1883 Dictee donderdag 21 mei 2020 (1) dictee Oefendictee mei 2020 (5) √

Dictee - dictees [1883]

Oefendictee mei 2020 (5)

1. Voilà, uw bonussen. Più mosso is in de muziek vlugger, opgewekter en p.p. is più piano, zachter. Het secondlifen is in een SL (Second Life, met avatar) opereren. Vergeet je de pizzaiolo(saus) niet? Zou de bank je dat pl’etje geven, denk je? De pd is de plaats delict. Ook een plaatstrip is geen reisje … Place aux dames! Groningen is blijkens een zekere reclame een place to be. Een placodont [k] lijkt op een schildpad. Die plage-uren leveren niks op. Plain chant is eenstemmige koorzang. Plaît-il: wat belieft u? S'il vous plaît (s.v.p.), ga daar weg! Een planchet is een wastafel, met een planchette kun je schrijven. Planepoolen is samen vliegen. Een snelle planga: opvallende zonnebril. Planking: opdrukken op onderarmen en tenen.

2. In Indië doen ze het planplan. Plantenslaap is nyctinastie. Hij is gepromoveerd op arteriosclerotische plaques. Er is daar een plastic plassticker (plasticplassticker) opgeplakt. De plastische chirurgie voert plastischchirurgische ingrepen uit. Een plattebuiskachel is een Leuvense stoof. Een platte band hoort bij een fiets, een platteband bij de bouwkunde. Speler af, plaudite: applaus! Elsje is playing hard to get. Een flog is een fotolog of plog: een internetdagboek met foto’s. Ploggen is tijdens het joggen afval oprapen. Een plongeur is een bordenwasser in een restaurant. Plopperdeplop, je meent het! P.L.P. staat voor: primum lapidem posuit, (hij of zij) heeft de eerste steen gelegd. Dat is nuttige plug-inhardware. Plugged ben je in staat om mee te komen in de (informatie)maatschappij. Een pluimes is een manna-es. Een pluot is de kruising van een pruim en abrikoos. Je krijgt een zes plus: dat is beter dan een zesminresultaat. Pluto is historisch: Pipelines under the Ocean (naam van het olieleidingenstelsel, WO II). De pmc is de product-marktcombinatie.

3. PMA is paramethoxyamfetamine. Een PMS is in BE (historisch) een Psycho-medisch-sociaal Centrum. Een png (internet) komt van portable network graphics (en is een beeldbestand in PNG-formaat – PNG is de standaard). P&O staat voor personeel en organisatie (bv. als naam van een bedrijfsafdeling). Primo is ten eerste (afko: p^o – lees: primo). De PO Box is de post office box, de postbus. Poco forte is in de muziek: enigszins sterk, luid (afkorting p.f.). Poculeren doe je in poculis inter pocula. Bij drukkers is tegenwoordig het POD – printing on demand – mogelijk. Zonder açaibessen geen podosiri. Het wordt steeds gemakkelijker: des Pudels Kern is gewoon des poedels kern (het gaat inderdaad om een hond). Met poedja's (drum) maak je vrij hoge tonen. Tegen de eend: poelepoele! Poelet: soepvlees, poulet: kip.

4. Secundo is trouwens ten tweede en loco secundo (secundo loco) is in de tweede plaats. Veel poerem of poerim maken (drukte). Een poeta minor is een minor poet (niet per se een poète maudit). In Engeland is een poet laureate een officieel nationaal dichter. Een poilu [pwah-luu] is een frontsoldaat (Frankrijk, WO I). Let op de uitspraak van ‘poinsettia’ [pojn]. Een pokébowl is een Hawaïaanse maaltijdsalade. Wist je dat de merknaam pokon (plantenvoedsel) komt van P₂O₅ (fosfor, zuurstof), K₂O (kalium) en N (stikstof)? Zing die poku's nog een keer, wil je? De polder-Koran komt van Kader Abdolah. Een poco, een policor, is politiek correct, bezit politesse de coeur en straalt political correctness uit. De politique politicienne is afkeurenswaardig. Een polk of polak is een Poolse Jood. De pollotariërs kent VD nog niet zo( )lang. Polyisocyanuraat is pir. Polyidie is het samenwerken van verschillende pangenen [pangen = gen]. Een pompier [NL-uitspraak] is een spuitgast. “Wist jij daarvan?”. “Pompompom …”. Pomtayer geeft de smaak aan pom.

5. P(T)omtidom: ik ben oké. In een ponypack of snowseal bewaar je poedervormige drugs. POP is persistant organic pollutant [zeer giftig], post office protocol [e-mail – vgl. POP-server] of persoonlijk ontwikkelingsplan (met POP-gesprek, etc.). Popjawa is (SR) Javaanse popmuziek. De poppesnor vond alleen nog een poppenwagen: het kind was weg. Een popsicle [pohp-sih-kuhl] is (SR) een waterijsje, ijslolly. Bij de poppoll naar poppy muziek werden veel popi nummers aangedragen. Een pop-uptent kun je ‘opengooien’. Porfyrie krijg je niet van porfine. Een porch is op de Antillen een veranda en porchetta [k] is een Italiaans gerecht [met varkensvlees]. Zij geilt op porna. Porno chic lijkt geaccepteerd. Een POS-apparaat [point of sale] is een betaalautomaat. Positis ponendis: verondersteld wat verondersteld moet worden.

6. Postbodevoetbal wordt niet gewaardeerd. Posteriores curae: van later zorg. Het PICS is het post-ic-syndroom, het postintensivecaresyndroom. Een opisthodomos is de achterhal van een Griekse tempel, het posticum. Dat is wel erg zeldzaam: post saeculum evenire: maar eens in de honderd jaar voorkomen. Ik moet bij ‘aan elkaar baantjes toespelen’ denken aan de term
‘ouwe-jongens-krentenbrood’. Een ouwejongen kan trouwens een heel gewoon iemand zijn, maar ook een misdadiger. Een midmid (middenmidden) vind je bij voetbal, hockey (centralemiddenveldersrol). Een pot à feu is een decoratieve vaas en een pot-au-feu een stoofpot. Potamologie is rivierkunde en limnologie meerkunde. In de wielersport: een pot belge? Een shingle [sjihn-guhl, g van goal] is een strook bitumineus dakbedekkingsmateriaal. Een raar poteten heeft geen mv. Een potlam is een leplam. Een pot(entio)meter, is die voor in bed? Een potluck is bij de indianen een soort potlatch. Potschrapper, potschraper, potschrabber. Poulain: beschermeling, poulaine: tootschoen, poularde: hoen.

7. POV: Provinciaal Onderwijs Vlaanderen. Een pousada is een Portugees staatshotel. Op 1 april ben je bezig pour la frime en (et) pour la galerie. Ze had geen rooie pozer (pose) en stond al een poze in die uitdagende pose. PPP is Triple P: people, planet, profit (en triple A is AAA). PP is polypropeen en P.P. Pater Patriae [meervoud: patres patriae], vader des vaderlands (specifiek, bijv. bij Prins Willem I, ook wel met 2 hoofdletters). Wie was de pr. (praecedens, voorganger – ook: praec.) van de huidige paus? Een praesta-quaesumus leest alleen de mis. Met hoeveel klinkers schrijf je ‘praeputium’? Praemonitus praemunitus: een gewaarschuwd man telt voor twee, Engels: forewarned, forearmed. Er waren praeter propter 30 gasten. Het Prakrit is een groep Middelindische dialecten (verwant aan het Sanskriet).

8. Die practicus praktiseert. Heerlijk, zo’n praline met praliné. Een pral(l)triller [zelfde uitspraak] is een muzikale versiering. Pranile of praline? Pratikeren (BE) is praktiseren. De praxeologie onderzoekt het menselijk handelen. Een praxinoscoop is een fenakistiscoop met veelkantige spiegels. De precieuses vond je ooit in Parijs. Om precies te zijn: dit is een precieus bezit. Prêcher pour sa paroisse: voor eigen parochie preken (om eigen voordeel), een oratio pro domo houden. In de PKN is een predikant-geestelijk verzorger een instellingspredikant. In BE kon je je pree trekken. Een pressuregroup is een pressiegroep. Presto prestissimo is wel erg presto. De pretorianen vormden de lijfwacht van de Romeinse keizers. Op het preuvenement hoorde je veel preuvelementen. Quadriljard (een een met 27 nullen) is duizend quadriljoen. Quadrupedalisme is viervoetigheid. Een quadruple bogey is bij golf een score op een hole met vier slagen boven par. Een quaestio vexata (vexata quaestio) is een veelbesproken, onopgeloste vraag. Katern: deel krant, quatern: bij loterij.

 
 

1882 Dictee maandag 18 mei 2020 (1) dictee Oefendictee mei 2020 (4) √

Dictee - dictees [1882]

Oefendictee mei 2020 (4)

1. Een peacenik (pacifist) slaat vaak het vredesteken (V-teken). ‘Peau de suède handschoenen’ en ‘peau-de-suèdehandshoenen’ lijken allebei te kunnen. ‘Pikkedillen’ [mv.] komt van ‘peccadille’ [enk.] [pekelzonde!]. Pecco(thee) is pekoe, vgl. pecannoten en de pekan, de vismarter. Een pechakucha [pèh-tsjaa-koe-tsjaa] bestaat uit 20 dia’s die elk 20 seconden (20 s) getoond worden. Een peda is in BE een tehuis voor meisjesstudenten. (Pecunia) non olet: geld stinkt niet voor een vrek; die doet alles pecuniae causa (om het geld). Hij bespeelt de pedalsteelguitar of -gitaar. Pedofilie lijkt minder ernstig dan pediofilie. Je weet wel: peelen is scrubben. Een pegsonde of -katheter verwijst naar percutane endoscopische gastrotomie (voedsel via buikwand). Pegasessen: gymtoestellen, afgeleid van paard (Pegasus).

2. De pijloze monnik viel in een peilloze diepte. Er zijn goud- en geelpelde kippen. Een pelike is een zekere Oud-Griekse [GB!] vaas. Een pelser is een zeevis of een heipalenuittrekker. Een pelouse is het middenterrein van een wielerbaan. Beschrijf het peltiereffect
[pèhl-tsjee] eens. Met een pelvimeter meet je het pelvis (bekken) en pemba(doti) is pijpaarde (bij wintirituelen). PEMBA: in NL de Wet Premiedifferentiatie en Marktwerking bij Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Met pensees op tafel genoten we van de pencees. Een penjing is een Chinese miniatuurtuin. In dat boek was sprake van een ruime pengö-opbrengst. Een pegboard is nu eenmaal geen pechbord. Daar was Meester Pennewip weer. Boompje groot, mannetje (ook: plantertje) dood. Mijn pensie komt per maand. Een copula is een koppelwerkwoord. Als achter een naam p.eo. staat, betekent dat: professor extraordinarius, buitengewoon hoogleraar. Een qwertzklavier vind je in Duitstalige gebieden.

3. Mind you: quiche is taart en quisse is kip. Een peon is een vaquero, een Mexicaanse cowboy te paard. Door pe(p)perspray van de juten werden ze geveld (beter: gepepperd). De Peperkust ligt in Liberia. Peperoni is peper, pepperoni is salami. Oud-Griekse vrouwen droegen een peplum of peplos. De peper( )vretende toekan (pepervreter) keek omhoog naar de Toekan. In de pépinière (boomkwekerij) lag een pépite (goudklomp) [SR: pipit]. Peprewatra [SR, pie-prie-wah-traa] is dunne pepersoep met vis of vlees. Dat werd vroeger per Van Gend en Loos [correct: &] verstuurd. De afkorting p.a. of p/a staat voor: per adres [ook: c/o, care of]. Pereat (stik) Karel! Perennerende planten zijn overblijvend [= vast]. De perfect storm redde hen. ‘Pericykel’ is een term uit de plantkunde. Abis perkara: zaak afgedaan, basta!

4. Perinde ac si cadaver is kadaverdiscipline vertonend. Een peripteros is de cella van een tempel. Perl is een programmeertaal: Practical Extraction and Report Language. Een permaban voor een sociaal netwerk is permanent. Dat permis [pèhr-mie] (ook: permit – puhr-miht] moet per mese (per maand) verlengd worden. Pernoze mannen (die zijn pernoos) vindt men in de penoze. De pers lag op een van de perzen. Per resto (per saldo) resteerde een diepgevoeld lijden. Is dat boek al ter perse? Ik hoef niet per se zo nodig. Middellangeafstandsraketten zijn pershings. Kun je van persimmon(hout) tuintafels maken? Een beetje bobo heeft een pa, een personal assistant. Pas op voor dicteepersonality's. Zij hebben een persoonsgebonden budget (pgb). Perspex is polymethylmethacrylaat. Dat perssinaasappelperssel is best lekker. Die auto is perte totale en kreeg dus een totallossverklaring. Het perunage van ‘de helft’ is vijftig. Pertussis is kinkhoest. Het ligt daar vol met Perzenpuin. Nieuwe woorden: pesco-pollotariër en pescotariër.

5. Het gemeenste slag vijanden, nl. zij die (u, ons) prijzen is het pessimum inimicorum genus, laudantes. Een petfles is van polyethyleentereftalaat. Met PET wordt positron emission tomography, positronemissietomografie (een scan maken) bedoeld. Petroleum: peterolie, petrolie. Pethidine is meperidine (een pijnstiller). Een petinggi is een dorpshoofd (Indië). Houdt petrarkisme ook het maken van petrarcasonnetten in? Is petkuser haver echt zo bijzonder (bie)? Petroklastiet is een explosieve stof. Wat heeft een petroleuse met de Commune (1871) te maken? Dat is het summum: petro- en narcostaat ineen! Peu à peu werd hij een peu nerveux. Mijn (thera)peut is met vakantie. Pfas zijn poly- en perfluoralkylstoffen. Een PGP-telefoon [pretty good privacy] voorkomt afluisteren. In NL is pgo probleemgestuurd onderwijs. De pad is de pre-implantatie genetische diagnostiek, de pre-implantatiediagnostiek.

6. Doctor in de wijsbegeerte: philosophiae doctor: phil. dr., ph.d. of PhD (achter de naam). Phenibut: angstremmend en kalmerend middel. Een phablet (phone + tablet) is een tabieltje (tablet + mobieltje). Phubben is een persoon negeren door tijdens het gesprek een smartphone te gebruiken. Het piao [pie-jouw] is een Chinees gokspel. We eten tong picasso. Het PICS is het postintensivecaresyndroom (2019). Het lijkt een piece of cake, maar het is het pièce de résistance. Een piel de sapo [pie-jèhl-duh-saa-poo] is een zekere meloen. Mijn piepa is mijn papa. Hij was wel niet piep, maar ook niet stok. Een piemontese [pjee] is een van oorsprong Italiaans vleesrund [Piemonte, nooit ë]. Een spudgun is een pieperschieter. Een mosquito is een piepkastje. Grote of Lange Pier heet in het Fries Grutte Pier. De muzen worden ook Piëriden genoemd. Levert het verkopen van pieska/opees veel op? Pierogi zijn een Pools gerecht van deegballetjes. Piet Krediet woont hier niet, Jan Krediet wel.

7. Hij is naar de piesemopsantee (puis-je m'absenter?). De PIJ is in NL de plaatsing in een inrichting voor jeugdigen. Een pijllamp zit in een auto. Een pijlwagen is niet om te peilen. In BE kunnen ze pik à pik zijn. Met hoeveel l’en (l’s) schrijf je ‘pikkelateur’? Het is piksta(a)nderig weer (broeiend … seksueel opwindend). Hoe kom ik aan een pil van Drion (drionpil)? Pilatesen is de oefenmethode pilates toepassen. Een pilchard [pihl-tsjuhrt] is een zeevis (pelser). De pillamp verlichtte de pillbox. Een pilstrip is geen reisje. Dit is nog maar een pilo(o)tstudie. Pimaricine is natamycine, een schimmeldodend middel, o.a. gebruikt in kaascoatings. Een pimeson is een pion. Pin staat voor persoonlijk identificatienummer. Pinceren doe je pizzicato. Pinbetalen is met de pinpas betalen. In een pindarische ode komen geen pindanoten (!) voor.

8. Met pingpong verdiende hij veel pingping. Hij heeft zijn pinkteen gebroken. Een (a)pinti is een trommel bij wintirituelen. Zijn ze weer aan het pintelieren? Op schilderstukken betekent ‘pinxit’ [afko: pinx.]: (hij, zij) heeft (het) geschilderd. De piñata vind je op een Spaans kinderfeestje. Hij is duidelijk de pip: primus inter pares, eerste onder zijns gelijken. Een pip is ook een persoonlijke internetpagina. Pipe
[pie-puh] is pasta en een pipe [paajp] is een paaltje (het teken |). Hij stond te piqueren met zijn gepikeerde vest. (Pur)schuim is polyurethaanschuim en pir is polyisocyanuraat. Een piren(g) is een soort van piranha. Een pirlamp heeft een ingebouwde passief infrarode sensor. Een pis(se)(bloem) is een paardenbloem. Een pisco sour is een zekere cocktail. Een pishtak is de centrale toegangspoort van een karavanserai e.d. De man was behoorlijk pissed. Hij maakte van de pitbullmuis een bulterriër (vgl. van een mug een olifant). Bij de pit(s)stop keek de pitspoes (gridgirl) toe. Pitruïtine komt uit de pijnappelklier. De pittura metafisica is niet om aan te zien

 
 

1881 Dictee zondag 17-05-2020 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 102 RL √

Dictee - dictees [1881]

Wekelijkse dicteetest 102 RL [elke zondag] 

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron: Oefendictee (oud) 602

1. Het .……………………. deed het ……………………...
a. exercitiepeloton                           exellent
b. exercitiepeloton                           excellent
c. excercitiepeloton                          excellent

2. Het Australische …………….. is een soort van
…………………………..
a. guldenwijt                                 reuzetarwe
b. guldenweit                                reuzentarwe
c. guldenwijt                                 reuzentarwe

3. Ojieven of …………………... worden …………………..
genoemd.
a. simazen                                    sima's
b. cimazen                                    cima's
c. cimazen                                    sima's

4. Bij de Grote …………………. lopen ………………………...
rond.
a. Sint-Bernhard                         sint-bernhardshonden
b. Sint-Bernard                           sint-bernardshonden
c. Sint-Bernhard                          sint-bernardshonden

5. Als je een plank geel verft, is die ………………. en
 ……………………...
a. geel geverfd                             geelgekleurd
b. geelgeverfd                              geelgekleurd
c. geel geverfd                             geel gekleurd

6. Flanel is ………………. en een draairoede is een
………………....
a. spagnolet                                     spanjolet
b. spanjolet                                      spanjolet
c. spanjolet                                      spagnolet

7. Die man met ………………... was bezig met ………………....
a. spillenbenen                               spillenwervels
b. spillebenen                                 spillenwervels
c. spillebenen                                 spillewervels

8. Op ………………… wordt de …………………….. herdacht. 
a. Sint-Salarius                              heilige Salarius
b. Sint-Salarius                              Heilige Salarius
c. sint-salarius                                Heilige Salarius

9. Een ………………….. is een kraagbeer met
………………………. witte tekening op de borst (Japan,
Tibet).
a. koema                                 V-vormige
b. kuma                                  V-vormige
c. koema                                 v-vormige

10. Na de …………………… wordt de …………………

gedanst.

a. polonaise                                         krakoviak

b. polonaise                                         krakowiak

c. polonnaise                                       krakoviak


Oplossingen [102]: zie hieronder.


-----------------------------------------------------------------------------------------


Oplossingen [102]

1b 2b 3c 4c 5a 6a 7b 8c 9a 10b


Contact: leentfaarrein@gmail.com

1880 Dictee zaterdag 16 mei 2020 (1) dictee Oefendictee mei 2020 (3) √

Dictee - dictees [1880]

Oefendictee mei 2020 (3)

1. Dikkendensie is o.a. drukte, ophef, en komt vermoedelijk van decadentie. Allebei goed: peer-to-peernetwerk en peer-to-peer netwerk (ook: p2p netwerk en p2p-netwerk). De SI-eenheid van druk is de pascal (symbool: Pa; 1 pascal is 1 newton – N – per vierkante meter – N/m²). De Pas is in de natuurkunde een pascalseconde (SI-eenheid van dynamische viscositeit). Een poise (P) is trouwens 0,1 pascal x seconde = Pas. Zoek maar op: zij heeft ook geen put van één paal. Een pantje is een paan (lendendoek SR). Ze vroeg er 300 pa'anga voor. Het Grote Paard is Pegasus en het Kleine Paard is Veulen. Doldrum is het paardenbreedtebegrip. Op paaltjesdag moest een soldaat nog 111 (= 3 paaltjes) dagen dienen. Ze droeg een queue de cheval, een paardenstaart. Paardje-hop is paardje( )rijden: op de knie.

2. De computus paschalis is de paas(be)rekening. De paastijd loopt van Palmzondag tot beloken Pasen. De militair zocht zijn patjes. Ze droeg een padded beha (bh, bra, bustehouder, brassière). We eten pad thai [pah-taaj]. De padisjak at padie en schold een Ier uit voor paddy. Een paean is naar Paean genoemd. Hij wilde handen schudden, de minister liep dan ook handen schuddend [van ww. handen schudden, GB wel: bnw. handenschuddend] rond. Zijn collega zag dat hoofdschuddend aan en was dus bezig met hoofdschudden. Een poutrel [poe-trèhl] is in BE een stalen balk. Een dik, zwaar log mens is een paf-, pap- of padzak (maar beslist geen pmd-zak). PAF is platelet activating factor, een bloedplaatjesactiverende factor (een bepaald hormoon). Het woord ‘pagina’ wordt tot p., pag. of pg. afgekort (vero wordt ook wel ‘page’ – NL-uitspraak – voor ‘pagina’ gebruikt). Pagina’s: pp. of pagg. Zij is pages (pagud) van spinnen. Die oproerkraaier is een pain in the ass. Pahoehoe is touwlava en een palulu is een plant uit het geslacht Heliconia.

3. Pahlavi is Pehlevi. Het is pais en vree, maar verder peis. Wat zit er zoal in het pak van Sjaalman? Een pakean is in Indië een kostuum (vgl. mijn pakkie-an = mijn zorg). Een pakkeman is een boeman, maar een pakkenman is een pakkendrager [in pak gekleed – pakkie-deftig zijn]. Het PAL is de Phased Alternating Line (standaard voor het aantal lijnen (nl. 625) waaruit tv-beeld is opgebouwd). Bij pale ale moet ik ook aan IPA – India pale ale – denken. Een neocon is het tegengestelde van een paleocon: paleoconservatief. De palestrische oefeningen doe je op een palaestra [sportveld]. Palletiseren doe je op pallets, pelletiseren tot pellets. Palmaire fibromatose is de ziekte van Dupuytren (dupuytren). De palm(en)stad is Jericho. Is er nog cruesli en/of muesli? Een gifmengster heet Ali Cyaankali of Ali Chemicali. Een zytholoog is een bierkenner. Deze postzegel is zzz (uiterst zeldzaam).

4. Door de liefdevolle palpatie begon het palpiteren. Zie boven:
PAL-plus is voor breedbeeld-tv. Een pammetje verwijst naar diazepam. Het staat op pampier. Een PAN is een personal area network. Een pandeiro is een Zuid-Amerikaanse tamboerijn. Met Bordeauxse pap wordt bouillie bordelaise bedoeld. Een vaderskindje is een
papa's-kindje. Papalisme en conciliarisme bijten elkaar. Een papaya of papaye is een biezen ligmat (SR). Bij papier-macheeën [ie] kan een papier-maché model leiden tot een papier-maché-eindproduct. De maagden- of meidenprik beschermt tegen het HPV, HP-virus, humaan papillomavirus. Een papilloma of papilloom is medisch een wrat- of bloemkoolachtig gezwel op de huid of het slijmvlies. Denk ook aan anogenitale wratten. Pappeldepap = papperlapap = papperlepap. Een papper is een papliefhebber, een pappert een zuiper. Wat is papyrolien? De paraenese is de opwekking tot deugd. De Parakleet (Trooster) heeft geen versie met kleine p.

5. Snelkookrijst is parboiled rijst. De Parcen zijn de drie schikgodinnen Nona, Decima en Morta (Grieks: Moiren, noords: Nornen). Pareidolie is geen olie, maar een optische illusie. Het woord ‘parentaal’ slaat niet op taal. In 5 (4x + 8) staat 4x + 8 tussen parentheses. Koffie-ijs, is dat ijskoffie, frappuccino? CP, cerebrale parese, is hersenverlamming. De coronacrisis heeft voor een parfum de crise, een crisissfeer gezorgd. Een paria is een dalit of kasteloze. De aandelen werden a pari (tegen pariwaarde) uitgegeven. P+R is park-and-ride. Het blauweschijfgebruik is verplicht. De parketlegger gaat parket leggen. Mooi stotterwoord: parkingingang. De par(o)emiologie is de leer van de spreekwoorden. Paroxetine is seroxat (een antidepressivum). De Perzische Anacreon was Hafis. Is er nog parwa(hout)?

6. De parsen en het parsisme, worden die in het Farsi beschreven? ‘Partant pour la Syrie’ is de eerste regel van een militaire mars. Wat speelde de Parthen in 226 n.C(hr). parten? Hadden ze een Parthisch probleem? Noem eens enkele partie-carréedansen. Een partypooper en -crasher zijn spelbrekers. Het parvovirus leidt tot de vijfde ziekte. Een pasanggrahan was een zeker gebouw in Indië. Op Pascha (Pesach) eet je pascha. De Pasjtoen spreken Pasjtoe of Pathaans. In BE noemen ze een pass [ww. passen, passte, gepasst] ook wel een pas. Raar, maar waar: een passagère [zjèh-ruh] gebeurtenis is passager [zjee]. Een passerelle [geen ‘luh’ uitspreken] is een smalle loopbrug. Verwar een passivist niet met een pacifist. Het pastafari(ani)sme vereert het Vliegend Spaghettimonster. Op de verpakbus van Drostes pastilles zie je het droste-effect. Pastophoria = diaconicum + prothesis. Dat is toch geen combinatie: pâté de foie gras met pâte brisée … Wat voor bedrijf is een patenttrol? Pathergische reacties volgen op pathetiek. Paternoster: Onzevader.

7. Vrouwen zijn geboren om te lijden: pati natae. In een patmos wil je niet verblijven. Die gladjakkers onder de bad- of patjakkers wisten niet eens dat een veldtjakker een kramsvogel is. Zelfs onder de Euro- heb je patjepeeërs. Het Pato is in NL het Postacademisch Technisch Onderwijs (naam van een opleidingsinstituut, anders nl. pato!). Het Patrimonium Petri is het erfgoed van Petrus, d.w.z. van de pausen: het gebied van Vaticaanstad. Hij vertelde het paucis [k] verbis, in weinig woorden. De verwijzing paulijns of paulinisch verwijst naar de apostel Paulus, paulinieus naar de Romeinse jurist Julius Paulus. Een paxzalver is een vredesdemonstrant. Pax vobiscum: vrede zij met u! Pay-tv of pay-per-view is betaaltelevisie. Een PAZA is in BE een postanesthesiezorgafdeling (recovery). Politiek correct = policor = pc.

8. Een PBO is in NL een Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie. PCP is phencyclidine (in het Nederlands geschreven: fencyclidine; narcosemiddel koeien en paarden, ook drug). Volgens internet staat PCP voor 1-(1-phenylcyclohexyl)piperidine. Hij doet zijn werk gratis (pro Deo, P.D.). In BE is een pdg een president-directeur-generaal (zal wel veel verdienen). Het PDS is het prikkelbaredarmsyndroom, het PDV in NL Productschap Diervoeder. Q&A-sessie: questions and answers. De QR-code is de quick response code (blokjescode). Een quango is een quasi-autonomous non-governmental organization
(niet-ambtelijk adviesorgaan van de overheid). Quarto is ten vierde, kwarto (afko: qto. – lees voor: kwarto) is een boekformaat. Een kwartet zingt, een quartet zit in een natuurkundig spectrum. In BE is een kwartet ook een quatuor. Quel spectacle des dieux: een aanblik, de goden waardig; vergelijk: ein Schauspiel für Götter. Queuevorming [keu] is een kwestie van queueën [kjoe].

 
 

 

1879 Dictee vrijdag 15 mei 2020 (2) dictee Eerste Noordelijk Dictee (online) √

Dictee - dictees [1879]

Eerste Noordelijk Dictee (online) 2020

De invulwoorden staan in blogpost [1878]

Coronadictee (auteur: Rob Kerkhoven)

1. Wuhan had de primeur met een spiksplinternieuw coronavirus dat in maart officieel tot wereldwijde pandemie uitgroeide.

2. Het Nederlands werd verblijd met veel nieuwe woorden: van zorgapplaus, anticoronafeest, iPadzuster, quarantainehotel tot anderhalvemetereconomie.

3. Op 9 maart vond onze minister-president vergaande maatregelen nog inopportuun, maar hij deed een dringend appel: handen schudden was taboe. Onmiddellijk daarna schudde hij RIVM-baas Van Dissel quasi-jolig de hand.

4. Op 15 maart werd het menens: cafés, restaurants, sauna’s, sport- en seksclubs, coffeeshops [koffieshops] én scholen gingen dicht. Het ging om een intelligente lockdown.

5. Konden eenaprilgrappen nog wel? Harde coronagerelateerde grappen waren natuurlijk ongepast, maar deze was wel aardig: ‘Geen voetbal, dus praatte een Cambuursupporter maar eens met zijn eega. Blijkt ze ontslagen te zijn bij V&D’.

6. Complottheorieën schoten als paddenstoelen uit de grond. Het virus wordt verspreid door 5G-zendmasten. Er circuleert ook een antisemitische: Israël had een kant-en-klaar vaccin, vervolgens verspreidde Israël het virus en straks wordt het vaccin peperduur verkocht.

7. Krijgen zestigplussers straks huisarrest opdat de economie kan worden gereset door het jonge grut? Eventuele leerachterstanden op de basisschool moeten snel worden ingehaald teneinde achtjarigen als kapper of ober te laten inspringen.

8. De anderhalvemetereconomie vraagt om gewiekste innovaties. Men denke aan urinoirs in nieuwe stijl: ‘hier geen anderhalve meter afstand houden s.v.p.’ Alhoewel, die hint geldt allicht niet voor dertig- à veertigjarigen.

9. Het duurt nog wel even voordat corona in het Bargoens doordringt. We kennen die keiharde ziekteverwensingen wel: ‘krijg de tyfus of de kolere’. ‘Krijg de corona’ zal nog niet een-twee-drie inburgeren.

 
 

1878 Dictee vrijdag 15 mei 2020 (1) dictee Eerste Noordelijk Dictee – invulwoorden √

Dictee - dictees [1878]

Eerste Noordelijk Dictee (online) 2020

Coronadictee (auteur: Rob Kerkhoven)

Hierbij de 40 op te schrijven en evt. digitaal in te sturen woorden.

De volledige tekst staat in blogpost [1879].

Alinea 1  

1. spiksplinternieuw 

2. officieel 

3. wereldwijde

Alinea 2  

4. anticoronafeest 

5. iPadzuster (ook ipadzuster, ww. alleen ipadden, zie de link bij
    iPodduim, ipodduim en ipodden in oGB). 

6. quarantainehotels 

7. anderhalvemetereconomie (minder wenselijk: 1,5m-economie,
    1½m-economie)

Alinea 3  

8. minister-president

 9. inopportuun 

10. appel 

11. RIVM-baas (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) 

12. quasi-jolig

Alinea 4  

13. cafés 

14. sauna’s 

15. sport- en seksclubs

Alinea 5  

16. eenaprilgrappen (GB/VD ook: 1 aprilgrappen) 

17. coronagerelateerde (GB en VD: veel samenstellingen
      -gerelateerd) 

18. praatte (verleden tijd) 

19. Cambuursupporter 

20. eega 

21. V&D (niet in wdb., wel C&A in VD)

Alinea 6  

22. complottheorieën 

23. 5G-zendmasten 

24. antisemitische 

25. Israël 

26. kant-en-klaar

27. vaccin 

28. verspreidde

Alinea 7  

29. 60+’ers (GB/VD, ook: 60-plussers, zestigplussers) 

30. gereset 

31. teneinde (aaneen, met het doel om …)

Alinea 8  

32. urinoirs 

33. stijl 

34. anderhalve meter (minder wenselijk: 1,5 meter, 1½ meter,
      1,5 m, 1½ m) 

35. geldt 

36. dertig- à veertigjarigen (GB/VD ook: 30- à 40-jarigen)

Alinea 9  

37. Bargoens 

38. tyfus 

39. kolere [ee] (GB/VD heeft ook nog koleire [èh] – andere 
      uitspraak) 

40. een-twee-drie

 
 

1877 Dictee woensdag 13 mei 2020 (1) dictee Oefendictee mei 2020 (2) √

Dictee - dictees [1877]

Oefendictee mei 2020 (2)

1. Omwille van is ter wille van. Hij was omzeggens (bijna) gestikt. Wat gok je, on of even? Ik geef een voorbeeld van een litotes (understatement): ik ben niet slecht in dictees. Dat is onderhout met veel insecten. De onderonssfeer is de ons-kent-onssfeer [ons kent ons]. Onderrugpijn is lage rugpijn (VD, GB: lagerugpijn, GB: allebei goed). Dat is de polder die het onderst ligt. Ik ben daar niet onderst(e)boven van. Een ondervloer of slijtlaag is een chape [sjahp]. Hij studeert aquaeologie. De Onderwijsraad doet goed advieswerk. Gebakken scholletjes vindt men in zuurkool met onderzeeërs. Dicht en ondicht is poëzie en proza. Dat on-dit ging rond. Alle inspanningen waren ten ondomme. Ze dansten de one- en twostep.

2. Hij draagt graag onesizekleding. Onergdenkend is argeloos. Oneuzen is valsspelen [GB: vals spelen is niet fout - toelichting, niet voor dictees]. Hij is ongelofeloos dom. Hij viel in ongenâ, in ongenade. Een porte-malheur is een onheilsbode (net als een jobsbode). Het project werd on hold gezet. Oniomanie is koopziekte. Zijn winst was niet onmis. Een onnaë vriend is beter dan een naë buur [noaber]. Wat raadt je buurman: paar of onpaar? Drink nog een radlertje. Hij maakte een niet-onrake opmerking. We gaan alleen om met ons en ons gelijken. Die tegenslag komt te onstade. Jullie zijn onte vuilakken, onteriken. De glans is eraf: ze is ontchict [ww. ontchiquen]. Het is goed dat die kwestie onthaagst wordt. Die haantjes-de-voorste zijn nu toch echt wel onthaand. Hij werd ontieg kwaad. Ontkroezen is straighten. Een ontong is een kwatong. Jazeker: ontweid is uitgeweid (en ontweien dus uitweiden; iets met ingewanden). Krijg je onychia en onychitis van onychofagie? Een oo is een onderofficier en O&O is (de bedrijfsafdeling) Onderzoek en Ontwikkeling. Oogsidderen is nystagmus.

3. Van GB mag ‘ooglijk’ ook wel ‘ogelijk’ zijn. Guitje en etuitje, dat is oogrijm. OON is in NL, achter de naam: Officier in de Orde van
Oranje-Nassau (RON = Ridder). Een oordjesprent kostte toen een oortje [= zelden oordje]. Was hij nou testis auritus [oorgetuige] of testis oculatus [ooggetuige]? Volgens VD ben ik een oorlogskind
(22 april 1944). Oorsmeer is cerumen en een oorspiegel is een otoscoop (en oorsuizen tinnitus). Oortjespasta is orecchiette. Je moet om de oost varen om in de Oost (Levant) te komen. Zo’n oostenrijker [vrijgevig persoon, onnozele hals] wordt door zijn handelen vanzelf minder rijk. O.t.N. is oost ten noorden. Op hoeveel graden O.L. (oosterlengte) ligt die stad? Het woord ‘noordvaarder’ schrijf je met kleine n [vgl. Srtaat-, Oost- en Kaapvaarder]. Opart is optical art. Hij stond haar met raad en daad, ope et consilio, terzijde. Ze hielden opendeur in de openlucht. Openaccesspublicatie verwijst naar open access.

4. Openhaardhout is voor de open haard. De stevige poort werd opengelopen. Met een open mind ben je open-minded. Opensourcesoftware komt van een open source. Zij is Open Vld'ster [vgl. VLD'er]. Een opera buffa (geen opera seria dus - serieuze met mythologisch of historisch thema - is een opéra bouffe ofwel comique. Een OS is een operating system. Hij blies op de ophicleïde
[voorloper tuba]. Wanneer was de Opiumoorlog? Een opisthodomos is de achterhal van een Griekse tempel, een posticum. De terdoodveroordeelde was zielsblij met de opjarenstelling. O.P.N. = ora pro nobis, bid voor ons. Je hebt vaste en vloeibare opodeldoc(h) [zeeppreparaat]. De oliebollen zijn opperdepop. Een opperleenheer is een suzerein. Oppoppen is pop-uppen. Het OPS is het organisch psychosyndroom, de schildersziekte. Er moet een fout in zitten. Hij taste de bakstenen op. De Opta is in NL de Onafhankelijke Post- en Telecommunicatieautoriteit. HSDD is een hypoactive sexual desire disorder, een opwindingsstoornis. De oraison funèbre (lijkrede) was bemoedigend. Hij had het NR (Nederlands record), ER (Europees record), wr (wereldrecord) en or (olympisch record). Oral history is niet van horen zeggen.

5. De orantenhouding, die ken je toch wel [biddend, staande, armen opgeheven ten hemel]? Een oratio pro domo is prêcher pour sa paroisse [preken voor eigen parochie]. Een schimpscheut tijdens WO II luidde: Nieuwe orde, lege borden. Al tijdens WO II werd de ordedienst (OD) opgericht. Ik vind haar een ordi(nair) meisje. Hoeveel öre
[de kroon is 100 öre] kost dat? Zweedse kroon: SEK, Deense: DKK en Noorse: NOK. In een orebak [geldla] zaten vroeger oortjes. Orgeade [ohr-zjaa-duh] is een drank: amandelpers. Een orgiasme is een geheime cultushandeling. De Oriënt-Express, dat was nog eens wat anders dan de TEE, de Trans-Europa-expres. Tegen uitdroging bij diarree gebruik je ORS (oral rehydration salts/solution). De orthoëpie leert ‘ortho-ester’ correct uit te spreken.

6. Aan George Orwell (boek: 1984 – Nineteen eighty-four - 1984) danken we de orwelliaanse nieuwspraak [taal van politici met veel beologismen - newspeak, ongunstig]. Wat kan een mens dom zijn: o sancta simplicitas! Het OSAS is het obstructief slaapapneusyndroom, slaapapneu. Tegen de griep hebben we oseltamivir. Met de osm
[ons soort mensen] worden osm'ers bedoeld. Het Oskisch is een uitgestorven Italische taal. Het woord ‘noord’ stamt daaruit. Het OSL is het Oud-strijderslegioen. Ossaarts zijn kwelgeesten. Een oeil-de-boeuf is een ossenoog, een rond venster. Heimwee naar de DDR is ostalgie. Nog niet veel ossi’s hebben te midden van de wessi’s een osso [huis] gevonden. Osteoblasten [cel die nieuw beenweefsel vormt] kunnen niet zonder osteoclasten [idem: afbreekt]. Bij een ostracisme [schervengericht] werd geen ostrakon [potscherf om op te schrijven] mv. ostraka) gebruikt. Morgen zijn otepa [opa] en otema [oma] zestig jaar getrouwd (diamanten bruiloft). Een otorragie is een oorbloeding. De Otter is de Kleine Waterslang. Ottava bassa is een octaaf lager [ottava bassa: lager], ottava rima komt uit de letterkunde [strofe van 8 verzen, etc.]. Dit is een voorbeeld van Ottoonse [Duitse keizers met de naam Otto] kunst. Een ottomane is een lage sofa zonder leuning. Dat is een ottetto [muziekstuk, octet] uit het ottocento
[19(d)e eeuw, jaren 18xx].

7. Na de eerste paring is een vrouwelijk hert ineens een ouddier. Een student-oudeheer is een o.h. Oude vodden koop je op een oudemarkt. Patricide en matricide zijn beide parricide [oudermoord]. Met oudewetters (en ook: oudkomers) worden zekere asielzoekers bedoeld. Een oud wijf wordt ook wel oudewijvenkoek genoemd. Vrouwenpraatjes zijn (des) histoires de femmes. Hij heeft een hoge oudte, ouderdom. Een ouroboros is een staartbijtende slang. Ze zijn er voor de out-of-competitioncontrole [out of competition]. De intro’s en outro's bepalen vaak je beleving [muziek, film, boek]. Die zuiger [persoon] heeft me geoutreerd [tot het uiterste brengen]. Bij ouwejongens is het ouwe-jongens-krentenbrood. Het O.V.
[Oude Verbond] is het O.T. [Oude Testament]. Een ovatonde (ovonde) is een ovale rotonde. Geef mij maar ovengebakken aardappelen. Na veel over-en-weergepraat [over en weer] kwam er een compromis [uitspraak: compromis(t)je] tot stand. Ik ben met de overhaal (het veer) gekomen. Die laarzen zijn overknees [tot net boven de knie]. Hij is oversekst [te veel beheerst door seksualiteit].

8. Het gebied van Venlo en Roermond heet het Overkwartier. Overnight [zomaar ineens] stond hij daar. Door de overtraining was hij overreached [overtraind]. Ik heb die oversizede [zeer ruim, antoniem: slimfit] kleding op internet overseld. Over the counter = otc. Een
over-the-countermedicijn is vrij verkrijgbaar. Een owrukuku is een uil of een lanspuntslang (SR). In de Oxfordbeweging droegen ze vaak oxford [zekere katoenen stof]. Het paard nam de dubbele oxer bij het concours hippique moeiteloos. Oxazepam is een kalmeringsmiddel. Een Oxfordiaan of Oxonian is docent of student aan de universiteit van Oxford. Oxim is een middel tegen gifgas. Oxo [ohk-soo] is
boter-kaas-en-eieren. Een voorbeeld van een oxymoron
[heeft tegenovergestelde begrippen] is: de ongekroonde koning. Oxymel is honingazijn. Oxyopie is een zekere oogziekte. Een ozena is een stinkneus. OZO is (WO II) Oranje zal overwinnen en O.Z.O. is oostzuidoost. Een stinkniese is een prostituee. De Waadi is de
Wet Allocatie Arbeid door Intermediairs. W.t.Z. is west ten zuiden. COVID-19 [ziekte] wordt veroorzaakt door het wuhanvirus,
SARS-CoV-2 of coronavirus.