3040 Dictee woensdag 30-11-2022 (3) – dictee BeNeDictee 2022-12 √

Dictee – dictees [3040]

BeNeDictee 2022-12

De 80 vette items moesten worden ingevuld.

Een mysterieuze blijmare [blijde boodschap] in de bib [BE, NL: bieb] (auteur: Bob van Dijk)

1. Gulden mysterie [Aankondiging des Heren, Maria-Boodschap, Annunciatie, 25 maart], vijf dagen na het ¹ epochale [opzienbarend] verschijnsel van dag-en-nachtevening [equinox, ca. 20 maart en 23 september] in de maand maart, die ook wel ² guldenmaand
[van het gulden mysterie, zie boven] genoemd wordt. Het is een dag met een boodschap.

2. Rosa Mystica moet nog verwerken wat de oudere gynaecoloog van kleur haar zojuist meedeelde in de privékliniek voor ³ uberteit [vruchtbaarheid, Fr. - geen ü]: de ⁴ ivf-et [in-vitrofertilisatie * + embryotransfer] die ze vandaag had ondergaan zou de allerallerlaatste poging zijn om haar moeder- en kinderwens te vervullen. Vele eerdere ivf's en ivm's [in-vitromaturatie - m = rijpwording] strandden helaas prematuur, maar zelfs een ⁵ privaat kliniek [klemtoon op ‘kliniek’, volgens mij dan: private [GB], de-woord, – ook privékliniek, klemtoon op ‘privé **] kent zijn max.

* in vitro = buiten het lichaam, in glas, reageerbuis 

** VD: een privaat of private persoon

3. Rosa moet hier even van bijkomen. In haar ⁶ aporie [radeloosheid, enige woord met a?orie, verkeerd verstaan!] is ze ⁷ von Kopf bis Fuss [van top tot teen, helemaal] in de war. Dat verklaart waarom ze per ⁸ feil [fout, vergissing] in het verkeerde etablissement
belandt om te ⁹ highteaën [uitgebreide theetafel]. Er zit niet het gebruikelijke, keurige publiek van ¹⁰ eggs benedict [gepocheerde eieren op toast of brood, mv.] etende ¹¹ diaks [double income and kids] en dinkies [double income, no kids] die daarbij een bord koude, romige ¹² vichyssoise [(koude) dikke aardappel-preisoep] en een
¹³ allersecst sauvignonnetje [sec, droog] geserveerd krijgen, noch knipperbollen [cocktail van sherry en sinaasappelsap] en ¹⁴ shorange [sherry + jus d’orange] drinkende weduwen of Hollandse
¹⁵ Schotsewhiskyyups en -yeps [young urban professional en young elderly person - yep alleen in VD Wiki], maar in plaats daarvan achtereenvolgens enkele ¹⁶ hetaeren [alleen n - publieke vrouw, courtisane], gehuld in een wolk van ¹⁷ tripsen [onweersbeestje/vliegje]; een starnakelzat [klemtoon op ‘starnakel’, ook: starnakel zat, klemtoon op ‘zat] ¹⁸ lombrosotype [geboren misdadiger, te herkennen aan zijn tronie] dat ¹⁹ van Teeuwis noch Meeuwis [van de kaart, dronken of door slag op het hoofd] weet en haar gelijk al met een
²⁰ bullebaksstem [boeman, bullenbijter] ‘hé, lekker ²¹ wijfie!’ toeroept; een dagdievende [tijd verdoen], raspatat [basis: aardappelpoeder - alleen in VD Wiki - ook: rasfriet] nasjende [lekker eten] ras-Surinamer met rastafarikapsel boven een ²² sectieneus [heel groot, antoniem: sexy neus], hetgeen hem ²³ iets louches [onguur, verdacht, s uitspreken] geeft; en tevens een ²⁴ klappei [kwaadspreekster, babbelaarster] uit ²⁵ Limbabwe [Limburg, schertsend], die al shamend [te schande zetten door naam en toenaam te noemen] en konkelfonkelend [intrigeren = konkel(e)foezen] ²⁶ quisquiliën [prullen] met een zachte g uitslaat. ‘:: ²⁷ Ottelenojeheine [Bargoens: uitroep van verbazing, vgl. attenoje, ottenoje, addenoi, addenom], wat zijn dít voor pleistocene [oudste periode quartair] ²⁸denisovamensen [klemtoon op ie, uitgestorven mensensoort uit Zuidoost-Azië en Siberië]? Hoe kom ik ooit weer uit deze ²⁹ huis clos [helse toestand waaruit niet te ontsnappen valt]?:: [fluisterteken - t.o. ! - moeilijk te vinden op internet!]’ fluistert Rosa juist in zichzelf wanneer de kelner, een asielshoppende ³⁰ Roetheen [Roethenen = Oekraïners die in de vroegere Oostenrijks-Hongaarse monarchie woonden] die vanjewelste [niet voor dictee: in toelichting GB ook: van jewelste en van je welste] meurt alsof hij zojuist uit een ³¹ miegtiejijs [urinoir, vespasienne] komt, haar de tent doet ³² uit vluchten [los!  als ww. nooit aaneen!] wanneer hij overgaat op de Franse bediening [seksuele dienstverlening van mannelijk personeel aan de vrouw des huizes].

4. ³³ Halje travalje [halsoverkop] ontvliedt Rosa de ³⁴ kavete
[kroeg, ook: kavietse] en komt weer in de alledaagse realiteit: een stelletje straatschoffies die een ³⁵ freedekeetje [potje voetbal, freedikeetje heeft andere uitspraak] doen in de hondenderrie op de blekerds [straatklinker, ook clairet = lichtrode, droge wijn]. ‘Pfiew!’ [nabootsing blazend geluid van opluchting] zucht ze, wanneer ze doorstapt waar ze echt heen wilde: de ³⁶ cob [centrale openbare bibliotheek]. Op haar vaste plekje in de ³⁷ koffiecorner, gezeten op de ³⁸ cosy corner [hoeksofa] bij de afdeling filosofie & religie, overdenkt zij de woorden van de ³⁹ buisbaby's-connoisseur
[vgl. een mama’s-kindje en een McDonald’s-maaltijd]. Och, had zij Marc nog maar, met wie zij de ⁴⁰ lits-jumeauxs deelde [ongelukkig meervoud, afgedwongen door de uitgesproken s - een lits-jumeaux, dat zijn al 2 bedden!]. Wat zou hij trouwens een fijne vader zijn geweest; ze zag hem al voor zich, genietend van zijn ⁴¹ couvadeschap [mannenkraambed, geen mv.]. Nu moest ze het stellen met onbekend stijfsel [sperma] uit de ⁴² stijselaar [penis] van een anonieme donor, uit wie weet waar [geen streepjes], uit een spermarietje, uit een glimmend ⁴³ vloeibaarazotumdewarvat [azotum - geen mv. = stikstof, azoten verstaan, dewarvat = met vacuüm] uit de afdeling cryonica [invriezen met vloeibare stikstof].

5. Tijdens haar overpeinzingen, nu wél met een ⁴⁴ high-end
[van hoge kwaliteit] high tea [zie eerder: highteaën] voorzien van de exquiste ⁴⁵ zalm-vleugelkomkommersandwiches [samenstellende delen: zalm en vleugelkomkommers] met mixed pickles [in azijn ingemaakte ingrediënten], heeft ze uitzicht op een groep ⁴⁶ bahneuzen [kind dat zijn neus nog niet kan afvegen] (wat een fraai
⁴⁷ bahuvrihicompositum is dat trouwens)! [als roodhuid, etc. - eigenschap + item – bleekgezicht, driehoek] die vol aandacht
respectievelijk luistert en luisteren naar een ⁴⁸ afleesgrampeer [soort voorleesopa]. Och, kon zij dat zelf maar ⁴⁹ djoinen [deelnemen – uitspraak dzj ]. Een sterk ⁵⁰ me-too-effect
[to keep up/keeping up with the Joneses] bekruipt haar.

6. Op het moment dat ook Rosa zich realiseert welke speciale dag het is vandaag, wordt zij bevangen door een gelukzalige aura. Er staat een balsemiek briesje met de geur van Myst Hendley Perfume, en op dat moment verschijnt haar een ⁵¹ goëtisch [betoverend] knappe adonis met lange blonde manen, ⁵² mesmeriserende [dat had ik echt goed: de tweede r leek m.i. maar heel weinig op een (mogelijke) z, die trouwens nergens op zou slaan … - betekenis: hypnotiserend]
⁵³ Schweinfurter groene [vergelijk Engels rood, etc.] ogen die haar niet meer loslaten, en gehuld in een albastwitte ⁵⁴ fulpen [fluweelachtig - ook: felp] pij: de ⁵⁵ niftyste [handig, slim, met aantrekkelijk uiterlijk] verschijning ooit.

7. “Dag Rosa, ik ben Gabriël, Gabriël Engel. Ik heb jou iets te verkondigen”, spreekt hij ⁵⁶ rjucht en sljucht [Fries: oprecht en eenvoudig] met zachte maar ook vastberaden vox angelica [engelenstem, ook: orgelregister]. “Ik ben de broer van Willem de Viruswaanzinnige, die Holland en België heeft bevrijd van het wuhanvirus [SARS-CoV-2], en die momenteel als ⁵⁷ Poetinacoliet [volgeling, aanhanger, akoniet = plant] bezig is om de Oekraïners
[wel: Oekraïens] Oom Vladimir te laten liken. Tja, mijn broeder heeft
peremptoire [afdoend, beslissend] capaciteiten. Maar je moet míjn krachten ook niet uitstuffen: je kunt me volledig vertrouwen wanneer ik je nu voorspel dat mijn apostolische ⁵⁸ échéance [ook dit had ik echt goed! - betekenis: vervaldag, deadline] hier in de bib [zie titel dictee] jou rein en onbezoedeld zal bezwangeren, zonder enig
⁵⁹ MeToogedoe [net als: MeToobeweging]. Ik verzeker je dat er over negen maanden een zoon naar mijn evenbeeld vanuit jouw schoot geboren zal worden. Hij zal de homo sapiens 3.0 [moderne mens, nog meer dan 2.0] gaan redden en zijn naam zal luiden: Joshua Salvator.” Met een ⁶⁰ elysische [gelukzalig, beaat] monalisasmile verdwijnt Gabriël enigmatisch [raadselachtig] doorheen [Vlaams] de ⁶¹ mystères [lange overgordijnen] van de boekerij.

8. Rosa kan de ⁶² parousie [glorieuze verschijning vorst of god] nog niet bevatten en ontwaakt pas wanneer een kinderstemmetje haar vraagt: “Wil je mij dit verhaaltje voorlezen alsjeblieft?”. Het piepeltje [kereltje, ventje] houdt de ⁶³ kinderseller [seller is verkorting van bestseller] ‘Wat zit er in je buik, mama?’ omhoog. Nog vol van betovering leest ze hem het toepasselijke boekje voor, maar kan niet wachten om snel naar huis te gaan.

9. ‘Zou het waar zijn, wat Gabriël de ⁶⁴ haruspex [ziener, voorspeller] zei? Zou het überhaupt wel kunnen?’ vraagt ze, thuisgekomen, zichzelf af. De rede overwint bij haar van het gemoed, en ze pakt uit een doosje van ⁶⁵ massiefkarton [VD, antoniem: golfkarton] een exemplaar uit haar voorraadje ⁶⁶ predictors [zwangerschapstest]. Op de
⁶⁷ Tante Betje [wc, Tante Meier – t B = menstrueren] giet ze wat van haar afvoerwater over het roze sponsje waarna ze vier eindeloze minuten moet wachten. Ze gelooft haar ogen niet wanneer ze de verkleuring van het venstertje waarneemt: hosanna! Ze is zwanger! Meteen begint ze enthousiast emmers vol ^68.1 HCG
[humaan choriongonadotrofine, zwangerschapshormoon] te stockeren voor ^68.2 MvM [Moeders voor Moeders,
MVM = Man-Vrouw-Maatschappij].

10 De maanden erna verlopen vlekkeloos en onbevlekt. Op 25 december bevalt ze van een ⁶⁹ coromandelbruine [coromandelhout] wolk van een babyjongetje met wengékleurig
[houtsoort West-Afrikaanse boom] kroeshaar en ⁷⁰ krapabruine [Surinaamse houtsoort] ogen, in alles de diametrale ⁷¹ convers [tegendeel] van Gabriël Engel. Maar Joshua Salvator is het allermooiste cadeau dat Rosa zich kon wensen en is buitengewoon welkom zoals hij er nu bij ligt in het door Rosa eigengebreide
⁷² stretchonesietje [pyjamapak uit één stuk]. Ze dankt de
⁷³ Almachtige, Gever van alle goeds [God].

11 Pas later bereiken haar de berichten van de arrestatie van haar fertiliteitsarts dr. Gabriëlse, die door propria manu [manu propria, eigenhandig] te zaadlozen (sic!) [niet-bestaand ww., zaad lozen wel] gezorgd heeft voor nog veel meer ⁷⁴ spurius [onecht, buitenechtelijk] ⁷⁵ onechies [buitenechtelijk kind], allemaal ⁷⁶ filii nullius [mv. van filius nullius - bastaard] en ‘halfjes’ [halfbloed] van Joshua. ‘Foutje, bedankt!’

Epiloog

12 Mocht je in een openbare ruimte nog eens een knappe verschijning zien, bied hem, haar of hen dan aan om samen te gaan koffiedrinken [aaneen] en laat deze ⁷⁷ augur [vogelwichelaar, voorspeller] jou dan ⁷⁸ koffiedik kijken. Wie weet komt jouw voorspelling ook wel uit. ⁷⁹ Mantici [begin zin, enk.: manticus, voorspeller, waarzegger], ze bestaan écht: het zijn geen ⁸⁰ non-entia [enk.: non-ens - bestaat niet, kan niet bestaan, is nonsens]!

 

 

3039 Dictee woensdag 30-11-2022 (2) – dictee Groot Dictee der Nederlandse Taal 2022 (radio) √

Dictee – dictees [3039]

Groot Dictee der Nederlandse Taal 2022 (radio)

Groningen is zó [nadruk] (auteur: Wim Daniëls)

1. De vergelijking zij mij vergeven, maar seismologisch gezien heeft dit dictee een kracht van drie op de schaal van Richter, waarbij het epicentrum zich bij zin vier bevindt.

2. Groningen is nu voor velen jammer genoeg synoniem met aardbevingen, terwijl ik me nog levendig herinner hoe mijn fameuze juffrouw Van [wel hoofdletter] Leuken [wel hoofdletter, telt verder niet mee] ons, naïeve lagereschoolleerlingen, apetrots meldde dat er in Slochteren [S, telt verder niet mee] een immense gasbel was aangeboord; we vierden het met gazeuse en mariabiscuitjes.

3. Haastje-repje werd Slochteren [idem] toegevoegd aan het schoolrepertoire van Nederlandse wapenfeiten, waarin Groningen [G, …] sowieso al glorieerde; schud mij uit mijn slaap wakker en ik schud het nog zo uit mijn pyjamamouw: Hoogezand-Sappemeer [H – S, ...], strokarton en aardappelmeel.

4. Inmiddels zijn de vermelde plaatsen samen met drieëntwintig andere via politiek
knip-en-plakwerk opgegaan in de fusiegemeente Midden-Groningen [M – G, … – plaatsnaam], zoals tig Nederlandse dorpen zonder gêne opgeofferd zijn aan de dikwijls met veel bombarie gepromote schaalvergroting.

5. Maar Groningen dus, Noordoost-Nederland, met in Ter Apel [T A, …] ook de veelbesproken asiellocatie, is veel meer dan de gasgerelateerde bevingen, die velen van angst bevingen en waarvan de schadeafhandeling danig getraineerd is.

6. Hartstikke mooi zijn bijvoorbeeld de wierden, kunstmatige plateaus van verschillende niveaus, waarvan de oudste dateren uit de ijzertijd.

7. En neem de authentieke zestiende-eeuwse vesting Bourtange [B, …] met haar kasseienachtige plaveisel, waar ik ooit ineengevouwen in een motorzijspan mijn ribbenkast heb gekneusd.

8. En er is meer, waaronder de botanische tuin in Haren [H, …] , met zijn flamboyante orchideeën, vleesetende zonnedauw en veelsoortige paddenstoelen, die onder bosschages omhoogschieten.

9. Er gaat werkelijk, zoals de slogan luidt, niets boven Groningen [G, …] of tenminste niet veel, maar het gas dat eronder zit, houd het daar.

 

 

3038 Dictee woensdag 30-11-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (773) √

Dictee – dictees [3038]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 084, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (773)

1. Zo stond hij afgebeeld: in zijn blote je-weet-weloutfit. Het beeld was noch
neo-Byzantijns, noch neobarok, noch neo-Egyptisch, maar wel neoweet-ik-veel. Het publiek bisseerde luid.

2. De Oude Wereld bestaat uit Europa, Azië en Afrika, de Nieuwe uit Amerika en Australië.

3. Was het een privé-initiatief, dat hij de religieuze verplichtingen traditioneel joods (ook wel: traditioneel-joods) noemde?

4. Men boostte [omhoogjagen] de stand-upcomedian tot een nog hoger niveau van de stand-upcomedy.

5. Ten minste vier tiende (0,4 – veertig procent, 40%) van de studs [studaxs] zakte voor het peremptoire examen interne geneeskunde.

6. De ex-hardcoreprotestant [zeer ver gaand] was desalniettemin een vrij fanatieke 250cc-motorfietsfanaat.

7. Het DNA zit in de genen. Een persoonlijke DNA-test onderzoekt je desoxyribonucleïnezuur (a = acid).

8. Een lipizzaner is geschikt voor dressuur, bijvoorbeeld appuyeren [figuur in de rijschool], de piaffe [draf op de plaats, geen 'fuh' uitspreken] en de passage [vergelijkbaar].

9. "Zitten blijven, kruidjes-roer-mij-niet!" bitste en baste de klassenleraar – een klasseleraar in de wiskunde – tegen de zittenblijvende zittenblijvers. Zijn zwaarwegende mening zou heel zwaar wegen bij het besluit om de beslissing over de bevordering te herzien.

10. De pseudovogelpest hing als een zwaard van Damocles boven de dieren. De Belgische vedette, op weg naar een bespreking over een opera-aangelegenheid die top secret was [een topsecretbespreking], droeg zijn antidonorcodicil bij zich. 'Am(m)ehoela' (mehoela) dacht hij; je kan immers maar nooit weten.

11. De lastminutegasten [last minute] in de kerk kregen het Bijbelverhaal van de verloren zoon [enfant prodigue] te horen.

12. Toen de zon was ondergegaan, ter kimme gedaald, werd zoetjesaan de psak (mv. psakim) – de beslissing in een halachische kwestie – duidelijk. De antidiscriminatiecode was niet direct toepasbaar.

13. De gedoodverfde zondebok wilde het hogerop zoeken, maar raakte bij doodtij aan lagerwal.

14. De harddisks en de compact discs, kortweg cd's of cd'tjes, was geen lang leven beschoren.

15. Construeer eens bijzinnen, die laten zien dat je bij zinnen of buiten zinnen kunt zijn of dat je ergens je zinnen op kunt zetten, bijvoorbeeld het afleggen van een parcours (parkoers – uitspraak! – parcours(t)je) en dat niet alleen voor centrumrechtse puissant rijken.

16. Soms vliegen de raketten in het rond: ABM's, antiballistische raketten [missile], flares [fakkel vanuit vliegtuig], middellangeafstandsraketten, MX-raketten [zekere intercontinentale raket], pershings [Amerikaanse raket voor de middellange afstand] en, al wat ouder, de V-wapens [WO II, Duitsland] en V2's [idem, naast V1].

17. Ook over de vliegtuiggeschiedenis valt heel wat te vertellen: de widebody's [met zeer brede romp] die liever geen vrilles [tolvlucht] maken, de V1's, de ulv's [ultralicht vliegtuig, ultralightvliegtuig], de multiplaan [(zweef)vliegtuig met meer dan twee zweefvlakken], die een take-off [opstijgen van de grond] uitvoert, de Ma als afkorting van de mach, een maat voor snelheid van het geluid, het gyrovliegtuig [combinatie helikopter en gewoon vliegtuig], de cityhopper [vliegtuig met dienstregeling tussen steden] en de aeroplaan [vero: vliegtuig].

18. De stoppen sloegen al(s)maar door en alleen een zestienampèrezekering [16A-zekering] bracht uitkomst.

19. In het sprookje van Klein Duimpje komt de reus met de zevenmijlslaarzen voor.

20. We kennen het mongoloïde, het europide en het negroïde ras. Als je blank bent en aan mongolisme lijdt, heb je het downsyndroom [ook: down] of het syndroom van Down. Het is in deze tijd not done om dan het adagium mongooltje toe te kennen. De ISO-landcode van Mongolië is MN en de munteenheid de tugrik [symbool: MNT]. Een sjamaan is een priester-genezer of een priester-tovenaar.

21. Het WK roeien en het EK touwtrekken en trampolinespringen waren een enorm succes.

22. We waren gecharmeerd van de megaorkestbezetting bij de uitvoering van Mahlers werken.

23. Je kunt tekeergaan als de duivel in een wijwatervat, duizend duivels is een vloek en de blauwe duivel een waterhyacint. De Bargoense duivel is de sjed [mv. sjeds] en je kunt een pact met de duivel sluiten. De koekoek (loop naar de duivel, de koekoek), Heintje Pik, Magere Hein en Vriend Hein zijn ook benamingen voor de dood, dat mag Joost weten. De duivel of drommel wordt ook wel de Boze genoemd.

24. De mannelijke Maagd (maagd) verkrachtte de vrouwelijke Maagd (maagd). De spits was zwanger van de in aantocht zijnde score. De zwartkijker, die een zwart-wit-tv (zwart-witteevee) had, was achromatisch (achromaat, kleurloos).

25. "De meeste mensen sterven in bed," mompelde de zieke, "dus ik wil eruit!"

 

3037 Dictee dinsdag 29-11-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (772) √

Dictee – dictees [3037]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 085, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (772)

1. Waarom houden dicteefreaks vast aan hun starre regels? Mestellende mag niet met een streepje, dus schrijf het niet zo: mest-ellende!

2. De zilveren eeuw volgt op de gouden eeuw [Holland: Gouden Eeuw], die passé is. Logisch? Een uitglijer, een lapsus [fout, vergissing]?

3. Marechaussees vinden dat het Schengenverdrag alle problemen bij hen neerlegt. Een van hen droeg een so easy [knijpbril]. Wij heikneuters van Hollanders zweren bij sinterklaastraditie en 'Roodkapje, het meisje met het rode kapje'. Sommigen hebben zelfs een roodkapjesyndroom [onterecht bang voor wolven]. Een roodkapje kan ook nog een vogeltje zijn. Het VARA-programma waarschuwde voor te veel cholesterol.

4. Of je rechts- of links-extremistisch bent, bepaalt waarschijnlijk of je het Schipholbeleid steunt of niet. Het is trouwens een godswonder dat dit niet leidde tot het openrijten van oude wonden. Het vlotlezende rapport was zout in de wonde en een druppel op de gloeiende plaat.

5. Het machtigste, maar soms vleugellam lijkende orgaan ter wereld is/zijn de VN (Verenigde Naties, United Nations Organization, UNO). Er is een VN-dag en er zijn VN-waarnemers en -woordvoerders. We kennen het WFP (World Food Programme), uitgevoerd door de FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations], en het ILO (International Labour Organization), dat in ons taalgebied IAO [Internationale Arbeidsorganisatie] heet. De VN zijn met peacekeeping bezig via peacekeepers – blauwhelmen, vredessoldaten – in de zogenaamde peace-enforcement. Maar ook handel, onderwijs, cultuur en derdewereldproblematiek komen aan de orde. Denk maar aan Unctad [United Nations Conference on Trade and Development], Unicef [United Nations International Children's Emergency Fund] en Unesco [United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization]. De secretaris-generaal vervult een belangrijke functie. De UNHCR [United Nations High Commission for Refugees] bekommert zich om vluchtelingen. Ten slotte noemen we nog Werelddierendag met een ode aan de Partij voor de Dieren, Wereldgebedsdag en Wereldgezondheidsdag.

6. Suèdine is peau de pêche, een fluweelachtige trijpen stof, ook wel velours d'Utrecht genoemd. Sueën is voor het gerecht dagen. Men spreekt daarom wel van een sueing circus [niet in wdb.].

7. Op het Elysée nuttigen ze wel roquefort en mogelijk Deense blauwschimmelkaas [beide: kaas – een blauwschimmel is een paard], maar hebben ze geen dobermannpinchers en geen weet van het Bijbelcitaat: "Het Woord is vlees geworden."

8. Een meta-affaire is een arbitrageaffaire in valuta's of effecten. Vergelijk: conto a metà [samsam doen].

9. Iets dat camp is, is zo kitscherig, dat het bij de dandy's toch weer à la mode wordt.

10. Ook al eens vissend een spierinkje uitgeworpen om een kabeljauw te vangen?

11. Rekenwonders kunnen worteltrekken als de beste. Ook nog na ergens wortelschieten?

12. Het mkb staat voor midden- en kleinbedrijf. De brancheorganisatie in ons land is MKB-Nederland. Die kan veel bedrijven zalig maken, maar is niet alleenzaligmakend.

13. Het was maar een loszandgedachte [los zand]: de kassa-inhoud is bij een vrijemarkteconomie groter.

14. Het IJsselmeer biedt recreanten en watertoeristen een immense zee van mogelijkheden.

15. Twaron, een aramidevezel van een bepaald merk, is een merknaam van Akzo Nobel.

16. Stoerejongensmentaliteit [stoere jongens] en fermeknapenmachogedrag [ferme knapen] leiden tot geatrofieerde ondeugd [die wegkwijnt, krijgt geen kans].

17. De elsschottianen [Willem Elsschot was een Vlaamse romanschrijver en dichter], nog diepbedroefd na de Nobelprijsuitreiking, werden in de zeik gezet.

18. Na zijn havodiploma behaalde hij ook nog een hbo-diploma. Met het zich toe-eigenen van de geëigende kennis had hij het ver geschopt. Zakken had hem een zak-en-asgevoel gegeven.

19. Serine kort je af tot Ser of S, maar de SER is de Sociaal-Economische Raad [eigennaam, VD! – 2021 oké!], het tripartiteoverlegorgaan van werkgevers, werknemers en een aantal onafhankelijke kroonleden.

20. Communisten, sociaal- en christendemocraten kwamen na de Koude Oorlog van een koude kermis thuis. Eigenlijk waren ze een stel onverbeterlijke nitwits [kan niets, weet niets], dombo's [dom persoon] en laaggeletterden.

21. Koning Winter liet zijn broek zakken en Koning Voetbal bevroor bijna hartje winter.

22. Zeg het met bloemen! We besluiten dit dictee bloemig en blommig met een xeranthemum [papierbloem, strobloem], een tijgerlelie, een strelitzia [paradijsvogelbloem], een rosientje [acanthusachtige, niet meer in wdb.], een reseda en een rafflesia [woekerplant], een mariëtteklokje [Campanula medium], een kooltje-vuur [soort van adonis] en u eet ondertussen gnocchi [tussengerecht] [njoh-kie of gnoh-kie] van bloem en soezendeeg. De lauwerkrans wordt samengesteld uit eucalyptus [gomboom], erdschelle [niet meer in VD; volksnaam voor paardenbloem], anthurium [flamingoplant], adonisbloem [geslacht uit de ranonkelfamilie] en wilde afrikaantjes.

 

 

3036 Dictee maandag 28-11-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (771) √

Dictee – dictees [3036]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 086, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (771)

Close harmony, e-business, free publicity, het sickbuildingsyndroom en de stiff upper lip

1. De ex-aequoklassering [ex aequo] stelde de Tour de Franceorganisatie voor een nogal lastig probleem.

2. De schrijfwijze van Engelse woorden in het Nederlands is lastig als je de regels niet kent. Denk bijvoorbeeld aan een no-budget [VD, bnw.] lowbudgetfilm (maar ook wel: no-budgetlowbudgetfilm), die gemaakt is met een low budget.

3. Zullen we maar eens een lijstje proberen om je kennis te testen? Nou, daar gaat ie dan: tijdens de non-stopvlucht naar Ankara draaide de muziek non-stop, bottleneck [flessenhals], close harmony [en closeharmonykoor], breaking news, mixed grill, desktoppublishing (dtp), easy rider [ook: draagzak voor baby's], camelnose-effect [onvermijdelijk omvangrijk gevolg van iets dat eerst aantrekkelijk en uitvoerbaar leek], big mac [GB], blockbuster [film met veel publiek], back-wounding calumny [in de rug wondende laster], de chewinggum kauwende coming man, leading lady, fourth estate [vierde stand, de media], American dream, green shoe en greenshoeoptie [extra aandelen], goodwillambassadeur, high sticking [ijshockey], demi-john (ook: dameraan of dame-jeanne), accountmanager, corporate identity, lost generation, lastminuteboeking, een second opinion op de intensivecareafdeling, blocnote, Danish blue [kaas], e-business, writer's blocksyndroom/probleem(!), artificial intelligence (AI),
try-outvoorstelling [try-out], shareholdervalue, pay-tv, chief executive officer (CEO), drug(s)scene, het offlinegebruik van de pc in de onlinewinkel, de multiplechoicetoets [multiple choice] over het grand slam [grandslamtoernooi], new age en newage-cd, chief technical officer [CTO], darkroom, dead end job [zonder perspectief], airbaginstallatie [airbag], closedshopeconomie [closed shop], hand-out en hand-outexemplaar, first lady, law-and-order, godfather, gin-tonic, finishing touch, bull's eye [bij darts], overlap, het docking station [voor de laptop] in het shoppingcenter, bar-dancing, happy few, old boy(s) network [+ oldboysnetwerk], hard-boiled, sparringpartner, big business, checks-and-balances, greenback – de Amerikaanse dollar, missing link, allround, all right en all clear, near banking,
stars-and-stripes, blind date, fulltimeprof [fulltime], free publicity, ghostwriter, de running mate met zijn fightingspirit, wishful thinking, hard feelings, een lean-and-mean organisatie met alleen kernactiviteiten, T-bonesteak, new wave en newwaveband, parttimeopleiding, clean-shaven, electronic data processing (EDP), de housewarmingparty op de steppingstones, close-upopname, selffulfilling prophecy, boogiewoogie en boogiewoogieorkest, senior human resources manager, sick building en sickbuildingsyndroom, sciencefiction – verkorting: scifi [spreek uit: saai-faai], afkorting sf – en sciencefictionfilm, strange bedfellows, catch-as-catch-can, passing shot [tennis: passeerslag], critical path method (CPM), upper class, een fulltime onderwijskundig medewerker, safe haven, president Bush – byebye – de bushbush in sturen, second opinion, pick-uptruck, inkjetprinter, christian-scientist(!), een chowchow als keeshondje, designerbaby, minimal art, no-nonsense en no-nonsensebeleid, een parttimesociaalverpleegkundige, new look en newlookoutfit, showbizz, drive-inwoning, non-event, lifestyle, slowmotionherhaling, supreme court, de stand-bystand, practical-joker, hell's angel, de managing director van de dealingroom in het clearinghouse, streetcornerwork, septic tank, five o'clock tea, non-profit en non-profitorganisatie, whirlpool, all-in en all-inprijs, vanillemilkshake, stiff upper lip, top secret, sabbatical year, back-up en back-upfaciliteiten, loose-lipped, wildcard, fulltimebetrekking, special effects, pay-per-view, mixed pickles en workaholic. Als je de regeltjes kent, eigenlijk een makkie. Of toch een paar foutjes gemaakt? Of was er sprake van een makke en een kanker [dubbele tegenslag]?

4. Maar vergis u niet! Ook van origine Engelse werkwoorden kunnen voor de nodige problemen zorgen. Bij het scrabble of scrabblespel scrabbelt u. Hij bingode, maar u hebt gebingood. Het gedeletete bestand werd door de geüpgradede versie tijdens het barbecueën gesaved. Ik cros [deed mee aan een cross] en ik scrol; er is gecrost en gescrold. Ik volleybalde en baseballde. Bij het voetballen passte ik. Er werd veel gepasst en ik paste wonderwel in het elftal. Ik scoor en promoot daarmee de club. Ik, scorende spits van de gepromote club, heb ook getackeld.

5. Leren baart kunst, net zoals oefening. Twee weten maar dan een. De beste stuurlui …

3035 Dictee zondag 27-11-2022 (2) - dictee Wekelijkse Dicteetest 234 RL √

Dictee – dictees [3035]

Wekelijkse dicteetest 234 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 734

1. Bij het ……….. vindt een …………. plaats

a. demasqueren                             demasqué

b. demaskeren                               demasqué

c. demaskeren                               demaské

2. Het ………. gebruiken is …………..

a. gouter                                     gouteren

b. goûter                                     gouteren

c. goûter                                     goûteren

3. In ………..., dat is toch: en …………..?

a. depot                                    depôt

b. depot                                    dépôt

c. dépot                                    dépôt

4. Is ………….. een kwestie van …………...?

a. diskrediet                               discrediteren

b. diskrediet                               diskrediteren

c. discrediet                               discrediteren

5. De ……….. en de ……… gingen op de vuist.

a. doorsnee-Vlaming            volbloed Nederlander

b. doorsnee Vlaming            volbloed Nederlander

c. doorsnee-Vlaming            volbloed-Nederlander

6. Hij was ……….. en gaf een ………. antwoord.

a. luside       elusief

b. lucide       elucief

c. lucide       elusief

7. Prachtig, die ……….. …………..

a. bedouwde                           landouwen

b. bedauwde                           landauwen

c. bedauwde                           landouwen

8. ………… is angst voor de duisternis en ……….. is

angst om te sterven in de slaap.

a. Nictofobie                      hypnofobie

b. Nyctofobie                     hypnofobie

c. Nictofobie                      hipnofobie

9.  ……. is angst voor naaktheid en ………..brugvrees.

a. Gimnofobie                      gefyrofobie

b. Gymnofobie                     gefyrofobie

c. Gimnofobie                      gefirofobie

10. ………… is afkeer van vreugde en ……….. is

angst voor wind, tocht.

a. Chaerofobie                 aerofobie

b. Cherofobie                   aerofobie

c. Cherofobie                   erofobie

Oplossingen [234]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [234]

1b 2b 3b 4a 5a 6c 7c 8b 9b 10a

Contact: leentfaarrein@gmail.com

3034 Dictee zondag 27-11-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (770) √

Dictee – dictees [3034]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 087, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (770)

Va-banque spelen, het vers-librisme, de Trêveszaal, sapajous en de citoyens van Parijs

1. Ex-generaal Pardon en zijn gezin – de Pardonnetjes, afkomstig uit Kroatië – hebben profijt gehad en geprofiteerd van het generaal pardon, dat de Nederlandse regering had afgekondigd.

2. Waarom alleen maar Engelse frases in het vorige dictee en geen Franse? Wel, daarom speciaal voor onze Belgische dicteevrienden een aantal kwesties, die hun zuiderburen aangaan.

3. Met spaties, koppeltekens of los? Met accent aigu (mv.: accents aigus, ook: accent aigu's), accent grave (mv.: accent(s) graves), accent circonflexe (mv.: accent(s) circonflexes -GB, VD: ss of accent circonflexen) of juist niet? De apostrof komt vast ook nog aan de orde. Zegt u het maar: va-banque spelen met va-banquepolitiek, slaapwagens of wagons-lits (enk.: wagon-lit), vue d'ensemble (mv.: vues), voyage imaginaire (mv.: s...s), vousvoyeren en tutoyeren, een volte-face (mv.: volte-faces) – een ommezwaai, een vol plané (mv.: s...s) en een vol-au-vent (mv.: vents), vis-à-vis (zelfde mv.), de violon d'Ingres (geen mv.) en het spel vingt-et-un (geen mv.), het tussenwerpsel vient de paraître, vice anglais (geen mv.) en een vie manquée (mv.: s...s), een vertu héroïque (mv.: s...s) en het
vers-librisme (geen mv.), verre-muraille (mv. eind-s) en vergépapier, een venue-en-cour (geen mv.) en het bijwoord ventre à terre, een vase de nuit (mv.: vases) en het va-et-vient (geen mv.), (bnw.) turquoise (turkooizen), het spelletje trou-madame (geen mv.) en een trompe-l'oeil (mv.: eind-s). Ze was in trois-pièces (zelfde mv.) gekleed en haar pasfoto was trois-quarts (bijw.). Trielje (geen mv.) is glanslinnen, de tricolore (mv.: eind-s) de driekleur, een travee (mv.: traveeën) is een gewelfvak, trèfle (geen mv.) is klaveren, tracasserie (mv.: ...ën) geharrewar, een trait-d'union (mv.: eind-s) een koppelteken, de trahison des clercs (geen mv.) is het verraad van de intellectuelen, tout à toi (t.à.t.) is geheel de jouwe, tout à vous (t.à.v.) geheel de uwe,
sur-le-champ is op staande voet en een spectacle coupé (mv.: s...s) een toneelvoorstelling.

4. Trente-et-quarante is de uitbreiding van het kansspel rouge-et-noir met twee velden, nl. couleur en inverse. De Trêveszaal is de rijkversierde kamer in een van de regeringsgebouwen waar vroeger de Algemene Staten vergaderden en het Twaalfjarig Bestand werd gesloten. De tranche de vie is de doorsnede van het leven. Je hebt de Tour Féminin en de Tour de France. De touche-à-tout bemoeide zich met van alles: de tour de chant [rondreis zanger], de tour de bâton [handigheid, truc], de tour de force [krachttoer], de tour d'expression [(zins)wending], de tour d'ivoire [ivoren toren] en de tour d'horizon [overzicht stand van zaken]. De in toilette de soirée geklede man was de volgende morgen tombé des nues [ten zeerste ontnuchterd]. Hij was pico bello, tiré à quatre épingles [om door een ringetje te halen]. De tic convulsif [samentrekkingen spieren gelaat] leidt vaak tot een tic douloureux [zenuwpijn aangezicht]. Of dan een thé complet of een thé dansant (t.d.) nog helpt bij een tête-à-tête bij het bekijken van
tête-bêche [bnw., kop-staart] postzegels is nog maar de vraag. Gaan we vanavond in tenue de ville [stadskleding] of in tenue de soirée [avondkleding]? Hoe was dat ook weer in de temps perdu [voorbije tijd]?

5. Het système de la bascule [afwisselend steunen op verschillende partijen] is aantrekkelijk voor een splinterpartij. Een sous-entendu is een bedekte bedoeling. De souffre-douleur is het zwarte schaap.
Soi-disant [zogenaamd] slaat niet op een echte profeet. De son et lumière is een klank-en-lichtspel. Een sleutel-op-de-deurwoning is een soort turnkeyproject. De sémillon is een soort wijnstok. De secrets de Polichinelle zijn de geheimen van Jan Klaassen, publieke geheimen dus. Savoir-vivre is levenskunst en savoir-faire is wereldkennis. Een sauve-qui-peut is een ordeloze vlucht. Sapajous zijn apen, sans pareil is zonder weerga, sansculotten (sansculottes) waren ooit de arme burgers – de citoyens (vrouwelijk: citoyennes) – van Parijs. Een
sans-papiers is een illegale vreemdeling, vaak sans le sou in het land. Gegeten moet er ook worden: salmagundi en salade niçoise. En gedronken ook: saint-émilion en saint-estèphe (en saint-julien), onder het kijken naar een sainte nitouche [kruidje-roer-mij-niet]. Een vermaarde bastaardvloek is sacre-nom-de-Dieu [sacredieu]. Werd er bij de Rubicon een ruse de guerre (mv.: ruses) [krijgslist] georganiseerd? Een roman à clef – u raadt het al – is een sleutelroman. De Roi-Soleil is de Zonnekoning. De rois fainéants [nietsdoende koningen, BE: Vadsige Koningen] bleven bijna in hun rocamboleske [onwaarschijnlijke] rodomontades [grootspraak]. In de rez-de-chaussee riep de croupier bij het clandestiene hazardspel weldra: "Rien ne va plus!" Stop nu toch met dat répondre en Normand [ontwijkend antwoord geven]! Klaar, basta! Alle Vlamingen mogen nu een recuup [ook: recup, inhaalrust] nemen!

6. En dan te bedenken, dat dit nog maar – en dan lang nog niet allemaal – een aantal treffers bij het zoeken binnen artikelen op 'Fr.' [let op: 2021 voluit 'Frans'] was en dan slechts de letters r tot en met z. Het totale aantal treffers [in 2007] bij deze zoekactie was 12.965 [2021 met *fr* 18904, maar daar zit ook ‘aanfruiten’ etc. bij]. Van deze categorie zijn dus nog wel twee of drie dictees te maken. De auteur – ik dus – beraadt zich erover. Hem kennende zal het er wel van komen.