donderdag 29 december 2022

3086 Dictee zondag 01-01-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (805) √

Dictee – dictees [3086]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 052, geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (805)

Van je ras, ras, ras, rijdt de koning door de plas …

1. Mijn betovergrootvader was een kosmopoliet en heette Jan. Na de ontvangen erfenis was hij boven Jan. Bijna al zijn nazaten he(et)ten ook Jan. Het is een hele lijst: Jan Soldaat, de vechtersbaas en dus een hele jan, Jantje Contantje, bij hem is het altijd jan-contant. Zijn pendant is Jan Krediet, die aan Jan en alleman leent en dus beslist geen jankrent is. Jan Kordaat is geen Jan met de pet, die er zich met een jantje-van-leiden – een doorsnee-Nederlander – van afmaakt. Jan Publiek was een trouwe schouwburgbezoeker. Hij vond het mooi als Jan Boezeroen voor Jan Joker stond, beter gezegd voor Jan Rap en z'n maat – het schorr(i)emorrie, pejoratief (ongunstig): tuig van de richel – of anders voor Piet Snot, die een januskop heeft en neefjes, die een pietje-precies en een jantje-secuur zijn. Dan was er ook nog een
jantje-contrarie, die alles op z'n janboerenfluitjes deed. Jan Splinter kwam wel door de winter en was daarom geen janongeluk.

2. Het is niet je van het en ook niet je dat. Ze speelden op boerenfluitjes vanjewelste (GB in toelichting ook: van jewelste, van je welste). Zou u te gelegener tijd te mijnen burele willen verschijnen? Anders moet ik u vragen, of u te mijnent een uitvoerige verklaring wilt afleggen. Ik wil u spreken over u beider mijn en dijn.

3. De plebaan-deken vierde zijn twaalf-en-een-halfjarig bestaan. Hij was dus al twaalf en een half jaar actief. Bij de jubileumsoiree gingen er drie en een halve – je mag ook zeggen drieënhalve – fles rosé(wijn) en zesdehalve (= vijfenhalve) fles whip [warme drank] doorheen, naast dame-jeannes (demi-johns: mandfles, ook: dameraan) gevuld met andalusiër (wijn uit Zuid-Spanje) en asti spumante [mousserende wijn], afkomstig uit de Italiaanse stad Asti in Piëmont (= Ned.; T.adv. ook: Piemonte = It. – Piemontees = inwoner en taal). De Heilige Hubertus (afko: H. Hubertus, Sint-Hubertus) is beschermheilige van de jacht, de heilige hermandad [politie] beschermt onszelf, ons allen.

4. Er waren personen van beiderlei kunne, maar vooral ook veel geblondeerde papenhaters. Miss België mocht mooi niet meedoen aan de Miss Hollandverkiezing, ook niet toen ze haar hogehoed (hoge hoed) opzette en daaruit een onvervalst konijn toverde. Laat Europees recht dat toe?

5. Het was sjeik Ali, die de olieproductie terugbracht. De OPEC had hem geautoriseerd (ge(vol)machtigd). Het sm is sadomasochisme, genoemd naar markies De Sade (1740-1814, die niet meer in VD).

6. Geeft in een geëmancipeerde samenleving de man de vrouw het jawoord of omgekeerd? In de politiek gaat dat anders: daar geeft de kiezer zijn ja-stem aan de partij, voor zolang het duurt. In een Postbus 51-spotje werd blauweknoopgedrag [blauwe knoop = geen alcohol, ook: plantje] als crème de la crème [het beste] aangeduid.

7. Jongens – en meisjes – van Jan de Witt worden ook jarig. Er is dan sprake van een jarige job of een jarige jet. Je kunt iemand ook van jetje geven [ervan langs – VD aaneen! – , een pak slaag] geven, en verder zo arm zijn als Job. Sta je daar dan toch maar mooi voor Jan Joker met dat gebreakdance [gebreakdans] bij die rockmuziek.

8. De ING (niet in wdb.) is een zware jongen in de AEX-index [Amsterdam Exchange Index] met als gevolg dat de beursbarometer alleen al door de ING-winst zes punten hoger sloot. De
Dow-Jonesindex [van: Dow-Jones, al met –] kan pas morgen reageren. Trouwens: in welk jaar zou dat gespeeld hebben? Antwoord: in 2007. De eersteklasverteller (eersteklas verteller) had getracht zijn gedachtespinsels in wc-graffiti [watercloset] te verwoorden.

9. De kalveren dansen op het ijs als Pasen en Pinksteren op één dag vallen, met sint-juttemis dus.

10. De voormalige BVD, de Binnenlandse Veiligheidsdienst, was een zusje van de Stasi [Staats Sicherheitsdienst, geheime dienst in de voormalige DDR] en de KGB [Sovjet-Unie, later FSB].

11. Jobhoppen [regelmatig van baan veranderen voor een betere positie] is in. In een recente recensie heeft Joost mag (het) weten wie, dat nog eens herhaald.

12. Veel Indiëliteratuur (GB ook: tt; jury's: meestal één t! – doe dat!] staat op cd-rom [compact disc]. Ook die over de reanimatie van de sylfen (luchtgeesten), althans volgens het systeem van Paracelsus.

13. Op de boonakker kun je in de bonen raken. Tegenwoordig doe je dat liever met paddo's en lsd-trips [lysergsäurediäthylamid, lysergeenzuurdi-ethylamide].

14. Criminelen aanbidden vaak het gouden kalf of de mammon. De pluk-ze-wet – waaraan we geen jota of tittel moeten willen veranderen – zorgt ervoor, dat ze soms zwarte sneeuw zien.

15. Hij was een kuise jozef en zij liep bij de logopediste. Ze waren een stel als Jut en Jul.

16. Het CNV [Christelijk Nationaal Vakverbond] had ooit zestigduizend driehonderd leden, voorwaar geen kattenpis of -drek.

17. "Kat in 't bakkie", riepen de Ajaxaanhangers. Maar het was kantje boord, dat de club zich nog de zege kon toe-eigenen. De supporters knepen hun handen dicht en de katjes in het donker. Dat laatste is overduidelijk een zeugma [zekere stijlfiguur = syllepsis], net als het uitgesproken: "Hier zet men koffie en over."

18. Heb je ook dit keer weer veel fouten gemaakt? Van je hela, hola, houd er de moed maar in! En daarom treuren we maar niet …

 


woensdag 28 december 2022

3085 Dictee zaterdag 31-12-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (804) √

Dictee – dictees [3085]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 053, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (804)

Vossen hebben holen, dicteefanaten woordenboeken

1. Oerburgerlijk en oer-Hollands waren de coming-outverhalen [outing, uit de kast komen – coming-out, outing]. Ze brachten de verteller in diskrediet, omdat hij hiervoor een dranklokaal op de verkeerde locatie had uitgekozen.

2. Bedden en bestellingen kun je afhalen, maar de scherpe kantjes moet je eraf halen. Je kunt er ook de kantjes van af lopen, met name als je door de WAO [Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering] in een WAO-gat gevallen bent. Ook in Leiden kun je je kandjes [kandidaatsexamen] halen. NB De kantjes aflopen = alles nauwgezet nagaan.

3. Vechten kun je op het scherp [niet: + st] van de snede. Een lemmet – meervoud lemmeten – is het snijdende deel van een mes. In dat kader moeten beslist nog vermeld worden: de stiletto [mes met scharnier, vgl. stiletto(hak)], het stanleymes [= cutter, met verwisselbaar lemmet], de kukri – het wapen van de Gurkha's, het bereimes – een trekmes met een recht lemmet – en de bistouri – een operatiemes. Een mes kan ook slöjdgereedschap [slöjd = kinderen laten werken met karton, klei en hout] zijn.

4. Het lijkt erop dat het uptempogedeelte van de rapsodie voetje voor voetje gespeeld werd.

5. De kabinetten-Lubbers hebben het anti-CDA-sentiment en de
VVD-winst in de kaart gespeeld.

6. Je maakt het saillant wat romiger met crème fraîche [zurige room, BE: slagroom] of crème fouettée [slagroom] en klaar is Kees. De trap lag vol drab.

7. De assistent-bondscoach was niet meer dan vliegende kiep. Op de keper beschouwd was zijn keeper, de doelman, niet meer dan een doorsneedoelverdediger, gehuwd met een doorsnee-echtgenote, een
doorsnee-Nederlandse, die van patates frites met fritessaus (frietsaus) hield.

8. In krap een uur was alles aan kant gemaakt. Hoed af en chapeau!

9. Al tig keer was het affichetje met reclame voor de pick-up in het ongerede geraakt.

10. De blueszanger had succes met zijn bluesy song [lijkend op bluesmuziek] , ten gehore gebracht in de lousy [belabberd, armoedig; niet in wdb.: luizig, vol luizen] lounge [hal van een hotel, ook: muzieksoort].

11. De standaardstudiefinanciering voldoet niet meer als contemporain [hedendaags] confectieartikel.

12. De PKN, de Protestantse Kerk in Nederland, heeft de Bijbel als enig richtsnoer.

13. Voor ballads heb je een balladzanger nodig, voor ouderwetse balladen een balladezanger [+ n/s].

14. Het geestelijk leven in Engeland kent ups-and-downs, dat in Nederland ups en downs.

15. Bij het vraag-en-antwoordspel [vraag en antwoord] speelde de
kip-of-eikwestie [kip of ei] een epochemachende [uitermate belangrijk] rol. Enkelen uit de Turks-Koerdische gemeenschap hebben van kindsbeen af gejeremieerd [geklaagd].

16. Hij had een tic [zenuwtrek], maar niet een cola-tic of sinas-tic. Had hij een tik van de molen gehad? De Kerstman en Sinterklaas – de goedheilig man [GB ook aaneen!] – gaan vaak op bezoek bij Klaas Vaak.

17. Die laatste was een stijve, houten klaas, met wie je je niet het schompes of het apelazarus kon lachen. Een stijf mens dus, waarbij een jantje-secuur snel voor Piet Snot stond. Tijdens de New Yorkse lunch werd een non-fictieboek [non-fictie] met bijbehorend filmscript getoond.

18. De doctor met een graad in de zoöfarmacognosie zag meer dan één graat [probleem] in de tomtom [pindasoepbestanddeel].

19. De staatssecretaris van Vreemdelingenzaken en de minister van Defensie maakten samen – en met beider eega's – een grand tour door Frankrijk, Zwitserland, Italië en Duitsland.

20. Het oxidebegrip behelst een verbinding van zuurstof met een ander chemisch element.

21. De hbs-lerares had ook een huppelakte [voor gymnastiek]. Bij haar huwelijk werden hijlikmakers [koek, ook: heiligmaker] geserveerd. In de hazennacht [met weinig nachtrust] genoot de halbstarke [nozem] bij de hardtrance [vorm van trance, muziek] van veel halvanaise [mayonaise met lager suiker- of vetgehalte] op de friet.

22. Gelanceerd en op weg naar de heliopauze, de grens van de heliosfeer, om de houseparty bij de hiërogamie [huwelijk van een goedheid] van enkele goden bij te wonen, werd de heresiarch [aartsketter] , die vroeger tot de hesychasten [monnik, contemplatie] behoorde, vergezeld door een hortulanus [beheerder hortus, tuin], die hooftiaans [dichter P.C. Hooft] een hibernakel [winterknop] droeg.

23. Hyperbaton ['de niet voor zijn taak berekende inspecteur' – ook: tangconstructie] is een bekende term uit de stijlleer [doorbreken logische zinsvolgorde], hypnobatie is slaapwandelen en de homo faber – meervoud: homines fabri – is de mens als technicus.

24. Uit een kruiswoordpuzzel: een bora is een koude valwind, de Kaäba een Arabisch heiligdom, een eagle een gouden tiendollarstuk, een Maori een lid van een Nieuw-Zeelandse stam, muesli een Zwitsers rauwkostgerecht, een orka een zwaardwalvis, guano mest en ignobel laaghartig. Een agon is een wedstrijd, de crew is de bemanning, een skua is een reuzenroofmeeuw en lux is de eenheid van verlichtingssterkte.

 


dinsdag 27 december 2022

3084 Dictee vrijdag 30-12-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (803) √

Dictee – dictees [3084]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 054, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (803)

Klagers hebben geen nood en pochers hebben geen brood

1. Er zijn nogal wat braakliggende terreinen van onderzoek zoals de kantiaanse [Immanuel kant, filosoof] categorieën, de vondeliaanse [Joost van den Vondel, dichter] klanken, de gregoriaanse kalender [paus Gregorius XIII, 1582] en de Ecuadoraanse [land: Ecuador] middeleeuwse tijden.

2. Volgens een van oorsprong naë Franse bloedverwante zijn bête, frêle en louche van origine Franse adjectieven. Van Hegels [Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Duits filosoof] filosofie is zeker, dat deze hegeliaans is en niet nietzscheaans [Friedrich Nietzsche].

3. Je kunt ergens naartoe werken. Doe je dat pico bello, dan raak je vaak bekaf. Een crue [ongezouten] opmerking over de weeë [flauw] lucht versterkt je moeë [moe, moeër, moest] gevoel. En wat zou dan het komischt [meest komisch] zijn?

4. Spelen anaerobe [kunnen zonder vrije zuurstof] bacteriën een rol bij de bereiding van edammertjes, bolletjes Edammer kaas?

5. Rijd je veiliger op de linkerrijbaan als je aan het koekhappen bent van deventerkoek (Deventer koek)?

6. Voor de overtreffende trap gelden diffuse regels. Zo is het verstrekkendste voorstel het meest verstrekkende. Om dat te weten hoef je geen doorgewinterde zwingliaan [volgeling Huldrych – ook Ulrich – Zwingli, hervormer] te zijn.

7. De kant-en-klare [kant-en-klaar] doe-het-zelfinstallatie [doe het zelf] was dubbel en dwars de moeite waard, maar werd schots en scheef [grieks en dwars] gemonteerd door de oud-minister, een broer van de huidige, oude minister.

8. Vanuit het hooggelegen [GB, VD] basiskamp keek je uit op het hoger gelegen [GB – los] tussenkamp en de hoogstgelegen [GB] top. Het onverwachte bezoek van het journaille [de pers] kwam hoogst ongelegen.

9. Gedrieën nuttigden ze alle vier de gerechten: soempia [twee kleine loempiaatjes], shabushabu [gerecht van groenten, vis en deegslierten in bouillon], sashimi [Japans gerecht met rauwe vis] en sajoer lodeh [groenten in kokosbouillon].

10. Kunt u nog tellen, tel dan mee: honderd(en)een dalmatiërs [honden – exacte aantal], duizend zeventien cliniclowns, duizend vijfenveertig pides [Turkse broodsoort], (honderd/duizend)-en-een [heel veel] vragen, de Duizend-en-een-nacht, triljarden muskieten [tropische steekmuggen], tweeduizend driehonderddertig napi's [knol van plant uit yamswortelfamilie], zesentwintighonderdnegenenvijftig of tweeduizend zeshonderdnegenenvijftig opgeluxte tamagotchi's [knuffeldier computerspelletje], vijftienhonderdelf of duizend vijfhonderdelf soles à la meunière [door de bloem gehaalde zeetong] , drie miljoen duizend (en) zeven bacchantische [naar: Bacchus] thyrsusstaven [staf met klimop en wijngaardranken, en bovenop een dennenappel].

11. In [letters] negentienhonderdnegenenveertig werd de NAVO [Noord-Atlantische Verdragsorganisatie] opgericht. Op de eenentwintigste september van het jaar onzes Heren [cijfers] 1500 werd Karel V in Gent geboren. Willem II [uitspraak: twee] is een voetbalclub, maar Willem II [uitspraak: de tweede] is een koning en het Warschaupact is van [letters] negentienvijfenvijftig [negentienhonderdvijfenvijftig, 1955]. Je mag ook wel Willem de [voluit] Tweede zeggen en schrijven.

12. Paard en ruiter kwamen ten val. Beide bleven roerloos, gehavend en in shock liggen. Hij had vele gebreken. 'Vele' onderstreept het
stuk-voor-stukkarakter van de opsomming. U beider belang wordt op veler verzoek niet verwaarloosd. Vertrouw daar maar op! Met z'n honderdtwintigen zaten de bootvluchtelingen, de refugiés [m/v onbekend], in hetzelfde schuitje.

13. Zeven driekwart of zeven drie vierde eeuw lang was dit bloedvergieten al aan de gang. Twee derde van een tweederdemeerderheid is nog altijd vier negende, minder dan één (een) tweede [de helft, een half]. Of dat zo correct geschreven is, is een tweede. Anderhalve man en een paardenkop is nog altijd een minder dan twee en een halve (tweeënhalve) dito. Met zijn beidjes gingen ze de bijtjes bij de i(e)mker bestuderen. Door de bank genomen is zes achtste van de muziekstukken geschreven in zesachtstenmaat [2021]. Hoe vaak moet ik dat nou nog zeggen? Dit is nu al de veertien miljard zesentachtig miljoen vierhonderddrieënvijftigduizend negenhonderd(en)achtste keer, dat ik je zulks verbied. Basta! Uit! Hoeveel biljoen lichtjaren zou de doorsnede van het ronde heelal zijn?

14. Kregen thuiswonende lts'ers [vero: lagere technische school] een ov-jaarkaart [openbaar vervoer]? Of moest men die kopen ad (tegen) honderd euro? We voeren beoosten Kaap de Goede Hoop. Daar groeien olifantsvoet en leeuwenstaart. We wisten van tevoren, dat de stand-in vanachter de coulissen tevoorschijn zou komen.

15. Hebben jullie ernaartoe geleefd, om daarvandaan – uit Lokeren – te emigreren?

16. Je moet daarlangs om er te komen. En van daaruit kun je dan het land hiertegenover bereiken. Waarvandaan komen ineens die angstaanjagende spoken in hun witte kaftans [lang bovenkledingstuk van oosterse volken]?

17. Ze zijn aanhanger van iets, maar waarvan of van wie: de utraquist (calixtijn: brood avondmaal in twee gedaanten), de trotskist [Trotski], de titoïst [Tito], de soefi [mystieke stroming in de islam], de sociniaan [Socinus: hij ontkende de Drievuldigheid, de godheid van Christus en de kracht der sacramenten], de sikh [zekere monotheïstische godsdienst], de scotist [John Duns Scotus], de rapaljaan [Rapaljepartij], de quiëtist [passieve overgave aan Gods wil], de poujadist [Pierre Poujade, extreemfascistisch], de orangist [huis van Oranje], de mahdist [Mahdi: Verlosser moslims], de goth [gothic: stijl of muziek], de darbyst [vergadering der gelovigen], de chabadnik [aanhanger chassidisme: mystieke stroming binnen het jodendom] en de brahmaan [Brahma]?


maandag 26 december 2022

3083 Dictee donderdag 29-12-2022 (2) – dictee Het Groot Kerstdictee [Het Parool] √

Dictee – dictees [3083]

Het Groot Kerstdictee [Het Parool]

Auteur: Maxime Smit (geen titel)

Wie teksten corrigeert bij de krant ziet vaak dezelfde taalfoutjes voorbijkomen. Leuk is om te bekijken of u ze ook allemaal kunt vinden. Deze kersteditie van de rubriek Punten en komma’s bestaat daarom uit een dictee. Elke zin van het volgende fictieve krantenbericht bevat ten minste één veelvoorkomend taalfoutje of een woord dat vaak verkeerd wordt geschreven. Onderaan, staat de juiste versie van de tekst (verbeteringen in vet). Daar gaan we:

1. Rendieren hebben vandaag een sit in gehouden op de Dam als protest tegen de forse kerstboom die voor hun stallen is geplaatst. De kerstboom, neergezet door de gemeente, blokkeert de lichtinval in de stallen teveel, menen de demonstranten.

2. “We staan hier met heel onze VVE,” zegt initiatiefnemer Rudolf Rendier. “Ik heb de wethouder eerst gevraagd om een één op één gesprek met mij te voeren, maar daar kwam geen reactie op. Ik heb daarom alle buren gevraagd om hier met mij een dag voor Kerst te komen demonstreren. We gaan er vanuit dat we als groep meer indruk maken.”

3. Een van de stallen die in het duister wordt gehuld door de boom, is die van de 44-jarige Vixen Rendier. “Zowel het slaapvertrek als het woongedeelte van mijn stal zijn stikdonker door die takkeboom,” zegt zij. “De kerstboom is door de medewerkers van de gemeente vlakbij onze buitenmuur geplaatst. Daar is gewoon niet goed door hun over nagedacht. Al het licht wordt zo geblokkeert.”

4. De groep hoopt dat de gemeente de anti-kerstboomdemonstratie serieus neemt en dat de boom met een paar meter verplaatst kan worden. “We beseffen ons dat er in de stad belangrijkere zaken spelen, maar woongenot is ook veel waard,” zegt Rudolf Rendier.

5. De rendieren hebben de wethouder uitgenodigd voor een informeel drankje ‘in een van de vele prachtige café’s die onze stad rijk is’, aldus Rudolf Rendier. “En dan maakt het ons niet uit wat er wordt besteld: spa rood, jus d’orange, jenever of een mooie Bourgogne,” vult Vixen Rendier aan.

6. Een woordvoerder van de gemeente laat weten dat de wethouder best polshoogte wil komen nemen in een café naar keuze. “We kunnen daar zeker heengaan. Per slot van rekening wordt je nergens anders zo laagdrempelig uitgenodigd voor een gesprek, dat kan alleen in Amsterdam.”

7. Vixen Rendier ziet er naar uit, zegt ze over de ontmoeting. “Hopelijk kunnen we deze kwestie met een toast afronden: op de goede afloop en op elkaar!”

En nu de juiste versie van de tekst:

1. Rendieren hebben vandaag een sit-in gehouden op de Dam als protest tegen de forse kerstboom die voor hun stallen is geplaatst. De kerstboom, neergezet door de gemeente, blokkeert de lichtinval in de stallen te veel, menen de demonstranten.

2. “We staan hier met heel onze vve,” zegt initiatiefnemer Rudolf Rendier. “Ik heb de wethouder eerst gevraagd om een
een-op-eengesprek met mij te voeren, maar daar kwam geen reactie op. Ik heb daarom alle buren gevraagd om hier met mij een dag voor kerst te komen demonstreren. We gaan ervan uit dat we als groep meer indruk maken.”

3. Een van de stallen die in het duister worden gehuld door de boom, is die van de 44-jarige Vixen Rendier. “Zowel het slaapvertrek als het woongedeelte van mijn stal is stikdonker door die takkeboom,” zegt zij. “De kerstboom is door de medewerkers van de gemeente vlak bij onze buitenmuur geplaatst. Daar is gewoon niet goed door hen over nagedacht. Al het licht wordt zo geblokkeerd.”

4. De groep hoopt dat de gemeente de antikerstboomdemonstratie serieus neemt en dat de boom met een paar meter verplaatst kan worden. “We beseffen dat er in de stad belangrijkere zaken spelen, maar woongenot is ook veel waard,” zegt Rudolf Rendier.

5. De rendieren hebben de wethouder uitgenodigd voor een informeel drankje ‘in een van de vele prachtige cafés die onze stad rijk is’, aldus Rudolf Rendier. “En dan maakt het ons niet uit wat er wordt besteld: spa rood, jus d’orange, jenever, of een mooie bourgogne,” vult Vixen Rendier aan.

6. Een woordvoerder van de gemeente laat weten dat de wethouder best poolshoogte wil komen nemen in een café naar keuze. “We kunnen daar zeker heen gaan. Per slot van rekening word je nergens anders zo laagdrempelig uitgenodigd voor een gesprek, dat kan alleen in Amsterdam.”

7. Vixen Rendier ziet ernaar uit, zegt ze over de ontmoeting. “Hopelijk kunnen we deze kwestie met een toost afronden: op de goede afloop en op elkaar!” 

 

 


donderdag 22 december 2022

3082 Dictee donderdag 29-12-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (802) √

Dictee – dictees [3082]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 055, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (802)

De nieuwe haring ging erin als koek(je) van eigen deeg …

1. De klassenlerares had gevoel voor de kinderen: ze was een klassevrouw, een klasselerares.

2. De jarentachtigman [jaren 80-man] zou het liefst als
parttime-uitzendkracht maar een beetje cocoonen [de vrije tijd doorbrengen in de beslotenheid van de huiselijke kring]. Hij probeerde dan ook om via een interimkantoor [uitzendbureau] een job [baan] als interim-directeur [tijdelijk] te conquesteren (veroveren).

3. Het was geen telekinese [paranormaal, concreet], maar telepathie [paranormaal, abstract], dat de minister van Financiën al van tevoren wist, dat de IMF-lening [International Monetary Fund, Internationaal Monetair Fonds] van 1,5 miljard dollar verstrekt zou worden. Stiekem was hij ertussenuit geknepen. De laatste gordiaanse knoop [moeilijkheid] moesten anderen maar doorhakken. Hem niet gezien!

4. We maken even een uitstapje naar het rijk der gekken, narren en zotten. Wat zou een versjwartster nar [dwaas, idioot] zijn? Een doerak is een (van oorsprong Russische) nar. Als je ar zegt i.p.v. nar is dat een vorm van aferesis [letter(s) vooraan weglaten]. In België is de NAR de Nationale Arbeidsraad. Je zal maar een paljas [clown, pias] zijn of zo zot als Tielebuis [door en door gek, door- en doorgek]. Elke zot heeft zijn marot [stokpaardje]. Een faribool is een gekheid of een zot praatje. Cocas is zot of koddig. Een dertienavondzot is een zot bij het koningtrekken [op driekoningenavond] en tiereliere of stapelierend [beide: gek] word je van gestoorde gekken en dwazen, die een arrenslee besturen. 'Niet gek' is een litotes [juist extra nadruk door verkleinen of ontkennen] en crazy is dol als een Engelstalige. Wat een allemansgek [sukkel] en een aprilgek [m.b.t. 1 april] zijn, staat in de Dikke Van Dale.

5. De ex-christendemocraat deed op Hawaï de principe-uitspraak dat de Algemene Rekenkamer Kamervragen sneller moet beantwoorden. Hij nam er daarna nog een rode bordeaux, een witte loire en een rode alsace op. Hij voegde zijn metgezel ook nog toe: "Loop naar de ratsmodee [bliksem]." Die kompaan repliceerde [antwoordde] gevat: "Dank je de koekoek" en poetste de [cijfers] (45 toeren)plaat (op).

6. De kloothannesende [vervelend doen, donderjagen] kloothommel [sul, ook: klootzak] van een geit [man met lange haren of een mooie baard] kreeg het zwaar voor de kloten. Het was dan ook kloten van de bok oftewel klote. En dat bij dit kloteweer: weer voor klotenbibbers en klotenklappers.

7. De zegswijze "Krijg de kolere (klere)" komt van het Franse colère, verwant aan cholera.

8. Zijn het Ajaxstadion en de NJHC-herberg [historisch: Nederlandse Jeugdherbergcentrale – vanaf 2003 Stayokay] beide broedplaats voor sociaaldemocraten in wording?

9. De NS [Nederlandse Spoorwegen] slaagden er niet in, omdat de collega-maatschappijen de kont tegen de krib gooiden. Een woordvoerder noemde die laatste kontlikkers [slijmerd] en nitwitten [weet niets, kan niets]. Waarom zijn wij kop van Jut [moeten wij het ontgelden]?

10. Een late call versjteerde [verstieren, verstoren] de tennismatch, die plaatsvond op de Filipijnen. Uiteindelijk scheelde het heel wat peso's, waar de Negrito's [niet in Afrika!] echter nooit een cent van hebben gekregen.

11. Er is heel wat afgekout – veel praten hielp niet – en afgekauwd – veel eten kennelijk wel.

12. Nadat het college van B en W vergaderd had over een uitbraak van encefalitis – een aantal koeien had de kolder in de kop – ging het kolf spelen, dat vertrouwde, oud-Hollandse spel. Of de genomen maatregelen succes hebben, ligt nog steeds in de schoot der goden verborgen.

13. In de wereld van de interjecties (tussenwerpsels), komen we tegen: God bewaar me [godbewaarme], goddank, ia, oké (als initiaalwoord: OK), okido (okidoki), ochot, kiep kiep kiep [tegen kippen], de huisklok gaat tiktak, tiktak, nounounou, toitoitoi, hatsjie, kukeleku, tsjoektsjoek, tuftuftuf, nou en, joepie en afijn.

14. De laatste loodjes. Nog een paar lootjes verkopen en de trekking van de loterij kan starten.

15. Warbaby's waren obligatieleningen in de Tweede Wereldoorlog. Sommige aandelen worden a pari, tegen een koers van honderd procent, dat is tegen parikoers, uitgegeven. Een recepis is een voorlopig bewijs van storting, ook wel interim-aandeel genaamd. Een scrip is het recht op een nieuw aandeel in plaats van dividend. Een junkbond is een obligatie met hoge rente en hoog risico, een babybond heeft een lagere nominale waarde en een zerobond heeft geen coupons en heeft bij uitgifte een lagere nominale waarde ter compensatie van gederfde rente.

16. Een action de jouissance [Fr.] is een bewijs van deelhebberschap en een affidavit [niet tweemaal belasting betalen] speelt een rol bij belastingbetaling. Het is een vondst van hedgefondsen [alleen voor de winst] om te speculeren met swapoperaties [oh] [ruil van verplichtingen]. Vruchtgebruik (genot) is jouïssance (Ned.).

17. Een convertible is een converteerbare obligatie, onder voorwaarden inwisselbaar voor aandelen. Een k-obligatie is een klassieke obligatie, individueel ter beschikking gesteld.

18. Om zelfverzekerd een dictee te winnen moet je koppiekoppie hebben. En het je toelachend geluk.

 

3081 Dictee woensdag 28-12-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (801) √

Dictee – dictees [3081]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 056, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (801)

1. Met een eersteklasretourtje racete de dertigjarige non-fictieschrijver als een tyfoon (ook: taifoen; wervelstorm) heen en weer tussen Keulen en Aken. Als r&b'er [arrenbieër], die ook hiphop speelde in zijn eenmansband, bereikte hij de r&b-finale [arrenbie – rhythm-and-blues]. Zijn mierzoete ballads [ook wel: ballade + n/s] stonden op een cd met felgroene albumhoes en werden gepresenteerd door zijn maatje, een stand-upcomedian met diepe zielenroerselen.

2. In de beste Bayreuthtraditie hebben de flierefluiters gefestivald. Sommige artiesten hadden genitaliën zo groot als hun ego's. Een cellovrouw stal de show, travestieten dansten de cancan als in een Parijse revue, er was een cavalcade [optocht] en
avant-gardisten [avant-garde] imiteerden Richard Wagner.

3. De hardrock- en newwavebands speelden als in de jaren tachtig (80). Op het dancefeest werden diverse danceacts opgevoerd. Er werd cockneyrap, polkapunk en polka-mazurka gespeeld. In de indiescene viel de debuutsingle [niet: singel] met klezmer [spelers: klezmorim, mv.] niet echt goed: te poppy (populair-commercieel) voor de getto's.

4. Een singer-songwriter deed het goed met zijn funkrockband en de beats [ritme]. Een Jamaicaanse reggaegroep concurreerde met een electroclashgroep uit de West-Caraïbische (West-Caribische) regio.

5. Een Londense selfmade woman had een escalerende pubruzie met stad(s)genoten.

6. Op paasmorgen bij de tournee met een dubbeldeksbus door Liverpool was de vraag of die kerken laat- of vroeggotisch waren. De ontwerpen waren van een blitse (modern, hip) designer (ontwerper), een celebrity (beroemdheid – celeb).

7. De bourgeoisdames in hun sierlijke robes, slank gesneden
deux-pièces [al mv.!] en golvende mantels zagen eruit als stereotypen van negentiende- en vroegtwintigste-eeuwse mondaine mannequins.

8. In het fotoalbum mocht de Suske en Wiskedag niet ontbreken. Om precies 14 u, de afkorting voor twee uur 's middags, kwam de aap uit de mouw en viel Tante Sidonia [niet in wdb., wel: Willy Vandersteen] flauw.

9. In het museum werden de tutu's [balletrokje] van Alexandra Radius [niet in wdb.] showy [opzichtig] en voyant [idem] tentoongesteld.

10. Ziedend van kwaaiigheid over het hun toegedichte bakvisimago trokken zij eropuit.

11. Tijdens en na de poetryslam [wedstrijd] is zij haar parafernalia [persoonlijke bezittingen] en haar virginiteit [maagdelijkheid] kwijtgeraakt.

12. Van die schilder zijn gouaches [schilderij met plakkaatverf] uit zijn postkubistische tijd [post = na; kubisme = met lijnen en vlakken] goed bewaard gebleven.

13. Folk, darkwave, industrial en electro zijn muziekstijlen. Sommige ervan zijn gothic subgenres, andere niet. De undergroundlifestyle vierde hoogtij op het gothic festival.

14. Het leek wel metafysisch, maar niet vroegvictoriaans. Er was veel
rhythm-and-blues van de r&b-bands. Deze soulmuziek wordt ook wel arrenbie genoemd. Er waren new wave door een newwaveband, tango, disco en er waren Franse chansons. Geen moeilijkdoenerij met
rock-'n-roll in een bohemienbestaan. Met een state-of-the-artmobieltje [state of the art] kun je naar huis bellen.

15. Oud-vicepremier Al [Albert Arnold] Gore had een aantal wisecracks [kwinkslag] in petto voor de mediaonderneming. De regering-Bush kon hij wel schieten. Hij betichtte die laatste ervan, een oratio pro domo te hebben gehouden te eigen bate, ten bate van zichzelf, en gedreven door eigenbaat, in de public relations, de pr. Pr (pr) staat overigens ook nog voor partnerruil. Van eega's, dus geen partnership!

16. Schrijf je islam met een hoofd- of kleine letter? Mijn
collega-wetenschappers kozen voor een ahistorische benadering van de vroegislamitische overlevering. De hagiografie door een
niet-gelovige schoot moslimideologen ontnuchterend als een brok in het verkeerde keelgat. P+R is park-and-ride.

17. Het leek wel een godsgeschenk, een godswonder, een om godswil en van God gegeven cadeau: een kant-en-klare [kant-en-klaar] computer , die in alle Bijbelteksten kon zoeken naar woorden als addergebroed. Er kwamen vier hits op www.debijbel.nl, een veel meer dan modale website! Daar inderdaad 4 treffers.

18. Nounounou, wat was ik stikjaloers op de getruukte prestidigitateur (goochelaar, illusionist) met zijn compère (kompaan) en diens trucjes.

19. De bestsellerschrijver, een islamoloog, hield zich mordicus aan de Koran. Meer geliefd bij het establishment waren de geschriften van een niet-moslimse islamologe, die wel altijd een koran op zak had. Haar gedachtegang gaf ze vaak weer in de vorm van een anekdotetje.

20. In de machtssfeer van de groten kwamen buddy's [maatje] in al hun kind-zijn [zelfnoemfunctie] niet aan de orde.

 


3080 Dictee dinsdag 27-12-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (800) √

Dictee – dictees [3080]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 057, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (800)

1. De haute cuisine verschafte courgettes (mergpompoen), crème fraîche (dikke, zurige room), prosciutto (zekere achterham), maar geen ratatouille (ratatoelje, ratjetoe).

2. Hoewel de artieste nog bezig was met haar tweedefaseopleiding, begon ze haar carrière met een solo-expositie in eigen atelier. Ze schilderde vooral op de bonnefooi met een Iraans tintje.

3. Maar dat haar werk honderd procent (100%) poeha was, kon je nu ook weer niet met recht te berde brengen. Ze verbeeldde ook ara's en andere papegaaien, pluizenbeesten die je in baasjestaal toespreekt.

4. De in de essayistiek doorgeleerd hebbende essayiste schreef ook wel satirische columnpjes. In de frictie tussen de non-fictie van waargebeurde verhalen en story's over platgetreden paden koos ze voor exposés van licht filosofische (lichtfilosofische) aard. Als ze vastzat, praatte ze met de maître van het hotel [chef-kok] – niet de maître d'(hôtel) [chef bedienend personeel] dus – en na die catharsis (loutering) ging ze verder met haar verhaal over de antimaffiamagistraat, die graag een Elvisimitatie ten beste gaf. Hij was ciceroniaan (volgeling Cicero).

5. In haar novellebundel bracht de schrijfster nogal wat prechristelijke ideeën naar voren. Geert Wilders wil de Koran verbieden. Hij denkt, dat in de grijze wereld tussen utopie en antiutopie ons Koninkrijk der Nederlanden is verworden tot een mengelmoes van eigen land en Arabië: hij noemt ons deel van de Lage Landen – ook wel de lage landen bij de zee geheten – Nederabië.

6. De aufklärung wordt ook wel verlichting genoemd. In de verlichte eeuw had men beslist nog geen onlineverzameling (online verzameling) animatiefilms. Er werden wel klassieke concerten ten gehore gebracht.

7. In het rasphuis [tuchthuis] zaten vooral slechteriken, badguys, en weinig goodguys. In de samizdatliteratuur (GB ook: tt) vind je geen links met het vacuüm [spreek uit: met betrekking tot, schrijf dit als afkorting!] m.b.t. het spinozisme [leer van de filosoof Spinoza] van de verlichting. Daarentegen krijgt de zeventiende eeuw, in Nederland (specifiek) de(!) Gouden Eeuw [VD] genoemd, brede aandacht. In semiclandestiene circuits werden veel loftuitingen voor de pantheïstische (de wereld en God zijn identiek) leer van Spinoza geuit.

8. Immanent [in zichzelf besloten] aanwezig is God en alomtegenwoordig. Dat is andere koek dan cartesiaans [zoals bij Cartesius = René Descartes] dualisme [een goede t.o. een kwade god]! In het voormoderne Griekenland en het postmoderne Frankrijk was geen plaats voor post-, laat staan antikoloniale denkbeelden. Men moest er niets hebben van niet-westerse tradities.

9. Er was afkeer van idolatrie [beeldendienst] en indiaanse totemverering werd rücksichtslos verworpen.

10. Volgens de machiavellisten was het werpen van pek door de machicoulis [mezekooi, werpgang – voor het pek] toegestaan en het drinken van caffè macchiato ook.

11. Politiek correcte aanhangers (policor, poco) van het republicanisme voerden in de stadstaat [niet: ss] de boventoon.

12. Ik had een halfindiaans collegaatje, de ex-vrouw van een Jiddische (Jiddisje) secularist [verwereldlijking van geestelijke zaken] met een uitgesproken Joods karakter. Zij had een anti-ideologische inslag en aanbad het epigonisme [geen eigen ideeën, maar slaafs navolger van andere(n)].

13. De liveopnametechniek [live opnametechniek] is verbeterd. Het polyfone [veelstemmig] concert van het bijna-klassieke danceduo, op tournee in de Verenigde Staten, werd op virtuoze wijze ten gehore gebracht.

14. In de jaren vijftig kon hun leven, vervuld van androgyne dromen, rustig voortkabbelen.

15. Samplen [ook: sampelen = een monster nemen] en scratchen [een grammofoonplaat snel en ritmisch onder de naald heen en weer bewegen] van bestaande platen is trendy [eigentijds] en du jour [idem]. Maar is het ook legitiem en legaal [beide: wettig, wettelijk]?

16. De door een malaria-epidemie uitgedunde gothic band kreeg een koninginnengevoel, toen hun optreden met live-instrumenten [live instrumenten] tijdens de dinerpauze een enorm succes bleek te zijn.

17. Een antidepressivum [geneesmiddel ter onderdrukking of voorkoming van depressies] hielp ook niet tegen de malaise en de mineurstemming die ontstond tijdens de projectie van de
zwart-witopnames van een era (tijdperk) uit de Hollandse romantiek.

18. Het houtblazersoctet, aangevoerd per helikopter, speelde op de picknick voor de tachtigplussers [80-plussers, 80+’ers]. Sommige spelers waren als sidekicks [gezworen kameraden] voor elkaar en één lid speelde een jazzy basloopje [oo]. Tot nu toe was alleen nog rond de kerst een optreden in een televisieopera gepland.

19. De state- en ideeëloze vluchteling was lijdend voorwerp van een sitcomachtige [komische tv-reeks, opgenomen voor publiek] soapopera.

20. Hij sprak zijn talen vloeiend: Wit-Russisch, Welsh, steenkolenengels, klare taal, de tale Kanaäns, Somali – een (c)hamitische taal, Sardijns, Oudpruisisch, Ossetisch, Opperlands, diverse negertalen, lingua toscana in bocca romana, standaardtaal, Lets en Letzeburgs.