Dictee - dictees [1476]
Voor wie niet kan wachten op het volledige 856-bestand, hier alvast 698 ...
Dictee
698 (DCXCVIII) Dictee Specialisten (10-12-2013)
1. Spes incerta futuri: de onzekere hoop op
de toekomst, spes patriae (de hoop des vaderlands):
de jeugd en spes ultima gentis: de laatste hoop van zijn geslacht. Spinae bifidae [enk. a a] zijn open ruggetjes. De spillebeen heelde de spillage [gestolen
uit vaten, balen]. Waar geneest de Indische spijk (niet meer in VD –geneeskrachtige planten, m.n. de grote
lavendel) je dan wel van? Een spijer kan een waterspuwer zijn. Spijts [ondanks, niettegenstaande] mijn ontrouw en vele
misverstanden bleef ze bij mij. Tot spijt van wie het benijdt, ben ik heel
tevreden met mijn nieuwe baan. De Spiritus Sanctus is de Heilige Geest. Een
spiritijn is een pater van de Congregatie van de Heilige Geest. De voormalige
Belgische politieke partij Spirit stond voor: Sociaal, Progressief, Internationaal,
Regionalistisch,
Integraal-democratisch en Toekomstgericht [manier
van afkorten bij wet voorgeschreven]. Een spirant is een fricatief [labiodentale, dentale, palatale, velare en uvulaire spiranten
(resp. f en v, s en z, sj en zj, ch en g)]. Die brandkast is een spinoos
[spinoze, makkelijk te openen]. Is een
spinozist een spinazieliefhebber? Nee, denk aan
Spinoza!
2.
Wist je dat je 'spinnaker' van GB ook met enkele
n mag schrijven? Splendida vitia (mv.): mooi schijnende zonden en een splendide mendax: iemand die liegt om bestwil [ook: aartsleugenaar]. In paella zitten vaak spisula's
[kleine tweekleppige, halfgeknotte strandschelp].
Spirocheten zijn spiraal- of schroefvormige bacteriën. De ballerina spitste de
oren, toen ze boven haar spitse spitzen zweefde. Spleen is weltschmerz of
taedium vitae. Deze woningen zijn split level [splitlevelwoning]
. Ik had een spooky [griezelig, eng] droom.
Sponsores fidei zijn doopgetuigen. Spongieus is met wijde poriën of sponsachtig.
De spread-eagle oratory is de bombastische nationalistische retoriek in de VS.
Spretae injuria formae:
(belediging in de vorm van) de miskenning
van haar schoonheid. De sproetenbus onderzoekt je 's zomers op huidkanker.
3. De squaredance is de quadrille. Wat
squama's [schub] vertoont, is squameus. Een
squadron is een eskader, maar geen eskadron [vier
pelotons ruiterij of een afdeling tanks]. Spumante is Italiaanse
schuimwijn. Wie kan er hier nog staartdelen? Die dochter van haar is spurius [onecht, buitenechtelijk]. De SS-20 is de
Sovjetski Sojoez 20 (Sovjet-Unie 20, Russische
middellangeafstandsraket). Als het bevel 'staak het vuren' wordt
afgegeven, is er sprake van een
staakt-het-vuren. Een stabij is een in
Friesland gefokte staande hond, gebruikt bij de jacht. Volgens mij is er maar
één stadhouder-koning (koning-stadhouder, beide GB,
VD hoofdletters) geweest! Hij staat in de weg en is dus een
sta-in-de-weg. 'Stagflatie' komt van 'stagneren' en 'inflatie'. Wat deden
stadsmeiers in de stad Groningen [huurder van
venen]? Een stalagmiet staat op de grond, een stalactiet
hangt (in de lucht).
4.
Deze som die ik je zojuist opgaf, heb je vervolgens zo juist
opgeschreven; de vorige versie was nog fout. Als je morgen niet kunt, moet je zo
maar eens komen kijken. Je kunt volgende week niet zomaar wegblijven. Een
stampede is een massale vlucht of een stormloop. Ze werd stante pede [op staande voet] ontslagen. Stans pede in uno:
zonder enige inspanning, met het grootste gemak en stare super vias antiquas:
in de voetsporen van zijn voorvaderen treden, de oude wegen bewandelen. Hij is
stateloos. Hij is een echte Star Warsfan (vergelijk SDI: Strategic Defense Initiative). Wat
houdt het Start-verdrag (Strategic Arms Reduction
Treaty) in? Hij is starnakel zat (ook aaneen,
betekenis: stomdronken). Bekijk de film Kramer versus Kramer, starring:
Dustin Hoffman. Wat is the state of the art (status
quaestionis = stand van zaken) van dit project? Hoeveel State of the
Unions [jaarrede Amerikaanse president] hield
hij al?
5.
We kunnen veilig stellen dat die bloeiperiode voorbij is. Je belangen moet je
natuurlijk wel veiligstellen. Voor wat de status betreft: status aparte (die had Aruba), status confessionis (onaantastbaar deel van de christelijke belijdenis),
status epilepticus (bewustzijnsloze epileptische
toestand), status praesens (toestand op tijdstip van medisch onderzoek),
status quaestionis (stand van zaken), status
quo (streeploos, de en het), status quo ante
(oorspronkelijk toestand) en status quo ante
bellum (de politieke toestand van een staat voor
de oorlog). De stedehouder Gods op aarde is de paus. Frederik Hendrik en
prins Maurits werden Stedendwinger genoemd. De stegomyia
is de gelekoortsverwekker. Dan moet je toch wel stekeblind
zijn. GB noemt een stèle ook zomaar een stele. Het stereotype (het stereotiepe beeld) van die drukker is een- en
andermaal stereotypisch op de gevoelige plaat vastgelegd.
6. Stereoagnosie is tastblindheid. Aardige
dicteewoorden: fyi (for your information), myiasis (parasitisme van
vliegenlarven in het menselijk en dierlijk organisme), myiologie (leer, studie van
de muggen en vliegen), pinyin (transcriptiesysteem
van Chinese karakters in het Latijnse schrift), een Tanganyikaan(se), kaffiya (geblokte
hoofddoek, arafatsjaal), kiyu (een van de
leerlingengraden bij budo), ouguiya (munteenheid
van Mauritanië), rufiyaa (munteenheid van de
Malediven), riyal (munteenheid Saudi-Arabië (ook: oe)), sukiyaki (Japans gerecht) en teriyaki (zeker gerecht met soja). Welk verhaal hoort bij
het rad van Ixion [beeld van een altijddurende
marteling]? De STER is de Stichting Etherreclame (die van de STER-spots). Een stère of wisse is een kubieke meter (symbool: m3). De steppingstonetheorie
gaat niet zozeer over steppingstones (stapstenen)
als wel over automatisch vervallen van soft- in harddrugs.
7.
Die sterkgespierde man heeft een sterkgebogen neus. Waar kunnen wij steun
vinden? Stheniciteit is kracht, uithoudingsvermogen. In een stichomythie praten
twee sprekers om beurten. Een stickie of blowtje is een zelfgedraaide sigaret
met marihuana of hasj. Wat doe je met een stijfje [stukje
bordpapier]? Hij stond daar als met een Britse stiff upper lip [onaandoenlijk]: duidelijk een stijve klaas!
Stilus curiae is stadhuis- of kanselarijtaal. Stilton is zekere Engelse
schimmelkaas. Een stijselaar [penis] is nog
geen stijve [erectie]. Kijk die stobbezwammetjes (GB nu ook;
wel nog: stobbenfrees; lijkt apert fout - 2018 OK!) nou toch eens …
Stoa's (stoai – zuilengang) zijn naar de Stoa poikilè [m.b.t. Zeno]
genoemd. Het vorige dictee kun je nu stockeren [BE:
opbergen]. Van welk jaar is de Stoomwet [15
april 1896, gewijzigd 2 juli 1927]? Spijkerstof kan stonewashed zijn [steentjes, slijtage, gebruikt lijken]. Het (De) stoneleek doet aan bosuitjes denken [de steel wordt gegeten]. De stone is een Engels
gewicht [steenkool. iets meer dan 12 pond].
Str's zijn speciale trekkingsrechten (bij het IMF).
8.
De ethiek is de zedenleer. Een rout [raut] of raout [raa/rah-oet]
is een deftige avondpartij aan het hof. Heeft een storzkoppeling iets met daten
te maken? Nee: brandslangen, bajonetsluiting. En
is het dus zoiets als een cinch(plug)? Nee, verbindingsplug aan signaalsnoeren bij hifiapparatuur =
tulpstekker. Ik houd het maar op een
mannetje-vrouwtjekoppeling. Een
stowaway is een verstekeling en geen veelvraat … Als
Shakespeare-enthousiasteling ken je natuurlijk Stratford-upon-Avon. Na een paar
straddle-uitvoeringen [atletiek: rolsprong] smaakt
de stracciatella [chocolade in ijs of vla] prima!
Die strad (Stradivarius) zal wel kostbaar
zijn. Een strafrechterlijke uitspraak moet
strafrechtelijk onderbouwd zijn. Met
'straighten' wordt niet rechttoe(,) rechtaan
vliegen bedoeld, maar ontkroezen. Een strangle is een zekere optie. Een
stratagème is een krijgslist. Wat is een 'stratier' [straathond]
en hoe spreek je dat uit [straa-tjee]? In
deze roman krijg je vaak een stream of consciousness [lit(t)erair procedé bestaande
uit een directe gedachteweergave van een personage die gekenmerkt wordt door
fragmentarische zinsbouw en associatieve verbindingen].
9.
Strijk-en-zet zette ze koffie na het strijken. Lakeiengedrag leidt tot een
kattenrug maken [zeer
onderdanig buigend groeten], chapeau bas spelen [zich
onderdanig betuigen] en veel strijkages [compliment,
eig.: diepe buiging] maken. Hij promoveerde op de elementen koolstof 14 (C) en strontium 90 (Sr).
Is een stinkende sloot stroomloos [zonder
elektriciteit] of stromeloos [zonder doel of
leiding]? Wat hebben ze bij Strontian in Schotland gevonden [strontianiet, een steensoort]? Ik adviseer
biefstuk stroganoff. Is het resultaat van stuken (ook:
stuccen) stucwerk? Structures vivantes zijn mobiles
[moo-biels]. Hij heeft een studium immane
loquendi, een geweldige drang om te praten. Wat Poetin en Medvedev doen, lijkt
veel op stuivertje-wisselen. Dit is een studentikoze
grap [zelfs een burschikose]. Een stuprum is
een schending, een verkrachting. Bij de volwassenwording zie je vaak een sturm-und-drangperiode, genoemd naar de Sturm und Drangperiode [lit(t)eraire stijlperiode aan het eind van de achttiende eeuw
in Duitsland]. Ze was de suaviteit (lieflijkheid,
bevalligheid) zelve.
10.
Een S-trein is een sneltrein. De SU is de Sovjet-Unie. Het Stygisch wed is de
Styx [voornaamste van de 5 rivieren in de
onderwereld, Griekse mythologie]. De bijnaam van keizer Frederik II was
stupor mundi (die de wereld verstomd doet staan).
Stupide is dom en stupéfait is stomverbaasd. Een aankondiging met D.V. is sub
reservatione Jacobaea: onder het voorbehoud van
Jakobus: zo God wil en wij leven. De Jakobsdag
is de dag van Sint-Jacobus, de Heilige Jacobus [25 juli].
Sub rosa is off the record (vertrouwelijk).
Sub spe rati is in de hoop op, behoudens nadere goedkeuring. Is een hooiberg
een soort
substituut-slaapkamer? Is deze mis sub una specie [communicant alleen brood] of sub utraque specie [ook wijn]? Waarvoor worden suçons [insnijding, suzonnetje] aangebracht? Wellicht
voor de snit of coupe [vorm]?
