2248 Dictee vrijdag 04-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (229) √

Dictee – dictees [2248]

Oefendictee 628 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (229)

1. Studiosi studeren braaf, soms met stufi [studiefinanciering]. Met stuff [hasj] kun je niet stuffen [uitgommen]. Ze heeft een stukke computer. Die stud, dat stuudje, heeft zijn kandjes [kandidaats] nog niet, wel zijn propjes (propedeuse). Ze bezigde suave bewoordingen, lieve woordjes. Ik vertel je dat sub rosa, off the record [vertrouwelijk]. Subsonisch (subsoon) is niet zo snel [onder de geluidssnelheid]. Wat hebben 'substraattaal' [oudste taal] en 'substraatteelt' [steenwolteelt] met elkaar te maken? Niks. Een dood die tellen mag, is wulps als een hetaere [Oud-Griekse publieke vrouw], doch traag en zeer ervaren als een succubus (duivel als vrouwelijke partner in coïtus – E. du Perron). Succursalen (VD: succursales) zijn depots. De Sudeten-Duitser wist niet wat 'sudden death' [direct winnende goal] inhoudt. Het suffragettegroepje was erg militant. Sugarsnaps zijn suikererwten. Het suisseregiment was paraat. Hij is in een sukkelstraatje gelogeerd [aan het sukkelen]. Zijn dat sultanarozijnen uit Smyrna? Hij studeerde summa cum laude af. De super 8-film stopte hij in zijn achtmillimetercamera (8mm-camera, 8 millimetercamera).

2. Een suppo (suppositorium) is een zetpil. Dit kledingstuk is van surah [zwaar kunstzijden weefsel] gemaakt. Surimi is vis [gehakt, pasta]. Een surimono is een Japanse nieuwjaarsprent. De surgens aurora is de opkomende dageraad. Mijn buurvrouw Suzanne kweekte
suzanne-met-de-mooie-ogen [g. mv]. De SUV-wagen [sports utility vehicle –VD: geen s] croste in het rond. Een sweeping statement is een onbeargumenteerde generalisatie. Regelt het sympathisch(e) zenuwstelsel je sympathiegevoelens? Nee, dus. Een synchrotron is een cyclotron plus. Syndikeren doe je bij de vakbond, syndiceren op de beurs [niet-geplaatste aandelen kopen]. Een synecdoche (zoals 'kiel' voor 'schip') heeft bij Van Dale drie meervoudsvormen [n, s, ‘s]. We dronken er nog een paar syrahs [wijnstok ook: shiraz] op. De synontologie is de leer van de opeenvolging der vegetaties. Schrijft een styliet [pilaarheilige] met stylo [balpen]? Nee. Was me dat schrikken! For heaven's sake! For God's sake [om 's hemels wil]! Een teleprompter is een autocue.

3. Nietsnutten zijn telluris inutilia pondera. Teloh zijn gefrituurde langwerpige stukjes cassave. Tempé is een gefermenteerd product van sojabonen. Bij het oproer ontstond een geweldig tempeest [stormweer]. Tempera is mat opdrogende verf voor kunstschilders. Die kraan is zo lek als een teems, als een mandje. Ze vochten tegeneen (op). De kansen staan drie tegen een. Tamari is sojasaus. Is dat nou een tamarindeboom? Hij was tamquam alter idem [als een tweede ik] voor mij. Hij is tandprothesemaker en speelt in een tango-orkest. Tant pis [het zij zo], ik heb gegokt en verloren. In het boeddhisme kennen ze tantrische [tantra: tekst die geheime riten verklaart] seks. Hij werkt in een tapasbar (meervouden van tapa zijn tapa's/s – in samenstellingen enkel tapas). Een tapis-plain is een vast kamerbreed vloerkleed. Een tapissière is een vanbinnen gecapitonneerde grote verhuiswagen. De tarantelle dans je, een tarantula (= tarantel – wolfsspin) kan jou bijten. Een tarboesj is een hoge Egyptische fez. De targoem is een Aramese vertaling van Hebreeuwse Bijbelteksten.

4. Tarmac vind je op luchthavens, tarpans [paardensoort] vind je niet meer in het zuiden van Rusland (volgens VD zijn ze uitgestorven) en tartan op atletiekbanen. Het heeft een taupekleurig [oo] [grijs met vleugje bruin] omhulsel. De taxonomie werkt met taxa [enk.: taxon, naam voor categorieën biologie]. Techina is een dikke saus met sesamzaad als basis. De pauillac is een bekende medocwijn uit de gelijknamige plaats. Een cul-de-sac is letterlijk of figuurlijk een doodlopende steeg. Ze praatten gisteren over koetjes en kalfjes, ab hoc et ab hac. Hoeveel t'tjes zitten er in het woord 'hottentottenschort'? Onder de dicteetijgers bevinden zich ook taaltuiniers. De ex-voetballer drijft nu een tabakszaak, zijn collega is interim-directeur van een bouwbedrijf. Nou heb ik je mooi bij je taas [hoofd]. Nou, tabee dan, hè. Die tabloids [sensatieblad] zijn populair. Dat onderwerp is taboe verklaard. De taboulé (GB ook, VD alleen: tabouleh) is een zekere salade. In de liefde is hij een tabula rasa [onbeschreven blad]. Tachyonen zouden sneller dan het licht kunnen gaan, volgens de hypothese. De taël is een Chinees gewicht. Taleggio: kaas. Dat zijn superoxideverbindingen.

5. Het is daar tafeltje-dek-je. Ken je de infinitieven 'tafeldekken' en 'tafeldienen'? Hij lijdt aan tafefobie [levend begraven worden]. Wie draagt er taffen [van taf, zekere stof] kledingstukken? Labels hechten aan woorden in een corpus is taggen. Deze tagrijn [koopman, knorrepot] is iemand met veel chagrijn [sacherijn]. Tahin is sesampasta, tahoe (ook: tofoe) is kaas. Tai-chiën is het tai chi beoefenen. Een tajine is een aardewerken stoofpot. Een talisman bevat vaak een spreuk uit de Koran. Mijnentwege, voor mijn part, kan de meeting te(n) mijnent gehouden worden, of komt te(n) uwent beter uit? De Benelux-landen zijn ooit als douane-unie begonnen. Tempura [oe] is een Japans gerecht. Hij is tenax propositi, beginselvast. Tesjoeva: berouw, inkeer bij joden.

6. Tempus fugit: de tijd vliedt heen. Om de fles zat een tenen [van tenen, dun rijshout] matje. Wat zou GB met 'teniet' bedoelen? Deze vraag is niet meer relevant, GB heeft 'teniet' inmiddels geliquideerd. Jullie vormen een mooi tentet [muziek, tiental]! Je krijgt die postzegel van mij, tenware (tenzij, ware het niet) dat je die al hebt. We kennen de kilo-elektronvolt (keV) en de tera-elektronvolt (TeV). De trein doet kedengkedeng. Een kdv is een kinderdagverblijf. Een terekruiter [GB] is geen paardrijdend mens, maar een vogel! De teriakel (triakel) is een geneesmiddel. Ik bracht dat terloops ter sprake met een terloopse opmerking. De ontdekkingsreis voerde naar een terra incognita [onbekend land]. Met terra mater wordt Moeder Aarde bedoeld. Deze relikwie is van terra nigra [aardewerk uit Romeinse keizertijd] gemaakt. Terra-sigillata-aardewerk is van terra sigillata [zegelaarde] gemaakt. Kan ik de soepterrine [terrientje, terrinetje] al brengen? Een tertiaris is een derdeordeling [lid derde orde – met verzachte regel m.b.t. kloosterleven, seculier of regulier]. Stamt dat uit de tex-mexcultuur [Texaans-Mexicaans]? Als ik dat tevoren geweten had, was ik tevoorschijn gekomen.

7. Dat is een mooie terzinencompositie. Thalidomide was softenon. De thaumatologie is de leer van de wonderen. Het spectaculaire theaterspektakel was boven verwachting. Al eens op de Theems gevaren? Is Iran een theocratie [godheid als staatsgezagsdrager]? Met THC wordt tetrahydrocannabinol, de psychoactieve stof in marihuana, bedoeld. De theodicee [rechtvaardiging van God] is toch een lastige zaak. Een theologoumenon is een theologische uitspraak die berust op een persoonlijke ervaring of visie. Wat is thermopane [ee – bepaald merk dubbel( )glas – klemtoon!]? De thomaschristenen [India, missiegebied apostel Thomas], geloofden die het wel? In afrikaantjes zit thiofeen [beschermt de wortels]. De thuja is de levensboom. Tiens [uitroep verbazing, BE]! Wat een rotzooi. Daar hangen tijken [van tijk = stof] gordijnen. De tijloos is een tijdloze plant. Wat is het kenmerk van een timocratie [stem wegens vermogen, Solon]? Tinneroy [rohj] is een soort ribfluweel, net als corduroy, manchester en ribcord. Neem nog een glas tinto [Spaanse wijn]. Alles is tiptop in orde. Een tirette is een ritssluiting. Een titan [lid reuzengeslacht] wint vrijwel zeker niet van de goden.

8. Zijn hart tiktakte [dat is een onomatopee]. Zijn titiapen [titi's, springaapje] zeldzaam? Een ander woord voor 'tjabé' is 'lombok' [Indië: lange Spaanse peper]. Een tjerk is een tureluur of een Amerikaanse houtsnip. De tmesis duidt de scheidbaarheid van een samengesteld woord door tussenvoeging aan [langs de muur lopen]. Kun je tjiftjafs [vogels, duimpjes] in één ruimte met tjitjaks [kleine hagedissen zoals de huisgekko] loslaten? Is de tobbe-uitvinder bekend? Een tobogan is een Canadees-indiaanse slee of een kermisroetsjbaan. Toccata's zijn composities voor klavier of orgel. Doe maar zuinig aan, je moet ermee toe kunnen. Door zijn toedoen zal het komende vervolg er niet meer toedoen. Er is veel dyscalculie [rekenen] en dyslexie [lezen]. Zij zweert bij trashmetal [heavy metal met elementen van punk]. Trassi is garnalenpasta. Dat eten is treife [onrein, verboden]: zo duidt het Jiddisch (Jiddisj) dat aan [antoniem: koosjer, rein]. Hij is de trait-d'union [verbinding] tussen guerrilla's en regering. Hij is zijn tramontane kwijt [het spoor bijster]. Hij vaart op een trampschip [èh – voor de wilde vaart]. Hij is trapezewerker. Tofoe is tahoe [vleesvervanger]. Een togatus (meervoud: togati – Romeins burger die een toga draagt) is dus geen spinnensoort. Toktoktok (ook een onomatopee), een ei.

9. Een tomboy is een jongensmeisje. Die tombefoto is goed gelukt. Hij kon zijn lachen bijna niet inhouden, hij vertelde het tongue in cheek [meesmuilend]. De naam van mijn opvolger is nog top secret [zeer geheim]. Dat zijn topse [naar boven spits toelopend] palen. Als de auto total loss is, zal dat leiden tot een totallossverklaring. De Tosefta [GB – aanvulling op de Misjna] komt qua indeling [dus logisch] vrijwel overeen met de Misjna [joodse godsdienstige wetten 3e eeuw – boekje = misjna]. Een queue de Paris is een tournure [opgevulde drapering damesjapon]. Het toxinegehalte [gifstof] is niet hoog. De trachea is de luchtpijp, een trachee iets vergelijkbaars bij dieren en planten. Een tragédienne speelt in een tragedie. Was de volkstribunenrechtspraak geheel onpartijdig? De tribuneklanten applaudisseerden. In het tripartiteoverleg [BE: driepartijenregering] werd een tripartiete overeenkomst gesloten. Trissen [2x doubleren] is nog erger dan bissen [1x]. Hij wilde mij mijn iPad aftroggelen. Een troglodiet is een kluizenaar, een holbewoner. Het Trojaanse paard binnenhalen is mythologie, een Trojan horse, een trojan, binnenhalen is erg contemporain [virus in de computer]. Een telloor (teljoor – BE) is een eetbord.

10. Troepialen [spreeuwachtigen] vliegen alleen in Amerika. Hou op met die treiterij. Een trompe-l'oeil [natuurgetrouwe fakeafbeelding] is je reinste nep. Trots [archaïsch: ondanks] alle goede voornemens ging het toch mis. De trottinetteberijder ging onderuit. De trucopnamemanipulatie, rechtstreeks uit de trukendoos, viel wel erg op. Hij vond zijn truweel [BE: troffel, metselen] terug in het struweel [struikgewas]. Neem de tubelijm maar. Tzatziki is een Grieks gerecht. Je moet een tweeter [hogetonenluidspreker] en een woofer [lage tonen] hebben. Dat is een twijgen [van twijgen, teen] mand. Hij typecastte [selecteren voor een rol] een doblootje [dom blondje]. De tweehonderdste bezoeker kreeg twee honderdste(n) [n: dan echt 100 stukken] van een goudstaaf. Tuttut, kinderen, hou eens op met dat tuuttuut. Een tuttipassage [alle leden van koor of orkest] moet je in de muziek zoeken.

 

2247 Dictee donderdag 03-06-2021 (2) dictee Oefendictee mei 2021 (2) √

  Dictee - dictees [2247]

 Oefendictee mei 2021 (2)

1. Op het aerodroom [vliegveld] zag de oneiroloog [droomuitlegger] het licht. Een owrukuku is een uil of een lanspuntslang. Zoek op ‘uil’: uilen (ww.) = dommelen, de uil van Minerva (zat die in de olmen?), zo dronken/dom als een uil en de Gouden Uil (Vlaamse jaarlijkse – beter: jaarlijkse Vlaamse – lit(t)eratuurprijs). Een acroterion is een dakbekroning (griffioen, palmet, sfinx, uil, acanthus – ook: acroterie, acroterium). De chouans (aanhanger van de Bourbons in de Vendée tijdens de eerste Franse Republiek) herkende je aan hun uilenkreet. Ken je de groente-uil en de sla-uil (nachtvlinder)? De oehoe is de oor- of schuifuil (ook een uitroep) en oeloe is een visuil, een kakapo is een uilpapegaai en een velduil is een Asio flammeus.

2. Bij owruburu kun je ook nog denken aan de uil Oehoeboeroe uit de kinderserie ‘Paulus de Boskabouter’. Goed uit elkaar houden: marque (merk), marqué (verradersrol toneelspeler) en marquee [kie] [lopendetekstregel onderaan beeldscherm]. Markeren is o.a. merken, demarqueren is begrenzen, afbakenen: resultaat: een demarcatielijn. Parler chiffons [alleen inf.] is van vrouwen over kleren en opschik praten. En (des) histoires de femmes zijn vrouwenpraatjes.
De Verts/ALE zijn de Verts/Alliance Libre Européenne, fractie De Groenen/Vrije Europese Alliantie in het Europees Parlement. Bij een verloving (engagement) krijg je vaak een alliance- of alliantiering. Belen is een verloving verbreken. BSA = Business Software Alliance.

3. Maar ook (bsa): een bindend studieadvies. Amaas of alstrim is een huidziekte. Cupido is Amor, een Amorbeeld is een amor, de Amor Dei is de liefde tot God, amore et labore: door liefde en arbeid, amor et deliciae generis humani = lieveling van de mensheid, amor fati = liefde tot zijn lot; het ja-zeggen tot het leven, amor (scleratus) habendi = (oneerlijke) hebzucht, amor omnia vincit: de liefde overwint alles en amor patriae = vaderlandsliefde. Het symbool voor de ångström is de Å. Bij het paraisseren [verschijnen] van die geest was apaiseren [kalmeren, sussen] gewenst. De apgarscore [van pasgeborenen] betreft appearance, pulse, grimace, activity, respiration (kleur huid, hartslag, reactie prikkels, spierspanning, ademhaling).

4. Eentonig [bnw.] is all’unisono (bw.). Hetzelfde als apollinisch is dionysisch: Apollo, Dionysus, druivengod. Een kantharos is een zekere Oud-Griekse [VD o] drinkbeker. Bij arbvonummer moet je aan arbeidsvoorziening denken. De apenboom of araucaria heet ook apenverdriet, slangenden of slangenboom. Een BMX is een bicycle motocross. Een AWACS-vliegtuig is een airborne warning and control system. Wat azimutaal is, heeft betrekking op de azimut [toppuntshoek, astronomie]. In BE is de PAZA de postanesthesiezorgafdeling (medisch: recovery, verkoeverkamer). Je ziet ze niet meer: de belleman (ww.) of bellenman (znw.). Een bévue is een flater, een bêtise een domheid. Hij wilde de kajuit ingaan en tot de vrouw ingaan, maar is lelijk het schip in gegaan.

5. Die bijna groteske [bnw.] figuur beleefde een bijna-crisis [znw.]. De bird’s eye viewjournalist was vroeger een mama’s-kindje. Hoe schreef je (ss) en schrijf je ‘boanergesen’? Een bodhisattva heeft zijn boeddhaschap uitgesteld. Wist je dat ‘buna’ van butadieen en natrium komt? Je schrijft ‘cache-neztje’ en ‘cache-sexeje’ toch wel goed? GB kent alleen canyon. Een cc is een carbon copy (E), een copie conforme (F) of een carbonkopie (NL). Schrijf goed: cassata(-ijs), missie-ijver, menu-ijstaart en choco-ijsje. Een chuchubi is op de Antillen een tropische spotlijster. Met citernes kunnen cisternes worden gevuld. In die robinsonade werd er ook citronnade gedronken. Cognaat heeft als antoniem agnaat. Er is een tentoonstelling van collector’s itemsverzamelingen.

6. Een crémaillère is een heugel. Was historisch in BE de ADSEI de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, thans is dat Statbel, Algemene Directie Statistiek van de Belgische federale overheid, de ADS. De doyenne at graag een doyenné du comice. De doza werkt op koopavonden [zoals donderdag] en op zaterdag. Voor de ganzen preken is voor dovemansoren (aan dovemens deur). Kan een draadmanneke vliegen? Ja. De niet-vliegende laplander is een kei in bedriegen. Empaleren is spietsen als strafoefening, emaneren is voortvloeien. EPR is elektroparamagnetische resonantie, ESR is elektronenspinresonantie.

7. Ze zijn erop uit, om samen eropuit te trekken. Een etentje moet wel ervanaf kunnen. Ze zullen het samen wel afkunnen. De farynx is de keelholte, de larynx het strottenhoofd. Fausses dévotes zijn huichelaarsters. Fav/bisme is een erfelijke bloedziekte. Een
fideï-commissaris is een fideï-commissair erfgenaam, hoeder van het
fideï-commis [on­ver­vreemd­baar stam- of fa­mi­lie-erf­goed]. Een spellingchecker is een spelling(s)corrector (voor de spelling(s)controle). Morgen is er voor de lady's een ladies' day (en dito night). Gouteren is het goûter nuttigen. Je kon daar bij de rivier onderlangs en bovenover. De elementen van de zeventiende groep van het periodiek systeem der elementen: (fluor – F, 9, chloor – Cl, 17, broom – Br, 35, jood/jodium – I, 53 en astaat – At, 85) mogen zich halogeen noemen.

8. Overigens ook nog nummer 117, Tennessinium, Ts, ook: ununseptium, Uus. Kasterolie is castorolie en castoreum is bevergeil. Ik kende er heg noch steg. Een cameltoe of kamelenteen is het kruis van een strakke damesbroek. Hoe schrijf je ‘Rotwelsch’ in het Welsh?

 

 

2246 Dictee donderdag 03-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (228) √

Dictee – dictees [2246]

Oefendictee 629 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (228)

1. Tuttifrutti is een compote van gedroogde vruchten. Als alle instrumenten spelen, doen ze dat tutti. Een tubifex is een soort van borstelworm. De tudorstijl is naar het huis Tudor genoemd. Een turtleneck zit aan een coltrui. Zij was een uilenspiegel [haalt schelmenstreken uit] pur sang. Hij bijtte de vijver uit [ijs loshakken] en dat was geen aanvoegende wijs. Bij jou is uitgavenvermindering echt nodig. De uitgiftekoers viel behoorlijk tegen. De vracht zand werd uitgekiept. Uitkippen [uitkiezen] is uitpikken. De finale was een ware uitputtingsslag. Die lamp zal wel gauw uitschijnen [ten einde schijnen]. Ik wil geen uitstaans [niets van doen] hebben met die drugshandel. Klaver kan uitwinteren [gedurende de winter op het land staan, ook: verloren gaan]. Dus jij claimt een uitzonderingssituatie? Hij speelt ukelele [joe-kuh-lih-luh – muziekinstrument]. De harmonie werd opnieuw geüniformeerd. Een underperformer is een slecht presterend aandeel. Een upper is een stimulerend middel, een downer [verdovend roesmiddel] niet. Hij ging in z'n uppie [eentje] de hele upper ten [elite] te lijf.

2. Ik wil altijd de ureters en de urethra (meest buiten) dooreenhalen, door beide gaat wel het ureum [pisstof]. De uterus is de baarmoeder. In WO II leden we onder de Duitse usurpatie [bezetting]. De uzi's [machinepistool – de Israëlische majoor Uziel Gal (1923–2002)] zijn nog steeds populair. Hij gaat op vakantie naar Equatoriaal-Guinea. Toen de kwartfinalist in de kwartfinale zijn kwartfinalepartij gewonnen had, ging hij door om als halvefinalist in de halve finale (semifinale, demi-finale) zijn halvefinalewedstrijd te spelen. Er moeten nog veel
V1-bommen geruimd worden. Vare koeien (varekoeien, vaarkoeien – niet bevrucht) worden doorgemolken. Hij ging ervoor, zonder vaar noch vrees. Va-banquespelers spelen va-banque [alles op het spel zetten]. Vaccine (vaccina) is een aanduiding voor koepokken. Deze betrekking vaceert [s]. Er is een vacature [k]. Het vacuolenbegrip staat daar welomschreven [holte in protoplasma]. Het was een va-et-vient van kandidaat-sollicitanten. Rondtrekkende vagantengroepen leidden toen een extravagant [buitensporig] leven. Er werden veel vaderonskes [vaderons, naam gebed: Onzevader] gebeden.

3. Ibiza is een vakantie-eiland. Een vampirella is een vrouwelijke vampier. Ik heb je vandoen (GB, VD ook: van doen), nodig. Vanityfairs (VD) zijn kermissen der ijdelheid. Vasopressine is een vochtvasthoudend hormoon (ADH). Vaudevilles [luchtig muzikaal toneelstuk] worden gezongen. Er was geen gebrek aan onderwerpen, juist een (te)veelte. De Vedische geschriften worden ook aangeduid als Veda's [boekje: veda(atje)]. De term V-effect, effect van vervreemding, is van Brecht. De koeien lopen in een veie [vet, zeer vruchtbaar] wei. Op de veiling is alles veil [te koop]. In het spel heb je veine [geluk] of deveine [pech]. Het geïsoleerde junglecommando [GB, VD spec.: J] verbeestte [niet in VD] behoorlijk. Zo'n dicteetijger heeft een enorme verbositeit [woordenrijkdom]. Verdeel-en-heersstrategieën (divide et impera) worden nog veel toegepast. Een verenkleed is lekker warm. Verhip(t), je hebt het geflikt. Hier, een cadeautje te uwer verjaring. In Suriname stem je nog met verkiezingsinkt. Wie spreekt er nou nog Verkavelingsvlaams? Hij heeft heel wat aarde verkruid [verkruien] vandaag.

4. O, schrijf je 'vermout' tegenwoordig zo? Vermits [schrijftaal: aangezien] ik ziek ben, gaat het feest niet door. Zo'n krullenjongen – ook nog 'krullenbol' – kun je gemakkelijk vernachelen. Zonder verpinken [blikken of blozen] 'deed hij de waarheid het nodige geweld aan'. Deze partij boeken wordt verramsjt [afbraakprijzen]. Versjachelen is versjacheren, versjofeld is sjofel (geen shovel!) en versjteerd is bedorven. Zij hebben versteedste ideeën. Aan het schip van staat vertuid zijn [ambtenaar], geef je niet zo makkelijk op. Dat is ver verwijderde toekomstmuziek. Ten vervolge op ons gesprek doe ik u de beloofde offerte toekomen. Ik ben blasé [blaséër, blasést] van zijn verwaten [opgeblazen] gedrag. De dodendans is de danse macabre [marche funèbre]. De mindfulness is een vorm van meditatie. De vetepartijen gaven geen krimp. Dat is vet cool, om niet te zeggen supervetcool. Dat is vestzak-broekzak. Het broekzak-vestzakprincipe stelt in wezen niets voor. Hebben jullie recent nog gevibed [bij dansen met het onderlichaam draaien]? Via recta [rechtstreeks] is nu eenmaal niet via via.

5. Je zult betalen: vi aut voluntate [gedwongen of vrijwillig]. Hij nam de boot Breskens-Vlissingen vice versa. Ik vond dat chique videmeubilair helemaal niet zo chic. Een vidé is een Belgisch-Nederlands kippenpasteitje. Een VCR is een videocassetterecorder, een videorecorder. De ouders van de vierderecidivisten waren niet blij. Dat team is een vierdeprovincialer. Zij ging ijlings, vierklauwens, op de loop. De (het) subsidie wordt verleend onder vigeur van genoemde wet. Een vigilante is een zeker huurrijtuig. Vigiliën zijn nachtwakes. Vijf achtste van de bevolking is tegen. Een vilbeluik verwerkt kadavers. Waarom is een vim geen 100 maar 104 bos [je krijgt er 4 toe]?

6. De villanelle (GB, VD: villanel, villanella – volkscompositie) is verwant aan de canzonetta (kleine canzone = lyrisch gedicht). Mij werd geen vingerbreed in de weg gelegd. De viscositeit geeft aan of iets viskeus [stroperig] is. Kijk niet zo vissig [als een vis]! Waar is v.l.n.r. de afkorting van [van links naar rechts]? Het is logisch dat Vlamingen vlamismen [gevormd naar Vlaams dialect] gebruiken. Ons Heer geeft gratie naar vocatie [vrome mensen krijgen Gods zegen]. De Heilige Familie bestaat uit het kind Jezus met Maria en Jozef. Ik vrij voetje [voetjevrijen]. Een fait accompli is een voldongen feit. De Volksunie was ooit een Belgische politieke partij. Volta's zijn wendingen (chutes) in de gedachte van een sonnet en hebben dus wel iets met spanning te maken. De afkorting VA is die van voltampère. Het voorbestaan [niet: voortbestaan] is de pre-existentie. Deze transactie is beslist te onzen voordele. We zeilen met een voordewind [= gunstig]. De o.t.t. van 'lijden' is (2(d)e persoon enkelvoud) 'jij lijdt', de o.v.t. (3(d)e persoon meervoud) is 'zij leden'. Het beleid heette voorwaardenscheppend te zijn.

7. De voetianen hangen Voetius aan. De Vopo [Volkspolizei] telde veel vopo's [leden van de Vopo], voor zover ik weet. Een voute [gewelf] vind je bijvoorbeeld nog in een voutenkamer. Ze droeg voyante [opzichtig] kleding. De vp [vicepresident] nam het voorzitterschap tijdelijk over. Wanneer werd de laatste slaaf vrijverklaard? Caroline had vues [een oogje] op Charles. De VVV (Vereniging voor Vreemdelingenverkeer) heeft VVV-kantoren. Hoe groot is die vredessterkte? Wetboeken: het burgerlijk recht in het Burgerlijk Wetboek (BW, thans NBW, Nieuw Burgerlijk Wetboek), (het Wetboek van Burgerlijke) Rechtsvordering (Rv of WvBRv), (het Wetboek van) Strafvordering (Sv of WvSv), het wetboek der wellevendheid, het Wetboek van Strafrecht (Sr, WvS, W.v.Str.), het Wetboek van Koophandel (WvK), het wetboek van Mozes (de Pentateuch, ook wel: Oude Wet, Oude Verbond), het wetboek van Mohammed (de Koran) en het wetboek van mevrouw Etiquette.

8. De CC, de Code Civil of Code Napoléon, was het napoleontische Burgerlijk Wetboek van 1804. Op gebied van strafrecht was er sedert 1810 de Code Pénal (CP). Een winkeldief is een drie-tien. In België heb je een Rechtbank van Koophandel en in Nederland de Kamer van Koophandel (en Fabrieken). Denk ook eens aan de wetten van Meden en Perzen en de wet en de profeten. Je moet nog een WA-verzekering [wettelijke aansprakelijkheid] afsluiten. De waalklinker [harde soort van waalsteen] wordt niet uitgesproken, zelfs niet door een Walinnetje [Waalse (vrouw)]. Als ik bij VD 'aleikum' intyp, krijg ik niet het lemma 'salam aleikum' te zien (het moet voluit worden ingetypt; '*aleikum*' is wel voldoende!). Nooit had ik een waarder [< --- waarde] vriend dan hem. Een waarzegster waarzegt en zegt soms ook waar (je iets kunt vinden). De Walkuren [uu] brengen namens Odin de gesneuvelden naar het Walhalla (en een walkure [uu] is een struise vrouw). Dat museum heeft een hele lijkwadeverzameling. Wat doet een walker? Walken, vollen [kneden, leerbereiding]! Het is een wakke [vochtig] winter [een zachte kwakkelwinter]. De Walenstreek moet je niet negatief duiden [Walenland].

9. Aan de wallenkant zat een wallebak. De entourage bij die Wagneruitvoering deed wagneriaans aan. Deed het wahwahpedaal [voetpedaal bij (bas)gitaar, etc.] het niet? Met Wajana's worden Wajana-indianen bedoeld; koningin Juliana heeft ze ooit ontmoet. Een specifiek waddengebied is de Waddenzee met al die Waddeneilanden. De WAM-sticker [in NL: Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen] ontbrak. Mettertijd komt Hannes in het wammes [langzaam maar zeker bereik je je doel]. Dat zijn wanne [niet vol = leeg] balen turfmolm. De Wanen [volgelingen van Vili en Ve, niet in wdb.] staan tegenover de Asen [noordse mythologie: de voornaamste goden, volgelingen van Odin]. Een van de districten van Suriname is Wanica. Het bewijs van zijn wandaad hing aan de wand. Wantsen [van: wandluis] vind ik vies. In een warandegebied worden konijnen beschermd, een waranda is een veranda. In het Zuid-Amerikaanse Venezuela wordt de indianentaal Warau gesproken. De warimbo is een rietsoort om manden te vlechten. De waterkrachtcentrale was een mooie uitvinding, de warmte-krachtcentrale ook. Een watercooker is gewoon een waterkoker.

10. Het leger leed daar een waterloo [GB: beslissende nederlaag]. Hoe groot is jullie weddetrekkendengroep? Wat doet men met weedas [potas van wede]? Komt die van de wedeplant? Ja. Waar komt de weduweverbranding nog voor? Er waren veel weeklachten over de weekkrant. Er hing een weeë (weeïge) lucht. Je bent een weerlichtse (weergase) kwajongen. Het weichselien [GB, tijdperk] viel in het laatpleistoceen [idem, ook: bnw.]. De jager gedroeg zich onweidelijk [in strijd met de regels bij het jagen]. Deze wellington [zekere sherry] kun je drinken. Die Welshe verhalen kan ik niet volgen (die in het Rotwelsch wel). Het wengé is een houtsoort. Een onpersoonlijke westlander [ondiepe schuit] vaart tussen de kassen [De persoonlijke Westlander loopt ertussen].

11. Streetwise [gewiekst] kun je jezelf gemakkelijk handhaven op straat. Dat zijn strenggelovige Russisch-orthodoxen. Bij het bowling is hij een echte strikeman [alle kegels om]. Kan een stroman vogelverschrikker zijn? Jazeker. De strooiweideoppervakte is groot. Gaan we op de strooplikkerstoer [slijmer(d)]?

 

2245 Dictee woensdag 02-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (227) √

Dictee – dictees [2245]

Oefendictee 630 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (227)

1. Tja, die engelse(!) groetenis … Een wherry is een lichte sportroeiboot. Ik heb je gewhitelist [je mail is welkom! – vgl. blacklisten]. Drink vooral geen white spirit [terpentine]. De whizzkid [briljant met pc] ontraadselde de whodunit [detective]. Wijders [verder] weet ik het ook niet meer. Ik zie een poort wijd open staan. De wijkwinkel verkocht wijkwasten(!). Ik heb dat niet gewild, welteverstaan. Een umlaut is niet hetzelfde als een trema: denk maar aan poëzie en hüttenkäse. Ik vervul een vacante vakantiebetrekking. Die poort, ja, ik liep eronderdoor. Beslist uitheemse woorden zijn: paella [Spaans rijstgerecht], (een mannelijke) délégué [vrl.: déléguée], perpetuum mobile [het onmogelijke], übermensch [Nietzsche] en knäckebröd [hard en knappend]. Je bent een bolleboos als je dat allemaal goed schrijft. Hoe zat het ook alweer met coëfficiënt en co-educatie? Het woord 'rimram' is een bijna-reduplicatie. De volgende woorden hebben een sisklank: samen, zalf, shampoo, tsaar, cheeta, journaal en jeans. Het initiaalwoord ADHD (GB ook wel: adhd) staat voor 'attention deficit hyperactivity disorder' (ook: alle dagen heel druk).

2. Taboulé (GB ook, VD alleen: tabouleh) bevat couscous [een gerecht]. Ik jeu-de-boul regelmatig, ik speel vaak jeu de boules. Kasjeren is koosjer maken. Chochme is een begrip in het algemeen, gogme meer spelinzicht, bijvoorbeeld bij voetbal. Pilav (VD ook: pilau) is rijst in vleesnat. Eén fez, twee fezzen. Hij wil graag serieus, au sérieux, genomen worden. Hij had een wrevel(ig) gemoed. Hij leidde een wrongful life [was beter niet geboren] en was eigenlijk niet meer dan een kasplantje. Snapt u dit: een wulp is een muzikant [trekvogel]? Een wordprocessor kan ook spelling(s)- en grammaticacontrole verrichten. Het worstcasescenario gaat uit van de worst case [zwartste scenario]. De woonruimteverdeling was problematisch. Ik ben wrak [ziek] van verkouwenis [verkoudheid]. Een winti-ensemble roept met percussie-instrumenten de winti [bovennatuurlijk wezen] op. Je kunt nu eenmaal niet alle wranggangen [complex van holen en gangen] afsluiten. Wisi is zwarte magie, kwaadaardige betovering. Hij hield zich gedeisd als een stille willie [zegt niet veel]. Een wimber is een blauwneus [karperachtige].

3. Dit schip heeft een heel wincharsenaal [lier]. Wat een aardige windetakkenfantasie! Wat moeten windmolens in een windstilteperiode? PSV is in the (ook: de) winningmood. Elke politicus heeft wel een cursus windowdressing [mooier voorstellen dan de werkelijkheid is] gevolgd. De Holocaust [uitroeiing Joden WO II] was a deed without a name [zo erg, daar bestaat geen woord voor]. Boven de wastafel zat een witmarmeren plaat. De wittedonderdagviering(!) viel in het water. Weet je nog meer van die witzen [mop]? Hij droeg een witzijden koorhemd. Het mokkel nuttigde een wokkel [zoutje]. Wolmaniseren van hout is prepareren tegen schimmels en insecten [wolmanzout, Wolmans zoutmengsel]. Hij legde de vinger op de wonde plek. Die woongedeelte-inrichting is nogal oudmodisch. Een amfora is een amfoor [buikige vaas of kruik], een amphigouri [mv. ‘s] een nietszeggend gedicht. De Dáil (Éireann) [kamer van afgevaardigden] moet je in Ierland zoeken. Welk procedé is hier toegepast? In een
pro-Deozaak verdedigt een pro-Deoadvocaat een pro-Deaan (met
pro-Deoadmissie) pro Deo. Dat mama's-kindje lust alleen
McDonald's-maaltijden.

4. Die man is honderd(en)zes jaar. De interim-directeur doet het goed. Een BN'er bekleedt het BN-schap. Zijn CDA-heid staat buiten kijf. Was dat al zo in het tv'loze tijdperk? In fysicaformules komen heel wat π'tjes [met symbool!] voor. Hij is zo vlug als een kieviet (ook: kievit), hij was er dus als de kievieten (ook: kieviten) bij. Is Makkumer aardewerk maken een makkie? Hoe kon zo'n dollemina-achtige déléguée nu toch verworden tot een dégénérée? De Pyrenese-etappewinnaar [etappe in de Pyreneeën!] was de Goereese Pieterse. Hoeveel liter gaat er in die gieter? En waar waren jullie in juli? Verhulde zijn hovaardigheid zijn boosaardigheid? De enquête over de etiquette van het kroketten eten, wordt thans gehouden. Een golden goal betekent sudden death. De klokkenmaker repareerde het religieuze-exemplaar. De bokser liet de boxer [hond] uit. Een criticus uit kritiek, een practicus gaat uit van de gangbare praktijk. Wordt het klasseren of declasseren?

5. De actrice was heel strikt: ze wilde niet in contact komen met het publiek. Wat gebeurt er in de koningsnacht? Een koningsdrama? Wat is eigenlijk het verschil tussen het vedettedom en het sterrendom? Londen ligt aan de Theems. In Nederland zijn pd's plaatsen delict. Het was game-, set- en matchpoint. Jij barbecuet vaak, hè? Ikzelf skatete vroeger vrij veel. Piet croste en Riet paintballde. Heb jij nog leuke haiku's [gedichtjes]? Hoeveel sjahs [Perzië] waren er ooit? Zou je niet even een doucheje nemen? En gebruik daarna een eau de toiletteje. Het is taxi's en taxietje, oma's en omaatje, cafés en cafeetje. Lopen er in die Guineese havens ook Guine(e)se (GB) biggetjes rond?

6. Dat is pure sciencefiction (sf). Wat doe je met demi-johns, dame-jeannes [grote mandflessen]? Hij droeg een pullover [slip-over]. Wat is een count- [aftellen, bv. voor lancering] en wat een breakdown [psychisch: instorting]? Hoe schrijf je feed- [respons] en playback [mondbewegingen bij afspelen bandopname]? Toen ik gestrest was, heb ik even gestretcht [rekoefeningen], dat helpt. Deze bullebak is een echte bullenbijter. De islamitische pendant van het Rode Kruis is de Rode Halvemaan. Wat kost zo'n Philipslamp nou? Een beagle is een brak (ook: braque!), een drijfhond, een jachthond [vgl. braque ariégeois, braque de l’Ariège, braque Saint-German en braque d'Auvergne]. Naargelang je ontvangt, kun je geven. Deze uitdrukking komt uit het klassiek Arabisch. Vergelijk dat maar eens met het klassiek Latijn. Dit relaas vertelt in het Oudfries over een oud-Friese sport: het kaatsen. De christenen en de joden zijn in dialoog, de Palestijnen en de Joden ook. Is de Heilige Maagd heiliger dan de Heilige Thomas? Een megahertz (MHz, miljoen) is tien tot de negende [alles in letters] millihertz (mHz, één [een] duizendste). Een havoër krijgt, havoleerling zijnde, gewoon havo-onderwijs.

7. Deze school heeft bovengemiddeld veel recidivisten. Ze gaan de stekker eruit trekken. In een x-aantal gevallen klopt dat niet. Hij is de éminence grise van het corps diplomatique [graue Eminenz, grijze eminentie]. We komen nu bij de bottomline [kern van de zaak]. Ze duiden hem aan als salesexecutive [topman afdeling verkoop]. Een stukadoor stukadoort [stuukt, stuct]. Een still is een foto van een filmscène. Wat was nu uw finest hour [hoogtepunt – bv. in loopbaan]? Candidcameraopnamen worden met de candid camera [verborgen camera] gemaakt. De uitdrukking press officer ervaar ik als nog geheel Engels. Ze is bekend om haar genderstudies [sociale en culturele kenmerken van een sekse]. Piets boot is lek en De Vries' boot ligt in het dok. Zij hebben een consultancybureau voor sportzaken. Een beautycontest zal ze nooit winnen. Hen staan zware tijden te wachten. De nationale dodenherdenking is in Nederland op 4 mei. Vier dagen later is het in België Bevrijdingsdag. Dan wordt de bevrijding herdacht. Op Prinsjesdag spreekt koning Willem-Alexander de troonrede uit. Met Máxima naast hem?

8. Dat vindt plaats op de derde dinsdag in september. Nepal is ver weg, toch gaan we ernaartoe. Met hoeveel l'etjes schrijf je parallellepipedum? Vroeger werd in de fysica de lambert met L of la aangegeven. Wat is in vredesnaam L-glycerinealdehyde [opzoekvraag]? Dat was een beroemde zangeres, la Deutekom. Brengt dat wel genoeg geld in 't [uht] laatje? Dat is gewoon laag bij de grond [laag-bij-de-gronds]. Hij heeft geen mo A-akte Duits (een van de vele mo-akten) maar een lagere akte Frans. Ze lieten plaatjes zien van een epitheel- (verlatijnsing: epithelium – dekweefsel) en een chitinelaag (een chitineuze laag – hoofdbestanddeel van de uitwendige harde delen van insecten en schaaldieren). De boerderij stond in lichte(r)laaie. We zullen hem ervan langs (GB; VD: aaneen) geven, hij krijgt de volle laag. Hij is echt laaiend [woedend]. De directeur heeft mij de laan uit gestuurd [ontslagen]. De laars van Italië is het Apennijns Schiereiland. Geeft deze reproductie van het Laatste Oordeel van Michelangelo echt het Laatste Avondmaal weer? Ik verwacht je ten laatste om vier uur.

9. Wat is dat woord in het Laatlatijn? De laatstewil- is de drionpil [euthanasie]. 'In de labberente zitten' komt van 'labyrint' [in grote verlegenheid]. Een labusiam is een chayote (groengele, peervormige pompoen). Op de eerste maandag in september is het Labor Day [VS, net zoiets als onze Dag van de Arbeid, 1 mei]. Een labor improbus [onvermoeide arbeid] komt alles te boven. Is 'zich halfdood lachen' echt hetzelfde als 'zich doodlachen'? De kookaburra is de lachvogel. La città eterna, de stad Rome, noemen wij ook wel de Eeuwige Stad. La clarté française [de helderheid in de Franse uitdrukkingswijze] neem ik met een korreltje zout. In het laconium [droge, met gloeiende steenkolen verhitte stenen ruimte], verhitte heteluchtbad, genoot hij van de lacrimae christi [wijn van bij de Vesuvius]. Wat zijn lacs d'amour [door elkaar gevlochten banden in de vorm van een ∞, of zulke initialen]? Lactucarium is latuwbitter. Het postindustriële tijdperk komt eraan. Je mag er niet aanzitten, je mag niet eraan komen. Met deze app krijg ik driemaandelijks een state-of-the-artupdate [state of the art]. Een maquiladora is een assemblagefabriek in Midden-Amerika waar tegen lage lonen voor de Noord-Amerikaanse markt geproduceerd wordt. In een ladang [in Indië: uitgekapte plek woeste grond] kan oebie (yam) groeien.

10. Maquilleren is make-up, maquillage, aanbrengen. Een Caïroot woont in Caïro. Demaquilleren is met demaquillagecrème afschminken. De verzetsstrijders, de maquisards, waren lid van de (het) maquis, genoemd naar het struikgewas. De ladder Jakobs wordt ook jakobsladder genoemd. Hij was ladder(zat). De laaienlichter [ladelichter] had het geld verstopt in de ladekast. Morgen is er voor de lady's een ladies' day (en dito night). Een tallyman is een ladingschrijver. Het nieuwe kantoor wordt ladewerk [n/s] [oud ontwerp gebruiken]. Ladinisch is het Reto-Romaans zoals gesproken in het Italiaanse Zuid-Tirol.