2304 Dictee dinsdag 13-07-2021 (1) dictee Dictee van de dag (268) √

Dictee – dictees [2304]

Oefendictee 589 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (268)

1. Als het tussen ons klikt, hebben we een klik (VD, match – GB click = klikken op een link). Hij riep 'kiep kiep kiep' en strooide maiskorrels (BE: maïskorrels). Ik ben niet kierem, niet kierewiet. Zijn kiesheid verried (verraadde) zijn kiese inborst. Wat is het bijzondere aan een pebblebedreactor [kernreactor met soort verrijkte 'knikkers']? Kiezellei is lydiet [en lyddiet ontplofbaar, melaniet] en kiezelsinter is geiseriet. Ik heb geen chowchow [keeshond], maar een chihuahua [klein soort hond] uitgekozen. Dat liep in de kijkerd. Heb jij nog ooit kijk- en luistergeld betaald? Mag ik u een welgemeende raad geven? Je gaat toch niet in je kilt onder die quilt liggen? Een voetbaljongen kickt op zijn kicksen [VD 2018]. Je hebt kil- [kielbord = plank van een kielgoot] en bilborden [ankervoering]. Ik was getuige van een keivenijnige kijvage [kijverij, gekijf, gekibbel] met een loei-interessante afloop door een mega-anticlimax. In de Dordtse (VD, Rijkswaterstaat, internet: sch) Kil kwam Kille Kobus [de dood] langs. De killdeerplevier heeft een korte snavel. Een ladykiller moet een killersinstinct hebben. Een killerheel is een stilettohak. Hoe spreek je 'kilometerslang' uit? Is die giftig? Nee, lang! Hij is een onnozelaar.

2. Oude sagen spreken van de Kimbrische vloed (de Kimbren vormden een oude Germaanse volksstam). Ook vandaag zal de zon weer ter kimme dalen. Een kinaonderneming haalt uit kina's kina-extract. Kinase is een enzym dat fosfaatgroepen van ATP (adenosinetrifosfaat) kan overdragen op organische moleculen. Wat is een Kind van Staat [van staatswege opgevoed lid van het koningshuis] en wat een kind der Fortuin (van Fortuna – gelukskind)? Pueriel [kinderlijk] is iets anders dan puberaal [puberachtig]. Wat is dat nu toch voor een kinderage (niet meer in VD 2015 – kinderachtigheid)? Cavaquinho's zijn Portugese, kleine viersnarige tokkelinstrumenten. Een kinderbijbel bevat veel Bijbelverhalen. Die boeken kun je in de Kinderboekenweek in de kinderboekhandel kopen. Op de Eiffeltoren kun je de kimduiking [verschil zichtbare en wezenlijke gezichtseinder] ervaren. Hoeveel cent zou zo'n sent [lijst, gording op de spanten van een schip] nou heel vroeger gekost hebben? Met kinderdag (dan heerst de kinderbisschop = voor 1 dag de baas! VN: dag van het kind) wordt Onnozele-Kinderen (onnozele-kinderendag of Allerkinderen) bedoeld. Een kinderhansop is een apenbroekje.

3. Harissa is een Noord-Afrikaanse pittige saus, capoeira [uitspraak!] is een Braziliaanse zelfverdedigingstechniek, caipirinha een cocktail van onder andere cachaça en een casarca een eendachtige, oranjebruine vogel uit Zuidoost-Europa. Een kinderpreek [voor de kinderen] is een kinderpredicatie. Waarom heet een kinderplantje ook
kindje-op-moeders-schoot? Op de bladvoet worden jonge plantjes gevormd! Wanneer vond de Kinderkruistocht plaats? In 1212. In de muziek is obliquus met traps- of sprongsgewijze voortschrijding. De huisdokter had het druk: een verbrande oesophagus [slokdarm] en een geval van oftalmorragie [bloeduitstorting binnen het oog]. Een nuka [nuchter kalf] nuken [met kernwapens uitschakelen] is wel erg overdreven, een computer [zonder kernwapens, laten crashen door malware] minder. Eén nouveau riche, tien nouveaux riches [+]. Het bedrijf publiceerde negenmaands cijfers (negenmaandscijfers) en de secretaresse kreeg een achtmaands kindje (achtmaandskindje). Een neerlandicus houdt zich ook bezig met Nederlandkunde.

4. Voor een minutieus onderzoek naar de nifty fifty [beurs New York] werden deze fiftyfifty (pondspondsgewijs) verdeeld. Een
van-negen-tot-vijftype heeft een negen-tot-vijfmentaliteit. Een nègre is een spookschrijver, een ghostwriter. Een nehrung is een zandige landtong voor een haf, een strandwal. 'Ante mortem' is een bijwoord (vóór de dood – A.M. – niet in wdb.), daarom is een postmortaal onderzoek, een onderzoek post mortem(!), nu ook een
post-mortemonderzoek. NB 'Ad mortem' is 'tot de dood'. Die
niet-brandende [niet brandende] vraag is nog niet beantwoord. Kine is een verkorting van kinesitherapie. Cinchonisme is kininevergiftiging. Kinhins zijn zenboeddhistische loopmeditaties. Hij kreeg een oorveeg, een kinnebakslag. Voor kinnef [ongedierte, luizen] heb je een luizenkam [SR: Nisskakam] nodig. Een voorbeeld van een gerecht met kip en kerrie (kip kerrie) is kipkerriesalade. Doe mij maar een kipfiletje. Daargelaten wat 'men' ervan vond, heb ik mijn hele boeltje bij de preses gedumpt, het daar gelaten en het daarbij gelaten. Dat ei is recentelijk gekipt [o.a. kapen].

5. Krijg nou de pip [div. kwalen – verwensing]! Een kippertje is een brado [zekere haring]. Een kipptoestel [ih] wordt in het laboratorium gebruikt. Kijk, daar krijg ik nou kippenvel van. Hij smeerde kips [(merk) leverworst] op zijn brood. Een Kiribatiër komt uit Kiribati [Grote Oceaan]. Het waren er kirakira 50 (vijftig). De ziekte van Pfeiffer (kortweg: pfeiffer) is de kissingdisease. Alles kits (oké) met de kids? Kitharai (kithara's) zijn snaarinstrumenten uit de Griekse oudheid. Zij is het kitschyst van de drie. Waar zijn de kittens [jonge kat]? Kijk, daar rijdt een kittig paartje op kittige paardjes. Hoeveel kiwidollar
[Nieuw-Zeeland] is dat? De KKK is de Ku Klux Klan. Ik zal het nog één keer ten klaarsten (onmiskenbaar) zeggen. Kan je dit vanmiddag nog klaarkrijgen? Ik zal klaarstaan, als ik tenminste niet te veel klaartjes [van: klare] opheb.

6. Jan is een olijke en een lange, maar zeker geen houten of stijve klaas. En Klaas is een janhen [sul]. Op klaasavond [sinterklaasavond] eten we klaasjes [speculaasje] en klaasjesperen. Zo gaan we de kladderadatsch [economische of morele instorting] tegemoet. 't Is godgeklaagd, dat voetbalvandalisme. Met een omphalos (navelsteen) werd het midden van de wereld, een land of een stad gemarkeerd. Noem alle OPEC-landen op. Door onychofagie [nagelbijten] kan onycholyse [loslaten nagel] ontstaan en krijg je gemakkelijk onychitis (ontsteking van het nagelbed, zei de dokter). Het ootje-bot [spel] wordt nog maar weinig gespeeld. Boter-kaas-en-eieren daarentegen is in. Een OON is Officier, een RON Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Ze hadden een op-en-afrelatie (knipperlichtrelatie). Als je onderdak krijgt, ben je onder dak. Kinderen, daar komt Klaas Vaak! Ik kon het op een na laatste exemplaar kopen. Zoek eens ergens op wat oarsen [boordroeien] is. Deze nijlgau (letterlijk: blauwe koe – soort antilope – term uit de taal Hindi) is niet naar de Nijl genoemd. Een nitpicker is een foutspotter [o.a. in films].

7. Hij is een noorderling (GB ook: noordeling). Ik sta een
no-nonsenseaanpak met lik-op-stukbeleid voor. Hij draagt altijd een nonde(d)juke [vlinderdas]. Een norfolkpakje werd oorspronkelijk in Norfolk gedragen bij de eendenjacht. Het norwalkvirus is een bepaald norovirus dat maag-darmcatarre kan veroorzaken. Het NOS Journaal (eigennaam, ook wel: GB, VD: NOS-journaal) komt vanuit een der NOS-studio's. Dat ligt op 38 graden N.B. (noorderbreedte). Met de Noordpool wordt het noordpoolgebied bedoeld. Een novicemeester begeleidt het noviciaat. De genoyauteerde [infiltreren] spion kreeg de elektrische stoel. Het gebeurde allemaal in een dickensiaanse [Charles Dickens] setting. Een mc, master of ceremonies, wordt ook wel (mc =) mike controller [niet in wdb.] genoemd. Geef die drinkebroer [dronkenman] nog maar een paitje [jenever]. Geelhart(hout) is geen hardhout, maar pakoeli (kernhout voor meubelstukken).

8. Logisch toch: opgijnen [ophijsen] doe je met een gijn, opgeien [schoten naar binnen halen] met een gei. In de opera buffa (opéra bouffe, luchtig) zong een bas-buffo (buffo, buffobas). Nee, geen ophicleïde [voorloper tuba], geef mij maar een eufonium [tenortuba], of – domme vraag – zijn die wellicht hetzelfde? Nee, dus. De Ouden zijn de volken van de oudheid, de Grieken en Romeinen. De Oude van dagen is niet Methusalem, maar God. Neobejaarden(?) vertonen geen ouden-van-dagengedrag. Kenmerkt een orpheusgrasmus zich door zijn orfische getjilp (gesjilp, getsjilp, getjirp, getsjirp, gesjirp)? Open vraag! Van Aken tot Pasen is hetzelfde als van Maastricht tot Allerheiligen. Met Allerkinderen wordt Onnozele-Kinderen (naam, =
onnozele-kinderendag) bedoeld. De Allerheiligenvloed is uniek, een allerheiligenzomer (oudewijvenzomer) niet. Een van de nonouders is de nu-of-nooitmoeder. We hadden er nuits blanches [+] [slapeloze nachten] van. In Nederland worden met nuggers
niet-uitkeringsgerechtigde werkzoekenden bedoeld. Het numineuze? Aanduiding van de irrationele bestanddelen in het heilige, het goddelijke dat een mysterie is, dat fascineert en doet beven!

9. Die juffertjes-in-'t-groen kun je plukken (Nigella damascena) of drinken [bep. likeur, die o.a. curaçao en persico bevat]. Het Numidisch juffertje is een kraanvogel. Ik ben op zoek naar een heldere omschrijving van nuisancevalue. Overlast. Een numismaticus bestudeert de munt- of penningkunde. Wat is het verschil tussen remunereren [betalen, belonen. salariëren] en renumereren [terugbetalen]? Het orgaan vertoonde oedemateuze [waterzuchtige] zwellingen. De langue d'oc [Occitaans, beneden de Loire] en de langue d'oïl [boven de Loire, vormgever moderne Frans] verschillen nogal. De term ocelot [oo-suh-loht] (pardelkat) komt uit het Nahuatl. Een ochèma is een astraallichaam. De minderbroeders hebben o.f.m. achter hun naam. ‘Offline’ staat al wel in de woordenboeken, offscreen (en ook: off screen! – 2020) nog niet. Wil je de olie- en azijnfles even aangeven? O ja, het olie-en-azijnstel is ook goed, hoor. Een oboe [oo-boo-wee] d'amore is een soort hobo. Een obligaatpartij is een obbligatopartij [partij kan niet weggelaten worden]. De liefde van de man gaat vooreerst door de oesophagus [slokdarm, pas op voor esofagitis!], dan door de maag. Dat was voor spreker een lastige oepsvraag. De kleur was offwhite [gebroken wit].

10. Hij moest afgekort [Onze-Lieve-Heer] 'O.L.H.-Hemelvaart' opschrijven. Op Hemelvaart wordt de hemelvaart herdacht. De
Maria-Hemelvaart (ook Maria-Tenhemelopneming,
Onze-Lieve-Vrouwe-Hemelvaart of afgekort O.L.V.-Hemelvaart) valt dit jaar op woensdag. Wanneer valt dit jaar de hepivakantie [tussen Hemelvaart en Pinksteren]? De claque [ingehuurd klapvee] applaudisseerde en maakte klakgeluiden [klakkend]. Een der claqueurs had een klak (gibus, klaphoed) op. Voor de naden van een schip heb je een klamaai-ijzer [kalfaatijzer – breeuwijzer, drijfijzer – met breed blad en lange steel] nodig. Een sordino (VD ook: sourdine) is een klankdemper. Sonic boom(s)? Dubbele harde knal die het gevolg is van de schokgolf die ontstaat als een vliegtuig de geluidsbarrière doorbreekt!

 

 

2303 Dictee maandag 12-07-2021 (2) dictee De spellingbeewoorden van 10 juli – Taalstaat – Onze Taal √

Dictee – dictees [2303]

De spellingbeewoorden van 10 juli – Taalstaat – Onze Taal 

 

1. kokkerellen

2. acuut

3. parallelle

4. akoestiek

5. abrupt

6. koeionerende

7. flamboyant

8. download (je ….)

9. gespioneerd

10. carrosserie (vgl. carrousel)

11. cyclaam

12 grinniken

13 geliket

14.antraciet

15. aluminium

16. lijdt (het … geen twijfel)

17. cabaretesk

18. besognes

19. florissant

20. abonnees

21. gamet (zij)

22. applaudisseren

23. sachertorte

24 chrysanten

25. bestrate (de … weg)

Beide kandidaten 8 goed, de eerste paste een keer en verloor dus.

 

2302 Dictee maandag 12-07-2021 (1) dictee Dictee van de dag (267) √

Dictee – dictees [2302]

Oefendictee 590 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (267)

1. De chladnische klankfiguren, klankfiguren van Chladni of kortweg chladnifiguren zijn …? Figuren van zandkorrels op een glazen plaat die met een strijkstok tot klinken wordt gebracht. Een son et lumière is een klank-en-lichtspel. Pats is een klanknabootsend, onomatopoëtisch woord. Klankkleur is timbre en een soundscape is een sfeervol muzikaal tafereel. Bij sommige therapieën wordt een Tibetaanse klankschaal [gaat vibreren] gebruikt. Een habitué is een vaste klant (een habituee trouwens ook!). Je kan beter geen klap van de Kamper molen beethebben of weg hebben. De klappei [kwaadspreekster] werd onwel van het klapei [barst open in de broedmachine]. We moesten eens klappen (praten, zei Witse altijd). Een custos (custode, klapper, bladwachter) vindt men terug op de volgende bladzijde. Waar vind ik de Klapper voor Nederland [naamlijst van boeken, kaarten, platen, enz., alfabetisch gerangschikt op het hoofdwoord van de titel]? Een badjing is een klapperrat. Wat houdt klaproosdag [WO I, 11 november, Eng.: Poppy Day] in? Een klappersteen is een adelaarssteen (arendsei). Een clamshell is een klaptelefoon. Ik hoorde die symfonie op Klara [Klassieke Radio, Vlaanderen]. De MWO is de Militaire Willemsorde. Hij is bevorderd tot luitenant-ter-zee eerste klas.

2. De bezitloze en de bezittende klasse zijn de havenots (habenichtsen) en de haves. Een klasseermap is een ordner. Die middenklassenauto is een klassewagen. Deze moeten geklasseerd, geclassificeerd worden. Wat is het klassenmidden van de getallen 1 tot en met 99? 50! Van je klits klats klander, van de ene bil op de ander. Een kokanjemast [gladde klimpaal met bovenin lekkernijen] vond je op de kermis. De strijd ging tussen de klauwaards [aanhangers graaf van Vlaanderen] en de leliaards [aanhangers van de Franse koning in het graafschap Vlaanderen, omstreeks 1300]. Een unguliet is een klauwschelp. Wat is het verschil tussen een klauwier [haakspijker, plant, vogel] en een klauwwiel [door molenaar gebruikt]? Hoe ziet de Berkhouter klaver [rupsklaver, zilverschoon] eruit? Het jongetje kreeg billenkoek, hij was een kwajongetje. Ze ondergaat momenteel een cystebehandeling. Iedereen heeft zo zijn (Nederlandse) ups en downs, of (Engelse) ups-and-downs. En (et) voilà, de zon! De internetcode van Sint-Helena is sh. Pace tua, met uw permissie. Een ricinus, een djarak, is een wonderboom, een palma-christi. Palmpasen, Palmzondag, Passiezondag: drie namen, één begrip.

3. Hannie is mijn protegee, en haar dochter mijn protegeetje. Karel is eveneens m'n protegé en zijn zoon Piet ook mijn protegeetje. Jansen is de délégué van Rotterdam en Lien is de déléguée van Amsterdam. Van de jeugdafdelingen oefent Marie vast als déléguéetje en Maarten als délégueetje. Naar de vrouwenbijeenkomst gaat een groep déléguées en naar de mannenbijeenkomst een groep délégués. Dit zijn de zeven klassieke wereldwonderen: de piramiden van Egypte (waaronder die van Cheops; deze zijn er nog!), de hangende tuinen van Babylon, het beeld van Zeus in de Griekse stad Olympia, de tempel van Artemis in Efeze, het mausoleum van Halicarnassus in Anatolië, de Kolossus van Rhodos en de vuurtoren op het eiland Pharus (ook: Pharos, beide niet meer in VD 2015) van Alexandrië. Als achtste wereldwonder worden wel geclaimd: de Deltawerken, de Chinese Muur, het Great Barrier Reef en (vroeger) het Paleis op de Dam.

4. Hij gaat voor gaas betekent niet, dat hij in een gaaz (mv.: gaazen) of paaz (mv.: paazen) moet worden opgenomen. Paaz: psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis, gaaz: geriatrisch. Deze
oud-docent doet onderzoek naar de oudvaders (aartsvaders). Quizvraag: hoeveel ouistiti's [oe-wies-tie-ties] gaan er in een telefooncel? Hoeveel ouguiya [oe-gwie-jaa] moet je in Mauritanië betalen voor een ouijabord [Franse 'oui' – wie-jaa-bohrt]? Hij viel ten offer aan een passe-droit [passeren bij een benoeming]. Er is een papiersoort oudhollands (dat is dus oud-Hollands papier). Hoe schrijf je dat in het Oudhollands? Wat is het verschil tussen een vrij-katholiek [Engeland: Liberal Catholic Church] en een oudkatholiek [Nederland: afscheiding 1723]? En dan zijn daar nog de uitgeschreven afvalligen, de oud-katholieken. Wat is dat een katijf [feeks], zeg. Helaas is de Tibetaanse uitdrukking 'om [oo] mani [ie] padme [mee] hum [oe]' uit VD verdwenen [centrale mantra boeddhisme: de beschermer van het juweel in de lotus]. Ik was indertijd immers lid van een toen Tibetaans georiënteerd SSR-dispuut in Delft. Zij kregen onderscheidenlijk 8, 6 en 5 strafpunten. Het ontraden plan werd toch uitgevoerd.

5. Zij zouden naar Oostinje varen. Een ongle-bleu is een snob. Het boek ging over de Oorlogswinter van 1944-'45. Zullen we nog een fles opentrekken? Zal ik een boekje over hem opendoen? Wil je de deur opendoen? Je moet die brief opsturen. De crimineel werd in een notendop het meer op gestuurd. Dat is een handig opensourcewysiwygprogramma! De Opta is de Onafhankelijke Post- en Telecommunicatieautoriteit (zelfstandig bestuursorgaan dat toeziet op eerlijke concurrentie). In België is een opz een openbaar psychiatrisch ziekenhuis. De Syrisch-orthodoxe kerk is in 37 n.C(hr). in Antiochië (Zuid-Turkije) gesticht.

6. Wat is een soroptimiste? Bij tarot excuseer je jezelf met 'skus' of 'excuse'. Met skypen wordt internetbellen met Skype bedoeld. Deze man is van Kleef van de familie Van Kleef, een vrek dus. Kleilei is argilliet. De klei-industrie is een kleiige bedoening. Een kleinduimpje is naar Klein Duimpje genoemd. Hij is geen klein-, maar een groothans [(on)aanzienlijke]. Zo'n kleinjantje is een winterkoning. Mesquin is kleingeestig. Het kleinmediaan is een papierformaat. Een stengel met klemdraai heeft biastrepsis [abnormale bladstand]. Het was, kort gezegd, een klere-evenement. De politie heeft ze klemgereden. In de classicale vergadering sprak men over de clerus en de klerikale partijen. Jullie moeten niet zo veel klessebessen. Bullshit, dat is je reinste, klinkklare, onzin. Voetballers kunnen erin kletsen (er vol in kleunen). Weer zo'n kletsmeier. De couleur locale [sfeer] geeft er wat extra schwung [vaart] aan. Kleuraanpassing is mimicry. Doza's [donderdagavond en zaterdag] zijn vakkenvullers.

7. Een kleurdrager is een chromatofoor, een pigmentcel of melanocyt. Het oudste lid van het corps diplomatique (CD: het diplomatenkorps) ter plaatse is de doyen(ne = vr.). Overigens is de doyenné du comice een geelbruine, zoete en sappige handpeer. In welk letterkorps (corpus) is dit gedrukt? O, zit hij bij het Korps Mariniers [KMarns]? De hanenvoet als weefsel (pied-de-poule) vinden we terug in VD, die als grassoort (panikgras, panikkoren) echter niet. Dat brengt ons echter niet in paniek, doet ons niet panikeren, paniekerig of panisch (naar de Griekse god Pan) worden. In dit verband kan de torschlusspanik niet onbesproken blijven [vrouwen 40: angst om geen kinderen te krijgen]. Wie wind zaait, zal storm oogsten. Heb je die laatste zin helemaal goed? Klasse! Beroemde Griekse uitspraken zijn 'panta rhei' (Heraclitus: alles verandert, letterlijk: alles stroomt) en 'mèden agan' (alles met mate, ne quid nimis: niets te veel). De heer Zondervan uit Nergenshuizen, wie kent hem?

8. Die bekakte lui zijn als de heren van Nergenshuizen in Geenland. Let op: de jonker van Geenhuizen is de heer van Geenland. Met parousie wordt wederkomst bedoeld. De Paphlagoniërs zijn in VD 2015 (kennelijk) uitgestorven. Een paramour is een minnaar of minnares. De marquise de Pompadour droeg vaak een pompadoeren rok.
Willem-Alexander wordt Koning der Nederlanden. Voor ons is hij dan koning Willem-Alexander (met naast hem koningin Máxima). Ze gaat de krant opzeggen, daar kun je donder op zeggen. Tot aan het opkomen van de zon kon ik er niet op komen. Wie zal er nu het toneel opkomen? Hij kon een opkontje [stimulans] gebruiken. Doen ze dat nog, kontje ketsen [jongen opnemen en met achterste tegen de grond stoten]? Je zou zomaar een ziekte oplopen bij het in de kou zonder jas de buitentrap oplopen (op lopen). Als je morgen vroeg opstaat, zoek dan de foto even, waar opa op staat. Dat oreïd [kunstgoud] kun je met Zweedse öres [1/100 kroon – SEK] betalen. Een orleanist is aanhanger van het vorstenhuis van Orléans.

9. Kenden de Ouden de gargouille [waterspuwer] al? Een oranjehemd is een Oranjespeler. Zijn het pythisch en het delfisch orakel [orakel van Delphi] hetzelfde? Ja. Huisde dat dan in de Delfische tempel, Delphi's tempel? Ostraciseren [aan een schervengericht onderwerpen] doe je met ostraka [scherven, enk.: ostrakon]. Osteoblasten [vormt nieuw bindweefsel] en -clasten [breekt beenweefsel af]: het lijkt wel oorlog en vrede. Willy Brandt was de man van de Ostpolitik [oh]. In de oude wereld van de klassieken had men geen weet van de kwartels [met patrijzen: de veldhoenders] van de Oude Wereld [de kwartels van de Nieuwe Wereld zijn de boomhoenders]. Hij leidt een moeizaam bestaan: hij lijdt aan achromasie [z] [totale kleurenblindheid]. Kleurperspectief duidt op het rood-blauwcontrast. In het sprookje is het van zwaan-kleef-aan. Die Haagse kliek (clique) omvat ook de linkse coterie. Vrouwen hebben twee klieren van Bartholin [in de vaginawand], de (ook vrouwelijke) klieren van Montgomery vindt men in de areola [kring om de tepel]. Kinderen kunnen heel scrofuleus [klierachtig] zijn. Wat is een acinus [klierblaasje] en welke aandoening is scleradenitis [klierverharding]? Een klimaatraam heeft hr-glas [hoogrendementsglas, hoog rendement, isolerend]. Een steiger kun je met stijgijzers wel beklimmen.

10. Zijn klimuur bracht hij aan de klimmuur door. Bacchus en Dionysus hadden een klimopkrans. Ze hadden ook een klimopstaf, een thyrsus. Als je aan het syndroom van Klinefelter (kortweg: klinefelter – man met vrouwelijke geslachtshormonen) lijdt, is de kans op oir niet erg groot. Hij spaart klingen [zwaarden] zoals de Moorse, de Damascener en de Toledaanse kling. Het Rode Klif ligt in Friesland, maar waar? Wikipedia: Het Roode Klif is een keileemwand ten zuidoosten van Stavoren bij Scharl in de Nederlandse provincie Friesland. Een Kling is een (oorspronkelijke) bewoner van de kust van Coromandel (vroeger Kalinga geheten) en Malabar. Treedt er in 'placebo-effect' wel of niet klinkerbotsing op? Ze spelen klinkslaan [kinderspel met een houtje].

 

 

2301 Dictee zondag 11-07-2021 (2) - dictee Wekelijkse dicteetest 162 RL √

Wekelijkse dicteetest 162 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 662

 

1. Aan een rollijst zitten vaak ………... en …………..

a. archivolten                                  friesen

b. archifolten                                   friezen

c. archivolten                                   friezen

2. Zijn Belgische ………. hetzelfde als Nederlandse ……….?

a. Roms                                       Roma

b. Rooms                                     Roma

c. Roms                                        Roma’s

3. Het ………… stel at …………..

a. romanesque                               romanesco

b. romaneske                                 romanesko

c. romaneske                                 romanesco

4. Tussenhersenen: ………… en voorhersenen: ………….

a. diencefalon                            prosencefalon

b. diëncefalon                            prosencefalon

c. diencefalon                             prozencefalon

5. …………… en …………. zijn rondlichten.

a. Oeil-de-boeufs                          oculies

b. Oeils-de-boeuf                           oculi

c. Oeils de boeuf                            oculi's

6. De ………… krijtte een …………...

a. rongeng                            sanguine

b. rongeng                            sanguïne

c. ronggeng                          sanguine

7. Een …………… wordt van ………… opgevoed.

a. Kind van Staat                   staatswege

b. kind van Staat                    staatswege

c. kind van staat                     Staatswege

8. De ………... is de …………...

a. ros                                  return on sales

b. ROS                               return on sales

c. Ros                                 Return on sales

9. De ………… verwekte bij haar een …………..

a. roué                                roueetje

b. rouée                              roueetje

c. roué                                rouéetje

10. De chirurg hield ………. over de ………....

a. ruggenspraak                        ruggenwervel

b. ruggespraak                          ruggewervel

c. ruggespraak                          ruggenwervel

Oplossingen [162]: zie hieronder.

 

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [162]

1c 2a 3c 4b 5b 6c 7a 8b 9a 10c

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

2300 Dictee zondag 11-07-2021 (1) dictee Dictee van de dag (266) √

Dictee – dictees [2300]

Oefendictee 591 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (266)

1. Dat is klip-en-klaar. Het klokgen regelt mede het circadiaanse ritme [24 uursritme, slaap-waakritme]. Klok-en-hameren is het
klok-en-hamerspel spelen. De orang-oetan(g)s trokken veel bekijks. Dacht je echt dat je me pleasede? Dient een pittenbak [kweken komkommers] voor pittetouwen [van pitte = pita = bladvezel van de agave]? Wat doe je met een schroei-ijzer [brandijzer]? Lineaire verbanden teken je het gemakkelijkst linea recta met een liniaal. Gisteren praatten ze ab hoc et ab hac, over koetjes en kalfjes. Hij uitte zich: peccavi [ik heb gezondigd], het was een peccadille [geringe misstap]! Franse armagnac lijkt op cognac. De bergerac is een zoete witte Franse wijn, de pauillac is een medocwijn. Ruim die bric-à-brac [oude rommel] nu eens op. Een cul-de-sac is een doodlopende steeg, ook een doodlopend betoog. Een koetsierscognacje is een vieux. Een linac (linear accelerator) is een deeltjesversneller. Prozac is een antidepressivum. Wie herinnert zich de cineac [actualiteitenbioscoop] nog? Hoe luidt de gaswet van Boyle-Gay-Lussac [pV = RT]? De mac is de maximaal aanvaarde concentratie [van een schadelijke stof].

2. Een serac is een ijskegel, 'tarmac' komt van 'tar' (teer) en 'macadam', Teleac is de Televisie Academie [thans: Teleac/NOT], een vac is in BE een vertrouwensartsencentrum en een zodiac is een opblaasbare rubberboot [zodiak: dierenriem]. Is dit nu Oudvlaams of Oud-West-Vlaams? Hij werd outre-tombe [postuum] geridderd. Daar heb je dat eerste-maandag-van-de-maandsirenegeloei weer. Hij kwam graag in onze voormalige overzeese gebieden. Geef me nog maar zo'n over-'t-ij-kijkertje. Wat betekent de paardenbloemregel voor een woord als paddenstoelensaus? Het woord 'pacotille' heeft meerdere betekenissen [zoals 'boeltje']. Hoeveel Tongaanse [Tonga] pa'anga's zitten er nog in het doosje [TOP]? Onder zijn paletotje [korte overjas; vgl. houten paletot [oo] = doodskist] droeg hij een tricotje [oo] en verder nog een maillotje [oo], samen een mooi triootje! Een palimpsest is een opnieuw beschreven ostrakon (mv.: ostraka) of perkamentrol. Hij werd overnight [zomaar ineens] ontslagen. De scheidsrechter overrulede de linesman. Ze zouden de winnaar overbroezen met sjampie [champagne].

3. Welke qwertyklaviertoets gebruik je voor een pagina-einde? Word: Ctrl+Enter. Deze paean [pee-jahn] is een hymne, loflied ter ere van Apollo [en Asklepios – zijn heiligdom met kuuroord is een asklepion, vergeet ook de asclepiaswol niet]. Het panarabisme [alle Arabieren in één rijk] behelst het pan-Arabische gedachtegoed. Met panache [zwier, bravoure] genuttigde panachés [mixdrankje] zijn niet altijd panaceeën (panacees – wondermiddel tegen alle kwalen). Om de bloempot zat een fraai cache-potje [sierpot]. Muzikaal cadanceren is cadans (cadens, cadenza) aanbrengen. Wie heeft er een goed cadeau-ideetje? Bij het café complet [koffie met gebak, gmv.] zaten café(s) noirs [enk.: café noir]. Gezocht: iemand met camera-ervaring die voor een goede camera-instelling en cameraopstelling kan zorgen. Met een calorimeter meet je calorieën. De carolina-eend is genoemd naar de vroegere Engelse kolonie Carolina en de carolusgulden naar Karel (Carolus) V. Is dat nou cassavebrood? De cassoulet is een zekere ragout, een cassolette een aardewerken stoofpotje waaruit gegeten wordt. We eten morgen casselerrib (naamgever: de Duitse stad Kassel).

4. Ik wens hem toe dat hij die foto's van zijn geliefde snel downloade! Cabernets francs [+] [wijnstok] worden gebruikt voor loirewijnen, cabernets sauvignons [+] [idem] voor bordeauxwijnen. Een slechte algemene lichamelijke toestand heet cachexie. Door de cacimbo [kustnevel] zagen we het wrak niet. Hij deed de gekochte caddy [doos, tas] in zijn caddie [boodschappenwagentje]. Een calamaris wordt ook kalmaar [pijlinktvis] genoemd. Zou Calvijn al kalvijnen (calvilles – tafelappel) gegeten hebben? De calypsodans is genoemd naar de Griekse nimf Calypso. Met cambio's [wissel(brief)] kun je cambiëren [wisselhandel drijven]. Was er in het cambrium [oudste periode van het paleozoïcum] al cambium [teeltweefsel planten]? Een camel [kameelkleurig] overjas kenmerkt zich door zijn camel [stof, kleur]. Ik neem aan dat een camioneur meestal een camionette [bestelwagen] bestuurt. Die twee zijn camp [kèhmp] (smakeloos, kitscherig, homo). Zij kikt op kunst en camp [kitsch]. In sommige campaniles [klokkentoren] worden campanula's [planten] gekweekt. De canada's (canadassen – populieren) komen oorspronkelijk uit Canada. De Canadees peddelde in zijn canadees [GB: kano]. Cancaneren is de cancan dansen.

5. Zij is een cantate-, cantilene- en canzoneliefhebster [NB ook: canzone's]. Een canto figurato [versierde zang] lijkt wel op een belcanto [mooi gezang]. De canuledoos is bijna leeg (bijna-leeg). Dicteeontwerpers lijden aan captatio verborum [jacht maken op fraaie woorden]. Slijmballen doen aan captatio benevolentiae [poging van de spreker of schrijver om de lezer of de hoorder gunstig voor zich te stemmen]. Eén Caraïeb (Carieb), twee Caraïben (Cariben). Carbuur [BE] is carbid [calciumcarbid]. Een ctg is een cardiotocogram [voor hartslag foetus in de baarmoeder]. De cassandravoorspellingen zijn niet geliefd: Cassandra voorspelde de ondergang van Troje [ze werd niet geloofd]. Stoelzittingen kun je capitonneren [opvullen, bekleden met verende laag]. Welke zijn de Caricom-landen? Caribbean Community and Common Market waaronder Jamaica, Haïti en Suriname. Dat was de vraag bij de Cito-toets [Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling]. Kijk, een cartesiaans duiveltje [ook: duikertje]! Casestudies (GB) of casestudy's (VD, ook: gevalsstudies)? Hoe vind je deze capricieuze [grillig] capriccio's [grillig muziekstuk]?

6. In het pre-oVD-tijdperk (d.w.z. voor 2015) waren de Phlegraeïsche velden de landstreek bij de Vesuvius, waar Zeus de Giganten overwon (en een dicteetopper). Voor die cd-verzameling [compact disc] met al die cd'tjes moet ik een pl'etje [persoonlijke lening] afsluiten. Kan jij als erkend pietlut uitleggen wat het verschil is tussen een petrissage [kneedmassage] en een gallisage [water en zetmeel bij de wijn]? Piae fraudes (leugentjes om bestwil – enk.: pia fraus) mogen soms. De uitslag van framboesia tropica herken je aan de piaanpuisten. Het paard voerde de piaffe [pie-jahf] magnifiek uit. Een piëta is de voorstelling van Maria (anders gezegd: een maria) met het lichaam van de zojuist gestorven Jezus op haar schoot. Pinceren is tokkelen op een snaarinstrument (pizzicato spelen). Piae memoriae [bijw.] J.H. Je kunt dat wel wensen, maar het zijn pia desideria (mv. – vrome wensen). Is lust ook een vroom en weldadig doel (pia causa, meervoud: piae causae; vergelijk ook: ad pias causas, ad pios usus: voor een goed doel, voor vroom gebruik).

7. Mag je dat papier-maché [bnw., ook: stofnaam] model nu ook papier collé [gelijmde collage van papier] noemen? De Papoease bevolking houdt Papoea's gebruiken in ere. Wat doet de pantsjen lama [wereldlijk leider v.m. Tibet, niet in wdb.], anders dan de dalai lama [geestelijk, idem]? De paparazzi brachten hun paperassen op orde. Er zaten louter toeristes in die toeristenauto. De turista is de reizigersdiarree. Het syndroom van Stendhal (stendhalsyndroom) is de toeristenziekte [overdonderd door schoonheid (Italiaanse) kunst]. Parfait au café is koffie-ijs, parfait à la vanille is vanille-ijs. Bij parcimonie [zuinigheid] kun je aan 'cent' denken en bij parsimonie [eenvoud] aan 'simpel'. Ik haat dat par-bricolegedoe [achterbaks]. Een parfait-amour is een zekere rode likeur. Er werden ook paratroepers ingezet. Een paramour is een minnaar of minnares. Als je bang bent voor vrijdag de dertiende, lijd je overduidelijk aan paraskevidekatriafobie. Er zijn daar park-and-rides (P+R's). Een rechter mag geen parti-pris [vooringenomenheid] uitstralen. Twee balletparen voerden pas de deux(s) uit. Dat boek heeft een gekleurd dos passé [vierkante rug – geen mv.].

8. Kun je hier pinbetalen [inf.]? De apostolische vermaningen houden een paraenese [opwekking tot deugd] in. Zo'n aanwaaiende
par-renomméeboodschap [gerucht] spreekt me niet aan. Die donjuan heeft zijn renommee [goede naam] wel verspeeld. Parousie is wederkomst, jaloezie afgunst. Hij parsete [parseren, syntactisch ontleden] zes (6) hoofdstukken. De pasveersloot [water met bacteriën reinigen] is naar Pasveer genoemd. In de passieweek (lijdensweek, Heilige Week, Goede Week) valt Goede Vrijdag. Je hebt badguys en goodguys, badgirls en goodgirls. Een coupe is een ijsschaaltje. Verwar niet: de Plejaden (het Zevengesternte), de Pléiade (een groep Franse renaissancedichters) en de plejade als groep van (zeven) personen. Het pinyin is een transcriptiesysteem van Chinese karakters in het Latijnse schrift. De bevindelijke predikant hield een stevige
hel-en-verdoemenispredicatie [preek]. Op het Portiuncula-aflaatfeest kun je een portiuncula-aflaat [r.-k.: kwijtschelding van straffen] verdienen (in de Portiunculakapel in Assisi en in de franciscaanse kerken).

9. Een porto flip [versterkend drankje] is goed als versterkingsmiddel. Men weet dat potkrauwers [gierigaards] niet in de hemel komen. Een pluri-etnische gemeenschap is multiculti. Hij patiencete de hele avond. Een patronymicum is gewoon een patroniem [vadersnaam]. Het Patrimonium Petri is het gebied van Vaticaanstad. Kan deze patissier [banketbakker] ook pâté de foie gras [ganzenleverpastei] maken? Een van de patres familiae (enk.: pater familias) is overleden. In Nederland eet je paté, meerdere patés of een pateetje. Een pâteschilder gebruikt pâte [verflaag]. Hij heeft een Frans Paternoster gebeden [gevloekt]. In mijn pc zit een cookiemonster [GB: koekjesmonster – VD: Koekiemonster]. Het peigné [wolvezels] wordt in spinnerijen tot kamgaren verwerkt. De peccata contra naturam zijn de tegennatuurlijke zonden. Ze droeg een paar peau de suède [bnw.] handschoenen (peau-de-suèdehandschoenen – znw.). Voor ons graag drie pêches melba [ook: pêche melba's], graag. Noem je dat een pelerine [kraagmanteltje]? Het is nauwelijks een pelerientje! Kruiden kunnen flink pedis [puh-dihs] (heet) zijn. De pawpaw [ou] is een fruitboom.

10. Deze peesster doet het op de Amsterdamse wallen. Op zijn arabier [paard] en per arabier [bij toeval] belandde hij in Mekka. Hij bekijkt de penoze [onderwereld] door een roze bril [rooskleurig, optimistisch]. Pensees [viooltjes] kun je zaaien, pencees [amandelgebak] kun je eten. De kok bereidde een blindevinkfantasie van paupiëttes [gevuld rolletje vlees of vis]. In een perikoop [fragment H. Schrift] komt geen periscoop [kijkbuis onderzeeër] voor. Neem nog een pernodje [oo – drank], zei hij per jocum [uit gekheid]. Is de dommekrachtmethode hetzelfde als de brute-forcemanier [niet in wdb.]? De Yangtze [niet in wdb.] ontspringt in het Tibetaanse Hoogland [niet in wdb.] en mondt uiteindelijk bij Sjanghai (denk ook aan: shanghaaien!) uit in de oceaan.

 

2299 Dictee zaterdag 10-07-2021 (2) dictee 2000 Taaladviezen √

Dictee – dictees [2299]

Het ging sneller dan gedacht: de nummers zijn nu al verdwenen, maar via de link bovenaan het artikel (*) kun je nu alle adviezen alfabetisch of thematisch benaderen (:-))

* https://taaladvies.net

 

2000 Taaladviezen

Op de site van Onze Taal staan een kleine 2000 Taaladviezen. Die gaan over spelling, grammatica, uitspraak, afbreken van woorden en nog vele zaken meer. Alle adviezen zijn genummerd. Ik heb van al die adviezen een genummerde lijst gemaakt met bij elk nummer een karakterisering van het advies in 1 of 2 regels. Als voorbeeld hierbij een deel van de lijst:

0741 ---

0742 chic gekleed gaan en een chique hoed

0743 ik ski, jij skiet, ski je, hij/zij skiet, wij/jullie/zij skiën ik skiede

         wij skieden

0744 slagen voor een examen – ‘in’ is dubieus – BE

0745 sliptong is correct

0746 sommige(n) van de medewerkers

0747 de/het spits afbijten – allebei goed

0748 professors = professoren

0749 spreekwoord: spuit elf geeft (ook nog) modder

0750 chef-staf (mv. chef-stafs, chefs-staf of chefs van staven)

0751 stampei = stampij

0752 correct: Statenlid

0753 idem: Statenverkiezing

0754 staatsieportret (statie- is fout)

0755 stofzuigen – gestofzuigd

0756 correct: strict

0757 correct: studierichting Toegepaste Taalwetenschap

0758 voor iedereen liggen er twee stuks fruit klaar

0759 een brief naar / aan iemand sturen

0760 algemeen: vakbond, voor BE syndicaat dubieus

0761 ---

0762 synergie = samenwerking, synergisme in theologie en medische

         wetenschappen

0763 synergie > synergetisch – synergisme > synergistisch

0764 woord ‘taalkader’ vooral in BE! – taalgrens, etc.

0765 ---

0766 tal van mensen komen

0767 een tantebetje(constructie) – met foutieve inversie

0768 kamerbreed tapijt, vaste vloerbedekking en vast tapijt = 

         standaardtaal

0769 platform, startbaan en landingsbaan – in BE is tarmac dubieus

0770 kop(je) koffie – tas koffie is fout

De volledige lijst is via een van mijn twee bekende e-mailadressen op te vragen. De Taaladviesdienst heeft nog laten weten dat er aan herziening gewerkt wordt. Op termijn zal de nummering verdwijnen en zullen de Taaladviezen alleen nog op ‘trefwoord’ te benaderen zijn.