maandag 19 september 2022

2920 Dictee donderdag 22-09-2022 (2) – dictee Oefendictee augustus 2022 (3) √

Dictee – dictees [2920]

Oefendictee augustus 2022 (3)

1. Zijn bezwete lichaam glom in het zonlicht. La plus noble conquête de l’homme, dat is het paard. Een nuraghenbouwsel vind je op Sardinië. Een passacaglia is gewoon een passacaille [muziekstuk en dans]. Een pharmaceutical is een farmahuis. Bij ‘porfier’ hoort ‘porfirisch’
(en bij delier delirisch). Bij het schermen word je na maître prévôt. Een vrouwelijke sadhoe [rondtrekkende asceet die als heilig beschouwd wordt] is een sadhvi. Pas op voor die t'loze schnauzer [hond]! Lastige woorden: trùk’i pan [snackbar, snèkbar] en ka’i òrgel (draaiorgel). Mag ik de klizeerschaaf [lijsten schaven] even? Driekoningen, Epifanie, is de openbaring van de Heer *. De aanbidding der Wijzen slaat op de Wijzen uit het Oosten. * Die openbaring ok bij: de doop in de Jordaan en de bruiloft te Kana. Tegen herpes is er aciclovir. Atten doe je met een adje ad fundum, tot op de bodem. De hoedoed? Het ge­heel van ern­sti­ge mis­drij­ven die in de Koran wor­den ge­noemd (bv. over­spel, renteheffing) en de be­straf­fing daar­van op aar­de.

2. Het is ‘vlot trekken’ en ‘vlot getrokken’, zowel letterlijk als figuurlijk. Als ook de blaadjes weer gaan vallen, wordt/worden Jan alsook Piet mateloos depressief. By the way, ze zijn all the way [tot het bittere einde] gegaan. Een singerie [sèhn-zjuh-rie] is een aperij/apenspel. Er zijn appel- en pruimenkruimeltaarten. Asfixatie [verstikking] moet je niet verwarren met asfyxiatie [as fixeren]! De saison is een Henegouws bier. Dat gaat steeds weer fout: brezjnevdoctrine (ook briouat trouwens!). Op trommelgebied is er de bodhrán (Iers) en de cajon (Spaans). De apgarscore staat voor appearance, pulse, grimace, activity, respiration. De bariton zong bij de baroxyton [oud ko­pe­ren blaas­in­stru­ment rei­kend van con­tra D - wat is dat? - tot a]. Het
BIG-register gaat over Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg. Ik ben iebel, iebelig, ibbelig [misselijk, naar, tureluurs].

3. De afko b.m. staat voor bonae memoriae, beatae memoriae * en voor bene meatur (goed mengen). * Met z.g. wordt zaliger gedachtenis bedoeld. Deze eenheid is gespecialiseerd in bricolschoten [ar­til­le­rie: schot ge­richt te­gen een schui­ne muur met het doel, dat het pro­jec­tiel na te­rug­stui­ting een be­paald punt raak­t]. Citrulline is een chemische stof in eiwitten en tuberculine is een vaccin. We kennen
robinsonaden/s en citronnade (citroendrank, geen mv.). Gladgeschoren is clean-shaven. Synoniem van zenit [toppunt] is nadir [voetpunt]. Na veel dyugudyugu [drukte] was het tijd voor de dyogo [literfles met of voor bier]. Roma aeterna is la città eterna [Rome]. De feng shui levert een harmonieuze inrichting van een ruimte. Wat wordt er bij consummeren nu eigenlijk geconsumeerd? Niets (het huwelijk?). De manillahennep (abaca) komt oorspronkelijk uit Manilla. Het pythisch orakel is het orakel van Delphi. Basketbal is nu eenmaal geen baseball.

4. Met COPD heb je rokerslongen. Dat was een geweldige
drum-’n-b
asssong [ee]. Enfants perdus komen niet specifiek uit de Bijbel, enfants prodigues wel. Is het ergerniswekkend of ergernis opwekkend? Een koeswe [ih] is een anattoboom of anatto [kleurstof van de zaden ervan = orleaan, bixine]. Een gemene dictee-instinker is het woord ‘rigueur’ [uitspraak met de g van goal]. Rigoroso is streng in de maat (bij muziek). En rigoureus is streng, stipt, onverbiddelijk (vergelijk: rigorisme). Rigor mortis is lijkverstijving en livor mortis staat niet in de wdb. (zoek maar op via internet - bij overledenen donkerpaarse verkleuring op de laagst gelegen plekken van het lichaam). Verder gezocht op *mortis*: [GB] amortisatie en amortiseren (o.a. schulddelging), [VD] Amortisatiesyndicaat en een amortisseur is ook een schokbreker.

5. Het atrium mortis is de voorbode, het voorportaal van de dood. Een donatio mortis causa is juridisch een schenking onder de opschortende voorwaarde dat de begiftigde de schenker overleeft. Het gelidae mortis imago is een beeld van de kille dood, d.w.z. de slaap. In articulo mortis is op het ogenblik van de dood, in het stervensuur. In procinctu mortis is bereid om te sterven. Het/de plurima mortis imago is een veelvoudig beeld van de dood. Een amorti bij het biljartspel is een geamortiseerde (de speelbal stilleggen door met deze speelbal een aangespeelde bal vol te raken) stoot. Daar ligt een terrazzo( )vloer [klemtoon]. Dat was housen op het housefeest, niet in housecoat [peignoir met rits]. Bergkazen: appenzeller, gruyère.

6. Een waterfiets of catamaran is ook friet speciaal, geserveerd met aan weerszijden een frikandel. Wij zijn homines erecti (rechtop gaande mensen – enk.: homo erectus). Een mimbar of minbar is een kansel in een moskee, rechts van de mihrab [gebedsnis]. Dicteetoppers: cheilognathopalatoschisis en hexakosioihexekontahexafobie. Dat blijf ik raar vinden: k.i.d. (ki met donor) en kie (ki met eigen partner - zonder punten). Een pharmaceutical is – logisch – een farmahuis. Die lastminutereis was wel erg last minute. Orkanisch gelach is homerisch. Als je verrukt bent, roep je o en a. Dat schip is sterk van inhout [spanten of ribben van een schip]. Een jean potage [lang is los] is een janpotage. Herstel van syfilis rond de epididymis is een ware sisyfusarbeid (genoemd naar Sisyphus, vgl. sief).

7. Voor een lulleman [vervelende babbelaar, ww. lullen] is een lullepijp [telefoon] een uitkomst. En een lullenman houdt de lullenkop vast
[
bij de brandweer]. Er zijn zaniker(d)s, Varikers (Varik, NL, dorp aan de Waal), Reykjavikers, Emmerikers (DE – Emmerich, Emmerik), Bunnikers, bikers, trikers en predikers, maar ook: alcoholiekers, mekaniekers, politiekers, tandtechniekers, transatlantiekers en wielerklassiekers. Met takbir wordt het uitspreken van ‘allahoe akbar’ bedoeld, takfir is het ontmaskeren van een gelovige als ongelovige bij de moslims. Teloh is gefrituurde cassave en een tokeh is een gekko (geen gekkie). Onze vakantie gaat naar de Tyrreense Zee. Ze ontweiden [ww. ontweien, van ingewanden ontdoen] het aangeschoten dier, d.w.z. dat ze het uitweidden [uitweiden is hetzelfde] . Een vihuela is een middeleeuwse Spaanse gitaar, een vuvuzela een olifantentrompet.

8 Zelfs in het Oval Office [werkkamer Witte Huis] werd tv-gekeken
[
ook los, ook teevee] naar oval races [mo­tor­race op een vlak, ovaal circuit]. Tja, p.c. = prot.-chr. [afko’s]. Een montgolfière is een luchtballon die door verwarmde lucht opstijgt. Madame de Pompadour droeg pompadoeren (bontgekleurde) kleding. De parisien (stootdegen) zat in een hoes van parisienne (stof). Althans, volgens de geciteerde Parisienne [Parijse]. Paspelen of passepoileren is omboorden (bv. van een knoopgat). De afkortingen van ‘bijvoorbeeld’ zijn: bijv., bv., e.c. (exempli causa), e.g. (exempli gratia), p.e. (par exemple – ook: p.ex.), v.c. (verbi causa) en v.g. (verbi gratiaook: v.gr.). Tussen normaal en kingsize in ligt queensize. Als slecht voorbeeld dienend is (res) mali exempli en pessimi exempli is idem zeer slecht (verderfelijk). Is dat nu de Queen Annestijl? Nieuwe update oVD – medio sep 2022 – met 393.610 lemma’s (was: 393.510).

 

 

 


2919 Dictee donderdag 22-09-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (704) √

Dictee – dictees [2919]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 153, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (704)

1. Maizenavla (BE: maïzenavla) versierd met dotjes geklopt eiwit noem je Kaapse wolken. De zon scheen aan een wolkeloze hemel. In een wolkenatlas staan alle wolkvormen. Het wolkengeslacht is een specifieke soort van wolken in de verschillende wolkenfamilies, zoals altocumulus [schaapjeswolken] en cirrostratus [effen sluier]. Werkt die wollenaaister in een wollenstoffenfabriek? Wonderolie (castorolie, purgeerolie, ricinusolie) komt uit de wonderboom (ricinus, ricinusboom, djarak). Een zekere diepzee-inktvis wordt wonderlamp genoemd. Een wondnaad is een sutuur. Het wonderzwaard van koning Arthur heet Excalibur (niet meer in VD). Het Woningfonds is een Vlaamse instantie. Een wood is een golfclub met houten kop. De achterhaalde Woonruimtewet van 1947 geldt thans niet meer.

2. Een wozoco is een woon-zorgcomplex [NL, BE: aaneen]. Fetisjisme is een zekere verering [van een fetisj, een levenloos voorwerp]. De woorden in een syntagma horen bij elkaar (het boek staat in de kast). De tantebetjestijl heeft met inversie, woordverplaatsing, te maken.

3. De WOR [wee-joo-èhr, wohr] is de Wet op de ondernemingsraden en een work is een gewestelijke kikvors. De boomwurger is een
Noord-Amerikaanse slingerplant die bomen verstikt, bijvoorbeeld de rubberboom en de Aziatische banyan [baniaanboom, banianeboom, wurgvijg, worgvijg, waringin]. Het is ook de naam van bepaalde ficussoorten.

4. "Fuck you, woordneuker", zei hij en hij maakte een fuckgebaar. Een woordeloze of woordenarme woordenbrij bestaat beslist niet.

5. Een skyscraper is een wolkenkrabber. Wolmaniseren [hout prepareren tegen schimmels en insecten] en wolmanzout [voor impregneren van hout] heten zo naar de Duitse geleerde Wolman. Ook: Wolmans zoutmengsel.

6. Een vliegtuig kan in een remous [ruh-moe] (snel wisselende stijgingen en dalingen in een instabiele luchtlaag) raken. Een wormaneurysma is een bepaalde misvorming van de aorta door parasitaire larven. Santonine verdrijft ingewandswormen. Het heidens wormkruid heet ook wel guldenroede.

7. Worship is een gospelmuziekstroming. Een goed alternatief voor de uitdrukking 'meneer Van Dale wacht op antwoord' is 'mijn vader draait worsten op aarde'. Jiujitsu is Japans worstelen, maar
catch-as-catch-can [zekere stijl van worstelen] zeker niet. Het worstkruid is de marjolein. Een worstenmaker maakt geen worstenbroodjes. Shoarmakruiden zijn iets heel anders dan het nicotiaanse of Virginisch kruid [= tabak].

8. Wort is een grondstof voor alcohol. De ipecacuanhawortel
[kina-achtige plant] is de spellingrijkste in zijn soort en kent zijns gelijke dus niet. Mycorrhiza is wortelschimmel. Zij moet naar de Wouden. Wat moet ze daar dan? Bevallen!

9. Een dryade is een woudgeest (bosnimf). Uri, Schwyz, Unterwalden en Luzern zijn de vier Woudkantons in Zwitserland.

10. De would-becharmeur kon mij niet bekoren. Een milaan of wouw [vrij grote dagroofvogel] kun je zien vliegen.

11. De WOZ-waarde [wee-joo-zèht] [in NL: Wet Waardering Onroerende Zaken] was te hoog. Wr's [wee-jèhrs] zijn wereldrecords, de WPO
[wee-pee-joo] is de Wet op het primair onderwijs. Een wratduif is een valkenet, een kanteloep (kantaloep) is een wratmeloen. Nemesis is de wrekende gerechtigheid. De wrijvingsmeter is door Musschenbroek uitgevonden. Dat wrochtsel (gewrocht) had hij gewrocht. WST
[
wee-jèhs-tee] is de genormaliseerde valuta-aanduiding voor de tala, de munteenheid van West-Samoa en de Tokelaueilanden. WTC
[wee-tee-see], WTO [wee-tee-joo] en de GATT * [gat, g als bij 'goal'] hebben allemaal met de handel te maken. Een wubo [wuu-boo] is in Nederland een waarschuwingsinstallatie bij uitzichtbelemmerende objecten. Lascief ben je, lasciviteit bezit je, als je wulps (dartel) bent. * NB WTC = World Trade Center, WTO = World Trade Organization en GATT = General Agreement on Tariffs and Trade.

12. De shime-waza is de wurggreep bij judo. Wushu [woe-sjoe] is de verzamelnaam voor verschillende Chinese vechtsporten. WVC
[wee-vee-see] was in Nederland een ministerie [gebouw, indien instelling: M] (Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur), WVR
[
wee-vee-jèhr] was het Wegenverkeersreglement, de WW [wee-wee] is de Werkloosheidswet (of de Wegenwacht), een WW-draad is een zekere schroefdraad (de whitworthschroefdraad), een WW'er is iemand die een (WW-)uitkering ontvangt krachtens de Werkloosheidswet, het WWF [wee-wee-jèhf] is het World Wildlife Fund en het www
[wee-wee-wee] is het world wide web.

13. Een van de internetprotocollen is http (hypertext transfer protocol; de naam van het protocol is HTTP). Een WORMwrite once, read many (times) – is een vorm van een informatiedrager. Een x-aantal X'en is een onbekend aantal onbekende personen.

14. De xantippe met haar X-benen, die het onderscheid tussen x- en y-as niet kende, had een X-chromosomale afwijking. Ze deed een notering xd [iks-dee], ex dividend. Het element xenon heeft als symbool Xe [ihk-see]. De x-factor van xiang qi (een Chinees schaakspel) is niet uit te leggen. De ecstasytabletten (afgekort: xtc-tabletten) werden ontdekt met x-stralen. De aanduiding XO [ihk-soo], extra old, is beter dan VVSOP [vee-vee-jèh-zoo-pee]. Wat XS [ihk-sèhs], XXL
[ihk-sihk-sèhl] en XXXS [ihk-sihk-sihk-sèhs] betekenen, kunt u wel raden. Antwoord: extra small, extra extra large en extra extra extra small. Van xylitol, de zoetstof, moet je niet te veel binnenkrijgen. De ypsilon heet ook wel i-grec of Griekse y [ij]. Zet je yamswortels [bataat] als aardappelen op het menu? Yips bij golf [punt missen door nervositeit] is heel vervelend. De yogi [beoefenaar yoga] en yogini [idem, vrouw] waren samen dolgelukkig.

 

 


zondag 18 september 2022

2918 Dictee woensdag 21-09-2022 (2) – dictee Groot Hillegoms Dictee 2022 √

Dictee – dictees [2918]

Groot Hillegoms Dictee 2022

Nederland, ontwaak! [auteur: Bram Rietveld]

Beestachtig moeilijk – vergelijkbaar met BeNeDictees!

Heeft niet op internet gestaan; ik had graag meegedaan!

De 74 vet en rode items moesten worden ingevuld.

1. Dat wordt ons toegeroepen door extreemrechtse veejays [vj’s minder goed, hangt van de spelregels af – videojockey] met een adoniscomplex [jongeman van zeldzame schoonheid], antivaxers [vaccinatie] en quasionnozele creabea’s [schertsend: vrouw met creatieve hobby’s] met loomelastiekjes [armband van gekleurde elastiekjes], die ons waarschuwen voor onze quislingregering [collaborateur] en zionistische [indertijd: streven naar eigen staat voor Joden in Palestina] complotten. Je moet ze beslist niet verwarren met de lhbtqia+-gemeenschap.

2. Chemtrails [spoor van chemicaliën dat vliegtuigen zouden achterlaten], Q-koorts [geitenziekte, zoönose, overdraagbaar van dier op mens] en code zwart [alarmering werkt niet, onorthodoxe maatregelen nodig], allemaal zaken die volgens youtubende [ww. kleine letters, samenstelling met YouTube* in GB, in GB-toelichting en VD ook wel: youtube*] Holocaustontkenners [massale moord op Joden in WO II] met een Twitterban [Twitter, ww. twitteren, samenstelling [GB] met t, VD wisselend t en T – wel: Twitterban! – in VD], te maken hebben met de beoogde wereldheerschappij van de illuminaten [verlichte personen].

3. Zij zijn ervan overtuigd, dat big pharma [machtige farmaceutische industrie – vgl. farmahuis en pharmaceutical] extranei [mv. van extraneus – geen colleges, wel examens aan universiteit] van medische faculteiten, samen met café-eigenaars, voor een toename in xtc-gebruik [ecstasygebruik (mag ook) – MDMA, lovedrug] zorgen, waardoor spoedeisendehulpartsen [GB ook: SEH-artsen] naast alle patiënten die last hebben van phpd [pijntje hier, pijntje daar] veel te veel op hun bordje krijgen.

4. Het waren voor hen wowmomenten [wauw is hier niet fout] toen zij flabbergasted [verbijsterd] tot de conclusie kwamen, dat covidvaccins [andere uitspraak: COVID-19-vaccins], snacktaks [extra belasting op vet en zoet] en het gebruik van de shishapen [rookpen, elektronische sigaret] allemaal uit dezelfde koker kwamen en dat de 9/11-theorie [complot WTC New York 11 september 2001] toch waar was, ook al hadden de diverse NCTV's [NL: Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid] dit categorisch ontkend.

5. Deze verlichte geesten met hun fomo [fear of missing out – angst om info op internet of sociale media te missen], richtten zich destijds direct op hun coming-out [uit de kast komen van/voor iets] als experts op velerlei gebieden in hun non-stopvlucht naar voren. Zij verleenden 24 uursopvang aan dolende zielen, die nauwelijks nog durfden te wiiën [gamen met een Wii - hij wiit, daar krijg je wiiitis en een wiiknie van] of te surfen uit angst voor een cookiemuur [door programma’s in je pc geplaatst tekstbestandje] en alleen nog te porren waren voor hygge [Deens, levensstijl met gezelligheid en knusheid - uitspraak huu-guh met de g van goal].

6. Velen van hen lijden overigens aan coulrofobie [angst voor clowns] en misofobie [geluidshaat] en zijn daardoor angstig voor linkse jongeren met wahwahgitaren [gitaar met wahwahpedaal]. Ze richten zich daarom des te meer op het interieur van hun huis en kopen cache-pots [papier of sierpot om bloempot] voor hun planten en passe-partouts [rand om portret] voor de chefs-d’oeuvres [fout: slechts 1 s – naar keuze – is goed – GB, VD – meesterwerken] van hun geloofsgenoten en proberen zo een relaxte [verbogen vorm van bijwoord/bnw. relaxed] indruk te maken ook al zijn ze verre van relaxed.

7. Ze sluiten zich gedreven aan bij de oplaaiende boerenprotesten, omdat we door alle crises [meervoud van crisis] opgezadeld worden met een carrousel [‘draaimolen’] van agflatie [agrarische inflatie voor voedselprijzen], terwijl boeren helemaal geen grote CO2-uitstoters zijn en niet verantwoordelijk voor het microplastic en de neonicotinoïden [mv. ook s – andere uitspraak] in het milieu, maar alleen ammoniakemissie.

8. Uiteraard worden alle samenzweringstheorieën tegengesproken door oldskool [verouderd stadium van techniek, kunst, e.d.] 4 sterrengeneraals [evt. ook: viersterrengeneraals] die ertegenin gaan [fout, goed: ertegen ingaan, GB] door middel van scripted reality [ogenschijnlijk spontane reality-tv met toch een script] en zo deze complotwappies en papa's-kindjes [net als mama’s-kindjes] menen te kunnen ontmaskeren met hun mansplaining [door een man op bevoogdende manier iets uitleggen aan een vrouw – man + explaining], waarbij ze uit-en-ter-na [ook: uit-en-te-na – andere uitspraak] hun theorieën falsifiëren [ook: falsificeren – andere uitspraak].

9. Zelf rijden deze hoge militairen uiteraard in een hybrideauto [ook: hybride auto] en ze zijn fanatieke twitteraars [GB, VD], die hun conditie op peil houden met krav maga [zelfverdedigings- en gevechtstechniek Israëlische leger]. Zo zijn ze meermalen hogerop gekomen in de krijgsmacht, ook al ging dat op zijn elfendertigst [ezelsbrug: ij en 11, verder: op z’n janboerenfluitjes]. Zij vinden zichzelf bij uitstek geschikt om gederailleerde personen te deradicaliseren.

Schatting mogelijk aantal fouten van Rein: maximaal 4 tot 5.

Winnaar (niet-Specialist) met 20 fouten.

 

 


2917 Dictee woensdag 21-09-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (703) √

Dictee – dictees [2917]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 154, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (703)

1. De Griekse (hoofd)letters chi en rho, samen XP [ihk-spee], vormen het Christusmonogram. Ook in de ynglingklasse [zeilen] begroeten jongeren elkaar met yo! Een zeptometer [10^-21], afgekort zm
[
zèh-tèhm] is wel heel erg klein! Voor een zettameter [10^+21] met symbool Zm [zèh-tèhm], moet de komma maar liefst eenentwintig plaatsen naar rechts, om er meters van te maken.

2. Een zaagdak (zaagtanddak) is een sheddak. Er zijn ook zaaioesters (antoniem: panoesters) en zaaiuien (antoniem: pootuien). De HEMA [hee-maa] [eigennaam – niet in wdb.] met zijn HEMA-winkels is sterk in (het) zakendoen, de Weinrebzaak [omstreden Joods figuur in WO II] herinnert u zich vast nog wel. Het droit de suite is het zaaksgevolg en de zaakvervanging is de subrogatie [in de plaats stellen]. De Zaanse methode [door Hoge Raad afgekeurde verhoormethode] mag niet. Zaalvoetbal heet sinds 2002 officieel futsal.

3. Slaap zacht in je zijdezachte bedje! Een jabiroe is een zadelbekooievaar. Een zadelpunt is een maximum-minimumpunt van een zadelvlak. Een zadelvlak is een hyperbolische paraboloïde. De zaïre was de munteenheid van het voormalige Zaïre, de zaïrekoorts is de ebolakoorts. De zakat is het geven van aalmoezen. De varicocele is de zakaderbreuk. Zij las in haar zakbijbeltje. De nieuwe zakelijkheid is een kunststijl. Zakjeszwammen (ascomyceten) zijn een onderafdeling van het rijk der fungi. Een zakkenroller heet ook wel escamoteur (pickpocket). Wat ben jij een dollefie zallefie (een halfzachte, een ei(tje)), zeg!

4. Het zalig nieuwjaar wensen, de nieuwjaarswens, dat duurt nog even. Moet het stro nog verstrooid [gestrooid] worden? De acht zaligheden (hun naam eindigt op 'sel' zoals in Sterksel en dat betekent 'zaal') liggen ten zuiden van Eindhoven. Een zandbal is een paarse zee-egel. Op duintoppen vind je zanddoddengras. Fysiotherapie volgens de methode van Zander is zandergymnastiek. De zandman strooit als Klaas Vaak vaak zand in ogen van kleine kinderen.

5. De zandmol wordt ook Kaapse mol genoemd. De arrenbiezanger (r&b [ah-ruhn-bie], rhythm-and-blues) haalde het niet bij de Cetti's zanger. De zanggod is Apollo. Een zangtribune is een (d)oksaal. Wat staat er op het variétéprogramma? In Vlaanderen is bij het onderwijs het ZAP [zèh-taa-pee, zahp] het zelfstandig academisch personeel. Je kunt zo zat zijn als een zwitser, maar ook als een Maleier. De zazous
[zaa-zoes] (modern, excentriek jong mens, jongmens) gebruikten allemaal de streepjescode al.

6. In mais (BE: maïs) komt zeaxanthine (zeaxanthien) voor. Die gewestelijke sul van een zebedeus wist niet dat een zeboe een bultrund is. De Zebra (Zeer Eenvoudig Binair Rekenapparaat) is een rekenmachine. Schrijver dezes heeft daar nog mee gewerkt. Een zebramangoest is een soort van gestreepte ichneumon (ook: faraorat), zebrahout is palmyrahout.

7. De zecchino is een oude gouden munt en het zechsteen is het jongste tijdvak van het perm. Een zedenkomedie is een comédie de moeurs. Een zedenpreker (zedenprediker) laakt de zedeloosheid, prijst de zedelijkheid en debiteert zedenspreuken (gnomen, apofthegmata, apofthegma's).

8. Ik wil à point [medium] gebakken vis. De zedoarwortel is de geneeskrachtige wortel van enige Indonesische kurkumasoorten. Zedrakken zijn paternosterbomen. Een zee-erwt is een soort erwt die aan zandige oevers groeit.

9. Zaadje-op is een spel. Je kunt door de rode zee gaan [geslachtsverkeer bij menstruatie] en door de Rode Zee varen. Je moet ter zee gaan en over zee reizen om ten slotte bij de Nederlandse rijksdelen overzee te komen.

10. Water naar de zee (in de zee, naar de Rijn) dragen is uilen naar Athene brengen [overbodig werk]. Als je recht door zee gaat, ben je rechtdoorzee en bricoleer je niet, ben je niet par bricole, achterbaks. Een adelborst is een zeecadet. Een moscovie is een zeeden. Een zeeduivel heet ook wel wijdmuil (hozemond, hozebek, hengelaar).

11. Met de zeef van Eratosthenes bepaal je alle priemgetallen tot aan een bepaalde grens. Het floëem is het bastweefsel van een plant. Een naumachie is een zeegevecht. Ze droeg zeehond(!) laarsjes. Zeehondensistrum is een lokinstrument. Het had geijzeld en buitengaats was er veel zee-ijs. De zeeknob is een brilduiker, de zeekob is een stormmeeuw en de boeaja is een zeekrokodil. Wij trekken meestal aan één zeel (wij trekken één lijn), nietwaar? De Republiek en Engeland waren in de zeventiende en achttiende eeuw de belangrijkste zeemachten. De Hollandse zeemijl was vroeger vijf vijf negende [55/9] kilometer.

12. Chamois is zeemleer (wasleer) – een leuke omschrijving hiervan in het cryptogram was: wiskunde – en een nereïde een zeenimf (waternimf). Als je figuurlijk om zeep gaat, kom je niet met een detergent (detergens) terug. De ruitenacht is een speelkaart en de heren acht is een roeiploeg. Je hebt ook nog de Holland acht en de Acht van Chaam. De heer der schepping is een echte man. Een zeepbaron was een weinig voorkomende oweeër (ow'er) in Vlaanderen. Wij chauvinisten hebben onze eigen Zeeuwse pissebed. Krijg nou het zeepokkenlazarus! Dat is een verwensing, maar dat begreep u al. Saponien (saponine) is zeepsteen.

13. Hendrik de Zeevaarder was prins van Portugal. Een zee-ui is een zeeajuin. Zeeziltte is de ziltheid [zoutte] van de zee. De jan-van-gent wordt gewestelijk ook wel zeezot genoemd. Het meervoud van swath is swaths.

 

 


zaterdag 17 september 2022

2916 Dictee dinsdag 20-09-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (702) √

Dictee – dictees [2916]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 155, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (702)

1. De juiste schrijfwijze van dit woord lijkt me 'klaverenacht'. Kijk echter ook eens even in Van Dale naar het lemma 'acht' (daar staat klaveren acht 2021 klaverenacht!).

2. Een boek met zeven zegelen wordt genoemd in het Bijbelboek Openbaring. Een zegel was ook een stempelmerk van de Staat als bewijs van geheven zegelbelasting. Sigillografie (sfragistiek) is zegelkunde. Een lelietje-van-dalen wordt ook wel zegeltjes (niet meer in VD) genoemd. In Nederland is de Zegelwet in 1972 vervallen. Aan 's Heren zegen is het al gelegen. Een heilwens is 'God zegene u!', een bastaardvloek is 'god zal me zegenen'. De zegenvisser [zegen = visnet] liep onder de zegepoort (triomfboog) door. Het zegerijke leger bracht het land zegenrijke tijden. Hij had zegge en schrijve honderd euro verdiend. De cipres stond te midden van cypergrassen. Hij is ervandoor, wat ik je brom. Een kinderliedje zegt, dat de muis in het voorhuis 'piep' zei. Hij is zogezegd een beetje getikt.

3. Een zeggenmoeras is een met zegge begroeid moeras. Een zeiger is gewestelijk een platte viskorf. Je kunt iemand in de zeik nemen (belazeren). Zeikhein [bangerd, zeurkous] en zeiklijster zijn synoniemen. Over het sterrenbeeld Zeil van het Schip op het zuidelijk halfrond hoor je niet zo vaak. De roei- en zeilvereniging had veel leden. In de goudsmederij is een zeilijzer een magneet. De man met de zeis is Magere Hein, de dood [Pietje de Dood]. De zeïne is de prolamine in mais (BE: maïs).

4. Zelfheid is ik-heid. Als dat geen kamikazeactie was … Zelfverbranding (autocrematie) zag je op de foto met de Vietnamese boeddhistische monnik. Autarchie en autarkie: wat is nu zelfvoorziening (het tweede!) en wat is zelfbestuur?

5. Een van de apostelen was Simon de Zeloot. De Zend-Avesta is het heilig boek van de oude Perzen (of waren het oude Grieken?) dat de leer van Zarathoestra bevat. De zogenaamde zendbrieven van Paulus staan in het Nieuwe Testament [N.T., Novum Testamentum, Nov. Test.].

6. De zendeling-arts werd letterlijk naar de andere wereld geholpen. Terra sigillata is zegelaarde (bolus).

7. De afkorting van Zijne Eminentie is Z.Em. [zèh-tee-jèhm]. Een zelfhechter is geen snelhechter, eerder een langzame hechter [klimplant!]. Hij kende het zenit [toppunt] van de roem en het nadir [dieptepunt] van de ondergang. De kinhin is de zenboeddhistische loopmeditatie, de zazen de dito zitmeditatie. Krijg nou de zenuwen! Een tranquillizer is een zenuwstiller. Zeoliet is een mineraal. De zeppelin is een bestuurbare luchtballon in sigaarvorm. Is een zerehandenplant (kegelsleutelbloem) nu echt mooi? Is het nultolerantie of zero tolerance of zijn beide goed? Ja.

8. Zerpzoet is rins (zuurzoet). De Zesdaagse Oorlog vond plaats in 1967. De zesachtstemaat zal wiskundig toch wel hetzelfde zijn als de driekwartsmaat, of niet soms? Nee. Sexto is ten zesde. Er is vijf zesde kans (een kans van vijf op zes), dat je minder dan zes gooit met een (één) dobbelsteen. Wat is het verschil tussen een zesentwintiger [is dronken achter het stuur] en een zesduizender [berg tussen 6000 en t/m 6999 meter]? En zeg nu niet: [cijfers:] 5974 (letters: negenenvijftighonderdvierenzeventig, vijfduizend negenhonderdvierenzeventig).

9. Kijk, daar staat zesrijige gerst. Pyrenoïde is een zetmeelvormer. Een zevendagenkast is een semainier, een zevenblad is een plant uit de schermbloemenfamilie en gewestelijk ook wel een tormentil (een soort van ganzerik), een zevenarmige kandelaar is een menora. Een pietje (zevend'halfje) was zes en een halve stuiver waard. Op die munt stond een persoon met het wapenschild van Zeeland. Dat leek op een grote zakdoek en daarom heette de Zeeuwse munt ook wel pietje of Pietje bedroefd. Als je iemand naar 't Zevengesternte – de Plejaden in sterrenbeeld de Stier – wijst, houd je hem of haar voor de mal. Een groep van zeven personen vormt ook een zevengesternte (plejade). De olympische zevenkamp voor dames omvat ook het speerwerpen. Die Franse dichtersgroep heet trouwens de Pléiade.

10. Zevenmaal (of driemaal, vergelijk met scheepsrecht) is Jodenrecht. Een zevenmeter is een strafbal bij hockey en zaalhandbal. Een zevenstuiverskoning [souteneur met weinig klandizie] heeft het niet breed. De Heren Zeventien (de Zeventienen) voerden het bewind over de Oost-Indische Compagnie [OIC]. Er leeft niemand meer die [letters!] zeventig-eenenzeventig [anders: '70-'71] nog meegemaakt heeft (de Frans-Pruisische oorlog).

11. Zever in pakjes is flauwekul. De jas is z.g.a.n. [zèht-gee-jaa-èhn], zo goed als nieuw. Zibeline is sabelbont. De zichtwissel is een vistapapier. Hij was een kei van een zeepzieder (zeper). Een wel heel bijzonder proces is de ziegler-nattapolymerisatie. De Zieke Man (zieke man van Europa) was het Ottomaanse Rijk. Het nieuwe lokaal kwam op een unieke locatie te staan. Een ziekentriduüm is een driedaagse gebedsoefening voor zieken. Een pathogeen is een ziekmaker. Je kunt ergens de pee (de p) inhebben. De duivelsgreep heet ook wel de ziekte van Bornholm. Het ziektegeld werd uitgekeerd krachtens de vroegere Ziektewet. Je kunt in de ziektewet gaan en er vervolgens in lopen. De nosomanie is een ingebeelde ziekte (ziektewaan). De uitdrukking "op zijn ziel geven (komen, krijgen)" slaat terug op een lijfje [kledingstuk]. Het zielenbrood eet je op Allerzielen. Ik was zielsblij met haar en hield zielsveel van haar. De zielssfeer is de sfeer waarin de ziel leeft. Zit trouwens niet zo te zielenpieten bij het zwartepieten! De diesel reed de ziesel(marmot) dood. De bohemers (gipsy's, gitano's) kunnen tot de Roma of de Sinti behoren. Hoatzins [hoo-wah-tzihn] zijn familie van de hoendervogels.


vrijdag 16 september 2022

2915 Dictee maandag 19-09-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (701) √

Dictee – dictees [2915]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 156, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (701)

 

De Olympische Spelen van 2008

1. De OS [oo-wèhs], de Olympische Spelen of Spelen (verkorting; VD – lemma 'spel') bestaan uit Winterspelen en Zomerspelen. Een belangrijk adagium is 'Mens sana in corpore sano', een gezonde geest in een gezond lichaam. Vijftien eeuwen na de opheffing van de klassieke Spelen, in 1896, werden de huidige Olympische Spelen ingevoerd door baron Pierre de Coubertin. De Zomerspelen van 2008 zijn gehouden in Peking (Chinees: Beijing). Ze waren een eclatant succes voor de Chinese machthebbers, ondanks mondiale protesten en de monnikenopstand in het Tibetaanse Lhasa.

2. Een van de olympische sporten is judo. We zagen menige waza-ari [half punt], yuko [laagste score, minder dan een half punt] en ippon [heel punt] op de tatami [judomat]. Judo is een contactsport. Zwartebanders met heupworpen, wurggrepen en armklemmen waren er bij de vleet. Bij de wielrensport werd niet meer met de vélocipède gereden, maar bij het veldrijden wel met ATB-fabricaten als allterrainbicycles (mountainbikes – MTB's) – elkterreinfietsjes – en BMX'en (bicycle motocross). Een BMX-bike (Engels: BMX bike) is een crossfiets. De geletruidrager met zijn triatlonstuur (spaghettistuur) zat goed in de toeclips [voetklem] en won. Bij het baanwielrennen deed men het zonder gangmakers en dernymotoren (derny's), de kampioen moest zich in deze grand prix [grand-prixwedstrijd, grand slam, grandslamwedstrijd] helemaal leegrijden.

3. De goudenmedailleoogst was het grootst voor gastland China, dat daar erg op gespinsd was. Dat spinzen [zoeken, speuren] was trouwens strijk-en-zet aan de orde van de dag. De spitszwemmer Mark Spitz werd onttroond door Michael Phelps, die acht gouden plakken behaalde. Borstcrawl is moeilijk, een neusklem mag bij het synchroonzwemmen, een snorkel [luchtpijpje, VD ook: schnorkel] niet. Aquaswimming [niet in wdb.] kan leiden tot badkamereczeem. Wie daaraan lijdt, heeft vlotweg perikelen [verwikkeling] en tribulatie [narigheid, tegenspoed]. Bij een voorkomende ex-aequoklassering (zoals 3/4) zijn er bijvoorbeeld twee lauwerkransen voor de bronzen palmaressen [erelijsten].

4. De USA [uu-wèh-zaa], de Verenigde Staten van Amerika, waren op kanonschotsafstand tweede. Zonder de genoemde Michael was het nog erger geweest. Bij het roeien zaten ze in een wherry [lichte sportroeiboot], ze bereden een westfaler [bekend sport- en wedstrijdpaard], kregen geen subsidie van (ons Ministerie – instellingvan) VWS [vee-wee-jèhs], de twirlsport [marcheren en jongleren met attributen] stond niet op het olympische programma en thermopakken [sportpak van isolerend materiaal] waren gunstig voor de zeilers. Stanozolol [verboden anabole steroïde] gebruikten ze niet, sommigen kregen een stressfractuur [haarscheurtjes in bot door overbelasting] of zagen zwarte sneeuw [afzien], skeleton [op de buik op stalen slee, lichter dan de bobslee] hoort op de Winterspelen thuis, maar de racketsporten doen dat niet. Opvallend was, dat Wit-Rusland zo slecht scoorde.

5. Een fan van de zeilers keek uit zijn opblaasbare zodiac [opblaasbare rubberboot] geïnteresseerd naar het zodiakaallicht [zeldzaam licht bij zodiak, dierenriem]. Er waren behoorlijk veel quotezakken [met veel uitspraken van derden] onder de persmuskieten. Ook voor hen is de olympiade een tetterettet oftewel een hoogstandje. Menig mental coach hield regelmatig peptalks. De nautische sporten leden aan windstilte in de baai. Het koningsnummer, de honderdmeterwedstrijd hardlopen werd bij dames en heren gewonnen door een Jamaicaan(se). Sommige onderdelen hadden veel weg van freestylen [improviseren] of freefighten [vechten met minimaal aantal regels – freefight heet ook wel MMA, mixed martial arts] en bij sommigen van de atleten (bij sommige atleten) zag je duidelijk een heintjedavidseffect. Maar ja, dat meedoen, hè. Roem smaakt naar meer.

6. Amateurs, allrounders en beroepssporters mochten meedoen. De Belgische groenematartiesten deden het best goed en de Rode Duivels hadden niet eens clenbuterol, een tot de bèta-agonisten behorend antihoestmiddel, gebruikt. Ik heb geen panenka's gezien, trouwens ook niet bij de Oranjespelers. Wel vaak een mêlee en lobballen van libero's in de mandekking: i.h.a. [in het algemeen] een contradictio in terminis. De ausputzer zag al big business met al die scouts van betaaldvoetbalclubs. Zou hij in het calcio [het Italiaanse voetbal] en het catenaccio [zeer defensief spel] daarbij meekunnen? De dropkick [zonder stilleggen], de free kick [vrije trap] en de elfmeter [penalty, penantie] behoorden tot zijn spécialités. Hij wil graag Champions League spelen, daar past geen galleryplay [mooi spel als men voorstaat] in en ook geen vliegende kiep [meevoetballende keeper].

7. Enfin, ik kijk alweer uit naar de volgende Winterspelen!

Toegift

8. Hij droeg een baggy [slobberige, hobbezakkige] broek. Gezocht op '*ey*' (selectie): Amerikaanse – of Ierse – whiskey (naast Schotse en Canadese whisky), een smiley [emoticon], rabarberchutney [saus met groenten en/of vruchten], neys (bamboefluiten), near [snel in geld om te zetten product] en hot money [vluchtkapitaal], de komeet van Halley, jersey [kledingstof dames] en paisley [abstract kleurrijk motievenpatroon in stoffen], double bogey [golf: 2 boven par], Cockney(dialect) en cold turkey [abrupt afkicken drugs]. Op '*dy*': study [studeerkamer], paddy [spotnaam Ieren], milady [aanspreektitel adellijke dame Engeland], Laurel en Hardy [filmkomieken zwart-witfilm], iron lady [Thatcher], grand old lady [sporen verdiend op enig gebied], first lady [vrouw Amerikaanse president], eddy [draaikolk], black comedy [blijspel vol grimmige humor] en baglady [zwerfster met bezittingen in tassen]. Op '*cy*': juicy [sappige] details , darcy (eenheid van permeabiliteit – D), fancy [elegant, modieus], mixed policy [gemengde verzekering – uitkering tijdens leven of bij overlijden], racy [snel, gestroomlijnd] en selffulfilling prophecy [voorspelling die gedrag zo beïnvloedt, dat deze uitkomt]. Op '*by*' noteerden we: bobby [Engelse politieagent], bushbaby (galago – zeker halfaapje), derby (plaatselijke kaas of sportwedstrijd), dolby [systeem van ruisonderdrukking], hotseknotsderby [hotsknotsbegoniavoetbal, boerenkoolvoetbal], nimby [not in my backyard, persoon], ruby (rood, port – geen tawny!), tabby [kat met cyperse tekening], stand-by [reserve, paraat, in de wachtstand] en stand-byticket [onmiddellijk beschikbaar]. Plug-and-play [randapparaat aansluiten, werkt direct], vouvray [zekere witte wijn], D-day [ook: D-dag: invasie Frankrijk geallieerden WO II].