1. Zie Ditjes en datjes (13). De NTU doet mij weten dat Kerstster (dé Bijbelse ster van Bethlehem, niet de plant dus) met een hoofdletter geschreven wordt, omdat er maar één van is. Zij vergelijken het met de Avondster en de Morgenster. Waarvan akte.
dinsdag 6 januari 2015
0471 Dictee woensdag 07 jan 2015 (1): dictee Ditjes en datjes (15) √
1. Zie Ditjes en datjes (13). De NTU doet mij weten dat Kerstster (dé Bijbelse ster van Bethlehem, niet de plant dus) met een hoofdletter geschreven wordt, omdat er maar één van is. Zij vergelijken het met de Avondster en de Morgenster. Waarvan akte.
maandag 5 januari 2015
0470 Dictee woensdag 31 dec 2014 (10): dictee Oud en nieuw √ x
(of girande), de Romeinse kaars, de keerzon, de gillende keukenmeiden (luchthuilers), de knalerwt, knal- en siervuurwerk, koud vuur (geen koudvuur!), pagara (Surinaams-Nederlands: serie rotjes), de molen, de mortierbom, de palmtak, de pauwenveer, petard(e) (ontploft met een luide knal), de (grote) pijlkast, de pijpbom, de Romeinse pot (römertopf), de salamander, de schertskurk, de slang, de springbus, de springfontein, sterretjes, de sterrenregen, de telegraaf, de vlinderbom, de voetzoeker, de vuurpijl, de watereend en de waterkegel kwamen in beeld.
(bij ons: januari, de louwmaand of nieuwjaarsmaand), was aan hem gewijd.
zaterdag 3 januari 2015
0469 Dictee woensdag 31 dec 2014 (9): Oefendictee 810 (deel 3 van 3) √ x
[bijna zonder kleren]. En relief is gewoon in reliëf, simpel toch? Wat was eerder: de Entente [de staten die in de Eerste Wereldoorlog
tegenover Duitsland en Oostenrijk stonden] of de Kleine Entente
[bondgenootschap tussen Tsjecho-Slowakije, Roemenië en
Joegoslavië (1922-1939)]? De Entente dus.
8. In (omnia) saecula saeculorum: tot in de eeuwen der eeuwen, voor alle eeuwigheid. Heeft 'ense et aratro' [door het zwaard en de ploeg] iets te maken met 'zwaarden omsmeden tot ploegscharen'? Antwoord: driewerf neen! Enteritis regionalis is ziekte van Crohn. Een enterorragie is een darmbloeding. Geef eens een voorbeeld van een enthymema [syllogisme - logische redenering met 3 delen: major, minor en conclusie - waarin een van de termen is verzwegen en kan worden aangevuld]. De boef viel ten offer aan entrapment [liep in de val]. Voor regen en zon: een en-tout-cas [paraplu]. Met zijn entrain [aanstekelijke ijver] kwam hij wel en train [op dreef]. Hoeveel entre-deuxs [tussenzetsel] zijn er nodig? Het is kiezen of kabelen: entweder oder. In Lille en environs is dat en vogue [in de mode]. Als we naar de mis gaan, zal er thuis toch niks misgaan? Een rokkenjager doet aan (ww.) rokken jagen of (znw.) het rokkenjagen. Een relschopper heeft het makkelijker: die doet gewoon aan relschoppen. De 2 step is een muziekstijl, de twostep een dans. Een épagneul is een spaniël [hond]. Epateren is épater le bourgeois [overdonderen].
9. De eolusharp is naar Aeolus genoemd. Eolisch kapiteel is genoemd naar Aeolis, een landstreek in het noordwesten van Klein-Azië. Hij is van houtem (Houthem) [is gierig]. Bespreek de begrippen anthem [Geen woorden ...], eonothem [indeling gesteenten] en erathem [idem]. Een epauletspreeuw behoort tot de troepialen. Wie sprak die epea pteroënta [gevleugelde woorden] ook alweer? Met EB wordt epidermolysis bullosa [genetisch bepaalde huidaandoening] bedoeld. Epitome's zijn uittreksels. Hij is een epitropenredenaar [Ik weet wel dat ... , maar ...] Bij belle époque moet ik denken aan epoque makend (epochaal) en epochemachend. Ik vind Eppie een malle eppie. Een equerre is een trommelkruis. Bij dag-en-nachtevening of equinox duren de dag en de nacht even lang. Hij laat zich gelden als equus publicus [slooft zich - in schijn - uit ten algemenen nutte]. Hij zal morgen aankomen. Truffels: geen aankomen aan. De bus zou eraan komen
(er aankomen). Dat kan ook nog wel erbij. Een staminee, dat is een estaminet [café, kroeg].
0468 Dictee woensdag 31 dec 2014 (8): Oefendictee 810 (deel 2 van 3) √ x
van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Hij hield een eloge [lofrede] op zijn schoonvader. Elohiem (VD) is het Hebreeuwse woord voor God. Een elsenaar is een grote jager [vogel]. Die Elvislookalike droeg elvisbakkebaarden. Ons volkstuintje is ons eigen elysium [verrukkelijk verblijf]. Hij werd verteerd door een embarras du choix [keuzestress]. Ekidens zijn estafettes op de weg voor teams van zes lopers die samen een marathon afleggen. Wacht u voor de chikungunya [door muggen verspreide subtropische virusziekte die voorkomt in en rond de Indische Oceaan, gekenmerkt door hoge koorts en hevige spier- en gewrichtspijnen, waardoor de patiënten soms
gebogen gaan lopen]. Die Rus verkommerde op zijn datsjaatje. Het stikt hier van de dombo's en doblootjes [dom blondje]. Samuel Morse heeft het morsealfabet uitgevonden. Hoe spreek je 'ampersand' uit
(2 mogelijkheden ah ah of èh - èh)? Het hondje Idéfix [dat niet in VD, wel: (bij) Toutatis] was toch bepaald geen idee-fixe van Goscinny en Uderzo, of toch wel? In de verhalen van Willy Vandersteen heet de hond met snor [dat niet in VD], Tobias. Dat hondje Rataplan in Lucky Luke, van Morris [allemaal niet in VD], maakt er altijd een rataplan [rommel] van.
0467 Dictee woensdag 31 dec 2014 (7): Oefendictee 810 (deel 1 van 3) √ x
1. Die calleuze [eeltig] verdikkingen kunnen er maar beter af zijn. De termieten weten geen mieter van thermiek. De afkorting t.h.t.
[tee-haa-tee] betekent: ten minste houdbaar tot. Een TIA is een transient ischaemic attack (voorbijgaande aanval door een ontregelde bloedtoevoer naar de hersenen – vaak als voorbode van een beroerte). Dit perk moet nog toegroeien: de planten moeten naar elkaar toe groeien. Zelfs de ME (mobiele eenheid) kwam eraan te pas. Het eenhedenstelsel van Giorgi (synoniem: giorgistelsel) is een door de Italiaanse elektrotechnicus G. Giorgi (1871-1950) opgesteld eenhedenstelsel met als grondeenheden meter (m voor lengte), kilogram (kg voor massa), seconde (s voor tijd) en ampère (A voor stroomsterkte), ook wel mksa-stelsel genoemd, de voorloper van het SI(-stelsel) - zie ook alinea 2. Een valkuillening [lening die
ogenschijnlijk goedkoop is, maar door de aanvullende voorwaarden in werkelijkheid duur is] is geen krediet om vliegende valkuilen te kopen.
SI staat trouwens voor Système International d'Unités (internationaal genormeerd stelsel van meeteenheden, gebaseerd op de grondeenheden meter (voor lengte), kilogram (voor massa), seconde (voor tijd), ampère (voor elektrische stroomsterkte), kelvin (K voor temperatuur), candela (cd voor lichtsterkte) en mol = mole – voor hoeveelheid stof). Over 'een- en ondeelbaarheid' (VD - lemma eenheid) moest ik wel even nadenken. Wist je dat je voor 'hendel' ook 'handel' mag schrijven? Zo staat het alleen in GB [VD alleen hendel!]. Hij zit daar op de een-na-voorste rij. Een lulletje rozenwater [eenoor] wordt ook wel met Jan Eenoor aangeduid. Ik wil nu wel [met nadruk gelezen] eens * een eerste plaats behalen bij schaken. Op een EHBO-post werken EHBO'ers in de eerstehulpverlening. Vele eersten zullen de laatsten zijn, vele laatsten zullen de eersten zijn.
Hij is een kei in cartomagie [goocheltrucs met speelkaarten].
vrijdag 2 januari 2015
0466 Dictee woensdag 31 dec 2014 (6): Ditjes en datjes (14) √ x
A. Had ik Leni L. ooit welkom geheten op deze blog? Zo niet,
dan bij dezen! Dat geldt ook voor Tee Haa op deze blog!
B. Vraag: is het epd of EPD? Antwoord: epd, elektronisch
patiëntendossier. Ik vermeld nog een leuke toevoeging van luis in de pels Rika.
Vraag: Is het aed of AED? Antwoord: aed (automatische externe defibrillator),
maar op alle apparaten staat: AED. Dat verschil is door mij wel te verklaren:
op een apparaat staat 'AED' gewoon beter (aed of Aed – begin zin of titel – bekt
gewoon niet op het apparaat), maar in
gewone artikelen in niet-wetenschappelijke taal schrijven we dus gewoon 'aed'.
Van Dale schrijft overigens dat AED de dirham is, de (genormeerde
valuta-aanduiding voor de) munteenheid van de Verenigde Arabische Emiraten.
Alles wat hieronder staat is gedateerd [2014!] en niet meer van toepassing!
('*' kan immers voor 'alles' staan en dus ook voor 'niets' (sic!)), krijg je (bijna) hetzelfde effect als met 'rb'. Op dezelfde manier geeft 'el*i' mutatis mutandis (ongeveer) hetzelfde effect als 'eli'. Het is maar dat je het weet!
woensdag 31 december 2014
0465 Dictee woensdag 31 dec 2014 (5): dictee Sint Anthonis bij de dorpenstrijd √ x
Ik wist het niet (kwizzutnie)
1. Nadat jouw team, na het lezen van de cryptische omschrijving jou uitverkoren heeft omdat jij als geschiktste persoon deze secrete opdracht het allerbeste zult vervullen, ben jij met het routeboekje in je hand als een razende roeland naar Ledeacker geracet.
2. Over een accuraat gebreid en uitgespreid rood tapijt ben je als een vippersonage onder het toeziend oog van de borstloze Catharina dit gesacreerde, gewijde gebouw binnengeschreden om er een ware sisyfusarbeid te verrichten.
3. Je was wis en waarachtig beretrots toen je als pionier of missionaris uitgezonden werd maar je betreurt nu te elfder ure dat je als
ex-vmbo-leerling of ex-havoër of ex-vwo'er op z'n janboerenfluitjes de lessen Nederlands bijgewoond hebt.
4. Terwijl je baalt als een stier en je je afvraagt waarom jij je brein pijnigt met de niet te volgen hersenbrouwsels van een enigszins sadistisch ingesteld persoon, spreek jij zachtjes maar hartgrondig een verwensing uit: “Mogen de gemeenste wraakgodessen onmiddellijk hier nederdalen!”
5. Je bent bijdehand genoeg om niet “kwizzut” te vervloeken want je bent ervan overtuigd dat dit prijzenswaardig initiatief een een- of tweejarige traditie moet worden, alhoewel jij bevreesd bent, getraumatiseerd te zijn na dit satanische dicteetje dat alle regionale, zelfs continentale grenzen overschrijdt.
6. Met een zucht van verlichting: “Dit heb ik overleefd!” en met een verkrampt handje, schuif jij afgetobd je schrijfgerei terzijde, verlangend naar het ijsgladde en besneeuwde paadje dat onder een vollemaan en omringd door nevelige – het mistte – weiden een rust uitstraalt, goed voor jouw gestreste zenuwen.