Dictee –
dictees [2195]
Oefendictee
667 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee
van de dag (190)
1.
Welke advocaten-generaal zijn er momenteel? Wie wil er
wat
hand-en-spandiensten verrichten? Een all-in-one is een
randapparaat waarmee men kan printen, scannen, kopiëren en faxen.
Komen die gasten niet uit Allochtonië? Allons, komaan, vooruit!
Allottava is een octaaf hoger uit te
voeren. All quiet along the Potomac: im Westen nichts Neues (op
een verzoek: geen nieuws, geen info).
All's well that ends well: eind goed, al goed. All the perfumes of
Arabia: een hyperbolische formule met de waarde 'niets ter wereld'.
De Leidse Alma Mater is de Leidse Universiteit. Ken je de Almanach de
Gotha [genealogisch
jaarboek van vorstelijke en adellijke personen]?
Een dhole is een alpenhond. Een
alstroemeria [eu]
is een incalelie. In de Max Havelaar wordt de romantechniek
distanzstellung [schrijver
distantieert zich ogenschijnlijk van het verhaalde]
gebruikt. Een
alt-A-hypotheek
zullen ze je nu niet meer verstrekken. Een dissolve is een zeker
filmbeeld (ene
beeld vervaagt, andere komt op – vergelijk: dissolving views).
2. Een
divot [dih-vuht]
is een stukje graszode dat door de club [bij
golf] losgeslagen is. Lizzy was
dizzy [duizelig].
Een déjeuner à la fourchette is een lunch met vlees of vis, een
déjeuner dînatoire een uitgebreid koffiemaal en een déjeuner sur
l'herbe een picknick, maar je kunt ook nog steeds een gewoon dejeuner
nuttigen natuurlijk. Geloven zij in djinns
[goede of boze
geest, tussen mensen en engelen]?
Het ozongehalte wordt gemeten in dobson [DU
= Dobson
unit =
Dobsoneenheid]. In de dobli
[dode- en
blindehoekspiegel
(bv. op
vrachtwagens)] zag hij nog net de
dobermannpincher. Hoeveel
doctor-honoris-causakandidaten hebben we? Dhimmi's [niet-moslims]
moeten djizja [protectiegeld]
betalen. Het doddengras heeft zeer
dichte rolronde aren. Zij ondergingen zijn doçuur [het
gedoceerd worden] gedachteloos.
Voor de doelisten moet je terug naar 1747 [democratische
partij, vergaderde in de Kloveniersdoelen in Amsterdam].
Doli (in)capax:
(on)toerekeningsvatbaar.
De dolce stil novo is een dichtkunststroming. Een Doktor Eisenbart is
een onzin verkopende, succesvolle kwakzalver. Hij woont in de
republiek Dominica.
3.
Niet te verwarren trouwens met de Dominicaanse Republiek! Jullie zijn
een stelletje dommerds, dommeriken. Donkeys zijn stoomlieren (en
ezels). We gaan over op Latijn:
dolo malo: met boze list, arglistig, dolus: kwade trouw, opzet, dolus
bonus: onschuldige, goedbedoelde misleiding, dolus eventualis:
voorwaardelijke opzet, dolus impetus (repentinus):
niet vooraf bedachte opzet, spontaan gevormde opzet, dolus
praemeditatus: voorbedachte raad
(vergelijk: met
voorbedachten rade), dominica
dies: zondag, dominium directum: blote eigendom, dominium utile:
gebruikseigendom zoals het erfpachtrecht en het opstalrecht, dominus
litis: degene die het te voeren beleid in een proces bepaalt, domus
et placens uxor: het huis en de dierbare echtgenote en donatio mortis
causa: schenking mits de begiftigde de schenker overleeft.
4.
Dooreenhalen is door elkaar halen. Hoe gaat de doorsnedenbepaling
(GB,
VD: geen tussen-n)
het gemakkelijkst? Dorés zijn aardappelen. Dorer la pilule: de pil
vergulden (ook:
de beer een jurk aantrekken).
Dozeren doe je met een bulldozer,
doseren meestal niet. De dourowijn komt van bij de Douro. Een
Dougalls stern cirkelde rond de douglasspar. De man met het
double-breasted jasje voerde een double check uit. Hij was een poosje
down-under, maar is nu weer down-to-earth. Rond het doveninstituut
groeiden dovenetels. De drapeau [vlag]
lag op het crapaudje [beklede
leunstoel]. Draperies d'amour
zijn wallen onder de ogen. Een dredging is een baggerbedrijf. Hij
woont vierhoog-voor. Vind je dat drippaintingschilderij [verf
op doek druppelen, dripping] nou
echt mooi? Hij bekleedt een driver's seat [leidinggevende
positie]. Wie is hier de Dritte
im Bunde [derde
factor, partij die ertoe doet]?
Een déroute is een verwarde vlucht en een dropdown een uitklapbaar
keuzemenu op het pc-scherm.
5.
En dan nog maar wat Frans: droit de préférence: het (juridische)
recht bij voorrang uit een bepaalde zaak verhaal te verkrijgen, met
voorbijgaan van niet aldus bevoorrechte schuldeisers, droit de
retour: teruggang van aan natuurlijke kinderen vermaakte goederen,
droit de réponse: recht om te antwoorden op in het openbaar
uitgeoefende kritiek, droit de suite: het recht verhaal te zoeken op
een bepaalde zaak, onverschillig in wiens handen zij zich bevindt,
droit du seigneur (jus
primae noctis): recht, vroeger
door onderhorigen aan hun heer te betalen voor het voltrekken van hun
huwelijk [ook =
droit de cuissage = recht om de bruid te ontmaagden]
en drôle de guerre: vreemde oorlog, schemeroorlog, phoney war.
Drudevoet (druïdevoet):
een vijfpuntige ster als magisch teken.
6.
Voor drum-'n-bassslagwerk is een drumboy [steekwagentje
voor drums] wel handig. Morgen
gaan ze druiven plukken (let
op: niet theeplukken!). Decessit
sine prole
(d.s.p.
of obiit sine prole): overleden
zonder nakomelingen. Dubia laus: twijfelachtige roem. Duce et
auspice: onder leiding en op aanstichting van de genoemde persoon.
Illustraties in duotone drukken, betekent: in twee kleuren. Dura
mater: het harde hersenvlies, durante lite (lite
pendente): tijdens het geding,
durante matrimonio: tijdens het huwelijk en durante vita: levenslang.
Is het dwaselijk om dwarszees
[evenwijdig aan de
golvenrichting] te varen? Een dux
(mv.: duces)
is een hertog bij de Germanen of het hoofdthema van een fuga.
Dysthymie is depressieve neurose, dysgnosie is een defect in het
denkvermogen, dyscalculie is een rekenstoornis en dysfonie een
stoornis in de stemvorming. En dyslexie? Lees-
of woordblindheid.
7.
Alterum tantum: nog eens zoveel. Wanneer is onze alv
[algemene
ledenvergadering]?
Het Amada was Alle
Macht aan
de Arbeiders
(Belgische
marxistisch-leninistische politieke partij).
De amahs [au
pair] komen uit lagelonenlanden.
Amantes amentes: verliefden zijn hun verstand kwijt, een verliefde is
een dwaas. Het vierambachtengebied omvat: Axel, Hulst, Assenede en
Boechoute. Een âme de boue is een
verachtelijk wezen. De American's Creed is het Amerikaanse credo,
d.w.z. een regering van het volk, door het volk, voor het volk. De
duurste merken sumatratabak duidt men aan met amerikaans. Een
amerikaantje is een pilsje gemengd met limonade. Slechte tabak noemen
we amersfoort of amersfoorder. Een amfibrachys [kort,
lang, kort of onbeklemtoond, beklemtoond, onbeklemtoond]
vind je in amfibrachische verzen (in
de poëzie). Het amoed
[mv. amoedim] is de lessenaar [lezenaar]
voor de voorganger in de synagoge. Amokmakers: krijg ze!
8.
Tae-bo beoefenen is tae-boën (en
bij tai chi is dat tai-chiën). Met de pokhoutboor [pokhout:
heel hard] kun je het lignum
vitae [dat harde
hout] te lijf gaan. De guajakhars
(pokhoutolie)
werd vroeger tegen syfilis gebruikt [guajakboom
= pokhoutboom]. Het verwante
palissanderhout werd voor meubelen gebruikt. De f is de fa [vierde
toon: do, re, mi, fa of c, d, e, f]. Ecclesia mater: de
moederkerk, ecclesia militans: de strijdende kerk, ecclesia patiens:
de lijdende kerk en ecclesia triumphans:
de zegevierende kerk. Let op: ecart is het koersverschil tussen vaste
en premieaffaires, ecarté is een kaartspel (2
personen, 32 kaarten), écartelé
en sautoir is schuin gevierendeeld (in
de heraldiek) en ecarteren is
ecarté spelen. In de schilderkunst kun je echamperen [benadrukken,
naar voren halen door de werking van licht en schaduw],
een échappade is een zekere fout, een echappement vind je in een
horloge, échange de vues is iets voor diplomaten, echarperen heeft 3
betekenissen: 1) een grote (dwarse)
houw toebrengen, 2) figuurlijk: onhandig voorsnijden en 3) van
terzijde ('en
écharpe' = Frans) beschieten,
echaufferen is verhitten (boos
worden) en échéance is verval,
verschijning.
9.
De woorden 'ecce homo' [zie
de mens] zijn van Pilatus. Bij de
vechtsporten noteren we: aikido [oosters,
verwant aan judo], freefight
[mixed
martial
arts = MMA,
ultimate fight, vrijwel geen spelregels],
hapkido [Koreaanse
vechtsport met trappen en slaan],
jab (punch),
kempo [oosters,
verwant aan karate],
kenjutsu [Japans,
met (oefen)zwaard],
kickboksen [met
elementen uit boksen, karate en judo], (muay-)thaiboksen
[ook
elleboogstoten en knietrappen],
ninjutsu [oorspronkelijk
door de ninja's], pentjak
silat (GB ook
pentjak
silak – Indonesië) en … de
pitbull(terriër)
[vechthond,
kruising buldog en terriër]. Een
echel [èh-chuhl]
is een bloedzuiger, een echelle
[ee-sjèhl]
een toonladder. Een echoppe is een brede
etsnaald. Tijdens het militaire eclaireren
[verkennen]
is er geen tijd voor een eclair(tje)
[soes met
slagroom]. Wie zitten er in de
Ecofin-raad [raad
van ministers van Economische
Zaken en Financiën
– lidstaten EU]? Een ecloge
[èhk-loo-chee] is een herdersdicht en
éclat maken is opzien baren. De E. coli(bacterie)
is naar Theodor Escherich genoemd [buikloop,
infecties urinewegen]. De
Franstalige groenen in België noemen
zich Ecolo [Écologistes
confédérés
pour l'organisation
de luttes
originales].
De économie de bouts de chandelle is de
zuinigheid die de wijsheid bedriegt, de écossaise is een Schotse
dans, een écoute is een luistergalerij, een ecrin een juwelenkistje
en écriture automatique, zoek dat maar op: surrealistische
schrijftechniek waarbij de gedachtestroom
ononderbroken op papier wordt gezet.
10.
Net als écriture artiste [impressionistische
prozastijl, gekenmerkt door ongewone woordvorming en syntaxis]
trouwens. Een editio princeps is de eerste uitgave, een editor moet
editen [bezorgen,
gereedmaken voor publicatie], een
écusson is een klein schildje in een wapen, edax rerum is
allesverslindend en het ediacarium is het laatste tijdvak van het
precambrium. Een eeg is een
elektro-encefalogram.
Ik heb een- en andermaal gezegd, dat je een en ander nogmaals moet
bekijken. Waar zie je die nog, eersteklassenpatiënten?
Een jan van een bram is een geweldige opsnijder [opschepper
= ook: pollepel!, snoever].
Omschrijf de effilochéfranje [mesfranje
= rafelfranje aan een franjehoofdje]
eens. De égalité hoort bij liberté en fraternité [dat
laatste toegevoegd in 1848, leus van de Franse Revolutie van 1789].
Dat 'egards' ook een enkelvoud heeft … Wat doet een egoutteur (met
papier – wals: papier egaliseren)?
Hij is egregiously
an ass: bij uitstek een ezel [Hamlet,
Othello].
