2271 Dictee maandag 21-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (246) √

Dictee – dictees [2271]

Oefendictee 611 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (246)

1. Het jakamp bestaat uit jazeggers [GB]. Wat moeten we met gewinzoekende kwakzalvers en misselijkmakende tv-films? Jammie (mjam, mjammie), lekker [njamnjam, nomnom]! Diverse jantjes [meest: matrozen] gaven acte de présence. Dit is een typisch gevalletje van jalousie de métier [vaknijd]. Bestudeert een japanoloog ook de jappen? Wie draagt er nou nog een jarretellengordel? Jee (jees, jeetje, jeetjemina (GB)), dat is sterk! Een jein is een pakking, een mofverbinding. Een jenoffel (genoffel, ginoffel) is een anjer (anjelier). Willen jullie die jeremiade-uitingen beperken, alsjeblieft? Die Javaan smokkelt java-apen. In Suriname is er een Jeugdparlement. Jeukziektebehandeling is lastig. Kan dat: twee jeunes premiers in één stuk? Triootje? Ze droeg een juwelen armband en ring. Je herkent hun jingle uit duizend herkenningsmelodieën [uit duizenden]. Zoek op wat jingo's [dweepzieke, oorlogszuchtige Engelse chauvinist, persoon] zijn, en wat jingoïsme [zelfde, verschijnsel] is. Met zo'n jij-bak [tu quoque, whataboutisme] moet je niet aankomen. Deze joego's [GB, scheldnaam Joegoslaviërs, Joegoslaven] hebben jodenstreken [beledigend: bedrieglijk].

2. Een 'jok' komt van het Latijnse 'jocus' (Latijn iocus = scherts, grap). Jokkens zijn leugens. Jom Kipoer is de Grote Verzoendag, de plechtigste dag van het joodse jaar. JAC's waren Jongerenadviescentra. Dit gaat terug op de joods-christelijke tradities. Dat mag Joost (Joosje) weten. Hij is een domme joris die van wijntje en trijntje houdt; in zijn huwelijk is het altijd Joris en Trijn. Dat is een voer hooi, zei Jorden, en het was een wagen vol stro. Die jordaanzanger met zijn jordaanvibrato is een echte Jordaner (Jordanees). Dat sieraad is jouker (duur). Gaan we ju-ju (spel) spelen? Werden jij en de jouwen, die onderling jouen, uitgejouwd? Tijdens de Binnenlandse Oorlog [Suriname] was er een Junglecommando. Wat moet die barnumreclame [reusachtig] voor die jumbotaxi [heel groot]? De juten [agenten] sleepten de jutezakken (juten zakken) naar hun dienstauto. Ubiquiteit [kwie] is alomtegenwoordigheid en promiscuïteit [kuu-wie] is een toestand van volledig vrij seksueel verkeer.

3. Een collega ga je uiteten, met je familie ga je uit eten. Hun gedrag is promiscue [altijd e]: kan dat promiscue gedrag nog promiscuer? Ullmanniet is nikkelglans. Meerdere exemplaren van een ulcus [k] zijn ulcera [s]. Een urial [uu] of steppeschaap is een ondersoort van de Aziatische moeflon. Een uraeusslang is een Egyptische cobra. Uvi's zijn uitvoeringsinstanties. Uveïtis is ontsteking van de uvea, het druifvlies (zit in de oogbol). Een vaccinostyle is een kraspennetje. Een toerako is een bananeneter. De toepe [lichtzinnige vrouw] droeg vaak toepen [toepe = muts]: duidelijk geval van toependraagster. De wond is toegegroeid [dicht]. Je bijdrage moet wel ertoe doen. De vrouw van de arme tobias, een tobbetje-even-rond [korte, dikke vrouw], zat in de tobhut voor de valkenvangst. De toponymiste [vr. plaatsnaamkundige] droeg een toqueje [ronde hoed zonder rand]. Die tootsie [oe] (man als vrouw verkleed) droeg een tootschoen [oo], een poulaine [oe èh] (met lange neus). Een touche-à-tout is een bemoeial. Volgens mij zijn
gros-de-Tours en gros-de-Naples [op de plaats van herkomst na] hetzelfde.

4. Die twee zullen nog wel naar elkaar toe groeien. Het kan er vreemd toegaan. Kom, je moet nog toiletmaken. Een tokeh [ee] is een gekko. Hij wil de regie naar zich toe trekken. Wil je de deur even toetrekken? In het Toscaanse heuvelland worden veel toscaners [sigaar] gerookt. Hij is honkvast, hokvast, plaatsvast (bij bijen is dat bloemvast!) en Bijbelvast. Bij Toutatis (Keltische oorlogsgod) [grappig bedoelde krachtterm (bekend uit de stripverhalen over Asterix en Obelix van Goscinny en Uderzo)], ik zou wel een tournedostje lusten! De sterke mannen gingen touwtrekken, de kinderen mochten touwtjespringen. Het kind viel uit de traag rijdende trein in de traag stromende rivier, gelukkig was er niet veel 'schade'. Het is flauw dat je die valflouw [vogelnet] niet wilt laten repareren. De valenciennes [g. mv.] is een soort van Vlaamse kloskant. Hij wierp het vijgetouw om de stevigste tak van de vijgenboom. Waren de verzetsstrijders van Vietcong en Vietminh betrokken bij de vietnamisatie [land moet eigen belangen behartigen]? Het begrip 'vertu héroïque' komt van 'heldhaftige deugd' (Rabelais) [mv. s s ].

5. Hoe schrijf je 'Transjordanië' tegenwoordig? Antwoord: kijk maar bij lemma 'trans-'. Wat op de tribrachys [mv. idem of tribrachen] betrekking heeft, is tribrachisch [versvoet: kort – kort – kort]. Een touterrek is een trapeze. Hij is een kei in trapeze springen. Het antoniem van 'euforie' [jubelstemming] is 'dysforie'. Met zijn stetson [hoed] nog op ging hij aan de stilton [kaas]. Hij heeft ooit de K2-top beklommen. Zij heeft een kaakholteontsteking. Het weiland was kaalgegraasd en -gevreten. Een kabaai of kabaja is een lang baadje. De kabellengteopmeting verliep problematisch. Ze draagt altijd een kabotseke(n) [kabots, muts]. Het kabuki is traditioneel Japans toneel. Wat zijn de Kabylen [Berbervolk, Noord-Afrika]? Zeg maar kaddisj: zand erover!

6. Hij is een echte Kafkafan. De kalendermethode-uitleg was
bijna-perfect (bijna perfect). Een Twentenaar eet een kaiserbroodje, een Noord-Rijnland-Westfaler een kaiserbrötchen. Kaisoi is een zekere koolsoort, als bladgroente gegeten. Een kajotster is lid van de KAJ (Kristelijke Arbeidersjongeren). Een kakadoris (VD ook: kakkedoris) is een kwakzalver. Een kakemono is een Japans schilderij, een kaketoe een soort papegaai, een kakofonie een non-symfonie en een kalbas (kalebas) een pompoenachtige vrucht. Zijden weefsels en fluweel worden kaffa genoemd. Een kalief heerst over een kalifaat. Kalissen (van kaal!) zijn schooiers. Kalissehout is zoethout. Deze calvinisten eten regelmatig kalvijnen [appel]. Kamelots zijn kostbare weefsels. Hij morste kamillethee op zijn kamizooltje [buis, kledingstuk]. De kamper [strijder] overnachtte in een camper [èh]. Djenghis Khan was kan [Tataars vorst] over een kanaat. De kamsin (VD ook: chamsin) is een zuidwestenwind.

7. Hou je kanis, lelijke klerelijer! De kanji is een Japanse schriftsoort. Kankantri's zijn wilde kapokbomen. Het kantoorbediendecongres is aanstaande. Het kaolien (de kaoline) is porseleinaarde. Zij maken alles kapoeres [kapot] met hun kapsones [drukte, ophef]. Een karpatenklokje is een campanula. Een kartets is een granaat. De karwijoogst was een heel karwei. Kaseko is creools-Surinaamse dansmuziek. De kasgroentehandel stagneert. Kasiri is drank uit de cassave. Kasjeren is koosjer maken. Kassian [medelijden met] tante Mien. De kasjroet is het geheel van de joodse spijswetten. Het kasmonisysteem behelst een soort onderlinge spaarkas. In India hebben ze een kastenstelsel. Een kasteleines is gewoon een kasteleinse. Wanneer is dit jaar de katholiekendag? Met dat linnen, dat kat-in-de-zak, heeft hij een lelijke kat in de zak gekocht. Op een katafalk (tombe) hoort in de regel een doodkist (GB en VD ook: met tussen-s) te staan.

8. Alle kapiteins-ter-zee werden opgeroepen. Raar dat GB naast VD's cachou (catechu) ook 'katsjoe' heeft (of is dat wat anders? – internet: ik denk hetzelfde). Een kauri is een kinkhoorntje, het kauri is hout van een Nieuw-Zeelandse naaldboom. Dat hij het nu halje travalje [halsoverkop] met dat kavalje [oude, onaantrekkelijke vrouw] aanlegt … Kawais worden (GB, VD: kawai – g. mv. – wordt) als hangertje gedragen. Een kawina is een cilindrische trommel. Hoelang (Taaladvies) schrijven we 'masala' al zoals we het schrijven? De pilipili is een specerij, de piripiri is een Portugees en Mozambikaans gerecht. Zullen we lid van die Rotaryclub worden (en dus Rotarian)? Zonder Walkuren [godinnen, zie ook: Odin] geen Walhalla. De rilievo schiacciato is een Italiaanse reliëfstijl uit de 15e (15de, vijftiende) eeuw. De bengels speelden tussen de rilde [slank] korenstengels. Retsina is witte Griekse harswijn. Het kazerneterrein wordt verkocht. Hij wist slechts rauwe keelholtegeluiden voort te brengen. Melk plus yoghurtplantje is kefir, oorspronkelijk uit de Kaukasus. Een kehila (kehille, kille) is een joodse gemeente. Hij heeft een kekke [vlot, modern] outfit.

9. De keizersnedegeboorte verliep voorspoedig. De kelderruimtegebruikers kregen onderling mot. Kermesschildluizen leveren een rode kleurstof. Keratine is een eiwit, kerosine een vliegtuigbrandstof. Ketoembar is gemalen koriander. Ketikoti is de herdenkingsdag van de afschaffing van de slavernij [ketikotifeest]. Keurslijf komt van 'keurs' met twee meervouden [keursen, keurzen, rok]. Kief (kif) [mindere hasj] kun je scoren. De kidoesj is de sabbatswijding. Een khimar is een door traditionele moslima's gedragen hoofddoek die tevens de boezem bedekt. Khmerren (Khmers) vormden een bepaalde stam in Zuidoost-Azië. Tot wanneer hebben jullie kijk- en luistergeld moeten betalen? ATP is adenosinetrifosfaat. Kinase is een enzym dat fosfaatgroepen van ATP kan overdragen op organische moleculen. Het kindertoelagebeleid is aangepast. Wanneer was de Kinderkruistocht? Hij rookt liefst kingsize [bnw.] sigaretten. Met kip kerrie maak je kipkerriesalade.

10. De kinesionomie [studie menselijk bewegen] is een onderdeel van de haptonomie [leer gevoelsleven]. Kipkap [gehakt vlees] kun je eten, maar het is ook onsamenhangende praat. En met kip tandoori maak je kiptandoorisalade. Bij de kitscherige, kitschy, tentoonstelling, werd kirschwasser oftewel cherrybrandy geoffreerd. De kiyu is een van de leerlingengraden bij budo. Ik gooi al mijn kleingeld maar in die collectebus. Een klak is een hogehoed (ook wel: hoge hoed) met veren, die men samendrukken kan. Let wel: de claque, dat zijn de gezamenlijke claqueurs. De klaverweidebewoners schrokken op. Kleinzen is fijnmaken.

 

2270 Dictee zondag 20-06-2021 (2) - dictee Wekelijkse dicteetest 159 RL √

Dictee – dictees [2270]

Wekelijkse dicteetest 159 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 659

1. Een deftige avondpartij is een ………. oftewel ………....

a. raut                                      rout

b. raoet                                    raut

c. raout                                    rout

2. Een rara avis in terris ………. simillima ……….

[lett.: een zeldzame vogel op aarde, het meest

lijkend op een zwarte zwaan] is een kuise vrouw.

a. nigro                          sygno

b. nigro                          cygno

c. nigroque                    cygno

3. Behoorde een ………… (lid politieke partij jaren

1920) tot het ………… ?

a. rapaljaan                                rapaille

b. rapaljaan                                rapalje

c. rapaillaan                               rapaille

4. Zij was ……….., hij net zo en hun boreling zou

een ……….. worden

a. ratee                                    rateetje

b. ratée                                    ratétje

c. ratee                                    ratéetje

5. De ………. stammen van Reagan (………….).

a. Reagonomics                                potus

b. reagonomics                                 potus

c. Reagonomics                                Potus

6. ………… kookte ze, haar woede kwam dus

niet (van) …………...

a. Van binnen                           buitenaf

b. Vanbinnen                            buitenaf

c. Van binnen                           buiten af

7. Het …………… is zoiets als het ……………….

a. custodenbegrip                         reclamenidee

b. custodebegrip                           reclamenidee

c. custodenbegrip                         reclame-idee

8. Deze …………… producten vragen om …………… betaling.

a. gereede                          gereede

b. gerede                            gereedde

c. gerede                            gerede

9. ……………. vinden voor de ……………….. plaats.

a. Référees                               kort gedingrechter

b. Référés                                 kortgedingrechter

c. Referés                                 kortgeding rechter

10. De ……………. is een klimplant, de

………….. de ruige acacia [Robinia hispida].

a. blauweregen                        rode regen

b. blauweregen                        roderegen

c. blauwe regen                       rode regen

Oplossingen [159]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [159]

1c 2c 3a 4a 5b 6b 7a 8c 9b 10a

 

Contact: leentfaarrein@gmail.com

2269 Dictee zondag 20-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (245) √

Dictee – dictees [2269]

Oefendictee 612 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (245)

1. Die Vendéeër huwde met een Vendéese. Hij heeft de verfijndste [geen d uitspreken] manieren. Komt 'verlapzwansen' etymologisch van 'zwanzen'? Weet ik niet. Kan een versjwartster nar [dwaas, idioot] tot verstrooiing dienen? Moeilijk. Welk pluimvee doet aan verenpikken, elkaar in de veren pikken? Opgesloten kippen. In Delft wonen veel
tu-medewerkers (van de TUD – Technische Universiteit Delft – dus). De munteenheid van Mongolië is de tugrik [toe-grie/ihk – MNT]. Een tsuba [oe] is de stootplaat van een zwaard. Toen we het over bisschop Tutu [oe] hadden, vroeg ik me af: waarom heet een twatwa een zwarte bisschop [die lijkt erop]? De zwarte weduwe is een zeer giftige, gitzwarte Noord-Amerikaanse spin: bij deze kogelspinnen valt het vrouwtje na het paren het mannetje aan en doodt hem. Wat was er ook weer met de Hutu's en Tutsi's [Rwandese genocide op Tutsi's en gematigde Hutu's door fanatieke Hutu's uit 2 families]? Als je van een Vlaming een tip krijgt, is dat een tuyau [twie-joo]. Een Tyrolienne is een Tiroolse. Een Twents-Achterhoekse boerderij is een Twentse Achterhoekboerderij.

2. Een tussenzetsel is het resultaat van iets ertussen zetten. Tussor [zijde] is het resultaat van een tussahvlinder. Uberteit (Fr. – overvloed, rijkdom, vruchtbaarheid) vind je ubique (overal, vgl. ubiquiteit – Latijn), zelfs in überbrettlcafeetjes [Dts. –litterair GB café chantant]. Via de zijingang kwam je direct in de tweerijige zijbeuk terecht. Doe mee en word lid van het CDA. Hij verkoopt van alles, maar vooral kletsica [kletspraat, onzin]. Het Ottomaanse rijk is genoemd naar Osman (Ottoman). De Ottoonse kunst is overigens naar drie keizers met de naam Otto genoemd. Je kunt het op 3 manieren schrijven: kleurentelevisie, ktv of kleuren-tv (en zelfs wel: kleurenteevee). Een klisteer is gewoon een klysma [darmspoeling, lavement]. Wat moet dat nou, een cliniclown in een klinimobiel [speciale ziekenwagen]? Hoe spreek je 'klisteren' uit? Antwoord: dat zie je aan de verleden tijd [klisterde]! Een kloet is (ook) een kluitje [kloeteling]. Een kloostergeloftebreuk vindt zelden plaats. Dat is zwaar klote, superklote. Met de draad kon Ariadne uit het Labyrint komen. Een kluwenwinder maakt kluwens en kluwentjes.

3. Hij wilde het knapperdje uithangen (een knappertje kun je eten). Doe mij maar een kneippkuur. Hij knechtte zijn medewerkers. Kneuen zijn zangvogeltjes. Een befaamd dicteewoord: knickerbocker. Zou hij zo [in de] knijp (in verlegenheid) zitten? Geen misverstand: met
knip-en-plakwerk bedoelde GB vroeger fröbelwerk, maar nu dus ook tekstverwerking! Welke planten hebben een knopige [met uitstekende knopen] stengel? Met kochers [arterieklem] klem je bloedende vaatjes af. Vroeger had iedereen een kodak [fototoestel], waarmee je kon kodakken. Knutten zijn mugjes die bloed zuigen. In Vlaanderen kun je een koekenheer [ruiten] of -zot [ruitenboer] trekken (als de gekken de kaart trekken). Werden er ook koelakken [grote boer, Rusland] naar een goelagarchipel [heropvoedingskamp] verbannen? Kurkuma als specerij wordt aangeduid met koenjit. Op het koffie-uur dronken we koffie verkeerd [lait russe, café au lait]. Aan koffiedrinken gaat koffiezetten vooraf. De koine [èh] was vroeger de algemene omgangstaal. Hij steekt liefst overal zijn grote kokker(d) [neus] in. Hij kokker(el)de [koken] heel graag zelf.

4. Kolbaks (kolbakken) zijn berenmutsen. Op een kolchoz (kollektivnoe chozjajstvo – groot collectief landbouwbedrijf) wilde je toch niet werken? Kom aan(! ook aaneen mogelijk), kreeg de
anorexia-nervosapatiënte te horen. Een kolombijntje is een zeer zacht cakeje. Waartoe dient kola-extract [voor coladranken]? Dat is kokendheet, en dus niet waterkoud. Leg uit wat de Kominform [communistische organisatie van landen], de Komintern [organisatie van communistische partijen] en komische Alten [komische rol van een oude dame in blijspelen] zijn. Die kompresse druk [dicht ineen] is kompres gedrukt [m.b.t. drukwerk]. De koningsstelling was [bij het schaken] niet te houden. De konstabel [onderofficier marine] kreeg een kontje. Is dit een koordenveelhoek? Hij maakte een koorden [van koord] versiersel. De koortsstuipen werden alsmaar erger. Kun je echt een kop-en-schotel vormen met een rode kop en een blauwe schotel? Daar is ie [is-ie] weer: de kop-hals-rompboerderij. Wat moet ik met 'koperen' als werkwoord? Antwoord: met koper bekleden! De meeste kopten gebruiken een zekere koptische communicatie: het Koptisch. Koprollen heeft weinig met kopschudden van doen. Ook kopeken (kopekken – honderdste deel van roebel = BYR – Byelorussia,
Wit-Rusland) moeten rollen.

5. Ze had koralen lippen. Bij het koraalrif gaf hij een riffje [muziek – loopje] ten beste. Het cordon sanitaire [politiek isolement] werd ervaren als ware het een politiekordon. Een kordelier is een minderbroeder (denk aan gordel, koord). Een kornak is een olifantsleider. Hij gaf haar een kornalijn- [edelgesteente] oftewel carneoolhangertje. Een kornis is een kroonlijst. Een kornnagel is een stalen pin om merktekens in metaal te slaan. Een kornoeljehouten (kornoeljen) tuinstoel (kornoeljetuinstoel) zal wel heel stevig zijn. Hij kreeg maar een kortlopende, kortdurende, verbintenis aangeboden. Hij was niet alleen kortaangebonden en kortaf, maar ook kortademig. Hij was kortgeknipt, zij kortgerokt.

6. Ook op een korvet [oorlogsschip] gelden corveediensten. Een short story heet in Vlaanderen een kortverhaal [NL: kort verhaal]. Hij was goed in kosewörter, vleinaampjes. Diamantspaat is Chinees korund. Uit kortswijl iets doen, is voor de grap. De bijeenkomst vond in de openlucht plaats. Welke overalltitel moet er boven deze artikelen? Dobli's zijn geen doblo's [dom blondje], maar dode- en blindehoekspiegels. Een fourwheeldrive ([cijfers:] 4 wheeldrive, 4wd – ook: fwd, awd – all) heeft vierwielaandrijving ([cijfers:] 4 wielaandrijving, 4x4). Is dat de goede antiroosshampoo? Ik kreeg van hem een heel to the pointe reactie. Het college van B en W van de gemeente Sluis is een knappekoppencluppie: telkenjare weet dat een vertegenwoordiger af te vaardigen naar het Breskens dictee, die het dan heel goed doet! Die knul is bij de tijd: het is een bijdetijdse gozer (komt dat woord mogelijkerwijze van het Bijbelse land Gosen? – Nee, van Jiddisch: schoonzoon), een mannetje du jour [modieus].

7. Ik dacht eerst aan een afleidende samenkoppeling bij-de-tijds (net als laag-bij-de-gronds), maar werd overruled door de woordenboeken, die gewoon 'bijdetijds' geven ... Werkt dit opensourcewysiwygprogramma naar behoren? Een fabriek met een prima fabricage maakt perfecte fabricaten. In uw stad, te(n) uwent (VD), is a costi. Hij is à corps perdu [halsoverkop] verdwenen, omdat hij à court d'argent [slecht bij kas] was. Onder dat afdakje zit je lekker à couvert [bedekt, beschut]. Wil je een tostietje, een croque-monsieur, of meerdere tosti's? Een cosmosje [plant] in de kosmos is als een zandkorrel in het heelal. Kostumeren, doet een costumier dat? Ja, voor het theater. De kotstudent [kot = studentenkamer] was het kotszat (nee, niet: zijn kot zat). De kraakwagen haalt het grof afval, het grofvuil, op. De Koude Oorlog heeft het koudeoorlogsdenken geïnitieerd. Een kousenbroek is een panty. Het Kozakkenvolk heeft heel wat kozakkenstrijders voortgebracht. Deze poes is in werkelijkheid een krabbekat [ook: kattig meisje]. Een krammat is een stromat.

8. Bestaat er verband tussen 'krabbezak' en 'krabbenzakje'? Nee. Een kramakkelige constructie stort gemakkelijk in. Kramiek is fijn tarwebrood met krenten. Hij is flink uit zijn krammen geschoten [kwaad worden]. Kramsvogels eten jeneverbessen. Waar komt de beste meekrap [dat levert (mee)kraprood] vandaan? Joepie: Zeeland! Volgens internet beschermt krapaolie Surinaamse baby's tegen boze geesten. Krawkraw [kraa-kraa] zijn chips van de cassave. Dat kost maar een (habbe)krats. De kraton is de residentie van de Soesoehoenan van Soerakarta en van de sultan van Djokjakarta, en het voormalig verblijf van de vorsten van Atjeh. Een krates is een misvormd mens, 'kratesen' is er het meervoud van. De krijgsbendehoofdman sneuvelde te vroeg. Wat in Nederland het HMG, het Hoog Militair Gerechtshof was, is in België het Krijgshof. Een pluisster werkt in het krijn (vergelijk: crin). Is het Krim-Gotisch een nog levende taal? Voor rouwfloers wordt krip of crêpe gebruikt.

9. Een Kretanaar of Kretaënaar [fictief] wordt gewoonlijk Kretenzer genoemd. Zijn de Kretenzer schulden net zo omvangrijk als de Cypriotische? Kreppen is kroezen. Het kreeftdicht maakte gewag van een kreeft en van de Kreeft. Elk van enige tot de cichliden behorende baarsachtige zoetwatervissen is een krobia. De kroi (GB) is volgens internet een magisch middel, en volgens VD een magische bezwering. Op Jamaica spreken ze Kromanti. Een kromanti is een bovennatuurlijk wezen uit de wintigodsdienst. Wat betekent: zijn Kronstadt halen [gaan twijfelen aan zijn politieke overtuiging]? Elke kroonordedrager wordt hooggeacht. Dat kruipruimtevolume is verre van gering. Je hebt daar ook geen kruimpje, geen sikkepit, verstand van. Langs de weg stond een kruislieveheer. Kryoliet is ijssteen, cryo- is koudetherapie. De kuitblessurebehandeling vroeg veel tijd. Van kuiters en hommers komen harinkjes en bokkinkjes. De limquat [dwergcitroentje] en de kumquat [zure, op sinaasappel lijkende vrucht] zijn verwant. Kungfu is een vechtsport. Komaan, schiet eens op!

10. Welk doel diende de Kultuurkamer [Nederland doordrenken met nationaalsocialisme, WO II]? Dat clubje vertoont kudde- en jansaliegeest. Quarto: hou(d) sterk in de gaten wat er al in eerste drie punten stond, en … De kwintaal (Q) of centenaar staat in de Romaanse landen voor 100 kilo. Hij liegt alsof het gedrukt staat op kwartoformaat. De kwikwikweek [vis] lukt nog niet erg. Hij dichtte altijd in kwatrijnen. Hij rijdt mee in de kwartliterklasse, niet in de
500cc-klasse. Het (de) kwasibita is bitterhout (van de kwassieboom) en een masculien afrodisiacum. Een kynoloog is hondenkenner of -liefhebber.

 

2268 Dictee zaterdag 19-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (244) √

Dictee – dictees [2268]

Oefendictee 613 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (244)

1. Mijn opa heeft tot aan zijn dood geleden onder het KZ-syndroom [Konzentrationslager, concentratiekamp]. De Kwinti('s) [Suriname] spreken Kwinti (een creoolse taal met invloeden van het Engels) en zijn nakomelingen van de marrons [afstammeling van gevluchte plantageslaven in Suriname]. Denk ook aan de bosnegers in hun bosnegerdorpen. Als je alle waarnemingen van klein naar groot op een rijtje zet, kun je een verzameling verdelen in 5 kwintielen [in elk 20% van de waarnemingen]. Op een kurken vlot kun je overleven. Zo geel als kurkuma [geelwortel, saffraanwortel]. In een kursaal [kuhr-saal – om te kuren] wordt meestal geen kür [figuur bij dressuur of kunstschaatsen] uitgevoerd. De kustgebergteformatie gaf een fraaie aanblik. Hoeveel kvv'ers [kortverbandvrijwilliger] waren er toen? Welk vermogen in kilowatt (kW) is daar vereist? Zouden ze kwaad willen? Denk je dat ze veel kwaad kunnen? Na elke kwaliteitscontrole wordt een kwaliteitscertificaat uitgereikt. Na een kwarteeuw (ook wel: kwart eeuw) is deze Engelse club weer kwartfinalist. Hij is alleen kwansuis (ook, maar nu niet meer in VD: kaks, askaks) akkoord gegaan. Er lag kwalsterijs [bobbelig ijs van opgevroren sneeuw] op het Bergumer Meer (VD, internet: Bergumermeer). Nu nog een kwantabestek [benodigde bouwmaterialen met de prijs ervan] maken.

2. Je had het anti- en het prowesterse kamp. Hij houdt van short story's [novelle, kort verhaal, BE: kortverhaal]. Wil je er taugé [sojascheuten] bij? De maître d'(hôtel) had een tête-à-tête [samenkomst van twee personen] met zijn maîtresse. Het nerveuste kind sprak wonderwel de wijste woorden. Het Rotterdamse bestuur van de Overmase ruiters ging bij de Goese watersportvereniging op bezoek. De beide SUV's [sport(+ s GB) utility vehicle] kwamen in botsing. De twee bestuurders met hun beider pince-nezs [knijpbril, lorgnet] dronken meerdere bordeauxs op de Bordeauxse kandidatuur voor de Olympische Spelen. Het complexte vraagstuk over die poshte buurt had iets typisch en iets Belgisch. Hoe ver strekt het Duin-en-Bossche [niet in wdb.] grondgebied zich uit? In een Hees [Heeze – niet in wdb.] café dronken we iets fris. De beeltenis van de Kaapstatter was treffend. Voor dat rijdier heb je wel een leidraad nodig. Het taalgebruik wordt steeds grover. Zijn er ook Hattemers in de zaal? In de questionnaire [lijst met vragen van een enquête] vind je ook een vraag over 'crime passionnel' (naast 'cérémonie protocolaire'). De Guineese [Guinee] houdt thuis Guine(e)se [Guinee of Guinea] biggetjes.

3. Op het Pyrenese congres leerde ik dat 'farizese' hetzelfde is als 'farizeïsche'. De skiester heeft – niet in haar bikinietje – geskied. Cricoïd is het ringvormige kraakbeen in het strottenhoofd, haploïd is één stel chromosomen per cel bezittend en mucoïd is slijmachtig. Je moet je geshampoode haar nog uitspoelen. Un momento dado [Cruijff: (op) een gegeven moment] komt het wel. Ze besloten het uno ore, eenstemmig. De piloot zei: "Ik taxi met het vliegtuig, of taxiet het zelf?" Ski jij of ski ik? Jij skiet! Ik maggi [maggiën] de soep en jij safariet erop los. Oud-premier Van Agt zei vannacht: "Vondt ge dat nu ook?" Wanneer hebben jullie voor het laatst geyoutubed [YouTube]? Wie veel hobby's heeft, zal vaak hobbyen. Dat omaatje draagt een boaatje [kledingstuk van (nep)bont]. Welke schrijfwijze is het meest verkieslijk: orang-oetankje of orang-oetannetje [maakt niet uit]? In zijn columnpje schreef hij, dat hij er geen soutje [stuiver] voor gaf. Hoera: morgen Secretaressedag! Een nondedjuke (nondejuke) is een vlinderdasje.

4. Aan het eind van 'aloëetje' spreek je een sjwaatje [uitspraak!] uit. Het woord 'lachen' schrijf je met een ch'tje. Ik geef je [cijfers] een 2'tje en je buurman een [cijfers] 8'je. 'Gauw' in de betekenis van snel schrijf je met een au'tje. Geef mij maar een escalopeje [dun lapje rozewit vlees of visfilet]. Doe je dat chemise-enveloppeje [hemdbroek] aan? Interessante verkleinwoorden zijn: couptje [koe] (GB, TH ook: coupje – [koep]), francje [frahnk] (GB, TH ook: franctje – [frahn]) en coulombtje [koe-lohn]. Schrijf je 'concoursje' [kohn-koers] of 'concourstje'
[kohn-koer]? Allebei!Driekwart eeuw is driemaal een kwarteeuw (ook: kwart eeuw). Schrijf (beide) met cijfers: 19(d)e eeuwarchitectuur en ook 19(d)e-eeuwse architectuur. In zijn crapaudje dronk hij een pernodje. In dat [cijfers] 5 sterrenhotel kreeg ik van de maître d'(hôtel) groeneaspergesoep (of was het groente-aspergesoep?). Wanneer is er weer een kunstmanenlancering? De balkenendenorm: iets B/balkenendeachtigs? Hollanders hebben racekak, Vlamingen vliegende schijt. We kochten een hd-dvd-speler [high definition, digital versatile of video disk]. Dat schilderij is [cijfers] laat-19(d)e-eeuws.

5. Dat kun je gewoon op het bedrijfs-pc-netwerk vinden. Ik heb een Vlaamse tandarts; hij verwacht me donderdag, twintig na drie. Die wegwerken vallen onder het 50km-regime (vijftigkilometerregime). In GB en VD komen Manneke(n) Pis en Jeanneke Pis niet voor. De orka (ork) vluchtte voor de orkaan. Hij smeerde vaseline op de vliezen; vlieseline is een geperst textielproduct. Hij gooide de verzouten soep achteloos in het toch al verzoute boezemwater. De vigogne (vicuña) is een kleine soort van wilde lama. Vinaigre [eau de toilette(je) met azijnzuur] gebruik je na het scheren, vinaigrette [saus van azijn, olie en kruiden] bij het eten. De vinculum matrimonii is de huwelijksband.

6. Die violon d'Ingres blijft voor hem een idee-fixe. Een idée reçue is een algemeen aanvaard conventioneel beginsel. Wat jij naar hem toe doet is mooipraten, mooi praten leer je overigens bij de logopediste. De Vaddahs zijn de oorspronkelijke inwoners van Sri Lanka. Hij staat vanboven (op de heuvel) en zij komt van boven de Moerdijk. De begraafplaats? Ik kom zojuist vandaar, vandaar ook dat we elkaar nu treffen. Vertrekken we van hieruit of van daaruit? Is dat schilderij met die ruisdaellucht echt een Jacob van Ruisdael? Je moet ervan af zien te komen. Je moet het van je afzetten en overigens moet je meer van je af bijten. Onze moeder woont vanachter in hetzelfde huis. Voor het eten moet ze altijd van achter komen. Dat is al vanouds, van oudsher, zo. Vlaamse niet-handelingsbekwame patiënten vallen altijd onder de v-dienst.

7. Jeroen is een kerkpepermunt snoepende atheïst. Een kaste omschrijft Van Dale als elk van de door godsdienstige wetten streng van elkaar afgescheiden volksgroepen of standen in de hindoemaatschappij (bv. in het brahmanisme de 'brahmanen' of priesters en geleerden, 'kschatirya's' of vorsten en krijgslieden, 'vaçja's' of de gemeente (landbouwers, handelaars en ambachtslui) en 'soendra's' of dienstbaren en slaven). Verums [echt geneesmiddel] en placebo's [nep] hebben een tegenovergestelde betekenis. Verum, bonum, pulchrum: het ware, het goede, het schone. We zijn naar Tante Meier [Tante Betje, de wc]. Zelfs zoeken naar 'k*rt' levert in VD nog wel wat nieuws op: kaapvaart (vergelijk: Kaapvaarder), ik doe dat morgen, als Kaatje verjaart, kaatssport, kamfort (kamfer), hij heeft een snelle kart [skelter, gocart], kattenstaart [ook: plant], keert maken [omkeren, terugkeren], hij kijkt naar de Klundert of Willemstad in brand staat [is scheel], kolvaart [kol: materiaal om kabeljauw te vangen], komfoort [konfoor, konterfoor, konterfoort: stijf stuk leer in schoeisel], kouweaardappelenbuurt en krimmetart (kremetart, cremortart: cremor tartari – stofnaam: gezuiverde wijnsteen, overwijnsteenzure potas (een verkoelend, zacht laxerend middel)).

8. Verder: kosewort [vleinaam], kersttaart, kickstart [trappen op pedaal], kwaart [kwart], kwikstaart [zangvogel] en kwapert (kwapoets, kwapits – alle drie niet meer in VD: ondeugende streek, snaak, kwajongen).
Zo-even heb ik zoiets nog gezien. Raar, dat ik bij paella [Spaans rijstgerecht] van bel paese [kaas] houd? Als je een Wii hebt, kun je wiiën en wiiitis krijgen … Als er een delphipanel is, kan er een delphionderzoek plaatsvinden (beide niet in wdb. – systematisch communicatieprotocol tussen onderzoekers en deelnemers). Op welke plaatsen is er sprake van een hallstattcultuur (niet in wdb. – Hallstatt, Opper-Oostenrijk met veel vondsten uit de ijzertijd)? Hij bestudeert thans het Protoaustronesisch [TH] en het Proto-Iraans [TH]. Hoe klinkt Nengels [niet in wdb., Dunglish]? Is Manhattan-New Yorks lastig te leren? Voorbeelden van talen zijn: antiek Grieks, ciceroniaans Latijn, hedendaags Nederlands, klassiek Hebreeuws, klassiek Latijn, klassiek Standaardarabisch, modern Grieks (maar: Nieuwgrieks), modern Hebreeuws (= Ivriet), modern Standaardarabisch, vulgair Latijn en zeventiende-eeuws Engels. Geef het verband aan tussen het adjectief elizabethaans, de sint-elizabethsletter en de Sint-Elizabethsvloed (1421) [Sint-Elizabeth, koningin Elizabeth I en II]. Die vond in de laatgotische periode plaats.

9. Hoe moet je 'Ministerie van Economische Zaken' (als instelling) volgens TH schrijven? Ze houden een enquête over Coca-Cola [bdr] en Pepsi Cola. Hij ervaart vaak déjà vu's. De een dronk een curaçaotje, de ander twee curaçaos. Dronken farao's al cacaos (TH)? Ik doe met nadruk een appel op jullie! Die mkb-ondernemer heeft alles op een verzamel-cd gezet. Welk soort onderwijs volgt een hobuer [BE: hoger onderwijs buiten de universiteit]? Kunnen we deze patiënt onthivven? Zij droeg een buitengewoon fraai saronkje [sarong]. Hoe breek je 'davvenen' af [tussen de v's]? Hadden ze in Kasjmir [stof: kasjmier] ook pasja's [titel voor de hoogste burgerlijke en militaire ambtenaren in het Ottomaanse Rijk] en kasba's (kashba's – vesting, ook: handelswijk)? Waar kennen we de tsietsiet [schouwdraden (gedenkkwasten), aan de vier hoeken van het gebedskleed (talliet)] van? De pastrami is een gerecht bestaande uit magere en zoutarme runderfilet. Doyens [oudste lid] en doyennes vind je binnen het corps diplomatique [CD]. Een doyenné du comice (niet: een Karmijn de Sonnaville = trouwens appel) is een geelbruine, zoete en sappige handpeer. Waar de cayennepaper vandaan komt (Cayenne = hoofdstad Frans-Guyana), werden misdadigers meestal in het bagno [gevangenis] gestopt.

10. Broyeren is brokken zeep tot vlokken walsen. Bruyère is roodachtig bruin hout. Geef mij maar een latte macchiato [laagjes opgeklopte melk met bijgeschonken koffie]. In de muziek betekent obliquus: met traps- of sprongsgewijze voortschrijding. Wist je dat Guelfen gewoon Welfen zijn (vergelijk: Ghibellijnen)? Zou er in Leiden nog een echte Kiek [Leidse fotograaf] te vinden zijn? Was jij echt nooit een ooitgebruiker? Toen het schip vlot getrokken was, konden de onderhandelingen tussen eigenaar en bank-verzekeraar ook weer vlot getrokken worden. Eekhoorns, die voedsel zoeken, zijn voedsel zoekend. Hij cryptte [versleutelen, coderen] de boodschap, daarna moest er gedecrypt [decoderen] worden. Hij leefde de die in diem [in diem, van dag tot dag, met de dag].