maandag 7 juni 2021

2255 Dictee donderdag 10-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (235) √ x

Dictee – dictees [2255]

Oefendictee 622 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (235)

1. Vervolg van 'ette': moquette (fluweelachtig trijp), nankinette (katoenen stof), orecchiette (pasta in de vorm van oorschelpjes), oubliëtte (kerker), paillette (zijden weefsel), paupiëtte (zoals een blinde vink), pochette (zakviooltje), raclette (Zwitsers gerecht), raquette (sneeuwschoen), reinette (renet), retourette (retourwinkel), salopette (tuinbroek), sanisette (openbaar toilet tegen muntbetaling), serinette (kanarieorgeltje), serviette (servet), slumberette (om te slapen in vliegtuigstoel), soubrette (hoofdrol operette), statuette (beeldje op voetstuk), suffragette (militante voorstandster vrouwenkiesrecht), vinaigrette (saus van azijn, olie en kruiden), trottinette (step), towelette (in eau de cologne gedrenkt tissuetje), tomette (terracottategel), tirette (ritssluiting), tartiflette (Frans eenpansgerecht), zoette (tegenover zoutte), nettiquette (gedragscode e-mail en internet) en minette (zeker ijzererts).

2. We kijken ook nog even naar 'et': zonet, zoutbriket, zinkosiet, zinkiet en zinkeniet, ziedendheet, zeoliet (een mineraal), zeikgriet, zeecadet, zangsextet, zakenjet, yperiet (ypriet), yoghurtdieet, xyloliet (versteend hout), xtc-tablet, xenoliet (in stollingsgesteente), widget (eenvoudige applicatie op pc), wicket (bij cricket), whippet (soort terriër), wysiwyg (what you see is what you get), WET of GMT (West-Europese tijd – Greenwich Mean Time), een weesgegroetje [keer bidden], Wall Street, Wagnerexegeet, vijfeurobiljet (5 eurobiljet, 5€-biljet, €5-biljet), videlicet [vdt.(te weten - t.w.), vermiculiet (lijkt op mica), vergeet-me-niet (ook: mij), ullmanniet (nikkelglans), tyfusgriet, tsietsiet (aan de vier hoeken van het joodse gebedskleed, talliet), truiken-roer-mij-niet (niet meer in VD – zelfde als 'kruidje'-roer-mij-niet), tov-biljet [BE: taxi, openbaar vervoer], tot-en-met [ook: tot en met = t.e.m. - t/m], trebuchet (hevelblijde), tjet [verf], time-to-market [introduceren product], thortveitiet [scandium bevattend mineraal], thé complet [met sandwiches, etc.], temet [demee: nu en dan, soms – temee = meteen, straks of zo-even], tektiet [glasachtige steen, meteoriet?], T-biljet [NL, belasting: teruggave], sursiet [heeft surseance aangevraagd], syeniet [gebruikt voor obelisken], sylvaniet [schrifterts], styliet [pilaarheilige], strijk-en-zet, steigervoet, steatiet (speksteen) en een soft target
[
niet-bewapend, niet-verdedigd militair doelwit].

3. Vervolg: si placet (a.u.b.), 't is sjalet gezet [op losse schroeven], een chalet, shungiet (gesteente), schinkenvet [ham], scheilvet [darmscheil], ryoliet (lipariet), roll-overkrediet [kan gewijzigd worden], de reactie van Pirquet (tuberculinereactie), quantum libet [q.l.(zoveel men verkiest), ken jij prerafaëlieten? [voor Italiaanse schilder Raphaël], poulet (kip, kuiken), poelet (soepvlees), pluk-ze-wet [criminelen], playing hard to get [moeilijk te veroveren, zich ongenaakbaar opstellend], piet-van-vliet [uit koekoeksfamilie], Zwarte Piet, zwartepieten, parochet (gordijn synagoge), paillet (clairet, lichtrode, droge wijn, clairette = wit), out of the pocket [niet afzonderlijk begroot of gespecificeerd], oöliet [eiersteen], oneet (niet meer in VD, wel: lidrus), ofiet (slangensteen), pecunia non olet (geld stinkt niet), no-budget [met zeer weinig geld gemaakt], njet [Russisch: niets daarvan!], nicodemiet [in geheim naar Reformatie, openlijk niet], niccoliet [kopernikkel], mis poes (net-niet), MX-raket [zekere intercontinentale raket: missile, experimental], millet (pluimgierst), mennoniet (menist), lyddiet (ontplofbaar, [foute] ezelsbrug: DDT), lydiet (kiezellei), luchthart(-treurniet) [lichthart, altijd zorgeloos] , low budget [minimale middelen, lage kosten], Lombard Street [plaats Engelse effectenbeurs], livre de chevet [lievelingsboek], lettre de cachet [verzegeld bevel tot gevangenneming], Leen- en Pachtwet [VS: verkopen oorlogsmateriaal WO II aan bondgenoten], kryoliet (ijssteen), kovet (goede naam), Knekelpiet [de dood], kasjroet [geheel van joodse spijswetten], karweivet [uit ingewanden], karet (rubber(boom)), Jom Haätsmaoet [uitroepen staat Israël] en
interim-kabinet.

4. En dan: huis-tuin-en-keukenverdriet (heel gewoon),
heen-en-terugbiljet, dubbele guillemets (<<, >>), ik ben gekke Gerrit niet (zei een gekke gerrit), exocetraket [zijderupsraket, doelzoekend met radar], eurovignet [= wegenbelasting betaald], de ellebooggroet bij een epidemie, ecrasiet (springstof), discreet [bescheiden], diskrediet [verdacht maken], cupriet (roodkopererts), croquet [spel], coup de fouet [zweepslag], corps de ballet [groepswerk, geen solo's], compliment à crochet [om er een terug te krijgen], calumet (vredespijp), briket (brandstof), briquet (aansteker), botryoliet (druivensteen), braggiet (platinamineraal), boeket (ruiker), bouquet (geur), bloedjeheet, blaaskwintet, biatleet, appelbeignet, beidelliet (een minerale klei), baillet (boomvalk), babyuitzet, bauxiet [mineraal], augiet (colofoniumsteen), asset (verworvenheid), aspirant-kornet [rang leger], asielwet, asielloket, arrêt (tegenaanval bij het schermen), argilliet (kleilei), archimandriet (opperabt in de Griekse kerk), de Arbowet [Arbobesluit, Arboraad] en de arboarts [rest kleine letter!], applet (klein computerprogramma om te downloaden, verkorting: app), antraciet, antiraketraket, het alefbeet [Hebreeuwse alfabet] en aeroliet (meteoorsteen).

5. We blijven het repeteren: epo is erytropoëtine. Pinyin is het transcriptiesysteem van Chinese karakters in het Latijnse schrift. Pip's [kennelijk initiaalwoord] zijn primi inter pares en pips [letterwoord] zijn persoonlijke internetpagina's. Krijg nou de pip [verwensing]! Piperade is een Baskisch gerecht. Een guldeling is een gouden pippeling [peppeling, handappel] of goudpippeling. Piqués [biljarten] zijn lakengevaarlijk. Een pireng is een soort van piranha. De
pirouette-uitvoering was matig. De piscicultuur is de visteelt. Die oefen je uit in een piscine [vijver daarvoor]. Een groene krul is (ook) een pissoir. Is pistoolschieten een olympische sport? Dit nieuwe project staat op een laag pitje. De pitsjaarsvlag [sein admiraal voor de kapiteins om aan boord te komen] werd gehesen. Een pitteleer is een rok [voor heren].

6. Pistou is basilicumsaus of -soep. De pleier [kansspel spelen] heeft gepleid en de pleiter gepleit. Pleiotropie is het verschijnsel dat een gen meer dan één kenmerk beïnvloedt. Dit is een pleisteren model (pleistermodel). Hij was ineens pleite [weg]. Moge het pleit [geschil] snel beslecht worden. Algemeen erkend is door VD en GB, dat 'hoeve' twee meervoudsvormen heeft: 'hoeven' en 'hoeves'. Dat in GB dan toch 'pachthoeve' alleen het meervoud 'pachthoeven' had!, kon! alleen het resultaat zijn van frequentieonderzoeken in het aan de NTU ter beschikking staande corpus (verzameling teksten, in het bijzonder voor linguïstisch onderzoek; meervoud: corpora of corpussen). Thans: twee meervoudsvormen in GB en VD – pachthoeven/s – 2020 oké dus.! De zonnevlek is de zenuwknoop achter de maag (plexus solaris). De Plejaden vormen het Zevengesternte. Ze kregen een pleten [van pleet = met laagje edelmetaal] bestekset cadeau. Plattekaas is wrongel (kwark). Ken jij plebanen-dekens [+]? Wat heeft een plasdankje [Frans: plaire, behagen] met de wc te maken? Niets, koel bedankje i.p.v. beloning]. GB, wat is een 'plane'? Een vliegtuig? Ja, VD: SR.

7. Boeren kennen het plantwijdtebegrip. Hij drinkt uit een plastieken beker. Die is van plastic. Geologen kennen de platentektoniek. Zij is hoogleraar plantenziektekunde. Je kunt gas geven en zelfs wel plankgas geven. Mijn kinderen zitten op een freinetschool [ee èh(t)]. In Aladin en de wonderlamp komen djinns [geesten] voor. Het was loense sjoefe [meineed], dat dit geen loens poen [vals geld] was. Ad incitas redactus [in het nauw gedreven], maakt een kat rare (bokken)sprongen. Poehpoeh, was me dat werken! Een poinsettia is een kerstster. Een polak (polk) is een Poolse Jood, een pollak een vis. Hoogopgeleide vrouwen in de Randstad spreken Poldernederlands. Hij vertrok van poleposition [eerste startpositie]. Ik heb nog een politbureaulid [leidend orgaan in communistische landen] gekend. Waar zijn die geplote [ploten = bloten = van wol ontdoen] schapenvellen? Ik ben dat gepluimstrijk [vleien, kruipen] zat. Is plukharen elkaar in de haren vliegen? Ja, ongeveer. Zou een kunstmatige pneumothorax [klaplong] hier helpen? Hij zou aan die waarschuwing zijn pollevieën (pollevijen) vegen [aan zijn laars lappen].

8. Hoe staat het met je polsblessurebehandeling [n/s]? Een polster is een penterschouw [klein platboomd vaartuig]. Pcb is polychloorbifenyl. Een polyhistor beheerst de geschiedenis en de letterkunde. Die gebeurtenis is polyinterpretabel. Met pvc wordt polyvinylchloride aangeduid. Tempex is geëxpandeerd polystyreen. Pomerol is gecorseerde bordeauxwijn uit de gelijknamige plaats. Pomologie is vruchtenkunde. Pompaf(!) is doodop. Een sjako is een militair hoofddeksel. Hoeveel pond sterling gaat dat kosten? Een dancing queen is een meisje met veel ritmegevoel dat mooi kan dansen, met name swingen. Een dragqueen is een opzichtig uitgedoste mannelijke travestiet. De naam van het Engelse volkslied is God save the Queen thans: King. Als je naar '*queen*' zoekt, vind je (ook) de samenkoppeling 'postcheque-en-girodienst'. Elke stijl heeft zijn eigen koningin, zoals de queen of jazz. Een variant van de late barok is de Queen Annestijl.

9. De queen-mum is bij het Britse koningshuis de koningin-moeder. Een Queenslander komt overduidelijk uit Queensland. De regels van de markies van Queensberry zijn de bij het boksen geldende regels ter bevordering van de sportiviteit. De Kanakenjagers haalden voor de suikerplantages in Queensland (Australië) slaven van de Polynesische eilanden. Een kween is een lastige, altijd klagende en morrende vrouw. Een queenie is een lage schoen met puntneus. Een doyenné du comice is een geelbruine, zoete en sappige handpeer. Een selectie uit '*mc*': a.m.c. (a mundo condito, vanaf de schepping der wereld), AMC (Academisch Medisch Centrum, UvA), cmc (critical micelle concentration, kritische micelconcentratie), CMC (carboxymethylcellulose), gsm-cel [gebied van gsm-netwerk], LUMC (Leids Universitair Medisch Centrum), m.c. (mio conto, op mijn rekening), mcb (monetair compenserende bedragen), mcbaan [hamburgerbaan] en mcjob [van: McDonald’s].

10. Verder: (27)MC-band, mcdonaldisering, mcg's (meervoudig complex gehandicapten), pmc (product-marktcombinatie), PMC (Provinciaal Militair Commando), RMC (Regionaal Militair Commando), R.M.C. (Reverendi ministerii candidatus, kandidaat tot het eerwaardig leraarsambt, aspirant-dominee), romcom (romantische comedy), Simchat Thora (joods: Vreugde der Wet), umc (universitair medisch centrum, zoals UMC Groningen), VUMC (Vrije Universiteit Medisch Centrum, ook: VU-ziekenhuis) en YMCA (Young Men's Christian Association).

 

 


zondag 6 juni 2021

2254 Dictee woensdag 09-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (234) √ x

Dictee – dictees [2254]

Oefendictee 623 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (234)

1. Hij was een popehater [n/s], maar wel een rasechte popi popiejopieaanhanger. Dat is geen porem [gezicht]. Dat is quenastporfier [granietsoort] en geen diabaas (doleriet – basaltgesteente). Een pornoster in een paternoster(lift)? Hij zit in de portakabin [merk, GB en VD]. Hij is een kei in portretschilderen. Dat is een uitdagendeposeverbeelding [n/s]. Hij is op-en-top een positivo. Ze zijn al 25 jaar postbode-echtpaar [n/s]. Stuur maar poste restante. Een postrekening is geen Postbankrekening. Postpositie: baan bij de post? Is het woord 'pot' mannelijk of vrouwelijk [m., ook een lesbienne! in VD – 2021 OK: v., GB heeft v.]: potteuze [lesbische] gedachtesprong [n/s]? De tram, was dat de premetro? Prediken lijkt me geen prediceren [voorspellen, waarzeggen]. De preëminente [boven andere(n) voortreffelijk] theoloog genoot van zijn pre-emeritaat. Ken je het woord 'preëmptief' [preventief]? Hij zal wel weer veel praats hebben. Een practical-joker maakt practical jokes. Hij prakkiseert (ook: prakkeseert) me te veel [wel alleen: afprakkeseren]. Is een powisi (GB) een gewone, zwarte of gekuifde hokko (Crax alector)? Ja. Zie ook: powies en pauwies in VD [2018: niet meer]! Dat lijkt wel een potemkinfaçade [schijn]. Een potlatch is een indiaans feest [bijdragen naar vermogen]. Wat is een potmeter [potentiometer: spanningsdeler of potentiaalverschillenmeter]? Zij potloodden [geslachtsgemeenschap hebben] toen.

2. Een graue Eminenz is een éminence grise [grijze eminentie]. We hebben een nieuwe Koning (in staatsrechtelijke zin met een hoofdletter), koning Willem-Alexander (vergelijk ook: de Koning met deszelfs gevolg). En dus voortaan een Koningsdag i.p.v. een Koninginnedag. Ik heb eens even gezocht in VD op '*koning*': bergkoning, boeienkoning [zich bevrijden van boeien], boonkoning (op het driekoningenfeest, de koningendag, Driekoningen – daarbij ook: dertienavondkoning), Burgerkoning (bijnaam van koning Louis-Philippe van Frankrijk), bijenkoningin, Christus-Koning (rooms-katholiek feest op de laatste zondag van het kerkelijk jaar), commissaris der (van de) Koning(in) [CdK, CvdK, CvK), eenoog (koning der blinden), elfenkoning (Oberon), haringkoning (zonnevis, petrusvis), hemelkoningin (Juno, (de maagd) Maria), jazzkoning, de Koning der Joden (INRI, Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum, Jezus van Nazareth), de Koning der hemelen (God), en Koning Voetbal.

3. Verder: de Koning der koningen (Christus), de koning der hel (Lucifer), Koning Alcohol, Koning Winter, de koning van Rome (een grote meikever, naast die echte eerste: Romulus), koningin van de nacht (een grote nachtcactus), de koningin der aarde (de pers), de koningin van de Maas (Rotterdam), de koningin der steden (Parijs), koninginnenkroon, koningin-regentes, koning-keizer, koningspython,
Koning-Stadhouder [VD: Prins Willem III, GB algemeen: koning-stadhouder of stadhouder-koning], de Lamme Koning (Lodewijk Napoleon), meikoning(in) op het meifeest, Och was koning van Bazan, rooms-koning, rotswinterkoning, septemberkoning (soort van vetkruid), Sneeuwkoning (VD: nog s – nu, 2018: hoofdletter! – 2020 OK!) of Winterkoning (Frederik V van de Palts, die na zijn nederlaag op de Witte Berg bij Praag in de sneeuw naar Nederland vluchtte), Soldatenkoning (bijnaam van Frederik Willem I), zevenstuiverskoning (arme souteneur) en de alom bekende Zonnekoning (Lodewijk XIV).

4. Een premonstratenzer [znw.] is een premonstratenzer [bnw.] monnik [ook wel: aaneen]. De kroon heeft bepaalde prerogatieven [voorrecht]. GB, wat is een preparé (zie ook alinea 5!)? Een prequel [wat voorafging] gaat aan een sequel [vervolg] vooraf. Dat ligt onder die presse-papier [papierdrukker]. De presides (presessen) van de diverse studentencorpora kwamen bijeen. De presentatieruimteverdeling [n/s] verloopt goed. Dat is een pressante [dringend, spoedeisend] kwestie. Het Nederlands heeft geen specifieke aoristus [zekere werkwoordsvorm die die de handeling voorstelt als plaatshebbend in het verleden, maar zonder gedachte aan voltooiing of voortduring]. Deze pretoriaanse [pretoriaan: lijfwacht Romeinse keizers] lijfwacht komt niet uit Pretoria. Is het priapisme een bepaalde sekte? Nee, aanhoudende hinderlijke erectie. Hoeveel priesterstudenten(!) zijn daar? Ze gingen prijsschieten, naar een prijs schieten. Dat koop je voor een prikkie. Prima facie [op het eerste gezicht] was de prima de luxe [zeer lux, goed] prima donna [eerste zangeres van een opera, favoriete] een prima [uitstekende] prima ballerina [eerste danseres van een ballet]. Zijn stem heeft primauteit [oo] [doorslaggevend belang], is doorslaggevend. Is dit een reine prime [prie-muh] [c-c, afstand van nul tonen] of een overmatige prime [afstand c-cis]? Primer [aaj] is grondverf. Het prinsbisdom is het gebied van een prins-bisschop. Op Prinsjesdag leest de Koning ieder jaar weer de troonrede voor.

5. Het privatiseringsrondeoverleg [n/s] verliep stroef. Ontbolsteren is een privatief werkwoord: het drukt een beroving uit. Lisp is List Processing, een programmeertaal, EDP is electronic data processing. Dat schrijf ik altijd fout: procrustesbed (Op een procrustesbed kom je altijd tot rust(en), moet je maar denken!). Het woord 'procope' heeft drie meervoudsvormen (GB, VD), die je verschillend uitspreekt [n, s, ‘s]. De productiefase-indeling is nog niet rond. Wat is een pro-Deaan [wordt bijgestaan door een pro-Deoadvocaat]? De
productiemethode-evaluatie [n/s] is nu voltooid. Wat is proeflezen [drukproeven]? Filet americain noemen onze Vlaamse broeders preparé. Waarom heeft landbouwmachinefabrikant [mv. s] John Deere een hert in zijn logo? Antwoord: het Engelse 'deer' is hert.

6. Wat vind je van Berliozs (Berlioz') [uitspraak enkelvoud oo resp. oos, uitspraak mv. beide: oos] oeuvre? Zou ik je mobielnummer (mobiel nummer) mogen hebben? Zij zijn van de heuvel af geroetsjt (afgeroetsjt). De schilder in Ollie B. Bommel, Terpen Tijn, had van dat heel fijne fustein (bombazijn – thans van katoen) een prachtig doek gemaakt. De commissaris van de Koning heet in Limburg nog steeds gouverneur. Profanatie is heiligschennis. Zij is een geprofeste zuster [kloostergeloften afgelegd]. Een profiler maakt daderprofielen van met name seriecriminelen. Het progesteron [voorbereiding ontvangst eicel] is een zeker hormoon behorend tot de klasse van de steroïden. Zou GB met een progressist een aanhanger van de vooruitgang bedoelen, net als VD? Ja. Leg het verschil uit tussen een pro- [meestal eencellig micro-organisme zonder celkern en organellen] en een eukaryoot [biologie: uit een of meer cellen bestaand organisme waarvan de celkern van het cytoplasma is gescheiden]. Inleidende opmerkingen zijn prolegomena. Bij 'morgen denk ik naar Amsterdam te gaan' is er sprake van prolepsis [woord of zinsdeel te vroeg plaatsen]. Een taser is een stroomstootwapen. Een teasercampagne werkt met lokkertjes. Deze post is p.m., pro memorie, het is een pro-memoriepost, een
p.m.-post.

7. De man is promiscue, hij is een promiscue vent [altijd e], hij lijdt aan promiscuïteit [kuu-wie - volledig vrij seksueel verkeer]. Een glas pinot grigio [It.] is een glas pinot gris. Een pineautje [oo] [drank – pinot: meestal wijnstok] is overigens een likeurwijntje uit de Charente, gemaakt op basis van cognac. Beid [archaïsch: + t] uw tijd, want die tijd schrijdt voort en verglijdt. Dertienenhalf [uhn] plus achttienenhalf [uhn] maakt tweeëndertig [uhn]. De SOV-volgorde slaat in sommige talen op subject-object-verbum [onderwerp, (lijdend) voorwerp, werkwoord]. Met soevereine minachting toonde hij de beginnende collectioneur zijn sovereignsverzameling [munt, ook: soeverein]. Soevereinen is overigens sofreinen [schroefgaten schuin opboren t.b.v. de kop] en sovereign wealth funds zijn staatsinvesteringsfondsen. Wij hebben een promootje [promo(tie)] op Omroep Zeeland. De SoW-kerken zijn [waren] de Samen-op-Wegkerken. GB kent het woord ‘promilitair’? Rara. Couplet 6 van het Wilhelmus begint met "Mijn schild ende betrouwen, zijt Gij, o God, mijn Heer".

8. Ze was tot schreiens toe aangedaan en bewogen. Ik hoop toch niet dat dit ein Ende mit Schrecken [met verschrikking] zal krijgen. Ik laat jullie dit zien ter lering ende vermaak. Hij is praeter propter [om ende bij, min of meer] zo'n beetje geschift. Stuitend, zijn grappenmakerij und kein Ende (tot vervelens toe). Morgen komt ons ouwegetrouwenclubje weer bijeen. Na de eerste paring is een vrouwelijk hert meteen ouddier. Speelt zij al lang mondharmonica? Dat ongeluk is nu om ende bij vijf jaar geleden. Een limerick heeft vijf regels met rijmschema aabba. Het metrum is vastgelegd: eerst twee drievoetige amfibrachen
(
kort-lang-kort), daarna twee regels met elk een amfibrachys en een jambe (kort-lang) en ten slotte weer een drievoetige amfibrachys. De inhoud kan dubbelzinnig of grof zijn en de laatste regel is een soort pointe of uitsmijter. Voorbeeld van een limerick hierna. / Een kanjer in spellen bedreven, / trok op naar, dat dacht hij zo-even, / een kroeg vol vertier. / Hij zit nu dus hier. / De Tol *: daar is veel te beleven /. * t.g.v. Eede, Zeeland, grens België – bij het Nederlandse Aardenburg en Heille en het Belgische Middelburg, jaarlijks dictee.

9. Dat was een close call [Engels: op het nippertje], op het kantje af, kantje boord. In Breskens heb je een grillrestaurant La Casa. Daar hebben ze huisgemaakte, eigengemaakte, pizza's, döner kebabs [aan een verticaal draaiende spies geroosterd] en grillgerechten. Andere woordenboekfähige producten van deze pizzeria zijn: koffie verkeerd [warme melk met scheutje koffie], cappuccino [met bruisende melk en cacaopoeder] , decafé (deca, decaf, decafeïne), espresso (bereid door een barista), café crème [lijkt op espresso], (latte) macchiato, ristretto [sterke espresso], spa (blauw, rood, groen, bruis, een spaatje), yoghurtdranken, icetea, bitter lemon, cola light, rum-cola, cola-pils, cola-tic, een Hoegaarden, een Heineken, een Jupiler, kir [aperitief], kir royal [champagne i.p.v. witte wijn], martini, campari, amaretto (amandellikeur), blackjack (met cointreau, etc.), Grand Marnier (hoofdletters – merk), dame blanche, kindercoupe (niet van koningskinderen! – die plegen een coup), peperoni [peper, pepperoni = saus], pizza mozzarella speciaal, pizza hawaï, pizza gorgonzola, pizza cambozola, calzones (ook: calzone's), tagliatelle [lintvormige pasta] bolognese, lasagne [zekere pasta] bolognese, vissticks, kipfilet champignonsaus, kalfsbrochette, mixed grill, köfte [Turks gerecht] en fetakaas.

10. Chillaxen staat voor chillen en relaxen. Onderscheid wel propyleen (propeen: de onverzadigde koolwaterstof C3H6, bestanddeel van kraakgassen) en propyleeën (propyleum: monumentaal portaal van Griekse tempels en paleizen, soms met gevel en colonnade). Wordt de syllepsis [Dikke Dinges was gestorven in zijn Heer en lits-jumeaux] veel gebruikt? Je zal maar een proscriptie (vogelvrijverklaring) aan je broek hebben. Zij baden pro salute animae (voor het zielenheil). Bij proscenium moet je aan scène denken, bij een prosector aan sectie. Prostaglandine is een bloeddrukverlagend middel.

 

 


2253 Dictee dinsdag 08-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (233) √ x

Dictee – dictees [2253]

Oefendictee 624 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (233)

1. Proteïnurie is de aanwezigheid van een abnormaal grote hoeveelheid eiwit in de urine. Prothesemakers [n/s] doen nuttig werk. Hun provenbetaling [jaarlijkse toelage] liet op zich wachten. Het provinciale grondgebied heeft een provinciaals karakter. 'Proxima recta' is mijn devies: de naaste weg is de kortste. Koop je kleren prudens futura [rekening houdend met] de groei. De prud'homme [vertrouwensman] gaf een prudent [verstandig] advies. De pruimen van de pruimelaar leverden prima pruimenmoes. Prunussen zijn Japanse kersen. Ik moet nog een PS aan mijn brief toevoegen. Psalmodieën [zeker r.-k. gezang] worden gepsalmodieerd [zingen in koor en tegenkoor]. Psittacosis is een dodelijke papegaaienziekte. Een psychofarmacon is een medicament waarmee zielsziekten behandeld worden. Een P-trein is in België een extra ingezette piekuurtrein. Een psychothriller [psaaj-koo] draait om de psyche [innerlijk, binnenste]. Pst! Zou hij ons kunnen horen? Met een psychrometer meet je de relatieve vochtigheid van de lucht. De pubis is de schaamheuvel.

2. Wat weet je van de psychotrope [wijzigingen teweegbrengend in de gemoedstoestand of in de geestelijke functies] werking van mescaline [komt uit peyote, lijkt op lsdlysergsäurediäthylamid]? De puberteit treedt op in de pubertijd. Hij is publiciteitschef bij Shell. Met enige pudeur [schroom] vraag ik je dat. Bij de Pueblo-indianen heerst een pueblocultuur, ze wonen in pueblo's [dorp, nederzetting]. Hij vertoont pueriel [kinderlijk] gedrag. Bewaar dat peridotje [geelgroene, doorzichtige soort olivien = chrysoliet] maar goed. Na die misverstanden was het puinruimen geblazen. De puissant [zeer] rijke jockey won de puissance [verzwaard parcours na gelijk eindigen op concours hippique]. 'Pullover' wordt vaak afgekort tot 'pull' of 'pulli'. In een pullman [van alle gemakken voorzien spoorrijtuig] reis je gerief(e)lijk. Droeg ze pumps [zekere schoen]? En nu is het (punt) uit, basta, punctum! Bij het interpungeren moet je rekening houden met de interpunctie [leestekens]. Het op punt stellen, de oppuntstelling, is een gallicisme, vergelijkbaar met mise au point. Wie draait er weer voor op? Het misera contribuens plebs [het arme, belasting betalende volk] natuurlijk! Toen de toren instortte, was het puinruimen en zo. Ik vind GB's 'puntloos' [zonder punt, zonder punten?] sympathieker dan VD's 'punteloos' [ook dat in GB]. Schneiders python, wat is dat nou weer? Een netpython!

3. De purpura [kleine, puntvormige bloeduitstortingen in huid of slijmvliezen] is een medische aandoening. Putten [bij golf] doe je via een putt. Een pylon [kegel op de rijweg] is veel jonger dan een pyloon [poortgebouw van Egyptische tempels]. Pyridine [zekere verbinding in teer] is iets geheel anders dan pyridoxine [vitamine B6 – GB – adermine]. Dit is een pyroclastisch [door een vulkaan uitgeworpen] gesteente. Het pyrronisme is zo genoemd naar Pyrrho [voor de waarheid: twijfel aan alles]. Dat is zijn derde pyrrusoverwinning [schijnsucces] al, dat kan zo niet voortduren. Zou het pythisch orakel [van Delphi] de Pythische Spelen [om de 4 jaar in Delphi] voorzien hebben? Quoad sacra [wat de geestelijke zaken betreft] zat het wel goed. De Quirieten [Romeinse burgers bij toespreken volksvergadering] woonden bij het Quirinaal [1 van de 7 heuvels van Rome]. Het was een overwinning quorum pars magna fui [waarin ik een groot aandeel heb gehad]. Hij speelde een quodlibet, een potpourri, van bekende melodietjes. Dit ondraaglijke lijden, quousque tandem [hoelang nog]? Zullen we dat à trois [met z'n drietjes] oplossen? Feitelijk zit hij al in het atrium mortis [voorportaal van de dood]. De winnaars worden at random [willekeurig] bepaald. Met die radio-ontvanger luisterden ze naar Radio Oranje [WO II]. Een radioster [radiobron] kan ook een populaire fluim zijn. Het meervoud van radius is radii, dat van radix radices. Kun je op een rafter [rachel] echt goed raften?

4. Rai is oorspronkelijk Algerijnse bedoeïenenmuziek waarin de liefde wordt bezongen. Een raio is in Nederland een rechterlijk ambtenaar in opleiding. Raki is Turkse brandewijn [en een rakhi een katoenen armband]. Raku [Japans aardewerk] wordt gebakken voor de theeceremonie. Een ram is een beest, de Ram een sterrenbeeld en een RAM een random access memory. Ramboetans zijn zekere vruchten. Ramin is vrij hard en sterk hout, strogeel van kleur. België en Nederland hebben een Raad van State. De rabbinica is de bestudering van het rabbijnse jodendom. Hij vertoont rachitische [rachitis = Engelse ziekte, kromgroeien] verschijnselen. Heb rachmones [medelijden] met mij! Racketeers [afperser] zijn geen leuke jongens. Bij het racletten [zelf kaas smelten aan tafel] heb je een raclettestel [s] nodig. Bedoelde je een pangeran(g) adipati [troonopvolger in vorstenlanden], een raden adipati [rijksbestuurder dito] of gewoon de raden-ajoe [echtgenote van een regent]? Een radiësthesist is een wichelroedeloper. Radicchio is rode sla (roodloof). Radikalinski's (pseudo-Russische schertsnaam) zijn nogal radicale actievoerders.

5. In Breskens is er een ratingbureau voor dictees. Kijk jij naar die ranzige tv-programma's? Een groep rappers wordt met rapcrew aangeduid. Snuif zachtjes, 't is rapé [snuiftabak]. Met een rapier [lange, puntige degen] kun je houwen. Die rapsodengroep draagt eigen rapsodieën (rapsodies) voor. En op verzoek volgde nog rapsodomantie [waarzeggerij op grond van een opgeslagen vers]. Zijn rapunzelklokjes eetbaar? Plant: ja! Een raptor, largitor [tegelijk gierig en verkwistend]: dat is toch je reinste contradictio in terminis [tegenstrijdigheid in de gebruikte woorden]? Hoe maak je een verouderde rarefactie [gasverdunning door verwarmen of pompen]? Bij raspen ontstaat raspsel. Een rara avis is een witte raaf. Een raquette is een sneeuwschoen. Rarara, wie heeft die bal, die mooie bal van goud? Een kuise vrouw: rara avis in terris nigroque simillima cygno [een kuise vrouw, letterlijk een zeldzame vogel op aarde, het meest lijkend op een zwarte zwaan].

6. Een raseteur is een stierenvechter. Ras el hanout is een kruidenmengsel van onder andere kardemom, gember, kaneel, zwarte peper en kruidnagel, gebruikt bij de bereiding van couscous. Rastafari's (GB) zijn aanhangers van de rasta (iets met Haile Selassie). Ratafia kun je drinken, de ratanhiawortel is een geneesmiddel. De hele rataplan (ratatouille, ratjetoe, VD ook: ratatoelje) kan me gestolen worden. Zij was een ratee [mislukkelinge] pur sang, haar vader was trouwens een raté. Ratilappen (ratiné lappen) zijn van ratiné [zeker dubbelweefsel] vervaardigd. Wat moet je in vredesnaam met rauhfaser [structuurbehang] bij het spachtelputzen [wanden pleisteren]? Een rawah is in Indië een moeras, een sawa een rijstveld. Tussen het rayon- [kunstzijde] en rayégaren [strepen in lengterichting] vond hij een rawlplug [voor een schroef]. Bij een inval treedt de ME nogal
razzia-achtig op. Dit pruldicht een readymade [zonder bewerking tot kunstwerk verheven] noemen? Zou hij wel voldoende realiteitszin hebben? Houden realo's [bedrijft realpolitik – tgov. fundi] van reallifesoaps? Zelden moet je tegenwoordig een pc nog rebooten.

7. Maar hij rebootte de computer wel, toen het nodig was. Waar is ons rechaudje [tafelkomfoor]? Heft een re- een decentralisatie op? Kun je rebetika [melancholieke Griekse volksmuziek] spelen op een rebec, een middeleeuws strijkinstrument? GB, is recappen een als computerbestand opgeslagen tv-beeld opnieuw bewerken? Het betreft een realtimeonderzoek. Jullie gaan rechtdoor en wij linksaf. Zij zijn rechtdoorzee, gaan altijd recht door zee. Leg uit het (voormalige) verschil tussen knots-boem, pats-boem en rats-boem. Ga rechtaan naar huis. Dat doet recht aan alle geuite verlangens. Bij rechterlijke uitspraak is dit mijn rechtelijk bezit. Ben je bij rechtersrecht niet aan de goden overgeleverd? Dat moet je doen, wil je recht houden op een uitkering. Je moet je glas wel rechthouden (GB). Die staaf is krom: je moet hem nog rechtmaken. Ze woont hier rechtover. Een toren mag alleen recht over het schaakbord verplaatst worden, maar niet diagonaal.

8. Een rechtszaak hoort in een rechtszaal thuis. Je kunt door koop of erfenis rechtverkrijgende worden. Ga eens rechtzitten (GB). Na een upswing [golf: opzwaai; ook: opleving] of relance (opleving, let op, niet: freelance!) komt er vaak een rechute [terugval]. Een kwart en vier zijn reciproque getallen. Een recidief duidt op ziekte, een recidive op een misdrijf. Wat recommandabel is, moet je recommanderen. Hij is reconvalescent [herstellend]. De rector magnificus himself besliste dat. Wat zijn recueils militaires [verzameling besluiten, wetten, etc.]? Een spierinkje uitgooien om een kabeljauw te vangen: reculer pour mieux sauter, een klein voordeel opgeven om later een groter te kunnen krijgen. Zij recycleden vroeger het glas (dat is recyclebaar, recycleerbaar) toch? Dit schip heeft al heel wat redenbezoeken achter zich. Hij reedde [ww. reden] heel wat schepen. Er is gerede twijfel. De rederijker was rederijk [+ s] [woordenrijk], als hij dronken was. Een redhibitoire rechtsvordering betreft de redhibitie [koopvernietiging]. Opa leed aan redire ad nuces, kinds worden. Een redingote (Engels: riding coat, rijjas) is een geklede jas met twee rijen knopen. Een renegaat is afvallig.

9. De reeë [klaar, gereed] onderdelen mag je daar neerleggen. De referee spande een référé [NL: kort geding, BE: kortgeding] aan tegen de voetbalbond. Zij was een Iraanse refugiee en hij een Irakese refugié. De nieuwe koning Willem-Alexander deed weinig met de regalia (regaliën – kroon, scepter, etc.). Hij heeft heel wat getandenknarst(!). Regresrecht is verhaalrecht. Wil je een reine-claude of een reinette (renet)? Beleven we nog dat hij gaat rekeningrijden? 'Nooit ofte nimmer' is een relict uit het verleden. Een remedial teacher houdt zich met remedial teaching [aan achteropgeraakte leerlingen] bezig. Een remittent is iemand die geld overmaakt. Een
remise-eindspel leidt vaak tot een remisevoorstel. Remblai [op te werpen grond] en déblai [uit te graven] zijn antoniemen. De remotesensingtechniek werkt met remote sensing [aardoppervlak bestuderen vanuit satelliet of vliegtuig]. Een vliegtuig kan beter niet in een remous [ruh-moe – stoten of schokken door luchtinstabiliteit] geraken. Een remplaçant remplaceert [vervangt]. Remunereren is belonen, renumereren is terugbetalen. Hij is renaissancist. Het renbodeberoep [n/s] was zwaar.

10. Wat zouden renen [grens tussen akkers of percelen] zijn? De renminbi (yuan) is de Chinese munt. Par renommée [bij geruchte] hoorde ik dat hij een prima renommee [goede naam] heeft. Wie heeft de reometer [fluviometer, stroomsnelheid rivieren] uitgevonden? Dit is een res decisa, een twijfelachtige zaak. Residuen [rest] kom je veel in de chemie tegen. Dicteefans, let op: requiemmis en requisitoir [GB nu ook: rekwisitoor]. O ja, en R.I.P.: requiesca(n)t in pace (ook: rest in peace). De reserve-eenheid [mv. s] werd opgeroepen. Bespreek de re- [ontslagneming] en de consignatie [bewaargeving gelden]. Resorberen is een kwestie van resorptie [opneming in de lichaamsvochten]. We kregen weinig respons (response – ie). Resources: productiemiddelen, ressources: mogelijkheden, capaciteiten.

 

 

 


vrijdag 4 juni 2021

2252 Dictee maandag 07-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (232) √ x

Dictee – dictees [2252]

Oefendictee 625 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (232)

1. Is er een nuanceverschil [n/s] tussen resumé en resumptie? Niet echt. Retabels [achterwand, eventueel met predella = optrede van het altaar] vind je achter een altaar. Resurrectie is opstanding uit de dood. Een retailbank [particulieren, kleine bedrijven] heeft meestal geen multinationals als klant. Dat vraagt om nadere uitleg: het reticulaire stelsel of reticulo-endotheliaal systeem [zeker weefsel in de milt]. Reticules zijn afsluitbare handtassen. Reüsseren [slagen] leidt tot réussite(s) [succes]. Van Dale heeft voor retraite [terugtocht, teruggetrokken leven] ook nog ritraite en ritratta. Nee, die zijn beide een herwissel. Is retortenkool eetbaar? Nee, chemisch product! In de revanchematch revancheerde hij zich. Het Reveil en de Reformatie zijn heel specifieke godsdienstige stromingen. De reveille [sein om soldaten te wekken] wordt geblazen. Revindicatie is terugvordering van eigendom. Een volmacht kun je revoceren [herroepen, intrekken – niet: revoqueren, wel: evoceren = evoqueren = voor de geest roepen, oproepen]. Mijn ellende revisited [opnieuw in de aandacht]. Reykjavik ligt op IJsland. Een revolte [n/s[opstand] is vaak revoltant [weerzinwekkend]. Ik moest toen naar het Riagg-centrum, gevestigd in een rez-de-chaussee [benedenwoning]. Een rhinestone is een rijnsteen (en geen reinsteen = grenssteen). Die ridderzatentocht was zeer geslaagd. Vindt men die rieten stoelen echt mooi? Hij zal schadeloosgesteld worden.

2. De rigor mortis, de lijkverstijving, is al ingetreden. No pun intended: de woordspeling is toevallig. De duglérésaus is alleen op internet te vinden. Welnee, 2025: GB en VD! Een rijer is een opname met rijdende camera (en een reier een uithaler: iets met zijlijken). Rijhoogtenegering [n/s] kan desastreus verlopen. Geef mij maar rioja en anders rijnwijn. Deze rijksbijdrageregeling [n/s] moet op de schop. Het rijkswegennet wordt van rijkswege onderhouden. Molenaars kennen de rijn [molenijzer], binnenschippers de Rijn. Is die rijswaard [buitendijkse grond] een reis waard? Het kind was beverig, ril, als een hert. Zie die rilde [rild = slank] korenstengels. Er werden rillettes, pasteitjes, geserveerd. Zijden rips is ribbetjesgoed [ribstof, rips]. Rinks zijn rolschaatsbanen. Rinket: klein deurtje in een grote deur (klinket). Bij het ringrijden [ringsteken] maak je niet per se een rondje. Riposten [nastoot, tegenstoot] zie je bij het schermen. Rire entre cuir et chair is in zijn vuistje lachen. Wat weet je van de oud-Ripuarische geschiedenis? Ripuariërs: Franken aan de middenloop [die term ook bij distillaat = destillaat; voorloop, naloop] van de Rijn. Gaat hij schampavie spelen [geruisloos verdwijnen]?

3. Bij de ripieno staat het volle orkest tegenover de solopartijen. Een lucretia is een kuise vrouw. Hij liet een sardonische [boosaardig spottend, grijnzend] lach zien. Aandoenlijke piëta [voorstelling van Maria met het lichaam van de zojuist gestorven Jezus op haar schoot], toch? Het rissglaciaal [tijdperk] is genoemd naar de rivier de Riss. Hij heeft een sterk ontwikkeld ritebesef [n/s[ritus, ritueel gebruik]. Hij heeft een perfect ritmegevoel [n/s]. Een rizofoor is een luchtwortelboom. Je moet de hele RNA-moleculeketen [n/s] bekijken. Hoeveel Qatarese riyal - 2025 VD - [QAR] is een riyal uit Saoedi-Arabië (Saudi-Arabië – SAR) waard? Het RIZIV-bestuur is afgetreden. Wat is een robijnlaser [stralen gaan door een robijn]? Toelichting: zeker geen krantenlezer! Bespreek de relatie tussen rocaille [grotwerk schelpen, etc.] en rococo [periode, waarin]. Het huis was gebouwd in rococostijl. De rockabilly is een mengvorm van rock en country-and-westernmuziek
[country-and-western]. Wie brengt hem de coup de grâce [genadeslag of -klap] toe? Roedelopen [n/s] is pendelen met een wichelroede. We houden een Sardijnse vakantie [op Sardinië] en dan eten we altijd sardijnen [verse sprot, de gerookte heet sprot – haringachtig visje; we zijn dus geen kannibalen (kleine s!)...]. Leg het verschil uit: rodeloop [dysenterie] en rodekoorts [= roodvonk]. Is de
schade-expert al geweest?

4. Neem maar een rohypnolletje [vergeetpil, rooie knol]. Met een rollerball [rollerpen] kun je schrijven. Die rolladeaanbieding [n/s] is heel concurrerend. Daar zou je een rolling [rolberoerte] van krijgen. Slaat 'romanesk' op Rome of op een roman? Geen van beide: avontuurlijk! En geldt dat dan ook voor de romanistiek [taal en lit(t)eratuur - doe in dictee 1 t! - Romaanse volken]? Het lettertype romein wordt ook wel met romeinletter aangeduid. De koers [wielrennen] speelde zich rommendom (rommentom) Hasselt af. Wat moet ik nou toch met een römertopf [stoofpot met poriën = zonder vet]? Romusha's zijn Indonesische dwangarbeiders. Hij verbeterde zijn rondetijd [n/s]. Hij sprong als een gek in de rondte. Een ronggeng is een inheems dansmeisje in Indië. De röntgen is een internationale eenheid van dosis straling (stralingsdosis). Een ronzebons is een kinderpartijtje. Ziedaar: de rood- [gietwaren vervaardigen uit roodachtig messing of tombak] en loodgieter. Op rood- [edelwild: herten reeën] en zwartwild [everzwijnen] kun je jagen. Ze droeg een roodzijden hempje [= hemdje, vgl.
hempje-licht-op; drank
]. Vlamingen gebruiken roofing [NL: asfaltpapier, dakleer] als dakbedekking. Engelse soldaten: rooineks [roodneks, Boerenoorlog]. Op de Nederlandse Benedenwindse Eilanden kennen ze de rooi [droog rivierdal dat na zware regenval enig water bevat]. Is schaduwboksen tegen je eigen schaduw boksen?

5. Het rookgewoonteonderzoek [n/s] verloopt stroef. Speelt het rijke roomse leven zich vooral af in het Heilige Roomse Rijk? Heerlijk, roquefort [kaas]! Roastbeef heet meestal gewoon rosbief. Hij kreeg een flinke (af)rossing [pak slaag]. Later zou hij nog meer ros [slaag] krijgen. Mijn broer moest de paarden roskammen [met borstel en kam reinigen]. Rösti is een Zwitsers-Duits gerecht. Raar: een rorschachtest op een roroschip [rij-op-rij-afschip, Engels: roll on roll off]. De overgang van 'verliezen' naar 'verloor' is een rotacisme [overgang z naar r in het Oudlatijn – vgl. Oudgrieks]. Een rotisserie is een rotishop [SR: dunne platte koek met inhoud]. Wordt dit in rotogravuredruk [n/s[met cilindervormige drukvorm] uitgevoerd? De routekaart klopte niet. Hoeveel soorten roux (van boter en bloem bereide basis of bindmiddel voor een saus – mv.: + s) zijn er? Je hebt rozenkruisers (GB, VD: hoofdletter 2025 oké, kleine letter r) en rozenkwekers (en sinds 1649 ook quakers). Schaatssters rijden de 3000 (drieduizend) meter.

6. Aan haar kleren zaten heel wat ruches [kanten oplegsel]. Speel dit gedeelte rubato [vrije behandeling van het tempo op plaatsen die veel uitdrukking, emotie vragen]. Een platenspeler kan rumble [motortrillingen] veroorzaken (en wat is crumble? – Engels toetje). Op de Rubenstentoonstelling liepen meerdere rubensfiguren rond. Het rummikuppen is rummikub (VD: merk) spelen, rummyen [voltooid deelwoord: gerummyd] is rummy spelen. Welke tekens heeft het runenalfabet? Het terras heeft een russen [van rus, zekere biezenfamilie] bedekking. Ze speelden hem rut [= blut]. Hij ruilebuitte [verkwanselen] zijn postzegels. Dit ruimte-experiment [n/s] is geslaagd. Het ruimtelijkeordeningsbeleid (ro-beleid) heeft gefaald. Die roversbendehoofdman [n/s] is niet goed snik. Wat heeft 'ruling' [belastingafspraak] met belasting te maken? Ze droeg een saaien
[n uitspreken – saai = zekere sof – kamelot, serge] rok. De Sabijnse maagden kwamen uit de stam der Sabijnen. Welke Jodinnen worden sabra (sabre, cactusvijg, vrucht van de vijgencactus) genoemd [Jodin in Israël geboren]? Stop dat geld maar in het safeje [kluis]. Wanneer wordt Sacramentsdag [ingesteld door paus Urbanus IV, zondag na Pinksteren] in Nederland gevierd? Met salanganen worden zekere klipzwaluwen aangeduid. Heeft zij geen enkel schaamtegevoel [geen mv.]?

7. Is er enige overeenkomst tussen sakken [japon] en cul-de-sacs [doodlopende straat of dito betoog]? Ruderale planten zijn puinplanten. Is er een salesiaan van de salesianer [bnw.] orde in de zaal? Er is daar een salinebedrijf [mv. n/s[zoutmijn]. Er werden veel salmagundi's (VD – salade, mengsel) geserveerd. Salmi is ragout van gebraden gevogelte of wild. Een saloeki is een oosterse windhond. Vroeger was salvarsan een geneesmiddel tegen de sief [syfilis]. In Lapland komen Samen (enkelvoud: Same) samen en ze spreken dan samen Samisch. Een samoreus vaart op de Samber en de Maas. Een sampan is een klein kustvaartuig in de Indonesische archipel. Sam en Moos deden samsam, fiftyfifty. Is 'pollepel' een goed voorbeeld van sandhi? Ja, ook: potlepel. De schrijfwijze van 'sanguine' en 'sanguinisch' zou ons kunnen verbazen [uitspraak: 'gwie', niet 'guu-wie']. Is deze sanskritist [Sanskriet] een sans-papiers [illegale vreemdeling]? Wist je, dat santinnen vrouwelijke heiligen zijn? Een santje is een devotie- of heiligenprentje. Saoto is een zekere pittige soep.

8. De stad was niet veilig door het sappenstelsel [sappe, loopgraaf; + n], aangelegd door sappeurs. Maak je toch niet sappel [druk, dik], man! De sarabande is een Spaanse dans. Een sari is een vrouwenkledingstuk uit India. Het Sarnami is een Indo-Europese taal. De sassafrasboom komt uit Noord-Amerika. Een satiricus is een satiredichter [n/s]. De dynastie van de Sassaniden (VD: Sassanieden, lijkt fout – 2021 OK! – wel: Sassanidisch; GB: Sassaniden) vormde het koningshuis van het Perzische rijk van de 3e tot de 7e eeuw (n.C. – n.Chr.). Zeker geglazuurd Japans aardewerk komt uit Satsuma. Zij leden aan de saturday night fever [koortsachtig verlangen om in de weekends te gaan swingen in de disco]. De saturnalia (GB: saturnaliën) waren een losbandig Romeins volksfeest. Satyriasis is donjuanisme, vergelijk ook nymfomanie. Een saucisse is een saucijs [au/oo], vergelijk ook saucisse de Boulogne. Met een sauf-conduit (laissez-passer) kom je overal. Na de cycloon ontstond er een
sauve-qui-peut [algemene ordeloze vlucht]. Ze vluchtten toen het savannebos [n/s] in. Leg duidelijk aan me uit de overeenkomst in schrijfwijze van 'savoir-faire' en 'laisser-faire'.

9. Sawa's zijn rijstvelden. Hij speelt even goed saz als sax. Hij leed aan scabiës (schurft). Een scafander is een reddingsgordel. Is oom agent er om snelheidsboetes uit te delen? Alle opgejaagde vluchtelingen werden de heuvel op gejaagd. Die grande [aanzienlijke] dame heeft een toyboy [jongere man als partner]. Scheren [mv.] is een andere naam voor krabbenscheer. Zijn ze weer aan het schermutselen? Het was een wedstrijd op het scherp van de snede. De scherpriekende gordelsteel is de muffe gordijnzwam. Een scheutist is lid van de congregatie van het Onbevlekte Hart van Maria. Hier, dat schiedammertje is voor jou [bodempje jenever]. Een schiefer is een leisteen. Het schellinkje is de goedkoopste rang in het theater. Zie je dat schelmse lachje om zijn mond? Kijk, de schlemiel [sukkel, pechvogel]. Wanneer vindt de schenkingsakteondertekening [n/s] plaats? Het werkwoord 'schepen' betekent inschepen of scheep gaan. Socrates werd gedwongen tot de gifbeker, het gif was van de gevlekte scheerling (Conium maculatum). VD: de scheerlingbeker drinken = opgedragen zelfmoord plegen (Socrates was ertoe veroordeeld).