2706 Dictee zondag 08-05-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (567) √

Dictee – dictees [2706]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 290, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (567)

Het Groot Medisch Dictee (1)

1. NB '*medisch*' [Medisch is van Medië – Meden en Perzen] binnen artikelen in oVD: 1350 treffers, 2021: 1700, ook bijv. archimedisch – heel erg oud(!)? De bloedgroepen zijn A, B, AB en 0 of O (het AB0- of ABO-systeem). Met een cauteriseerijzer (nu: brandijzer – lemma 'aanstippen') kun je zieke plekken aanstippen. Abasie is het onvermogen om te lopen. Ablatie is de loslating of verwijdering van een orgaan. Een abortus is een miskraam, een abortus provocatus geschiedt opzettelijk. De aboulie is een ziekelijk gebrek aan wilskracht. De absence (petit mal) is een moment van verlies van bewustzijn. Het acetabulum is de heupkom. Acetonurie (ketonurie) is de aanwezigheid van aceton in de urine. Achalasie is het niet op tijd verslappen van de gladde spieren bij de overgang van de slokdarm naar de maag. De achondroplasie is een aangeboren stoornis in de groei van de pijpbeenderen, die leidt tot dwerggroei. Acuut is plotseling opkomend. Achromasie is kleurenblindheid, achromatopsie totale kleurenblindheid.

2. Achylie is de afwezigheid van maagsap. Adenomalacie is klierverweking. Een adenoom (adenoma) is een goedaardig gezwel dat uit klierweefsel voortkomt. Adenotomie (adenectomie) is de verwijdering van een vergrote neusamandel. Het ADH is het antidiuretisch hormoon (vochtvasthoudend hormoon dat onder andere vernauwing van bepaalde perifere bloedvaten veroorzaakt). Het weivlies is een uit twee bladen bestaand vlies van glad gekruist bindweefsel, dat de wanden van inwendige holten bekleedt (bijvoorbeeld het borstvlies, het buikvlies, het hartzakje, het spinnenwebvlies van de hersenen en van het ruggenmerg). Adhesie is de vergroeiing van met name weivliezen. Adipositas is vetzucht. Adrenaline, die ken je wel [stimuleert de hartfunctie en doet de kleine bloedvaten samentrekken].

3. Aerofagie is het inslikken van lucht in abnormale hoeveelheden. Afonie is het onvermogen om te spreken of te zingen, volkomen heesheid. Afsluiting is: 1) het aangeboren ontbreken van een lichaamsopening (atresie, obliteratie) of 2) blokkering van een kanaal in het lichaam (occlusie). Agenesie is bijvoorbeeld het zich niet ontwikkeld hebben van tanden of kiezen. Akinesie [onvermogen tot uitvoeren van bepaalde bewegingen] wordt door een hersenaandoening veroorzaakt. Albuminurie (proteïnurie) is de aanwezigheid van een abnormaal grote hoeveelheid eiwit in de urine. Algesie is overgevoeligheid voor pijn. Waar heb je pijn bij cardialgie [hart], nefralgie [nieren], otalgie [oren] of tibialgie [scheenbeen]? Allergie is een verstoring van het immuunsysteem. De alvleesklier (pancreas) zit in de buik. Het AMC [Academisch Medisch Centrum] zetelt in Amsterdam.

4. Amenorroe is het uitblijven of ophouden van de menstruatie. Animie is de uitdrukkingsloosheid van het gezicht. Anafylaxie is overgevoeligheid voor een substantie waartegen het lichaam vroeger antistoffen heeft gevormd. Anakoesie is absoluut gehoorverlies. Amaurose is zwarte staar [aandoening van het netvlies]. Anemie is gebrek aan bloedkleurstof en/of rode bloedcellen. Anerytropsie is roodblindheid. Angina pectoris is hartkramp (stenocardie). Angiocardiografie is het maken van röntgenfoto's van het hart en de bloedvaten daaromheen. Een angioom is een vaatgezwel. Ankylose is gewrichtsverstijving. Anopsie het niet gebruiken van één oog, door scheelzien of door staar. Anoxemie is een te laag zuurstofgehalte in het slagaderlijk bloed. Antrostomie is het maken van een opening in een holte, bijvoorbeeld een kaakholte. Anurie (het tegengestelde is: polyurie, oligurie) is een uitermate geringe urineafscheiding.

5. Apepsie is een zeer onvoldoende spijsvertering. De ap [aa-pee] is de anus praeternaturalis, de operatief (in de buikwand) aangebrachte anus. Aplasie is het niet tot ontwikkeling komen van een orgaan of lichaamsdeel. Apraxie is een stoornis in of onvermogen tot het uitvoeren van doelgerichte bewegingen. Bij arachnodactylie hoort een zeer ranke lichaamsbouw (met name overmatig lange en dunne vingers en tenen; dactylus = vinger). Ook de term (archi)medisch komen we tegen! Argyrie is zilververgiftiging. De artropathie is een gewrichtsziekte. Ascites is buikwaterzucht. Astasie is het onvermogen om te staan (de oorzaak ligt in het czs – centrale zenuwstelsel). Asthenie is krachteloosheid en kan koorts veroorzaken. Het astigmatisme is de onscherpe beeldvorming door de lens. De asystolie is de hartstilstand.

6. Ataxie is een stoornis in de samenwerking van de spieren. Athymie is het ontbreken van de thymus (zwezerik). Ausculteren is onderzoeken door beluisteren. Met een autoclaaf worden medische instrumenten gesteriliseerd. Autodigestie is maagverweking, auto-infectie is zelfbesmetting. Avulsie is (gewelddadige) afrukking. Het azs is het autonoom zenuwstelsel. Balanitis is eikelontsteking, voorhuidontsteking. Obesitaschirurgie behandelt vetzucht. Een benigne gezwel is goedaardig, een maligne gezwel kwaadaardig. Biline is het hoofdbestanddeel van gal. Blefaroplegie is de ooglidverlamming. Een bore-out komt door verveling op het werk; een burn-out(syndroom) is iets geheel anders [overbelasting op het werk]. Boulimia (boulimie, boulimia nervosa, anorexia, anorexia nervosa) is een eetstoornis.

7. Een bouton d'orient is een besmettelijke zweer in oosterse landen. Bradycardie is een abnormaal langzame hartslag (antoniem: tachycardie). Een breuk is een fractuur (ruptuur). Een breukoperatie is een herniotomie. Bij bloedonderzoeken is de bse de bezinkingssnelheid van erytrocyten; elders is BSE de boviene spongiforme encefalopathie [gekkekoeienziekte]. Cachectische patiënten lijden aan cachexie en zijn mager en uitgeteerd. De candida [mv., zekere schimmels] veroorzaken candidiasis (een schimmelziekte). Een cardiocentese is een hartpunctie. Het cataplasma is een kompres met een brijachtige substantie. Bij de neurotische toestand catatonie zijn de spieren behoorlijk van slag.

8. Catgut [kèht-guht] is hechtdraad. Cellulitis is een sinaasappelhuid. Cervicitis is baarmoederhalsontsteking. De chancroïd is malse, zachte of weke sjanker. Een check-up is een algeheel medisch onderzoek. Cheiloschisis is de hazenlip. Het chloasma is een vlekkige, geelbruine huidverkleuring. De cholecystitis is de galblaasontsteking. Bij cholurie zitten er galstoffen in de urine. Een chondroblast is een kraakbeencel. Cirrose is het eindstadium van verscheidene chronische ziekten van de lever. Clitorisme is vergroting van de kittelaar. Clonus is de krampachtige samentrekking van spieren. Coeliakie (ee/eu) [ongeneeslijke stofwisselingsziekte, veroorzaakt door een glutenintolerantie] is ongeneeslijk. Colectomie is (gedeeltelijke) verwijdering van het colon (de karteldarm). Collaberen [ee] is flauwvallen.

9. Het collyrium is de oogwassing. Een constipatie is een verstopping. Een contusie is een kneuzing. De coprologie is het onderzoek van de feces. De cortex is de bijnierschors. De coassistent liep een coschap. De cricoïd is het ringvormig kraakbeen in het strottenhoofd. Cristallitis is ontsteking van de ooglens. Cruraal is betrekking hebbend op het (onder)been. De CTE * is de chronische toxische encefalopathie (schildersziekte – inademen schadelijke dampen, ook: OPS, organisch psychosyndroom). De cupulometrie onderzoekt het evenwichtsorgaan. Cyanose is blauwzucht. Cyclofrenie (cyclothymie) is manisch-depressief zijn. De cystic fibrosis (CF) is de taaislijmziekte. Cystitis is blaasontsteking. Een darmfistel is een stercorale [stercorair, heeft betrekking op mest of ontlasting] fistel. Defibrilleren is de onregelmatige samentrekkingen van de hartspier regulariseren. De dejectie is de stoelgang. Het delirium (tremens) wordt ook delier genoemd.

* Ook: CTE = chronische traumatische encefalopathie, een chronische hersenaandoening veroorzaakt door ernstig hoofdletsel.

10. De dermatorragie is de huidbloeding. Dementia paralytica is hersenverweking, de dementia praecox is de vroegtijdig optredende zwakzinnigheid, thans opgevat als schizofrenie, de dementia praesenilis is de op jonge leeftijd beginnende dementie en de dementia senilis is de op oudere leeftijd beginnende dementie. Diabetes insipidus is het dagelijks lozen van grote hoeveelheden urine zonder suiker. Dicumarol [geneesmiddel – verder kleine letter, soortnaam] vermindert het stollingsvermogen van het bloed. De diplegie is de dubbelzijdige verlamming. De distomatose is de leverbotziekte. Ik had een enkeldistorsie [verstuiking, verzwikking]. Diurese is de vorming van de urine in de nieren. De dwarslaesie is letsel in een dwarsvlak van het ruggenmerg. Dysenterie is rodeloop (vero: persloop). De dysfonie is een stoornis in de stemvorming. Dysforie is neerslachtigheid. Dysgenesie is een slechte orgaanontwikkeling. Dysgnosie is een defect in het denkvermogen. Dyspraxie is een symptoom van het
KIDD-syndroom [Kopfgelenk Induzierte Dyspraxie und Dysgnosie] (ook KISS-) [Kopfgelenk Induzierte Symmetrie Störungen]. Dysurie is een bemoeilijkte en pijnlijke urinelozing (druppelpis). De ecchymose is een uitgebreide bloeding onder de huid. Een ecg is een elektrocardiogram. Om nog een zijstraat te noemen: prostatectomie [verwijderen prostaat] en vasectomie [uitvoergang zaadbal, of deel ervan, wegnemen]. Er kan veel misgaan in die fabriek, het lichaam!

 

 

2705 Dictee zaterdag 07-05-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (566) √

Dictee – dictees [2705]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 291, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (566)

1. Een ezelshert is een paterdavidshert. Komt dat even goed uit: je kunt evengoed wandelen als fietsen. De naam van twee sterren in de Kreeft is Ezeltjes. Als je gewestelijk luie Evert op de rug hebt, ben je loom. Extramatrimonieel is buitenechtelijk. Een ex-cathedra-uitspraak van de paus is bindend voor alle gelovigen. Een verklaring ex post (ex post facto) is achteraf bedacht en daarom soms misleidend of onjuist. Drinken op Maaike in 't schapraaike doe je op een goede aanstaande bevalling. Als je in St.-Anna's schapraai zit, blijf je ongehuwd.

2. Hij betert als schar(re)bier [dunbier] op de tap: het wordt steeds slechter met hem. Een iberis is een scheefbloem. Een schar(re)tong is een platvis. Zie je die gevel scheef staan [altijd los, vgl. scheefstand]? Die is scheefgetrokken en nu scheefstaand [GB]. Het Groene Boekje geeft van tompoes (meervoud: tompoezen) en tompouce (meervoud: tompouces, ook -en) geen betekenisaanduiding. Volgens Van Dale is het eerste item vooral een rechthoekig gebakje (met twee verschillende meervouden, ook: tompoesen!) en het tweede item een kleine paraplu voor dames (tompouce, mv. op -n en -s; gebruik de woorden tegenwoordig rustig door elkaar!). Het gps is het global positioning system.

3. In levenden lijve is vis-à-vis, face to face (sms-taal: f2f). Een
face-to-facegesprek kan nuttig zijn. Een ichtyofaag is een viseter. Faamrovend is de goede naam aantastend. Fabisme (favisme) is een erfelijke bloedziekte (overgevoeligheid voor tuinbonen). Een fabliau [joo – boerde, sproke] wordt gesitueerd in de oude Franse letterkunde. Een fabriekswinkel is een factoryoutlet. Het facebooken doe je met Facebook. Fabriek-landmeter is de titel voor een technisch ambtenaar, nog in gebruik bij sommige polderbesturen. Het pr-facetplan dekte de façadepolitiek. De fâcheux troisième is de derde aanwezige die de intimiteit van twee anderen (ver)stoort. Fachingerwater is natronhoudend bronwater. 'Facile princeps' betekent: 'gemakkelijk de eerste, de anderen verre de baas'. Mijn faciele buurman leeft in res augusta domi: armelijke huiselijke omstandigheden.

4. Het facit is de uitkomst van een som. Façonné is met kleine ingeweven patronen. Een façon-de-Venisekaraf is gemaakt van façon de Venise. Een factie is een agerende politieke groep. Een factotum is een manusje-van-alles. Een factum illicitum is een onrechtmatige daad. De faculté maîtresse is het belangrijkste vermogen. De faience is de majolica, het fäh is het bont van het Siberisch eekhoorntje, het
petit-gris. Een fagocyt is een eetcel, de faëton een visetende keerkringsvogel en de fade-out het langzaam verdwijnen van een beeld.

5. Het faillite de la science is het banqueroute de la science, helder toch? De fair trade (vergelijk: fairtradekoffie) is de eerlijke handel tussen rijke landen en derdewereldlanden [als organisatie met hoofdletters: F T]. De fake droop van de fakedocumentaire af. Een fayalobi is een sierheester. De handel en wandel van iemand zijn diens faits et gestes. De faiseur de mots [woordenkramer] had twee fait(s) divers voor ons. Een Falasha is een Jood van Ethiopische afkomst. Een falconet is een licht veldstuk. De fallacia optica is het gezichtsbedrog. Hij leidde een fallentis semita vitae, een stil, verborgen leven. Een fama clamosa is een schandaaltje. Slaat 'famam extendere factis' ('zijn naam door daden groot maken') op Piet Hein? De familie Doorsnee en een familie Flodder zijn niet de Heilige Familie.

6. Hij is van (de familie Van) Kleef, hij is dus gierig [van de heb en niet van de geef]. Kleefzand is löss. Een famille-rosetrekpot is van famille rose gemaakt, een famille-verteschotel van famille verte. Van wie waren die laatste famous last words? Fanda nefanda is het oorbare en niet-oorbare. In de fanfare liepen zeker twee fanfarons [opscheppers]. Die Berliozfantasie klonk goed. Eigennaam van de koningen van Egypte is Farao [naast: een farao, zijn geboortetempel is een mammisi]. De kooi van Faraday is een netwerk voor het afschermen van magnetische velden. Ook de faradische stroom is naar Faraday genoemd, net als de eenheid farad [symbool F: elektrische capaciteit]. De term 'free at quay' (franco aan wal, afkorting f.a.q. – f.o.b is free on board) staat los van de andere afkorting FAQ: frequently asked question. De faraonische besnijdenis is de infibulatie [bij meisjes]. De cabaretière deed nogal farizees (farizeïsch), maar ze zat vol farcicale [dolkomische] grappen. De fasching (geen meervoud) is het carnaval. Met de (het) Far West duiden we de staten in Noord-Amerika in het uiterste westen aan.

7. Farnasol is een naar lelietjes-van-dalen ruikende vloeistof die bestanddeel is van diverse etherische oliën, chemisch een drievoudig onverzadigde alcohol behorend tot de groep der sesquiterpenen. De farouche [wild, ontembaar] amazone trok een spoor van vernieling. De farthing is een vroegere Engelse koperen munt (waarde: een vierde penny), het Farsi is het Perzisch. Het koren stond fasciculair [bundelsgewijs, vgl. fasces = bijlbundel] [fah-sie] gebonden op het land. Een fascinebekleding [n/s = takkenbos,] was hier voldoende. Een goed huwelijk overleeft de fasti et nefasti dies, de gelukkige en de ongelukkige dagen. Een fatale vrouw is een femme fatale. Een fata morgana is een luchtkasteel. De fausse reconnaissance is het déjà vu [gevoel iets al eerder gezien of beleefd te hebben], de fausse queue de misstoot bij het biljarten, een fausse dévote een huichelaarster en een fausse couche een miskraam. Een faustische verschijning herinnert aan Faust.

8. Het fatum (noodlot) trof me hard: een fatwa [decreet of vonnis van een islamitisch rechtsgeleerde] werd tegen me uitgesproken. Een
face-à-main is een lorgnet aan een handvat. Zij had een absoluut fantask [grillig] humeur. Onder fatuïteit verstaan we ingebeeldheid. Faute d'argent [bij gebrek aan geld] ging de firma failliet, faute de combattants [bij gebrek aan strijders – niet meer in VD] kwam er ee staakt-het-vuren [bevel: staakt het vuren, t = archaïsch], faute de mieux [bij gebrek aan beter] deden we het er maar mee. Een faux dévot is een huichelaar, een faux ménage een huwelijk van personen die niet bij elkaar passen, een faux naïf iemand die schijnbaar onnozel is en een faux pas (zelfde mv.) een misstap. Een favela is een sloppenwijk in Brazilië.

9. Faventibus astris [vgl. bijv. astrologie, sterrenkunde], als de sterren gunstig zijn, slapen we onder de blote hemel (à la belle étoile, sub Jove, sub divo, sub Jove frigido, sub tecto coeli) . Een pagina-icoon [internet] wordt ook urlicon [vgl. URL] genoemd. Mijn favo [favoriet] heeft de paardenrennen niet gewonnen. De fax et tuba is de aanvoerder van de belhamels. De FBI [Federal Bureau of Investigation] werkt in de Verenigde Staten. Een F-biljet is voor nabestaanden. De Februariramp zie je in het Watersnoodmuseum [Ouwerkerk, Zeeland, vgl. waternood – 2021 Watersnoodramp in VD!]. Kun je met featherbedding [het in de watten leggen] een vijand verslaan? Een fdc is een first day cover, een eerstedagenveloppe. De Amerikaanse Fed is de Federal Reserve Board. Een feedingfrenzy [met een onverzadigbaar verlangen naar nieuws] vind je bij de krant. In België valt het Feest van de Arbeid op 1 mei. Het fehlingsreagens is een reagens om reducerende suikers en aldehyden aan te tonen. Wat doet een fehlleistung [verspreking of verschrijving, die – Freud, freudiaans – iets van het onderbewuste onthult]?

10. De felle jan werd felbegeerd door het felrode meisje. De felomstreden clown sprong met een feliene [katachtig] – het leek wel een felliniachtige (Fellini is een filmmaker) – beweging naar voren. De felo de se is de zelfmoord(enaar). De feministe was feminini generis [van het vrouwelijke geslacht]. Het femur is het dijbeen, de fibula het kuitbeen. Een fenakistiscoop is een zeker optisch apparaat. Een fenegriek is een (sterkriekende) plant, bij feng shui [uitspraak!] gaat het om de plaatsing van voorwerpen. Een fennek [mv. fenneken of fenneks] is een woestijnvos. Fenolformaldehydehars en fenolftaleïne zijn chemische producten. Is die auto aan de fep [zuipt(-)ie – benzine]?

11. Is ferro-oxide een twee- of een driewaardige ijzerverbinding? Drie, zie lemma ‘ijzersteen’ (ijzer-III-oxide, hematiet). Op het fête galante [geschilderd landelijk tafereel] was te zien hoe de ridder gefêteerd [feestelijk onthaald] werd met een fête champêtre [tuinfeest]. Een feuille morte is een dwarrelvlucht. Lees jij die feuille de chou [minderwaardige krant]? Zo'n genius [Ned. uitspraak, mv. geniën of genii] is few and far between [weinig en met grote tussenpozen voorkomend]. In de muziek is f forte, ff fortissimo en fff fortississimo. Je moet geen fibbetjes [Bargoens: leugens] over die keramische [ook: ceramisch] fibers [materiaal voor isolatie] vertellen! Een fichu is een halsdoek voor dames. De fides carbonaria is het (niet doordachte) kolenbrandersgeloof. Fidelisme was castroïsme [Cuba]. De fidus Achates [trouw gezel] zal geen fides Punica [ook Punica fides: trouweloosheid, verraad, valsheid] plegen. Fiekruid is een verkorting van sofiekruid. Laat die ouwe fiep [zeurkous, kletskous] maar kletsen.

12. Vandaag is het fiësta [feest]. Een betjak [ook: betjah] is een fietstaxi. De fightingspirit was er wel. Geef mij de non-figuratieve kunst maar. Is dat nou een Amorfiguur of een vogelfiguur? De fidejussio is een schriftelijke borgstelling. Het feu sacré is het heilige vuur. We deelden samsam op fiftyfiftybasis. Een femme savante is een blauwkous [geleerde]. Een Fijiër is een Fijische inwoner van Fiji. De Canadese fijnstraal [ook: erigeron] is een plant. Panaritium is fijt. Een fikhschool is een islamitische rechtsschool. Geef mijn portie maar aan de meerdere hondjes die Fikkie heten.

 

2704 Dictee vrijdag 06-05-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (565) √

Dictee – dictees [2704]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 292, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (565)

Het Groot Medisch Dictee (2)

1. Een ectopische zwangerschap is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Het edetaat is een antistollingsmiddel gebruikt bij chelatietherapie (tegen aderverkalking). Eerstelijnsgezondheidszorg krijg je bij de huisarts. Efedrine is een alkaloïde dat stimulerend werkt op het centrale en het sympathische zenuwstelsel. Elektrocaustiek is het wegbranden van weefsel. Elektroretinografie is het onderzoek van het netvlies d.m.v. elektrische stroompjes. Emasculatie is castratie. Bij embolie sluit een bloedstolsel een arterie af. Embryotomie [vrucht in baarmoeder in stukken snijden] is een droevige, maar noodzakelijke zaak. Emesis is vomitie (braken). Een emg is een elektromyogram (registratie spierkrachtmetingen). Empyeem is de opeenhoping van etter in een lichaamsholte. Encefalomalacie is hersenverweking. Myalgische encefalomyelitis (afgekort als ME) is een ontsteking van de hersenen en het ruggenmerg. Endocarditis is de ontsteking van het endocardium (de binnenbekleding van het hart). De enteritis regionalis is de ziekte van Crohn (kortweg: crohn – chronische(!) darmziekte).

2. De enucleatie is het helemaal uitpellen van een orgaan of tumor uit zijn omringende weefsels. Het epd is het elektronisch patiëntendossier. De episiotomie (afgekort: epi) is de inknipping van de schede-ingang bij de geboorte. Een epicondylus is een knobbel aan een gewrichtsuitsteeksel op de plaats van de oorsprong of aanhechting van spieren. De epifysiolyse is het loslaten van het uiteinde van een pijpbeen ter hoogte van de groeischijf. De eradicatie is het uitroeien of verdrijven van een besmettelijke ziekte. Een erethisch persoon is prikkelbaar, overgevoelig. Het erytheem (erythema) is een rode plek op de huid. Erytrogeen is rode bloedcellen vormend. De eupneu is de gewone ademhaling. Een euthanaticum is een middel voor euthanasie. Evidencebased handelen is oordeelkundig, gebaseerd op wetenschappelijke feiten. De exarticulatie is de afzetting van een lichaamsdeel in het gewricht. De eximeerlaser is een medisch apparaat. Exostose is botwoekering. Fallectomie is penisamputatie.

3. Expectoreren is ophoesten. Faryngectomie is een operatieve verwijdering in de keelholte. Fasciitis is ontsteking van het bindweefselvlies. Een fausse route is de verkeerde weg die een katheter bij het inbrengen volgt. Een febriele (antoniem: afebriele) toestand gaat met koorts gepaard. Fecoliet is de harde ontlasting. Fibrinolyse is de afbraak van bloedstolsels. Fibromyalgie is spierreuma. Fibroplasie is de extreme vorming van bindweefsel. Een fistel is een pijpzweer. Hartboezems kunnen fladderen. De flebotomie is de aderlating. De Hollandse naam voor flegmasie is kraambeen. Het eiblaasje heet ook: follikel van De Graaf, graafse (VD – 2022) follikel. Een forceps is een verlostang. Fosfaturie is de verhoogde aanwezigheid van fosfaten in de urine. Foudroyant gangreen is zich snel uitbreidend koudvuur (gangreen). Het gastricisme is een lichte maagcatarre. Een gastro-enteroloog is een maag-darmarts. De gastropathie is een maagaandoening. De gastrorragie is de maagbloeding. Het GIFT [gee-jie-èfh-tee] [medisch: gameta
intra-fallopian transfer = bevruchtingstechniek waarbij de eitjes uit de eierstokken weggeplukt worden en onmiddellijk samen met een spermastaal teruggeplaatst worden in de eileider] is een bevruchtingstechniek. Glossitis is tongontsteking. In Vlaanderen is het gmd het globaal medisch dossier. In Nederland betekent GMD: Gemeenschappelijke Medische Dienst.

4. Gonagra is kniejicht, podagra voetjicht. Gossypol is een werkzaam bestanddeel van katoenzaadolie dat de spermaproductie remt en daardoor onvruchtbaarheid veroorzaakt. Gouttes militaires [+ VD] zijn druipers [geslachtsziekte veroorzaakt door gonokokken = gonorroe, gonorroea, tikker(d)]. Het GRID is de gay related immune deficiency (een immuniteitsgebrek waarvan men in het begin van de jaren 80 van de 20e eeuw veronderstelde dat het te maken had met een homoseksuele levensstijl, later 'aids' genoemd). De grm is de gemodificeerde radicale mastectomie (het wegnemen van borst- en okselklieren). Een hagelkorrel is een strontje [in het oog]. De hallux (meervoud: halluces) is de grote teen. Een gynaecoloog behandelt vrouwenziekten, en een gynaecologe dan – mannenziekten? De hartkatheterisatie gaat behoorlijk diep. Bij een hartbreuk [letterlijk] kun je toch niet hardvochtig blijven? De hebefrenie is de puberteitspsychose. Een elevatorium is een heftang. Het scheelt maar één letter: heliosis is zonnesteek, helosis is de aanwezigheid van likdoorns. Een helcose is een verzwering. Een hernia kan een breuk zijn.

5. Hemagglutinatie is klontering van rode bloedcellen. Hepatomegalie is leververgroting. Hemospermie is een bloederige zaadlozing. Hemianosmie is verlies van het reukvermogen aan één kant. Hemianopsie is halfzijdige blindheid. Hematurie is bloedplassen. Herpes genitalis is herpes simplex van de uitwendige genitalia, een geslachtsziekte, herpes gestationis is zwangerschapsjeuk, herpes labialis is een koortslip, herpes simplex koortsuitslag en herpes tonsurans een schimmelziekte van de huid veroorzaakt door een trichofytonsoort. Herpes zoster is gordelroos. Heterochromie is kleurverschil in de iris van het oog. Hidrosis is zweetafscheiding, hyperhidrosis idem dito, maar dan overmatige. De artseneed is de eed van Hippocrates. High care volgt vaak op intensive care [t.o = tgov. low care]. Hirsutisme is mannelijke beharing bij vrouwen. Holocriene klieren zijn afscheidend. Humane tuberkelbacteriën komen van de mens. Hygrodermie is huidoedeem [eu/ui/oe]. Een hydronefrose is een zaknier. Hypertrichie is overmatige beharing. Hypnolepsie is slaapzucht, hypnobatie slaapwandelen. Hypogeusie [eu/ui] is afgenomen smaakzin.

6. De hysterotomie is de baarmoederoperatie. Hypotrofie is ondervoeding. Hysterectomie (verouderd) is de uterusextirpatie. Icterus is geelzucht. De ictus cordis is de hartpuntstoot. Een idiopathische aandoening is opzichzelfstaand. Idioventriculair is de hartkamers betreffend. Belroos is ignis sacer. De ileus is de darmafsluiting. De impotentia coeundi is het onvermogen tot het krijgen van een erectie; daarvoor is er viagra. De impotentia generandi is het onvermogen tot het veroorzaken van bevruchting. Een incarceratie is een inklemming. Proeven op slaven werden in corpore vili (in anima vili), op een waardeloos lichaam dus, uitgevoerd. De voormalige Oostbloklanden hebben daar ook wat mee. Incrustatie is weefselverharding. De incus (meervoud: incudes) is het aambeeldsbeentje (in het oor). Zijn toestand had een infauste [ongunstige] prognose. De salmonella-infectie pakte nogal uit. Het inositol is de spiersuiker. De insolatie is de zonnesteek. Intercostaal is tussen de ribben gelegen. Interdigitaal is tussen de vingers of tenen. Intermeningeaal is tussen de hersenvliezen, intervertebraal tussen de wervels.

7. Het intestinum is het darmkanaal. De invaginatie is de darminstulping. Ischemie is plaatselijke bloedeloosheid. Ischialgie is pijn in de heup. De ivf is de in-vitrofertilisatie. De kataplexie is de plotselinge verstijving van de spieren. Keratotomie is het maken van sneetjes in het hoornvlies. Hij was het slachtoffer van medische ketterij. De term 'k.i.d.' [kaa-ie-dee] staat voor: kunstmatige inseminatie met sperma van een donor, de term kie [kaa-ie-jee] voor: kunstmatige inseminatie met sperma van de eigen partner. Een scarificator is een kopmes. Een agrafe (agraaf; meervoud: agrafen) is een kram. Bent u er nog: architraven, maar agrafen! Een petrischaaltje is een kweekschaaltje. Een KZ-verklaring: niet leuk, wel onontkoombaar. Een laparotomie is een buikoperatie. De laryngitis is de strottenhoofdontsteking. Bij de apotheker haal je: lapis causticus (potas), lapis divinus, een adstringerend middel (adstringeren is samentrekken) en lapis infernalis (helse steen – ziek vlees wegbranden). Leukemie is bloedkanker. Leukopoëse is de vorming van witte bloedlichaampjes. Euthanasie is levensbekortend. Levenshulp is eigenlijk stervenshulp.

8. De lichen (meervoud: lichenen) is een huidaandoening, lijkend op een korstmos. De ligatuur is afbinding (van bloedvaten). Het ruggenmergsvocht heet liquor. De lipoïdose is een stoornis in de vetstofwisseling. De lobectomie is de operatieve verwijdering van een deel van de long, lever, schildklier of hersenen. De plaats van verminderde weerstand is de locus minoris resistentiae. De lordose is de holle rug. Heeft zij een lorgnetneus [medisch: inzinking van het onderste gedeelte van de neus, doordat het kraakbenig tussenschot vernield is – bv. door een abces]? Lumbago is spit. Het LUMC is het Leids Universitair Medisch Centrum. Een lymfosarcoom is een kwaadaardig lymfkliergezwel. De lyssa is de hondsdolheid. Macrocheilie is de vergroting van één of beide lippen. Onderschat de medische maffia niet! De mastotomie is de incisie van de vrouwenborst. Mamillair is de tepel betreffend. Mal américain is dysthymie (depressieve neurose), mal de Naples (mal français) is syfilis, mal de roi is scrofulose (klierziekte), mal Saint-Main (mal
Saint-Lazare) is lepra, mal divin is epilepsie en petit mal is de absence, een zeer licht epileptisch insult.

 

2703 Dictee donderdag 05-05-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (564) √

Dictee – dictees [2703]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 293, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (564)

Het Groot Medisch Dictee (3)

1. Een medusahoofd is de kransvormige uitzetting van de huidaderen rondom de navel. Memisa is de Medische Missiesamenwerking (een medische hulporganisatie). Menidrosis is maandzweet. Meningitis is ontsteking van hersen- en ruggenmergsvliezen. Een menorragie is een baarmoederbloeding. Het mercurialisme is de kwikvergiftiging. Het mesothelioom is een kwaadaardige tumor die uitgaat van het mesothelium van de sereuze vliezen (longvlies, buikvlies). Een metastase is een uitzaaiing. Metritis is ontsteking van de baarmoeder. Microalbuminurie is de aanwezigheid van een kleine hoeveelheid eiwitstoffen in de urine. De miliaria is een korrelige uitslag. Een milium (meervoud: miliën, milia) is een gerstekorrel [in ooglid]. Misogynie is haat tegen, ziekelijke afkeer van de vrouwen (antoniem: misandrie). Een miosis is een pupilvernauwing, waardoor je bijvoorbeeld een myosotis [vergeet-mij-niet] niet goed meer ziet. Het mongolisme (downsyndroom) is het syndroom van Down. Morbus anglicus is rachitis, morbus gallicus syfilis, morbus regius geelzucht of lepra en morbus sacer epilepsie.

2. Waar MRSA-bacterie [medisch: methicillineresistente Staphylococcus aureus-bacterie – bacterie die bestand is tegen verschillende soorten penicilline) voor staat, wil je niet weten. Mucosa is slijmvlies, mucoos is slijmachtig. Myalgie is spierpijn, myasthenie spierzwakte. Het myeloom is een tumor van beenmergcellen. Myiasis is het parasitisme van vliegenlarven in het menselijk en dierlijk organisme. Myocarditis is ontsteking van de hartspier. Een myoom is een vleesboom. Myositis is spierontsteking. Myringotomie is het doorprikken van het trommelvlies. Een myxoom is een slijmgezwel. Nanisme is dwerggroei (tegenover gigantisme). Nefrectomie is de operatieve verwijdering van een nier. Nastaar is de secundaire cataract na verwijdering van de ooglens. Een karbonkel is een negenoog. Een neurotransmitter werkt in de synaps. Noma is waterkanker. Noradrenaline is een bijnierhormoon (synoniem: levarterenol, norepinefrine). Novocaïne is de benaming voor procaïne hydrochloride, een alkaloïde met narcotische werking, gebruikt voor plaatselijke verdovingen, onder andere in de tandheelkunde en voor ruggenmergsanesthesie. Een od [oo-dee] is een overdosis (meervoud: od's). De ok is de operatiekamer (of in BE: het operatiekwartier – ook: ongewenst kinderloos).

3. Oligofrenie is zwakzinnigheid. Oligospermie is een tekort aan gezonde zaadcellen in het sperma. Een oncoloog is een kankerdokter. Een oneirodynie is een nachtmerrie. De defloratie is de ontmaagding. De onychia is de ontsteking van de om en onder de nagel gelegen weefsels. De nystagmus is de oogsiddering (oogbeving). Een opprobrium medicorum (een schande voor de dokters) is een ziekte waar de medische wereld niets tegen vermag. Bij xanthopsie zie je alle voorwerpen geel. De orthetiek is de medisch-technische wetenschap die zich met de constructie van orthesen [instrument voor corrigeren van lichaamsafwijkingen] bezighoudt. Het os is de mond of het bot. Orthofonie is de behandeling van spraakstoornissen. Waar leed zij aan: acidose [te hoge zuurgraad van het bloed], cyanose [medisch: blauwachtige verkleuring van huid of slijmvliezen – bv. bij hartaandoening of longziekte –blauwzucht], myxomatose [konijnenziekte], scoliose [zijwaartse verkromming van de wervelkolom] of trombose [vorming van bloedstolsels, vgl. DVT = diepveneuze trombose]? Osteïtis (ostitis) is ontsteking van het beenweefsel. De otoloog [oorarts] behandelde de otorragie [oorbloeding]. Ovariëctomie is het wegnemen van een of beide eierstokken. Een ozena is een stinkneus [medisch]. Een pacemaker is een hartstimulator. Panaritium is fijt. Panoftalmie is de etterende ontsteking van nagenoeg het gehele oog. Panplegie is algehele spierverlamming.

4. De Spaanse kraag [te nauwe voorhuid om eikel] is parafimose (parafimosis). Paranoia is achtervolgingswaanzin. Parasitemie is de aanwezigheid van parasieten in het bloed. Parotitis is de ontsteking van de oorspeekselklier (bijvoorbeeld de bof). Het pelvis is het bekken. Amandelen kun je pellen. Pericarditis is ontsteking van het hartzakje. Is penicilline zo langzamerhand uitgewerkt? Perichondritis is ontsteking van het kraakbeenvlies. Periostitis is beenvliesontsteking. De niersteen verliet het lichaam langs natuurlijke wegen, per vias naturales [èh]. Bij wonden gebruiken ze vaak perubalsem. Pertussis is kinkhoest. Pertubatie is het doorblazen van de eileiders. Peritonitis is buikvliesontsteking. Peristaltische bewegingen zijn nodig voor de spijsvertering, antiperistaltische bewegingen doen je braken. Een petechie is een kleine puntvormige bloeding onder de huid. De pituïtrine is een extract uit de achterkwab van de pijnappelklier.

5. De plethora is de volbloedigheid. Pleuralgie is pijn in het borstvlies. Pleurectomie is de verwijdering van een deel van het borstvlies. Met de pleuritis wens je iemand longvliesontsteking toe. De pneumonitis is de vluchtige en goedaardige ontsteking van het longweefsel. Pneumectomie is de verwijdering van een long of een deel daarvan. Het PMS is het premenstrueel syndroom. Poliomyelitis is polio. Polydactylie is een misvorming waarbij zich aan hand of voet te veel vingers of tenen bevinden. De Poolse (haar)vlecht is een haarziekte waarbij de haarvezels splijten en het geheel een viltachtig voorkomen krijgt. Polyfagie is vraatzucht, polyfrasie praatzucht en polyneuritis een ziekte waarbij verschillende zenuwen tegelijk worden aangedaan. Zij kreeg een prematuurtje [te vroeg geboren kind]. Pregnant is zwanger en het praeputium is de voorhuid. In medisch slang is een prent een röntgenfoto. Presbyacusis is ouderdomsslechthorendheid. Priapisme (bnw. priapisch!) is een aanhoudende hinderlijke erectie van de penis door ziekelijke oorzaken. De ptca is de percutane transluminale coronaire angioplastiek (de dotterbehandeling). De pubis is de schaamheuvel. De propulsie is het onvermogen om een ingezette beweging weer te stoppen, zoals bij de ziekte van Parkinson.

6. De pyelitis is de ontsteking van het nierbekken (pyelum). De maagportier is de pylorus. Qaly's [medisch: quality-adjusted life year] bepalen of je nog wel behandeld wordt. Een regurgitatie is een oprisping. De reumatologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de reumatische ziekten. De resusfactor [van het bloed: negatief of positief] wordt aangeduid met Rh. Rickettsiose is een door rickettsia veroorzaakte ziekte, zoals vlektyfus. De splenorragie is de miltbloeding. Rubeola is rodehond. Schistosomiasis is de door schistosoma veroorzaakte wormziekte. Een sfygmomanometer is een bloeddrukmeter met een kwikkolom. Septikemie is bloedvergiftiging. Wat is het verschil tussen het senium [ouderdom met gebreken] en de senectus [zonder]? Sirenenvorming is een niet-levensvatbare misvorming met aaneengegroeide benen. De jongen kreeg sondevoeding [sondes]. Spasmodermie is kippenvel. Het soxhlettoestel is een sterilisatieapparaat. Spermacide is een zaaddodend middel. De spina bifida is de open rug. Spondylartritis is een reumatische ontsteking van de wervelgewrichten. Bij de status epilepticus keert het bewustzijn tussen de aanvallen niet terug. Een stertoreuze ademhaling is snurkend.

7. Bij medici is de stheniciteit de kracht, het uithoudingsvermogen. Een stremma is een verstuiking, verzwikking. Een stuip is een convulsie, een eclampsie. Stypsis is bloedstelping. De sugillatie is een onderhuidse bloeduitstorting. Hypoglykemie [GB ook c!] is een abnormaal lage suikerspiegel (en hyper- te hoog). Syndactylie is vergroeiing van vingers of tenen. De tabes (tabes dorsalis) is de ruggenmergstering. De tetralogie van Fallot is een aangeboren hartafwijking zoals bij 'blauwe baby's' bestaat. Tofi zijn jichtknobbels. Wat is een tic convulsif [medisch: korte, elkaar snel opvolgende samentrekkingen van de spieren die door de gelaatszenuw geprikkeld worden – bv. bij het syndroom van Gilles de la Tourette – gillesdelatourette(syndroom), tourette(syndroom)], wat is een tic douloureux [zenuwpijn in het aangezicht]? Tonsillectomie is de operatieve verwijdering van de amandelen. Een tourniquet is een slagaderpers. De tracheotomie is de luchtpijpsnede bij dreigende verstikking. De trichobezoar is de haarbal. Het TSS is het tibialestresssyndroom (irritatie van het scheenbeen). Ulcus durum is harde sjanker [syfilis], ulcus molle zachte sjanker . Een vairon heeft ogen, verschillend van kleur. Vagebondage is de onbedwingbare aandrift tot het maken van zwerftochten. Een veneroloog is een specialist voor geslachtsziekten. Het is verum [met werkzaam middel] versus placebo [zonder]. Een virago is een vrouw met mannelijk voorkomen en mannelijke eigenschappen. Een vestibuloog is een in aandoeningen van het evenwichtsorgaan gespecialiseerde kno-arts (het vestibulum is de toegangsruimte tot een orgaan zoals neus, mond en inwendig oor). Visus is gezichtsvermogen.

8. De vis medicatrix naturae is de geneeskracht der natuur. Een vlijm is een lancet [lancet, laatijzer, vgl. vlijmscherp]. De Lupus heet vretende wolf. Ondanks de wiet [marihuana, weed] van de ouders en hun wiegelied trad de wiegendood in. Met een waterhoofd lijd je aan hydrocefalie. Een zandlopermaag [door verzwering sterk ingesnoerd] kan niet veel hebben. De pathologie is de ziekteleer. De zorgpiraat [betaalt niet voor zorg] enterde de zorginstelling. Een zwerfcel is een planocyt. Het zygoma is het jukbeen. De zymologie is de leer van de werking van de enzymen. De invaginatie is de darminstulping. Ik koos voor een umc: het UMC Utrecht.

 

2702 Dictee woensdag 04-05-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (563) √

Dictee – dictees [2702]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 294, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (563)

 

Het Groot Anatomie Dictee

1. De zoekactie op *anato* levert 44 treffers op (oVD – 2021) bij zoeken op woordvormen, 20 bij de voorbeeldzinnen (2021) en 527 (oVD, 2021) bij zoeken binnen artikelen, waarvan akte. Het anatocisme is de renteberekening van interesten van hoofdsommen. Fytotomie is de anatomie van planten. Een anatosauriër is een voorhistorisch, zeer groot reptielachtig dier. Anatoxine wordt gebruikt voor actieve immunisatie. Een patholoog-anatoom zal vaak secties verrichten. Bij dit zoeken vinden we ook: sanatorium, net als uraanatoom. Thanatofilie is de suïcideneiging die de vorm van een dwang heeft aangenomen. De thanatofobie is de (letterlijke) doodsangst.

2. Het aanhechtingspunt van een pees of spier heet ook: insertie. De adductor heet als spier aanvoerder, de afvoerende spier abductor. De adamsappel bestaat eigenlijk uit schildkraakbeen. De keelamandelen zijn de tonsillen. Amblyopie is een lui oog. De ammonshoorn is een zeer gespecialiseerd deel van het hippocampusgebied in het limbisch systeem [hersenen]. Een antagonist is een spier waarvan de werking die van een andere opheft, bijvoorbeeld de buig- tegenover de strekspier. De aorta is de lichaamsslagader. Een arcade is in de anatomie een boogvormig kanaal. De atlas is de bovenste halswervel. Het atrium (meervoud: atriums, atria) is de hartboezem. Een band is een vaste bindweefselstrook, het ligament. De bilnaad kan zowel staan voor perineum als voor bilspleet. Het bindvlies (de conjunctiva) is het slijmvlies aan de binnenzijde der oogleden en over de oogbol.

3. Het buikvlies, het weivlies dat de bekken- en buikwand aan de binnenzijde bekleedt en in zijn plooien de ingewanden omgeeft, heet ook peritoneum. De buis van Eustachius (eustachiaanse buis, eustachiusbuis, oortrompet) verbindt de neus-keelholte en de trommelholte in het oor. De fallopische buis (eileidertrompet, trompet van Fallopius, fallopische buis) is de baarmoedertrompet. De bijbal is de epididymis. De carpus is de handwortel (denk aan: carpaletunnelsyndroom). Het cartilago is het kraakbeen. Het centrum van Broca is het spraakcentrum (in de hersenen). De clitoris is de kittelaar (kietelaar), de cochlea (meervoud: cochleae, cochlea's) het slakkenhuis. De cortex is de buitenste laag van enig orgaan.

4. De coronairarterie is de kransslagader. Het corpus (meervoud: corpora) is het lichaam. Corticaal is de cortex betreffend. De cubitus is de elleboog, de voorarm. De diafyse is de schacht van een pijpbeen. De diafysebeschrijving staat in de medische handboeken. Doolhof en labyrint zijn synoniemen. De eierstok is het ovarium. Het rectum is de endeldarm. Bij de anatomieles worden de elleboogsspier en de elleboogszenuw uitputtend besproken. Het endometrium is het baarmoederslijmvlies. NB Hebt u al één onvertogen woord gehoord?

5. Salpingitis is eileiderontsteking. Een falanx is een kootje van vinger of teen. De fascia is de bindweefselplaat of het -vlies om spieren. De forceps is een zekere vezelbundel in de hersenen. Een ganglion is een zenuwknoop. De kleine kalkhoudende korrels in dienst van het evenwichtszintuig heten statolieten (otolieten, gehoorzand). Een haarzak is een haarfollikel. Linker- en rechterhartkamer zijn de ventrikels. Het heiligbeen is het sacrum (kruisbeen). De heiliglendenspier is een zekere spier bij de lendenen. De hypofyse is het hersenaanhangsel.

6. Het dura mater is het harde hersenvlies, het pia mater het zachte of weke hersenvlies. Het middelste hersenvlies is het spinnenweb(s)vlies. Heterotaxie is de verandering in de ligging van organen. Een homoseksueel is een meid met een handvat. De hippocampus is een hoornvormig uitsteeksel in de zijventrikels van de hersenen. Het hoornvlies is de cornea. Een papil is een huidtepeltje. Het hymen is het maagdenvlies. De hypothalamus is een deel van de tussenhersenen onder de thalamus. De (het) introïtus is de toegang tot een lichaamsholte. Van de kanalen noemen we gal- en lymf(e)kanaal. Kegeltjes en staafjes vind je in het oog.

7. Het kuitbeen is de fibula. Het lamsvlies is het amnion. De eilandjes van Langerhans zijn genoemd naar een Duitse patholoog-anatoom. Een lenticel is een oogwratje. De liesband is de band van Poupart. Een lipoom is een vetgezwel. De luxatie is de ontwrichting. De melkklier is de mamma. De meniscus is een kraakbeenschijf tussen twee gewrichtsvlakken. Het mesenterium is het darmscheil (weivliezen bij de ingewanden). De coloscopie (colonoscopie) is het endoscopisch onderzoek van (het slijmvlies van) de darmen. Het colostrum is biest. De moulage is een gegoten stuk van anatomische waspreparaten.

8. Een neuriet [lange uitloper zenuwcel] is een axon (tegenover, t.o., tgov. een dendriet). Een neuron is een zenuwcel met haar neuriet en dendrieten. Het pallium is de hersenmantel. De pancreas is de alvleesklier. Het periost is het beenvlies. De ureter [2 stuks!] is de urineleider (pisleider) tussen blaas en nieren. De pisbuis (urinebuis) is de urethra, de verbinding tussen blaas en buitenwereld. Een preparateur van dieren is een taxidermist. Een prosector-bacterioloog is een specialist die zowel pathologisch-anatomisch als bacteriologisch onderzoek in een ziekenhuis verricht. De prostaat is de voorstanderklier. Het pterygium is het vleugelvel (niet meer in VD). De epifyse is de pijnappelklier.

9. Het regenboogvlies is de iris. De retina is het netvlies van het oog. De rompmusculatuur is het spierstelsel van de romp. Sacraal is betrekking hebbend op het heiligbeen (os sacrum). Een schwannoom is een tumor die uitgaat van de zenuwschede, het buisvormige omhulsel van een neuriet. Het scrotum is de balzak. Seceren [s] (vergelijk: sectie) van een lijk is ontleden. De sfincter is de sluitspier. De signum romanum is de S-vormige kromming van de dikke darm voor de overgang in de endeldarm (S-romanum). De oesophagus is de slokdarm (vergelijk: esofagitis). De stèle is het centrale gedeelte van de plant, de centrale cilinder. Spiritus en formol dienen als sterkwater [dit niet los!].

10. De stijgbeugel is ook een gehoorbeentje. De symfyse is de schaambeenvoeg. Terathenasia is sterfte door aangeboren afwijkingen. De testis (meervoud: testes) is de zaadbal. De thalamus is de grijze stof van de tussenhersenen. Thanatisch is de dood betreffende. De trachea is de luchtpijp. Het duodenum is de twaalfvingerige darm. Het chorion is het vaatvlies (het cotyledo). Vaatzenuwen zijn vasomotoren. De venusberg is de schaamheuvel. Het verhemelte is het palatum (gehemelte). Vestibulair is behorend tot het vestibulum, de voorhof van het inwendig oor. Een vlecht (plexus) is een bloedvat dat of zenuw die zich als vlechtwerk uitbreidt.

11. Het vorkbeen is een V-vormig been van vogels dat met de sleutelbeenderen van zoogdieren overeenkomt. Het weivlies is een uit twee bladen bestaand vlies van glad gekruist bindweefsel, dat de wanden van inwendige holten bekleedt (bijvoorbeeld het borstvlies, het buikvlies, het hartzakje, het spinnenweb(s)vlies van de hersenen en van het ruggenmerg). De wervelkolom is de ruggengraat. Het wiggenbeen is een gedeelte van de schedelbasis. De wigvormige botjes zijn de wiggenbeentjes. Het Turkse zadel is een kleine uitholling aan het wiggenbeen waarin de hypofyse zich bevindt. Het zadelhoofd is een dolichocefale schedel met vergroeiing tussen wand- en wiggenbeen. Een zenuwziekte is een neurologische aandoening.

12. Zoötomie is anatomie van dieren. De bouwvakkers schaftten, wat de pot schafte. Om drie uur zouden we scheep gaan. De
schone-bij-nachte (niet meer in VD 2015 –wel: nachtschone) bloeide fraai. Het ki-station [kaa-ie] verzorgt kunstmatige inseminatie. Dordtenaars zijn schaapskoppen [scheldnaam]. Een wicca is een witte heks, een wika een werker in kerkelijke aangelegenheden. De schaatsster kon goed schaatsenrijden. Is het collecterooster al klaar? Schampavie spelen is (geruisloos) verdwijnen. In dit dictee komen voor: reïncarnatie en re-integratie. De gestipte ij [BE] kun je niet eten, een gestippeld ei met Pasen meestal wel. Hij was schat- en schatrijk, schathemeltjerijk. Hij zat op pilates (werkwoord: pilatesen, niet meer in VD). Hij voer op een flottielje. Jan, Piet en Klaas hinkten op drieërlei gedachte, vormden een drie-eenheid en aanbaden de Drie-eenheid. Het schilderij was een schuttersstuk.