3796 Dictee woensdag 12-11-2025 (1) – dictee Groot Dordts Dictee 2025 √ x

Dictee – dictees [3796]

Groot Dordts Dictee 2025

Hoe warm het was en hoe ver [auteur: Wim Zeeders]

1. Bovenstaand citaat speelde mij door het hoofd toen eind juni jongstleden enkele meteorologische records werden verbroken en de transpiratiedruppels ongetwijfeld langs mijn atletisch figuur gegutst zouden zijn als ik niet een jaar eerder airconditioning had aangeschaft.

2. Heden ten dage wordt bovenstaande titel van dit Groot Dordts Dictee nogal eens gebruikt door of voor iemand die een bepaalde activiteit maar moeizaam volhoudt.

3. De woorden zijn ontleend aan de titel van een subhoofdstuk in een bekend boek dat – zowel door neerlandici als door anderen – beschouwd wordt als een klassieker in de Nederlandse literatuur [GB ook tt, niet in dictee - 2025 GB: samenstellingen altijd één t!].

4. Het betreft in feite een bundel essays, voor een groot deel gedurende zijn theologische opleiding geschreven door Nicolaas Beets, die zijn literaire werken, zowel prozaïsche als poëtische, publiceerde onder het pseudoniem Hildebrand; meerdere biografen wijdden in de loop der jaren een levensbeschrijving aan hem.

5. Enkele hoofdstukken uit Beets’ meest bekende pennenvrucht behoorden in de zestiger jaren tot de verplichte literatuur die ik in het voortgezet onderwijs heb moeten lezen voor mijn eindexamen Nederlands; overigens voor menige teenager een abominabele opdracht.
 
6. Het boek is bekend geworden vanwege zijn scherpe sociale satire en de wijze waarop de auteur met een zekere precisie de archetypische representanten van de gegoede Nederlandse burgerij met zijn dagelijkse gewoonten, pretenties, hypocrisie en komische gebreken en clichés vanuit gedetailleerde observaties wist te beschrijven.

7. Beets kon bijvoorbeeld in ellenlange zinnen uitweiden over zijn oom, bij wie hij zo-even tijdelijk zijn intrek genomen had en die als dagelijks procedé bij het voorbijkomen van de “wagen van tweeën”, waarmee hij de diligence of postkoets bedoelde, zijn zeer gewaardeerde bittertje nam; een spoortracé was er toen nog niet.

8. De verhalen spelen zich af in de
negentiende-eeuwse samenleving, waarin enige vorm van aristocratie geen uitzondering was; wat soms kon leiden tot geagiteerde reacties op een air van onaantastbaarheid bij bepaalde eigengereide figuren, die niet snel geëmotioneerd raakten.

9. Voor wie een indruk wil krijgen van de omstandigheden in deze glas-in-loodperiode van bijna twee eeuwen geleden en de wijze waarop deze door Beets is gedocumenteerd, zal het bedoelde boek, dat de titel Camera Obscura draagt, een geestverrijkende aanschaf zijn, zeker als je je als lezer één [hooguit nadruktekens, ‘een’ is beter: je kunt hier geen ‘uhn’ lezen] gaat voelen met de auteur.