zondag 28 november 2021

2496 Dictee dinsdag 30-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (408) √ x

Dictee – dictees [2496]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 449 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (408)

1. 'Quicunque vult [oe]' (ieder die wil) zijn de beginwoorden van het athanasiaanse [Athanasius, patriarch van Alexandrië, kerkvader] credo [motto, geloofsbelijdenis]: quicunque vult salvus esse [ieder die wil zal gered worden]. 'Quid pro quo' betekent zoveel als 'de ene gunst is de andere waard' (het qui pro quo is een misverstand, een verwisseling van personen of zaken). Quid nunc, wat nu? Quid faciendum, wat te doen? Hier volgt de complete verdere 'quid'-verzameling: quid ad me (wat gaat mij dat aan), quid ad te (wat gaat het u aan), quid inde (wat dan nog), quid mirum (wat wonder), quid novi (wat voor nieuws is er), quid plura (waarom er meer over zeggen), quid prodest (waartoe dient het) en quid rei (wat is er gaande). Zo'n quick-and-dirty quickscan kan ik niet serieus (au sérieux) nemen. Eind negentiende eeuw (19e eeuw, 19de eeuw) werden er nog tournures (queues de Paris – kussentje om de lendenen bij dames) gedragen. Een queue de cheval (paardenstaart) misstond daarbij. Is de QI (queteletindex) exact hetzelfde als de BMI (bodymassindex - 2025 aaneen!)? Ja. Onder het eten van een quenelle [worstje, ook: omgekeerde Hitlergroet] werden de qu'en-dira-t-on [praatjes] gedeeld.

2. De betaling van die quenasttegels [soort van porfier] is nog een question brûlante [brandend vraagstuk]. Een quetzal [vogel] is iets van Guatemala: een symbool of een munt. Haar queenies [damesschoen met puntneus, slanke leest en lage, dunne hak] vloekten met het Queen Annestoeltje. Wie weet, heb je 'quién sabe' [uh wie weet] goed geschreven. Stel, je schrijft – quod non – 'productie' met een 'k'. Er is nogal een verschil tussen 'quodlibet' (mengelmoes) en 'quod licet' (wat geoorloofd is). Werda, wie daar, qui-va-là? De quisling [collaborateur] had de quisse [gedeelte van gebraden kip] verdonkeremaand. Quinto, ten vijfde en ten slotte: ik geloof het niet. Gooi het maar in de quisquiliënmand [prullen]. Een quillaja is een zeepboom en het quintadeen was vroeger een orgelregister. De quiëtist [mystieke richting in het christendom die vooral in de zeventiende eeuw tegenover het dorre dogmatisme ontstond] speelde de muziek quieto [rustig, kalm]. Quizje [ook: kwisje] spelen: wat is een kwispedoor [spuwbak, voor tabak, etc.]? Heb jij nog leuke quotejes (citaat; niet te verwarren met die andere quotetjes – aandelen)? 'Coteren' [koo] op de beurs [opnemen in de officiële lijst] en 'quoteren' [kwoo] (quotum vaststellen) bij de visserij moet je het liefst niet verwarren.

3. Hierbij de 'quo'- en 'quod'-lijst: quo animo (met welke bedoeling), quocumque modo (op welke manier dan ook), quocumque nomine (onder welke naam dan ook), quod absurdum (hetgeen ongerijmd zou zijn), quo jure (met welk recht), quomodo (op welke wijze; als zelfstandig naamwoord: 'de wijze waarop'), quousque tandem (hoe lang nog), quo vadimus (waar gaan wij heen), quo vadis (waarheen gaat gij; Sienkiewicz koos deze woorden als titel voor zijn bekende roman, die speelt tijdens de christenvervolgingen onder Nero) en quovis modo (hoe dan ook). Hij had zoiets van een
laat-me-niet-lachenbenadering [laat me niet lachen]. Een raccrochement is een klein spoorwegemplacement. Zijn rijstijl maakte een racy indruk; toch racete hij vroeger harder. Met zijn keu produceerde hij een raccroc [rah-kroo] (geluksstoot). De raad van elf [carnaval] is weer compleet. Hier heerst momenteel rabiësgevaar [hondsdolheid]. Het raakschot was niet dodelijk.

4. In de kunst betekent 'raccourci' letterlijk 'verkort'. De Radenwet regelt onder andere de Raden van Arbeid. Radau is drukte, commotie (uit het Duits). Ik raclet; het raclettestel is geleend. Na de luchtraid aten ze ragout (op de raout [raa-oet], de deftige avondpartij – ook rout – uitspraak raut). Na de rafting [wildwatervaren] schaftten zij (wat de pot schafte). De raffleslamp [lamp bestaande uit twee matglazen stolpen op elkaar, aan glazen kettingen met een rij kristallen staafjes eromheen] bescheen de rafflesia's [planten] die met raffia [vezels als bindsel] opgebonden waren. Onze radio-cd-speler is kapot. Deze radicaalfeministische sujetten hebben radicaal-linkse ideeën. De RAF kan zowel de Royal Air Force zijn als de Rote-Armee-Fraktion (de Baader-Meinhofgroep – dat niet meer in VD). Wat is gangbaarder: 'railtje' of 'railsje'? Heb jij het tv-programma (teeveeprogramma, televisieprogramma) voor vanavond? Rond de rancho [landgoed Amerika] waren randjaus [in Indië: soort van voetangel van aangepunte bamboestokken] aangebracht. Die Duitse rijtjes zijn mijn hersens in gerammeid [VD – overg. – inrammeien, ook: inrammen]. De ramboersappelen [zuur, niet meer in VD] werden onder rembours [betalen bij ontvangst] verstuurd. Er was rammenas [soort radijs] en ananas. Bij rajayoga wil men het denken uitschakelen.

5. Het voorstel klinkt plausibel en raisonnabel. Sinds Nasser voert de Egyptische president de titel 'raïs'. Tast het de smaak aan als je raki [drank] in raku [oe] (zachtgebakken handgevormd aardewerk met loodglans, m.n. gebruikt in de Japanse theeceremonie) bewaart? Ach, die ratee [mislukkelinge - m. raté] met haar rapé [snuiftabak] ook. Hij heeft me een rapplement [standje, uitbrander] gegeven. De rapper [èh] heeft gerapt en daarna gerept (haastje-repje gewag gemaakt) van zijn rappartij [èh]. We rappelleren hooguit tweemaal, daarna komt de deurwaarder. Rarara, wie van jullie heeft mijn raquettes (sneeuwschoenen) gezien? Een tombola is een loterijspel; dat kan bijvoorbeeld een rad van fortuin zijn. In de woestijn vielen die paar rari nantes [zeldzame personen] niet op. De raspoetin (ook ras-Poetin is denkbaar) pakte zijn rassé (civetkat) die in het raspsel zat te wroeten. Moet je ratijas (ratiné jas) ook nog naar de ratsmodee [bliksem] gaan? Daar is de ratoe [titel voor vrouwelijke vorstelijke personen op Java en Madoera].

6. Opzoekwoorden zijn: ratafia [fijne likeur], ratatouille [ratjetoe], rastaquouère [vreemde snoeshaan] en ratanhiawortel [geneesmiddel, adstringerend middel – samentrekken zoals van bloedvaten]. Albert Heijn gaat ook in Duitsland beginnen; dat zal me niet alleen een
aha-erlebnis zijn maar ook een AH-erlebnis! Het Quirinaal is een van de zeven heuvels [VD arch., GB ook: heuvelen] waarop Rome gebouwd werd. Het rapsodengezelschap was rondgetrokken. Hoe schrijf je 'tête-à-tête' [gesprek onder vier ogen] en 'mer à boire' [een onbegonnen werk, een gebed zonder eind]? Ik zoek een recept voor kiesjeliesj [gefrituurd dun deeg in ruitvorm dat bij Poerim wordt gegeten = hamansoren – vgl. gremzelisj – pesachgebak]. We hebben een ouwelullen-tv (ouwelullenteevee) met een grootbeeldscherm (groot beeldscherm) gekocht. Bij de islamieten heet het Suikerfeest
Ied/Eid-al-Fitr [Offerfeest: Eid/Ied-al-Adha]. Mensen met ADHD (GB ook wel: adhd) kunnen het best ritalinnetjes [BE: rilatine] slikken. Het risaliet is een zeker deel van een voorgevel dat vooruitspringt. Poëten gebruiken soms dichterlijke vrijheden (licentiae vatum – enk.: licentia vatum, licentiae poeticae – enk.: licentia poetica). Mag je recensies schrijven zonder licentie? De persmuskiet trok rond als een razende roeland, spiedend met zijn argusogen.

7. Ik heb me daarvan recent nog recalcitrant [weerspannig] gedistantieerd. Rustend op mijn récamier [soort rustbank] luisterde ik naar de rebetika [melancholieke Griekse volksmuziek] en smulde ik van de reblochon [roomwitte zachte rauwmelkse kaas uit de Franse Savoie]. Hij heeft het razendsnel maar razend slordig gedaan. Wist je, dat de Razende Bol een plaat voor het Marsdiep bij Texel is? De raver [ee] ravede. Een rawah is in Indië een moeras, een sawa een nat rijstveld. Jij ravenaas [schoft], ze moesten je ophangen! Een ravenmoeder [ontaard, wreed] heet slechter te zijn dan ze mogelijk is. Die ravissante [verrukkelijk, betoverend] ravigotesaus [mayonaise + kruiden] zal ons nog lang heugen. Mijn oudeklareclub bestaat al lang, heel lang zelfs. We drinken vaak een recht op-en-neer [een gewone klare]. De rechtspraak wordt geacht recht doende te zijn. Je moet niet recht praten wat krom is. Kijk, het staat rechtsonder, rechts onderaan ((rechts)onderaan de bladzijde). Hij doet het meestal recht op en neer [op de gewone wijze]: hij heeft een recht-op-en-neerkarakter. Hij is meer rechtdoorzee dan zijn buurman. Die gaat(!) niet altijd recht door zee [en is dus niet rechtdoorzee] en is weleens [GB in toelichting ook wel los] achterbaks, par bricole.

8. Staat de (het) rechaud [gerechten warm houden – wel: warmhouder, warmhoudplaat] al aan? Dat is wel recommandabel [aanbevelenswaardig], ja. Een recipienda is een kandidaat-lid. Ze zaten recht tegenover elkaar (vis-à-vis). De rector magnificus moest het reçuutje hoogstpersoonlijk (af)tekenen. Een redingote is een geklede jas met twee rijen knopen. Een recul is een terugstoot. Denk hierbij ook aan recueil, fauteuil en trompe-l'oeil [uitspraak bij alle: uij]. De 'redengeving' refereert niet aan het 'redebegrip'. De referees hebben een référeetje aangespannen. Een reefer [ie] is een marihuanasigaret. Reflectie is terugkaatsing en deflexie is het verloren gaan van buigingsuitgangen; die worden dan vervangen door voorzetsels. Reinaert (nee, niet ik) stond bekend om zijn reinardieën. Hoe schrijf je: 'reïmponeren' [drukkersterm], 're-iteratief' [nieuwe herhaling],
're-importeren' [herinvoeren] en 'reïncarneren' [naar een volgend leven]? Een rek-op is een slingerplant. Wat rekwireerde het Openbaar Ministerie (OM) bij monde van de officier van justitie in zijn requisitoir [GB 2025 ook: rekwisitoor]? Wat is de essentie [grond, wezen] van zijn reminiscentie [gedachte uit verleden i.v.m. heden]? Het is een meer dan remarquabel [opmerkelijk] relict [overblijfsel – taal en biologie].

9. Deze commissie geeft relief [steun, bijstand] aan het behoud van de reliëfschilderingen. Een relâche forcée is een gedwongen oponthoud, met name bij schepen met averij. Fytoftora? Dat is een zwakziekte in aardappelloof, maar ook in de aardappelen zelf en in tomaten. Is er al iets gevonden voor die groeneplantenziekte? Stort het maar op dit goededoelenbank- of -girorekeningnummer. Zit je nichtje op een lomschool [letterwoord] of op een zmlk- dan wel zmok-school [beide: initiaalwoord]? De bikkels [keihard iemand] genoten van de (mixed) pickles [ingemaakte groenten, uitjes, etc.]. Jammer (of fijn!) voor dicteefanaten: in 'operaster' staat geen streepje! Een gitaarlick is een loopje op de gitaar; dat kun je ook in de lik [gevangenis] spelen. De afasie van Broca is het onvermogen tot spreken en schrijven, de afasie van Wernicke is het onvermogen tot verstaan en lezen. Een sick joke is een wrange, bijtende grap. De schicksalsstunde is het noodlotsuur. Ze maakte een knicksje, een reverence. Krijg jij daar nu ook een kick [aangename emotie] van? Hij gaf geen kik meer. Zij kiftten gisteren voortdurend.

10. We kregen verschillende andantes (VD ook: andante's - GB alleen bijwoord) te horen. Het kaartenhuis zag er toch soliedjes [van solied = soliede] uit. Je verging er van de rotte-eierenlucht. De Rotarians zijn via Rotaryclubs lid van de Rotary (niet de Rota! = rechtscollege van de Heilige Stoel). Wordt aldaar met een rotarytafel [draaischijf bij roterend boren] gewerkt? Driewerf neen!

 

 

 


vrijdag 26 november 2021

2495 Dictee maandag 29-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (407) √ x

Dictee – dictees [2495]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 450 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (407)

1. Een remplaçant [vervanger] moet iemand remplaceren. Het (de) repentir [uh añ, ie] is een veranderd detail in een schilderij. Renversés zijn omslagen bij een zwachtelverband. Dat gedoe met bonussen, valt dat onder renumereren [terugbetalen] of remunereren [belonen]? Ik hoorde par renommée [toevallig] dat die renommist [grootspreker, vechtersbaas] van zijn voetstuk gestoten is en zijn renommee [goede naam, gunstige reputatie] verloren heeft. Met hoeveel e's schrijf je 'renforcé' (madapolam)? Kun je het woord 'reminiscentie' wel onthouden a.d.h.v. de badplaats Rimini? Zit er in Rennietabletjes [nog merknaam] rennine (lebferment, chymosine)? Bij het rendez-voustje vond een rendez-moi [diefstal door wisseltruc] plaats. Zullen we een wedstrijdje 'West-Vlaminkje pesten' spelen? Als je een aggregatie hebt, mag je in België in het middelbaar en hoger onderwijs lesgeven. Iemand die dat in Frankrijk mag, is een agrégé. Heb je die
restore-update [back-up] nog?In een résidence resideer [verblijf] je, in de résistance resisteer je [weersta je iets]. Een inktlap moet resorberen [vocht opnemen], een goede resorptie hebben dus.

2. Voor een goede respons(e) (èh ie responsie) is voldoende responstijd een must [noodzaak]. Ressources [oh] zijn mogelijkheden, capaciteiten, resources [oh] (waaronder human resources – hr) tref je aan in de productiesfeer. Het requisitoir [GB ook: rekwisitoor] vermeldde waar de rekwisieten [benodigdheden, attributen] heen zouden moeten. Een ressort [rèh-soh:r] is een gebied, een resort
[rie-zoh:rt] een luxe vakantieverblijf [luxevakantieverblijf]. Heeft u het stadsvervoerbedrijf RET (Rotterdamsche Electrische Tram) nog gekend? Daar hadden ze railleurs [ree-leurs] [maakt tramrails schoon] in dienst. Houdt een resusaap bij resuscitatie [reanimatie] zijn resusfactor wel? Ja. Hij spreekt zelfs Reto-Romaans. Een retabel [achterwand] vind je bij een altaar. Het Reuzengebergte (GB) is reuzegroot. Een reuzenmop gaat over reuzen, een reuzemop lang niet altijd over metselstenen. Wat reüsseert [slaagt], kent een réussite [succes]. Op de reünie kwam de re-educatie [heropvoeding] ter sprake. Retiré en relevé zijn basisbewegingen bij ballet. Ik zal die blaaskaak wel even retorqueren [met zijn eigen woorden bestrijden]! Bij de fanfare spelen ze van retteketet sjing-boem 2025, of korter: sjing-boem [hoempa, retteketet, tararaboemdijee].

3. Sprinkhanen hebben een sjirpader. In de rouwperiode moet je sjivve zitten [op lage krukjes of de grond - 7 dagen, ook: sjiva]. Revivescentie slaat op mensen, revivificatie op stoffen. Het talud van een vestingwerk kan met revêtement [een muur] bekleed zijn. Het spiritisme [contact overledenen] beleefde een reveil [opleving], getuige het omvangrijke reveillon [nachtelijk feestmaal]. Met Nieuwjaar spreek je een zegenwens uit, bij een voetbalwedstrijd een zegewens. Nog tot half januari kun je iemand een gelukkig of zalig nieuwjaar wensen. Hij ging rigoureus te werk. We hebben jeu de boules gespeeld, gejeu-de-bould. We genoten van de rock-'n-roll, we hebben gerock-'n-rold. Ricotta is een zachte Italiaanse kaassoort. Hoeveel Iraanse rials [IRR] krijg je voor een Sau/oedi-Arabische riyal [SAR] (en voor een Cambodjaanse riel – KHR)? De rigaudon, een Provençaalse dans, werd ingeleid met een gitaarriff [loopje]. Zonder rijinstructeur hadden we veel rijjool. Een Riffijn (riffie) komt uit het Rifgebergte. De rioja [ch] komt uit het Ebrodal.

4. In de riksja kregen we rillettes [pasteitjes] mee. Met ringgits [MYR] betaal je in Maleisië [Malaysia]. De rhbs was de rijkshogereburgerschool, de rijks-hbs. Een rijkswachter werkte bij de rijkswacht. De rinoceros [neushoorn] ploegde het dahliaveld vakkundig om. Ook de cantharellen [paddenstoelen] vertrapte hij. Hoezo, irreëel? Het rijkversierde theater was rijkgevuld (GB) met fans. Rinoplastiek [esthetische chirurgie toegepast op de neus] is niet de geëigende behandeling voor rinitis [neusslijmvliesontsteking]. De Yggdrasil [noordse mythologie: de wereldboom, symbool van de kosmos] is een soort van ricinus [wonderboom]. Zij hadden een lat- [living apart together], in hun geval een langeafstandsrelatie. 'Sarahs bikinietje' schrijf je zonder apostroffen(!). Een rizofoor is een luchtwortelboom. Het water stroomt door het rivierbeddinkje. In delen van Turkije hebben ze een rivièraklimaat [Turkse Rivièra – Antalya]. Ritenuto [ee/uh oe] is in de muziek vertragend. Stamt dat uit het rissglaciaal [GB – deel pleistoceen]? Medici spreken bij een bloedneus van rinorragie. Hij is dol op rinse [zuurachtig, ook: rijns] appelstroop. Ris de veau is kalfszwezerik.

5. De ripieno is in de Italiaanse barokmuziek de inzet van het volle orkest tegenover de solopartijen. Lijkt rissole [bladerdeeg, flensjes] op risotto [rijst, Parmezaanse kaas, saffraan]? Nee, dus. Met een ritsstamp maak je in een smidse hoefijzers. Rizomanie is een virusziekte in suikerbieten. Bij het slagveld was een Rode Halvemaanpost aanwezig. Rockabilly is een mengvorm van rock en country-and-westernmuziek. Een robinsonade is een avonturenroman naar het voorbeeld van Defoes 'Robinson Crusoe' (à la Crusoe). De robbedoes mocht meevaren op het robbenschip. Wist je dat een rlws vroeger een rijkslandbouwwinterschool was? Hou een schaker goed in de rojem [gaten], als die gaat rokeren. Ah, een innoverend nouveauteetje [nieuwtje - nouveauté]?

6. 'Rollenspel' kun je spellen, een rollenspel kun je ook spelen. De
Roi-Soleil is de Zonnekoning. Pas op dat je na roggebrood eten geen roggenstaart in de keel hebt [schor – keel schrapen]! De roetsjbaan eindigde bij de rododendron [ook: rodo]. Een ronggeng is in Indië een inheems dansmeisje, een rond-point is een rond plein, een romusha een Indonesische dwangarbeider en een rond de jambe een basisbeweging bij ballet en dans. Een Rolls-Royce repareren met een rolykit [oprolbaar soort gereedschapskist]? De romaanse stijl [voorloper gotiek] wordt hier in een van de Romaanse talen beschreven. Bindsla (romaine) is Romaanse sla. Dit boek heeft die typisch romaneske [avontuurlijk] verteltrant. De sectie pr [public relations] van de sexy Bavariababes deed er alles aan om te tonen dat zij geen sekte vormen, dat zij geen sektariërs zijn en dus geen sektarische [BE ook: sectair] uitingen vertonen. De kompanen [makker, kameraad] – ook qua werk compagnons [makker, gezel] – speelden in dezelfde competitie. Kan je deze bestemming ook met een roll-on-roll-offboot [roroboot] bereiken?

7. Rooming-in kan in een ziekenhuis plaatsvinden. Op Roze Zaterdag [feestdag] trok men ook door de rosse buurt. De Rozenoorlog werd uitgevochten tussen de Rode en de Witte Roos (niet door de rozenkruisers (GB)!). Van rosemetaal maak je clichés en letterzetsel. De hasj opleverende roos van Libanon moet je niet verwarren met de roos van Jericho (jerichoroos) of het roosje-zonder-doorns
(de ake/olei). Op het Rozenkransfeest wordt het rozenkransgebed uitgesproken. Wist ik veel dat er meerdere rouxs zijn. In de rough [ruh:f] op de golfbaan ben je nog niet jarig. Het
rouge-et-noir is een hazardspel met zes whistspellen. Kun je in een rotisserie [grillrestaurant – GB ook: gril- ww.] roti [Surinaams gerecht] krijgen? Nee, dus. Hij was een roué (losbandig persoon uit de aanzienlijke stand) en zijn vrouw een rouee. Rondelang bleef de Tour de Francerenner vooruit. Je kunt de bloemetjes buitenzetten (GB), je schoonmoeder buitenzetten (GB) of de schoentjes en laarsjes buitenzetten (GB). Het slofje-onder is een zeker spel [slof onder de knieën doorgeven]. NB Schoentjes-en-laarsjes [plant] staat niet meer in VD. Met Rozenzondag wordt zondag laetare aangeduid.

8. De RSI-aandoening heet voluit repetitive strain injury. Hoe moet je
r-stamelen precies omschrijven? Stamt de ruhmkorffklos [inductieklos] uit het Ruhrgebied (nee) en kun je die met rufiyaas [MVR] betalen (meestal niet)? Is rug-aan-rug (dos-à-dos – bw., in Indië: sado – znw. de dos-à-dos) hetzelfde als rug tegen rug? De rudbeckia [plant] behoort tot de composietenfamilie. Hoe spreek je 'rubberoïd' [roo-wiet] uit? Alea jacta est [ook: jacta alea est], de teerling is geworpen (Julius Caesar bij de Rubicon). Stuur het bestand maar in rtf-formaat (rich text format). Bij het rummikuppen (rummikub (VD: merk) spelen) dronken we rum-cola. De ruwharige pitbullterriër rende door de ruwarige tarwe. In Van Dale komt de naam Ruusbroec tweemaal voor [als Doctor Divinus en Doctor Extaticus]. Het rutherfordium [Rf, 104] is genoemd naar Lord Ernest Rutherford. Een nimf (vergelijk: nymphe du pavé – straathoer), een nymfomane, is een soort rupsje-nooit-genoeg. Een rvs-wasbak (rvs wasbak) is een wasbak van roestvrij staal respectievelijk een roestvrijstalen wasbak.

9. Het zat er niet aan, maar het kwam eraan: een ruisdaelluchtje. De Rwandese cultuur is ondoorgrondelijk. Vroeger waren er nog S5'jes (S5'en - geestelijke stabiliteit 5 bij keuring voor militaire dienst - laagste, reden voor afkeuring). Is er verschil tussen 'sadder-and-wiser' en 'sadder-but-wiser'? Nee. De Sacra Scriptura is de Heilige Schrift, de Bijbel. Een bekende bastaardvloek is 'sacre-nom-de-Dieu'. Sacd's zijn super audio compact discs. Deze saaimans heeft maar één hobby: spelen op de sabar, die West-Afrikaanse trommel, ter opluistering van het sabaeïsme [sterrendienst]. De bei (van Tunis) werd door een bij (sachembij, pelsbij) gestoken. De sacochenverkoper deed goede zaken. De sacristein [koster] pleegde sacrilège [ook: sacrilegie – heiligschennis]. Een sachertaart is Weens gebak. De saharaschorpioen kroop door het Saharastof (ook: passaatstof). De sabaku [oeSR, reiger] is niet het dier dat je verwachten zou [vroeger: sabakoe!]. Het was minimaal als een stofje in het heelal. Motorbrandstoffen hebben alle een SAE-nummer [Society of Automotive Engineers] gekregen. Een sagoïentje is een zijdeaapje (ouistiti). Salve, wees gegroet!

10. Hij vertoonde sadomasochistisch sm-gedrag. Het vestingwerk had een saillant [opvallend] saillant [uitstekende punt]. Een salicionaal is een orgelregister. De salesdirector en de salesmanager moeten samengaan (samen gaan hoeft niet). Saksen eten graag saks, houden van seks en spelen graag op de sax. Salam aleikum, vrede zij met u! Saisisseren is iets bij de rechter aanhangig maken. Saintes nitouches [+] zijn kruidje-roer-mij-nieten (kruidjes-roer-mij-niet; beide ook: 'me'). Het saint-simonisme is een communistische leer. Een saisie foraine is een forain (conservatoir) beslag. Waar? Op Saint-Tropezs strand!

11. Toearegs zijn zwervende Berberstammen in de Sahara. Een bofvader heeft geluk (of de bof!), een bovvader is bewust ongehuwd vader. De bagage van die bovenste beste kerel werd binnenstebuiten gekeerd op het vliegveld. Bouts rimés [mv.] zijn verzen op opgegeven rijmen. Wat is een boutreiniger [voor strijkbouten!]? De BRIC-landen [Brazilië, Rusland, India en China] heten inmiddels BRICS-landen. Wat erbij gekomen is? South Africa (Zuid-Afrika). Een bloeiende brave hendrik [plant] is niet zo braaf. Een breakdown is een instorting. Ze hebben de pan leeggevreten, want ze wilden zich volvreten. Hij is een stronteigenwijze vent.

 


donderdag 25 november 2021

2494 Dictee zondag 28-10-2012 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 182 RL √ x

Dictee – dictees [2494]

Wekelijkse dicteetest 182 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!


Bron: Oefendictee (oud) 682

1. …………. is rode wijn en ………… witte wijn.

a. Clairet                                            clairette

b. Clairette                                         clairet

c. Clairet                                            clairett

2. ……….. is het creutzfeldt-……………..

a. cjd                                       jacobsyndroom

b. CJD                                    jakobsyndroom

c. Cjd                                      jakobsyndroom

3. ……….. wordt veroorzaakt door ………...

a. coccidiosis                                       coccen

b. coccidiosis                                       kokken

c. Coccidiosis                                      kokken

4. In een ……... worden ………. uitgebeeld.

a. cometarium                                 cometen

b. cometarium                                 kometen

c. kometarium                                 kometen

5. ……….. is ………… spelen.

a. Comèten                               comet

b. Cometten                              comet

c. Cometten                              comète

6. Een ………. heet zo naar de ………...

a. comtoise                                Franse Comté

b. comptoise                              Franche-Compté

c. comtoise                                Franche-Comté

7. Wie ……….. zijn, vertonen ………....

a. consanguien                            consanguïniteit

b. consanguïen                            consanguïniteit

c. consanguien                            consanguiniteit

8. Bekende fysische constanten zijn die van ….. en …...

a. Boltzman                            Planck

b. Boltzmann                          Planck

c. Boltzmann                           Plank

9. Een conto ………       ………. is populair.

a. a                             metà

b. à                             metà

c. á                             metá

10. Die ………. de ………. snappen jullie toch niet!

a. cosas                                    España

b. cosas                                    Espana

c. cozas                                    Espana


Oplossingen [182]: zie hieronder.


--------------------------------------------------------------------


Oplossingen [182]

1a 2b 3c 4b 5c 6c 7c 8b 9a 10a

1. Denk aan het alfabet: kort – lang en r – w

 

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 


2493 Dictee zondag 28-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (406) √ x

Dictee – dictees [2493]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 451 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (406)

1. Een keulenaar [vaartuig] is een samoreus. Een Samojeed kan (niet zelf, wel lijfelijk) samojeden [hond] fokken. Samenhoren is een kwestie van saamhorigheid. We zullen samen Samen [ook Sami, enk. Same] gaan zoeken [in Lapland]. Samizdat was clandestien Oost-Europees drukwerk in de Oostbloklanden. Sambuca is een Italiaanse anijslikeur, samogon is zelfgestookte wodka. Hij was als een barmhartige samaritaan voor weduwen en wezen. Een saltimbanque is een kunstenmaker, een saloeki is een oosterse windhond en salpicon wordt als vulling gebruikt. Een salopette is een tuinbroek en de Salpêtrière is een groot oud gebouw in Parijs. Een Russenhater (het gaat hier niet over rechercheurs, planten of wandluizen) is russofoob. Op Sacramentsdag wordt het sacramentsfeest gevierd. De afkorting SEH staat voor Spoedeisende Hulp en SEH-artsen zijn gespecialiseerd in spoedeisendehulpverlening. Russen zetten thee met een samowa(a)r. Samplen: jij samplet, ik heb gesampled. Let op: ook sampelen, jij sampelt, ik heb gesampeld.

2. De sandalwoods (sandelhoutpaarden) komen van Soemba, het Sandelhouteiland. Een minister ad interim is een ad-interimminister (ook: interim-minister, een interimaris dus). Deze(n) en gene(n) [VD – enk., mv.] onder de rajneeshies (sannyasins) hebben geen gêne, leven sans gêne. De sanskritisten bestuderen het Sanskriet. De PVV wil de sans-papiers [ook enkelvoud! – illegale vreemdeling] sans relâche [zonder ophouden] het land uit zetten [wil ze dus uitzetten.] Hij maakte de kwalijke maatregel sans façon [zonder omslag] bekend. Zijn er San Marinese sanisettes [openbaar munttoilet]? Sans-forcerorders (bestensorders) tref je aan op de beurs. Hij had een hele sansculotteprentenverzameling [n/s[lange broek]. Een van de afgebeelden was echt een sansculotje [ook: sansculottetje?(burger, revolutionair, 1789, vergelijk voor de spelling: mascotje - ook mascottetje). Sans atout (afkorting: s.a.) is zonder troef; een desbetreffend contract is een sans-atoutcontract. Zij die consanguien zijn, vertonen consanguiniteit [beide: gwie] [bloedverwantschap]. Wie aan sanguinofobie [vrees voor bloed] lijdt en dus niet over sangfroid [koelbloedigheid] beschikt, wordt uit de artsenopleiding gezet. Het sanctum sanctorum is, zoals je weet, het heilige der heiligen. 'SARS' (longziekte) staat voor: severe acute respiratory syndrome [door het coronavirus].

3. De sancerre is een witte loirewijn. De evolutie van 'potlepel' naar 'pollepel' heet sandhi. Het sanhedrin was de Hoge Raad bij de Israëlieten. De juiste kleur is het sang-de-boeuf [dieprood van
oud-Chinees porselein
]. Het SaNT was het Samenwerkingsverband Nederlandstalige Terminologie [historisch, NTU]. Toen de hele santenkraam verkocht was, riepen dezen 'santé' en genen 'santjes'. Veel Sardijnen lusten graag sardijnen (maar niet rauw – vis). Wie Sara gezien heeft, wil nog weleens sarasara's (Surinaamse garnalen) oppeuzelen. Sapristi, ik wist niet wat een saprofyt [plant die leeft van organisch afval, van rottende stoffen] is. Sapi's zijn in Indië inlandse runderen. Sapajous zijn apen met rolstaart in Zuid-Amerika, een sapotilleboom (de sawoe-manila) geeft melksap voor kauwgom en Santomese saoto komt uit Sao Tomé en Principe. De ambtenaar moest de toon van de toespraak van de minister zetten, de toespraak toonzetten. De saucier [zorgt voor de saus/zen] zwoer voor zijn boterham bij vet coole saucisses de Boulogne [worst].

4. Ook saupiquet [pittige saus, ragout] was hem niet onwelgevallig. Sashimi is een Japans gerecht. De sargassovissen [wiervis in sargassowier] vang je in de Sargassozee. Sari's zijn vrouwenkledingstukken uit India. Hij is lid van de satanskerk [sekte met goddeloze riten] en een sauf-conduit is een sauvegarde [vrijgeleide]. De saudade [melancholisch verlangen] hoort bij de fado [Portugees levenslied]. Satsuma is Japans aardewerk en satyriasis (vergelijk: satire) is donjuanisme (vergelijk casanova, donjuan). De etymologie van 'sardonisch' is bere-interessant. De explosie leidde tot een
sauve-qui-peut (vrouwen en kinderen eerst). De sauternes is een zeer fruitige wijn en de sancerre is een droge, witte loirewijn bereid uit de sauvignon blanc. De bokser was saved by the bell. Het savoir-faire is wereldkennis, het laisser-faire is het vrijlaten van mensen in hun economische handelingen. Scag is Surinaamse heroïne en een scafander een zwemgordel. De sazspelers bespeelden sazzen. Sarcomen zijn gezwellen. Een Savooiaard komt uit Savoie (departement; landstreek is: Savoye).

5. De boefjes savoureerden [met smaak nuttigen] hun toetjes. De sequoia [reuzenpijnboom] is naar een Cherokee-indiaan genoemd. Het schadebedrag [n/s] was hoog. Wie zwaait hier de scepter? Scènes à faire zijn hoogtepunten [n/s] op het toneel. De metteur en scène (van 'mettre en scène') is de regisseur en productieleider en dus ook verantwoordelijk voor de mise-en-scène. Scatologie is voorliefde voor feces. Een voorbeeld van een scat is 'heybaberiebah'. Met scanning tunneling microscopy [op moleculaire schaal] wordt je blikveld zeer vergroot. Kunnen alleen engelen de jakobsladder (scala caeli) [vgl. Rorate coeli desuper, titel --- > R] beklimmen? Scagliola is een mengsel van gips en glimmer voor beelden. Je zult maar aan scandalitis [als scandaleus – zonder h! – maar daar mag wel: schandaleus – ook: schandaliseren] lijden: word paparazzo [opdringerige persfotograaf – mv. -i]! De scandinavistiek bestudeert ook Scandinaviës talen.

6. Zie de scènefoto. Een scarabee is een mestkever en scarlatina is roodvonk. In het holst van de nacht vochten ze op het scherp van de snede. Het Schepenbesluit specificeert de Schepenwet [NL, BE bv. schepenwissel van schepens]. Laat de schalmeien klinken. Bij de schallanalyse wordt de klank geanalyseerd. We moeten scheep gaan. Wij scheên: ik scheê van jou en jij scheêt van mij. Dit probleem is wel erg scherp gesteld [aaneen: optisch!]. Schadenfreude is leedvermaak. Onze vakantie gaat naar Hawaï. De omstreden directeur wilde geen plaats maken voor zijn opvolger. Zijn assistent wilde ook niet plaatsmaken voor een nieuwe werknemer. De overvaller droeg een balaclava [bivakmuts - baklava = gebak]. Essays over butterfly's: het moet niet gekker worden! In GB heeft 'orgie' maar liefst 3 meervoudsvormen [orgies, orgiën en orgieën] . Een hof van cassatie heet in Nederland de Hoge Raad en in België het Hof van Cassatie. Je kunt ergens niets of veel van afweten (GB). Degene met wie ik een afspraak had, liet het onverwachts afweten.

7. 'Tae-bo' is een Engels letterwoord van 'total awareness, excellence, body obedience'; 'tae' is bovendien Koreaans voor 'schoppen' [ww.: tae-boën]. De airmarshal wist nog niets van het recent opgestelde marshallplan. Een aileron [èh] is een rolroer. De taalfanaat Janus Kousemaker heeft een verzoek tot naamsverandering ingediend. Eensdeels zijn daar de positieve punten, anderdeels de negatieve. Met MP3 [de standaard] kun je mp3-fragmenten in je eigen mp3-archief opbergen en later met een mp3-speler afspelen. Rijdt hij Ford of
Rolls-Royce (heeft al een streepje! – met de daarbij behorende status)? Het dunne tricotje was kletsnat. We eten paella [Spaans rijstgerecht]. De Eiffeltoren staat niet in de Eifel. Is hier de Hinderwetvergunning voor? Een jabotje is een kanten plooisel of een geplooide strook. Waren de jakobijnen (die de girondijnen – gematigde republikeinen van 1789 – in 1793 vermoordden) militant nationalistisch? In de felomstreden scène [èh] kwam die scene [ie] er goed af.

8. De x-as is de horizontale. De visser moest en zou de vis beethebben; soeverein haalde hij deze op. Wanneer was de tijd van de hagenpreken? Het impresariaat verbood de transactie. Je kunt halteren en halteren. Bij het schaatsen kun je beentje-over (pootje-over) doen. Je kunt pootjebaden maar ook iemand pootje haken. Het (de) mirepoix wordt bij de bereiding van saus/zen gebruikt. Millefeuille is een gerecht van bladerdeeg. Een apodictisch bewijs is onweerlegbaar. In het
bijna-thuishuis(!) kreeg hij het ware bijna-thuisgevoel. Waarvoor kun je martyrologia [verhalen over martelaren] raadplegen? De schnauzer hapte naar de snorkel (VD ook: 'schnorkel' – snuiver). Geef hem nog een schnaps (GB; VD ook: snaps). Hoe is het met je s(ch)nabbeltjes? De bemanning zal het schip ingaan, de reder zou later het schip in gaan. Het is nu schluss [finito] met die schmalz [sentimentele muziek], je mag niet langer schmieren [sterk op effect spelen]. Kan hij Zwarte Piet met schlamm (kolenslik) schminken?

9. Met cheiloschisis heb je een hazenlip (met schisis een lip-, kaak-
en/of gehemeltespleet
) en schizothymie is gespletenheid van gemoed. De politiek barst van de scherpslijpers, die bijna beroepsmatig scherpslijpen. Een vaartuig roep je aan met 'schip ahoi'. In Rotterdam vind je (Sportpaleis) Ahoy Rotterdam. Is het
'schouten-bij-nacht', 'schout-bij-nachts' (viceadmiraals) of beide? Het laatste. Een estheet is de man van de schöngeisterei [schone, smaak, esprit]. Eretitels van Maria zijn 'Schoon vat van godsvrucht' en 'Eerwaardig vat (van de godsvrucht)'. De Schotse Hooglanders zagen een Schotse hooglander (voor alle duidelijkheid: op vier poten). Op Schortelwoensdag (Schorselwoensdag - woensdag voor Pasen) werd vroeger alle klokluiden stilgezet (stopgezet). Een schöne Seele is een persoon met een gevoelige inborst. De schone van Boskoop is geen
schone-bij-dage (niet meer in VD) maar ook geen schone-bij-nachte (niet meer in VD – beide planten). Een schnorrer bedelt.

10. Het schout-bij-nachtsschip minderde vaart. Ze naderde schredegewijs (haar schredenteller stond 'aan'). De Bijbel kent zijn Schriftgeleerden, joden en moslims hebben hun eigen schriftgeleerden. Gooi die schroodbeitel (schrooibeitel, ook: dat schrooi-ijzer) maar op de schroothoop. Het schrijnendst was deze perfecte schriftvervalsing [betreft niet de Bijbel - anders S]. Het schrijverschap oefen je niet uit op een schilderschool. Scorbuut is scheurbuik. De scoop [skoep - primeur, opvallend bericht] in het AD [Algemeen Dagblad] ontleedde de scope [skoop - strekking, reikwijdte] haarfijn.

11. Het drooggelegde land heeft nog lang droog gelegen. De druk pratende en drukte makende druktemaker zou zich nog erger druk maken. Je kunt pluizen plukken, haarplukken, koffiebonen plukken, theeplukken, erwten plukken en wolplukken. Een drugsvrije drugstore vertegenwoordigt geen drugshandel. Er zijn veel drugsgerelateerde problemen. Bij tackelen voer je een tackle uit [2025 ww. tackelen, maar ook: tacklen], bij dribbelen een dribbel. Deze drukbeklante boekhandel is drukbezocht. Dubbel gebeide jenever wordt in een dubbel getint glas geserveerd en ook wel dubbelgebeide (znw.) genoemd. Zijn dubia laus [twijfelachtige roem] was hem al vooruitgesneld.