0577 Dictee maandag 30 mrt 2015 (3): dictee 823 (deel 3) √

Dictee - dictees [0577]

Oefendictee 823 (deel 3)

Dictee 823, alinea 7 t/m 10.

7. Een mono-ideïst heeft wel een erg beperkt gedachtegoed. Hij spreekt met poids [aanzien, gewicht gezag]. Waar gebruik je rubberoïd voor? De tabloidpers afficheert hem als een soi-disant nouveau riche. Pyretrine is een insectendodend middel gewonnen uit pyrethrumbloesem (wilde bertram). De (het) sigmoïd is het S-vormig deel van de dikke darm vlak voor de endeldarm. Het mag: hij heeft zijn slöjddiploma. De florin [ih] is de Arubagulden. Bij 'flos caducus' (vergankelijke bloei) moet ik altijd aan 'kaduuk' denken. Je moet me geen flouzen [smoesje] verkopen. Die foto is flou. Die ruzie was een fluctus in simpulo [storm in een glas water]. Ze spelen allebei flügelhorn, bugel. Wat, zou hij flush [uh] (opvolgende rij kaarten bij pokerspel) hebben? Waarom heet fluitenkruid – ik denk dan aan het werkwoord 'fluiten' – ook wel 'toeters'? Fluwijn [steenmarter, ook: kussensloop] kun je niet drinken. Foam gebruik je bij het scheren. De dader was foncé [donker van tint].

8. Foeteren heeft niets met foetatie [ontstaan zwangerschap] te maken. Er zat nog folie om de nieuwe foleykatheter. Folies à deux zijn gedeelde waandenkbeelden. Folliculitis is follikelontsteking. Voor fondue bourguignonne en fondue savoyarde heb je een fonduepan nodig, als je fonduut, fondue eet. Is de zonde de fons malorum [de bron der rampen]? Zandhazen zijn in tweeërlei opzicht food for powder. De fullprofhockeykeeper heeft een hoofdbeschermer die foolproof is. Wie waren de drie forestiers [ie]? Antwoord: Liederik, Ingelram en Audacer. Hij rijdt Ford Mondeo. Hillary for president! Forever [leve] Hugo! Een piano heet ook wel pianoforte. Daarop kun je ook mezzo forte (m.f., halfsterk), poco forte (p.f.) en forte piano (fp, eerst luid en dan meteen zacht) spelen. Hoeveel lux is één fot? 10.000. Foudroyant gangreen vereist snel handelen. Die fourrés smaken goed.

9. De Koninklijke Verkade is fournisseur de la Cour. Het Koninklijk Atheneum Diest is een k.a.; er zijn ook kta's [technisch]. Hij maakt gebruik van de FPU-regeling. De foule [menigte] zag de foul [overtreding], het foul play. De Française danste de française. Dit is de schepping van een frankenstein. De franquisten hingen Franco aan. Noord-Afrikanen eten wel freekeh [frie-kuh - onrijpe geroosterde tarwe]. Heb je de French letters [condoom] bij je? Een fresquist is een frescoschilder. Geef de frijnhamer [voor smalle, evenwijdige groefjes] even aan. 's Frijters [frater(tje)]verlangens mocht hij niet uiten. Een fronde [balsturige oppositiepartij] is genoemd naar de Fronde. De Frontbeweging [Vlaams­ge­zin­de po­li­tie­ke be­we­ging tij­dens de Eer­ste We­reld­oor­log aan het IJzerfront] zag toen ook wel frontbewegingen. Nietsnutten zijn jullie, fruges consumere nati. Een fuguette [g van goal] is een kleine fuga. Fullcolourdruk is in full colour. Het fulldresscircus [galakleding] werd uit de kast gehaald. Ze droeg een fumé [donker] bril. We eten fumet [sterk ingekookte bouillon]. Hij is een ware fundgrube voor gedateerde grappen en grollen.

10. De wereld gaat ten onder aan de strijd tussen fundi's en realo's. Is die disco me wel funky [opwindend, bruisend] genoeg? Een furlong heeft de lengte van een voor, een achtste van een Engelse mijl. De furor teutonicus, de teutoonse razernij, verwijst naar de teutonen [scheldnaam Duitsers] en niet naar de Teutonen [West-Germaanse volksstam]. Een houtkoolschets is een fusain. Het runenalfabet wordt ook wel futhark genoemd. Mag ik u mijn future [uu, uu] [aanstaande vrouw] voorstellen? Bij de fuzzy logic is iets waar, onwaar of … (half waar)? De fysiochemie is de fysische chemie: die houdt zich niet bezig met fysisch-chemische processen. Een fysicalist heeft weinig op met gedachtespinsels. Het fyto-oestrogeen bestrijdt de overgang (naar klas 4?).

 

0576 Dictee maandag 30 mrt 2015 (2): dictee 823 (deel 2) √

Dictee - dictees [0576]

Oefendictee 823 (deel 2)

Dictee 823, alinea 4 t/m 6.

4. Ze moest goechelen [giechelen] om zijn googelen. In Japan worden veel make's [nederlaag]  geleden. Ken je het mekakebegrip [uitspraak, meervoud - s]? Ze droeg skinny jeans. Ik voel me zen. Hij zal zijn lol niet op kunnen. Een engels weegt 1,538 gram en de engelse groet is het Ave Maria [naam gebed, x bidden is ave maria]. Je kent [afkorting] ds. Gremdaat toch wel? De Engelen is een van de negen engelenkoren. De enfants chéris [lieveling] zijn nu tot enfants perdus [verloren kind] verworden. Wil jij dat entre-deuxtje erin naaien? Hij toonde zich flink avers. Hij legde een enkhuizer op het touw. Heerlijk: een glaasje madera, oorspronkelijk van Madeira. Met Zes-en-een-kwart werd Seyss-Inquart bedoeld. Die kruidenier was een tik-op-de-schaal. Grappig: lokaal noemt men een station ook wel een statie, net als de 14 staties in een r.k.-kerk. Kan ecstasy [xtc] ectasie [verwijding] van de pupillen veroorzaken?

5. Vorsten worden meestal met veel staatsie ingehuldigd. Is de erysipelas (belroos) makkelijk te kweken? Nee: huidinfectie! Op ons tweede halve-eeuwfeest heeft hij het halve eeuwfeest lopen zieken. Zij was een pur sang pycnica (en dus pyknisch). Heerlijk, die pecannoten. We zijn in de Australische Alpen geweest. De QAR is de Qatarese riyal(!). Als je met internetextensie sj mailt, doe je dat naar Spitsbergen en Jan Mayen. Wat beweert het speciëcisme over species? Is rechtspreken recht praten wat krom is? Dat journaille lijdt aan een feedingfrenzy. De details, daar kan ik helaas niet op ingaan. Daar vind je nog piséhuizen [stampaarde]. Die gedachte is nooit bij me opgekomen. Dat ik daar niet eerder op gekomen ben! Die filous [bedrieger, schurk, schavuit] willen jullie bedriegen!

6. Veel mensen zullen erop afkomen, laten ook wij maar eropaf gaan. Ze wilde dat hij het plan verder finetunede. Alle fitissen kunnen goed zingen. Een fisheye is een zekere lens. Een flamingant is een Vlaamsebewegingaanhanger. Bij flaming lijkt er wel een flameoorlog te woeden: er wordt wat afgebasht! Ik was sprakeloos, flabbergasted. Laat die flapuit alles maar eens op de flap-over zetten. Aan het flenzen komt geen stuwadoor te pas, voor flensen zijn mensen of walvissen nodig. De maaltijd duurde lang: we hebben gefletcherd. Een flibustier [boekanier, zeeschuimer - vgl. Peer de Schuimer, zeepiraat] hield geen filibusters. Bij de gymnastiek zie je mooie en minder mooie fliffissen. Vaak geven floatingvotestemmers de doorslag. Wie kent het avoirdupoidsstelsel nog? Floid vind je op tennisbanen. Hij is chancroïdlijder. De nieuwe flinksheid vind je bij nieuwflinksaanhangers.

 

0575 Dictee maandag 30 mrt 2015 (1): dictee 823 (deel 1) √

Dictee - dictees [0575]

Oefendictee 823 (deel 1)

Dictee 823, alinea 1 t/m 3.

1. Zoemen is volgens het cryptogram een bijwoord. Wat heeft een drôle de guerre of phoney war te maken met een drôlerie? Niets! De hertogin draagt graag duchessekant en nuttigt graag duchesselekkernijen. Duinkerkers dragen graag duinkerkers. Waarom staan 'chickies' wel en 'dudes' [2020 wel: VD - kerel] niet in het woordenboek? Dubbelgebeide is dubbel gebeide jenever. Kijk, ze zijn drukdoende met hun dryadendansje. Pech: een net-nietoverwinning! Dulse [uitspraak!] is eetbare zeewier. Hij betuigde zijn dulcinea wel duizendmaal zijn liefde. De geliefde van Don Quichot was Dulcinea. In welke junctuur [tijdsgewricht] leven wij? Dysthanasie is het verlengen van het leven – of de dood(s)strijd (sic) – door medisch handelen. Een dwergspioen is een pekinees. In zijn dwaselijk gedrag is het dwaaste nog niet goed genoeg. Een dystopie is een antiutopie.

2. Het gaat me dwarszitten dat hij me steeds de voet wil dwars zetten. Zie die dushi's [schatje] nou toch! Met zijn eclatante zege heeft hij veel éclat gemaakt [opzien baren]. Een jan van een bram is een pocher pur sang. Door de eenmaking werd het een eendracht-maakt-machtige instelling. De schrijfwijze 'eb-en-vloedenergie' lijkt me logisch, die van 'eau de toiletteje' minder (maar wel volgens de regels). Een early adopter heeft weinig van doen met een adapter (VD ook: adaptor). Je kunt die uitgangspunten niet zomaar een-twee-drie een-op-een toepassen. Is eensgegeten haver lekker? Alle topambtenaren hebben bureaux-ministres. Een bo-gesprek [bee-oo - betaling opgeroepene] is een collect call. Er is een grote chill-outruimtebehoefte. Ze bezit meerdere deux-pièces [zelfde enk.]. Ik zei 'koppie krauw' en krieuwelde de papegaai in de nek; die reageerde met 'koppie-krauw!' Niet alle meesterkoks zijn chef-kok.

3. Hij vroeg in Cockneydialect aan een cockney, of die zijn cockring had gezien. Zet tijdelijk maar wat kant-en-klare portakabins [uitspraak!] neer. Niet al die mannen zijn clean-shaven, gladgeschoren. Het waren maar praatjes, on-dit, hearsay. Zij zijn immers niet de eerste de besten. Is er wezenlijk verschil tussen elektriseren en elektrificeren? Verklaar het eventuele verschil tussen 'dat is Latijn voor me' en 'dat is Chinees voor me'. Een parameter in een differentiaalvergelijking kan een eigenwaarde hebben, maar elk mens moet je op zijn eigen waarde beoordelen. Een geheime boodschap wordt geën- en gedecodeerd. Petersen is zijn eigennaam, maar hij publiceert niet onder zijn eigen naam, maar onder pseudoniem (J. de Zwerver). Hoe je eigengemaakte kaas maakt, kun je je eigen maken.

 

0574 Dictee zondag 29 mrt 2015 (3): dictee Justitie √

Dictee - dictees [0574]

Justitie

1. Met 'justitie' moet ik toch wel een column kunnen vullen? We zullen zien. Allereerst merk ik op dat het hier een titel is. Die schrijven we altijd met hoofdletter (en zonder punt erachter). Het zal blijken dat er toch nog wel verschil is tussen 'justitie' en 'Justitie'. Ik begin met zoeken op '*justitie*'. Dan vind ik onder andere: draaideurjustitie – rechtspraak waarbij een veroordeelde onmiddellijk nadat hem of haar een vrijheidsstraf is opgelegd weer op vrije voeten komt, vooral als gevolg van een cellentekort, justitie – 1) (verouderd) hetgeen volgens de wetten recht is, justitie administreren = recht doen, justitie doen = een (strafrechtelijk) vonnis ten uitvoer leggen, 2) rechtspraak, hoge (zoals de Hoge Raad) en lage justitie (zoals de kantonrechter), paleis van justitie = gebouw waar een gerechtshof (al dan niet tezamen met een rechtbank en/of onderdelen van het OM) zetelt, vergelijk: gerechtsgebouw, officier van justitie – functionaris van het Openbaar Ministerie (OM = overheidsorgaan dat belast is met de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde, m.n. met de vervolging van strafbare feiten en het doen uitvoeren van strafvonnissen) die leiding geeft aan het onderzoek van opsporingsdiensten (in het bijzonder de politie) en die beslist over het al dan niet vervolgen van strafbare feiten

2. Vergelijk fraudeofficier, hulpofficier, milieuofficier, persofficier, voorlichtingsofficier, wegzendofficier en zaaksofficier, 3) de rechterlijke macht, met de justitie in aanraking komen, dienaar der justitie, synoniem: gerechtsdienaar, overdragen aan de justitie, de zaak is in handen van de justitie, 4) het OM, 5) rechtswezen, minister, ministerie van Justitie en als verkorting van het ministerie van Justitie (dan Justitie met een hoofdletter, net als ministerie van Defensie en 'hij werkt bij Defensie'). Overigens schrijf ik 'ministerie van Justitie' als ik het gebouw bedoel (daar zijn er meer van) en 'Ministerie van Defensie' als ik de specifieke en unieke instelling bedoel: dan is het een eigennaam.

3. Het GB is het met mij eens en schrijft op p. 115 [van 2005!] in dat verband BuZa = Ministerie van Buitenlandse Zaken. Verder tref ik nog aan: justitieassistent (B.), justitieel, justitiehuis (B.), justitiemarinier (Nederlands ambtenaar van justitie die belast is met de oplossing op landelijk niveau van lokale problemen met betrekking tot (jeugd)criminaliteit), justitiepaleis (B.), klassen-, rassen- en volksjustitie. Voor de volledigheid nog even kijken met '*justit*': ex debito justitiae = (juridisch) volgens hetgeen aan de gerechtigheid verschuldigd is, naar de eis van het recht, Vrouwe Justitia heeft gesproken = het vonnis is geveld, pro justitia (B.) = proces-verbaal, semper paratus pro justitia = altijd paraat voor de gerechtigheid en sol justitiae = zon(ne) der gerechtigheid (Maleachi 4:2) en daaruit: Sol justitiae, illustra nos = zon der gerechtigheid, licht ons voor (de hieraan ontleende zinspreuk der rijksuniversiteit te Utrecht, RUU = Rijksuniversiteit Utrecht, historisch). Allemaal leuk om te weten, zorg er echter maar voor dat je niet met justitie in aanraking komt!

 

0573 Dictee zondag 29 mrt 2015 (2): dictee 8e Groot Breskens Dictee za 2 mei 2015 √

Dictee - dictees [0573]

Dicteerubriek Op Bresjes, 11 april 2015

1. Deze rubriek gaat helemaal over het jaarlijkse dictee in Breskens, het achtste Groot Breskens Dictee alweer. Dit vindt plaats op zaterdag 2 mei in De Ontmoeting, zaal van de SoW-kerk aan de Dorpsstraat 50 in Breskens. De inloop (zaal open) is om 2 uur, het dictee begint om halfdrie. Als bijdrage in de kosten, de zaalhuur en de (gratis) koffie en thee betaalt u 5 euro (op de middag zelf). Jongeren t/m 16 jaar mogen gratis meedoen (voor de jeugd is er een aparte categorie)! Zo rond 4 uur is de uitslag bekend en kunnen de prijzen worden uitgereikt. Daarna is er nog gelegenheid tot napraten onder het genot van een hapje en drankje en wie dat wil, kan mee gaan eten (17.30-19.30) bij onze sponsor J&B op het Spuiplein. Voor alle duidelijkheid: dat is wel voor eigen rekening …

2. Ik hoop op veel deelnemers uit Breskens en Zeeuws-Vlaanderen. De meesten van hen zullen meedoen in de categorie Aanvangers. Daarvoor ga ik een leuk, niet al te moeilijk, verhaaltje maken, dat goed te doen moet zijn. Het is een invuldictee, waarbij men in een voorgedrukte tekst een aantal woorden moet invullen, bijvoorbeeld 50. Opgave is mogelijk door een mailtje te sturen naar leentfaar@zeelandnet.nl of bel naar Rein Leentfaar (06 1234 2466). Vermeld het aantal personen en of die mee gaan eten.

3. Het is vanzelfsprekend niet verboden om mee te doen bij de Liefhebbers. De formule is hetzelfde, maar daar zitten wel een aantal instinkers in. Ik probeer wel alleen woorden te gebruiken die de meesten wel kennen of waar ze ooit van gehoord hebben. Wilt u die uitdaging aangaan? Ook prima natuurlijk! De categorie Specialisten zou ik u niet aanraden: daar zullen toch veel woorden in zitten, waar u nog nooit van gehoord hebt, en al rekenen we maar maximaal 1 fout per invulplaats, ik vrees dat u in dat dictee met pakweg 100 invulplaatsen toch snel 50 fouten zult maken: en dat stimuleert natuurlijk niet. Maar voor wie het echt wil: verboden is het niet!

4. In de categorieën Liefhebbers en Specialisten verwacht ik deelnemers van verre: zelfs nu heb ik al inschrijvingen uit Groningen en Harderwijk, maar ook de Vlamingen zullen zich niet onbetuigd laten: Maldegem heeft al ingeschreven, maar Maaseik, Kessel-Lo en vele andere zullen volgen!

5. Trouwens: uw foutenaantal wordt niet naar buiten gebracht en komt niet in de krant, alleen maar als u gewonnen hebt, en dan lijkt me dat niet erg. Het gaat om de lol van taal en een leuke middag, maar ik zal voor een aantal passende en leuke prijsjes zorgen. Ik verheug me weer enorm op deze middag en hoop dat u de handschoen opneemt!

6. Jumbo Ingels, restaurant J&B en Bruna Breskens steunen het dictee. Zonder hun bijdragen zou ik het dictee nooit kunnen houden!

0572 Dictee zondag 29 mrt 2015 (1): dictee Documentatie bij dictees √

Dictee - dictees [0572]

Documentatie bij dictees

Misschien vind je het wel interessant eens kennis te nemen van de hele documentatieriedel die bij een dictee van pas komt. Op aanvraag (leentfaar@zeelandnet.nl) stuur ik je de complete bestandenverzameling van Ter Aar en Goes door. 2020: niet meer!

Ter Aar was een zogenaamd meeschrijfdictee. Daar moest het hele dictee worden opgeschreven. Daarvan is aan documentatie beschikbaar:
1. De tekst van het dictee.
2. Twee A4'tjes met uitleg over vrijwel alle (zelfs maar een beetje) moeilijke woorden
3. Een powerpointpresentatie van het dictee met stukjes tekst, vergezeld van de uitleg ad 2.
4. Het voorleesexemplaar – met uitspraakaanwijzingen etc. – voor de burgemeester-voorlezer in grote letters.

Goes (beschikbaar ná 1 april! - 2020 niet meer!) was een invuldictee. Daarbij moesten 61 (iedereen) en 18 (specialisten) woorden worden ingevuld.
Hiervan zijn beschikbaar:
1. Tekst gewone deel.
2. Tekst specialistendeel.
3. Invulformulier gewone deel.
4. Invulformulier specialistendeel.

5. Powerpointpresentatie met stukjes tekst en uitleg.

 

0571 Dictee zaterdag 28 mrt 2015 (2): dictee Groot Hoogeveens Dictee 2015 √

Dictee - dictees [0571]

Dictee Hoogeveen 2015 (geen titel, auteur: Dolf Verroen)

1.Ik zou de hiërarch van Abessinië willen zijn.

2. Dan zou ik zeven eega's hebben om mee te aboucheren [niet in wdb. = mee spreken].

3. Ik zou ze alle zeven laten zingen.

4. Niet alleen opéra comique of tragédie lyrique [niet in wdb.], maar ook syllabische aria’s of een sublieme cavatine [= cavatina, korte aria].

5. Geen van mijn vrouwen heeft een stem als een bachetta [? niet in wdb. ].

6. En natuurlijk hebben ze allemaal een peau de pêche [perzikhuid].

7. Maar ik ben met niemand geëngageerd.

8. Ik heb zelfs geen concubine.

9. Ik ben slechts palfrenier op de equipage van een jazzzanger, zoiets als een derdegeneratieallochtoon.

10. In onze democratieën is het huwelijk tot één partner gereduceerd.

11. Elke dag ging ik in mijn satijnen culotte [korte kniebroek - vgl. sansculotte] naar De Nederlandsche Bank, maar mijn déjà-vugevoel verried mij niet: mij is geen pecunieel succes beschoren.

12. Ik had zelfs geen hypotheekrenteaftrek, terwijl dat toch een
huis-tuin-en-keukenmiddel bij uitstek is.

13. Ik leefde als een eunuch zonder bruto-inkomen, ideeëloos, illusoir.

14. Tot ik Caecilia [niet in wdb. - ook Cecilia niet!] zag komen.

15. Niet langs de waterkant, zoals de dichter zingt, maar zij schreed adellijk vanuit het dichtstbijzijnd abattoir op mij toe met een overvloed aan liederen, die als orchideeën uit haar mond vloeiden.

16. Het leitmotiv (leidmotief) was liefde, een jazzrock van liefde.

17. Maar, o Oedipus, het stond mij tegen.

18. Geen fughetta [niet in wdb., VD: fuguette] kon mij bekoren en als een langeafstandloper vluchtte ik, terug naar het labyrint van mijn minstreel, mijn calèche [kales], het leven waar geen kattenkwaad mij kon deren.