0411 Dictee woensdag 03 dec 2014 (14): dictee Castricum 2012 √ x

Dictee - dictees [0411]

Groot Dictee Castricum november 2012 (Auteur: Hanneke Klinkert)

Project X-party als zwaard van Damocles

1. In Haren, naar verluidt ooit de woonstee van de gerenommeerde Nederlandse auteur W.F. Hermans, die eind jaren vijftig lector fysische geografie werd aan de universiteit van Groningen, vond onlangs het opzienbarendste festijn aller tijden plaats.

2. Een naïeve adolescent creëerde via sociale media een festiviteit die gigantisch geëscaleerd is en een immense precedentwerking had.

3. Een ingenieuze schepper als Hermans zou een geraffineerde roman hierover  gecomponeerd hebben met behulp van contemporaine bronnen als weblogs en Facebook waarbij 'De donkere kamer van Damokles' [titel] gediskwalificeerd zou worden als simplistische literaire [GB ook: tt - doe in dictee 1 t] thriller.

4. In de hoofdrol zouden niet schizofrene Osewoudt en diens alter ego Dorbeck figureren maar het meisje Merthe en haar dubbelgangster Jackie in een viriele omgeving met verlopen macho’s en gehate delinquenten.

5. De discrepantie tussen de virtuele en reële werkelijkheid zou Merthe continu doen lijden aan hallucinaties en psychopathologisch gedrag waartegen geen kruid gewassen zou lijken.

6. Als saillant detail zou Hermans geen oedipus- maar een subtiel elektramotief geïntroduceerd hebben waarbij Merthe onder invloed van Jackie collaboreert met impulsieve ADHD'ers [GB in toelichting ook wel: adhd] van beiderlei kunne om haar buitenissige kameraden te elektrocuteren.

7. Het zwaard van Damocles hangt ditmaal niet aan een paardenhaar boven het hoofd van een hoveling van de tiran van Syracuse, noch boven dat van Osewoudt, maar aan een elektriciteitskabel boven justitiële inrichtingen, die de exponentiële groei van dit soort evenementen te allen tijde trachten te voorkomen.

8. Niettemin belandt Merthe na een spannende etappe, verbouwereerd door de dubieuze praktijken van Jackie, in woon-zorgcentrum De Boogaert [eigennaam] te Castricum en laat zij onverwijld een loyaliteitsverklaring uitgaan naar de rechterlijke macht met als consequentie dat venijnige Jackie op de Duinenboschweg gearresteerd wordt.

9. Ten slotte geschiedt de apotheose tijdens een door Jackie ontketend Project X-feest op de Bakkumer Zanderij: in de maneschijn worden wegens kortsluiting in de illuminatie van belendende percelen alle criminele lobbyisten geëlimineerd.

10. Hermans zou met deze postume toevoeging aan zijn oeuvre, waarvoor hij in 1971 de P.C. Hooftprijs kreeg, die hij nochtans arrogant weigerde, unaniem gelauwerd worden door de reclassering en
'Bureau Halt'.

 

 
 

0410 Dictee woensdag 03 dec 2014 (13): dictee Castricum 2014 √ x

Groot Dictee Castricum december 2014: Sint en Maarten (Auteur: Hanneke Klinkert)

NB Geannoteerd dictee beschikbaar: leentfaar@zeelandnet.nl of laat je op de maillijst 'Annotaties' zetten voor automatische toezending.

2025: het voorafgaande geldt niet meer!
De 'goedheiligman' is al gewijzigd in 'goedheilig man': dat was écht fout! 2025: GB en VD allebei goed!

1. Een nerveuze Sint-Nicolaas inspecteert, gekleed in zijn majestueuze habijt met gefronste wenkbrauwen zijn lege portemonnee in het goed geoutilleerde appartementencomplex Sans Souci.

2. Na een enerverende zeereis over de schuimende golven van de Atlantische Oceaan met een mammoettanker vol hinnikende paarden en gitzwart geschminkte pieten in maillots onder authentieke kostuums van fluorescerend geel velours, afgebiesd met goudbrokaat, was hij met boegeroep ontvangen op de Prins Hendrikkade in Amsterdam door een korps van antiracistische leuzen tetterende geblankette majorettes.

3. Hoewel de sint niet wilde dispereren en door de secularisatie, na een ambitieuze carrière als religieus bisschop van Myra, omgeschoold was tot profaan mecenas van Europa, vond hij het hartverscheurend dat zijn Zwarte Pieten zo hardhandig getreiterd en gekastijd werden dat hij onmiddellijk op zijn iPad googelde of hij elders enthousiaster ontvangen kon worden.

4. Nadat de marechaussee ge‐sms’t was, manoeuvreerde deze de stoet langs de applaudisserende menigte noordwaarts naar het
IJ-veer.

5. Vandaar racete een reddingsboot van de KNRM met het illustere gezelschap over het Noordhollands Kanaal tot de contouren van het Uitgeestermeer opdoemden waar de goedheilig man [ook aaneen!] onthaald werd op een concert van kwinkelerende regenwulpen, karekieten, kieviten, grutto’s en futen, dat hem meer fascineerde dan muziek van componisten als Brahms en Haydn.

6. Bij Akersloot stonden al limousines van Bob's Party Saloon klaar die de sint en zijn equipage met luid geclaxonneer verwelkomden en hem naar het met guirlandes versierde winkelcentrum in Castricum transporteerden.

7. Aldaar las de armzalige heilige op zijn iPhone ontgoocheld een
e-mail van zijn frauduleuze impresario dat hij failliet was en nu zelf de zwartepiet.

8. Gelukkig wordt hij opgevangen door de empathische locatiemanager van de dichtstbijzijnde particuliere serviceflat die in arren moede stagiaires van het Jac. P. Thijsse College en het Bonhoeffercollege op zijn dak stuurt om hem financieel soelaas te bieden.

9. Deze geëngageerde leerlingen doneren altruïstisch het boek ‘Een vlucht regenwulpen’ dat zij in het kader van de actie ‘Nederland leest’ zelf cadeau kregen.

10. Wellicht prefereren ze de flamboyante personages uit ‘Schuim’, de recentste roman van Robert Anker, boven de solipsistische adolescent uit het oeuvre van ornitholoog Maarten ‘t Hart.

 

 
 

0409 Dictee woensdag 03 dec 2014 (12): dictee Ditjes en datjes (9) √ x

Dictee - dictees [0409]

Ditjes en datjes (9)

A. In zeker verband schreef ik enige tijd geleden: ik ben niet niet-competitief. Dat betekent uiteindelijk (weer) competitief, maar wel met een zekere nuance, namelijk dat je die eigenschap in sterke mate bezit. De bezwaarmakers tegen mijn formulering hebben wel een punt.

B. Soms worden we bij een dictee verrast met een nieuw woord zoals croquembouche: kegelvormige toren van gevulde soesjes, vaak versierd met draden van karamel, als nagerecht. VD heeft dat woord pas in 2014 opgenomen! Uitspraak: kroh-kahm-boesj.

C. Nog zo'n woord is onesie: ruimzittend, uit één deel bestaand huis- of pyjamapak dat alleen hoofd, handen en voeten vrijlaat, gewoonlijk met een ritssluiting aan de voorkant, soms met een capuchon. Ook dit woord is pas in 2014 door VD toegevoegd! Als je de betekenis kent, wordt de uitspraak wat logischer: niet oo-nuh-sie of zoiets, maar
wahn-zie! Nu ook gevonden in de ALDI-reclame (damesonesie)!

D. Dicteeteksten moeten heel precies zijn. In een dictee kwamen voor 'tenue de ville' en 'tache de beauté'. De dicteeopsteller moet dan via de context duidelijk maken dat het enkelvoud van toepassing is en daarmee afgedwongen wordt, want anders zijn 'tenues de ville' en 'taches de beauté' ook goed. Ook zo'n mooi Frans woord is 'draperies d'amour', maar daarover geen twijfel: dat is altijd meervoud: wallen onder de ogen!

E. Die precisie wordt ook van de dicteeauteur gevraagd bij sommige sterkedranken. Zo moet je bij de Schotse en Canadese variant whisky, whisky's en whisky'tje schrijven, maar bij de Iers-Amerikaanse variant whiskey, whiskeys en whiskeytje. 't Is maar dat je het weet …

F. In een dictee kwam voor uiensojasaus. Dat lijkt heel dubieus: zou een saus van uiensoja moeten zijn. Bedoeld is echter een saus van uien en soja (verwisselbare begrippen). Daarom is de correcte schrijfwijze: uien-sojasaus, net als uien-basilicumsaus.

G. Voorheen vonden we in VD todolijst (actielijst). In de oVD is dat (weer: stiekem) aangepast tot to-dolijst(je), zoals het behoort! Wel: to do.

H. Een kwestie van een jaar geleden wil ik u niet onthouden. Soms zijn spellingkwesties heel subtiel. Zo hebben GB en VD 'halfopen' als bnw. Het is dus een halfopen deur, en: hij staarde me aan met halfopen mond. In dat dictee van een jaar geleden kwam echter voor: … bhv’ers met hun EHBO-koffers half open … In dat geval is 'half open' een bijwoordelijke bepaling, die je echt in twee woorden moet schrijven. Voor wie dat niet gelooft: zie VD, lemma 'half' 4 (bw.) onder nummer 2: de deur stond half open. Ook leuk: naar aanleiding van deze kwestie heeft VD vorig jaar in lemma keper 1 'half open passer' gewijzigd in 'halfopen passer'.

 
 

0408 Dictee woensdag 03 dec 2014 (11): dictee Rabobank West-Zeeuws-Vlaanderen √ x

Dictee - dictees [0408]

Klein Dictee van de Rabobank West-Zeeuws-Vlaanderen

Ooit zat ik in de Ledenraad van verderop genoemde bank. De toenmalige directeur suggereerde om eens een minidicteetje te houden op een ledenbijeenkomst of in de Ledenraad.

Het is er nooit van gekomen. Hierbij wel het dictee.

Het zou een invuldictee geweest zijn: de onderstreepte woorden zouden dan moeten zijn ingevuld.

1. U verwachtte al langer een dictee van mij natuurlijk. Welnu, hier is dan dat langverwachte dictee. De ledenraad is een mêlee van allerlei beroepen, van agrariër tot aa: accountant-administratieconsulent.

2. Onze bank heeft de afgelopen tijd nogal eens moeten slikken, zoals bij de problemen met de Libor-rente. Verder lopen onze bancaire zaken goed, verdwijnen er maar weinig pinautomaten, worden cheques nog maar mondjesmaat gebruikt en zuchten wij onder het toezicht van de DNB: De Nederlandsche Bank.

3. En nu gaan we misschien nog fuseren ook. We zullen bij onze
collega-ledenraadsleden uit Midden-Zeeuws-Vlaanderen en uit het oosten binnenkort te biecht gaan of we met die medeledenvertegenwoordigers op één lijn zitten.

RL

NB De Rabobanken Hulst, Terneuzen en West-Zeeuws-Vlaanderen zijn inmiddels gefuseerd tot Rabobank Zeeuws-Vlaanderen.
 

0407 Dictee woensdag 03 dec 2014 (10): dictee Voorronde Groot Soester Dictee 2014 √ x

Dictee - dictees [0407] 

Voorronde Groot Soester Dictee 2014
 
Oplossing - zie [0428]
Kies de juiste schrijfwijze:

1. traces, tracé's, tracés
2. statiefoto, staatsiefoto, staatiefoto
3. tragi-komedie, tragie-komedie, tragikomedie
4. glooiing, glooiïng, glooing
5. piramide, pyramide, pyramiede
6. typefout, tiepefout, tiepfout
7. kontrôle, contrôle, controle
8. kliëntèle, cliëntèle, clientèle
9. vermouth, vermout, vermoet
10. chique, chice, sjieke.

Wat (woord of woordgroep) is fout geschreven (precies één per zin)? Onderstreep dat.

1. Nadat de alcoholicus te veel bordeautjes achterovergeslagen had, zocht hij amok met zijn gedweeë eega.
 
2. In de bronstijd word je overal op de Veluwe geconfronteerd met de lokroep van de eland.
 
3. Met veel bravour pochte de havoleerling dat hij de infinitesimaalrekening een fluitje van een cent vond.
 
4. Het lik-op-stukbeleid dreigde aanvankelijk te worden geveto'd, maar een actie van lobbyisten voorkwam dit debacle.
 
5. Uit eigener beweging meldde de heroïneverslaafde zich bij het verafgelegen afkickcentrum.
 
6. De excentrieke Bussummer snoefde tegenover de lijpe Castricummer dat hij recentelijk op z'n sloffen de triatlon had gewonnen.
 
7. De collectie cd's en lp's van de monomane musicus liep in de vele duizenden en vulde alle wanden van zijn petieterige mobielhome.
 
8. Terwijl zijn neef zich wijdt aan een spelletje biljard, bingoot zijn chagrijnige oudoom liever.
 
9. Het waren niet zozeer de kwalijke schoolprestaties van zoonlief dan wel zijn torenhoge schulden die zijn ouders zorgen baarden.
 
10. Alle gelederen van de samenleving gaven acte de présence op de teraardebestelling van de alom geliefde glamourvorstin.

 
 

0406 Dictee woensdag 03 dec 2014 (9): Oefendictee 804 (deel 3 van 3) √ x

Dictee - dictees [0406]

Oefendictee 804 (deel 3 van 3)

Dictee 804, alinea 7-10.

7. Waaruit is coltan [zeldzaam erts: co­lum­biet + tantaliet] samengesteld? In de commedia dell'arte kom je steevast Harlekijn en Colombine tegen. Vanuit het Engels: commies zijn communisten. Commenten doe je op een website. Een commis de cuisine [zelfde mv.] is een leerling-kok onder de directe leiding van de chef de partie
[mv. chefs de partie of chef de parties - GB, VD]. Verhouden een aide de cuisine en een chef de cuisine zich net zo? Het hotel heeft een compleet nieuwe batterie [mv. + s] de cuisine [complete keukenuitzet] aangeschaft. Hebben alle popmuzikanten groupies? Het Commissariaat voor de Media heeft ingegrepen. Is iemand belatafelen hem op zijn commode [ladekast, latafel] geven? Nee. We kennen commissie- [bepaalde handeling] en omissiedelicten [strafbaar iets nalaten]. De Commonwealth is het Britse Gemenebest, de Commonwealth of Australia de Australische statenbond. Die Commune [Parijs, 1789] was geen commune. Hij werd communi consensu
[met algemeen goedvinden] bejubeld. Zij zijn in communio bonorum [gemeenschap van goederen] gehuwd.

8. Dit stuk moet comodo [rustig] gespeeld worden. De dicteecommunity stond écht op z'n kop! Zou een etentje ervanaf kunnen? Wat gaat dit op zijn [vgl. 11] elfendertigst … [op z'n janboerenfluitjes]. De personificatie van de Oost-Indische Compagnie (de OIC, de VOC was de Vereenigde Oost-Indische Compagnie en de WIC de West-Indische Compagnie) was Jan Compagnie. Muller en Compagnie wordt vaak afgekort als Muller en cie. of Muller & co. CNY is de genormeerde
valuta-aanduiding voor de renminbi yuan (munteenheid van China). Non-comparitie kan vervelende gevolgen hebben, net als no-show [beide; niet verschijnen]. Bij Emmer-Compascuum moet je denken aan gemeenschappelijke weidegrond. De kompel [mijnwerker] kreeg een compel [aanmaning]. Een goede taalgebruiker heeft competence [competentie: kennis van de moedertaal]. Soldaten noemen een compagnie een compie. Een dcc is een digitale compact cassette.

9. Zijn compliceclubje groeit alsmaar. Een compliment à crochet is een soort boemerang. Beschrijf het verschil eens tussen comprehensief [brugklasidee] en categoriaal onderwijs [havo, vwo, gymnasium, etc.]. Een compte-rendu is een financieel verslag. Vind je die c-print mooi [grafische kunstvorm met computer]? Een CT-scanner is een computertomograaf. Een comtoise(klok) was oorspronkelijk een hangklok, slingerklok uit de Franche-Comté. Een conan is genoemd naar Conan de barbaar. Conche [mengmachine]: je kunt er chocola mee maken (dat moet je meemaken), concha [doopschelp]: je kun ermee dopen. Wat een concieze [k, s, z] [beknopt] weergave! De bekendste concilies zijn het Concilie van Trente en het Tweede Vaticaans Concilie. De conchologie (conchyliologie) gaat over conchifera [k, ch] (schelpdieren) en conchyliën (schelp-, schaaldieren). Het computerwinkelen raakt meer en meer in. Hij is non compos mentis (niet goed bij zijn verstand).

10. De bekendste concordantie op de Bijbel is de Nederlandse Concordantie van Abraham Trommius, 1672-1691. Concordia discors: tweedrachtvolle eendracht. Musique concrète is concrete muziek. Bespreek de begrippen 'concretum pro abstracto' ['vlam' voor 'liefde'] en 'abstractum pro concreto' ['bewaking' voor 'gevangenbewaarders']. Een contrail [oh, ee] is een condensatiestreep (condensstreep). Verwar een verderf zaaiende condenser [voor ontploffingen] niet met een condensor (gasverdichter). Een conditioner is een crèmespoeling. Mag ik je conduitestaat eens even zien? Wat is een condor [4 onder par] bij golf(en)? Zwitserland, de VS en Australië zijn voorbeelden van statenbonden. Confituren zijn in suiker ingelegde, gekonfijte vruchten.

 
 

0405 Dictee woensdag 03 dec 2014 (8): Oefendictee 804 (deel 2 van 3) √ x

Dictee - dictees [0405]

Oefendictee 804 (deel 2 van 3)

Dictee 804, alinea 4 t/m 6.

4. Coccidiosis [kohk-sie] is een hoenderziekte veroorzaakt door kokken [ook: cocci, enk.: coccus]. Bloody mary, daiquiri en gin-fizz zijn cocktails. Die cockteaser [vrouw die man opgeilt] speelde in op zijn cockring [penisring]. Hoed je voor cocottetypes [prostituee]. Code rood is alarmfase drie. De codex argenteus is het enige handschrift van Wulfila's Gotische Bijbelvertaling. Het codex constitutionum was een van de vier delen van het onder keizer Justinianus tot stand gekomen Corpus Juris Civilis, verbindend sedert 534. Het Standaardnederlands is een voorbeeld van een standaardtaal. Kun je van coeurs de boeuf [ook: coeur de boeufs VD, tomaat] goed soep maken? Ik vind hem reuzecoewl (reuzecool). Volgens mij is een cofferdam
[bij tandheelkunde, scheepsbouw: klein droogdok] geen dam. Descartes zei het al: cogito, ergo computer (toevoeging: RL) sum. Oude radiotoestellen hadden een coherer [later vervangen door een detector]. Coilen [coil = spi­raal­tje van rag­fijn pla­ti­na­draad dat via een
katheter door de bloed­baan naar een zwak­ke uit­stul­ping in de
vaat­wand wordt ge­trans­por­teerd] kan levensreddend zijn. Een legioen was een cohortenleger.

5. Een coin de feu is een huisjasje. Coir [koo-juhr] is de handelsnaam voor kokosvezels als stof. Wat stelt coïre met een coitus interruptus nou helemaal voor? De cola wordt gemaakt op basis van kola-extract. Een collation is een zekere lichte maaltijd. Een CDO is een collaterized debt obligation (zoek maar op! - obli­ga­tie­le­ning met als on­der­pand een pak­ket­je ri­si­co­vol­le hypotheekobligaties). Die collega-econoom is mijn collega proximus [naaste]. De Hoge Colleges van Staat zijn de
Staten-Generaal, de Raad van State, de Algemene Rekenkamer en de Kanselarij van de Nederlandse Orde. De collegianten of Rijnsburgers waren volgelingen van de drie gebroeders Van der Codde te Warmond [een rijnsburger is een groentesoort]. In een collider worden materie en antimaterie op elkaar afgeschoten. Een collie [hond] kun je moeilijk als colli (mv. van collo) verzenden.

6. Die collierdraagster [kohl-jee] moet wel vermogend zijn. In België kennen ze het colloque singulier [zwijgplicht over gesprek met koning(in)]. Met collyrium kan een oogwassing (geen oorwassing!) bedoeld worden. Die vijfde colonne [aanhangers vijandelijke macht in eigen land] vormt een bedreiging. Wie heeft dat colorfieldpainting eigenlijk bedacht? Een COM is computer output on microfilm. Een combine is een maai-dorsmachine (GB). Hoe zijn combinoren!  gecombineerd? Met hoge schoenen. Met een cometarium maak je kometenbanen aanschouwelijk. Een comedo is een mee-eter, maar geen gast. Wat betekent, en hoe schrijf je 'coming backservice' [verdeling bedrijfslasten over de komende jaren]? En heeft dat te maken met een comeback? Nee. Dit is een comfy [comfortabel] zitkussen. Cometten is comète spelen. De Comédie-Française is de door de staat gesubsidieerde schouwburg in Parijs (officieel:
Théâtre-Français). Wat doen in België Comité I (inlichtingendiensten) en P [politiediensten]? Commercen is commerce spelen.