dinsdag 23 juni 2020

1901 Dictee dinsdag 23 juni 2020 (1) Oefendictee juni 2020 (8) √

Dictee - dictees [1901]

Oefendictee juni 2020 (8)

1. Nieuwe update VD: 388.928 lemma’s (was: 388.830). op bb*: [GB] bbo (belasting op bedrijfsomzetten), bbp (bruto binnenlands product, bbp-groei), bbt (beroeps voor bepaalde tijd, bbt'er), bbl (NL, mbo: beroepsbegeleidende leerweg, NL, vmbo: basisberoepsgerichte leerweg – bbl-opleiding), [VD] bbb-training (buik, billen en benen), bbo (NL: beroepsbegeleidend onderwijs, BE: buitengewoon basisonderwijs), BBQ, BBQ’en, BBQ-accessoires, op cc*: [GB] cc'en, cc'de, ge-cc'd, [VD] CCU (coronary care unit, hartbewakingseenheid), CCO (chief commercial officer, directeur verkoop), CCD (colony collapse disorder verdwijnziekte – bijen), op DD*: [GB] dienstdoend (dd.) en ddos-aanval, [VD] DDR-nostalgie, D-dur, DDT (dichloordifenyltrichloorethaan), DDD (van cd’s: digitaal opgenomen, digitaal gemixt, digitaal op de cd-master vastgelegd, bnw.), D-dag, D-day en ostalgie naar de DDR.

2. Op ff*: [GB] niks, [VD] ff (fortissimo, sms-taal: effen) en fff (fortississimo), op gg*: [GB] ggo(-gewas) [genetisch gemodificeerd organisme = ggm = gmo), ggz(-instelling) [geestelijke gezondheidszorg], [VD] g.g.d. = grootste gemene deler (vgl. k.g.v.), GG en GD, (vero:) GGD en gg = gouverneur-generaal, op hh*: [GB] niks, [VD] hhs, hogere hotelschool en HHS = Haagse Hogeschool, op jj*: [GB] jji = justitiële jeugdinrichting, [VD] verder niks, op kk*: [GB] niks, [VD] k.k. = kosten koper, KKK = Ku Klux Klan, k-karweitje en k-klus, op ll*: [GB] Lloyd’s-lid, [VD] ll. = leerling en lln. = leerlingen, llano en llanero, lls = lagere landbouwschool, LLW (leerlingwezen, fout VD (L) ook bij l.o.k. fout!), op mm*: [GB] mm en mmm, mms-leerling en mms'en, [VD] diversen, w.o. mmt = mobiel medisch team. Je zegt het: de dood is the debt which cancels all others, de schuld die alle andere delgt. Die stad werd ooit platgegooid.

3. Op nn*: [GB] N.N. (nomen nescio), [VD], je kent ze: N-nitrosobenzylamine en N-nitrosodimethylamine. Op pp*: [GB] ppi = pixels per inch, ppm = parts per million, ppo = puur plantaardige olie en pps(-project) [publiek-private samenwerking], [VD] ppb = parts per billion [Am. billion = ons miljard – en niet biljoen dus], ppp = pianissisimo, PPP = Triple P = people, planet, profit en PPPS = postpostpostscriptum (naschrift na een naschrift na een naschrift), met qq*: q.q. = qualitate qua, ambtshalve, met rr*: [GB] rrrt, [VD] r.r. = reservatis reservandis, onder het nodige voorbehoud, RRC = regionaal recherchecommando, rRNA (chemie) ribosoom-RNA, rinorragie is een bloedneus, met ss*: [GB] sst, [VD] SSD = solid state disk, ssg = stedelijke scholengemeenschap en SSI = small scale integration (computerchips).

4. Met tt*: [GB] t-tag, [VD] ttb-dag (trein, tram, bus), een T-trein is een toeristentrein en een T-truitje = een T-shirt, met vv*: [GB] vvtv = voorwaardelijke vergunning tot verblijf, [VD] een VvE (fout VD) is een Vereniging van Eigenaren – zie VvE-participant, VVN = (historisch) Veilig Verkeer Nederland (thans: 3VO), VVSOP = very, very superior old pale, VVV = Vereniging voor Vreemdelingenverkeer, met ww*: [GB] ww. = werkwoord, www-winkelen (= webwinkelen – www = world wide web), [VD] WW = Werkloosheidswet (daarin zit een WW'er) en Wegenwacht, WWB = Wet Werk en Bijstand (2004), WW-draad = whitworthschroefdraad en Wwz = in NL: Wet werk en zekerheid [fout VD], met xx* [GB, VD] maten L, XL, XXL, XXXL (extra extra extra large), S, XS, XXS en XXXS (S = small), XXL-truck en xxx (kusjes of seksextensie), met yy*: [GB, VD] niks, met zz*: [GB] zzp-pool [zelfstandige zonder personeel – zzp'er], [VD] zz = zeer zeldzaam [zzz = uiterst ...], zza = zelfzorgarrangement en zzz [tussenwerpsel] = nabootsend geluid van zoemen.

5. T1, T2 en T3 zijn in hiërarchie de trainers. Tantaal, tantalum, tantalium heeft als symbool Ta (metaal, atoomnummer 73). Een TA is een technologyassessment, een aspectenonderzoek (onderzoek naar de maatschappelijke gevolgen van technologische vernieuwingen en de invoering daarvan). Een ouwe taaie heeft een volle smaak. De taaislijmziekte heet ook CF, cystische fibrose, mucoviscidose of cystic fibrosis. Een taalbank is een corpus. Taaltuinier klinkt aardiger dan taalnazi (een afschuwelijk woord). Daartussenin liggen taalvitter en taalzifter. Die is er niet meer: de tabagie als openbare rookgelegenheid. Een tabakskomfoor bood veel comfort. Een tabbetje is een eiland in een rivier (SR). Picanha (vlees voor de BBQ) staat nog niet in VD. Een tabby is een kat met cyperse tekening. Een tabla is een dubbele trom.

6. Een tabieltje is een phablet (tablet + mobieltje). Tabes (dorsalis) is ruggenmergtering. Het Tabernakelfeest (BE) is het Loofhuttenfeest. Zij tabernakelen nog bij haar schoonouders. Voor VD is taboulé een taboewoord, voor GB niet (naast: tabouleh). Het woord ‘tabtop’ komt van tablet + laptop. Voor haar was het beslist niet tacheles. Tactel wordt toegepast in sportkleding. Tada! De winnaar is … De meeste delen waren nog intact. Een tafa is een penseelstaartbuidelmuis. Op de Filipijnen wordt nog Tagalog gesproken. Een tagcloud is een woordenwolk. Taghoet [taa-goet] is de benaming voor personen en instanties die (wereldlijke) macht of invloed (willen) uitoefenen die fundamentalistische moslims aan Allah toeschrijven. Een taifoen is een tyfoon (wervelstorm), maar een taikoen (titel van shogun) is geen tycoon ((Amerikaanse) industriële topfiguur = magnaat). Taikiken is gebaseerd op tai chi. Tailgaten is zonder betalen naar binnen glippen (bv. door een poortje). Taino is een indianentaal, gesproken in
Zuid-Amerika. Een taki of takkie is een praatje (‘
talk’).


7. Takbir is de verheerlijking van Allah via ‘Allahoe akbar’. Een takfiri mag na de takfir van kafirs (kufar) hen doden. Takteren is de maat slaan. Taktak, ertegenaan! Eén taleb of talib, maar meerdere taliban. Talio is vergelding. Talliet(s) of talles (geen mv.) hebben tsietsiet (mv., gedenkkwasten – ook tsitses, geen mv.) aan de 4 hoeken. Hij las het in zijn eigen talmoed. Een tamarau is een dwergbuffel en tamari is sojasaus. Ze wonnen tam arte quam Marte [slimmigheden, geweld – Mars] (vgl.: tam Marte quam Mercurio – handel – en tam Marte quam Minerva – wijsheid, kennis). In een tamezaan kan 16 l wijn (naar: dame-jeanne, dameraan, demi-john). Een tamboer-majoor is een tambour-maître. De tamponziekte is het toxischeshocksyndroom. ‘Tandenvijlen’ en ‘tandenkrijgen’ kennen alleen de onbepaalde wijs. Best lastig: het woord Tanganyikaan. Tant pis: het zij zo.

8. Tant mieux: des te beter. Over de doden niets dan goeds: nil nisi bene of de mortuis nil nisi bene. Hij vaart blind op de tao van de liefde (het geschrift ‘Tao Te King’ is van Lao Tse). Taolu [tau-loe] is een Chinese sport (schijngevecht met denkbeeldige tegenstander). Taotjo [tau-tsjoo] is pasta van gefermenteerde sojabonen. Na de taptoe gaat de tap toe: er staat dan niemand meer achter de tap. Tapestry [tèh-puh-strie] is een sterke, geweven stof. Een tapper werkte [historisch] in de TAP (Regeling Tijdelijke Arbeidsplaatsen). Een tapu [oe] is een amulet. In Ieper(en) zijn ze dol op taptjesvlees. Een taqiyah is een moslimgebedskapje. Een tarateyketting (SR) is een zekere halsketting. Hij spreidt royaal zijn tardiviteit tentoon. De Nederlandse Tariefwet gaat over in- en uitvoer. Tarifit is de in de Rif gesproken variant van het Berbers (= Riffijns). Tarp(aulin) is schaduwdoek. Voor mij graag tarte tatin, voor haar graag een tartelette. Daar is die tarzan weer met zijn tarzankreet.
 


zondag 21 juni 2020

1900 Dictee zondag 21 juni 2020 (2) dictee Oefendictee juni 2020 (7) √

Dictee - dictees [1900]

Oefendictee juni 2020 (7)

1. Is dit een streks of kops verband? Ook dit Oefendictee zal wel weer een succes(s)story worden! Hij is stronken: stoned en dronken. De stropersbende had het voorzien op een stropers. Structures vivantes zijn mobiles. Zijn kop in het zand steken is struisvogelen. S.T.T.L. is op grafstenen: sit tibi terra levis, de aarde zij u licht. Ze moesten wel sub divo [sub Jove (frigido)] overnachten. Sucrine is little gem (kleine soort van bindsla, zoet). Die zweetdoek staat bekend als het Sudarium van Oviedo. Het syndroom van Sudeck [verkort: sudeck] is het complex regionaal pijnsyndroom. Suède is peau de suède en suèdine is peau de pêche. Wat eten we vandaag? Hussen met sukenerie en wat water erover. Een sukuk is in de moslimwereld een soort obligatielening zonder rente, maar met winstdeling. De sullenpiet genoot op de sullebaan. Jullie zien daar rijkgeornamenteerde gevels.

2. We aten surf-en-turf. Moge Allah (swt = subhana wa ta'ala = de Heilige en Verhevene) ons hiervoor belonen. Een strike is een superieure worp bij bowling; je speelt dat spel in een bowlingalley. Hier gelden strikte restricties. Striping is het op een auto aangebrachte strepenpatroon. Strofantine is een hartglucoside (zit ook in pijlgif). Wie kent het Strohoedenveem nog? Stroke- staat tegenover matchplay. Zo’n strompelrok, dat loopt niet lekker. Zo’n strontje is een paddenschieter, hordeolum of studentje (dat laatste in Indië). Eskimovrouwen en -kinderen beoefenen de strotzang, het strotzingen. Heerlijk, die (apfel)strudel. Bij het melken hoor je de struil lopen. De referee liep studie-an(door) in de weg. Een praatgraag heeft een studium immane loquendi. Dat studje heeft stufi en een study. Een stuka is een duikbommenwerper van het type ‘Junkers JU-87’. Stuken is stuccen, pleisteren.

3. Een stuprum is een schending of verkrachting, een stupor een psychische shock en de stupor mundi keizer Frederik II (1194-1250). Cybernetica is stuurkunde. De Stuwadoorswet gaat over het laden en lossen van zeeschepen. Deze film is helemaal in westernstyle. We onderscheiden de style rayonnant en de dito flamboyant. Dat geschiedt onder (de) schijn van het recht: sub colore juris. Hij werd sub conditione, onder voorwaarde van stilzwijgen vrijgelaten. Hij werd sub fide, op erewoord, geloofd. Sub finem kwam de racistische aap uit de mouw. We reageren nooit op zaken die nog sub judice, onder de rechter, zijn. Submarino is martelen met de bijna-verdrinkingsdood. In het register vind je dat onder de letter (sub littera) f (sub numero is onder het betreffende nummer). Een succès fou is een daverend succes.

4. Sub praetextu ‘vergeten’ bleef hij het antwoord schuldig. Sub poena nietigheid moet het contract de vereiste vorm hebben. Sub parvo sed meo: onder een klein dak, maar wel onder het mijne. Sub rosa vertel je iets off the record. Sub sigillo confessionis is onder geheimhouding en sub sigillo silentii is onder het zegel van de stilzwijgendheid. Er is niets nieuws sub sole (onder de zon – alles schon da gewesen). We doen het voorstel sub spe rati: in de hoop op, behoudens nadere goedkeuring. Wat zijn nu vijf minuten sub specie aeternitatis, in het licht van de eeuwigheid? Sub tecto coeli is onder de blote hemel. Sub una specie nuttigt de communicant bij het avondmaal alleen het brood (de priester wijn), sub utraque specie brood én wijn. Dat is op te zoeken sub voce (s.v. – onder het woord) ‘infinitivus’. Succinaat is geen succiniet. Een suctie is een afzuiging. Sudamen komt voor bij sterk zwetende personen (die kunnen een sudoriferum gebruiken). Een suddendeathgoal besliste de wedstrijd. Diabetici hebben een suikerdieet.

5. Suicide by cop is een uitgelokte zelfmoord, bv. door met een nepwapen te dreigen. Bij de strafcorner bij hockey figureert de suïcideloper. Het Suikerfeest is het islamitische feest ter afsluiting van de ramadan: Ied-al-Fitr, ramadanfeest. De suikerstad, dat is Tienen (BE). De Suikerwet gaat ook over de accijns op suiker. Hij droeg een gedistingeerde suit [soet, kostuum, pak]. Suja, suja, kindje. Een sula [oe] is in SR een stroomversnelling of waterval. Sul ponticello is dicht bij de kam (van de viool) gestreken (sul tasto is boven de toets). Summo numine is met Gods gunst, onder begunstiging van het Opperwezen. Sumptibus publicis is op overheidskosten. Sum qui sum: Ik ben die Ik ben = de naam waarmee Jahweh zichzelf aanduidt. In de Sun Belt wordt veel sundae (plombière) genuttigd. Het Sunfed is (historisch) het Special United Nations Fund for Economic Development.

6. Het SUP, het suppen is stand up paddle surfing, peddelsurfen. Super flumina Babylonis: aan de rivieren van Babylon. Superis deorum gratus et imis (van hovelingen en vleiers gezegd): bij de hoge en de lage goden in een goed blaadje staand. Gezocht op *katie: alleen SME = in NL Stichting voor Milieu-Edukatie (nu actief onder de naam SME MilieuAdviseurs). Een suppliek is een smeekschrift, een dupliek een antwoord op een repliek (het antwoord daar weer op is een tripliek). Een suppositoire, suppositorium of suppo is een zetpil. Een supralibros is een superex-libris. Het supremum vale is het laatste vaarwel. Een sûreté de corps [suur-tee-duh-koor] is een vrijgeleide. Een SURB is een strafuitvoeringsrechtbank in BE. De surgens aurora is de opkomende dageraad. Sur lie is van witte wijn: doorgerijpt op gist. Onder de suriprofs vind je waarschijnlijk geen surineds meer. De vijand leek surround. Surra: ziekte paarden, soera: hoofdstuk Koran, surah: weefsel.

7. De surtaks is een bepaalde belastingverhoging. Sursum corda: de harten omhoog! Sus, meisje! Susceptibel is vatbaar, ontvankelijk. ‘Suskewiet’ bootst de zang van een vink na. Suspendens omnia naso = bij alles zijn neus ophalend, overal mee spottend. Een SUV is een sport [GB: + s en ook wel: suv] utility vehicle (luxejeep, stadstank). Suum cuique: ieder het zijne, elk wat hem toekomt. Een suttee of sati doet aan suttiisme, weduweverbranding. Sv = WvSv = in NL: Wetboek van Strafvordering. SVGA is de computerterm super video graphics array (internationale resolutiestandaard (van 800 × 600 pixels)). S.v.r. is sub voto remissionis, met het verzoek (of de belofte) van terugzending. S.v.v. = sit venia verbo, met verlof gezegd. Swapo = South West Africa People's Organization (Namibië). En swath = een small waterplane area twinhull model, schip met twee onder water gelegen rompen.

8. De wedstrijd leverde voor Nederland een (clean) sweep op. Een swf is een sovereign wealth fund (staatsinvesteringsfonds). Bij het swishen moet je met de heupen wiegen. De SWR is de
S
ociaal-Wetenschappelijke Raad (donorprincipe, VD fout). Sycosis is baardschurft. Sync is synchronisatie. Syncrude [sihn-kruu-duh] is synthetische olie. Een syndicus of syndic beheert in BE een flatgebouw. Een synth is een synthesizer. In NL is SyRI Systeem Risico Indicatie (opsporing fraude). Syrah = shiraz. Syzygie = samenstand van bv. zon en maan. Szechuanpeper = soort van Chinese peper, anijspeper. SZL is de muntcode voor de lilangeni (Swaziland). SZW is in NL het ministerie [gebouw, voor instelling: M] van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Zij zijn lid van de Syrisch-orthodoxe kerk. Een syrinx is een pan(s)fluit [VD; GB geen s]. Syndactylie is de vergroeiing van vingers of tenen. Een synaps(is) is een schakelplaats van zenuwcellen. Een sylfide is een vrouwelijke sylfe.
 
 
 

zaterdag 20 juni 2020

1899 Dictee zondag 21-06-2020 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 107 RL √

Dictee - dictees [1899]

Wekelijkse dicteetest 107 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron: Oefendictee (oud) 607

1. De ………………. is de leer en kunst van gistingsprocessen en de ……………… de bierkunde.

a. zymurgie                                              zytologie
b. zymurchie                                            zythologie
c. zymurgie                                              zythologie

2. Het initiaalwoord …………….. staat voor artificial intelligence en …………………….. voor kunstmatige intelligentie.
a. AI                                                    ki
b. AI                                                   KI
c. ai                                                     ki

3. Een ………… is een …………...
a. amourette                                      affairretje
b. amourrette                                    affairetje
c. amourette                                      affairetje

4. Dit is een ………….. (van: ……………., op zicht).
a. a-vistawissel                                       a-vista
b. a-vistawissel                                       a vista
c. a vistawissel                                        a vista

5. Gold binnen het ancien ………….. (voor de Franse Revolutie) de gewone …………….?
a. regiem                                     ancienniteit
b. regime                                     ancienniteit
c. régime                                     anciënniteit

6. In de …………… (aerotrein) zaten veel ……………
(voetbalvandalen).
a. hoovercraft                             hooligans
b. hovercraft                               hooligans
c. hovercraft                               hoolygans

7. Eén aloë, twee ………….., het …………..
a. aloë's                                   aloëtje
b. aloës                                    aloëetje
c. aloë's                                   aloëetje

8. De …………….. druipt van die ……… af.
a. bohème                                bohemienne
b. bohème                                bohemiënne
c. bohême                                bohemiënne

9. Hij was ……………. en nam de ……………..
a. zielsalleen                                zij-ingang
b. ziels alleen                               zij-ingang
c. zielsalleen                                zijingang

10. Dat kan de ………….. gewoon in zijn …………. opzoeken.
a. hindoe                            Veda'tje
b. hindoe                            vedaatje
c. Hindoe                           vedaatje

Oplossingen [107]: zie hieronder.

--------------------------------------------------

Oplossingen [107]
1c 2a 3c 4b 5c 6b 7c 8a 9c 10b

Contact: leentfaarrein@gmail.com


vrijdag 19 juni 2020

1898 Dictee vrijdag 19 juni 2020 (1) dictee Oefendictee juni 2020 (6) √

Dictee - dictees [1898]

Oefendictee juni 2020 (6)

1. De sprawl is het geheel van de bebouwing (industrieterreinen, voorsteden) rond een grote stad. Jantje draagt een spreidbroek. We zagen een spreid- en een zijsprong. Wat een sprekerd is die man! De beauty leed onder de spretae injuria formae: (de belediging in de vorm van) de miskenning van haar schoonheid. Sprezzatura is quasiachteloze virtuositeit. De sprite is een meteorologisch verschijnsel. Spritzer is een drankje van witte wijn (of vruchtensap) aangelengd met koolzuurhoudend mineraalwater. De Grote Sprong Voorwaarts vond in China plaats. Hier is sprake van het sprongsgewijzemutatiefenomeen. S.p.t.: salvo pleno titulo, met voorbehoud van volledige titel. De ruzie zou de spuigaten uitlopen (en de pan uit rijzen). Ken je het spul van Blanus? Spv is: sociaalpsychiatrisch verpleegkundige.

2. Het SQL is de Structured Query Language. Voor een squinch knijp je een oogje dicht. Een squishy is heel flexibel. Sriracha is scherpe Thaise chilisaus. De S.R.E. is de Sacra Romana Ecclesia, de Heilige Roomse Kerk en S.R.I. is Sacri Romani Imperii, van het Heilige Roomse Rijk (d.i. het voormalige Duitse Rijk dat van 962 tot 1806 heeft bestaan). Een SRI is een serotonin reuptake inhibitor, een serotonineheropnameremmer (SSRI = selective). Een SSD is een solid state disk (apparaat voor dataopslag zonder bewegende delen). Een sst is in BE een supersnelle trein. In BE is de v-dienst de verzorgingsdienst. Dat is goed te stade gekomen. De oorlogsgeschiedenis kent heel wat staakt-het-vurens. Soldaten, staak het vuren en vrienden, staak uw wild geraas. In de slagerstaal komt het begrip slagersstaal voor. Bij 0123456789 is er sprake van ‘tabelcijfers’. Bij ‘uithangende cijfers’ komen de 34579 ‘onder de lijn’ uit net als bij de letters de g, j, q en y.

3. Van een staartnummer heeft het laatste cijfer een staart (7 of 9 dus). De staats heeft het besloten. Van 1801 tot 1805 bestuurde het Staatsbewind Nederland. De Staatsdoema is de Doema (Rusland, sinds 1992). Het Staatsblad is de Staatscourant. Het schip van staat is de staatshulk (de hulk van staat). De RKSP was de Rooms-katholieke Staatspartij (Nederlandse politieke partij van 1926-1945, voorloper van de KVP). De Staatsveiligheidsdienst is de veiligheidsdienst van de Belgische (federale) staat. Het stableford is bij golf een spelvorm met een aparte puntentelling. Geen gezicht: stepdansen met een stabjack aan. Die stadhuistaal (stilus curiae), dat is maar niks. Stagering of stadiëring vindt bij een tumor plaats. De regering is uitzonderlijk genoeg overstag gegaan. Aristoteles (van Stagira) was een Stagiriet.

4. Het woord ‘stalag’ komt uit WO II: Stammlager. De man met stalinsnor voerde een stalinspectie uit. Bij een stall hebben de vleugels van een vliegtuig een te verticale stand. Een stambha is in India een zuil als gedenkteken. Een stamnos is een zekere antieke vaas. Er is nog stamwort genoeg. Een standee is een levensgroot reclamebord, gewoonlijk van een persoon. Ajax won de wedstrijd stans pede in uno. De stapes is in de anatomie de stijgbeugel. Op auto’s kun je CH tegenkomen: Confoederatio Helvetica (Zwitserland). De stas kwam te laat. Star Wars is de sterrenkrijg, het SDI (Strategic Defense Initiative). Waar worden er eigenlijk geen stats van bijgehouden? De Statbel of ADS is in BE de Algemene Directie Statistiek van de Belgische federale overheid. In het Statencollege konden theologiestudenten gratis studeren. Een stater is een Oud-Griekse [GB] gouden of zilveren standaardmunt. Beschrijf eens wat een statue-colonne is. De status quaestionis is de stavaza. Een stayokay is in NL een jeugdherberg. Hij fietst al uren steady state.

5. Dit is een staurogram: een christelijk symbool dat de almacht van Jezus verbeeldt. Denk ook aan de letters tau en rho. Stauros is overigens het Griekse woord voor kruis. De Khoikhoivrouwen lijden aan steatopygie. Pas op het tweede gezicht mag je naast gesteggel ook gestechel schrijven (van ww.!). Stecho- of stoichiometrie kom je tegen in de chemie. Hier ter stede is een andere uitdrukking gangbaar. De steebewoners gingen weer stedewaarts. Een steeldief is een beetje dubbelop. Sommigen noemen hem een steenezel. Een steenmannetje kan een gedenkteken zijn. Met knoldragende steenbreek of steenroosjes wordt het Haarlemse klokkenspel aangeduid. Die steentjes kunnen wel degelijk bloeien.

6. Zo, krullenbol steilhaar, ben je daar? Een stelle is een stelberg. Ik vind mezelf best een goeie stelkundige. Een epitheton van Maria is stella maris (maris stella, ster der zee). Steller dezes tekent hierbij protest aan. STEM-onderwijs betreft: Science, Technology, Engineering and Mathematics ((exacte) wetenschap, technologie, engineering en wiskunde). Een stemfie maak je in het stemhokje. De Stemra is in NL de Stichting tot Exploitatie van Mechanische Reproductierechten der Auteurs. De STER is de Stichting Etherreclame. Een stereobril is een 3D-bril. Stereotiep is stereotypisch. Cholesterol en ergosterol zijn sterolen. Een sterrenet kun je eten. Op Sint-Steven is het tweede kerstdag. De STI is de Straits Time Index (beursindex van Singapore). Heb je even een stiekje voor me? Een stifado is een Griekse stoofschotel met rundvlees. Een ozena is een stinkneus. Een stipo is een heel oud schrijfmeubel. De StiSan is de Stichting Samenwerkende Abortusklinieken Nederland, dat was vroeger de Stimezo = Stichting voor Medisch Verantwoorde Zwangerschapsonderbreking. Een stobá is op de Antillen een stoofschotel.

7. De Stiva is de Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie en de Stivoro de Stichting Volksgezondheid en Roken. Een stock américain [vgl. filet americain] is een dump. De samenstelling ‘benzoylecgonine’ staat niet in VD, maar de samenstellende delen wel: je kunt die dus rustig in een dictee gebruiken … Hier zet men koffie en over. Houd afstand en vol. Die snelheidsduivel is pro motor en dus promotor van snelheidswedstrijden zoals grands prix (ook: grand prixss uitspreken), anders gezegd: grand-prixwedstrijden. Wat betekent het en waar ligt de klemtoon: stoffijn? Elke riffie is een Riffijn. Een stokargument is een argumentum ad baculum (doorslaggevend). Is dat stolwijker op die boterham? Een stolpruim is geen pruim. Dat zijn een paar poepieouwe stompen. Interessant: stomppuntige berlicummers.

8. Een stondoifi [SR, stohn-dohj-fie] is een steenduif en een stonfutu [oe] een steunpilaar. Vallen de stoomvinkies ook onder de Stoomwet? De naam ‘Stopera’ komt van ‘stadhuis en opera’. Een
stop-motion wordt beeld voor beeld opgenomen. Het vliegtuig maakte een stop-over in Jemen. In de maand stoptober zou je niet moeten roken. In de alternatieve geneeskunde wordt storax = styrax gebruikt. De Storting is het parlement van Noorwegen. In de kerk betaalden ze ooit plaats- en stovengeld. Bij het IMF is een str een speciaal trekkingsrecht. De Straat van Gibraltar is een
zee-engte. Het straatgoed werd door de Straatvaarders via de Straatvaart binnengebracht. Daar is hij weer: Temmincks strandloper. Een strap-on is een voorbinddildo. Hoe was de strategiesafari? Een stratier [straa-tjee
] is in BE een straathond. De bewolking was cumuli- en niet stratiform. Een stream of consciousness is niet-samenhangend. Wat zijn koppelteken-Nederlanders?
 
 

dinsdag 16 juni 2020

1897 Dictee dinsdag 16 juni 2020 (1) dictee Dossier 2019 √

Dictee - dictees [1897]

Slaat de coronaverveling toe? Bijt je vast in Dossier 2019.

1. Alles-in-eenbestand 2019

Ook van 2019 heb ik al mijn (132) dicteebestanden weer bijeengebracht in een overkoepelend bestand. Het bestand telt 283 A4'tjes. De eerste 43 'dictees' zijn de Oefendictees van 2019. Daarna komen 89 wedstrijddictees van 2019. Vooraan staat de inhoudsopgave, maar je zoekt ook makkelijk op 053, 107, 109, Mortsel, Papendrecht of wat dies meer zij. Aardig is nog te vermelden dat bij de 43 Oefendictees ook 6 exemplaren ‘met min of meer een verhaallijn’ zitten (de andere zijn allemaal van het type hapsnapzinnen): Alle dagen van de week (043), De dicteedrug (042), Het dictee (014), Alfabetiseren vroeger en nu (008), Een voltooide sisyfusarbeid (001, over een al oudere, unieke verzameling van (hapsnap)rommeldictees van 856 stuks) en De wereld om ons heen (002). Ook nummer 003 (Zomerschool Groot Dictee 2019) verdient speciale vermelding: daarin staan alle dicteeopgaven van 11 zaterdagen Zomerschool Groot Dictee 2019 (de Taalstaat, Frits Spits).

2. De wedstijddictees

Bij de wedstrijddictees zitten alle klassiekers zoals het Johan Hendrik van Daledictee Sluis 2019 (044), Dictee van Kampen 2019 (051), Groot Abcouder Dictee 2019 (054), Groot Alphens Dictee 2019 (060), Groot Cobbenhagen Dictee Tilburg 2019 (062), 12 x BeNeDictee 2019 (066 t/m 077, aanraders!), Groot Oudewaters Dictee 2019 (081), Groot Terneuzens Dictee 2019 (082), RoParundictee 2019 Breda (084), Groot Hillegoms Dictee 2019 (093), Groot Meppeler Dictee 2019 (092), Groot Dictee van Voorne-Putten-Rozenburg 2019 (089), Derde Portaelsdictee Vilvoorde 2019 (096), JeeBee Dictee 2019 (100), Groot Oegstgeester Dictee 2019 (101), Groot Dictee Sint Anthonis 2019 (104), Groot Dictee Rijssen-Holten 2019 (107), Groot Radio Dictee 2019 (Taalstaat. Frits Spits, 111), Eerste Oosterwolds Dictee 2019 (112), Groot Dictee der Leuvense Studenten 2019 (117), Groot Dictee Leiderdorp 2019 (118), 11e Groot Zutphens Dictee 2019 (121), Groot Aalsmeers Dictee 2019 (122), e.v.a.

3. Totaaloverzicht

Voor de volledigheid nog even het lijstje van alle bestanden die je gratis kunt aanvragen via leentfaarrein@gmail.com:

1. Dit Dossier 2019, met 312 dictees, 283 A4’tjes groot
2. Dossier 2018, met 146 dictees, 256 A4’tjes groot
3. Dossier 2017, met 184 dictees, 331 A4'tjes groot
4. Dossier 2016, met 166 dictees, 280 A4'tjes groot
5. Dossier 2015, met 115 dictees en 141 pagina's groot
6. 856 oefendictees t/m 2015, met in totaal 2414 (!) pagina's
7. 932 wedstrijddictees t/m 2015, met in totaal 1234 pagina's, inhoudsopgave en register op plaatsnaam
8. 243 weekdictees van de website Dictees t/m 2018, 170 A4'tjes groot

4. NB Het Dossier 2020 zal medio 2021 verschijnen!

5. Alles volgens de spelling 2020 en acribisch gecontroleerd. De kans op fouten is dus gering, maar vind je er een, meld het gerust! In de loop van dit jaar zal – met verbetering van die enkele fouten – nog een geüpdatete versie verschijnen.
 




maandag 15 juni 2020

1896 Dictee maandag 15 juni 2020 (1) dictee Oefendictee juni 2020 (5) √

Dictee - dictees [1896]

Oefendictee juni 2020 (5)

1. Daar heb je die kiebitzer weer. In Rotterdam heb je ‘t Nakie op het Blakie. Doe mij maar een spaatje blauw. Spaans spek is cantaloupe of kanteloep (andere uitspraak). Spaanse foksie is een zeker soort enkel garen. Een Spaans ameublement bestaat uit sinaasappelkistjes [NL: ah, BE: aa]. Zijn er nog airmilesspaarders? Met één spadesteek was het gebeurd. Met een spadeling zijn het er niet opeens twee. Zijn spagnolet kwam klem te zitten tussen de spanjolet (espagnolet). Een spalierboom is een leiboom. Vuur vonkelt en wijn fonkelt. In BE is sparadrap [spah-rah-drah] hechtpleister. Sparsa komen sparsim voor. Een spatha is een lang zwaard van de Romeinse cavalerie. Lekker, die spätlese! Spätburgunder dat is: pinot noir.

2. Spätzle eten ze in Zuid-Duitsland en Zwitserland. S.P.D.: salutem plurimam dicit, (de schrijver) groet u zeer [gewone opschrift Latijnse brief]. Een speaking name is een aptoniem [bv. Jan Grutter, die kruidenier is]. Specs zijn heel [afko] spec., zeker. De Molukken heten ook specerijeilanden. Zijn optreden was heel speci. Een specialneedkind is een zorgkind. De runderbiefstuk is hier echt een spécialité de la maison. Je moet maar weten dat het ophieuwen van specie [in een specienet] het optakelen van goud en zilver is … De specs van dit product zien er goed uit. Hebben wij hier een spectrumanalyzer? Dat is met de spediteur meegegeven. Je kunt daar Laekense, Mechelse en Tervuerense herders bewonderen [internet ook: Lakense, Tervurense, Tervuurse]. Zijn maidenspeech was tevens een keynote speech. Het management by speech is contraproductief. In de speedgarage worden geen auto’s gerepareerd. De Speetwet is van 1902. Een spekkers, dat is iets lekkers! Hij was spectator bij een opmerkelijke spektor. Een spelboek is – je weet wel – een a-b-boek.

3. Dit is nog (spik)speldernieuw. Het woord 'auto' heeft een spellinguitspraak. Zwevend tussen hoop en vrees: spemque metumque inter dubii. Spero meliora: ik hoop op betere tijden. Blijft een lastig woord: spetsnaz (s, z alfabetisch –sabotage-eenheid Russische leger). Hij is de laatste hoop van zijn geslacht: spes ultima gentis. Hij heeft spie. De SPH is de sociaal-pedagogische hulpverlening. Met een spiegelcanon kun je niet schieten. 232 is een spiegelgetal. ‘Moord’ en ‘droom’ zijn spiegelwoorden. Hij is naar Spijkerborn verhuisd. In de maag wordt spijssap gemaakt. Een spillenwervel behoort niet tot de spillebenen. Hij is een erkend spinozenkraker. De goudkleurige legering van koper en zink heet (s)pinsbek of similor. Hij spinsde op die betrekking. Spiraaltje: IUD, intra-uterine device.

4. Das war einmal in BE: een Spiritist was aanhanger van Spirit. De stoottroepen moesten de (het) spits afbijten. Hij kukelde in het water: splash! Zijn die er echt: splendida vitia, mooi schijnende zonden? Splitlevelwoningen zijn split level. In a split second was het gepiept. Een splog is een spamblog. Het spo was in NL het sociaalpedagogisch onderwijs. Het spoken word is een zekere performancekunst. Spongieus is sponsachtig. Je hebt dat sponte sua gedaan, toch? Spoofing wijst op een valse identiteit van de internetafzender. Een spopo werkt bij de spoorwegpolitie. Het spotifyen doe je met Spotify. S.p.r. is sub petitione remissionis, met verzoek van terugzending. Op *bb: de abb (GB, VD, algemene bestedingsbelasting – Antillen) en (VD) kubb, ook: kubbspel, kubbbewonderaar. Met *cc: ik cc, dcc = digital compact cassette en (BE) icc = internationaal cultureel centrum. Met *dd o.a. odd = enkelvoudige kans bij Amerikaanse roulette. Met *ff in GB: riff (rifffantasie), teff (tefffarm), skiff (skifffenomeen), stuff (stufffreak) en (bull)mastiff (mastifffreak).

5. Gebruik alles rustig in je eigen dictee, want geloof me: niemand leest deze Oefendictees echt ooit! Ook: pay-off (slagzin), rip-off, (hulp)sheriff (sherifffunctie), bike-off, face-off, kick-off, lift-off, play-off (play-offfinale), spin-off (spin-offformatie), take-off, skate-off(finale), trade-off(functionaliteit), gitaarriff(fantasie) en stroganoff(fan). In VD nog: bff (best friends forever), een buffe buff, der kühne Griff, fuck off (tw.), een tifffile (tiff = tagged image file format, de standaard is TIFF), whiffen en een whiff (airshot, dat is dus een whifffout). Met *gg in GB: Riagg, Riagg'er en Riagg-medewerker. In VD nog:, gg = gouverneur-generaal of genetisch gemanipuleerd, tgg = transformationeel-generatieve grammatica, cgg (BE) = centrum voor geestelijke gezondheidszorg en ugg = soepele laars van schapenleer (die geef je als ugggeschenk). Ik ken iemand die zo af en toe Riagg-gelegenheidscliënt is.

6. Hiëroglyfen (hiërogliefen) schrijf je echt zonder trema. Het meervoud van T.H. is TT.HH. (in gedrukte redevoeringen). Op *kk in GB:
PKK-leider (
en dus ook: PKK-kern). In VD is de wkk de warmte-krachtkoppeling (en dus ook: wkk-koppeling). In GB op *ll: goodwill, modemall, overkill, bossaball, dancehall, femtocell, filmstill(liefhebber), floorball, musichall(leider), ovengrill(leverancier), paintball(league), screwball(lachfilm), smartball, softshell(leverancier), troefcall(en), videowall, baseball(en), baseballleraar, standstill(legitimatie), steengrill, Twitterpoll (twitnick = picknick met Twittervrienden, twitter = tweet = Twitterbericht, twitteraar = tweep, twitteraarster, twitterati, twitteratuur, twitterazzo, verder alles met T!), steengrill, extra small (vgl. S, XS, XXS, XXXS, L, XL, XXL, XXXL), mixed grill, paintballen, tuinoverall (ook: overal), bull (bull’s eye, bull’s eye score), pull (= pulli, pullover), chill(locatie), grill (grillpan en grilpan – ww.), krill, skill en swill (spoeling).

7. Ook nog in GB: twill (keper(weefsel)), recall, maxwell(leesvenster), payroll(laksheid), pitbull(lijder), de poppolllat ergens langs leggen (populariteit), babydoll(lintjes), downhill(en), dumbbell(lessen), exitpoll(leider) en firewalllek. Verder in VD nog: badwill, barbell, bill, buckyball, call, clamshell, dead ball, deadballsituatie, galluppoll, in een (a) nutshell, jack russell, jackrussellterriër, ledwall, poisonpill,
rock-‘n
-roll(llanero), saved by the bell, soft skill(s), we waren terug bij Stunde null, too close too call, too little, to late, vauxhall, wake-upcall en yell(leuzen). Een twixter (21-29 jaar) woont bij de ouders en zoekt steeds nieuwe banen. In GB op *mm: mm en mmm, in VD nog: schlamm (kolenslik), schlammmateriaal en SIMM (single in-line memory module). Op *nn in GB: djinn, dobermann(pincher) en Dáil Éireann.

8. In VD: hoffmann(s)(druppels), immelmann(na-aperij), lebemann(natuur), nordmann(spar), nordmannnaaldboom en V-Mann (mv. V-Mannen of V-Männer). In GB op *pp: heel veel samenstellingen met ‘app’ zoals: appen, 112-app, chatapp, whappen, verappen, whatsapp (bericht via WhatsApp), corona-app, lifestyleapp, mindfulnessapp en vertaalwoordenschatapp. In VD nog: SIPP (single in-line pin package), KOPP = kind(eren) van ouders met psychische problemen, groepsapp, in-appservice en een appje sturen. EPP = erytropoëtische protoporfyrie (stofwisselingsziekte die gepaard gaat met een allergie voor zon- en ander licht). Met *qq: niks. Met *rr (GB): brr en VD: torr (eenheid van druk) en birr (munteenheid Ethiopië). Op *ss (GB en VD): huiswerk! Op *tt (GB): putt (bij golf), watt (W), megawatt (MW) en milliwatt (mW), etc. VD nog: schnitt, pitch-and-putt en kerbschnitt. Op *vv: niks bijzonders. Op *ww: www-winkelen, op *xx: xxx = kusjes en seksextensie in URL’s. Op *yy: niks en op *zz (GB): buzz, jazz(zanger) en gin-fizz. Schrijf het maar bij op mijn birrrekening!