3249 Dictee woensdag 26-04-2023 (2) – dictee BeNeDictee 2023-04 √

Dictee – dictees [3249]

BeNeDictee 2023-04

De 80 onderstreepte en vette woorden of woordgroepen moesten worden ingevuld.

Toelichting in blauw.

3 dicteealinea’s op zijn DIM's [Dictee-ineenflansmethode]

1. Een bezoek aan Parijs (auteur: Rein Leentfaar)

Toen we daar op bezoek waren, leidde ⁽⁰¹⁾ Parijs’ [bez.] ⁽⁰²⁾ maire [burgemeester] voor een ⁽⁰³⁾ Parijs [bnw.] inwonersgezelschap in de buurt van de ⁽⁰⁴⁾ Salpêtrière [groot oud gebouw in Parijs] een interessante herdenking van de toenmalige ⁽⁰⁵⁾ Cobra-groep [Copenhagen, Brussels, Amsterdam – groep Deense, Belgische en Nederlandse experimentele schilders en dichters].⁽⁰⁶⁾ Le tout Paris was uitgelopen. Er waren ⁽⁰⁷⁾ immortels [onsterfelijke, lid van 08] van de ⁽⁰⁸⁾ Académie française – die waren kind aan huis bij het
⁽⁰⁹⁾ Théâtre-Français [officiële naam], synoniem van
⁽¹⁰⁾ Comédie-Française [schouwburg Parijs] – getooid met een
⁽¹¹⁾ immortellenkrans [een immortelle is een strobloem]. De
⁽¹²⁾ apachemaffia [apache = straatbandiet in Parijs] lag trouwens op afstand op de loer in het vizier – maar dat wisten ze niet – van het
⁽¹³⁾ Deuxième Bureau [Tweede Bureau, Franse militaire inlichtingendienst – d b met kleine letters = eufemistisch: maîtresse] (niet gevestigd aan de ⁽¹⁴⁾ Quai d’Orsay [straat langs de Seine in Parijs] – daar is ⁽¹⁵⁾ BuZa [Ministerie – instelling – van Buitenlandse Zaken – ook: BZ – BiZa was Binnenlandse Zaken, thans: BZK, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties] gehuisvest). De ⁽¹⁶⁾ mp [minister-president] was er niet, die verbleef in het ⁽¹⁷⁾ Elysée [ambtswoning president Franse Republiek]. De ⁽¹⁸⁾ Notre-Dame
[van Parijs, kathedraal, afgebrand, wordt weer opgebouwd] werd vertegenwoordigd door een ⁽¹⁹⁾ quasimodo [zeer misvormd, lelijk, mannelijk persoon], een ⁽²⁰⁾ quasi-Quasimodo [met Q: klokkenluider van de Notre-Dame]. Terzijde: “⁽²¹⁾ Paris vaut bien une messe”
[Parijs is wel een mis waard], dat heeft ⁽²²⁾ Hendrik IV
[ook goed: Hendrik de Vierde] zeker zo nooit gezegd. De
⁽²³⁾ septembrisade [moordpartij gevangenen Parijs september 1792] vond bij de ⁽²⁴⁾ Bastille [gevangenis Parijs, 14 juli 1789 bestormd en met de grond gelijkgemaakt; symbool ancien régime] plaats in 1792 op ⁽²⁵⁾ rastaquouères [1900, Parijs, opschepper en snoever] en ander ⁽²⁶⁾ tuig van de richel [verachtelijk gespuis, vee of tuig van Laban]. Wist je trouwens dat de ⁽²⁷⁾ dauphin [titel kroonprins Frankrijk 1349-1830] gekuiste leerboeken gebruikte
‘‘⁽²⁸⁾ in [ook: ad] usum d/Delphini” [gecastigeerd, gekuist] ? Het klonk wel ⁽²⁹⁾ grandguignolesk [griezelig, luguber]: “⁽³⁰⁾ Enfin seuls!” [eindelijk samen alleen]. Voilà, au revoir!

2. De islam

Of je nu van de ⁽³¹⁾ islambashing [hevig bekritiseren] bent, of de islamofobie aanhangt en dus een ⁽³²⁾ islamgekkie bent of misschien ⁽³³⁾ dhimmitude [zelfopgelegde positieve grondhouding van
niet-moslims tegenover de islam] bezit, enige kennis van de islam kan nooit kwaad. Een broeder, die geeft ook wel een ⁽³⁴⁾ zakat, een aalmoes, is een mannelijk lid van de wereldwijde [islamitische gemeenschap] ⁽³⁵⁾ oemma. Vrijdag is een belangrijke dag: daarop roept de ⁽³⁶⁾ muezzin [moskeebeambte] de gelovigen op vanaf de minaret voor ⁽³⁷⁾ vrijdaggebed en -preek [wegens 38 is hier ‘vrijdag’ weggelaten], de ⁽³⁸⁾ khutbah. Die oproep heet ⁽³⁹⁾ adhan of ⁽⁴⁰⁾ azan, een tweede oproep heet ⁽⁴¹⁾ ikama [in de moskee zelf]. Die vindt plaats vlak voor aanvang van de ⁽⁴²⁾ salat, het rituele gebed. Nodig is voor de deelnemers de kleine wassing, de ⁽⁴³⁾ woedoe. De gebeden nemen een voorname plaats in, vijfmaal per dag: ⁽⁴⁴⁾ isha (nacht)
[in het Hebreeuwse Bijbelboek Genesis zijn isj en isja: man en mannin], ⁴⁵ fajr (ochtend), ⁽⁴⁶⁾ dhuhr [dhurrie = Indiase kelim] of ⁽⁴⁷⁾ dohr (rond de middag), ⁽⁴⁸⁾ asr (namiddag) en ⁽⁴⁹⁾ maghrib (avond). De jaartelling werkt met ⁽⁵⁰⁾ A.H., dat is ⁽⁵¹⁾ anno Hegirae [in het jaar van de islamitische jaartelling]. Je vindt de islam in de ⁽⁵²⁾ dar al islam
[de gezamenlijke landen en streken waar de islam de heersende godsdienst is]. Hun paradijs is de ⁽⁵³⁾ djenna (de hel is de
⁽⁵⁴⁾ jahannam), daar zetelen ook de ⁽⁵⁵⁾ hoeri’s [eeuwig jong blijvende maagd met gazelleogen], lokvogels voor de
⁽⁵⁶⁾ zelfopblaasjihadisten. De ⁽⁵⁷⁾ kafirs [ook: ⁽⁵⁸⁾ kufar = mv., 57 en 58: scheldwoorden] hangen vanuit de islam bezien de ⁽⁵⁹⁾ koefr, het ongeloof [bezien vanuit de islam], aan. In de ⁽⁶⁰⁾ prada-islam
[Prada is een Italiaans modehuis, gesticht in 1913 door de gebroeders Prada] spelen kleding en uiterlijke verzorging een belangrijke rol. Tot zover.

3. Een bezoek aan Suriname

⁽⁶¹⁾ Fokking [fucking], moest ik om snel na aankomst in Paramaribo aan een taxi te komen, ook nog ⁽⁶²⁾ tyuku’s (steekpenningen) betalen aan de ⁽⁶³⁾ Sranansprekende [ook: Sranang, Sranantongo, Sranangtongo] taxichauffeur. De rit was overigens wel boeiend: onderweg zag ik kinderen bezig met ⁽⁶⁴⁾ tikipaw, een pinkelspel [pinkelen = het jongensspel spelen waarbij een puntig (pinkel)houtje met een stok of plankje weggeslagen wordt] – een hinkelspel
[figuur met genummerde vakken op de grond tekenen] is
⁽⁶⁵⁾ dyompofutu en nog weer een ander kinderspel is ⁽⁶⁶⁾ dyul [kinderspel waarbij een rechthoekige figuur op de grond getekend wordt], zag ik een ⁽⁶⁷⁾ stondoifi [steenduif] vliegen, uitte een boze voorbijganger zijn woede via een ⁽⁶⁸⁾ tyuri, een zuigend of smakkend geluid. Dat eindigde goed: met een ⁽⁶⁹⁾ bradabrasa, een broederomhelzing. De gelaedeerde bleef koel en reageerde met:
“⁽⁷⁰⁾ No span!” [maak je niet druk, ook: no spang] Bij de ⁽⁷¹⁾ fayalobi (sierheester) vloog een ⁽⁷²⁾ gadotyo (godsvogeltje). Net voorbij een
⁽⁷³⁾ koeswe (anattoboom) zagen we een ⁽⁷⁴⁾ lukuman, een
⁽⁷⁵⁾ wintigeloofmedicijnman [ziener]. Er was ⁽⁷⁶⁾ teloh (gefrituurde cassave) te koop en ook ⁽⁷⁷⁾ krawkraw: dat zijn chips van de cassave. Nu over pakweg een half jaar wordt de ⁽⁷⁸⁾ srefidensi (onafhankelijkheid) van Suriname herdacht. Op de bestemming aangekomen, zocht ik snel mijn ⁽⁷⁹⁾ papaya (ligmat – het heeft ook een andere spelling met een andere uitspraak! – papaye) op. Einde verhaal (⁽⁸⁰⁾ tori).

 

 

 

 

3248 Dictee woensdag 26-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (920) √

Dictee – dictees [3248]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee april 2017 (4), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (920)

Oefendictee april 2017 (4)

1. De weigelia [plant] bloeit! Bericht van VD: linkbait en clickbait worden voortaan met 'ee' uitgesproken ('baisait' niet!). De juiste schrijfwijze van rondreizend, rondtrekkend is periëgetisch (niet: piri). Met '*qui*' (een selectie): quiche (taart, en quisse = kip), quiche lorraine [met spek en kaas], quick-and-dirty [snel, mindere kwaliteit, goedkoop], quickbreak [basketbal], quickie (vluggertje, tussendoortje), quickpil [zaadpil met een verkorte kiemperiode], quick ratio [liquiditeit onderneming], quickscan [globaal onderzoek], quickstep(pen) [dans, uit foxtrot voortgekomen], quicunque vult (ieder die wil), quid (wat?), quidam (snuiter) en quién sabe (saa-buh – wie weet?). Element 5 is boor (B), bohrium (Bh) is chemisch element 107 [h van hoog!] en een zeer kleine lengte-eenheid is de bohr (symbool: a₀ – nul). Zij is bokkegeil. Een bokpaal is een A-paal [dubbele telegraafpaal in de vorm van een A op een bocht van de weg]. Wat is een boksderdebeen [los been van een bok (hijswerktuig)] ? Deze bolleboos is een bollebof van de bazaar [= commissaris van de politie, bazaar = politiebureau, een bazarretje krijgen = een bekeuring]. Het bollenpellen (znw., VD) is bollen pellen [ww.]. Met de bolschup [schop] werd de bolschub [smal, vlezig, bladachtig deel van een bol] eruit gepeuterd. In de middeleeuwen had je bombardebombardementen [bombarde = kanon]. Mooi, die bombburst [waaiervormig uiteenspatten van de formatie] bij de vliegshow!

2. De trein was bommetjevol. Zijn 'elzen stok' en elzenstok' allebei goed? Ja, elzen(houten) ook bnw. Bon, we zijn akkoord: het is oké (OK). Een bonae fidei possessor is een bezitter te goeder trouw (als niet-eigenaar). De Bond is de Protestantenbond en de malthusiaanse bond wil geboortebeperking. De bondskanseliere legt verantwoording af aan de Bondsdag (We hebben het dan over de Bundesrepublik Deutschland of Bondsrepubliek Duitsland.) Een (gereformeerde)bonder is lidmaat van de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk [tegenwoordig: PKN, Protestantse Kerk in Nederland], verkort: Bond (zie lemma 'bondsman' = predikant). We zullen hem bon gré, mal gré (goed- of kwaadschiks, tegen wil en dank) kleinkrijgen. Het project startte bonis auspiciis (ook: bonis avibus) = onder goede voortekenen. Ik ga je eruit bonjouren. Hij grossierde in kwinkslagen, bon mots. We fiksen dat, B.C.D., bonum cum Deo [met Gods genade]. De afkorting van barones is: bar.es [dat schiet niet op! – ook Frans: baronne, zie alinea 5]. Ken je andere termen voor wat een wilhelmina-vooruit bezit? Jazeker, airbags, ballonnen, bloemkolen, bobbies, boobies, bumpers, curven (curves = vr. borsten, heupen en billen), gemoed [enk., mv.], harries, jetsers, toeters, joekels, jopen, koplampen, loezen, meloenen, memmen [van zogende vrouw], muggentietjes [kleine!], pluspunten , snoeptafel, (zo plat als een) strijkplank, tettenmie [ook: bh, beha], uiers, voorbumpers en welvingen of rondingen [borsten, billen, heupen]: zeg het maar! Mobiele wc: dixi, mv. dixi's, Rein dixit [dixit Rein] (heeft het gezegd).

3. We kennen de Koninklijke Boodschap [brief van de Koning – RL (staatsrechtelijke functie) – aan de Staten-Generaal] en de blijde boodschap [Bijbel, evangelie]. De pijl van de pijl-en-boog kwam als een pijl uit de boog. We dansten op de boogaloo [boe-guh-loe, g van goal] Zuid-Amerikaanse dansmuziek]. Die Boogschutters [mensen onder dat sterrenbeeld geboren – anders 'gewoon' boogschutters] mogen graag boogschutters [kleine vis] eten. Het is er botertje tot de boom (heel vroeger: boôm, bodem, onderlinge verstandhouding: uitstekend). Ik zal je de boonakker op leiden, oplezen [een uitbrander geven]. Boontjis zijn sperziebonen (in de oosterse keuken). Een boordevolletje is een over-'t-ij-kijkertje [tot aan de rand volgeschonken glas]. De boordwijdte is 37 [wijdte halsboord, bijv. bij coltrui]. Je weet dat bootleggen [bootleg oe maken = illegaal geproduceerde muziekopname] niet mag. Wat, drink jij, booze [alcoholhoudende drank]? Hij zweert bij een bobkapsel [met boblijn: haar recht afgeknipt en van achteren vaak korter dan opzij], zij bij (be)bop [stekeltjeskapsel]. Jan kon zijn bordvol niet op, Piet lustte wel borden vol. In de Provence kun je in bories [koepelvormige schuilplaats voor slecht weer] schuilen. Hij was born to be wild [in de wieg gelegd voor een ongeregeld, een onconventioneel leven], maar is nu een bornagain [fig.: wedergeboren] christen [vgl. gristen]. Wat is een gereformeerde borrel [koffie met een borrel erin]? In de café-sociëteit werd het borrelnootjeseffect [bij schudden komen de grootste 'bollen' boven] getoond.

4. Hij is nogal op-de-borst-klopperig. De BOS is de Boeddhistische Omroepstichting. De bosnegers (marrons) en boslandcreolen (een van hen was basya – SR: assistent van de dorpskapitein) hadden geen weet van de Bosatlas, laat staan van de Bosjes van Poot (Den Haag). Ken jij een Bosniak [lid van een van oorsprong Slavische, veelal islamitische bevolkingsgroep op de Balkan en in Turkije] uit Bosnië en Herzegovina? De Bosschenaar, een big boss (zijn secretaresse heeft een bosskey – daarmee bij computerspel, seks e.d. bij pc op het werk snel afsluiten, 'als de baas komt'), wilde een bossage aan zijn voorgevel [ruwe blokken natuursteen, etc.]. De rosse veldmuis heeft een rozegekleurde [VD] rug. Bosyaws is leishmaniasis [tropische ziekte, ook: aleppobuil]. Hij zou zijn lusten botvieren, zij zou het touw bot vieren. Dat spelletje schrijf je zo: croquet. Zijn er eigenlijk wel woorden met '*cque*'? Jazeker: acquest (aanwinst in huwelijk), giga- (10^9 – G), peta- (10^15 – P) en (tera)becquerel (10^12 – T) (eenheid: Bq), coquille(s) Saint-Jacques, Jacquerie (de grote boerenopstand van 1358 in Frankrijk – historische gebeurtenis), maître Jacques (manusje-van-alles), jacquet(kostuum), pain à la grecque (zeker Brussels brood), zanger Jacques Brel en dichter Jacques Perk.

5. B^onne! = barones, B^on = baron!

 

 

3247 Dictee dinsdag 25-04-2023 (1) - dictee Dictee van de dag (919) √

Dictee – dictees [3247]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee april 2017 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (919)

Oefendictee april 2017 (3)

1. Coccidiosis is een hoenderziekte etc. ... – ook coccidiose, veroorzaakt door kokken [coccus, mv. cocci]. Bij de [afko:] nto. (netto) moet ik altijd aan nettoregisterton (afko: nrt) denken. Gonokokken zijn bacteriën die gonorroe [druiper, ook gonorroea] veroorzaken. Deze ziekenhuiskok (multiresistente stafylokok) kan helemaal niet koken ... Hij zei 'dag vlinder' tegen de nymfale (dagvlinder). In zijn onesie [huis- of pyjamapak] kreeg hij een oneirische [ee – betreft dromen] ervaring over de te verwachten onera [lasten, belastingen]. Wat zijn oir [afstammelingen in rechte lijn] doet, is onoorbaar [ontoelaatbaar, onbehoorlijk]. Voor het out-of-the-boxdenken [znw.] moet je out of the box [buiten de gebaande paden] denken. Met '*oir*' (een selectie): tour d'ivoire (ivoren toren), toilette (tenue) de soirée (avondkleding),
Indo-Iraans (! – taal, net als Proto-Iraans),faire de la prose sans le savoir (proza schrijven zonder het zelf te weten), du terroir (regionaal), BBQ-accessoires, coir (koo-juhr – kokosvezels), ce vain travail de voir divers pays (die ijdele moeite om allerlei landen te gaan bekijken) en abus (détournement) de pouvoir (machtsmisbruik).

2. Pakoelie is geelharthout. Het panikkoren (hanenvoet) is verdwenen uit VD. Een brughagedis of tuatera heeft een pineaal [betrekking hebbend op de pijnappelklier] oog. De dure rachels [smalle plank, ook: rachter, rafter] waren een lelijke raggel [tegenvaller]. Mijn poging tot safe sex strandde op een sexcuus. Na het bevel 'staak het vuren' kan een staakt-het-vuren plaatsvinden. Wanneer bloeit de stegomyia? Nooit, het is een vlieg: gelekoortsverwekker! DMMP is dimethylmethylfosfonaat en een grondstof voor sarin(e) [zenuwgas]. De Witte Terreur is de terreur blanche en terra mater is Moeder Aarde. Kom, we gaan toiletmaken [infinitief: zich kleden, wat opknappen]. Op het Unicef-gala waren veel Unicef'ers. Mijn athomegevoel [nu aaneen] is anders dan vroeger! Leuk, die aloëetjes. Sommige orgels hebben voces angelicae [enk.: vox angelica, engelenstem]. Hij had een goatee [kinbaardje], droeg bootees [stevige laars, dikke zool] en na het birren (broek in reet, een wedgie geven) liet hij zijn booty [big booty = dikke reet, nog niet in wdb.] (ook wel: retteketet, posterieur, achterste, achterschip, bloterd, achtersteven, draaigat, kachelgat, naad of platgat) zien, erger nog: hij ging aan het moonen [ontblote achterwerk: belediging of grap]. Het verschil tussen XML [eXtensible Markup Language] en XHTML [eXtensible HyperText Markup Language] is HyperText.

3. Mooi, die chrysoberil, een edelsteen. Beril is een mineraal
(beryllium-aluminiumsilicaat), waarvan de heldere soorten als edelgesteenten gelden (aquamarijn, goudberil en smaragd). Het stond echt op het scoreblocje: aan een blinde geleidehond heb je niets! Wel: blindengeleidehond. Ik ben slechthorend en -ziend. Ik draag een groot sh-bord. De VKF is de Vlaamse Karatefederatie. Taekwondo is Koreaans karate. Enkele oosterse vechtsporten zijn: judo, karate, taekwondo en jiujitsu. La città eterna is de Eeuwige Stad, het eeuwige Rome, kortom: Rome. Bij de pizza Margherita dronken ze een margarita. Is de Staat der Nederlanden het schip van staat? In Rusland happen ze zakoeski bij de borrel. De Bosjesmannen en de bosjesjongens [wikkeljongens bij sigarenindustrie] aten bosjesmannenrijst [termieten]. De blijdenaanval op de stadsmuren was een succes(s)story [GB beide, VD alleen ss].

4. Dicteecompetitie Opwijk. Honderd invulwoorden. Als ik over elk woord een kwartier had mogen nadenken, had ik een paar fouten minder gehad, maar niet veel. Een curieus voorbeeld is 'ontchiquen', waar ik 'ontchiccen' had. Ik meende dat weleens zo gezien te hebben (wel: aerobiccen). Echter, men heeft die (inderdaad vreemde) uitzondering gemaakt dat je 'chic' schrijft als je 'sjiek' hoort en 'chique' als je 'sjieke' hoort. Dat is zo besloten omdat 'chicce' raar aandoet en vragen oproept over de uitspraak. Enig nadenken (als je daar tijd voor had gehad) leidt tot de conclusie dat je bij 'ontchiquen' echt de 'uh' hoort en dus is de juiste schrijfwijze 'ontchiquen' en niet 'ontchiccen'! Waarvan akte! Overigens: in de wdb. mis ik 'chique de la chique' (ook: sjiek de la sjiek; net als: chique de la friebel en sjiek de (la) friebel). Enne ... schrijft u 'chiquig' goed? Goed gokje: mictiemoment, mictie = urinelozing. Open Vld'er en Open Vld-lid moeten zonder streepje vooraan [wel: VLD]. Blunders: gerummyd (geen apostrof) en dixi's (niet: ie). Replikeren (niet: qu!) = repliceren = 'antwoorden' [wel: expliqueren = expliceren!] Broederschool [broeders] en zustersschool (nonnen) naast zusterschool ['bevriende' school]! Dom: bij lange (los), petticoatje (niet: y) en de mist ingaan (met 22 fouten).

 

3246 Dictee maandag 24-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (918) √

Dictee – dictees [3246]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee april 2017 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (918)

Oefendictee april 2017 (2)

1. Is Etten-Leur het Haagje van Breda? De QR-code of blokjescode staat voor 'quick response code'. Met 'mio*': mio (miljoen), mioceen (geologisch tijdperk), mio conto (conto mio) ((van, op) mijn rekening), miosis (pupilvernauwing) en [extra] mi-parti (in tweeën verdeeld, voor de helft). Met 'myo*' (een selectie): myocard(ium) = hartspier, myocardinfarct = hartinfarct, myocarditis = ontsteking van het spierweefsel van het hart, myocardose = aandoening van de hartspier, die niet op een ontsteking teruggaat, myogeen = afkomstig van een spier, myoglobine = eiwit in spieren, myograaf: spierbewegingen registreren, myomeer = spiersegment, myoom = vleesboom, myoop = bijziend, myopie = bijziendheid, myopathie = spierziekte, myorrhexis = spierscheuring, myoscoop = meten elektrische stroom bij samentrekken spieren, myosine = eiwit in spieren, myositis = spierontsteking, myosotis(!) = vergeet-mij-nietje, myotomie = het in- of doorsnijden van een spier en [extra] MYR = genormeerde
valuta-aanduiding voor ringgit (munteenheid van Maleisië – Malaysia).

2. Ik ben Pikkie Tanis, 35 jaar oud, en woon sinds mensenheugenis in
's-Hertogenbosch. Hij kwam uit Dublin en was een wild schoffelende tuin-Ier(!). De piesemopsantee is het toilet, de wc. Dat woord komt van 'puis-je m'absenter?'. De amphigouris [gedicht, klinkt goed, betekent niets] ken je wel, hij gaf er enkele ten beste. Met 'amf*' (een selectie): amfibie, amfion (toonkunstenaar), amfiprostylos (Griekse tempel), amfitheater, amfitryon (gulle gastheer), amfoor = amfora (vaas of kruik). Goed is zij niet, niettemin is zij niet te min voor mij. Nog Frans zijn: hôtel garni, grand hôtel, maître d' (maître d'hôtel) en table d'hôte. Ik heet Ad Hoc en ik run een ad-hocgebouwenbeheersmaatschappij. GB is een drukbeklant woordenboek. De wibocri is de witteboordencriminaliteit. De oemma is de wereldwijde islamitische gemeenschap. Crimefighter, het is een crime, crimen laesae majestatis [majesteitsschennis, hoogverraad], een beau crime [een mooie misdaad], een crime passionnel [passiemoord] en een krimi ... [misdaadfilm, misdaadroman].

3. Na het tai chi, het tai-chiën, kun je zeggen ik heb getai-chied. De Rapaljepartij met zijn rapaljanen zal toch niet helemaal uit rapaille en rapaillepolitici bestaan? De strijd tussen de preciezen en de rekkelijken, de papieren-VD'ers en de online-VD-adepten is nog lang niet geluwd. Zeeangst is zee-engte(!). We hebben snip-snap en ju-ju gespeeld. Men zegt dat hij een echte royalty's-expert is. Het journey's end wordt nog als Engels ervaren, net als de ladies' night. Dit compromis is à la belge [langdurig onderhandelen, veel geven en nemen] tot stand gekomen. Ze aten oordjesbrood en geltharing. Als je met de trojka naar de dancing gaat, kun je op muziek van de balalaika [Russisch driehoekig snaarinstrument met vlakke klankbodem] de sirtaki dansen. We gaan volgens Toon Hermans op vakantie naar de Mediterranée [NL-spelling, FR: Méditerranée]. Dit PvdA-lid is een echte rode vruchtenteler, tevens ook wel rodevruchtenteler.

4. Hoeveel van onze lady's gaan er naar de ladies' night, die ladies' nighthappening [uitzondering!]? De luitmuziek was erg luid. Schrijf goed: grens- of reinsteen, bak- of rijnsteen, rijshout en reisstrijkijzer. In onvervalst Platamsterdams [taal] trok hij van leer tegen die
laag-bij-de-grondse plat-Amsterdamse [bnw.] streken. Hij is een boude boutschieter (eendenjager). Hoe benoemen we zijn toestand: is hij ape-, torre- of toeterzat? Tussen de E- en de G'tjes heeft hij in de F'jes gespeeld. Drugs kun je shotten (zichzelf inspuiten – sjotten is voetballen). GBH (ook geherinterpreteerd als Engels: grievous bodily harm) is GHB (gammahydroxybutyraat, gammahydroxyboterzuur: een partydrug). In een doom-and-gloomverhaal [GB] zit veel doom en gloom [VD]. Zo'n ka'i òrgel (SR: draaiorgel) klinkt inderdaad buitengewoon vrolijk. Karyogamie [versmelting van celkernen] heeft niks met yoga te maken ... In Brazilië betaal je met reals [BRL, voorheen: cruzeiro's]. Hij kent de Antilliaanse penshonadowetgeving op z'n duimpje. In poculis [bij een drinkgelag] kun je inter pocula [onder het drinken van een glaasje] poculeren [beker rond laten gaan]. Geef mij maar een syrahtje (shirazje – wijnstok, ook rode wijn). De
water-en-vuurbaas was Waterman [sterrenbeeld]. Een yu di Kòrsou is letterlijk een kind van Curaçao, iemand die op het eiland geboren is. Waar zit VD ernaast bij lemma 'hesychast'? Grieks-katholieke kerk [VD verder 5x wel goed met k! – 2023 alles OK!]. We zouden de wind (, de scheidsrechter) en het tij meehebben [mee hebben – los – mag ook, Taaladvies]. Zijn optreden was meer dan méritoire [verdienstelijk]. Het huwelijk was een méprise [dwaling, vergissing]. We hebben een tweedehands-MiG-23 [ook wel los, klemtoon, ook wel 2e-hands- of 2de-hands – GB] gekocht. Is zo'n wrongful life [met ernstige genetische afwijkingen] wel de moeite waard? De penny dreadful [goedkope horrorroman, stuiversroman] was doorspekt met wishful thinking [wensdenken]. Een franchiser en de economiser (rest z! – maar: merchandiser + vitaliser!). Een lamyai is een longan, een vrucht.

 

3245 Dictee zondag 23-04-2023 (3) – dictee 9e Groot Roparun Dictee Breda 2023 √

Dictee – dictees [3245]

9e Groot Roparun Dictee Breda 2023

Zeg je ‘Vermeer’ … [auteur: Otto Knitel – puntjes en aanhalingstekens niet genoemd of verplicht – cursief zou ook kunnen – de titel hoorde er niet bij]

1. d/Dan weet je hoe minutieus de artistieke meester zijn brijachtige olieverf mengde, alvorens zijn eerste, esthetisch en perspectivisch verantwoorde, penseelstreek op het voorgegreinde [greinen: ruw maken, korrel krijgen, oneffen worden] canvas van zijn spieramen [raam voor schilderdoek] belandde.

2. Dan zie je gotische [vgl. gotiek] trapgevels, zonder gebeeldhouwde festoenen [bouwkunde: slinger, guirlande van bijv. bloemen] of buitenissige risalieten [vooruitspringend deel van een gebouw over de hele hoogte], met glas-in-loodraampjes [vgl. glas in lood] aan verstilde straatjes, waar vlijtige vrouwen zich schrobbend hebben neergevlijd op een plaveisel van ongeglazuurde keitjes.

3. Dan bewonder je idyllische interieurs met adellijk aandoende vrouwen in somtijds allegorische composities. Hun kledingkleuren gekozen en belicht door een caravaggist [schilderen met licht/donker – clair-obscur, chiaroscuro] pur sang: het ultramarijn( )blauw [GB/VD – znw. en bnw.] van de Afghaanse lapis lazuli [blauw edelgesteente, (l)azuursteen], het frêle strogeel en het rood van de Zeeuwse meekrap [kruid, ook: mede].

4. Dan crasht na [letters] één [niet ‘uhn’ gelezen] dag de museumwebsite door een steile groeicurve in het bezoekersaantal. Door die klunzige limieten [grenzen] visten veel geïrriteerde geïnteresseerden achter het net omdat de geüpdatete ticketshop juist na [evt. ná – met nadruk gelezen] dat cruciale intermezzootje, uitverkocht bleek.

5. Dan hoor je koutende bezoekers, queueënd [een rij maken] langs tegeltableaus die oorspronkelijk in sgraffitodecoraties [vgl. graffiti, graffito] gedacht waren. Voortschrijdend door neorenaissancistische gangen, opgesmukt met eclectisch [het beste uitkiezend] stucwerk [vgl. stuccen = stuken], bereiken zij hun exquisietste [uitgelezen, voortreffelijk] moment bij het oeuvre van [cijfers] 28 ravissante schilderijen.

6. Dan zit je in 2023 [jaartal in cijfers] met kromme tenen als excentrieke hobbyisten op televisie, sans gêne [ongegeneerd] en met veel gewauwel [geklets], abstracte macraméwerken [znw., met ww. macrameeën is macrameewerk ook zeer verdedigbaar] en psychedelische [bewustzijnsverruimend] kleurplaten als op Vermeer geïmproviseerd komen opsolferen [iemand iets bedrieglijk of tegen zijn zin opdringen, van solfer, sulfer = zwavel].

7. Dan denk je aan melkquota en stikstofperikelen. Pernicieuze [verderfelijk, nadelig, schadelijk] problemen waar Vermeers melkmeisje [GB/VD, de titel van het schilderij is officieel: Het melkmeisje, ook: De keuken- of melkmeid, internet] nimmer over hoorde. Haar melk kwam van gradiënt- en kruidenrijk grasland [gradiënt, znw. = overgang tussen twee gebieden, en gradiënt slaat op ‘rijk’ en niet op grasland] rond Delft, dat heden ten dage onmiddellijk het predicaat natuurdomein met biolabel zou verkrijgen.

8. Dan memoreer je een louter gelauwerd auteur als Marcel Proust [telde niet mee]. Na zijn bezoek aan het Mauritshuis te ‘s-Gravenhage roemde hij het door Vermeer gecreëerde ‘Gezicht op Delft’ [aanhalingstekens niet verplicht, cursief zou ook kunnen] als het mooiste schilderij van de wereld.

9. [Shoot-out Specialisten]

Inchoatief [een aanvangende handeling of overgang in een andere toestand aangevend] keelschrapen voor het alveolair [tongpunt tegen de tandkassen] declameren van glossemen [kleinste taaleenheid die een betekenis kan dragen] in amfibrachysvorm [drielettergrepige versvoet, mv. amfibrachen, bnw. amfibrachisch] tast frequent de orofarynx [mond-keelholte – nasofarynx = neusholte] aan. Bij topische [plaatselijke] scintigrafie [scanning] vindt men vaak ubiquitaire [overal verspreid voorkomende] scabieuze [schurftig, van scabiës] purpura [medisch: aandoening bestaande in kleine, puntvormige bloeduitstortingen in huid of slijmvliezen, geen mv.], incidenteel gecombineerd met leucisme [pigmenttekort in huid en ogen], bradycardie [te trage hartslag, antoniem: tachycardie] en zelfs poikilotherme [van dieren: koudbloedig] verschijnselen.

 

 

3244 Dictee zondag 23-04-2023 (3) – dictee Dictee Finale Basisscholen Harderwijk-Ermelo groep 6, 2023 √

Dictee – dictees [3244]

Dictee Finale Basisscholen Harderwijk/Ermelo groep 6, 2023

De vet en cursief gedrukte woorden (34 + 10) moesten worden ingevuld.

Mobieltje (auteur: Peter Voorbergen)

1. Iedereen heeft er een. Geen mens kan meer zonder. Nou ja, misschien nog wel als je 10 of 11 bent.

2. Het lijkt gewoon, maar het is en blijft een fascinerend¹ apparaat. Een plaatje ter grootte² van een dun boekje dat jou met de uiteinden van onze planeet verbindt.

3. Is jouw³ mobieltje ook zo’n toverdoos? Waarmee je fotografeert en filmt als een echte regisseur⁴. Je communiceert⁵ online met je klasgenoten, stuurt een felicitatie⁶ naar je grote neef die achttien⁷ jaar is geworden en kijkt of het voetbaltoernooi⁸ van vanmiddag niet afgeblazen wordt door de regen.

4. De laatste tijd wordt gediscussieerd⁹ over het gebruik van mobieltjes in de klas. “Onmiddellijk¹⁰ verbieden”, zegt de een. “ niet doen”, roept een ander in extase¹¹. “Dat is niet reëel¹². En je kunt de lessen er fantastisch¹³ mee verrijken¹⁴”.

5. Wat vind¹⁵ jij? Leidt¹⁶ het je misschien¹⁷ af als je stiekem¹⁸ een berichtje stuurt? Of slaat de nervositeit¹⁹ toe als je je elektronische²⁰ kameraad niet binnen handbereik²¹ hebt?

6. Nee, je kunt in de klas niet gamen²² of de hele les naar exotische²³ filmpjes zitten koekeloeren²⁴. Maar filmpjes kunnen ook heel informatief²⁵ zijn, waardoor je kennis zienderogen²⁶ toeneemt. Met sommige spelletjes kun je je geheugen trainen²⁷ of je reactiesnelheid²⁸ vergroten.

7. Dus moeten we het gebruik in de klas toejuichen²⁹? Wie het weet, mag het zeggen.

8. Maar nu een heel andere kwestie. Mensen zijn sociale³⁰ wezens. Dat is wat anders dan social media. Intelligentie³¹ bouw je óók op in direct contact met anderen. Door te luisteren en van gedachten te wisselen met je vrienden, met je meester of juf. Dat mag je je ouders ook wel voorhouden als ze tijdens de lunch³² weer eens met hun telefoon bezig zijn.

9. Je mobiel en andere apparaten, zijn slechts³³ dode dingen om je te helpen en het leven te vergemakkelijken³⁴. Maar het echte leven doe je samen.

Shoot-out

10. Tientallen¹ jaren geleden zijn er al romans verschenen die een angstaanjagende² toekomst beschreven. Een toekomst waar het leven wordt beheerst³ door robots. Paste je je aan, dan kreeg je een medaille⁴. Zo niet dan werd het straf. En als je vluchtte⁵ maar werd gesignaleerd⁶ en gearresteerd⁷ werd je gehersenspoeld⁸ of erger. Laten we hopen dat we dat niveau⁹ van kunstmatige intelligentie niet bereiken en dat het bij sciencefiction¹⁰ blijft.

 

3243 Dictee zondag 23-04-2023 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 255 RL √

Dictee – dictees [3243]

Wekelijkse dicteetest 255 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 755

1. Onze …………… draagt een ……………...

a. Prins Carnaval                             Prinsenmuts

b. prins Carnaval                             prinsenmuts

c. Prins Carnaval                             prinsenmuts

2. Die ………….. geilen op ……………....

a. corpsballen                               sterkedrank

b. korpsballen                              sterke drank

c. corpsballen                               sterke drank

3. De afkorting van …………. is ……………..

a. daar aan voorafgaand                     d.a.v.

b. daaraan voorafgaand                      d.a.v.

c. daaraan voorafgaand                      dav.

4. Vraagje: …………., doe je dat met een …………?

a. internetbellen                        smartfone

b. internet bellen                       smartphone

c. internetbellen                        smartphone

5. Die …………. tekst, was die op ………… (= zeker papier) 

gedrukt?

a. Middelnederlandse            oudhollands

b. Middel-nederlandse           oud-Hollands

c. Middelnederlandse            oud-hollands

6. Sommigen schrijven ‘Jiddisj’ (I), anderen ‘Jiddisch’ (II).

a. Alleen I is goed.

b. Alleen II is goed.

c. I en II zijn beide goed.

7. In 1588 werd de ……….. der Zeven …………. Nederlanden 

opgericht

a. Republiek                            verenigde

b. Republiek                           Verenigde

c. republiek                             verenigde

8. In 1618 besluit de ………… van Dordrecht dat er een ………….. 

moet komen.

a. Synode                                  Statenvertaling

b. synode                                   Statenvertaling

c. synode                                   statenvertaling

9. Het …………. gold in de …………. Nederlanden.

a. Verkavelings-Vlaams                           Zuidelijke

b. Verkavelingsvlaams                             zuidelijke

c. Verkavelingsvlaams                             Zuidelijke

10. Het ………… wordt door alle …………. verfoeid.

a. Witte boekje                                    dictee-ettertjes

b. Witte Boekje                                   dictee-ettertjes

c. Witte Boekje                                   dicteeëttertjes

 

Oplossingen [255]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [255]

1c 2a 3b 4c 5a 6c 7b 8a 9c 10b

Contact: leentfaarrein@gmail.com