2416 Dictee woensdag 06-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (353) √

Dictee – dictees [2416]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 504 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (353)

1. Al drie autobedrijven zijn ter ziele gegaan. Een consommé is een niet-gebonden, heldere bouillon of heldere soep. Je kunt ook een verzouten [verzout gemaakt, verzout geworden = verzoute] soep treffen. 'Vertu héroïque' [heldhaftige deugd] komt nadrukkelijk uit het Frans (Rabelais). De vinculum matrimonii is de huwelijksband. Een vigogne is een vicuña, een soort van kleine lama (het woord 'vicuña' komt uit het Quechua). De (het) vinca-alkaloïde is de (het) catharanthusalkaloïde [in groenblijvende planten: geneesmiddel]. Die grote schilder bezat ook een violon d'Ingres [hobby of begaafdheid naast het werkelijke talent]. Viscerale zaken betreffen de ingewanden. Jij hebt mooi praten, maar ik heb een buurman die altijd aan het mooipraten, schoonpraten, flikflooien is. Het gebouw heeft vlam gevat. Een vicomtesse is een burggravin en een villegiatuur is een zomerverblijf (in Rusland: datsja). Bij de poging zich nog verder te verrijken, heeft die familie zich verreikt [boven de macht werken]. Daarom is hun invloed niet verreikend [verstrekkend] meer. Na de vliegtocht zagen ze er verreisd uit.

2. Ze willen veel tijd gaan verreizen, nu ze beginnen te vergrijzen. De verrijzenis van het gebouw is aanstaande. Die lijken als paddenstoelen uit de grond te verrijzen. Zij was het vermoeidst van allen. Cinnaber is vermiljoengekleurd [dat vermiljoene(n GB) mineraal]. Hij heeft de hele lading vermout [drank] vermoost [verknoeid]. Het in het Midden-Oosten verrichte werk moet wel betaald worden. Ze wonen ver uit elkaar, maar zijn samen veruit de beste dicteefreaks. Bij die wijdvertakte Romafamilie [zigeuners] moet je veel tact tonen. Vertebraten zijn gewervelde dieren. De kinderen van die verslonsde vrouw gaan ook verslonzen. Vet cool en supercool samen, is dat supervetcool? Ja. Hij verblijft in het ver weg gelegen Verweggistan. Dan spreek je over een ver verwijderd ideaal. De tijd vervliedt, de stroom vervliet. Je moet toch ergens verwijlen? Hij 'lijdt' aan vice anglais [homoseksualiteit]. Met Goede Vrijdag letten we speciaal op de via crucis [kruisweg]. We gaan met het vice-versabootje [heen-en-weerbootje] naar de overkant.

3. Een [letters en symbolen!] 4x4-bestuurder bestuurt een [letters] fourwheeldrive (in symbolen: 4wd, fwd, vgl. awd). Hij weet hoeveel vier maal vier is. Nee geen vijfduizend dertig, maar vijf miljoen dertig. Mensen zwammen, vliegen zwammen niet (en planten al helemaal niet). De vliegerarts – hij waakt ook over de gezondheid van de
artsen-vliegers – is wezen vlöggelen [slingerprocessie, paasgebruik] in Ootmarsum. Over het antiquarische boek werd gezegd: "Vondt gij de inhoud ook niet archaïsch?". Het vogueing komt weer in zwang [in de mode, en vogue]: voguen is dansen op een manier waarbij de poses van modellen uit oude nummers van bladen als Vogue worden aangenomen. V-Männer (V-Mannen) waren verklikkers in dienst van de SD [Sicherheitsdienst, nazi-Duitsland]. VOI's zijn Vlaamse openbare instellingen. Samen voedsel zoeken in de bush kan verstoorde verhoudingen weer vlot trekken. Het Volapük [kunstmatige taal] kende geen termen voor voipen via VoIP [Voice over Internet Protocol – internettelefonie]. De voodoo-economie [rituele magie Haïti] draait volop. In de bierbrouwerij kom je de voormaischer [brouwerij: toestel dat de geplette mout mengt met water voordat het in de beslagruimte komt] tegen. Twee glaasjes vouvray [wijn], alsjeblieft.

4. Je zal maar opgeborgen worden in het voorgeborchte van de hel. Ik houd van voorjaarslathyrus [plant], want dan is het lente. Een
volt-ampèremeter meet geen voltampères [VA, energie, maar spanning – V, volt en stroom, A, ampère]. De gravin trok zich terug in de voutenkamer [opkamer, ook: voute]. Zij volgt de visagistenopleiding. De viri docti (geleerde heren) voerden een colloquium (samenspraak) over de vraag, of 'viribus conjunctis' en 'viribus unitis' [vereende krachten] inderdaad synoniemen zijn en of 'verkrachte eenden' iets met 'vereende krachten' te maken heeft. Hun conclusie: viribus audax [roekeloos vertrouwend op zijn kracht] heeft daar niets mee te maken; er is wel een soort stijlfiguur (verspreking, spoonerisme) die daar iets over zegt. Dit is nu echt vis major [overmacht]. Bij het behangen heb je een vladder [behangersborstel] nodig. Wat is het VOKA [Vlaamse Ondernemingskamers]? Zelfs volijverig zal hij de handen vol hebben aan het volbloedpaard (ik bedoel geen deux-chevauxtje, dat je kunt voltanken). Hem werd de huid vol gescholden omdat hij bij de vol plané [zweefvlucht] de volle melk niet mee had gebracht.

5. Ik ben Vissen en ik ben (uit) vissen. Er waren twee PvdA-Tweede Kamerleden afwezig. De auto zal al voorstaan. Ik denk dat jouw voetbalteam er goed voor staat. De frêle freule laat zich niet op haar afkomst voorstaan. Je zult er niet alleen voor staan. Hoe hij die elfmetertrap nam, is abracadabra [VD ook: aba-] voor mij [een panenka(penalty)?]. Op academies krijg je academisch onderwijs. Ajaxsupporters staan achter de Ajacieden. Dat zij niet meer zou bijkomen, dat moest er nog bij komen! De bohemien en de comédienne zijn elk bolleboos in hun soort. Een BSc is een bachelor of science. In een bric-à-bracwinkel koop je bric-à-brac [al – dus]. Waarom mag ook de schrijfwijze 'decafeïné' [decafeïne, decafé, decaf, deca]?

6. Het christensocialisme hanteert christelijk-sociale uitgangspunten. Hij nam distantie [afstand] van zijn collega's recensie. Is 'down-to-earth' [nuchter] ook Dunglish [Nederengels]? Achter dovemans deur gaan dovemansoren schuil. Wanneer was de eerste ebola-epidemie? 'Expliqueren' kun je ook anders schrijven en uitspreken (expliceren). IJzel leidt veelal tot geëikel en geëtter. Als ik goedgeïnformeerd ben, betekent goedbeschouwd(!) gewoon welbeschouwd. Hij heeft de laatste twee grand(s) prix(s) [of] gewonnen (bedoeld zijn
grand-prixwedstrijden, grandslamwedstrijden). Hij frequenteerde dat restaurant, alleen al om de filetjes [ee]. Hanzesteden maken deel uit van de Hansa [VD ook, GB alleen: Hanze – vgl. Lufthansa, niet in wdb.]. Jalousie de métier gaat over jaloezie en metier [vak]. De jordaanzangers [met jordaanvibrato] zijn naar Johnny Jordaan genoemd. Een literair historicus is literair-historisch (2 maal – GB ook: tt) bezig. Met CVA's worden cerebrovasculaire accidenten (beroertes n/s) bedoeld. Hiervoor gaan we geen geld vrijspelen, geen geld vrijmaken.

7. We zullen deze productie-installatie moeten opgeven om genoemde productie-uitbreiding te realiseren. Is echt alles op deze proefbalansen vermeld? Deze aanstaande zuster gaat professen [kloostergelofte afleggen]. Een prokaryoot is een meestal eencellig micro-organisme zonder celkern en organellen. Prolegomena omvatten een voorstudie. 'Morgen denk ik naar Amsterdam te gaan' is een prolepsis [zinsdeel te vroeg geplaatst]. Wat houdt deze pro-memoriepost [zonder bedrag – p.m.-post] in? Hoe laag is het promessedisconto [schriftelijke belofte te betalen]? Hij is continu promiscue [altijd e – ook: met volledig vrij seksueel verkeer]. Deze propaganda-uitzending is een prima propaganda-instrument. Kon het pythisch orakel [= van Delphi] de uitslag van de Pythische Spelen [om de vier jaar in Delphi ter ere van Apollo, overwinning op het monster Python] voorspellen? Ik zal je 'eschscholtzia' [plant] eens voorspellen. Op punt stellen (mettre au point) leidt tot oppuntstelling (mise au point). Bij het putten [uh] maak je bij golf een putt [uh]. Een pyloon (poortgebouw, gedenkzuil – mv. pylonen) is veel ouder dan een pylon (wegafzetting – mv. pylonnen). De proteïnerijkdom was ongekend. De prothesemaker en de pruikenmaker werkten naast elkaar.

8. Proximaal is het dichtst bij een bepaald centrum. In Psalmen (niet: de psalmen van Datheen! – te zingen liederen) staan Psalmen [zoals Psalm 8]. In het psalmboekje staan liederen: psalmen – zoals psalm 8. Psittacosis vind je bij de papegaai, psoriasis bij de mens. Dit is typisch een pseudo-islamitische redenering. Publicdomainsoftware vindt men in het public domain. De sociaal psycholoog schreef een sociaalpsychologisch standaardwerk. De pr en het pr-bureau zijn afkortingen van public relations en publicrelationsbureau. Een publiekstrekker zal veel publiek trekken. Is er na deze clash [hevig conflict] nog puinruimen mogelijk? Eén pull [oe – pullover, pulli], twee pulls [GB ook: pullen] [oe], drie pulletjes [oe – uh als het van ‘pul’ komt]. Punctum [punt uit], finito, basta! Hij droeg een puntschoen, poulaine, tootschoen [oo]. Hij is een pur sang romanticus (romanticus pur sang). Een klasseloze maatschappij, alla, maar hoe geef je een school zonder klassen aan? Met 'klasloos' [klasseloos]? Instrumentvliegen is blind vliegen. Xanthelasmata [gele zwellingen] zitten op de huid van de binnenooghoek.

9. James Hilton noemt in 'The Lost Horizon' het paradijs shangri-la. Een socialenetwerksite hoeft niet per se sociaal te zijn, een sociale netwerksite wel. De kenjutsu is een Japanse vechtsport waarbij twee tegenstanders elkaar met een (oefen)zwaard te lijf gaan. Lijden leidt bijwijlen tot geestelijk heil. Het schip ging water maken. Watrakans zijn zuurtjes. Rwandese of Burundische watoessi's [Afrikaans rund] zijn nu eenmaal geen Japanse wagyu's [k] [Japans rundveeras]. Wat verheft een normen-en-waardendebat boven een doodgewoon waardedebat? Washi is zeker Japans papier, wasabi dito mierikswortelpasta. Hoe klinkt een wahwahgitaar [een elektrische met wahwahpedaal –
wah-waa]? Een mindere walvisstand betekent automatisch minder walvistanden. Ik mag hopen dat dit geen vulnus immedicabile (meervoud: vulnera immedicabilia – ongeneeslijke (ook ongeneselijke) wond) is. 2 februari werd vroeger wel Vrouwedag genoemd
[Maria-Lichtmis]. De vues d'ensemble [algemene beschouwingen] in de Tweede Kamer verliepen chaotisch. De azc's [asielzoekerscentrum] lopen leeg.

10. Volti preste (v.p.) is identiek aan volti subito (v.s.) [sla spoedig om]. Voor bestudering van de vrijgegeven publicatie zal ik je vrijgeven (vrijaf geven). Zonder vriezeman geen Elfstedentocht. Tijdens hun vrijpartij hadden de anderen vrij spel. Als je alles vrijuit vertelt, zul je wellicht vrijuit gaan en vrij uit je voorarrest komen. Ze waren vrijlustig en zongen een vrij lustig lied. Oudkatholiek, dat is toch vrij-katholiek? Als een huisarts zich vrij vestigt, is hij vrijgevestigd. In het liedboek [= Liedboek voor de kerken] is psalm 150 de laatste. Vroegrijpe appels zullen vroeg rijp worden. Een vrolijke frans leidt een leven van vrolijke Frans.

 

2415 Dictee dinsdag 05-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (352) √

Dictee – dictees [2415]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 505 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (352)

1. De VWA [Voedsel- en Warenautoriteit] en NMa [Nederlandse Mededingingsautoriteit] zaten er vroeger bovenop. Deze vwo-leerling zit in een vwo 3-klas. Dit is echt gebeurd, waargebeurd. Een Walkure (uit het Oudnoors) is een godin van slagveld en overwinning (en een walkure een struise vrouw). De deur stond wijd open, zeg maar: wagenwijd open. Ook Napoleon heeft zijn waterloo (GB) geleden. 'Ze waren echte wannabe's (van wat dan wel?). Aan de wand hing een wanttalie. Die waterpoloër is een Waterman (en de waterpoloster dan?). De ware jakoba en de ware jozef waren een echt paar (echtpaar). Wee onzer, vreselijk, die weeë lucht. Deze wauwe wind is gunstig. Sedekahs [2 x ee aa] zijn islamitische, godsdienstige offermalen. Romantisch: seideren (de seider of seder vieren) op cederen banken onder de ceders? 'Sinds' en 'sedert' kunnen een expletief [bnw., niet-noodzakelijke aanvulling] 'dat' krijgen. De sedes apostolica (Heilige Stoel) hoort geen sedes belli [strijdtoneel, mv. hetzelfde] te zijn. Met sedisvacatie [vacant zijn van pauselijke of bisschoppelijke stoel] wordt meestal sede vacante [idem] bedoeld. Vergelijk ook de sede-vacantisten [erkennen de zittende paus niet].

2. De Sejm [seem] is de Poolse volksvertegenwoordiging. Het (de) seersucker [ie ə] lijkt op crêpe en is vaak blauw-wit gestreept. De Sefarden (VD ook: Sefardim, GB ook: Sefardiem) zijn in Nederland georganiseerd in het Portugees-israëlitisch Kerkgenootschap [PIK]. Met een segerkegel bepaal je oventemperaturen. 'Dal segno' (d.s.) is in de muziek 'vanaf dit teken'. Deze bijbel heeft een segrijnen (komt van 'chagrijn') band. Het seicento [tsj] is de zeventiende eeuw [de jaartallen 16xx]. Seiches [sèh-sjəs] kennen we van het Meer van Genève (VD). De seidernacht is de joodse paasnacht. De seinmeester kan aan de brandmeester het sein 'brand meester' geven. Bij het
kruidje-roer-me-niet is er sprake van seismonastie [bewegingen t.g.v. aanraking]. Hij had een seigneuriaal [als van een seigneur, adellijk heer] voorkomen. Seitan is een vleesvervangend product. Wanneer worden de séjours [theater: verblijf(s)kosten, daggeld] uitbetaald? Zij is een seksbom met veel sexappeal. Een sekscapade is een seksuele escapade. Marilyn Monroe was een sekssymbool. Sekt [z] is Duitse champagne.

3. Daar lag het dan allemaal: het perssel en het pluissel, het uitkauwsel, het uitschraapsel (of uitschrapsel, ook: uitschrabsel). We moeten een keuze maken uit de operettes van Lehár. Het seleniet bestaat uit monoclien en transparant gips. Zij is een selfmade woman. Bij de sembah in Indië worden de plat tegen elkaar gelegde handen naar het nijgende voorhoofd gebracht. Zijn semiartsexamen is aanstaande. Semi-empirische gegevens zijn niet ab initio [van het begin af, chemie: met alleen fundamentele grootheden]. Van druiven van de sémillon wordt sauternes [mv.] gemaakt. Wat houdt het semipelagianisme [tegen de genadeleer] in? De semitische volken stammen van Sem af en spreken Semitische talen. Wat is een semorschoen [orthopedisch hulpstuk]? Altijdgroene planten zijn semper virens. De 1-0-voorsprong is tenietgeg/daan. Een Japanse yen is 100 sen. Senegalezen betalen met de CFA-frank (BEAC: XAF en BCEAO: XOF). De Berner sennenhond zat in de sennhut [zomerhut herders op de hoge Alpen]. Een señoritaatje [langwerpige sigaar] roken? Sensu proprio [in eigenlijke, letterlijke zin] is sensu bono [in gunstige zin] of sensu malo [in ongunstige zin].

4. De separatio a toro et mensa (separatio quoad torum et mensam) is de scheiding van tafel en bed. Deze strafzaak is een sepotje [oo
niet-vervolging door OM, Openbaar Ministerie] geworden. Wat zijn sepoys [inlandse soldaat in het voormalige Brits-Indische leger]? Het getal septiljard telt vijfenveertig nullen, septiljoen tweeënveertig. De actie door Jordanië tegen de Palestijnen in 1970 wordt 'de zwarte september' genoemd. Artikel 30 septies [punt 7] bevat wat daar septimo [ten zevende] bij vermeld moet worden. Septa nasi zijn neustussenschotten. Een sequel [vervolg op speelfilm, boek, etc.] heeft niet altijd succes. Bij DNA-lezen wordt er gesequencet [letter voor letter in kaart brengen]. Een serac is een ijskegel. Opzoekvraag: welke Cherokee-indiaan vond het Cherokeealfabet uit (daarmee is 'sequoia' gevormd = reuzenpijnboom). Antwoord: Sequoyah! De Serf, eigenlijk beide Serven, kregen seresta [kalmeringsmiddel uit de benzodiazepinen] toegediend. In deze jas zit een sergen [zj] voering. Kunt u een serie-parallelschakelaar leveren? Serine (Ser, S) is een onuitspreekbaar c.q. onuitsprekelijk
[(S)-2-amino-3-hydroxypropaanzuur] aminozuur, cerien een roodbruine allanietvariëteit.

5. Een sergeant-een is geen eersteklaslijmtang [een sergeant wel]. Een sero is visgerei, een serow een Japanse gems en een zero een nul. Hij deed het sero sed serio [eerst met tegenzin, maar, eenmaal begonnen, met hart en ziel]. Hebben we de schrijfwijze 'serrestoel' alleen aan Vlaanderen te danken? Antwoord: nee, want Nederlanders kennen alleen maar 'serres', Vlamingen twee meervoudsvormen [n/s]. Welk van de twee volleybalteams heeft zojuist geserved? Onze wasmachine is geservicet. Een serviet is een bedelmonnik. Een kamerheer verleent servitus personae [persoonlijke dienstbaarheid]. Tahin is sesampasta. Sesquipedalia verba zijn ellenlange woorden. Een settler heeft zich in een kolonie gesetteld. 'Seu' [Latijn] [see-joe] betekent 'of' (ook: sive). Set-uppen is set-ups geven. Sévère zijn is een uiting van severiteit [strengheid]. Geisha's worden begeleid met de shamisen [3-snarige, driesnarige luit].

6. Een cheque is een geldswaardig papier, een sjek een vrouwenjakje, een check een controle en shag tabak. De shake-up [radicale reorganisatie] voorkwam een shake-out [zwakke ondernemingen failliet of overgenomen] . Shamponeren (shampooën) doe je met een shampoofles. Zij heeft zich geshaved [geschoren] met een ladyshaver. Pedoseksuelen worden vervolgd. De grijze wouw (niet die gewone, de milaan) profiteerde van de al genoemde wauwe [gunstige] wind. Als je 'wesp' niet goed kunt uitspreken, moet je maar 'weep' [ook: wesp] zeggen. Die weergase kwajongen moet als de weerga, als de wiedeweerga [als de bliksem] bestraft worden. De Mozartvertolking was weergaloos. De uitvoerende was zonder weerga. Het welliné is een dubbelweefsel. Het wengé is een houtsoort en Van Dale drinkt wel degelijk naast Schotse (of Canadese) whisky, ook Amerikaanse of Ierse whiskey. Een white collar worker noemen wij een witteboorden- of whitecollarmedewerker (daar vallen ook witteboordencriminelen onder!).

7. Hij whitelistte dit e-mailadres [daarvan wil je mails ontvangen, van de geblackliste niet]. Een rietwouw is een bruine kiekendief, een wouwou een zilvergibbon en een wiewouw een vogel (de gele wiewouw is de wielewaal) of een tanige vrouw. Als je in een winkel iets weggrist, zul je veel weg hebben van een dief. Sommigen vinden het veel-, anderen weinigzeggend. Welteverstaan, welverstaande, ik heb je wel verstaan. Een zeispreuk is een apologisch [een apologie is een verweerschrift] spreekwoord, een wellerisme. Er stond op de envelop: "Aan de weledelzeergeleerde heer P. Q. te R." De overlast duurde niet een (één) week lang, maar wel wekenlang. Wendt u zich tot de directeur. Wanneer werdt ge u daarvan bewust? Ik zei toch al: wend u tot de directeur. De RNW is Radio Nederland Wereldomroep. Werkende weg kregen we het onder de knie. Het www is het wereldwijde web [world wide web]. Er was een welverdiende maaltijd aan de welvoorziene dis [tafel]. Ik had dat wel voorzien.

8. De nieuwe ontdekking over het wereldrond ging de wereld rond. De koningin woof [wuifde] en de arbeidster weefde door. West-Europa, met wessi's en ossi's, behoort tot de westerse wereld. De aussies met hun Aussie-Engels doen dat niet (die wonen in Australië). Welke wetsschennis wil je melden? Die van de Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO), de Wet op de lijkbezorging of de Wet openbaarheid van bestuur (Wob)? Staan in who's who ook de wie-met-wietjes? Wat je wiedt in Suriname is wied (onkruid; 'dat' (andere) spul noemen ze daar ook weed of wiet). Ik weet [van wijten; ten laste leggen – tenlastelegging of telastlegging] hem onze teloorgang. Wat ik je zal wijsmaken, zal je niet wijzer maken. De wildebras was wild- en wildenthousiast [GB, VD]. Neem je een
croque-monsieur [tosti] of een croque-madame [met spiegelei erop]? Wijnen zijn brut [bruut] en anders sec, demi-sec of doux [zoet,
niet-droog]. Vicuña [lama of wol], ratanhiawortel [adstringerend = samentrekkend geneesmiddel], Inca, kina [bast van de kinaboom, ook: munt Papoea-Nieuw-Guinea – PGK], viscacha [voskonijn], coca [cocaïne] en guano [meststof] zijn Quechuawoorden [indianentaal
Zuid-Amerika].

9. Liquor is sterkedrank (GB ook: sterke drank). Een sheltie (Sheltand is een metathese, metathesis – omzetting van klanken – van Shetland) is een kleine collie. Sir Arthur Conan Doyle creëerde Sherlock Holmes [hohlms]. Dit voorwerp is gesherardiseerd [verzinkt]. Sherry is een witte, als aperitief gedronken wijn uit de streek van Jerez de la Frontera (of Xeres, vandaar ook: xeres(wijn)) in Andalusië, met 14 tot 22% alcohol. 'Shiitake's' schrijven we volgens de uitspraak, die Van Dale geeft [ook: shiitakes, dus]. Hoeveel schilling [Oostenrijk, tot 2002, ATS – Austria] kreeg je toen voor een shilling (sh. of s.; in ieder geval twintig keer zoveel als ponden sterling GB = GBP, p.st. of £)? Vroeger heeft mijn auto wel geshimmyd [heen en weer zwaaien van autowielen]. Shinto ryu [sjihn-too-rie-joe] is een Japanse vechtkunst met stokken en wapens. Shiva is de Vernietiger, Brahma de Schepper en Visjnoe de Instandhouder [hindoeïstische goden]. Ze is in shock; geef haar een glas sjok [chocolademelk]! Ze blijft trouwens maar voortsjokken. Zij was gechoqueerd (ook: geshockeerd), hij was geshockt. Zijn dat short- [sigaar met gesneden tabaksbladeren] of longfillers [hele bladeren]? De aandelen zijn geshortseld [shortsellen = short gaan, speculeren op koersdaling].

10. Runt het Groene Boekje dans-en-showorkesten [net als VD]? Met SHP wordt het Sint-Helenapond aangeduid. Een shubunkin [ah] is een Japanse goudvis. Als een Siamese tweeling uit jongens bestaat, kun je echt zeggen: 't zijn Siamese broeders [onafscheidelijk]. Een siamees is een Siamese kat. Die Siberische kou laat mij siberisch. Een siccatiefvernis is sterkdrogend. In de siërra's vonden we een nutras [uitspraak!], geen sierras dus. De Sicilianen speelden een siciliaan en dansten de sicilienne. Haar lach was sicut lilium inter spinas: als een lelie tussen de doornen. Een sidewinder is een korteafstandsraket.

 

2414 Dictee maandag 04-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (351) √

Dictee – dictees [2414]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 506 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (351)

1. Ze gaan de bloemetjes buitenzetten. Een cache-pot [poo] is een sierpot. Wie was bij de actie over het wollegoed bij het wollenaaien de wildestakingsleider? Wrevel wekkend was het lange wachten op de besuikerde wrap [rèhp – pannenkoekje]. Interessante woorden voor een dictee: economiser [voorverwarmer] en womanizer [rokkenjager]. 'Wushu' is een verzamelnaam voor verschillende Chinese vechtsporten. Wanneer gebruikt een chemicus een woulfefles
[woel-flèhs – 2 of meer halzen]? Deze auto heeft een hoge wowfactor [wauw(ie)] [mate van bewondering]. Je weet toch wel dat een
WW-draad een whitworthschroefdraad is? Een xantippe is een helleveeg (feeks). Bij geelzucht treedt geel zien (xanthopsie) op. Ylangylang is een etherische olie uit de bloesems van de cananga [boom]. Zij won in de ynglingklasse [zeilen]. De yamashita is een turnsprong [over het paard]. Yamoussoukro [niet in wdb.] is de hoofdstad van Ivoorkust. Een jesjieve (jesjiva) is een orthodox-joodse theologische school, een Talmoedhogeschool.

2. Hoezeer het me ook spijt, … Is er een schrijfwijze in Aussie- en/of Yankee-Engels voor 'xystus' [lange gang atleten]? Bij judo kan de scheids 'mate' [ee – bij onderbreking partij] roepen. De yuccamot bestuift de yucca [plant], maar komt niet aan yuca (maniok). Geen gezicht, een yogini [yogabeoefenaarster] in een bikini. In deze compote [vruchtenmoes] zitten zapotes [donkerbruine vrucht met de smaak van citroen of sinaasappel]. Voor de pastoor was het jaar zegenrijk, voor zijn voetbalclub zegerijk. Is hij zo zat als een zwitser of zo zat als een Maleier? Wat maakt het uit? In ieder geval heeft hij een baard als een Zwitser. De zeecadetten aten kadetjes. Het Ottomaanse Rijk wordt ook aangeduid met de zieke man of de zieke man van Europa. De sultan ervan wordt aangeduid met Grote Heer of Grote Turk. Piet ziet dat Riet ziedt van woede. In het zestienmetergebied (cijfers: 16m-gebied – anders ook: 16 metergebied) vallen er [spelers en] strafschoppen. De sierspar komt uit de Rocky Mountains. De souffleur werd gesiffleerd [uitfluiten]. Een sigaartje heet ook cigarillo. Een sigarenplantje is een tiengebodenplant. Het SI-gewricht is het sacro-iliacaal gewricht.

3. Sightseeing is sightseeën. Een pi-systeem (π-systeem) vindt men in de chemie. Ze droeg signaalgroen fluweel. De signum romanum is de S-vormige kromming van de dikke darm voor de overgang naar de endeldarm (S-romanum). Wist u dat? Een sikkelduin heet ook barchaan en een sikkelkiem ook wel sporozoïet. Een sileen is een volgeling van Dionysus, een woudgeest. Die muur is gesilicaat [bestrijken met silicaatverf]. In de zak van het cilicium [haren boetekleed] zat silicium [vero: kiezel]. Sedert 1951 is er een Silicosewet. Citybag [grote boodschappentas] is een simili-Engels (pseudo-Engels) woord. Is dat nu simonie [handel in geestelijke goederen]? Wat is zij toch simplex munditiis [eenvoudig in zijn (haar) opschik, eenvoudig en toch elegant – Horatius]. Dat is simple comme bonjour: de politieke oplossing van Simpelmans. Dat bestaat simpliciter [eenvoudigweg, zonder meer] niet. Simultaanschaken is een vorm van simultaan spelen. De Joodse Jan Modaal is de sinaasappeljood. Wat onderzoekt de sindonologie? Antwoord: de Sindone = lijkwade van Turijn. Achter 'sine prole' [zonder nakomelingen] staat nu in VD de juiste afkorting (s.p. – geen hoofdletters meer – d.s.p. = decessit etc.). Een kleine symfonie is een sinfonietta.

4. Een singaporejasje is een atjehjas [staande kraag]. Het was als 'singen wie der Vogel singt' (niet meer in VD – zingen zoals de vogel zingt) . Na de sit-in was er nog een sleep-in en een sing-in. Wat is het handigst bij quatre-mains: dextromanie [rechtshandigheid], sinistromanie [links-] of een combinatie van beide? De sinksenbloem [pinksterbloem] bloeit niet altijd met Sinksen [Pinksteren]. In de winkel van Sinkel is (van) alles te koop. Het is al zo sint [sinds] Pasen. Onthoud: Sinterklaas is de goede sint, de goedheilig man [GB ook: goedheiligman]. Dit Kerklatijn is in kerkletters gedrukt. Hij heeft al jaren gesinterklaasd [voor Sinterklaas spelen]. Het sint-jansschot is gewoon het sint-janslot. Een sint-luciakers is een weichselboom. De
sint-laurenstranen zijn de Laurentiustranen. Het sint-philippuskruis is een liggend Latijns kruis. Bloeit in de Sint-Thomasnacht bij de fieteldans [sint-vitusdans, sint-veitsdans] de sint-teunisbloem [gebruikelijker: teunisbloem]? De SIR was de selectieve investeringsregeling. De Sire is de Stichting Ideële Reclame.

5. Liever sirenenzang dan sirenegeloei. Sirius is de Hondsster. België kent de SIS-kaart [Sociaal Informatie Systeem, (historisch): elektronische socialeverzekeringskaart] sinds 1998. Het sisyfisme (arbeid om de arbeid zelf, genoemd naar Sisyphus) floreert in een slavencontext. Dat is sit venia verbo (afkorting: s.v.v.), met verlof gezegd. Prachtig, die Sixtijnse Kapel [Vaticaan, Rome, Sixtus IV]! Je kunt, Sjaak van Buren, de pot op. Wat doet een sjabbesgoj [op sabbat vuur en licht in joodse huizen verzorgen]? Een sjacherjood is een Joodse sjacheraar [bedrieglijke handel]. Je vraagt sjampie [pagne] en je krijgt champagne: sjana tova [gelukwens bij het aanbreken van het nieuwe jaar – het Joods Nieuwjaar – een goed jaar]! Er is nog sjasliek (GB ook: sjaslik – stukjes vlees). We eten vandaag sjappie hendele mendele [hutspot]. Sjemot (niet meer in VD) is de Hebreeuwse en Joodse naam van het boek Exodus. Zoals hij sjiekte [tabak pruimen], dat was geen chiquige chicheid. Ik heb trap op, trap af gesjouwd en veel afgesjouwd.

6. Een sjtetl is een kleine joodse gemeente. Op een doordeweekse dag was hij aan het skeetschieten [kleiduivenschieten op een trapbaan], in het weekend skatete [skateboarden, rolschaatsen] hij en soms skeelerde [inlineskaten = geïnlineskatet] hij ook nog. In een kartodroom [skelterbaan] vind je skelters (karts, gocarts). Ook skeleton [met lichte bobslee] is een tak van sport. Skijøring (pseudo-Noors) is het zich laten voorttrekken op ski's door een paard of een auto. Wat is een skike [skaajk – soort skeeler voor off the road]? Een skimmia is een altijdgroene heester. De skipper [schipper, kapitein zeiljacht] op het Australische zeiljacht bezat enkele skippy's [Australisch aandeel]. Een skirt [skuh:rt – plaatconstructie, uit aerodynamische of esthetische overwegingen aangebracht onder( )aan de zijkant van een auto] zit aan een auto. De bacchanten (maenaden – dronkenschap en wellust) zongen hun eigen skolion [geïmproviseerd drink- of tafellied]. Hij sloeg erop als de duivel op Gerard. Daar was hij sterk in: ergens een slaatje uit slaan. Doornroosje was de Schone Slaapster. Hij heeft zijn domicilie in Bahrein [ach]. De doyenné du comice is een geelbruine, zoete en sappige handpeer. De doyenne was het oudste lid van het corps diplomatique [CD] ter plaatse. Kei-jammer, dat je de finale verloor!

7. De zes miljoenste bezoeker is geen zielenpiet. Zijn zelfgefabriceerde zeisen gingen snel naar de gallemieze(n) (naar zijn mallemoer). Een zambezihaai is superagressief. Het element Y is yttrium (atoomnummer 39: uit de derde groep van het periodiek systeem der elementen dus; bereid uit ytteraarde) en Yb is ytterbium (atoomnummer 70: een lanthanoïde dus). Yquem is een witte bordeauxwijn. Deze Zierikzeese had geen farizese [schijnheilig] trekjes. Hun ouders' huis werd verkocht. Die Zierikzeeënaar had wel de nodige trekjes van een farizeeër. In haar zijden kimono (in feite een zijden hemdje) verleidde zij die zijige sok en samen aten ze van een zijdenhemdje [appel, jeruzalemmer, pigeon]; anderen slurpten van het sap van zo'n zijdenhemdje (volksetymologische vervorming van Sydenham in Devonshire). Ziehier, wat ik ervan vind: ik zie hier wel parallellen met de vorige versie. Piet speelt op de piano, die zo goed als nieuw is, net zo goed als Karel op zijn oude.

8. Ziedaar, ik zie daar niets in! Zo dadelijk mag je vertellen wat je zoal beleefd hebt. Vanuit de zodiac [rubberboot] keken we naar de zodiak [dierenriem]. Een zoete jan is een jan-in-de-zak [meelgerecht, au
bain-marie bereid]. Hij maakte zo min mogelijk fouten, maar was net zomin als zijn voorganger foutloos. De oude baas is zo goed als dood. Langzaamaan, zoetjesaan, zachtjesaan, stilletjesaan moeten we er maar mee stoppen. Zolang er al Olympische Winterspelen zijn, wordt er (al) geskied. Zo lang duurde de stroomonderbreking nu ook weer niet. Die begindertiger is nog een vieve vent. Een zorbonaut zorbt, mijn zus zorbde en zelfs ik heb nog gezorbd [in opblaasbare bal van de helling]. Wat zijn zoögloea's [zoo-woo-gloh-jaas – aantal verbonden bacteriën]? De zoette, zoutte en friste van het gerecht werden uitgebreid besproken. Bij zottebollen wordt zottenpraat geuit. Zouk [oe] is dansmuziek en zoute bollen zoals Engelse, berliner-(!) en Bossche bollen smaken heerlijk. Hun zo-zijn is bekend.

9. Op het menu stonden zucchetti (pompoen) en zucchino's (courgettes); als toetje was er zuccotto (een Italiaans nagerecht). Hij is zo zot als Tielebuis: door en door gek (door- en doorgek). De Brusselse 'Noord-Zuidverbinding' (eigennaam) verbindt Noord en Zuid [ook: kleine letters!]. Deze constructie is slag- en stootvast. Een slamix is een kant-en-klaar kruidenmengsel voor het aanmaken van sla. Met een falconet [licht veldstuk met lange loop] kun je schieten. Onder de Slang [sterrenbeeld] bevindt zich de equator [evenaar]. De Slangendrager [sterrenbeeld] draagt geen slangen. Een secretarisvogel is een slangenvreter. Het mercuriaal was eertijds een regelmatig verschijnend verslag van de prijzen van goederen, mercurialiën waren zekere geneesmiddelen, een vliegende mercurius (naar Mercurius: de bode der goden) is een woelwater, de caduceus [kaa-duu-see-juhs] of mercuriusstaf is de staf van Mercurius (god van koophandel – en dieven!), een vreselijk slangen- of medusahoofd had Medusa (een van de drie Gorgonen) en medusa's (medusen) zijn holtedieren, schermkwallen.

10. Wat ben jij toch een zoeterdje, dat je dat alles maar voor zoete koek slikt. In zwart Amerika hebben ze zwart-Amerikaanse idealen. De term 'zydeco' [zaaj-də-koo] komt van een creools lied en is verwant aan de mississippideltablues. In de gaskamers lag zyklon B.

 

2413 Dictee zondag 03-10-2012 – dictee Oefendictee okt 2021 (1) √

Dictee – dictees [2413]

Oefendictee okt 2021 (1)

1. Kruiden is assaisonneren. Als je fier bent op de vesting, heb je burchttrots. Een rapidpartij bij het schaken geeft je minder bedenktijd, snel- of blitzschaken nog minder … Die blijven lastig: duw- en trekwerk, gooi-en-smijtwerk en kunst- en vliegwerk. Dat kan Bruin(tje) echt niet trekken, hoor! En dan gaat het niet over paard-en-kar of
paard-en-wagen … Een ounce (afko: oz) is in Engeland 28,3 g, een troyounce (vnl. goud) is 31,1 g – bij troyounce moet je aan de Franse plaats Troyes denken! Wat is de rest als je honderd(en)zes deelt op tweeduizend (en) zeven? Reken maar na: quotiënt 18, rest 99. Van het warmetruiengezelschap was hij het bloodst van al(len). Werkt mithridatiseren bij letaal vergif?

2. Mèden thaumazein of nil (ad)mirari is je over nets verwonderen en dat heeft niets met azijn te maken. In BE noemen ze dat een aprilvis of poisson d’avril. Een tweecentstuk (2 centstuk) is minder waard dan een gobang [van koper], een twee-en-een-halvecentsuk (2½ centstuk, 2,5 centstuk). Een vierduit(en)stuk is 2½ cent waard. Ik weet dat via een 101’tje. In de aacht(e) waren heel wat (Engelse) aagten (aagtappels/en, aagjesappelen/s) opgeslagen. Kan een aso’er (initiaalwoord, onderwijs) ook een asoër (aso, asociaal) zijn? Hij is by far de beste dicteespecialist. Op de citizens’ band hoor je vaak his master’s voice. Onze vakantie is naar Balkonië, Côte-de-Jardin, Achtertuinië, Tuinesië … thuis dus. De côtes du Rhônes zijn rhônewijnen.

3. Een curieuzeneus of curieuzeneuzemosterdpot is gewoon een nieuwsgierig aagje. Zoek het verband tussen dataprocessing en EDP, electronic data processing. Masqué is bij biljarten gemaskeerd. Na het maskeren was er een bal masqué, een gemaskerd bal en later vond de ontmaskering, het demaskeren, het demasqué plaats. Hij was in deshabillé, en déshabillé. Alle decastèren/s bevatten tien (10) kuub. Je weet het nog? MDMA = methyleendioxymethylamfetamine (de drug ecstasy, xtc). Ze dansten de écossaise, de schots, de schottisch, de Schotse drie. Qua stam slaan fyle en fylen op de mens, fylum en fyla op het dierenrijk. Vanonder onze geve(d)erde hoed zagen we onze gevederde vrienden, vogels van diverse pluimage, divers gevederte.

4. Het (Cimetière du) Père-Lachaise (begraafplaats Parijs) staat niet in de wdb. Bij een wind, de zefier, hoort bnw. zefirisch: je zou er een griepaal syndroom van krijgen. Je gutfeeling is je buikgevoel. Die bèta houdt van feta. De wheelie en stoppy deden de harries (bobbies) behoorlijk vibreren. De hiccup werd moeiteloos geliquideerd. Een ijze(r)bijter is een iezegrim. Hij moet er nodig zijn neus weer insteken. Een foule [oe (e)] van mensen is een menigte, een volksmassa. En: en foule is en masse. Een foul [au] is een fout, overtreding in de sport [foul play is dus geen fair play]. Denk ook aan antifauling(verf) [aangroeiwerende verf, schepen]. Een foulard is een halsdoek, een grand foulard leg je over de bank of de stoel.

6. Refouleren is het terugdringen van gevoelens en refoulement is terugzenden (uitzetting) van een vluchteling. Een locofaulisme is een scheldwoord voor bewoners van een bepaalde plaats of streek.
Ezeltje( )piepen is ladelichten [laaienlichterij]. De schuur stond in lichter laaie vlam, in lichte(r)laaie dus. In NL is een lomschool er voor leer- en opvoedingsmoeilijkheden. De santen [enk.] is ingedikte kokosmelk (kokosroom). Dat ben je: een sukkel, een zemmel, een zakkenwasser, zachtgekookt, zacht, een witstok, een vlaai, een vijfoog, een totelaar, en arme tobias, een tjappie, een sul, een sufkloris, een sufferd, een sucker, een stumper, een stoffel stootgaren, een stakker, een sok, een sjokkel, en sebben, een schlemiel, een Oom Kool.

7. Maar ook: een mop, een minkukel, een lulhannes, een
lul-de-behanger, een lul, een liezebet, een kwezel, een kwak, een krukkebeen, een kruk, een kremper [vroeger:] een kornuit, een koekwous, een knul, een kluns, een klunger, een klotenklapper, een kloris, een klootzak, een kever, een kakkerlak, een Jan Joker, een
jan-van-mijn-gat, een janlul (en staat voor Jan Lul), een jangat, een jandoedel, een Jan Joker, een slap jantje, een huiben, een hotemetoot, een zak hooi, een heuker, een haspel van een mens, [vroeger:] een hanne, een hals, een ei, een eitje (dat schrijf je met een ei’tje), een duts, een droeftoeter, een droefsnoet, een dompelaar (op de(n) dompel raken), een doetje, een butje, een bezem (-filmpje: uitschelden voor hoer, sukkel).

8. En ook nog: de beste man (= een sukkel), beschuitlul en allemansgek. Ten slotte: zo kan-ie wel weer, lubbert van een sufferd! Maraschino = maraskijn = marasquin (kersenlikeur). Na zijn getuigenis à décharge werd aan de getuige decharge verleend. Wat een rij: daar is goed gequeued. Een queue [eu] is een rij bij het biljarten, een queue [oe] een wachtrij bij de computer. Is een boa een soort van BOB? In BE wel! De nuchtere bob (niet: Van Dijk dus) bobde gekapt als bob met een bob. De VO₂max is de maximale hoeveelheid zuurstof die het lichaam in een bepaalde tijd kan opnemen. Een zwarte zeeoor is een eenschalige schelp. Uit het Zwarte Woud komt zwartewoudham. Een zeiger is een platte viskorf. Dit stuk is in zesachtstenmaat.