2504 Dictee maandag 06-12-2021 (2) – dictee Oefendictee dec 2021 (1) √

Dictee – dictees [2504]

Oefendictee dec 2021 (1)

1. Hij heeft kougevat. De whigs en tory’s vind je in het Engelse parlement. Als scat wordt vaak ‘heybaberiebah’ gescandeerd. In SR schrok de bakra (blanke) van de bakru (bosgeest). Lust een biná (hert) wel buní (tonijn)? Gekleed in bishts [kleding] dansten ze om de bisjpaal [boomstam, dodenritueel]. Een momber of momboor is een voogd en verzorgt wezen. Wat is een hoernalist? Kritiekloos. In een kurkuru
(GB - vismand) doe je geen kurkuma (geelwortel). De powwow
[pau-wau - lange vergadering] vond onder de pawpaw [pau-pau - fruitboom, vrucht ervan] plaats. Wat is dat nou weer, VD: achter- en voorplat van een boek [2024: achterzijde, voorzijde]? De afko OMG staat voor oh my God. De pH geeft de zuurgraad weer; de afko staat voor pondus/potentia Hydrogenii. Happy ending is blijeindend met een happy end.

2. Zij kreeg een maagresectie. Een drarrie is in straattaal een vriend. Nieuwe update VD 17-10-2021: 392.260 lemma’s (was 392.245, ook lemma’s verdwenen, denk ik). Met zijn bootee [laars] schopte hij tegen haar booty [achterwerk] (te veel booze = sterkedrank op …). Dat geeft geen pas: een chador [grote zwarte mantel] dragen bij een chado (Japanse theeceremonie) [beide tsj]. Mijn dushi [schatje] houdt van dashi [bouillon op basis van zeewier]. De karpatenkop [dommerik] leed wel aan de karpattenziekte [Antillen: teek]. Hij zou niets doen dan nietsdoen. Tja, tetterettet is gewoon retteketet. Teres atque rotundus is volmaakt: bijna een moederteresabegrip dus. Hoor je het verband tussen ‘Shoah’ (shoah = totale uitroeiing) en ‘Jom Hasjoa’
[herdenking Shoah]? En luister eens goed naar ‘Ros Hasjana’ en ‘sjana tova’ (gelukwens bij het nieuwe jaar). Nwe update oVD, 08-11-2021: aantal lemma’s 392.290 (was 392.260).

3. Een coquette [behaagzieke vrouw] is een kokette [ja, hetzelfde], toch? Hij had een mond vol cofferdam [velletje soepel latex bij de tandarts]. Lintpasta kan fettuccine zijn. Een kepala kampong is een loerah [dorpshoofd Java]. De brahmapoetrakip is niet genoemd naar de hindoegod Brahma, maar naar de rivier Brahmaputra. DVT is diepveneuze trombose, het economyclasssyndroom. De jongere zei: “Dat zullen we moeten facen [onder ogen zien].” Kijk, daar: lilliputters (naar de plaats Lilliput uit Gulliver's travels, Gullivers reizen). Even zoeken op *ò* in GB: hòfi [tuin, gaarde, hofje], chòler [ook choller: bedelaar, zwerver, junkie], hòmber [tw., kerel], ka’i òrgel [draaiorgel] en yu di Kòrsou [liefhebber van Curaçao]. Jazeker: janpotage en jean potage: lang is los! Met lombards of lombaards wordt Lombardisch bedoeld. Grasmaaien: het gras maaien.

4. De titel van de keizers van het Heilige Roomse Rijk (H.R.R., Duitse keizerrijk, 962-1806) was ‘semper Augustus’. Volledigheidshalve: R.I.S.A. = Romanorum Imperator Semper Augustus (de altijd zeer verheven keizer der Romeinen). Met *ucca: yucca = adamsnaald = palmlelie, denk ook aan de yuccamot, buccaal = de wangen betreffend (L: bucca = wang). Met *uca: intellegenti pauca (Erasmus, een goed verstaander heeft maar een half woord nodig), de UA (Universiteit Antwerpen) is ontstaan uit de UIA [historisch: Universitaire Instelling Antwerpen], de Ufsia [Universitaire Faculteiten Sint-Ignatius Antwerpen] en het RUCA [oorspronkelijk: Rijksuniversitair Centrum Antwerpen, later: Universitair Centrum Antwerpen].

5. Verder: sambuca = Italiaanse anijslikeur en yuca = maniok. Pricewise is in NL gewoon qua prijs, prijstechnisch. Het woord ‘cacique’ is ver-NL’st tot ‘kazike’. Die jongen is verder ver-adhd’d (TH). Een kwaal van grote zweters is sudamen. Sucuk is een zekere worst. Een doekoen is een medicijnman of vroedvrouw (Indië, Maleis). Doekoe is geld of een plant. Een doula is een niet-medische kraamhulp. Dit voetbal is niet des Ajax [geen s]. Elisie is een kwestie van elideren (uitstoting van een klinker). Bij de imkerij was het koninginnendag. Het woord ‘hygiëne’ mag je ook met een ‘ee’ uitspreken. Met *bg* [GB]: niet-clubgebonden, abgeseild, slibgehalte, jobgerelateerd, lbgo
(SR: lager beroepsgericht onderwijs).

6. VD: gänzlich abgeneigt (geheel afkerig), ook: nebgat (neusgat in snavel vogel). GB, *cg*: cg (centigram), ecg
(elektrocardiogram/fie), cognacglas en ecg-apparatuur. VD ook: UMC Groningen, PCGD, hoc (id) genus omne: dat slag mensen, en BCG = bacillus Calmette-Guérin (bacil van runderen t.b.v. tbc-vaccin). GB, *hg*: lachgas, cashgeld, serehgras, stehgeiger, kitschgehalte, flashgeheugen en fysischgeografisch (volgens de fysische geografie). VD ook: amishgemeenschap, Bachgeleerde, wahwahgitaar, sirihgeld (fooi – voor de (betel)pruim) en Indischgast/man. In VD (GB: nada): QG = quartier général (hoofdkwartier) en lhbtiq+-gemeenschap (vgl. lhbtiqa/qia+). GB, *vg*: lvg'er (licht verstandelijk gehandicapte) en hivgeïnfecteerde (hihf, bij uitspraak haa-ie-vee: hiv-geïnfecteerde).

7. In VD: agv = aardappelen, groenten, vlees, GB, *xg*: exgenoot
(ex-echtgenoot), triplexglas, indexgerelateerd en deux-chevauxgarage. VD ook: addaxgeit, boraxglas, entre deux guerres (interbellum), lex generalis (algemene wet, vs. lex specialis), mixgreep (vastpakken attribuut of toestel bij gymnastiek: greep van beide handen verschillend), X-generatie (generatie X – of nix, verloren generatie, kansarm, 1955-1970), flexgekte en tex-mexgroep
(Texaans-Mexicaanse cultuur). GB, *zg*: jazzgroep (etc.), zg. en zgn. (zogenaamd). VD ook: hertzgolf, jazzgymnastiek, MKZ-gevaar
(mond-en-klauwzeer), latinjazzgenre, AZG = Artsen Zonder Grenzen, Weled.Zgl. = Weledelzeergeleerde (predicaat personen met doctorstitel) en v.z.g.h. = van zeer goeden huize.

8. Gezocht op *cardi*, eerst GB (een selectie): cardiaal (het hart betreffend), cardigan (gebreid vest met V-hals en rij knopen), cardioïde (wiskunde, hartkromme, punt op cirkel die om even grote cirkel wentelt), bradycardie (te trage hartslag), brancardier, cardioloog, pericardium (hartzakje, pericard), tachycardie (te snelle hartslag), endocarditis (ontsteking binnenkant hart, m.n. hartkleppen), cardiofitness, myocardinfarct (hartinfarct), cardiopulmonaal/air (hart en longen betreffend), cardiovasculair (betreffende hart en bloedvaten), cardiostriptease (therapeutisch) en elektrocardiogram (ecg, hartfilmpje). Aanvulling VD: bacardi (eerder via Wiki, Bob van Dijk), Picardië/sch, en stresscardiomyopathie (gebrokenhartsyndroom).

 

 

2503 Dictee maandag 06-12-2021 (1) dictee Dictee van de dag (414) √

Dictee – dictees [2503]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 443 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (414)

1. Het was snikheet (stikheet) en stikdruk. Het lagedrukgebied kwam steeds dichterbij, dichter bij ons. De laatste doodssnik (een afscheidssnik) geven is sterven. Wie halfsnik is, is niet goed wijs. Kibboetsniks zijn bewoners van een kibboets. Het was ziedendheet (kokendheet) en Piet was witheet. Als het tropisch is, is het snoeiheet (smoorheet). Een sjocheet is een joodse rituele slachter. Een nomotheet is een wetgever. Het kan ook loei-, puf- of pikheet zijn. Een factsheet is een blad met kerngegevens, bijvoorbeeld ten behoeve van de pers. Het was bloedjeheet, brandend heet. Op '*stik*' vonden we: distikstoftetroxide, hartstikke, ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken, mastik (mastiek, mastix, lantisk = kostbare harssoort), rembourstikster(!), stikbeduusd, stikgezellig en stikgrappig, stikkenzak, stiksteek, stikstofmonoxide (formule: NO), stikvol, swastika(!), vaststikken en testikel. 'Opgeien' is een term uit de zeilvaart, 'opgijnen' [met een gijn ophijsen] niet.

2. '*Druk*' levert onder andere: lagedrukgebied, hogedrukspuit, bijbeldrukkerij,  DNA-vingerafdruk, een haaie [dit ‘haai’ is wel lemma in VD] drukkerd (een zware straf), drukprocedé, kouwe drukte, fotoafdruk, groteletterdruk, kneitedruk (heel erg, ook: kneite-eng), offsetdrukker, paasdrukte, pelure- [doorzichtig vel als diapositief] en perrotinedruk [op katoen], retedruk [erg], smoutdrukkerij [zetsel met vaste formules, etc.], snelpersdrukker (heb je die? – uitspraak!), stereotypedruk, systolische [bovendruk] en diastolische (bloed)druk (asystolie – geen druk, hartstilstand – kun je beter maar niet hebben), textieldrukkerij, vacuümdrukmeter, vier-, vijf-, zes- en veelkleurendruk en xeroxafdruk. Hij had groot geld maar ook veel kleingeld (pasmunt) bij zich. Dat grote geld kun je trouwens kleinkrijgen of kleinmaken. Deze regering staat voor een no-nonsensebeleid [no-nonsense beleid], de dikbuik voor een no-nonsense vetbestrijding [no-nonsensevetbestrijding]. De
oud-financieeldirecteur betastte haar blouseje (VD ook: blousetje, VD en GB ook: bloes(je)).

3. Zulks is niet te vergoelijken. De Zwaanridder is de ridder uit de sage van de Rijnzwaan, Lohengrin. De bijeenkomst is te hunnent (GB – VD ook: ten). 'Hittepetit' en 'hotemetoot' zijn qua woordvorming verwant. De prinsemarij kan je oppakken. Met Oranjeklanten worden met name de prinsgezinden in de achttiende eeuw bedoeld. Uit het Spaans komen de woorden 'fiësta', 'paella' en 'siërra'. De kooi-eend kwam om de hoek kijken. De flowerpower is een beweging van jongeren in de jaren 60 van de twintigste eeuw. Mijn jongste dochter is een bijdehante tante, maar mijn oudste is het bijdehandst van allemaal. Ben je al lang lang? Dat weet je toch allang? De priester gaat biecht horen. Allemaal 'bellen': belle époque, bel-etage en bellettrie. Met Basisengels kom je vrij ver. Een glas beaujolais kun je het best in de Beaujolais [streek, niet in wdb.] zelf drinken. Bij Basel begint Zwitserland.

4. De Bankcommissie is werkzaam in België. Bij de uitdrukking 'hij is ziende blind' is er sprake van een oxymoron. Pakoeli is geelharthout. Wablief, hardhout [ook: harthout]? De flessenpost werd de oceaan op gestuurd. Ik zal het contract opsturen. Wordt bij het begin van een opera de 'operabel'(!) geluid? Nee, dus. In een opera seria (grote opera, grand opéra) wordt alleen gezongen. Opera selecta zijn uitgelezen werken. Echt helemaal uitgelezen? Opera quae supersunt zijn alle nog bewaarde werken van een schrijver. Opera omnia zijn gezamenlijke werken. De opera-intendant bereidde de
opera-evergreen voor. De opera buffa (opéra bouffe, opéra comique) is een luchtige opera met satirische elementen, waarin de zang de dialoog afwisselt. Ik zal eens een boekje opendoen, maar eerst even buiten voor de openslaande deuren een fles opentrekken. Opensourcesoftware uit open source is meestal freeware.

5. Geef dat drankorgel maar een paitje. Die jongen is op-en-duit (op een duit – ook: op-en-duit, op-en-top) zijn vader. De ophicleïde is een koperen blaasinstrument. Ik kon er niet op komen, dat de zon in het westen ondergaat. Een opkontje is een stimulans. De wereldlijke opperherder [de paus] vertegenwoordigt de hemelse Opperherder. Een ziekte kun je oplopen, de trap op lopen. Trouwens, die zieke is alweer aan het oplopen. De oranjehemden speelden een oefenmatch in de Oranjegezinde stad Breda. Daar heb je ook oranjerieën (ook: orangerieën). Het opzoomeren is naar Opzoomer genoemd; dat geldt ook voor de Opzoomerzegel. Let ook eens op de voltooid deelwoorden 'opgezoomerd' en 'opgezomerd'. Dat laatste is duidelijk iets anders: bij elkaar gezocht, ook: meer zomers worden, zachter weer worden!

6. 'Het Delfts orakel' is een epitheton voor Hugo de Groot. Je kunt er donder op zeggen dat hij de krant gaat opzeggen. Hij werd op staande voet (illico, stante pede) ontslagen. De aardappelen zullen opstaan en nieuw profeten zullen opstaan. Ik vind je er mooi op staan. Komt dat wegens vroeg opstaan? De paraplu, het haar, een pijp, je middelvinger, zijn licht, een havanna en de straatlantaarn kun je opsteken. Heb je veel van die bijles opgestoken? Dat is een opzichzelfstaand feit. Op zich is hij een doodgoeie jongen. Ertegenop zien is nog niet ertegenop kunnen. Je bedoelt toch niet de Mont Ventoux, is het wel? De ornithose (ornithosis) wordt bij papegaaien en parkieten de papegaaienziekte genoemd. De orde(s)geestelijke erfde van een oom oreïd (kunstgoud). Op de oren-en-pootjesdag [dag waarop de kinderen helemaal gewassen worden, ook hun benen en voeten – niet meer in wdb. – vroeger vaak 1x per week, ook wel van huisdieren gezegd] is er veel water en zeep nodig. Ha, een heerlijk orexigeen [eetlustopwekkend] aperitiefje!

7. Het voorstel werd met handopsteken aanvaard. De pest heeft opnieuw de kop opgestoken. De orfische mysteriën verwijzen naar Orpheus. Een beetje organisatie heeft een organigram (VD ook: organogram) met organismeaanduidingen. De TEE is de
Trans-Europa-expres. De orpheusgrasmus is een zangvogel uit de familie van zangvogels van de Oude Wereld en overigens een bedreigde diersoort (staat op de rode lijst). Ze droeg een orleansen jak. Een orleanist is een aanhanger van het vorstenhuis van Orléans in Frankrijk (tijdens de restauratie). NB De vogel van Maarten 't Hart is de ortolaan. '1984' is een orwelliaanse roman. Ot en Sien droegen ouderwetse ot-en-sienkleding. Een ostracisme is een schervengericht. Osteoblasten [beenweefsel maken] en -clasten [afbreken] zijn elkaars antipoden. De match tussen ossi's [voorm. DDR] en aussies [Australiër] bleef onbeslist. Ossobuco is een Italiaans gerecht [gestoofde kalfsschenkel in een lichte tomatensaus]. Die laatste priester was het orthodoxt. Dit toetsenbord is ouderenproof.

8. De begrippen 'oude damesschoenen' en 'oudedamesschoenen' kunnen hetzelfde aanduiden. Neef Otto rijdt op een ottomotor. De oudambachtelijke demonstratie werd in het Oudantwerps aangekondigd. De ouden-van-dagentaal wordt zelden geüpgraded. In de oubliëtte kregen ze geen oublies [chocola] of oblieën (oblies = wafels). Een eufonium is een koperen blaasinstrument met vier ventielen en wijdere mensuur dan de bariton. Je zult er wel als een berg tegen opzien (GB). De Oriënt-Express reed van Calais naar Istanboel. Ottelenojeheine, dat is waar ook: otiatrie is oorheelkunde. Blackmail is afpersing, een black box zit in een vliegtuig en de bestuurder had een black-out. Het bilzekruid wilde niet groeien. Deze blindeman met bluejeans aan kan goed blind vliegen. De Boeing 747, de C-130 en de F-16 waren alle in de lucht. De bon vivant, een bohemien, was altijd goed voor bon mots (kwinkslagen).

9. Wil grond braak liggen (braakliggend zijn), dan moet je deze eerst braak leggen. Het bruto-inkomen van de bric-à-bracwinkelier [bric-à-brac] was vrijwel nihil. Hij zal dus dra brodeloos worden. Eén inwoner maakt voor het bnp (bruto nationaal product) nauwelijks iets uit. Die bullebak van een bullenbijter was aan het rotzooien met een bullenpees. En wacht dan tien secondjes (secondetjes). De close finish bleek zelfs een fotofinish te zijn. Die cliënte behoorde tot zijn clientèle. Het cvs (VD: CVS) is het chronischevermoeidheidssyndroom. De cire perdue (verlorenwasmethode) is een methode voor het vervaardigen van bronzen beelden. Die christusachtige christus is een Christusbeeld. De ceremoniën (ook: ceremonies, ceremonieën) hadden een plechtig karakter. Voeg aan uw dicteelijstje maar toe: Julius Caesar was ook een caesar, Celsius en cao-eis. Balkenende woont in Capelle aan den IJssel. Is er verschil tussen een calicotje [oo] [katoen] en een tricotje [oo] (stof voor T-shirts, etc.)? Wie was Monsieur Calicot eigenlijk? Antwoord: prototype van de opgedirkte manufacturiersbediende.

10. Gaat bedrijf X een café-chantantketen exploiteren of een keten van café-restaurants? Het is allemaal hetzelfde: decaf, decafé, decafeïne en decafeïné. De zege was dik- en dikverdiend [niet: dik- en dikverdiend, wegens 'dik verdiend' los! - dit vervalt - dikverdiend in GB/VD]. De Kosovaarse was een echte kosmopoliet(e). Is 'cosmetisch' afgeleid van 'kosmos' (heelal)? Nee. De cosmos is een geslacht van eenjarige zaaiplanten uit de familie der composieten. Als na-aperij van de corso's wilden zij ook een corsootje. Het konvooi ging naar Korinthe. Hij hield de conference [optreden] in het Concertgebouworkest. Er was consensus over het concert.

 

 

2502 Dictee zondag 05-12-2021 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 183 RL √

Dictee – dictees [2502]

Wekelijkse dicteetest 183 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 683

1. Op de ………… plaatst hij graag …………...

a. curbbeurs                    sans-forcerorders

b. curbeurs                      sans-forcerorders

c. curbeurs                      sans-forceorders

2. Een …………… is een rolsprong en de

…………… omvat heesters.

a. straddle                     budlejafamilie

b. stradle                       buddlejafamilie

c. straddle                     buddlejafamilie

3. Naast de pinot-noirwijnen zijn er de

……….. en …………....

a. pinot-blanc-                           gris-

b. pinot-blanc-                          -gris-

c. pinot-blanc                            -gris

4. Guido van ………... schonk ons het …………..

a. Arezzo                               ut-re-mi

b. Arezo                                ut-re-mi

c. Arezzo                               ut, re, mi

5. …………. vonden we de ………… kunst.

a. Daaro                                dedalische

b. Daro                                  daedalische

c. Daaro                                daedalische

6. Een dagmaat (½ ha) is een …….. of een ……....

a. mad                                          dijmt

b. mat                                           deimt

c. mad                                           deimt

7. …………………. zijn …………..

a. Quenasttegels                             rond

b. Quenasttegels                             vierkant

c. Kwenasttegels                             vierkant

8. In Afghanistan is ….. een taal, in Marokko …...

a. Darie                                           Daria

b. Dari                                             Daria

c. Dari                                             Darija

9. Het …………. ontstond mede door veel ………...

a. data-infarct                              ditjes-en-datjes

b. data-infarct                              ditjes en datjes

c. dataïnfarct                                ditjes-en-datjes

10. Een ……….. is (ook) een ………....

a. jig                                             deinmachine

b. jich                                           deinmachine

c. jich                                            dijnmachine

Oplossingen [183]: zie hieronder.

 

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [183]

1a 2c 3b 4a 5c 6c 7b 8c 9b 10a

6. (hand)maaien gras: 1 man, één dag.

Contact: leentfaarrein@gmail.com

2501 Dictee zondag 05-12-2021 (1) dictee Dictee van de dag (413) √

Dictee – dictees [2501]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 444 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (413)

1. Comprimés (comprimeetjes – pastille) zijn gebruikelijk voor geneesmiddelen. Bij een gsm-storing (het was nog net geen gsm'loos tijdperk) is er sprake van communicatie-uitval. De
appel-pruimencompote smaakte heerlijk. Bij een kaduke compressor begin je niet veel met kompressen [natte doeken]. De compactheid van een compact disc, compact camera, compactdiscspeler en compact cassette staat buiten kijf. Closen: ik close, jij closet, hij closede, we hebben geclosed. De closeharmonyuitvoerenden waren privé de closeste vrienden. Bij haar close reading [alleen op de tekst zelf letten] rustte haar closed-forever [armband zonder sluiting] op het boek. Het College van Bestuur (VD: CvB; je mag bij VD nog steeds niet bij het lemma 'universiteitsraad' of 'verpolitieken' kijken anno 2021 – daar: c... van b...! Bij het tweede kun je nog denken aan iets buiten de universiteit, bij het eerste niet!), het hoogste orgaan van de universiteit, besloot anders. Ik citeer en geef voor beter: "Hij wilde per se en coûte que coûte op het crapaudje in het coupeetje slapen." De daarbij behorende CT-scan [ook CAT-scan: computertomogram] was niet aanwezig. De Joden moesten van ('dankzij') de nazi's een davidster (GB ook: ss) dragen.

2. Nozems dan wel Damslapers bepaalden het beeld. In de voorlaatste Mulisch komt een defecte linkerhartkamer voor [los: ongebruikelijk]. De engelse groet (groetenis, het Ave Maria) weerklonk. De Arctische cirkel is de noordpoolcirkel. Dedaigneus ben je met veel dedain [minachting]. Een democratisch socialist hangt het democratisch-socialistische gedachtegoed aan. Zielig als een man zowel délégueetje als dégénéreetje is. Een vrouw kan helaas alleen déléguéetje en dégénéréetje zijn. Het depotje was een demootje van efficiënt ruimtegebruik [alles en dépôt, in depot]. Een deutzia [eu] is een bruidsbloem. De dienst Public Relations is een soort van afdeling Communicatie. Een vrijberoepsbeoefenaar moet voor eigen pensioen zorgen. Bij de imkerij was het koninginnendag. De o.v.t. van (wij) vermeien is (wij) vermeiden en die van (zij) kastijden is (zij) kastijdden. Een kocher is een arterieklem. Een pierrotje (vrouw: pierrettetje of pierretje) doet je lachen, al is dat semitragikomisch.

3. De Pueblo-indianen wonen meestal in een pueblo, voor
Navajo-indianen en Navajo geldt zoiets niet! Ome Gevert is dood, ome Hebbert leeft nog. De vitaminelijst is nogal omvangrijk, veel bevattend en veelomvattend. Een haai is veeltandig, hij heeft veel haaientanden. Een stinkedorus (stinkadorus) kan stinken als de pieten! Hoe schrijf je 'étang' (hafachtig zoutmeer) ook alweer? Wat heeft ze weer een pech, kassian Marietje. Het dagblad De Pers [bestaat niet meer] had een artikel over de Londense en New Yorkse metro. De (het) periodiek Metro is een gratis dagblad op tabloidformaat en kreeg enige tijd geleden een slechte pers wegens een artikel over het spitsprobleem van diverse voetbalclubs [2021 Metro alleen nog online ...]. Het gratis blad Sp!ts (niet in wdb. en inmiddels opgeheven) speelde daar toen handig op in; deze laatste krant doet ook nadrukkelijk aan narrowcasting [richten op specifieke doelgroep]. Ik vind het veruit het plezierigst als hij ver uit mijn buurt blijft. Het militair-industriële complex is militaristisch.

4. Hoe zit dat nu met 'sofinummer' en 'Cito-toets' [hoofdletter!]? Ik ben benieuwd welke amendementen er zoal zijn ingediend. Zoal niet alles, dan heeft hij toch veel aan zijn leermeester te danken. De niet goed- maar slechtgemutste slechteriken waren nog slechtziend en -horend ook. Hij stond ineens in levenden lijve (chat- en sms-taal: f2f (face to face)) voor me. Gezocht op '*spani*': spaniël en de miniuitgave daarvan, de cockerspaniël, hispanic, Hispanië en torschlusspanik. Binnen artikelen nog gesignaleerd: spinjoen, een gewestelijke patrijshond. Verder kwamen we voor spaniël ook nog 'espagnol' en 'épagneul' tegen. Gezocht op '*espa*': zespas, Vredespaleis, vleespartij, vleespastei, vespasienne (vespasiaans hokje, openbaar toilet), ruitjespapier, oordjespan (kost een oortje – ook oordje!), kardoespapier, espartogras (Spaans gras, halfagras), cosas de España (onbegrijpelijke zaken) en damespaard (hakkenei).

5. Verder: esparcette (hanenkam), espalier (leiboom), espagnolet (spanjolet, draairoede), espagnole (zekere Spaanse dans), espadrille (linnen schoen met touwzool), espada (solostierenvechter met degen) en buisjespasta (zoals penne en pipe [ie uh/ee]). Een bracelet (uit het Frans) is een armband van edelmetaal. De adjunct-houtvester genoot van de abonnee-tv. De cambriczwachtelfabrikant was een fervent cognaczuiper. Van de eczemen (enkelvoud: eczeem of eczema) zijn het jarretelleneczeem en het seborroïsch eczeem [schilferig, gezicht en borst] over- en overbekend. Het meergenoemde verschijnsel is nog steeds niet verklaard.

6. Bij een passe-droit voelt minstens één oudgediende zich behoorlijk gepasseerd. Ontegenzeg(ge)lijk is Oud Europa [West-Europa] een deel van de Oude Wereld (Europa, Afrika, Azië). De oude wereld omvat slechts de Grieks-Romeinse. Deze oud-genetischbioloog is een kei in petanque [Provençaalse variant van jeu de boules]. Is hij nu oudgereformeerd, oudkatholiek of vrij-katholiek? Die Oudhollandse verhandeling ging over het beschrijven van oudhollands
(= oud-Hollands papier) en gaf ook een beschrijving van oud-Hollandse spelletjes. Met de 'oudheid' wordt meestal de klassieke oudheid bedoeld. Het regent oude wijven met klompen [zeer hard]. De langage (Engels: language) des halles is de viswijventaal. Een allerheiligenzomer is een oudewijvenzomer [mooie nazomer]. Onder de ouwe getrouwen heerste een ouwe-jongens-krentenbroodsfeer. Je moet niet outreren (overdrijven). Sommige oorlogsmedailles worden outre-tombe [na de dood, postuum] uitgereikt. Intro's [inleidend gedeelte] en outro's [uitleiding] zijn vaak het mooist.

7. Wat hij overheeft, zou hij dat ook overhebben voor het Rode Kruiswerk? Out of the blue [plotseling, onverwacht] (goed voor een
out-of-the-blue-ervaring) bleek hij een out of the box [buiten de gebaande paden] denkwijze (out-of-the-boxdenkwijze) te hanteren. Het ov gaat – met de ov-chipkaart – flink op de schop. Ik zie het al voor me: ouguiya's [munt Mauritanië, MRO] op een ouijabord [wie – communiceren met geesten], dooreengeschud door ouistiti's [penseelaapje]. Het is morgen oud papier ophalen: de oudpapierophalers komen langs. Zijn er nog
Oud-West-Vlaamssprekenden en Oud-West-Vlaams schrijvenden? Een alleensprekende rechter (ook een kadi) is een unus judex. Jij gaf meteen een sterksprekend voorbeeld. De Raad van State is een rechtsprekend orgaan. Echte Belgen (die ene, de koning …?) bezitten bilinguïsme. Teuten zijn rode Walen, een Bargoenssprekende bevolkingsgroep in Limburg. In het ovale tafeltje waren enkele ovalen (ovale rondjes) gekrast. Wil je die potplanten even overbroezen [besproeien]? Partijen verleenden elkaar over en weer finale kwijting. Hij overrulede ons eerder en overrulet ons nog steeds.

8. Als je 'levend dood' bent, ben je onderwerp van een oxymoron. Een oweeër (ow'er) maakt ow [oorlogswinst]. Het oxim [middel tegen gifgas] en het antioxidatiemiddel waren nogal prijzig. Zou ik hem oprapen, die Tongaanse pa'anga [munt, TOP] in de paardenvijg? Nijlpaarden en krokodillen zijn pachydermen [dikhuidigen]. Hoe luidt de paardenbloemregel nu en hoe luidde de paardebloemregel vroeger? De Paasheuvel [samenkomen van socialisten] op de Veluwe werd ook wel als paasheuvel [paasvuur branden] gebruikt. Ik heb al op heel wat paazen en gaazen gewerkt. De aandelen zijn niet koersvast maar volatiel [wisselvallig, onvast]. De middelbare scholier zat in zijn middelbareschooltijd op de middelbare school. De orthodoxte geoloog herhaalde, dat orthoklaas gewoon veldspaat is. Is ossobuco dan niet gewoon een ossenlapje? In Italië is een osteria een herberg, een logement. Osteoporose treedt vaak op bij ontkalkte en daardoor poreuze botten (juist: met porositeit, poreusheid). Bij 'kno-arts'
[nko-arts] en 'oto-rino-laryngoloog' (orl-arts – neus, keel en oor) klopt de opsommingsvolgorde van de delen niet overal.

9. Een otorragie is trouwens een oorbloeding. Worden bij een ostracisme ostraka (meervoud van ostrakon – scherven) gebruikt? Ottomanen reden niet in een auto met een ottomotor en zeker niet vanaf dat Burkinese dorpje naar Ouagadougou, de hoofdstad van Burkina Faso. Met de Ouden worden de Grieken en de Romeinen aangeduid (dan gaat het over de (klassieke) oudheid). In een godshuis wonen ouden van dagen. Een beetje rollator is ouderenproof. Het betreft hier een oudchristelijk oud-Duits gebruik, waarbij oud bruin (bier) gedronken wordt. Ik zwem goed in mijn nieuwe zwemgoed. Het was mijn pakkie-an niet dat de paksoi bij de pakistaan bedorven was. Niet alle pajotten (ze namen nog een paitje) wonen in Pajottenland. De paille [bnw.] japon was nadat we gepaintballd hadden niet strogeel meer. Een painted veil is een gekleurde sluier. Een pailow [paaj-loo] is een Chinese stenen poort. Het met pailletten versierde pakje viel op onder de pagodeboom.

10. Er werd pagne geserveerd. Is een pagina-einde een pageturner? De paco's hadden kennelijk een pact gesloten. Clairet (paillet, blekerd) is een lichtrode, droge wijn. De clairette is overigens een witte wijndruif (wittewijndruif) en een mousserende witte wijn. Op de siërra (nee, niet dat ding op een zeilschip – sierra!) aten we tijdens de siësta paella. Padding [èh] is schoudervulling, een paddock [èh oh/uh] vindt men bij een renbaan of racecircuit, padisjah is de titel van de sultan van het Ottomaanse Rijk en padoek is tropisch hout uit West-Afrika. Een mycofaag is paddenstoelenetend. Pacotille bestaat uit goederen van kapitein en schepelingen.

 

2500 Dictee zaterdag 04-12-2021 (1) dictee Dictee van de dag (412) √

Dictee – dictees [2500]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 445 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (412)

1. Had ik nu 'pagne' geschreven? Sorry, ik bedoelde 'sjampie'. De palmkermis is de kermis rond Palmzondag (Palmpasen). Een
palma-christi is een wonderboom. Wacht je voor de pallieters [levenslustige kerel], als die uitgaan. In de stijl van Palladio [architect], dat noemt men palladiaans. Een match om het echie is toch anders. Is het Palingoproer echt op een palissadeheuvel begonnen? Uitgangen op '-lalie' hebben met spreken te maken (zoek de betekenis maar op in een woordenboek): alalie [afasie, taalstoornis door hersenletsel], allolalie [afwijking in spraakcentrum hersenen], coprolalie [onvrijwillig scheldwoorden en vloeken gebruiken als pathologisch verschijnsel], echolalie [woorden van je zelf of anderen steeds herhalen], glossolalie [spreken in tongen, talen die je niet kent], haplolalie [weglaten van spraakklanken of lettergrepen], mogilalie [klanken verkeerd of niet uitspreken], palilalie [het steeds herhalen van de eigen woorden], paralalie [onbedoelde klanken uiten], pornolalie [uitslaan vuile taal], rinolalie [neusspraak] en tachylalie [te snel en dus onduidelijk spreken]. Het Pali is een heilige taal in geschriften van boeddhisten. Een paletotje [oo] is een korte overjas. Palaestra's zijn sportvelden, paladijnen hielenlikkers, een palankijn een Indische draagstoel en een palatine een bontkraag voor dames (sommige hebben een hele palatineverzameling – n/s). Luister, palestrijnse muziek [G.P. da Palestrina (1525-1594), veel a-capellawerken]!

2. Kijk, een paleoantropoloog [leer uitgestorven mensenrassen] met pale ale [lichte ale, Engelse biersoort]. Een palimpsest is een hergebruikte perkamentrol. Kwamen in het paleolithische [oude steentijd] tijdperk nog paleozoën [voorwereldlijke dieren] voor? Ovaritis [eierstokontsteking] kan leiden tot ovariotomie [insnijden eierstok] of, erger nog, ovariëctomie [wegnemen ervan]. Het adagium van de ovist [in begin al minimens in de eicel] is 'omne vivum ex ovo' ('alle leven komt uit het ei'). Daar recht tegenover staat de animalculist [mensen en dieren al voor geboorte in miniatuur in zaadcel aanwezig]. Deze bushokjes zijn hufterproof. Al bubbelgum (klapkauwgum) kauwend, zittend in onze jacuzzi en kijkend naar de pc-monitor zien we figuurlijk de dotcombubbel te zijner tijd toch uiteenspatten. Paltroks zijn draaibare onderkruiers (nee, geen onderkruipers!). Pamperen doe je ook op de pampa's met pampers. Na paus Leo IV kwam pausin Johanna. Een pauper is een havenot, een habenichts. De dichter des vaderlands zal vaak op zijn Pegasus stijgen (of de Parnassus beklimmen), hetzij het hoog-, hetzij het laagtij is en hetzij het Grote Paard te zien is of niet. Zijn 'hetzij' en 'hetze' synoniemen? Nee. Een panaché is een mix(drankje).

3. De uitdrukking 'tegen heug [herkomst onbekend] en meug [trek, begeerte]' heeft niets met 'huig' en 'maag' te maken. Deze patjepeeër leidt met veel bravoure een groothandel in panaceeën [wondermiddelen]. Dat laatste woord zou de facto [feitelijk] geen pluralis [meervoud], maar alleen een singularis [enkelvoud] moeten hebben … In paniek (genoemd naar de god Pan) doken de veldmuisjes het panikkoren (niet meer in VD: de hanenvoet) in. De panghoeloe (het moskeehoofd) deelde met kerst in Italië luxe panettones [luxe Italiaans brood] uit. Een dubbelzinnig woord is 'pandrager' [pan-drager,
pand-rager]. In de doos van Pandora zul je geen panegyriek [lofrede] op wie dan ook aantreffen. Zijn pancartenverzameling was vrij uitgebreid. Een pandelinge is een schuldslavin. Is daar het loverboyidee uit ontstaan? Er ontstond een pandemonium [hels lawaai], en dat om een paar pancratiums [ook: plant]! De gevleugelde woorden 'panta rhei' staan voor 'alles stroomt'. Een papabile is een pauskandidaat en een papagallo doet het met toeristes. Een papillotje [oh] (papiertje om haar te doen krullen) zit in dameshaar.

4. Het speelgoed van de kinderen van de fullprof was idiot- en foolproof. Waarom doet de vorige zin me denken aan 'wishful thinking'? Een whirlpool [bubbelbad] is niet hetzelfde als een hottub, een tobbevormig bubbelbad voor kinderen. Zijn tobbevoorraad was snel uitverkocht. Bij het tobbedansen was het lachen geblazen. In het papajamilkshakeje dreef nog wat papajamilkshake-ijs. Je schrijft 'papegaai', 'kaketoe-eieren', 'paparazzi', 'Papiamento' en 'Paphlagoniër' (niet meer in VD: die is dom en babbelachtig). Laisser-aller is een kwestie van pappen en nathouden. Pappardelle is Italiaanse pasta, een papilloom (papilloma) is een gezwel en een paupiëtte is een gevuld rolletje vlees (voorbeeld: een blinde vink). Wat is het wezenlijke verschil tussen papier collé [collage met papier] en papier-maché [papierdeeg] (nou, vooruit: qua schrijfwijze(n) dan)? Gooi deze paperassen nu eindelijk eens weg. Het paramyxovirus veroorzaakt de bof.

5. Deze paratroeper is par bricole [achterbaks]: deze rijst is helemaal niet parboiled [snelkokend]! De paramour [minnaar/minnares] gaf zijn partner (ze onderhielden een amoureuze amourette – tijdelijke relatie – waar de amour fou – overweldigende, hartstochtelijke liefde – vanaf droop) een pompadoeren [stof] rok en een amoerpanter (genoemd naar de Amoer, rivier in het Verre Oosten) cadeau. Hun beider partners waren allang afgedropen. Paraenese is opwekking tot deugd. Tot nog toe, tot nu toe, heb ik weinig positiefs van deze positivo's gemerkt. Een positron is hetzelfde als een anti-elektron. De Parakleet is de Trooster.

6. Speculeren à la baisse [op koersdaling] door een contramineur [baissier, beer] zou verboden moeten worden, zeker in crisistijd. Parmigiano is parmezaan [Parmezaanse kaas]. Als mannen over koetjes en kalfjes praten, doen vrouwen vergelijkbaar] aan parler chiffons. De parlandostijl hanteren is meer sprekend zingen. De Parisienne verborg een parisien [korte driekante stootdegen] onder haar parisienne (fijne zijden stof – nee, een Parisien past daar niet onder!). Het pariskruid [plant, de eenbes] is naar Paris [persoon!] genoemd en Parisch marmer komt van (het eiland) Paros. Hij wil parforce [absoluut, met alle geweld] de wedstrijd uitspelen. Parfait au café is koffie-ijs, parfait-amour is rode likeur, met citroen- of bergamotolie en parfait à la vanille is vanille-ijs. Een pardessustje is een overjas. Zeeuwen worden ten onrechte vaak van parcimonie [zuinigheid – cent] beticht, parsimonie [eenvoud – simpel] is het kenmerk van het ware (devies van Boerhaave). In een parc vaccinogène [koepokinrichting] zul je geen pardellynx [luipaard] tegenkomen. Een parttime sociaal verpleegkundige (parttimesociaalverpleegkundige) heeft een parttimejob [parttime job] en wil dus parttime [bijw.] werken.

7. De test werd syntactisch ontleed, geparset (geparseerd). De woorden 'heg' en 'haag' zijn paroniem (stamverwant, taal). Ik vernam par renommée (bij geruchte) van het complot. Jij verdient
partes-posterioreskoek [billenkoek – partes posteriores]. Parthenogenesis (parthenogenese) is voortplanting zonder bevruchting. Hij woont parterre [op de begane grond]; naast de woning is een parterretrap (mooi voorbeeld van een palindroom, net als droomoord, droommoord en papajapap). Het participium praesentis is het tegenwoordig deelwoord (zoals in lopende zaken – gelopen is voltooid deelwoord). Een partie carrée bestaat uit twee paren [2 d, 2 h]. Partijintern zou ik partij kiezen voor die partijideoloog, een echt(e) partijicoon [de, het]. We hebben al op heel wat party's gepartyd. Rechters mogen geen parti-pris [vooringenomenheid] tegen een verdachte hebben. Een pas de deux [zelfde mv. of deuxs] is een balletdans voor twee personen. Eén deelnemer had geen
passe-partout [doorlopende toegangskaart]. Een passe is een uitval (bij schermen). Deze opvatting is behoorlijk passé [uit de tijd].

8. 's Morgens plaatste hij een passing shot [passeerslag] bij tennis, 's middags gaf hij een wereldpass (hij passte) bij het voetballen en 's avonds paste hij bij het klaverjassen. Hij bezigde graag een paskwilletje, een pasquinade [libel, beledigend geschrift]. Het nieuwgetrouwde paar betrok het pasgebouwde huis. De pashmina is een Nepalese sjaal van de zijdeachtige wol van de kasjmiergeit (zo genoemd naar Kasjmir). De Pasjtoen spreken Pasjtoe (Pathaans, een Iraanse taal). Pasja's heten in het Grieks bassa's (vergelijk ook: padisjah – titel van de sultan van het Ottomaanse Rijk). De paso doble en de passacaglia (passacaille) – dansen – waren erg in trek. Het was steendruk, stikdruk, heel erg druk, stervensdruk bij de steengrill (het steengrillen) op de steengrilllocatie [GB: ook ll, ww. steengrillen], alwaar ik steengrilde. Een P+R is een park-and-ride (parkeer en reis), een parkeerterrein bij een (trein)station. Die bohemien [met ongebonden, vrij leven] heeft al een bohèmeleven geleid. De betreffende vacature wordt nog opengehouden.

9. De richting die bij de sociaal-realistische schilderstijl behoort, is het sociaal realisme. Achter zo'n jack-of-all-trades [manusje-van-alles] had je nou niet zo gauw een Jack the Ripper [vrouwenbeul] vermoed. In de pittenbak lag een stuk pittetouw (vervaardigd van de pitavezel van de agave). 'Più forte' en 'più piano' geven in de muziek respectievelijk aan: harder en zachter, più allegro is sneller, più mosso is opgewekter en più stretto is haastiger. Met deze Passer [sterrenbeeld] kun je geen cirkels trekken. Als passe-temps [tijdverdrijf] liep ze vijfmaal de passerelle [smalle loopbrug] heen en weer, alvorens de passe-vite [zeef] te gaan kopen. De Passiezondag (Palmzondag, Palmpasen) valt nog net in de passieweek. Hij koos een pateetje [paté: gerecht van fijngehakt vlees] uit van de tafel met patés (er was geen pâté de foie gras). Achter de tafel hing een schilderij met een dikke laag pâte [dikke verflaag]. In een patates-friteskraam koop je friet (ook wel 'patat' genoemd). Een paumelle is een scharnier en pauillac is een medocwijn. Hij patiencete en zij heeft gepatiencet.

10. Er werd alleen jagerspatois [jargon, vaktaal] gesproken. Een patissier [banketbakker] bestiert een patisserie. Pathetisch, met veel pathos, zette zij de pathefoon [platenspeler] in werking. Met veel empathie [inlevingsvermogen] verdiepte hij zich in de emancipatie. De ruzie werd pats-boem bijgelegd: ze eindigde zoals ze begonnen was. Sommige tics zijn een pavloviaanse reactie [onwillekeurige reactie op een stimulus – denk ook aan het hondje van Pavlov]. Bij 'pawpaw' [2 x au] moet je wellicht aan schieten denken, maar het is een Amerikaanse fruitboom [een sawpaw is een bapao, een snack]. De dader werd op de pd (plaats delict) gearresteerd. Een pdf-bestand is volgens de
PDF-standaard [portable document format] opgemaakt. Pecorino is kaas.