vrijdag 22 mei 2020

1885 Dictee vrijdag 22 mei 2020 (1) dictee Oefendictee mei 2020 (6) √ x

Dictee - dictees [1885]

Oefendictee mei 2020 (6)

1. Wat hebben een priant [grafmonument, overledenen biddend afgebeeld] en een adorant [idem, handen omhoog of gevouwen] gemeen? Zo’n priapische [on­tuch­tig, on­ver­bloemd ero­tisch] priapee [gedicht ter ere van Priapus] doet me onvermijdelijk aan Priapus denken. Als een vorige pachter de grond verbeterd heeft, moet er prijzij betaald worden. Wat eten we vandaag? Hussen met prikken [antwoord op een nieuwsgierige vraag]! Prima facie [op het eerste gezicht] werd ik verliefd op haar. Wie of wat is de oorzaak van al dit kwaad: prima malorum causa. Nieuwe loten aan het firmament: prinsalbertpiercing [eikel] en prinsalfredhert [klein]. Een prinsbisdom wordt beheerd door een prins-bisschop. De prinses-weduwe [weduwe van een prins] koesterde haar prinses-van-de-nacht [zuilcactus, bloeit 's nachts]. Dat heeft absolute prio[riteit]. Die zaak heeft een nieuwe pr-pro[fessional]. In WO II werden zij als proband gebruikt. Proctitis is de ontsteking van het slijmvlies van de endeldarm. Hij heeft een pro-Deoadmissie [toelating].

2. Een prodowaka is een zekere wandeltocht. Hij kreeg de Pro Ecclesia et Pontifice, een pauselijke onderscheiding, ingesteld door Leo XIII, opgespeld. Bij het proggen [programmeren] worden vaak heel ingenieuze progs of proggies geproduceerd. Zij kickt op progrock [progressief]. Een prolaps is een verzakking. De proletkult is een zekere massacultuur. Prometheus is de audax Japeti genus [specifiek, ook: menselijk geslacht]. Zijn optreden was promethisch, hemelbestormend. Een PROM is een programmable read-only memory, een programmeerbaar ROM-geheugen. Is alles voor niets, pro nihilo, geweest? Een pronghorn is een gaffelantilope. Een pronaos is de voorhal van een klassieke tempel. Een proosdij is het gebied van een proost. Een pro(o)l is een proleet. Hij is proppiedik. Dat maakt tegenwoordig niet meer uit: propz of props [alleen VD 2025]. Een prosateur is een prozaschrijver. De proskynese is de voetval of het aanraken van de bodem met het voorhoofd. Het prosencefalon (g. mv.) vormt de voorhersenen. Pro stylo is voor de vorm en een prostylos is klassieke tempel met alleen aan de voorkant een zuilenrij.

3. De Protestantenbond houdt jaarlijks een protestantendag. Een proteus is onbestendig en veranderlijk. Protoactinium is protactinium. Een provem is provo en nozem tegelijk. Het Provinciefonds en het Gemeentefonds zijn bij de ontvangers daaruit zeer geliefd. Bètacaroteen is provitamine A. Muzikale prozac kan gunstig werken. Een proxy regelt een firewall. De afko voor Provinciale Staten lijkt erg onhandig: Prov. St. Een sekser prupt of purpt [seksen: geslacht bepalen]. De prytanen vergaderden in het prytaneum. Het PSA is het prostaatspecifiek antigen. De psak is een beslissing in een halachische kwestie. De psefologie bestudeert verkiezingsuitslagen. Goed dat er een Psychopatenwet is. Psytrance is muziek, psyops psychologische oorlogsvoering en een psykter een zeker Oud-Griekse (GB) vaas. Pterygium is een oogaandoening.

4. Polyurethaan of pur wordt ook PU genoemd. Jazeker: de pubertijd is de tijd van de puberteit. Pubalgie is terugkerende spierontsteking aan de binnenkant van de dij. De minister verklaarde dat publice
[poe-blie-tsjee], in het openbaar. Bij de coronacrisis was de public spirit van grote waarde. Een pu(c)k(hond) is een mop of mops(hond). Een puer is een prepuber. De pudenda zijn de uitwendige schaamdelen. Een puerperium is een kraambed. In een puffabriek wordt vismeel gemaakt. Een puggaree [puh-guh-rie, g van goal] is een pugree
[puh-grie] (in de nek, tegen de zon). Hij wilde per se het puikspuik (puikstuk) van het everzwijn. Nogmaals: debris [ee] is ruimteafval en débris [verder zelfde uitspraak] is puin. Een vingerring(!) is een puinsteker (sieraad). Als spotnaam kun je Pietje Pu(c)k (achterblijver) gebruiken. De pukcode is de personal unblocking key-code [voor een geblokkeerde simkaart]. Pulque is een drank uit Mexico. Een puna [oe] is een koude hoogvlakte in Zuid-Amerika. Met puttees [beenwindsel voor militairen] om produceerde hij een putt. Lekker, met die puttanescasaus [vgl. alla puttanesca] erbij!


5. Schneiders python is een netpython. De Pythische Spelen en het pythisch orakel hebben weinig tot niets gemeen. Daarvoor moet je in de rubriek Q&A (questions and answers) zijn. Een qaly is een
quality-adjusted life year. Qi dao [tsjie-daauw] is een Tibetaanse en qi [tsjie] gong een Chinese meditatietechniek. Viermaal per dag: q.i.d., quater in die. Hetgeen betekent: quod est, q.e. Hetgeen bewezen moest worden: q.e.d., quod erat demonstrandum. Iedere dag: q.d., quaque die. Q.D.B.V. = quod Deus bene vertat [hetgeen God ten goede moge keren (of: God doe het wel gelukken)]. Zoveel men belieft: quod libet, q.l. Hetgeen ik ontken: quod nego, q.n. Hetgeen ik getuig, quod testor, q.t. Dat blijft mooi: de afkorting qto. [lees: kwarto] betreft het boekformaat kwarto. Een QSO is een quasi-stellar object, een quasar.


6. Een quadcopter heeft 4 propellers. Quadden (met een quad) is ook quatten. Quadrafonie is quadrofonie. Een zekere encycliek van paus Pius XII had als titel Quadragesimo anno [over herstel maatschappelijke orde]. Een quadrireem is een galei met vier rijen roeiers boven elkaar. De quadrupeden zijn de viervoeters. Tien wordt gequadrupleerd veertig, m.a.w. op tien quadruplets kunnen veertig mensen fietsen. De afkorting quaer. (Latijn) komt van: quaeritur: er wordt gevraagd, de vraag luidt … Vraag, quaestio, wordt afgekort tot quaest.: dat levert weinig drukruimtewinst op! Een quagga is een steppezebra. De Quai d'Orsay is de (straat)naam van het Franse ministerie [gebouw, als instelling: M] van Buitenlandse Zaken. Qualibet ex re: door welke oorzaak dan ook. Qua mandatarius: als gevolmachtigde. Quand même: zelfs dan, in elk geval, wat er ook gebeure. Een quango is een quasi-autonomous non-governmental organization (niet-ambtelijk adviesorgaan van de overheid). Een quarantainearts werkt in een quarantaine-inrichting. Quantum valeat: (voor) zoveel het waard is  [geen afko].

7. Quasi umbra persequi is iemand volgen als zijn schaduw. Een quatre-quarts is een evenveeltje. Het Spaanse ‘qué’ drukt uit dat je iets niet begrijpt. Zij is de onbetwiste queen of jazz. Quelea's zijn savannevogels. Een quenasttegel is een zekere trottoirtegel. Querelleren is twisten, strijden, queruleren is klagen als een querulant. De QI is de queteletindex, de BMI de bodymassindex [2025]. De GTQ is de quetzal van Guatemala. Quiche lorraine is quiche met spek en kaas. Een quickie is een vluggertje, een tussendoortje. Quicunque vult: ieder die wil. Quid faciendum? = Wat te doen? In de muziek is quieto: rustig, kalm. Quién sabe [kie-jèhn-saa-buh]? = Wie weet? Een quillaja is een Zuid-Amerikaanse zeepboom. Een quisling is een collaborateur. ‘Kwissen’ is een vormvariant van ‘quizzen’. Qui-va-là? = Werda [ee]?

8. Quoad sacra: wat de geestelijke zaken betreft. Quo animo? = Met welke bedoeling? Quocumque modo = op welke manier dan ook. Quocumque nomine = onder welke naam dan ook. Quod absurdum = hetgeen ongerijmd zou zijn. Een quodlibet is een mengelmoes. Quod licet = wat geoorloofd is. Quod non = dat is echter niet zo. Quo jure = met welk recht? Een quokka is een soort kangoeroe. Quomodo = op welke wijze (als znw. de wijze waarop). Quorn is een vleesvervanger. Quorum pars magna fui: waarin ik een groot aandeel heb gehad. Een quotumpje is een quotetje [aandeel] [kwoo-tuh] en een citaatje is een quoteje [kwoot]. Quousque tandem? = Hoe lang nog? Quo vadimis? = Waar gaan we heen? Quo vadis? = Waarheen gaat gij? Het QVS is het Q-koortsvermoeidheidssyndroom. De afkorting q.v. op recepten betekent: quantum vis, zoveel u wilt. Is er bij jullie thuis een azerty-, een qwerty- of een qwertzklavier aangesloten de pc? Quincaillerie (g. mv.) zijn huishoudelijke artikelen = kramerij(en). Ra is een
Oud-Egyptische zonnegod.

 

 

 
 

donderdag 21 mei 2020

1884 Dictee donderdag 21 mei 2020 (2) Derde online BeNeDictee 2020-03 Online √ x

Dictee - dictees [1884]

Derde online BeNeDictee 2020-03

De 73 woorden in vet moesten worden ingevuld.

Onkruid vergaat niet (auteur: Lizi van Vollenhoven)

1. De trouwe BeNeDictee-deelnemers, niet geplaagd door mnestische [niet in wdb., amnestisch = juiste woord niet kunnen vinden - amnesie = geheugenverlies, amnestie kwijtschelding van straf] stoornissen, zullen zich mogelijk nog herinneren hoe Appie W. in de petoet [gevangenis] belandde. Het verblijf daar viel hem bar tegen. Het eten was degoutant [onsmakelijk, walgelijk], de douche had een dun straaltje en de enige vrouwen die hij in beeld kreeg waren viragoachtige [kenau, manwijf] politieagentes. Zijn eigen advocaat bleek zélf een wel erg lange time-out in Vught te hebben – een groot juridisch demasqué [fig. ontmaskering] had aangetoond dat hij een dedaigneuze [geringschattend] houding tegenover de wet had en hij was dienovereenkomstig gediffameerd [in opspraak brengen – ook defameren, andere uitspraak]en de advocaat van de piketdienst was een verwijfd type met een zijige stem en vettig slierthaar. Alhoewel de tenlastelegging [ook: telastlegging, andere uitspraak] zich in eerste instantie beperkte tot verstoring van de openbare orde en poging tot vernieling, kwam er al snel meer bij. De officier van justitie was een dieharddienstklopster [dicteebronnen GB/VD: diehard alleen znw. De niet-dicteebron WNT geeft znw., het WNT ook bnw. – dan zou diehard dienstklopster ook kunnen, maar niet bij dictees dus] die bij de verhoren het liefst haar grommende Duitse herder en dreigend ogende dobermannpincher bij zich had. Zij wist al snel een hele
doos van Pandora te openen waar het Appie betrof. Misdaad leek in zijn DNA [deoxyribonucleic acid] te zitten. Dienovereenkomstig volgde er een draconische [zeer streng] straf en kon hij vooruitkijken naar een lange tijd leven op kosten van de gemeenschap.


2. Ook zijn nieuwe dolmspiese [Bargoens: slaapstee = bedstee] kon hem uiteraard niet bekoren. Het was bepaald geen dalem [vorstelijke woning of vorst]. Hij miste zijn vrijheid, de luxe die hij gewend was en de pikante meisjes die hij altijd liefkozend zijn odalisken [haremdienares, beroepsdanseres - odalisk, odaliske] had genoemd. Bovendien bleek hij in een cellenblok met een stelletje zachte eieren te zitten waar niets mee te beginnen viel qua opzetten van een
interpenitentiaire-inrichtingsdrugssmokkellijn
[p.i. voluit in samenstelling met voorvoegsel en achter-znw.]. Diep in gedachten zat hij in zijn celletje, frutselend met een drejdel [Jiddisch/Jiddisj: draaitolletje voor spelletjes op Chanoeka], toen een cipier
(de
down-to-earthste [GB] die hij tot dan toe was tegengekomen) hem ophaalde voor een gesprek met zijn reclasseringsambtenaar.


3. Dit was een dame waar de Dolle Minabeweging [vgl. Rode Kruispost - wel: een dolle mina] duidelijk aan voorbij was gegaan. Ook kon Appie zich haar niet voorstellen als een Damslaapster [jongere die in de jaren 60 van de twintigste eeuw op de Amsterdamse Dam in de openlucht overnachtte] met een lsd-trip [lysergsäurediäthylamid lysergeenzuurdi-ethylamide]. Gekleed in een deux-piècesje, kanten handschoentjes en een matelotje [ronde strooien hoed, de t in matelot wordt niet uitgesproken] wilde ze hem diets maken [aan het verstand brengen - ook: wijsmaken] dat werk in de criminaliteit toch meestal een dead end job [baan zonder carrièreperspectief] was.

4. Waarom legde hij zich, dispar vulgo [afwijkend van de grote hoop], niet liever toe op iets dat de gemeenschap ten goede kwam? Alhoewel zijn EQ en zijn IQ [EQ = emotionele-intelligentiequotiënt en
IQ = intelligentiequotiënt] volgens haar misschien disharmonieus [harmonieus = in overeenstemming – disharmonieus niet in wdb. – geen probleem, harmonie, disharmonie en disharmonisch wel], waren opgebouwd, dacht zij bij hem niet aan dysgnosie [defect in denkvermogen] en zag zij duidelijke mogelijkheden voor hem.


5. In een dithyrambisch [vurig - naar: loflied op Bacchus] pleidooi moedigde ze hem aan elke cursus te volgen die er in de gevangenis te volgen viel. Zo was daar de mogelijkheid om zich, actief en passief, te verdiepen in kunst.

6. Zou het hem geen warm gevoel van tevredenheid geven als zijn mindfulnessbevorderende [niet in wdb., maar – analogie – veel samenstellingen met -bevorderend wel in wdb.] retraiteruimte (zij noemde het geen cel, want dat klonk zo perspectiefloos) met enige zelfgemaakte bric-à-brac [snuisterijen] gezellig gemaakt was? Een parketvloer van doussié(-) ofwel afzeliahout [doussié (VD) = afzelia (2) = apa (stofnaam) = hout van de afzeliaboom = afzeliahout. Daar hoeft dus niet nogmaals ‘hout’ achter, maar van Taaladvies mag het wel, zeker als je de betekenis van doussié = hout niet zou (her)kennen en wellicht denkt dat het een boom zou zijn] zat er niet in, maar mogelijk een gordijntje van macramé? Zou hij niet graag zijn eigen persoonlijke soeplepel damasceren [staal versieren met bloemen of vlammen - van: Danascus]? En een stukje delfts [net als oud delfts aardewerk, blauwe figuren op wit] op zijn boekenplankje, samen met wat ditjes en datjes van speksteen, of een demi-reliëfje [= halfreliëf: figuren komen half uit het vlak naar voren] aan de muur, zou dat niet leuk staan?

7. Of hij zou natuur- en aardwetenschappen kunnen bestuderen. Als hij dan, na de reveille [sein om (de soldaten) te wekken], door zijn tralieraam naar buiten keek, zou hij ook kennis hebben van de hemellichamen die hem toeschenen. Hij zou de Dagster
[Morgenster, Venus, ook wel: de zon] kunnen onderscheiden van bijvoorbeeld Betelgeuze [geen bier - geuze, maar een heldere ster in het sterrenbeeld Orion, niet in wdb.]. Bij getoonde ijver kon zij ervoor zorgen dat hij voor zijn volgende verjaardag een datrecorder [digitale cassetterecorder, Engels: digital-audio-taperecorder, dat = letterwoord] zou krijgen, of een dasymeter, om daarmee de luchtdichtheid in zijn omgeving te meten.


8. Tevens was daar de mogelijkheid om, niet door de week [doordeweeks heeft een andere uitspraak] maar wel in het weekend, in de tuin te werken. De do’s-and-don’ts [gedragsregels] daarvan zouden hem wel uitgelegd worden tegen de tijd dat hij
daaraan toe was. 


9. Ze had van horen zeggen dat er zowel een dividiviboom (ook wel watapana genoemd) [ook: dividivi en waaiboom, kruin groeit door de wind één kant op] als een dadap [schaduwboom voor koffie- en theeplantages, ook: dadapboom] in het tropische deel van de gevangenistuin stonden. De moestuin leende zich uitstekend voor het verbouwen van dapes inemptae [levensmiddelen van eigen teelt, niet gekocht], zoals de zaden van de djengkol [= in Indië boomsoort waarvan de gekookte stinkende zaden als bijgerecht bij de rijsttafel gebruikt worden] of daikon [met sterke radijssmaak], maar ook maggikruid of rosmarijn [ook: rozemarijn, tuinkruid – andere uitspraak] waren natuurlijk mogelijk. Ze gaf hem verder als tip een flinke hoeveelheid lievevrouwebedstro [welriekend walstro, ook: onzelievevrouwebedstro] te kweken. In gedroogde vorm had dat, in zijn matras of zijn kussen, een rustgevende werking. En als dit allemaal echt niks voor hem was, had hij uiteindelijk nog altijd de kans om zich toe te leggen op het leren spelen op een darboeka [Arabische of Turkse vaastrommel, ook derboeka – andere uitspraak] of zich te verdiepen in de dageraads- of eofilatelie [postmerken van voor de periode van de postzegels]. 

10. Ze nam afscheid met de woorden dat zij op deze drukbezette
[GB, VD] dag nog een lange reis te gaan had op de druk bereden
[VD, sub lemma ‘slijtlaag’] A2 en er dus langzamerhand vandoor moest gaan. Ze wenste hem veel sterkte toe, adviseerde hem gezond te eten (dagelijks een djeroek [adamsappel, citrusvrucht]), en alleen decafeïné [ook: decaf, deca, decafé, decafeïne] te drinken en liep weg op haar keurige pumps [mv. - punpschoen - nauwaansluitende, lage vrouwenschoen zonder sluiting], Appie in vertwijfeling achterlatend. Nadat hij, volledig lamgeslagen en wazig als een dyumbi [dwaalgeest, SR], zijn bewaker door de daedalische [denk aan: labyrint van Daedalus, Kreta - labyrintisch] gangen naar zijn cel had gevolgd liet hij zijn laatste restje gespeeld je-m'en-foutisme [onverschilligheid] varen en barstte hij in snikken uit. Dít had hij niet verdiend. “Dalleshoer!” [dollarhoer, goedkope prostituee] snotterde hij. “Takketrut! Kakwijf!” [3 x onvolledige zin met uitroepteken, 3 x beginhoofdletter!]. Dit waren natuurlijk dysfemismen [taalkundige vergroving: bv. zeikweer voor slecht weer], maar dat zullen we hem vergeven. Daar zat hij dan, ooit een dynast [heerser, vorst] van de onderwereld, nu de speelbal van een troelala met mo A-akte emetogeen [niet in wdb., wel: emeticum = braakmiddel en emetofobie = braakangst] geslijm. Geen moment langer zou hij dit kunnen verdragen. Hij scheurde zijn laken aan repen, knoopte de repen aan elkaar, trok de tralies los en verdween via het raam in de stralende zonneschijn.

 

 

 

 

 
 



1883 Dictee donderdag 21 mei 2020 (1) dictee Oefendictee mei 2020 (5) √ x

Dictee - dictees [1883]

Oefendictee mei 2020 (5)

1. Voilà, uw bonussen. Più mosso is in de muziek vlugger, opgewekter en p.p. is ppiano, zachter. Het secondlifen is in een SL (Second Life, met avatar) opereren. Vergeet je de pizzaiolo(saus) niet? Zou de bank je dat pl’etje geven, denk je? De pd is de plaats delict. Ook een plaatstrip is geen reisje … Place aux dames! Groningen is blijkens een zekere reclame een place to be. Een placodont [k] lijkt op een schildpad. Die plage-uren [BE: onbezoldigde lesuren] leveren niks op. Plain chant is eenstemmige koorzang. Plaît-il: wat belieft u? S'il vous plaît (s.v.p.), ga daar weg! Een planchet is een wastafel, met een planchette [bij spiritistische seances] kun je schrijven. Planepoolen is samen vliegen [om ecologische redenen]. Een snelle planga: opvallende zonnebril. Planking: opdrukken op onderarmen en tenen.

2. In Indië doen ze het planplan. Plantenslaap is nyctinastie. Hij is gepromoveerd op arteriosclerotische plaques. Er is daar een plastic plassticker (plasticplassticker) opgeplakt [tegen plassen naast de pot]. De plastische chirurgie voert plastischchirurgische ingrepen uit. Een plattebuiskachel is een Leuvense stoof. Een platte band hoort bij een fiets, een platteband bij de bouwkunde. Speler af, plaudite: applaus! Elsje is playing hard to get. Een flog is een fotolog of plog: een internetdagboek met foto’s. Ploggen is tijdens het joggen afval oprapen. Een plongeur is een bordenwasser in een restaurant. Plopperdeplop, je meent het! P.L.P. staat voor: primum lapidem posuit, (hij of zij) heeft de eerste steen gelegd. Dat is nuttige plug-inhardware. Plugged ben je in staat om mee te komen in de (informatie)maatschappij. Een pluimes is een manna-es. Een pluot is de kruising van een pruim en abrikoos. Je krijgt een zes plus: dat is beter dan een zesminresultaat [6--resultaat - 6 minresultaat]. Pluto is historisch: Pipelines under the Ocean (naam van het olieleidingenstelsel, WO II). De pmc is de product-marktcombinatie.

3. PMA is paramethoxyamfetamine. Een PMS is in BE (historisch) een Psycho-medisch-sociaal Centrum. Een png (internet) komt van portable network graphics (en is een beeldbestand in PNG-formaat – PNG is de standaard). P&O staat voor personeel en organisatie (bv. als naam van een bedrijfsafdeling). Primo is ten eerste (afko: po – lees: primo). De PO Box is de post office box, de postbus. Poco forte is in de muziek: enigszins sterk, luid (afkorting p.f.). Poculeren [de beker laten rondgaan] doe je in poculis [bij een drinkgelag] inter pocula [onder het drinken van een glaasje]. Bij drukkers is tegenwoordig het PODprinting on demand – mogelijk. Zonder açaibessen geen podosiri. Het wordt steeds gemakkelijker: des Pudels Kern is gewoon des poedels kern (het gaat inderdaad om een hond). Met poedja's (drum) maak je vrij hoge tonen. Tegen de eend: poelepoele! Poelet: soepvlees, poulet: kip.

4. Secundo is trouwens ten tweede en loco secundo (secundo loco) is in de tweede plaats. Je kunt veel poerem of poerim maken (drukte). Een poeta minor is een minor poet (niet per se een poète maudit). In Engeland is een poet laureate een officieel nationaal dichter. Een poilu [pwah-luu] is een frontsoldaat (Frankrijk, WO I). Let op de uitspraak van ‘poinsettia’ [pojn]. Een pokébowl is een Hawaïaanse maaltijdsalade. Wist je dat de merknaam pokon (plantenvoedsel) komt van P2O5 (fosfor, zuurstof), K2O (kalium) en N (stikstof)? Zing die poku's [liedje] nog een keer, wil je? De polder-Koran komt van Kader Abdolah. Een poco, een policor, is politiek correct, bezit politesse de coeur en straalt political correctness uit. De politique politicienne [politiek om de politie] is afkeurenswaardig. Een polk of polak is een Poolse Jood. De pollotariërs kent VD nog niet zo( )lang. Polyisocyanuraat is pir. Polyidie is het samenwerken van verschillende pangenen [pangen = gen]. Een pompier [NL-uitspraak] is een spuitgast. “Wist jij daarvan?”. “Pompompom [niets aan de hand]…”. Pomtayer geeft de smaak aan pom [ovenschotel].

5. P(T)omtidom: ik ben oké. In een ponypack of snowseal bewaar je poedervormige drugs. POP is persistant organic pollutant [zeer giftig], post office protocol [e-mail – vgl. POP-server] of persoonlijk ontwikkelingsplan (met POP-gesprek, etc.). Popjawa is (SR) Javaanse popmuziek. De poppesnor vond alleen nog een poppenwagen: het kind was weg. Een popsicle [pohp-sih-kuhl] is (SR) een waterijsje, ijslolly. Bij de poppoll naar poppy muziek werden veel popi nummers aangedragen. Een pop-uptent kun je ‘opengooien’. Porfyrie krijg je niet van porfine. Een porch is op de Antillen een veranda en porchetta [k] is een Italiaans gerecht [met varkensvlees]. Zij geilt op porna. Porno chic lijkt geaccepteerd. Een POS-apparaat [point of sale] is een betaalautomaat. Positis ponendis: verondersteld wat verondersteld moet worden.

6. Postbodevoetbal [te veel met bal aan de voet] wordt niet gewaardeerd. Posteriores curae: van later zorg. Het PICS is het
post-ic-syndroom, het postintensivecaresyndroom. Een opisthodomos is de achterhal van een Griekse tempel, het posticum. Dat is wel erg zeldzaam: post saeculum evenire: maar eens in de honderd jaar voorkomen. Ik moet bij ‘aan elkaar baantjes toespelen’ denken aan de term ‘ouwe-jongens-krentenbrood’. Een ouwejongen kan trouwens een heel gewoon iemand zijn, maar ook een misdadiger. Een midmid (middenmidden) vind je bij voetbal, hockey (centralemiddenvelder). Een pot à feu is een decoratieve vaas en een pot-au-feu een stoofpot. Potamologie is rivierkunde en limnologie meerkunde. In de wielersport: een pot belge [dopingcocktail]? Een shingle [sjihn-guhl, g van goal] is een strook bitumineus dakbedekkingsmateriaal. Een raar poteten [gekookte maaltijd] heeft geen mv. Een potlam is een leplam. Een pot(entio)meter, is die voor in bed? Een potluck is bij de indianen een soort potlatch [feest, geschenken uitdelen]. Potschrapper, potschraper, potschrabber. Poulain: beschermeling, poulaine: tootschoen, poularde: hoen.


7. POV: Provinciaal Onderwijs Vlaanderen. Een pousada is een Portugees staatshotel. Op 1 april ben je bezig pour la frime [voor de grap] en (et) pour la galerie [bijval verwerven]. Ze had geen rooie pozer (pose) [cent, duit] en stond al een poze in die uitdagende pose. PPP is Triple P: people, planet, profit (en triple A is AAA). PP is polypropeen en P.P. Pater Patriae [meervoud: patres patriae], vader des vaderlands (specifiek, bijv. bij Prins Willem I, dan ook wel met 2 hoofdletters). Wie was de pr. (praecedens, voorganger – ook: praec.) van de huidige paus? Een praesta-quaesumus leest alleen de mis. Met hoeveel klinkers schrijf je ‘praeputium’? Praemonitus praemunitus: een gewaarschuwd man telt voor twee, Engels: forewarned, forearmed. Er waren praeter propter 30 gasten. Het Prakrit is een groep Middelindische dialecten (verwant aan het Sanskriet).

8. Die practicus praktiseert. Heerlijk, zo’n praline met praliné. Een pral(l)triller [zelfde uitspraak] is een muzikale versiering. Pranile of praline? Pratikeren (BE) is praktiseren. De praxeologie onderzoekt het menselijk handelen. Een praxinoscoop is een fenakistiscoop met veelkantige spiegels. De precieuses vond je ooit in Parijs. Om precies te zijn: dit is een precieus bezit. Prêcher pour sa paroisse: voor eigen parochie preken (om eigen voordeel), een oratio pro domo houden. In de PKN is een predikant-geestelijk verzorger een instellingspredikant. In BE kon je je pree [soldij, weekloon] trekken. Een pressuregroup is een pressiegroep. Presto prestissimo is wel erg presto [snel]. De pretorianen vormden de lijfwacht van de Romeinse keizers. Op het preuvenement [eetfestijn] hoorde je veel preuvelementen [prevelement, toespraak]. Quadriljard (een een met 27 nullen) is duizend quadriljoen. Quadrupedalisme is viervoetigheid. Een quadruple bogey is bij golf een score op een hole met vier slagen boven par. Een quaestio vexata (vexata quaestio) is een veelbesproken, onopgeloste vraag. Katern: deel krant, quatern: bij loterij.

 

 

 
 

maandag 18 mei 2020

1882 Dictee maandag 18 mei 2020 (1) dictee Oefendictee mei 2020 (4) √ x

Dictee - dictees [1882]

Oefendictee mei 2020 (4)

1. Een peacenik (pacifist) slaat vaak het vredesteken (V-teken). ‘Peau de suède handschoenen en ‘peau-de-suèdehandshoenen’ lijken allebei te kunnen. ‘Pikkedillen’ [mv.] komt van ‘peccadille’ [enk.] [pekelzonde!]. Pecco(thee) is pekoe, vgl. pecannoten en de pekan, de vismarter. Een pechakucha [pèh-tsjaa-koe-tsjaa] bestaat uit 20 dia’s die elk 20 seconden (20 s) getoond worden. Een peda is in BE een tehuis voor meisjesstudenten. (Pecunia) non olet: geld stinkt niet voor een vrek; die doet alles pecuniae causa (om het geld). Hij bespeelt de pedalsteelguitar of -gitaar. Pedofilie [seks met kinderen] lijkt erger dan pediofilie [sekspoppen en -robots]. Je weet wel: peelen is scrubben. Een pegsonde of -katheter verwijst naar percutane endoscopische gastrotomie (voedsel via buikwand). Pegasessen: gymtoestellen, afgeleid van paard (Pegasus).

2. De pijloze monnik viel in een peilloze diepte. Er zijn goud- en geelpelde kippen. Een pelike is een zekere Oud-Griekse [GB!] vaas. Een pelser is een zeevis of een heipalenuittrekker. Een pelouse is het middenterrein van een wielerbaan. Beschrijf het peltiereffect
[pèhl-tsjee] [van elek­tri­sche stroom naar tem­pe­ra­tuur­ver­schil in twee ver­schil­len­de me­ta­len] eens. Met een pelvimeter meet je het pelvis (bekken) en pemba(doti) is pijpaarde (bij wintirituelen). PEMBA: in NL de Wet Premiedifferentiatie en Marktwerking bij Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Met pensees [tuinviool] op tafel genoten we van de pencees [rondo]. Een penjing is een Chinese miniatuurtuin. In dat boek was sprake van een ruime pengö-opbrengst [Hon­gaar­se munt­een­heid (tot 1 au­gus­tus 1946)]. Een pegboard [bij het be­re­ke­nen van de om­zet van win­kels, pen­nen­bord] is nu eenmaal geen pechbord. Daar was Meester 2025 Pennewip weer. Boompje groot, mannetje (ook: plantertje) dood. Mijn pensie [pensioen] komt per maand. Een copula is een koppelwerkwoord. Als achter een naam p.eo. staat, betekent dat: professor extraordinarius, buitengewoon hoogleraar. Een qwer tzklavier vind je in Duitstalige gebieden.


3. Mind you: quiche is taart en quisse is kip. Een peon is een vaquero, een Mexicaanse cowboy te paard. Door pe(p)perspray van de juten werden ze geveld (beter: gepepperd). De Peperkust ligt in Liberia. Peperoni is peper, pepperoni is salami. Oud-Griekse vrouwen droegen een peplum of peplos. De peper( )vretende toekan (pepervreter) keek omhoog naar de Toekan. In de pépinière (boomkwekerij) lag een pépite (goudklomp) [SR: pipit]. Peprewatra [SR, pie-prie-wah-traa] is dunne pepersoep met vis of vlees. Dat werd vroeger per Van Gend en Loos [correct: &] verstuurd. De afkorting p.a. of p/a staat voor: per adres [ook: c/o, care of]. Pereat (stik) Karel! Perennerende planten zijn overblijvend [= vast]. De perfect storm [ideale samenloop van omstandigheden] redde hen. ‘Pericykel’ is een term uit de plantkunde [cellaag]. Abis perkara: zaak afgedaan, basta!

4. Perinde ac si cadaver is kadaverdiscipline vertonend. Een peripteros is de cella [centrale ruimte] van een tempel. Perl is een programmeertaal: Practical Extraction and Report Language. Een permaban voor een sociaal netwerk is permanent. Dat permis
[pèhr-mie] (ook: permit – puhr-miht] moet per mese (per maand) verlengd worden. Pernoze mannen (die zijn pernoos - mannen van het vak, dieven) vindt men in de penoze. De pers [ook: kat] lag op een van de perzen [tapijt]. Per resto (per saldo) resteerde een diepgevoeld lijden. Is dat boek al ter perse? Ik hoef niet per se zo nodig. Middellangeafstandsraketten zijn pershings. Kun je van persimmon(hout) tuintafels maken? Een beetje bobo heeft een pa, een personal assistant. Pas op voor dicteepersonality's. Zij hebben een persoonsgebonden budget (pgb). Perspex is polymethylmethacrylaat. Dat perssinaasappelperssel is best lekker. Die auto is perte totale en kreeg dus een totallossverklaring. Het perunage van ‘de helft’ is vijftig. Pertussis is kinkhoest. Het ligt daar vol met Perzenpuin. Nieuwe woorden: pesco-pollotariër [geen vlees, wel vis en gevogelte] en pescotariër [geen vlees, wel vis en zeevruchten - bv. schaal- en schelpdieren].


5. Het gemeenste slag vijanden, nl. zij die (u, ons) prijzen is het pessimum inimicorum genus, laudantes. Een petfles is van polyethyleentereftalaat. Met PET wordt positron emission tomography, positronemissietomografie (een scan maken) bedoeld. Petroleum: peterolie, petrolie. Pethidine is meperidine (een pijnstiller). Een petinggi is een dorpshoofd (Indië). Houdt petrarkisme ook het maken van petrarcasonnetten in? Is petkuser haver echt zo bijzonder (bie)? Petroklastiet is een explosieve stof. Wat heeft een petroleuse [brand stichten met petroleum] met de Commune (1871) te maken? Dat is het summum: petro- [oliestaat] en narcostaat ineen! Peu à peu werd hij een peu nerveux. Mijn (thera)peut is met vakantie. PFAS [GB, VD: pfas] zijn poly- en perfluoralkylstoffen. Een PGP-telefoon [pretty good privacy] voorkomt afluisteren. In NL is pgo probleemgestuurd onderwijs. De pgd is de pre-implantatie genetische diagnostiek, de
pre-implantatiediagnostiek.


6. Doctor in de wijsbegeerte: philosophiae doctor: phil. dr., ph.d. of PhD (achter de naam). Phenibut: angstremmend en kalmerend middel. Een phablet (phone + tablet) is een tabieltje (tablet + mobieltje). Phubben is een persoon negeren door tijdens het gesprek een smartphone te gebruiken. Het piao [pie-jouw] is een Chinees gokspel. We eten tong picasso. Het PICS is het postintensivecaresyndroom (2019). Het lijkt een piece of cake [peace = vrede], maar het is het pièce de résistance. Een piel de sapo [pie-jèhl-duh-saa-poo] is een zekere meloen. Mijn piepa is mijn papa. Hij was wel niet piep, maar ook niet stok. Een piemontese [pjee] is een van oorsprong Italiaans vleesrund [Piemonte, nooit ë]. Een spudgun is een pieperschieter. Een mosquito is een piepkastje. Grote of Lange Pier heet in het Fries Grutte Pier. De muzen worden ook Piëriden genoemd. Levert het verkopen van pieska/opees [smoesje] veel op? Pierogi zijn een Pools gerecht van deegballetjes. Piet Krediet woont hier niet [op de pof kopen], Jan Krediet [die koopman heeft krediet]wel.

7. Hij is naar de piesemopsantee (puis-je m'absenter?). De PIJ is in NL de plaatsing in een inrichting voor jeugdigen. Een pijllamp zit in een auto. Een pijlwagen is niet om te peilen. In BE kunnen ze pik à pik zijn [op gespannen voet met elkaar]. Met hoeveel l’en (l’s) schrijf je ‘pikkelateur’ [met prikstok]? Het is piksta(a)nderig weer (broeiend … seksueel opwindend). Hoe kom ik aan een pil van Drion (drionpil)? Pilatesen is de oefenmethode pilates toepassen. Een pilchard
[pihl-tsjuhrt] is een zeevis (pelser). De pillamp verlichtte de pillbox. Een pilstrip is geen reisje. Dit is nog maar een pilo(o)tstudie. Pimaricine is natamycine, een schimmeldodend middel, o.a. gebruikt in kaascoatings. Een pimeson is een pion. Pin staat voor persoonlijk identificatienummer. Pinceren [tokkelen op snaarinstrument] doe je pizzicato. Pinbetalen is met de pinpas betalen. In een pindarische ode komen geen pindanoten(!) voor.


8. Met pingpong verdiende hij veel pingping. Hij heeft zijn pinkteen gebroken. Een (a)pinti is een trommel bij wintirituelen. Zijn ze weer aan het pintelieren [veel bier drinken]? Op schilderstukken betekent ‘pinxit’ [afko: pinx.]: (hij, zij) heeft (het) geschilderd. De piñata [opgehangen, met snoep gevuld] vind je op een Spaans kinderfeestje. Hij is duidelijk de pip: primus inter pares, eerste onder zijns gelijken. Een pip is ook een persoonlijke internetpagina. Pipe [pie-puh] is pasta en een pipe [paajp] is een paaltje (ook: het teken |). Hij stond te piqueren [piqué maken, verticale stoot biljart] met zijn gepikeerde [doornaaien, naaistersterm] vest. (Pur)schuim is polyurethaanschuim en pir is polyisocyanuraat. Een piren(g) is een soort van piranha. Een pirlamp heeft een ingebouwde passief infrarode sensor. Een pis(se)(bloem) is een paardenbloem. Een pisco sour is een zekere cocktail. Een pishtak is de centrale toegangspoort van een karavanserai e.d. De man was behoorlijk pissed. Hij maakte van de pitbullmuis een bulterriër (vgl. van een mug een olifant). Bij de pit(s)stop keek de pitspoes (gridgirl) toe. Pitruïtine [truu-wie] komt uit de pijnappelklier. De pittura metafisica [Italiaanse schilderkunst, raadselachtig] is niet om aan te zien.

 

 

 
 

zondag 17 mei 2020

1881 Dictee zondag 17-05-2020 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 102 RL √ x

Dictee - dictees [1881]

Wekelijkse dicteetest 102 RL [elke zondag] 

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron: Oefendictee (oud) 602

1. Het .……………………. deed het ……………………...
a. exercitiepeloton                           exellent
b. exercitiepeloton                           excellent
c. excercitiepeloton                          excellent

2. Het Australische …………….. is een soort van
…………………………..
a. guldenwijt                                 reuzetarwe
b. guldenweit                                reuzentarwe
c. guldenwijt                                 reuzentarwe

3. Ojieven of …………………... worden …………………..
genoemd.
a. simazen                                    sima's
b. cimazen                                    cima's
c. cimazen                                    sima's

4. Bij de Grote …………………. lopen ………………………...
rond.
a. Sint-Bernhard                         sint-bernhardshonden
b. Sint-Bernard                           sint-bernardshonden
c. Sint-Bernhard                          sint-bernardshonden

5. Als je een plank geel verft, is die ………………. en
 ……………………...
a. geel geverfd                             geelgekleurd
b. geelgeverfd                              geelgekleurd
c. geel geverfd                             geel gekleurd

6. Flanel is ………………. en een draairoede is een
………………....
a. spagnolet                                     spanjolet
b. spanjolet                                      spanjolet
c. spanjolet                                      spagnolet

7. Die man met ………………... was bezig met ………………....
a. spillenbenen                               spillenwervels
b. spillebenen                                 spillenwervels
c. spillebenen                                 spillewervels

8. Op ………………… wordt de …………………….. herdacht. 
a. Sint-Salarius                              heilige Salarius
b. Sint-Salarius                              Heilige Salarius
c. sint-salarius                                Heilige Salarius

9. Een ………………….. is een kraagbeer met
………………………. witte tekening op de borst (Japan,
Tibet).
a. koema                                 V-vormige
b. kuma                                  V-vormige
c. koema                                 v-vormige


10. Na de …………………… wordt de …………………

gedanst.

a. polonaise                                         krakoviak

b. polonaise                                         krakowiak

c. polonnaise                                       krakoviak


Oplossingen [102]: zie hieronder.


-----------------------------------------------------------------------------------------


Oplossingen [102]

1b 2b 3c 4c 5a 6a 7b 8c 9a 10b


Contact: leentfaarrein@gmail.com