 (2): dictee 6e Groot Alphens Dictee 2015

Dictee - dictees [0554]

6e Groot Alphens Dictee (auteur: Pieter van Diepen)

Even een nare tekst evenaren

1. Burgers van Alphen aan den Rijn en ommelanden, dicteeadepten van verre, houd uw adem in en uw pen paraat voor het zesde Groot Alphens Dictee. De lokale soroptimistenclub, die al vijfentwintig jaar goeddoet, vond in Circle4Life weer een lof- en lovenswaardig goed doel voor uw sponsorbijdrage. Dat u gul geve!

2. Waar gaat het deze keer over? Werd u bij de eerste editie, in 2010, getrakteerd op buitenissigheden als dolce far niente en balladebundels, een jaar later volgde een tekst waarin een zoele zefier en het copesysteem acte de présence gaven. Daar hebt u van geleerd, nietwaar?

3. In 2012 reisden we naar Córdoba en Phnom Penh, even naar de evenaar heen en weer, je zou er het heen-en-weer van krijgen. Minder exotisch, maar geenszins makkelijk waren het tournedostje en de nepopenhaard van het jaar daarop, waarna ten slotte vorig jaar tongtwisters als biaisband en de altocumuli castellani voor hilariteit zorgden. Maar waar déze linguïstische exercitie over gaat, weet u nog steeds niet. U zult er nochtans nog thans achter komen.

4. Vanavond wordt u door een door en door gemene auteur, die weliswaar minzaam naar u nijgt, maar die ook neigt naar sadisme, veel gevraagd. Gelukkig is er één vast punt: de voorleesster. Haar status – en dat is een nouveauté – is wel gewijzigd. Liesbeth Spies, ex-Tweede Kamerlid, -minister en -gedeputeerde, die waratje wel weet dat het meervoud van spie spieën is, is nu burgemeester van deze fusiegemeente.

5. Ander Alphens nieuws: de diefstal van neushoorn- en andere vogels uit Avifauna, maar er is geen kolibrie, noch een kasuaris meegenomen. Willem Bouman, Alphens rekenwonder, kreeg bij het WK hoofdrekenen in Dresden de Prix d'Excellence. Nee, geen oud nieuws, geen stedenbouwkundige centrumperikelen of ruziënde gemeenteraadsleden en geen Coupépolder, die vuilstort met pcb’s en paks ten noordoosten van de Zegerplas, waar nu de golflinks van de club Zeegersloot [officiële naam: Golfclub Zeegersloot] liggen.

6. Tot zover appeltje-eitje, vindt u niet? Maar hoed u voor het slotakkoord. Er zijn lieden, sommige bekeerd tot de quakerij, die zelfs na x zoveel martini’s op een chique advocatenborrel woorden als kouvatten, valsspelen [2020: GB ook wel los!] , koffiedrinken, scherp stellen, zakendoen en beslag leggen feilloos los of aaneenschrijven. Maar ook zij – en dat is de kwintessens – bezondigen zich weleens aan een verschlimmbesserung! Laat dat een troost zijn. Dus op naar een bakkie troost; het dictee is ten einde.

 
 

0553 Dictee vrijdag 13 mrt 2015 (1): dictee Urk 2015

Dictee - dictees [0553]

Groot Urker Dictee 2015

Urk in 2014

1. Voor het dicteecomité was 2014 weer een inspirerend jaar, want de keileembult is zeker geen achenebbisj gebied als het gaat om onderwerpen die reuring veroorzaken.
 
2. Voor de kleine allotria was er de bestverkochte glossy van fictieve vip Tromp van Buurtjen die met zijn Fetjen verhaalde over samen statten, vertelde hoe hij ammenooitniet in de politiek zou gaan en appetijtelijke recepten doorgaf van zijn betbetovergrootmoeder.
 
3. Een groot deel van de Noordzeevloot ging in staking vanwege
laag-bij-de-grondse honteuze [schandelijk] visprijzen totdat een compromis werd bereikt dat op voorzichtige agreatie [goedkeuring] kon rekenen.
 
4. De SGP roerde zich met een driemusketierachtig ménage à trois die weigerde te coöpereren met een intern onderzoek naar wat er was
ge-e-maild over hoe het Berechja College bijna naar de filistijnen is geholpen, wat uitliep op een salomonsoordeel van onze burgervader.
 
5. Op sportief gebied viel er voor vierduizend Urkers wat positiefs te beleven in de scrimmage tussen Urk en Ajax, een echt
david-en-goliathduel dat bijna aanvoelde als een Champions Leaguewedstrijd.
 
6. Verder werd er elke zondagavond een show vanjewelste [ook: van je welste, van jewelste] verzorgd door illegitieme vuurwerkfetisjisten, maar het rechercheonderzoek hiernaar hortte, omdat de goegemeente de tweetende Cobussen [eigennaam, wijkagent Urk] van informatie van likmevestje voorzag.
 
7. Ons protestants volkje maakte bijkans een gioer door, wat betekent dat we bijna joden werden, op het chanoekafeest nadat een menora van gargantueske afmetingen werd ontstoken door een opperrabbijn uit het volk der Joden.
 

8. Ten slotte konden we in de kerstkrant lezen hoe Cees Dekker, gedoodverfde winnaar van dit dictee, vanuit een verre overzeese Nieuw-Zeelandse onnozelehalzenstad ons toewuifde en groette met: veel spellingplezier in 2015!

 
 

0552 Dictee donderdag 12 mrt 2015 (4): dictee Lelystad 2015 √

Dictee - dictees [0552]

Dictee Lelystad 2015

Waanzin (auteur: Rob Kerkhoven)

1. Het thema van de Boekenweek anno 2015 is 'waanzin'. De
non-conformistische Oost-Vlaming Dimitri Verhulst schreef het boekenweekgeschenk: 'De zomer hou je ook niet tegen'.

2. In Verhulsts stijlvolle cadeautje ontvoert zestiger Pierre de imbeciel Sonny naar een steile berg in de Provence. Sonny krijgt er voor zijn zestiende verjaardag Pierres levensverhaal opgedist. Dat kon alleen op die cruciale plek. Ook in het leven van Sonny’s moeder, met wie Pierre een hartstochtelijke liefdesrelatie had, was de Mont Ventoux van essentiële betekenis.

3. Het wemelt in het dolhuis van de wereldlit(t)eratuur van de krankjorume psychopaten, dissociatieve automutilisten, mesjogge alchemisten, schizofrene pederasten, hallucinerende borderlinepatiënten en sadomasochistische perverselingen.

4. Tiert ook in Lelystad de waanzin welig? Joris van Casteren suggereerde zulks in zijn boek 'Lelystad'. Hij schildert de Flevolandse metropool als een rauwe wildernis af, bevolkt door notoire alcoholisten, belijders van de newagebeweging, cocaïneverslaafden, anabolesteroïdenadepten en gefrustreerde skinheads.

5. "Te gek voor woorden", vonden enkele ex-buren. Ze klaagden hem aan wegens dedaigneuze laster. De justitiële molens malen traag, maar ten langen leste besloot het Openbaar Ministerie tot sepot.

6. Terug naar de lit(t)eratuur! Met elke koerswijziging in de psychiatrie veranderen de lit(t)eraire producten. Wie geloofwaardig over waanzin en verwante zaken wil schrijven, moet sinds Nietzsche en Freud rekening houden met de opvattingen der zielenknijpers in zijn tijd.

7. Volgens illustere lit(t)eratuurcritici schreef Ranne Hovius, psycholoog en freelancejournalist voor de Volkskrant, een waanzinnig mooi boek over waanzin in de lit(t)eratuur. Ze biedt een caleidoscoop van lit(t)erair geboekstaafde gekte.

8. In haar volumineuze boek laat Hovius een oud-verpleegkundige annex voormalig maatschappelijk werkster aan het woord. Die concludeert dat iedereen, óók Lelystatters, wel psychiatrische trekjes in zich heeft. Hovius vermoedt dat ze gelijk heeft.

 

0551 Dictee donderdag 12 mrt 2015 (3): dictee 822 (deel 3) √

Dictee - dictees [o551]

Oefendictee 822 (deel 3)

Dictee 822, alinea 7 t/m 10.

7. Hoeveel van die demikini's kun je in een dame-jeanne (Frans),
demi-john (Engels) proppen? Bij het demarqueren kunnen demarcatielijnen vastgesteld worden. Wat is een designerdrug? Het was hopeloos: men begon op een déroute [verwarde vlucht] te slaan. DXM is dextromethorfan. Een democratisch socialist hangt de

democratisch-socialistische beginselen aan. Ik ga dit jaar weer naar het 's-Hertogenbossche carnaval (Duits: fasching, en mét buutreedner). Het dessous des cartes is het geheim van een zaak, een
dessus-de-porte zit boven een deur. Dicis causa (dicis gratia) [fatsoenshalve, voor de vorm] werd die partij ook nog gehoord. Diëresis [tweeklank, twee vocalen] komt uit de taalkunde, diësis [ook: kruis] uit de muziek. Hij was dus doende aan die klus, dus(doende) nam hij niet op..Dislocatie is een kwestie van dislokeren. Dysfagie is de disfunctie van de slikorganen. Zijn di-jamben over de dijader?

8. Hij heeft een diepgeworteld doodzondenbesef. Hij heeft zijn welverdiende loon dik verdiend. Diepgewortelde planten kunnen gemakkelijk voedingsstoffen vergaren. Er is een troubleshooter op het dossier Shell gezet: hij moet de trubbels oplossen. De Dolle Minabeweging is duidelijk op zijn retour. Hier, vijf heerlijke doyennés du comice [peer]! Veel geaaid en gestreeld worden ze, die Jannemannen. Een oweeër (ow'er) wordt ook wel met baron Zeep aangeduid. De vroegere begrafeniswet is vervangen door de Wet op de lijkbezorging. Een bemer is een pestvogel uit Bohemen. Is dat beroepschrift tijdig ingediend? Hij heeft een SARS-besmetting, niet het aidsvirus. Iemand met anorexia nervosa zou je willen besmetten met het eetvirus. Gaat zoete lieve Gerritje naar Den Bosch om het gelag te betalen?

9. De tempel was het domus Dei [niet in wdb.]. De studenten gedroegen zich burschikos. Met boerenlinnen wordt congolinnen bedoeld. Bij de Bokser(s)opstand indertijd zijn veel viervoetige boxers omgekomen. De inflatie vierde hoogtij, toen de bramahpersen draaiden. Zou Ajax er nu al uit liggen? Débris is puin en debris is ruimteafval. We hadden een super-de-luxe vakantie. In Siena wonen Siënezen. 'Dingdong’, ‘tiktak’ en ‘uche-uche’ zijn onomatopeeën. Hij is heel relaxed en leidt een relaxed leventje in een relaxte sfeer. Wat houdt de cathartische [zuiverend, psychologie] methode in? Zullen we gaan pintelieren [veel bier drinken]? Hoe bevalt het nieuwe stewardessenuniform? Mag ik het lenen voor een verkleedpartij op Secretaressedag? Dat bijdehante jongetje is bijdehand, want hij heeft zijn iPhone altijd bij de hand. Ook op Bikini worden minieme bikinietjes gedragen.

10. Het tegengestelde van een aande(r)- of bijde(r)hands paard is een vande(r)hands paard (dat laatste is dus rechts). Bon vivants zijn lebemänner, playboys of pierewaaiers. In zijn boudste dromen kon hij niet bevroeden, hoeveel baud(s) per seconde zijn transmissieapparaat aankon. O, maatje, wat hebben we toch een geweldig omaatje! Hij is aan het pluche [geen e uitspreken], aan zijn pluchen [geen n uitspreken] zetel gehecht. Wie zijn daar de pro- en antagonisten? Hij relaxt graag. En heeft dan gerelaxt. Een weifelaar is een twijfelaar. Bij haar weidselandschapstocht had ze iets wijds aan. Hij hengstte drie en een half (drieënhalf) uur voor het examen: resultaat: een
drie-en-een-half.