Dictee - dictees [1613]
Dictee
844 (DCCCXLIV) Dictee Specialisten (01-06-2015)
1.
Het thulium is element 69 (Tm). Een thumbdrive is een extern flashgeheugen [ter grootte van duim of sleutelhanger]. Thymussen zijn zwezeriken. Een tic douloureux betreft zenuwpijn
in het aangezicht, een tic convulsif [samentrekking
spieren door gelaatszenuw] kan door het syndroom van Gilles de la
Tourette, het gillesdelatourettesyndroom [tourette(syndroom), gillesdelatourette] veroorzaakt
worden. Een tige verlengt een pijpenkop [verlengstuk,
één geheel]. Boeren en burgers vormen de derde stand, de Tiers-Etat (t.o. adel en geestelijkheid).
Morgen is er ook nog tijds genoeg. Ik heb tijdenlang
over de tijdeloze eeuwigheid nagedacht. Hij toog
naar de toog. We moeten tijlijk (vroeg,
vroegtijdig) opstaan. Tike [tie-kèh]
is zekere versneden opium. De tijmereprijs [tijm]
is geen lauwerkrans. Hij voelde zich tiptop na de tipsycake
[met kirschcrème]. De tisane(thee) [kruiden]
smaakte goed. Tisja Beav is de joodse vastendag ter herinnering aan de
verwoesting van de tempel.
2. Geef eens een voorbeeld van zo'n vroegere timocratie
(vermogen geeft stemrecht). Een Tj-biljet is in Nederland een teruggavenbiljet
jongeren. De T-kaart is een radkaart, een
middeleeuws type van wereldkaart. Een tobogan is een slee. De toe (nagerecht, toetje) komt straks. De toean (heer, meester, eigenaar) bezat een toekan (vogel – Van der Valk!). Jullie zullen wel toe
zijn aan een break. Avondkleding is toilette de soirée. Tommy Atkins, prototype
van de Britse soldaat, de tommy, heeft Nederland mede bevrijd. De Rabobank is
too big to fail [onmisbaar voor het monetaire
systeem], een verkiezingsuitslag is soms too close to call [niet zeker om te claimen, gering stemmenverschil].
Dat bericht is too good to be true [te mooi om waar
te zijn] . In toppaazen [paaz, psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis] zie je
weinig topaas (halfedelgesteente). De
tootsie (oe – man als vrouw
verkleed) struikelde over haar stiletto's (naaldhakken).
Hij is typebeheerder [gietvorm]
bij de drukkerij. Voorbeelden van extensies zijn txt, rtf, doc en andere. Een khimar bedekt
minder [hoofd en boezem] dan een gimar [lang gewaad, gezicht onbedekt].
3.
Goethe was de olympiër (met olympische verhevenheid
of kalmte) van Weimar. Ik vind jou toppiejoppie. Is zo'n torsadenlas moeilijk te maken? Dat is nog tot daaraan toe. Tot zover kan ik het volgen. Het weerzien
was touchant (roerend, treffend, aandoenlijk).
Zij is een touchy (prikkelbaar, lichtgeraakt)
kruidje-roer-mij-niet. Bij overdaad denk je weleens 'toujours perdrix' (Zelfs het beste gaat vervelen als men er te veel van
krijgt.) Hij mag zich nu derdeklashavist
(3e
klashavist, derdeklashavist) noemen. Bij 'distantie'
hoort het werkwoord 'distantiëren'. Ik dacht bij
'kathaar' aan 'heiden', maar het heeft meer
connecties met 'ketter', iemand met afwijkende geloofsopvattingen. Die dooie pier van een (=) doodaas
was te beroerd om even naar de dodaars (watervogel.
dodo) te kijken. Een breitaak [brei] is
geen vaartuig [aak]. De Goereese ontmoette de Qatarese
in gezelschap van een farizese figuur in
onze overzeese gebiedsdelen. Bij Toutatis (krachtterm): we mochten op de touter (schommel).
4.
Tisja Beav is een joodse vastendag ter herinnering aan de verwoesting van de
tempel. Kijk, daar doet hij weer een van zijn tours de passe-passe (goocheltoeren). Tourner casaque is de huik naar
de wind hangen. Huig- of amandelhockey (tongzoenen),
doe je dat met de huig-r? Tous frais faits (na betaling van
alle onkosten) werd hij vrijgelaten. Echtelieden kunnen elkaar
vrijlaten. Zijn trac (plankenkoorts) leverde
hem veel tracasserieën (plagerij, geharrewar,
gezeur) op. Op elke deur was een tract (pamflet)
geplakt. Een traditional is een derby [3 uitspraken
mogelijk!], zoals vroeger Feyenoord-Sparta. Een trainee [tree-nie] vind je op een stagiaireplaats, een
trainee [trèh-nee] in een theater [rij op de vloer staande lampjes]. Een
trait-d'union is een koppelteken, een trade-union een Engelse vakvereniging.
Een verzameling gelijkmiddelpuntige (concentrische)
cirkels heeft de stralen (radii) als trajectoriën
[kromme, die elke exemplaar van een verzameling krommen
loodrecht snijdt].
5.
Hij heeft dat buitenraam in arren moede maar getralied. De traminer komt uit Zuid-Tirol, de gewürztraminer uit de Elzas [beide:
wijn]. Een Tyrolienne is een Tiroolse. De trampkapitein
(schip van de wilde vaart) kon de vamp niet
weerstaan. De soldaten moesten de trancheeën [loopgraven]
in. De Griekse lening werd in tranches (gelijke
delen) terugbetaald. Als in trance (ah – toestand van vervoering, verrukking) liet hij
de trance (èh, housemuziek) over
zich heen komen. Ze lieten het maar over zich heen komen. De omstanders moesten
een goed heenkomen zoeken. Dit is een transitoire [twaa, ook wel toor] bepaling (overgangsbepaling).
Hij komt uit Transsylvanië.
De transoceanische telegraafkabels waren kwetsbaar (en
trans-Atlantisch). Zo'n DAF'je had een traploze aandrijving. De ervaren
trapper (èh – vallenzetter,
pelsjager) zette nog net geen boobytraps [trucbom].
6.
Die trashy (waardeloze) trash (rotzooi, troep) kon zo op de schroothoop. De
travo (travestiet) repareerde de trafo (transformator). Een traveller(s)cheque is niet veilig. Ze was een trees (vrouw, meisje) van een canadel (1945). [Trees heeft
een Canadees.] Wat zegt de Trekhondenwet over trekkebenende trekhonden? Niets. Bij gymnastiek staat er voor de kast een tremplin
(trahm-plèhn, springplank, vgl. trampoline).
De keizer kon een treuga Dei, een godsvrede, instellen. Wat doet een treuhänder
(bewindvoerder)? Tria juncta in uno (drie in een): geloof, hoop en liefde? Trichinose
is de trichinenziekte [pijnlijke
ontsteking door weefselparasiet]. Gisteren was het zondag trinitatis.
Een trojan is een Trojan horse [in pc]. Bij
troqueren (ruilhandel drijven) is geen geld
nodig. Ik hou van je, trotz alledem (ondanks alles).
Het juweel woog 3 troyounce (afkorting oz) (Engels
ons, 31 gram). Een truïsme is een waarheid als een koe. Een truqueur en
een truqueuse kunnen goed trukeren. Jullie krijgen morgen alleen maar caesarsalade.
7. Zijn er in Tsjetsjenië veel
tseetseevliegen? Bij tuberculose worden tuberkels [knobbeltje]
gevormd. Hij komt van Tull en 't Waal [niet in
wdb.]. De turbe (grote menigte) bewonderde
de türbe (grote torenvormige
graftombe).
De internetcode tc is die van de Turks- en Caicoseilanden [landcode: TC]. Tutti
quanti [t.q., allen van dat slag]
genoten van de tuttifrutti [gedroogde vruchten].
Ik vind die tuyaus
(twie-joo – tips) verdacht. Pas bij
de tweede kruistocht
[indien historisch: T
K] boekten ze succes. Je moet geen chimères [sj] (hersenschimmen) najagen. In de nieuwe Van Dale
zal een tigtal wijzigingen doorgevoerd worden. Ik geef 3 schrijfwijzen: 3
trapsraket, drietrapsraket en 3-traps raket [bnw.]. Er woedde een [Beaufort,
cijfers, en schrijf de afkorting:] 10Bft-storm. € 50 (50 euro) is geen geld: dat kun je met één
vijftigeurobiljet (€50-biljet, 50€-biljet)
betalen. Zou hij de taak aankunnen? Hou de WET,
de West-Europese tijd, maar aan.
8.
Als ze daar de kachel aanhebben, moet je bij hen nog wel een jas aanhebben [Taaladvies: aan hebben] ook. Hoe klinken udu's (oe-doe,
percussie-instrument uit Nigeria)? Hij mag jou en de jouen niet
uitjouwen. Hij is ermee opgehouden, uitgescheeën. Maak het niet wijder dan het
is: je moet hierover niet verder uitweiden. De ullage [ruimte
boven vloeibare lading] is bestemd voor expansie. Ultimate of freefight
wordt aangeduid met MMA, mixed martial arts. Hij wenste haar naar het ultima Thule (fabelachtig land – aan het einde van de wereld, soms
IJsland). Wat is er over van de una sancta (de
ene heilige (Kerk))? Hier helpen geen halve maatregelen: nodig is een Umwertung
aller Werte (herijking van alle waarden). De
hei heet een plek voor ongecompliceerd geluk te zijn: une chaumière et son
coeur [een hutje op de hei en een goed hart].
Het was een storm in een glas water: une tempête dans un verre d'eau. Een unus
is eigenlijk een unus judex (alleensprekende
rechter).
9.
Op het Unicef-gala werd een unicaat (bestaat er
maar een van) van een prehistorische vijl geveild. De unigenitus Dei
filius is de eniggeboren Zoon van God. Unus post alterum (de een na de ander) legden ze het loodje. De uomo
universale is de homo universalis [alzijdig
ontwikkeld persoon]. Rome is de urbs aeterna [letterlijk:
eeuwige stad, figuurlijk: de Eeuwige Stad – VD: Rome]. Kemal Atatürk is
de urheber (grondlegger) van de Turkse
republiek. Die Uruguayaan (Uruguees) heeft
urticaria (netelroos). Met US wordt vaak Uncle Sam [United States] bedoeld.
Wat usantieel is, is usance. Het usus loquendi is het spraakgebruik. Ut mos est (zoals de gewoonte is), gingen zij ter kerke. Zij
is een uterus virgo (vrouw
met geschonden maagdenvlies, die echter nog nooit zwanger is geweest). Ik ben ut semper (als steeds, u.s.) uw dienaar. Wat mag ik van uwentwege verwachten?
Uziel Gal ontwierp de uzi
een pistoolmitrailleur. Het was weer die fielt, die
u-weet-wel. Die tuinman
werkt volgens het uurtje-factuurtje. Hij wil geen turkenbaan (met vuil vies, werk).
10.
Ik vraag je à bout portant, à brûle-pourpoint [recht
op de man af], om à bis ou à blanc (hoe dan
ook, op welke wijze dan ook) dat karwei met dat karwijzaad te klaren. De
kantonrechters- of ABC-formule gaat uit van Aantal
gewogen dienstjaren, Beloning, Correctiefactor. Een aarden
pot is (van) aardewerk.
Het teken 'alfa' wijst terug naar de Hebreeuws-F(o)enicische
letter alef, die oorspronkelijk de vorm van een ossenkop had. Een calefactorium
is een verwarmde ruimte in een klooster en acalefen zijn zeekwallen. De aneroïdebarometer werkt zonder kwik: het is een
doosbarometer. Een zytholoog is een bierkenner. Z.W.t.Z.: dat is zuidwest ten zuiden!
