0776 Dictee vrijdag 06 nov 2015 (6): dictee 855 (2) √

Dictee - dictees [0776]

Oefendictee 855 (deel 2)

Dictee 855, alinea 4 t/m 6.

4. Die kinderen spelen graag lacrosse [op hockey lijkend balspel]. Ik geniet van dat lamunchisap [drankje - limoen]. Dat laatmiddeleeuwse verhaal speelt in de late middeleeuwen. De leerlingpopulatie van leerling-koks is best uitgebreid. Zij kent nu een letale [dodelijke] lethargie [lamlendigheid]. Ik heb een linden tafel besteld. Zie je die lionfishschool [koraalduivel] daar? Mooi, die geloomde [oe] (met gekleurde elastiekjes) armband! Dat product heeft een prima look-and-feel [geheel van direct waarneembare aspecten]. Lostu's zijn moedervlekken. In het wintigeloof is de medicijn- de lukuman. Hij volgt een lwoo-traject (leerwegondersteunend onderwijs). Ze macrameeden, ze maakten macramé. Die Maghrebijnse familie is geëmigreerd. Hij is daar zetbaas op een mangrovecultuur. Vlakbij ligt een mansaliñabos [manzanilla(boom), mancenielje]. Wat is het mailadres van die meelmaatschappij? De ploeg heeft drie mekaniekers [mecaniciens] in dienst. Een merlotje [zekere wijn], graag!

5. Wat zijn de menopauzale verschijnselen? Die moet je zoeken in het mid-Atlantische gebied. Het mid- zitten tussen het front- en backoffice in. Deze millésimé [champagne] is van een uitstekend millésime [wijnjaar]. Geloof het of niet: mira-udu is mierenhout. In haar monokini nuttigde zij een monkimonkikers. Ik stond perplex: hij heeft me gemoond [ontbloot achterwerk]. Zijn morsecodekennis is te gering. Zij is mucolijdster (mucoviscidose, taaislijmziekte). De film is een
must-see en een toegangskaartje ervoor een
must-have [moet je hebben, hebbeding]. We hebben afgesproken in de fakbar [faculteit!]. Een Nanzivertelling komt vast niet uit 'Moeder de Gans' maar gaat als Anansiverhaal over Anansitori. Drie nieuwemanen [GB ook wel: nieuwe manen] verder werd de vrede getekend.

6. We zitten hier niet in de openlucht en die open haard is een nepopenhaard. Een raaf roept noachitische [Noach, Noë] associaties op. Die heibei [haaibaai] ging aan de lijzijde [van de wind af, ant. loef] tekeer. In Engeland geldt het wettelijke 'habeas corpus' (waarborg tegen willekeurige arrestatie). Was je ook bij die hackathon (hackmarathon)? In Rome klonk het 'habemus Papam' (we hebben een paus). Bij onze haftung (verhaalsaansprakelijkheid) moet ik aan Gesellschaft mit beschränkter Haftung (GmbH) denken. We eten haggis (Schots nationaal gerecht met schapenmaag). Met die hagiografen (heiligenlevenbeschrijver) worden (ook!) chetubim [zekere Bijbelboeken – Job t/m Daniël] bedoeld. Deze hakkepoffer [motorfiets] heeft een ruweoliemotor. Een hamas is lid van Hamas. Kan zij echt in hand-abc het woord 'handclap' [ritmisch klappen op muziek] uitbeelden? Hands-on [praktisch], ME [middelbare eb, mobiele eenheid en myalgische encefalomyelitis, cvs (GB) [VD: CVS], chronischevermoeidheidssyndroom], hands up [geef je (u) over!], crapuul [gepeupel], racaille [idem], falderappes [idem]! Hij assisteerde met
hand-en-spandiensten bij reparatie van het
hang-en-sluitwerk (het was best wel kunst- en vliegwerk). Hij is hart-en-vaatziektedokter. Je moet dat hart-op-hart (van midden tot midden) meten. Zij kreeg een penicilline-injectie.

0775 Dictee vrijdag 06 nov 2015 (5): dictee 855 (deel 1) √

Dictee - dictees [0775]

Oefendictee 855 (deel 1)

Dictee 855, alinea 1 t/m 3.

1. Kamisa's zijn traditionele omslagdoeken, oorspronkelijk als lendendoek gedragen door boslandcreoolse mannen. Wat zou kaminata zijn? Internet: natuurwandeling. Een kandratiki is een zilvergrijze ombervis die in zee leeft. Een kapo (gevangene-toezichthouder in een Duits concentratiekamp) was verre van een capo di tutti capi (hoogste baas, hoofd maffia). Het beste is karetrubber [karet = boom]. Heb je weleens karkó's (GB, VD: carco's), zeeslakken, gevangen? Kashupete (ook met c - beide GB), lekker = cashewnotentaart! Zou kasyu [GB] een boom zijn [cachou, cashew]? Zou katsjoe [GB, VD: kasjoe] hetzelfde zijn als (VD) cachou (cashew(noot) – acajou) en catechu [ka-tee-tsjoe – zeker looistofhoudend extract]? Keds (mv.) zijn gymschoenen. Kazoos zijn een soort van mirlitons [kinderfluit]. Die kempenaar [aardappel] kun je eten. Johan mag het weten: een kenepa [ook: knippa] is een boom die … Misschien weet Joost het volgende ook wel: Kenepa (Papiaments) of Melicoccus bijugatus is een fruitboom uit de zeepboomfamilie (VD: knepa, niet in wdb. knippa). Keksi's zijn SR-cakes. Naast Keniaans mag je nu ook Kenyaans schrijven … [althans van GB]. Zoek eens een plaatje op van de boom kibrahacha … (mooie bloemen! – Tabebuia Billbergii). Geef de kipashi [het brood] even door! 

2. Met kip kerrie maak je kipkerriesalade, met kip curry [curry met kip] geen kipfilet. Het oud en nieuw nadert: we gaan klapchi [vuurwerk] kopen. Klarun [een groente] is gezond, een klaroen luidruchtig. De derdeklassenspeler (derdeklasser) was een klassespeler. Die geek [ie] is een knapkop. Een kofimama (VD: koffiemama) hoeft niet voor haar kinderen te zorgen … [schaduwboom voor koffieheesters]. Een kokolampu is een blikken olielamp. Het meervoud van korè is korai [gestileerde meisjes- of vrouwenfiguur]. Hij is expert in kortverhalen. Kotkoti's zijn veenmollen. Krabita-anu (slechte handen) hebben, is alles laten mislukken! Hodie mihi, cras tibi (heden ik, morgen gij)! Voor een geboorteaangifte moet je naar het Kranshigebouw [de burgerlijke stand, afdeling Publieke Zaken]. Een beetje krapaolie [van de krapa, de krapboom] is al genoeg! Er worden regelmatig krapé-eieren [schildpad, beschermd] in beslag genomen (via een inbeslagneming of -name). Gesnapt: krijn is crin [paardenhaar als vulstof]? Zij is al lang KSA'ster [Katholieke Studentenactie].

3. Voor krioyogerechten (de Curaçaose keuken, ook krioyosaus) kun je het best op Curaçao terecht. Krobiya's zijn zekere zoetwatervissen. Krontobana is een gerecht van varkensvlees met bananen en kokosmelk. Een krutu is een vergadering, beraadslaging, een krutuvirtuoos een vergadertijger. Heeft kuarta met gitaar spelen te maken? Ja: cuatro. Morgen komt de kuisvrouw [BE]. De kudzu is een zekere bodembedekker [groenbemester]. Een kulaman hanteert op een korjaal de vaarboom. Vind jij kumbu's [paarsrode vrucht van zekere palmboom] lekker? Hij heeft op de Benedenwindse Eilanden en kunukuhuisje (iets als een cottagewoning, of meer een
hans-en-grietjehuisje?). Een kurkuru is om gevangen vis in op te bergen. Zou hij kwaad willen, kwaadwillend zijn? Van kwihibomen worden kwihitafels gemaakt. Let goed op: een quizzer quizt, een kwisser kwist!

 

0770 Dictee donderdag 05 nov 2015 (1): dictee Groot Dictee Wijchen √

Dictee - dictees [0770]

Groot Dictee Wijchen 2015

(Geen titel)

1. Op een onheilspellende avond in november ontwaarden onthutste kijkers een chaotisch tafereel in de Wijchense raadzaal: silhouetten, waaronder die van geschminkte raadsleden, stonden voor een mysterieuze deur, waarvan de energieke gemeentesecretaris met een joyeus gebaar gebruikmaakte.

2. De aldus tevoorschijn komende spelonk leidde naar de krochten van het middeleeuwse kasteel, waar illustere voorgangers heuse oorlogsscenario's bleken te hebben uitgebeiteld.

3. Een adolescent, met walkietalkie en Willem II-sigaar gewapend, sprintte blowend en gestrest de steile trap af, gevolgd door een hysterisch sms'ende massa.

4. Achter in de queue liep een mannequinachtige stagiaire, die enigszins melodieus begon te jeremiëren: haar ogen wenden niet aan het duister en ze verlangde naar een Veluwse lente.

5. Beneden ontvouwde zich een architectonisch spektakel: bijgelicht door een gemeentelijke elektricien onderscheidde men giclees en een cryptische hiëroglief nabij de plafonnière.

6. Een gerenommeerd CDA'er opperde weifelend: "Staan daar wellicht scheve dingen?"

7. "Scheveningen schijnt een sjibbolet", formuleerde diens querulante opponent kernachtig.

8. Dit consciëntieus uitgewerkte een-tweetje appelleerde bij de toehoorders nergens aan.

9. Nochtans juichte en applaudisseerde de sperziebonen kauwende benjamin van de gemeenteraad, een ex-hbo'er, enthousiast voor deze oubollige conversatie.

10. Dit kwam abrupt ten einde toen de burgemeester voor de cameraopstelling arriveerde en apetrots sprak: "Hier staat realistisch no-nonsensebeleid: 'Schenkt * allen royaal aan Maya'."

 * De t is archaïsch en feitelijk onjuist.
 

0774 Dictee vrijdag 06 nov 2015 (4): dictee Een dagje Vlaanderen ... √

Dictee - dictees [0774]

Dagje Vlaanderen (05-11-2015)

1. Eerst naar Gent. De tomtom bracht me in de buurt van (!) parkeerplaats 'Ramen', maar ik geraakte er niet. Ik heb voor het Design museum Gent gestaan, maar ik wist dat ik dáár niet kon en mocht parkeren. Een ramp in Gent. Toen de tijd verstreek, heb ik vrij ver weg op straat een plaatsje (betalend parkeren!) gevonden op de hoek van de Papegaaistraat en Coupure Noord. Wel een pokkenend lopen (20 min.)! Via Korenmarkt en Groentemarkt geraakte ik uiteindelijk toch aan de Jan Breydelstraat 5.

2. Enfin, Annemieke en Hannelore hebben me een mooie rondleiding gegeven, een paar dikke boeken over tentoonstelling en museum meegegeven, dus met de goede afspraken die we gemaakt hebben, wordt dat op 3 december (Nacht van het Museum) een fijn dictee (invuldictee en extra zin voor de specialisten). Vervolgens 20 min. teruglopen en goedgemutst op weg naar Leuven. De tomtom deed zijn werk, maar vlak voor parking Ladeuze was de weg opgebroken. Net als in Gent waren de mensen bij herhaling heel vriendelijk om de weg te wijzen …

3. Het duizelde me, Naamsestraat, probeer op de Ring te komen … Op goed geluk, en nu zat het eens mee. Na enige tijd had ik de indruk op de Ring te zitten en joepie: een bord met een P en 'Ladeuze' erop. Linksaf, verder een eitje. Ik had een plattegrond, dus van de parking – op aangeven van Edward – naar Muntstraat 25 (frituur Fonske, aanbevolen). En toen – 2 dagen geleden toen ik besloot niet naar Schiedam te gaan, ingeschreven en verder niet goed gekeken – naar aula Pieter de Somer (van vorige jaren bekend). Er was een college rechten bezig in de bijna geheel gevulde grote zaal (800-900 zitplaatsen?), ook om 7 uur nog.

4. Oei! Gelukkig trof ik in de verder lege inkomhal een vriendelijke studente die ook naar het dictee moest. Wat twitterend kwam zij erachter dat het elders was (paar honderd meter verderop). Enfin, nog royaal op tijd ter plekke. Professor Dirk de Geest had een prachtig dictee gemaakt. Er zaten wel een paar foutjes in, maar alla. En ook het voorlezen was niet super, maar door eindeloos herhalen kwam alles goed. Heel gezellig overigens allemaal. Het werd een latertje. Er was nog een optreden en voordat ook nummer 119 met 150 fouten, zijn prijs opgehaald had, tja dat duurde wel even. Fouten (4 per woord mogelijk!) bij de winnaars 23, 26 en 28. Er waren ca. 45 niet-studenten, waaronder 1. Edward Vanhove (8 fouten), 2. Herman Killens (13 fouten) en 3. Rein Leentfaar (19 fouten). Verder zagen we nog voorbijkomen: Christiane Adams (26), Geert Denoo (38), Kevin Willems (38), Jan Deroover (39) en Anneke Salden (39). Pas ver na twaalven kon Jan Deroover mij moeiteloos naar de parking begeleiden en tegen drieën stapte ik thuis binnen. Dat was me dus het dagje Vlaanderen wel! Word ik (wordt mijn persoon) hier niet te oud voor, grr …
 

0773 Dictee vrijdag 06 nov 2015 (3): dictee Groot Wagenings Dictee 2015 √

Dictee - dictees [0773]

Groot Dictee Wageningen 2015

1. De contemporaine stedeling koketteert volgaarne met boekenwijsheid over voeding, die, contrair aan de etymologie, merendeels verkregen is via Google. Op welhaast rousseauïaanse [moet ï bij!] wijze worden teloorgegane gerechten geïdealiseerd. Liefst vergaart de narcistische stedeling zijn mystieke nutriënten bij een marginale agrariër.

2. Onnavolgbare argumenten voor de preferentie passeren de revue in ellenlange discussies over de omineuze rol van hoogtechnologische voedselproductie die het mythische desoxyribonucleïnezuur contamineert. Voor scepsis is te midden van dit gekrakeel geen ruimte. Regionaal en seizoensgebonden zijn leidraad. Gemakshalve wordt genegeerd dat aan het begin van het vorig millennium dit bittere noodzaak was met rigoureuze consequenties. Onze overgrootouders waren dagenlang in de weer met de weckpotten voor winterse voorraden. Dit proces wordt appertisatie genoemd naar een Franse suikerbakker die het begin achttiende eeuw ontdekte.

3. Seizoensgebonden deficiënties veroorzaakten, met name in
sociaal-economisch [s + e] gedepriveerde bevolkingscategorieën, gebreksziekten, zoals hypoproteïnemisch oedeem en ernstige diarree. Gedurende strenge winters voorafgegaan door een magere oogst, liep de mortaliteit flink op. De florissante overvloed aan foerage in supermarkten en speciaalzaken maakte hieraan een eind, maar de geblaseerde bourgeois ziet dit als een omen. Liever vergaart hij zijn victualiën aan huis bij een rechtschapen landman. Sans gêne worden hoge voedselprijzen en abstinente kwaliteit gepreconiseerd.

4. Arglistig wordt ideologisch ingespeeld op de niet bijster goocheme hoogopgeleide consument. Het boudst is de combinatie van de regionale inclinatie met de supervoedselrage. Gretig kauwt men op gojibessen en Peruviaans kippenvoer, geïmporteerd uit verre contreien. Zo verschillen we anno 2015 niet veel van de bijgelovige middeleeuwer met zijn peperdure mengsels tegen apocalyptische vergiftiging. Dat was niet weggelegd voor kwijnende paupers. Die volstonden met knoflook en dat werkte wel.
 
 

0772 Dictee vrijdag 06 nov 2015 (2): dictee Groot Dictee der Leuvense studenten 2015 √

Dictee - dictees [0772]

Groot Dictee der Leuvense studenten 2015

De ondergang van de titan

Deel I.
1. Blasfemische pseudo-intellectuelen, briest de rector. Vol dedain springt de would-bepresident van het Noordoost-Brabantse hogeschoolassociatieverbond uit zijn mondaine negentiende-eeuwse pluchen fauteuil. Torfs' [rector Rik Torfs!] stentorstem overrulet driest de caleidoscopische discussies betreffende de gederfde valuta-inkomsten, de opgestarte sollicitatieprocedures voor adjunct-urgentieartsen, de downstemming vanwege de ontaarde secularisatie op deze godgeklaagde aardkloot.

2. Al die recalcitrante coming-of-ageromanachtige clichés verzwinden bij het prangendste zwaard van Damocles: de aanslag van allerlei querulante rabauwen op de hypercorrecte articulatie van het Standaardnederlands. De eustachiusbuis van onze grootmoefti werd immers recent reëel overweldigd door miljoenen belgicismen, cruciale orthografische blunders en daarbovenop dialectische incantaties uit Tadzjikistan en Wit-Rusland. Die hooligans lijken wel een blasfemische reïncarnatie van de legendarische Visigoten en Vandalen, die eertijds via het steppegras van de Oost-Hongaarse poesta's onze contreien verreisden.

3. In plaats van ellenlange litanieën of lethargische schietgebeden roept de juveniele rector zijn humanresourcesmanagement uitentreuren op om geëngageerd hand-en-spandiensten te verlenen bij het concipiëren van een gebenedijd heil. Op een verschrompeld A4'tje creëert Torfs – verbeidend 't volle leven, zoals zijn betovergrootmoeder placht te peroreren – de contouren van zijn erasmiaanse utopie. Zijn sibillijnse trouvaille bestaat in het ontwerpen van een ark die, zoals in de oudtestamentische era, het zielenheil van de mensheid enigszins moet remediëren.

4. Inderhaast verrijst op het mythische Martelarenplein [Leuven] een exuberant piramidaal bouwwerk, een asymptotische ark gesampled [ook: gesampeld] uit galjoenen, triremen, een U-boot en een skreivlet(!) [Noorse kabeljauw]. Voor de ingebruikneming heeft de pauwentrotse [Taalunie] nestor zich omgeturnd tot een bourgondische kaperkapitein, compleet met harrypotterbrilletje, vermiljoene [bnw.] epauletten en kapper Maurice'[!] befaamdste haarinplant.

Deel II. 
5. Enthousiast word je publiekelijk rondgeleid langs een adembenemende ziekenboeg, voorzien van geraffineerde apparatuur voor katheterisatie, röntgentherapie en fMRI-scans. De kombuis geurt verrukkelijk naar exquise, met kurkuma-extract bereide zwezeriken, naar goulashsoep met zee-egel en met whisky geflambeerde przewalskipaardensteak. Voor hypochondrische zenuwlijdsters is er een sauna, voor sportieve plebejers een ruimte om te frisbeeën, en voor geitenwollensokkenbreiers een volière met kolibries en quetzals en een aquarium met coelacanten, guppy's en reuzensalamanders.

6. Maar jezus christus nog aan toe, het mag niet baten. Seismografen detecteren onverhoeds een armageddon, zesenhalf [ook: zes en een half] op de schaal van Richter. Het plaveisel splijt en zuigt de ark in zijn gitzwarte drab. De verbouwereerde supportersschare ziet in de magmahaard vaag demonische beëlzebubs(!) en succubi met bokkenpoten.

7. Na het instellen van de routineuze no-goarea's kunnen politieagenten en een secondopinionarts enkel de verdwijntruc van de goochemerd beamen en onverrichter zake terugkeren. Zelfs Torfs' schoenen zijn pleite, gewoonweg happa tot
sint-juttemis. De commerciële media sturen niettemin een authentiek spelkoninginnetje als consciëntieuze verslaggeefster, geenszins een Groene Boekjesregelfreak (!), maar wel onoverwinnelijk bij
mens-erger-je-niet.

8. 's Anderendaags melden(!) zich overigens myriaden dragonders en douairières als
kandidaat-bewindvoerders voor de excellerende universiteitsstad. Zij keuvelen in het Platduits, het steenkolenengels en het Papiaments.
 
 

0771 Dictee vrijdag 06 nov 2015 (1): dictee Groot Schiedams Dictee 2015 √

Dictee - dictees [0771]

Groot Schiedams Dictee 2015

Schiedam in de kaart gekeken

1. De ammenooitniet op één A4’tje samen te vatten geschiedenis van Schiedam, die je overigens niet plebejisch kan noemen, vangt aan in het jaar 1230 als er een dam wordt aangelegd om het polderland te beschermen tegen het zeewater.

2. Hoewel niet dedaigneus sloot Aleida van Henegouwen in 1258 een compromistje [uitspraak ie - met ihs wordt het compromisje] met Dirk Bokel over de polder De Nieuwe Schie waaraan zij Huis te Riviere liet bouwen; vervolgens weifelde zij niet binnen 25 jaar de jonge nederzetting Schiedam een wake-upcall te geven tot een heuse stad door het stichten van een kerk en een gasthuis.

3. Op het tracé richting het achterland (Delft, Leiden en Haarlem) trok de dam ondertussen handelsactiviteit aan met een goederenoverslag vanjewelste [GB ook: van je welste, van jewelste], die helaas een kleine eeuw later versjteerd werd door de concurrenten Rotterdam en Delft met hun waterverbinding tussen de Schie en de Maas.

4. Gelukkig bloeide in de vijftiende eeuw de devotie op rond de heilige Liduina en cruisete Schiedam drie eeuwen lang als een vissersplaats door de geschiedenis heen met scheepswerven, touwslagerijen, lijnbanen, taanderijen, kuiperijen en zeilmakerijen.

5. De in de achttiende eeuw stilgevallen drankimport uit Frankrijk maakte de opkomst van de Schiedamse jeneverstokerij mogelijk, die de stad gouden tijden en menig pikketanissie bezorgde en tegelijkertijd enigszins downgradede tot Zwart Nazareth [zie internet].

6. Terwijl de meeste andere dichters uit die periode zich veel negatiever uitlieten, waren de lovende woorden van dominee-dichter J.C. Perk over de stad niet aan dovemansoren gezegd; hij schreef over het klokje van het Zakkendragershuisje op carbonpapier, waardoor er niet ge-cc’d hoefde te worden.

7. Vele jaren voor de Tweede Wereldoorlog en de 24 uurseconomie zorgde de prolifererende scheepsbouw ervoor dat de stad en zijn omgeving door de vestiging van scheepswerven opnieuw op de schop ging.

8. Om verdere aantasting van stedenbouwkundige structuren te voorkomen, is de binnenstad van Schiedam in 2005 aangewezen als beschermd stadsgezicht; samen met de vele bezienswaardigheden zoals de bibliotheek in De Korenbeurs, de gezellige
à-la-carterestaurants en de cabareteske cafés heeft de stad zich ontwikkeld tot een toeristische trekpleister.

Extra zin dicteetijgers:

9. Schiedam, 1979: boven op de terra-di-Sienaondergrond werd door in pilo geklede klassenbewuste en stachanovistisch opererende
Amada-medewerkers uit België een hocus-pocusachtig, betsjoend euthynteria [bovenste laag fundament] gebouwd voor onder de ijsvloer.

 Reservezin dicteetijgers:

10. Na afloop gewerd hen een coccejaans bittertje, een van hen kreeg een schiedammertje; de rara-avisfiguur met zijn schiebaart recommandeerde men açaibessensap (Sranantongo: podosiri).