1004 Dictee dinsdag 29 nov 2016 (1): dictee Groot Dictee Wezep 2016 √

Dictee - dictees [1004]

Groot Dictee Wezep 2016

Tussen 'googlekids' (ook: googelkids, ww.) [niet: Googlekids: hebben niet met de merknaam Google van doen] en geraniumzitters

1. U ontkomt er niet aan: taal scheidt hele generaties. Als een kind met aplomb zijn moeder vraagt of ze in haar onesie mag snapchatten en treitervloggen over haar pandapunten, antwoordt moeder veelal bevestigend: "Natuurlijk, schattebout, ben je wel op tijd thuis voor het eten?"

2. Je mag deze trend gerust vind-ik-niet-leuken. Nochtans, als een mediocre aardbeving de beide eilanden van Nieuw-Zeeland twee meter dichter tot elkaar kan brengen, zou de taal in een doordeweeks dictee dan niet in staat zijn om de gapende kloof tussen generaties te slechten?

3. Laten we een en ander hieronder in omgekeerde chronologie enumereren aan de hand van contemporaine zinnen: (.) 

4. De 'alfakids' houden als smombies en web-only wiebelzielen wandelzoektochten naar digitale beestjes en verstopeieren tot ze last krijgen van een appnek.

5. De technerd behoort tot de Z-generatie en houdt een hackathon tegen de tefalpremier en zijn juichaapjes.

6. De echoboomers maken deel uit van de millenniumgeneratie en zijn opgegroeid in het de internetera. Ze zijn weliswaar capabel in het navigeren in de virtuele wereld, (;) daarentegen ervaren ze keuzestress vanwege het continue gebrek aan analytische capaciteiten om digitale bronnen te bekritiseren.

7. De flexiseksueel behoort tot de pragmatische generatie, maar als iemand een fervent klimaatontkenner, harteloze terreurbroer of een weinig scrupuleuze poenpakker blijkt te zijn, vindt hij het tijd voor een bail-out. Scriptedrealityshows over panseksualiteit zijn echt zijn guilty pleasure.

8. In een gecapitonneerde kamer zit de babyboomer zijn tijd te verbeuzelen, mijmerend over zinnen als: "De druk gesticulerende freule trok een geëpileerde wenkbrauw op, toen ze werd verrast door de aanblik van de nieuw geëmailleerde vestibule en paradeerde koket op haar Vuittonlaarzen door de pronkkamer voordat ze neerzeeg op de chaise longue."

9. De gedesillusioneerde voorouder beantwoordt het lawaaipapegaaien van lokpubers met een gezonde dosis scepsis en gaat met eloquentie mcdonaldisering te lijf.

10. Met het verstrijken van de jaren slijt het geëxalteerde jeremiëren van de indolente geraniumzitter; hij netflixt, ubert [van taxiclub Uber] en youtubet er, evenals zijn jongere pendant, op los. Kijk, dat verbroedert!
 

 

1003 Dictee zondag 27 nov 2016 (1): dictee Groot School Dictee (basisscholen) Reformatorische Omroep 2016 √

Dictee - dictees [1003]

Groot School Dictee (basisscholen) Reformatorische Omroep 2016

(Auteur: Liesbeth van Binsbergen)

NB De interpunctie werd niet voorgelezen, wel een punt in het midden van een alinea!

Deel 1 (voorronde)

1. Uit eten gaan is uiteraard al een feestje op zich, maar het is natuurlijk nog leuker als het een beetje extra speciaal is.

2. Gelukkig zijn er in Nederland voldoende originele, onalledaagse restaurants te vinden.

3. Wat dacht je bijvoorbeeld van een lunch, diner of barbecue in een heteluchtballon, tweedehands zeecontainer [ook: tweedehandszeecontainer] of in een luxecoupé [ook: luxe coupé] van een historische trein?

4. Tot mijn verrassing kreeg ik vorige week van mijn romantische Belgische vriend een etentje cadeau in hotel-restaurant "De Blinde Vink".

5. In deze unieke eetgelegenheid is het de bedoeling dat je al je lekkernijen in volledige duisternis verorbert.

6. Verder is het bijzonder dat het bedienend personeel voornamelijk bestaat uit personen met een visuele handicap.

7. "Houd je alsjeblieft goed aan de leuning vast", gebood de enthousiaste beheerder, terwijl hij ons voorzichtig de krakkemikkige trap af leidde naar een aardedonkere kelderruimte.

8. Aan het geroezemoes en het zenuwachtige gegiechel te horen, zaten er meer mensen, die moesten wennen aan deze nogal ongewone situatie.

9. Nadat we (ons) met ons tweeën door een labyrint van meubelstukken hadden geworsteld en op de tast onze stoelen hadden gevonden, werd vrijwel onmiddellijk het voorgerecht geserveerd.

10. Bijna brandde ik mijn vingers aan de gloeiendhete [sub lemma in VD; 'gloeiend hete' (los) is dus beter] kom, die, voor zover ik kon ruiken, courgettesoep bevatte.

Deel 2 (finale)

1. Het voortreffelijke hoofdgerecht bestond uit diverse kleine consumpties. Zo proefde ik kipfilet met gebakken champignons, sperziebonen, doperwtjes, broccoli en een pittige rauwkostsalade.

2. Mijn neus en smaakpapillen draaiden gedurende de maaltijd op volle toeren om te achterhalen welke ingrediënten ik nu exact naar binnen zat te werken.

3. Het hele gebeuren herinnerde mij aan vroegere verjaardagsfeestjes, waarbij je geblinddoekt allerlei hapjes geacht werd te proeven en waarbij de hygiëne niet bepaald hoog in het vaandel stond.

4. Eten in complete duisternis valt absoluut niet mee; één keer prikte mijn wijsvinger per ongeluk in een kommetje koude saus die mayonaise bleek te zijn en regelmatig belandde de aluminium lepel (aluminiumlepel) enkele millimeters naast mijn mond in plaats van rechtstreeks erin met alle gevolgen van dien.

5. Schijnbaar relaxed at ik door, terwijl ik inwendig wanhopig schreeuwde om ten minste één minuscuul waxinelichtje.

6. Voor blinden is eten op de tast dagelijkse realiteit. Na dit etentje is mijn respect voor deze medemensen met hun beperkte gezichtsvermogen enorm gegroeid.

7. Toch heeft eten op deze manier ongetwijfeld ook voordelen. Want wie ziet het als je bijvoorbeeld onderuitgezakt aan tafel zit, stiekem met je handen eet of ongegeneerd een irritant snotje uit je reukorgaan peutert?

8. Wil jij deze fantastische culinaire ervaring ook eens meemaken? Het is beslist aan te raden, maar reserveren is noodzakelijk, want het restaurant is behoorlijk populair.

9. (Alleen voor de leerkrachten) Ook in de Tweede Kamer is een exquis restaurant, waar je à la carte kunt dineren; zelf neem ik graag als voorgerecht de bouillabaisse met kabeljauwfilet en als hoofdgerecht de Surinaamse roti.
 

1002 Dictee zaterdag 26 nov 2016 (1): dictee Oefendictee november 2016 (12) √

Dictee - dictees [1002]

Oefendictee november 2016 (12)

1. Er zat een grote, zeg maar: handgrote, macula (huidvlek) – met een grootte van een handgrootte dus – op mijn linkerdijbeen. Ik heb spatvenae, die zijn onderzocht via een kymograaf, die gebruikmaakt (GB ook: gebruik maakt) van een combinatie van doppler- en
echo-effect (dat heet een duplexbehandeling). Tijdens die chirurgijnenbehandeling wordt na ruggespraak een ruggenprik (in mijn ruggengraat?) toegediend of er vindt een laserbehandeling plaats. In het oog kun je een maculadegeneratie hebben en als je in de hoogte de Kolenzak niet ziet, wellicht een scotoom, een blinde vlek in het gezichtsveld. Is dat nou dus de macula lutea of zenuwvezelschijf? Twee dicteespecialisten weten meer dan een (dicteeschrijver).

 2. Jij met je warre hoofd ook! Morgen is ons warande-uitje. De stap is maar klein: van de koudekarbonade- naar de warme buurt. Bij mechanische luchtverversing is de wtw van belang. Je weet dat ceroplastiek wasboetseerkunst is? Is washipapier duur? De Surinamer nam een wasi en maakte zich de Japanse washoku eigen. Een WASP is in de VS een white Anglo-Saxon protestant (blanke protestant met Britse voorouders). Zij drijven een wellnessstudio. Ik hou niet van koffiedikkijkerij, dus houd op met koffiedik kijken! Dat heb ik nou al een miljard twee miljoen drieduizend (en) vier keer gezegd!

3. Daar wordt grijswater toegepast. We drinken zoetwater [GB, VD: zoet water] en varen in zout water. Triest, maar hij is het water in gelopen. Je zal maar aan hydrocele lijden. Een karbouw is een arni en een waterbunge is een beekpunge. Een nereïde is een watergodin en Poseidon is een watergod. Noma is waterkanker en een waterkers is een cresson. De waterleiding van Sylvius zit in de middenhersenen. Daar vindt men de Oude en Nieuwe Hollandse Waterlinie. Die Watermannen kunnen het goed vinden met elkaar. Kan een desman desdochters hebben? Ketelwater innemen is waternemen. Met hydronefrose heb je een waternier. Een yapok is een wateropossum. Een nashi is een waterpeer en een waterpalm is een nipa.

4. Een hookah, nargileh of shisha is een waterpijp. Waterspinazie heet ook kangkung. Een waterspuwer is een gargouille of spijer. Een clepsydra is een wateruurwerk. Bij 'waterval' moet je ook denken aan cascade en cataract. Je zult maar hyponatriëmie hebben ... Hebben jullie een boiler of een geiser? We reisden soms per hydroplaan, ook wel per clipper [kan ook vliegen ...]. Tussen de Scheur en de Noordzee ligt de Nieuwe Waterweg. Een prise d'eau is een waterwinningsplaats. Na de waterzo smaakt die waterzooi maar al te goed. Een waterzwijn is een capibara.

5. Een watt is een joule per seconde, dus een jouleseconde is een watt. Een Wp is een wattpiek (maximaal vermogen zonnepaneel). "Wauwie," riep de wout, "wat een wauwe wind!". De WCC bestaat uit niet-rooms-katholieke kerken. Een wauwelaar is een kletsmeier. In web 2.0 kijk je niet gek op van webapps. Dit is een web-only aanbieding. Een wayaka is een pokhoutboom. Inderdaad: de Akte van Afscheiding en Wederkering stamt uit 1834. Zie je verband tussen 'paraisseren' en 'parousie'? Dat is een kwestie van poets wederpoets [BE ook: poets wederom poets]. Hij sloeg met zijn wedge het wedgwood aan stukken, toen iemand hem een wedgie gaf. Mijn buuf is weef. Zij is lid van de Orde der Weefsters.

6. In de lange week hebben we vakantie. Ze noemen dat "Het Weeltje"; het is een waal. Een weepie is een tearjerker. De weetal kwam met heel wat ditjes en datjes. De Derde Weg wilde echt de verhouding Rusland-VS verbeteren. Mijn bericht op GeenStijl is (weg)gejorist. wij weten dat wei paracaseïne is. Het boek beschrijft de werdegang van de weidegang. Weid [ook: wijd?] uw ogen! Het pasgeboren veulen stond nog wat wejiewerig (wiebelig) op de benen. Al met al is dit een
tafeltje-welbereid.
 

1001 Dictee vrijdag 25 nov 2016 (2): dictee Groot Mortsels Dictee 2016 √

Dictee - dictees [1001]

Groot Mortsels Dictee 2016

Zalige herinneringen

1. Het was een warme zomerdag. In haar strandstoel zat een vrouw te dromen. Ze was alleen, of toch niet want aan haar voeten lag een
sint-bernardshond. Haar eega was in de stad gebleven voor een congres voor orthopedisten, podologen, acupuncturisten en aanverwante disciplines. Hij zou haar 's avonds wel treffen in het hotel, maar op dat ogenblik was zij niet zeker dat hij zou komen. Die congressen liepen nogal eens uit.

2. Dromend nipte ze aan haar gin-tonic. In dat pikante bikinietje zag ze er schattig uit. Dat setje had ze voor enkele jaren op vakantie gekocht, toen ze met haar vriend in hun bordeauxrood deux-chevauxtje door Frankrijk trokken en in Bordeauxs omgeving gingen bivakkeren. Wat was dat een zalige tijd! Ze herinnerde zich dat zij hun pyjama's vergeten waren, maar daar tilden ze toen niet zwaar aan. Op die reis had ze voor het eerst kant-en-klare inktvisringen met broccoli en een exquise fricandeau met kriekjes gegeten. Op diezelfde camping logeerde toen een collega van haar vriend, een sociaal psycholoog uit Vlaams-Brabant, die in de winter ski-instructeur was. Zijn vriendin – of was het zijn maîtresse? – was een amoureuze masseuse, die in haar vrije tijd tatoeëringen zette. Maar verder een vriendelijk dametje hoor! Zij kon het overigens goed stellen met de EHBO'ers uit de mini-Rode Kruispost, voor wie ze een tête-à-tête gearrangeerd had. Dat was niet in goede aarde gevallen bij haar vriend!

3. Het vrouwtje zuchtte. Die jaloerse mannen toch! Moet je nu voor een onschuldige decafeïné met twee de stemming verbrodden? Haar gedachten dwaalden verder af. Sinds haar linkerdijbeenbreuk waren zij en haar man niet meer gaan bivakkeren. Ook van die collega had ze nooit nog gehoord. Tot diezelfde avond in het hotel. Toen haar man haar kwam opzoeken, was hij niet alleen: op het congres was hij de man van de camping tegen het lijf gelopen. Die was even meegekomen om haar te groeten en een glas te drinken. En zijn vrouwtje? Die was al lang (allang) vertrokken naar overzeese landen. Ze hield namelijk niet van jaloerse bokken!

 
 

1000 Dictee vrijdag 25 nov 2016 (1): dictee Groot Dictee van Goeree-Overflakkee 2016 √

Dictee - dictees [1000]

Groot Dictee van Goeree-Overflakkee 2016

Horrorclown (auteur: André Kastelein)

1. Nee, in een cafeetje zwartepieten kan überhaupt niet meer, noch het consumeren van negerzoenen: onze taal wordt gekuist van vermeend discriminerende uitingen.

2. Sinterklaas' knecht, ontdaan van kachelzwart en kruidnootjes, zal nooit ofte nimmer nog ijlings steile mansardekappen bestijgen, doch in de illegaliteit verpieteren bij louche halloween- en sm-party's.

3. Ook de gouden koets [niet G. K.] van het Koninklijk Huis lijdt onder weinig scrupuleuze activisten: het petit-pointnaaldwerk van de gecapitonneerde kussens, alleszins minutieus geborduurd door weesmeisjes en gesponsord door adellijke douairières, wordt onder druk van actiecomités vervangen door ecologische, gerecyclede linde- en berkenhouten zittinkjes.

4. De allegorische schilderingen van papaja's, kruidnagels en cacaobonen offrerende Atjehers [niet (meer): Atjeeërs], als reminiscentie van een VOC-tijdperk, worden geblurd [niet: geblird, verwarring met gesmirt – uitspraak ; uh], of verruild voor graffitiuitingen [geen koppelteken – bij dictees!] van postkoloniale hasjhandelaren.

5. Met de teloorgang van Piet dreigt het sinterklaasfeest in een vacuüm te belanden en creëren enkelen van de weeromstuit een nieuw mythisch blank fenomeen: de killerclown, die, blijkbaar gekloond, gelijktijdig in onder meer 's-Hertogenbosch en Kijkduin door ghostbusters en Pokémonjagers [voortaan toch maar met hoofdletter ...] werd waargenomen.

6. ’s Nachts verschijnt hij met krijtwit geschminkt gezicht, karmozijnrode neus en door kohl omrande ogen, zonder roe [niet: roux = bindmiddel voor saus en niet rouge: die houden we erin ...] en jutezak [klemtoon op 'jute': als lemma in GB en VD prioriteit, evt. kan juten zak en zelfs jute zak (lemma kolenzak) wel, maar dan ligt de klemtoon op 'zak'], maar met stiletto of hockeystick onder sinistere, tl-verlichte viaducten en in bosschages van verlaten stadsparken.

7. Hierdoor dreigt het faillissement van toch al dromedaris- en tijgerloze circussen en zelfs een cliniclown werd met argusogen door patiëntjes met coulrofobie aanschouwd en ternauwernood niet gelyncht door de in allerijl gealarmeerde medici.

8. Het meest onheilspellend is dat straks een schuinsmarcherende [Moet dat wel aaneen? Preciezen: nee!] horrorclown met nucleaire langeafstandsraketten op de schoorsteen van het Witte Huis [zie lemma 'Oval Office'] jongleert.

9. Is Zwarte Piet een karikatuur van de zwarte man, dan is deze terrorclown die [niet dat: 'karikatuur' is een de-woord; in relatie tot 'een karikatuur' kan 'dat' mogelijk wel!] van de 'angry white man'.

10. Het is maar wat u prefereert.

 
 

0999 Dictee woensdag 23 nov 2016 (1): dictee Oefendictee november 2016 (11) √

Dictee - dictees [0999]

Oefendictee november 2016 (11)

1. Hij gebruikte vaak een tribrachys in zijn tribrachische verzen, waarin hij het op het oog toch traneloze tranendal beschreef. In de trezoor ontwaarde hij onder de travee van trascement een helaas trashy traktaat.

2. De chemicus bestelde bij de groothandel tributyltin, trihydroxybenzoëzuur, triglyceride, trotyl of trinitrotolueen (afko: TNT) en tri-joodmethaan.

3. Triple P of PPP staat voor: people, planet, profit en TQM (total quality management) voor ikz (integrale kwaliteitszorg).

4. De rekening bedroeg, vreemd en jammer genoeg, twee miljoen dertig euro. Ik kreeg de tuyau dat mijn buuf (in feite bon pour le badinage non pour le mariage) toch, oorspronkelijk golddigger, richting twaalf en een half jaar gehuwd zijn met die rastaquouère, nouveau riche, monsieur Jourdain, lebemann, of zo u wilt croesus, gaat.

5. In die twee-onder-een-kapper wonen twee tweelingen, die Tweelingen zijn. In dat vierpersoons huishouden slapen zij op een tweepersoonsbed. Een van de twee liep kortelings het [cijfers]
100m-record (100 meterrecord) met twee tienden aan flarden. De ander speelt cuatro in een typico-orkest.

6. Ik ben het huis uit gebonjourd, zeg maar: de laan uit gestuurd. Ik had er te veel onzin uitgeflapt. De uhd'er had allemaal ugli's in mijn uggs gedaan. Uche-uche, helpt een ufostudie met een publicatie in het
Reto-Romaans echt tegen ufoangst? Gebruik van het woord 'uberteit' vind ik überhip, vooral als een vrouw over tijd is, terwijl haar man werk in overtijd verricht.

7. Het was hartje winter. Hoe hard je je daartegen? De (Olympische) Winterspelen staan voor de deur. De jager schoot een Schots sneeuwhoen. Ik niet, maar wie heeft de bigfoot (yeti) wel eens (!) gezien? De blizzard onttrok de arrenslee aan onze perceptie. De boeran is een steppeverschijnsel in Siberië en Rusland. Dat je me negeert: het laat me echt siberisch. De bruchharsch ligt boven op de zachte sneeuw. Mijn opa heeft capitis nives (sneeuwwit haar). Wat is corniche? Op het fjeld [vgl. de fjord] lag firn, geen fondantijs. De irbis keek naar de iglo bezijden de gletsjer. Mijn overhemd is nive candidor, witter dan sneeuw. Een nivometer [niveaumeter heeft een andere klemtoon ...] meet sneeuw en nivôse is de sneeuwmaand (in de Franse Republiek). Wordt het een vroege en/of een witte paas? De
sint-bernardshond (de huidige is met een mastiff gekruist) had – als je het hem vraagt – een eau-de-vievaatje (!) rond zijn nek. In die slush kan ik niet skiën, dan maar après-ski! De prince charming, de prins op het witte paard, vindt zijn oorsprong bij Sneeuwwitje (die van de zeven dwergen, in die Disneytekenfilm). In het café werden royaal advocaatjes, alcopop, armagnac, booze, breezers, campari, chicha, cobbler, cider, limo, gargantueske fosco's, gerstekoffie,
half-om-halfbier, zelfs kalmerende julep, kasiri, kattenpis, kava of kawa (cava is een mousserende wijn, gemaakt volgens de méthode champenoise), kinadrank, kir (royal), koemis (bedwelmende drank van de Kalmukken), laaf- en laxeerdrank, likorette, longdrink, mazagran, mede, meidrank en milkshake – mjammie! –, orgeade, oxycraat, pantagrueleske paraguaythee, peyote en podosiri, pulque, punchbowl en radler, rotterdam, rumpunch, sake (ook: saki), schelvispekel, shandy, slappe sloerie, sorbendrank als spécialité de la maison, rumpunch, spanjool, sterkedrank (GB ook: sterke drank), swietendrank, te-drinken, tequila (sunrise), tweedrank, vermout, een vieuxfantasie, een whip, whist – met rode wijn –, wodka en yakult – hoe was de zin ook alweer? – geserveerd.

8. Hij wilde me vernachelen, maar hij verknoertte dat, hij heeft het helemaal vermontevioleparkt [GB niets, VD: alleen infinitief], vermoost. Hij was moe, moeër, moest, vermoeidst dus.

 
 

0998 Dictee dinsdag 22 nov 2016 (2): dictee Finale Groot Stadsdictee Rotterdam 2016 √

Dictee - dictees [0998]

Finale Groot Stadsdictee Rotterdam 2016 [voor brugklassers]
Metamorfose van het onderwijs (auteur: Anna Woltz)

1. Onze wereld verandert voortdurend en daarom is het essentieel dat ook het onderwijs zicht vernieuwt.

2. Millennia geleden was het vakkenpakket compleet anders.

 3. Visualiseer het lesprogramma uit de prehistorie maar eens: dagenlang blokken voor een superzwaar examen mammoetjacht, een practicum vuistbijlen slijpen of vuur maken zonder lucifers.

4. Of mijmer eens over je grootouders ...

5. Die stakkers hebben in hun desolate kindertijd nooit gegoogeld, nooit gechat met een onbekende engerd, geen enkel e-book (e-boek) aanschouwd of computergames gespeeld.

6. Het is evident: in de eenentwintigste eeuw (21e, 21ste eeuw) is de maatschappij zo veranderd dat jullie opleiding aangepast moet worden.

7. Sommigen vinden het zelfs discutabel of goed leren spellen nog wel vereist is.

8. We hebben toch de spellingcontrole?

9. Maar tekstverwerkingsprogramma's raken nog steeds verward door d's en t's en soms zijn de suggesties voor alternatieven ronduit hilarisch.

10. Er zijn talloze komische voorbeelden van uiterst gênante berichten die nooit zo bedoeld waren.

11. Zolang de mens steeds weer nieuw virtueel vuur creëert, blijven we toch intelligenter dan computers.