0185 Dictee woensdag 23 april 2014 (3): dictee - 3e Groot Roparun Dictee √

Dictee - dictees [0185]

3e Groot Roparun Dictee (Breda)

Rating
Gezellig dictee in prachtig nieuw Stedelijk Gymnasium. De Specialisten waren welkom. Paar aanmerkingen op de tekst. Daarom voorlopig twee sterren.

Rating - RDR 2 sterren: * *        [Dit was de 53e rating]

Er was geen titel, de kopjes hoorden niet bij het dictee.

1. [Klassieke talen] De bezwete betweterige docent bezwoer de coole whizzkids dat door de excessieve klimaatopwarming eerdaags de Roparun het gymnasium in zijn archetype – in casu het naaktlopen – zal evenaren.

2. [Aardrijkskunde] De internationale schoolreis naar West-Afrika werd afgelast omwille van de ebola-epidemie. Het gezelschap met onder meer een Costa Ricaan, een Curaçaoënaar en een Cyprioot, kreeg als remplaçant een tocht naar een grizzlyberenpark in de Baltische staten.

3. [Wiskunde] Zit NAC met negenmaal verlies op rij op een roetsjbaan naar de Jupiler League? Bereken de overschrijdingskans van een tiende verlies(wedstrijd). De variantieanalyse is te bepalen uit
a) een stochastisch proces
b) een logaritmische transformatie
c) de binomiale coëfficiënt
d) geen van deze antwoorden.

4. [Biologie] De enigszins chaotische docent trakteerde de vijfde klas binnen één lesuur op een explicatie over coeliakie, de hybride teelt van sperziebonen en het kruidje-roer-me-niet, alsmede de bio-ethiek van onderzoek naar de idiosyncrasie van pygmeeënbaby'tjes.

5. [Muziek] Terwijl de fluitiste, begeleid door een obligate klavecimbelpartij, zich routineus door ten minste 3 composities in Es-majeur manoeuvreerde, bestelden enkele ongeïnteresseerde scholieren op hun smartphone kaartjes voor de musical in de musichall.

6. [Natuurkunde] Reikhalzend bezag de amanuensis de geüpdatete proefresultaten voor de sferische aberratie van een loep of een oculair.

7. [Nederlandse taal] In dictees lijken aan elkaar geschreven woorden bij aaneenrijging eerder een valstrik dan een juiste spelling. Wellicht is hierbij een quasiauthentiek en intuïtief fingerspitzengefühl onontbeerlijk?

8. [Lerarencitaten]
1. Die trendy tattoo is over 33 jaar een shabby amorfe inktklodder.
2. Het probleem Wilders (*) in een notendop: de hetze is het debacle.
3. Pennen neer, u bent sufficiënt getourmenteerd!
(*) Vrijwel zeker: probleem-Wilders (net als: dossier-Dutroux).
 

 
 
 

0184 Dictee woensdag 23 april 2014 (2): dictee Tilburg √

Dictee - dictees [0184]

Tilburg (Cobbenhagen Lyceum)

Rating

Ditmaal een foutloos dictee, gezellig, veel deelnemers, waaronder flink wat specialisten. Daarom heb ik de rating verhoogd naar 3 sterren.

 

Rating - RDR 3 sterren: * * *

Artefacten (titel)

1. De geprivilegieerde positie die de kunst eeuwenlang heeft bekleed staat heden ten dage zwaar onder druk: waar kunstenaars eerst in de ogen van velen linea recta vanuit de Parnassus hun edele werk verrichtten, soms met toepassing van de trompe-l’oeil, worden zij tegenwoordig nogal eens neergezet als non-valeurs die parasiteren op de door diverse crises geslonken financiën van de staat.

2. Voor hen rest nu slechts een beroep op een moderne vorm van mecenaat: creëer een kunst waardoor je rijke bankiers pleaset of tracht in de huidige populistische epoque door de massa niet versmade artistieke events te organiseren waardoor crowdfunding je ten deel valt en enige vorm van authenticiteit niet contraproductief werkt. 

3. In het heersende ik-tijdperk word je als naïeve toeschouwer daarenboven nogal eens geconfronteerd met velerlei uitingen van egotrippende individuen die in een flow van kosmische zelfvergroting à la Bilderdijk hun schamele trivialia aan de goegemeente presenteren: selfies al of niet gefotoshopt en zelfs rubensiaanse belfies, getatoeëerd en gepiercet. 

4. Met enige lenigheid van denken kunnen we ons nochtans andere vormen van artisticiteit voor de geest halen. Bijvoorbeeld de wereld van de haute cuisine waarin de haut chic zich in restaurants met een of meer Michelinsterren verlustigt aan dinertjes met als voorgerecht sint-jakobsschelpen , als tussengerecht een skrei met kaviaar in een saus op basis van bechamel, als hoofdgerecht een saignant gebakken chateaubriand in Provençaalse saus om te eindigen met een kaasplankje met roquefort, camembert, munster en gorgonzola. 

5. Ook de sport kent zijn hoogstandjes: biljarters die na de acquitstoot schitteren met piqués en massés, kunstschaatssters die verbazen met goed uitgevoerde pirouettes, axels en rittbergers; en met het wereldkampioenschap voetbal in het verschiet hopen we natuurlijk allen op met cruijffiaanse techniek uitgevoerde een-tweetjes eindigend in een perfecte lob of een fraai aangesneden volley in de kruising.

6. Mogelijk is ook het meedoen aan dictees een vorm van kunst: de noeste en heroïsche poging om de strijd tegen de regels van het accent circonflexe, de apostrof en tussen-n te winnen. Of is zo’n dictee slechts een trucje uit de trukendoos van een wereldvreemde knutselaar, die jullie desalniettemin zonder coulance de fouten aanrekent voor het goede doel?

 

0183 Dictee woensdag 23 april 2014 (1): dictee Lopikerwaard √

Dictee - dictees [0183]

Dictee Lopikerwaard

Rating 
Gemiddelde tekst, buitenstaanders buiten mededinging welkom. Dat alles leidt tot twee sterren. 

Rating dus: RDR 2 sterren * *     [Rating nummer 52]

Fruitteelt in de Lopikerwaard (titel) 

1. Fruitteelt in de Lopikerwaard, het valt de argeloze toerist niet meteen op, omdat de laagstamfruitbomen zich stiekem verschuilen achter de metershoge heggen, die de fragiele bomen beschermen tegen de overwegende zuidwestenwind.
 
2. Fruittelers produceren hier verschillende soorten fruit: appels, bijvoorbeeld goudrenet, junami, rubens, en peren, vooral de conference. Maar het is ook goed kersen eten in de Lopikerwaard, een nostalgische ervaring waar veel mensen van heinde en verre op afkomen.

3. Van oudsher hadden boerderijen vooral kleine hoogstamfruitboomgaarden met fruit voor eigen gebruik. Waar destijds het vee onder de bomen graasde, is de boomgaard nu meer een plaats voor romantische picknicks, high teas of een feeërieke setting waarin gebarbecued wordt.

4. Het verbaast mij niet dat de Lopiker fruittelers niet zeer talrijk zijn, want ‘een fruitteler sterft altijd arm’, vertrouwde een Benschopper fruitteler mij ooit toe. Alle winst wordt namelijk weer geïnvesteerd in het ontwikkelen en vermarkten van nieuwe rassen die resistent zijn tegen infectieziekten en voldoen aan de wisselende appreciatie van de verwende consument, een welhaast vicieuze cirkel.

5. Het lijkt me ook moeilijk te accepteren altijd afhankelijk te zijn van de willekeur van het Nederlandse klimaat. Je zou er toch chagrijnig en kwaaiig van worden als je in april hoort dat er weer nachtvorst op komst is, terwijl alle bloemknoppen op het punt van openbarsten staan.

6. Gelukkig zijn er steeds meer innovatieve technologieën, zoals automatische sproei-installaties, vorstmeldsystemen op smartphones, die sms‘en en whatsappen en andere creabeaoplossingen die autistische ICT'ers verzinnen ten faveure van de fruittelers.

7. Dus, als er een schip met zure appelen in het vizier komt en je als fruitteler niet met de gebakken peren wilt blijven zitten, schakel je een mêlee aan systemen in, als je die tenminste hebt weten te financieren via consciëntieus sparen of een prudente bancaire lening: appeltje-eitje.
 
 

0182 Dictee woensdag 16 april 2014 (2): dictee – 742, alinea 8, 9 en 10 √

Dictee - dictees [0182]

Hierbij van (willekeurig) dictee 742 (vrij willekeurig) de alinea's 8, 9 en 10.

8. Wil je de radio even op StuBru zetten? Is dat nou een tripel (triple) selfie? Zijn 'opus magnum' en 'magnum opus' synoniem? Hoe ging dat zwaan-kleef-aan uit dat sprookje nou precies? Een kliek of clique is een coterie. Monoclien van kristallen is enkelvoudig symmetrisch, met drie assen, waarvan één loodrecht op het vlak van de beide andere; het tricliene kristalstelsel is de vorm van asymmetrische kristallen met drie niet loodrecht op elkaar staande ongelijke assen. VD vertelt dat niet: waartoe dienen de klieren van Bartholin en die van Montgomery? Volgens Wikipedia komen de klieren van Bartholin (zoek ze maar op: elke vrouw heeft twee van die voorhofklieren) bij de vrouw overeen met de klieren van Cowper bij de man (geen antoniem dus, maar de masculiene tegenhanger) die het voorvocht produceren. De klieren van Montgomery vinden we in de tepelhof. Waar vinden we het Rode Klif in Friesland? Ten zuiden van Stavoren! Dat geeft geen pas: lijntrekken bij klijn trekken. De cissoïde is een zekere kromme lijn. KN: Saint Kitts en Nevis.

9. Wat, worden die Damascener en Toledaanse kling echt geveild? Een Klingenvrouw is een Klingalese vrouw. Is er bij 'placebo-effect' sprake van klinkerbotsing? 't Is klip-en-klaar een non-valeur. Blijf van mijn klit af! Het klokgen regelt het circadiaanse ritme. Met Kloosterlatijn wordt middeleeuws Latijn bedoeld. Aan dovemans deur kloppen is net zoiets als iets aan dovemansoren zeggen. Is linkeballen net zoiets als kloothannesen? Bij die kloris moet ik altijd aan De bruiloft van Kloris en Roosje denken. Hoe werkt de (inductie)klos van Ruhmkorff? Het cvs [GB, VD: CVS] is het chronischevermoeidheidssyndroom (ook: ME, myalgische encefalomyelitis). Uit het eerste dictee van Sint Anthonis (2002): kuddedieren, breugeliaanse dames (naar: Bruegel), ex-locoburgemeester, telkenjare en Land-van-Cuijkse gewoonten.

10. Ook nog: het tentoongestelde (tentoonstellen), mecenas, limericks en aangeracet. Schurftkruid heet ook wel knautia. De KNAW is de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Een domestique is een gregario, toch [knecht, luitenant, waterdrager] ? Het kneeing is een overtreding bij ijshockey. Hoe kan ik Knekelpiet misleiden? Een kneippkuur doen heet kneippen. Knetterzout komt uit de mijn van Wieliczka. Een knirps is een vouwparaplu. In New York wonen nog veel Knickerbockers: ze dragen drollenvangers. Wat is een caprilegging? Een lorgnet is een pince-neztje. Zijn er nog veel knillers (van het KNIL = Ko­nink­lijk Ne­der­lands-In­disch Le­ger)? De
knip-en-plakislam vind ik wel heel selectief.
 
 

0181 Dictee woensdag 16 april 2014 (1): dictee - De Havixhorst √

Dictee - dictees [0181]

De Havixhorst

Op 8 oktober 2013 was het 2e Meppeler Dictee, georganiseerd door Inner Wheel Staphorst-Reestland in de Schouwburg van Meppel. Het jaar ervoor was ik na een plaatselijke journalist tweede, maar toen zaten er nogal wat schoonheidsfoutjes in het dictee. Nu was de tekst vrijwel perfect - het onderwerp was matchfixing - en ik had, dat komt niet zo vaak voor, nul fouten.

De organiserende club houdt haar bijeenkomsten onder de rook van Meppel in kasteelhotel en -restaurant (let op het streepje) De Havixhorst in De Schiphorst, Schiphorsterweg 34-36. Dat zal er wel verband mee houden, dat de hoofdprijs bij het dictee een dinerbon voor het genoemde kasteelrestaurant was. Enfin, eerst maar eens gebeld of het echt voor twee personen was: dat was zo. Vervolgens hebben we maar 2 nachtjes verblijf aan het diner vastgekoppeld. Eén nacht was wel duur, maar 2 nachten was best te doen. Het was een indrukwekkend gebeuren, daar echt helemaal 'in de buiten'. Gigantische kamer (4 m hoog, we kregen de deur eerst niet in het slot, maar na navraag moesten we bij het sluiten 'de deur iets omhoogtrekken', hetgeen klopte), gigantische 'kast', douche, bad en toilet met volautomatische reiniging van het kallipygische berglandschap. Maar, zo werd ons bij introductie van de kamer verteld, je kon dit toilet ook 'gewoon' gebruiken. Daar hebben we toen maar voor gekozen.

Volgens mij heeft het restaurant niet eens een ster, of ik moet niet goed gekeken hebben, het geheel als hotel had wel 4 sterren. Het diner was echter uitmuntend, met vijf voortreffelijke gangen en dito wijnen. Ook de bediening was buitengewoon goed verzorgd. Grappige noot: op de afrekening stond wel het water (de fles), waarom we gevraagd hadden, à raison van 4 euro. Mocht de pret niet drukken. De tweede avond hebben we ons tevredengesteld met frituur 'Any Time' in De Wijk.

Heerlijk geslapen en de dag erna ook lekker gewandeld. Bijvoorbeeld langs de Lokkerij (heeft niets met 'lokken' te maken), waar vele ooievaars 'huis hielden': enig dat geklepper! Nog een grappig detail: was ons nooit overkomen, maar we vergaten de sleutel in te leveren (werd ook niet naar gevraagd overigens), dus die moest vanuit Breskens nog even teruggestuurd worden. Volgens mij konden ze de kamer echt niet in, maar dat was terecht - zoals ze zelf zeiden toen ze ons op de terugweg naar Breskens belden - hun probleem. Enorm genoten en nu nog een reisje regelen (gewonnen in Bergschenhoek) en een theaterbezoek aan Zeist met zeer uitgebreid diner en allerlei 'versnaperingen' daar rond omheen. Best de moeite waard, meedoen aan dictees!
 

0180 Dictee woensdag 9 april 2014 (2): dictee – Juniordictee Veendam √

Dictee - dictees [0180]

Winkler Prins Juniordictee 2014

Hier weer eens een oefening voor de jeugd. Ik zou zelf trouwens 'olympische winterspelen' geschreven hebben.
2020: Olympische Winterspelen

Vind jij wintersport ook zo cool? (titel) 

1. De Olympische Spelen zijn een vierjaarlijks evenement dat telkens op een andere locatie plaatsvindt.
 
2. Pasgeleden hebben wij de Olympische Winterspelen via de televisie en andere media kunnen aanschouwen vanuit de Zuid-Russische stad Sotsji.
 
3. Er was van tevoren wel enige discussie over de delegatie die erheen zou gaan om het Koninkrijk der Nederlanden te vertegenwoordigen.
 
4. Desondanks stonden het koningspaar en de minister-president enthousiast de langeafstandsschaatsers op de vijfkilometerritten toe te juichen.
 
5. Hoewel er ook Nederlandse bobsleeërs en snowboarders ter plaatse waren, zijn zij er niet in geslaagd het erepodium te bestijgen om een medaille te krijgen.
 
6. Weet je wat het interessantste aspect van Sotsji is? Wij beschouwen deze stad nu als een paradijs voor winterse activiteiten, maar eigenlijk is het een badplaats met een subtropisch klimaat.
 
7. Vanwege de genezende mineraalbronnen en velerlei strand- en zwemmogelijkheden komen er ’s zomers elk jaar circa vier miljoen toeristen!

Het was dringen aan de top en de volgende shoot-out was meer dan nodig. Opmerking: naast kieviten is ook kievieten goed. 

• pyjama                   ’s-Gravenhage              breien
  basketbal                cafés                             onmiddellijk
  sperziebonen          opaatje                         goochelen
  baby’tje                  eczeem                         lunchen
  Oost-Groningse      stiekem                        luiwammesen
  kievi(e)ten              hondenkoptrein            hoeraatje
  huis-aan-huisblad   hutjemutje                    kangoeroe
  kapseizen                jus d'orange                 's avonds
  saucijzenbroodje    secondelang                  schattebout
  skiën                       slimmeriken                 spaghetti 
• 
  

0179 Dictee woensdag 9 april 2014 (1): dictee – 700 oefendictees

Dictee - dictees [0179]

Oefendictees[algemeen]

Ooit ben ik begonnen van woordjes die ik tegenkwam, oefendictees te maken. Geen verhaaltjes, maar allemaal losse zinnen. Wel hondsmoeilijk natuurlijk. Het is zo'n tweede natuur geworden dat ik inmiddels aan dictee 742 toe ben. De nummers 701 t/m 741 zijn nog niet zorgvuldig nagekeken door een team van correctoren. De eerste dictees zijn vroeger verschenen op www.deventerdictee.nl [2020: die site bestaat niet meer], later zijn die overgenomen door www.dictees.nl. Daar zitten nog wel wat foutjes in, maar ik kan die zelf niet verbeteren. Vindt u fouten, laat het weten, ik noteer ze in ieder geval en hoop die verbeteringen later eens te kunnen aanbrengen.

Op www.dictees.nl vindt u de oefendictees 001-450 en 501-550. Daarbij valt op te merken, dat 548 als nummer 549 heeft, en dat 549 zelf ontbreekt. Dat er toch 25 x 20 = 500 dictees op de site staan, komt omdat er ook een dubbel exemplaar is: tussen 395 en 396 staat nog een keer 394, maar die was dus al geweest.

Nogmaals: elke opmerking uwerzijds is welkom, en wilt u bijvoorbeeld de dictees 451-500, 551-600, 601-650 of 651-700 (of de echte 549) ontvangen, een mailtje naar rein@dictees.nl [2020: dat mailadres bestaat niet meer] is voldoende!

Hier een klein stukje van oefendictee 741 (alinea 6 en een stukje van 7).

6. Een kava of kawa is een peperstruik, de cava is een Spaanse volgens de méthode champenoise gemaakte mousserende wijn. Een kavietje is een cafeetje. Hoe zou een kawina in het Kawi (Oudjavaans) heten? Verwar de Kazachen niet met de Kozakken. Kasseienslijper! Kazike is een vernederlandsing van cacique, stamhoofd van indianen. Gezocht op '*jeu*': dejeuner(tje): ook ontbijtservies(je), déjeuner à la fourchette, déjeuner dînatoire, dejeuneren, déjeuner sur l'herbe,du(i)veltje-uit-een-doosje, faire bonne mine à mauvais jeu: lachen als een boer die kiespijn heeft, faites vos jeux: uw inzet graag (zegt de croupier), force majeure, getjeuter: gefluit van sommige vogels, jeu (ook: sjeu), jeu-de-boulen en jeu de boules, jeu de mots, jeu de prince, jeu d'esprit, jeu de théâtre, (s)jeuïg, jeuk, jeukwoord en jeunen (gunnen).

7. Verder: jeune premier, jeunesse dorée, le jeu de l'amour et du hasard: het spel van liefde en toeval, oranje-uil, schrimpeljeus (angstvallig, beschroomd), sinjeur, vieux jeu, vrije-uitloopei, Vondelparkjeugd en vrije-uitloopkip. Dit muziekstuk is in Es-majeur. Een joyeuse entrée is een feestelijke (blijde) inkomst (Blijde Inkomst). Met een joyeus gebaar overhandigde zij hem het diploma.