Dictee – dictees [2474]
Groot Terneuzens Dictee 2021
De rode items moesten door de Specialisten worden ingevuld, de groene door de Liefhebbers. Blauw is toelichting.
De norm was: VD 2015, GB 2015 (1e oplage).
Een nieuwe lente en een nieuw gebouw (auteur: Marc de Smit)
1.
Débris. [dee-brie
is puin, debris
– dee-brie
– is ruimteafval]. Dat rest er volgend voorjaar nog van deze
oude, min of meer ovale bibliotheek met
haar unieke afdeling in het Krim-Gotisch
opgetekende verhalen naast fotokopieën
van cancelleresca's [mv.
van kanselarijschrift] en manga’s
[Japans stripverhaal, vgl. anime] in het
Basisengels
[=
Basic English], waar u
aller hidrosis [zweetafscheiding]
de voorbije jaren in de recent nog gestucte
[gestuukte – ww.
stuken en stuccen] muren is getrokken tijdens het zoveelste
weer te moeilijke dictee (met veel te lange zinnen waarover ik, uw
voorlezer, ook nu weer onvermijdelijk zal struikelen – of waarvan
ik buiten adem zal raken).
2.
‘Oggenebbisj, [vgl.
achenebbisj en aggenebbisj]’ verzucht u nu misschien, maar
nee, empathische [invoelend,
begrijpend] gevoelens of genâ
[archaïsch voor genade] is voor een
stapel stenen een te buitenissige
emotie. Spaar uw tranen liever op voor als uw huisdier, bijvoorbeeld
uw Appenzeller sennenhond, siamees,
desnoods uw favoriete keskedi
[ee =
zwarte kapucijneraap, wel in ‘oude’ pVD 2015 – dus correct
volgens de spelregels, niet meer in huidige oVD en pVD 2022 – let
op: keskedie = kaskedie = kiskedie (3x:
klemtoon wisselt) = achterste of
regionaal malle kwibus – aanvulling: het beest heet nu in oVD:
keskesi,
met label SR],
zeepiranha of bijtgrage fila
brasileiro [uitspraak:
oe volgens
pVD, alhoewel oo
ook mag van oVD! – Braziliaanse vechthond] – het tijdige
met het eeuwige verwisselt. Pleng
misschien zelfs een traantje als uw zorgvuldig gekweekte
berggamanders
[gamander = plant],
forsythia’s of welke annuellen
[eenjarige, 1-jarige plant] dan ook
plots en masse de kopjes laten hangen.
Maar een levenloos gebouw? Neen, geen gequerelleer
[ww. querelleren = twisten, strijden] of
niet geëmmerd daarover! Tips
en tricks [VD,
geen Engelse variant voorhanden] om
– mocht het toch zover komen – met uw ups
en downs [ook: ups-and-downs]
om te gaan, kunt u krijgen door u zich na afloop van het
dictee bij het secretariaat alhier in te schrijven voor een cursus
raja- [verkorting
rajayoga – koninklijke yoga, vgl. het achtvoudige pad] of
een andere vorm van ontspanningsyoga.
(Op woensdagnamiddagen is er, voor wie geen wei met paardjes
schijtgeld [gemeen;
VD: enkelvoud, de dubbel-s hoor je niet, maar voor het enkelvoud had
er inderdaad ‘een’
voor moeten staan]
tot zijn beschikking heeft, dus gratis!, voor de
handige harry’s ook kempo
[gemeen: je
hoort ‘o kempo’ of zoiets, kempo = oosterse vechtsport, verwant
aan karate] waarbij u uw frustraties kunt uitleven op een
levensgroot uitgebeelde Qanon-sjamaan
[Wikipedia: QAnon
= complottheorie, sjamaan = medicijnman, priester-genezer].
Avondjes xiang qi [Chinees
schaakspel]
biedt de nieuwe bibliotheek vanaf volgend jaar helaas niet
meer aan, evenmin als ochtenden
boter-kaas-en-eieren
en andere middenklassenachtige
gezelschapsspellen, maar laten we daar niet over uitweiden.)
3.
Concentreren wij ons liever op de prachtige nieuwbouw aan de overkant
van het water, de modernste bibliotheek van Zeeland, als we de
provinciale pers mogen geloven. Het plan de
kampanje
[zie verderop: halve schip!,
vgl. kampanjedek; in Den Helder heb je een Theater De/de Kampanje …]
– want dat stelt het labyrintische
bouwwerk namelijk voor (met op zijn benedenverdieping een majestueuze
ruimte waar bezoekers zullen worden ontvangen op tentoonstellingen
met kunstwerken die van épinglé
[stof met zeer fijne ribben],
plexiglas of zelfs van cyclopentadieen
[zekere chemische stof] gemaakt kunnen
zijn) – juist op die plek te laten verrijzen, kwam (verbeeldt
u zich!) van een gemeenteambtenaar. Terneuzen, stad van de vliegende
hollander [speelgoed, vierwielig
wagentje] en andersoortig ov,
wilde hiermee zijn visitekaartje afgeven. Hoor
ik een o [geval
van uitlokking, geen ‘oh’ of zo]?
We snappen het. Bijna niemand valt het gebouw namelijk op, omdat het
merendeel van de bezoekers Terneuzen via
het noorden de stad in autoot [inautoot
vgl. het bos in rijden, inrijden]. Wie Terneuzen verlaat naar
de zuidelijke
Zeeuws-Vlaamse binnenlanden
om daar de boertjes van buut’n in hun
natuurlijke habitat [natuurlijk
woongebied] te spotten en, wie weet, zelfs te spreken te
krijgen, ziet het halve schip met achterop een door een
practical-joker [afleiding
van practical joke = poets]
getekende Titanic hooguit als een glimp in zijn of haar
dodehoekspiegel.
4. Maar
genoeg negativiteit nu, of u denkt nog dat de schrijver tijdens het
opstellen van deze tekst aan de shitty bheng
[shitty =
lullig, waardeloos, slecht, bheng
(èh) =
verdovend middel, vormvariant: bhang
(ah)]
was! Laten we in de Tiroler zangtraditie liever een jodellied
aanheffen voor zo’n prachtig initiatief in de nadagen van een
levensontwrichtende pandemie zodat u, wie weet, ‘spero
meliora’
[ik hoop op betere tijden]
kunt exclameren. Maar dat is verdulleme
nog zo eenvoudig niet. Positieve dicteewoorden blijken namelijk net
zo rarissime [Latijn,
geen Fr., geen é dus] te zijn als vlashuttentut
of de zeggenkorfslak
[plant, soort gras, zegge + n].
Wat heet! Ruim een halfjaar geleden werd – toen nog volledig
COVID-19-proof [verder: covid, corona],
dus online – vanuit Harderwijk een
dictee voorgelezen met als titel ‘De dood’. Gans
Velten [gans
Velten, Sint-Velten, St.-Velten – heilige aangeroepen tegen
epilepsie, de duivel]! Woorden
als cholera, sylvatische
pest [aangetroffen bij dieren in het
wild], artritis en ichtyosis
[visschubbenziekte, vissenhuid] kwamen
daar weliswaar niet in voor, maar Magere Hein
sijpelde bij elke regel behoorlijk binnen bij de gechoqueerde
[ook: geshockeerde] deelnemers. We
kunnen ter compensatie nu opbeurende woorden als tsjakka
[uitroep
van enthousiasme, Emile Ratelband, Youp van ‘t Hek],
woepie en zelfs hotsiekiedee
[nog wel in pVD 2015, niet meer in oVD en pVD
2022, wel nog: hatsekiedee, hatsiekiedee, hatsee, hatseflats]
inlassen om daarmee nog een samenhangende positivo
[znw. + hier bnw. = positief] zin te
vormen, maar we hebben de veertig in te vullen woorden of
woordgroepen alweer bijna bereikt.
5. Volgend jaar dan maar een poging om u, in de nieuwbouw, een optimistisch dictee aan te bieden, als opprobria [enk.: -um] medicorum [ongeneesbare ziekte] zoals ebola ons tegen die tijd niet hebben bereikt, of chikungunya [gevolg van malariamug], om nog maar te zwijgen over virale syfilis of, wie weet, mondiale KZ [KZ staat voor krankzinnigheid]. Maar kijk: als beloning voor uw gewaardeerde aanwezigheid hoeft u deze editie maar negenendertig woorden in te vullen in plaats van de gebruikelijke veertig. Lucky [geluk hebbend] jullie!
