1514 Dictee woensdag 20 februari 2019 (1) dictee Oefendictee 773 (oud) √

Dictee - dictees [1514]

Dictee 773 (DCCLXXIII) Dictee Specialisten (20-07-2014)

1. Dat kun je van mea tenuitas, meine Wenigkeit, niet verwachten. De mechatronica [en niet zoals ik op het UT-dictee schreef: megatronica] is een multidisciplinaire studie. Ik deed hors concours mee aan het dictee. Tja, médecine après la mort heeft net zo weinig zin als mosterd na de maaltijd. Een nieuwe Belg is een voorbeeld van een medelander. De Wmo is de Wet maatschappelijke ondersteuning. Te media nox [middernacht] lieten de spoken, eunjers [idem] en witte wieven [witte wijven, witte juffers, luchtgeesten], van zich horen. Het leek wel op een coterie [besloten kliek]. Een Amersfoortse Jood behoort tot de mediene [= buiten Amsterdam]. Die musiciennes luisteren graag naar medieval [uitspraak, muziek]. De Hollandse drukker houdt het bij de mediëval [uitspraak, lettertype]. En de historicus houdt zich bezig met mediëvistiek [wetenschap van de middeleeuwen]. De medioneerlandistiek bestudeert het Middelnederlands. Toon Hermans propageerde de Mediterranée [Middellandse Zee(gebied)]. Sinds 2013 kent VD de medizinbal [voor krachttraining]. De brug van Wheatstone is een meetbrug voor weerstanden in elektrische schakelingen.

2. Een meeneemmaaltijd is een kant-en-klare maaltijd, een
kant-en-klaarmaaltijd. De concursus realis is de meerdaadse samenloop van strafbare feiten. Die meester-zanger [met titel van meester] was ook nog een echte meesterzanger [erg goede zanger]. Een mefisto is een geraffineerd verleider. De mefloquine is een bepaald antimalariamiddel. Ze heeft megakeiveel geleden. Dat megger [meet isolatiewaarde van een elektrische installatie] iets met megohm [miljoen ohm – symbool: Ω] te maken heeft … Een megera is een feeks. De laatste woorden van Goethe zouden geweest zijn 'mehr Licht'. Tja, de meikers wordt in juli gegeten. Ik zal je meimus slaan [dood]. Was sich liebt, das neckt sich [wie van elkaar houden, plagen elkaar (en omgekeerd)]. Die Japanner houdt er een mekake [maîtresse] op na (T.adv.: opna). Hij wilde haar een mekajem [oplawaai] verkopen. Melancholie is een mild-treurige gemoedsstemming. Naar wie is de melbatoast genoemd [naar de operazangeres Dame Nellie Melba, ook bekend als Madame Melba (afgeleid van Melbourne), eigenlijk Helen Porter Mit­chell (1861–1931)]? Gebruik die melassespiritus [melasse blijft over bij suikerbereiding] maar. Uit een (volle) melchior [fles] kun je 18 literflessen met wijn vullen.

3. De meldenstruik bloeit. Van koemis [paardenmelk, bedwelmende drank van de Kalmukken] word ik dronken, maar wanneer ik mijn linkerkoe (koe = leren handbekleedsel) mis, krijg ik pijnlijke knokkels en kan ik moeilijk mijn kubi's (koe-bie, zekere ombervis in
Zuid-Amerikaanse rivieren) voeren. Toen ik mijn melkertbaan [gesubsidieerd voor moeilijk aan werk komenden] nog had, ging ik dagelijks vrolijk naar Melkes [melken] en riep afwisselend luid: 'Koeiemorgen, koeiemiddag!' [dichterlijke dicteevrijheid] 'Boe', was dan steevast het antwoord bij de boes (kleine schuur). Melkieten zijn monofysitische christenen in het Byzantijnse Rijk. Ze spreken daar de langue d'oc [beneden de Loire, Occitaans] en ze drinken er de languedocwijnen [geen L – vgl. rhônewijnen]. De margarita is een cocktail van tequila, sinaasappellikeur en limoensap, gedronken uit een glas met een randje van zout. Was het Bijltjesoproer [scheepstimmerlieden 1787] ook een soort bijltjesdag [afrekenen met verraders, ook bij examen: uur van de waarheid]? Een dubbeldoelkoe is een melk-vleeskoe. De Andromedanevel is een melkwegstelsel. Galacthidrosis is melkzweten [kraamvrouwenzweet]. In Marokkaanse steden kun je mella's (Jodenbuurten) aantreffen. Voor die vruchtvleesbolletjes heb je een parisiennelepel [meloenlepel] nodig. Als je nu dit piefje, dat meloochem (instrument, piefje) even … Van melton (sterk geruwde wollen stof voor jassen en mantels) kun je jassen en mantels maken. De manchego [kaas] is naar La Mancha genoemd en wordt bij membrillo [joo] (dikke kweeperengelei) gegeten.

4. Een viool is een melodie-instrument. Wanneer vieren ze daar Memorial Day? De Memisa staat voor Medische Missiesamenwerking. Het memory is een memospel (niet over life's little memories). MEMS staat voor micro-elektromechanisch systeem. Ook een ménage à trois [samenleving drie personen] voert een menage [huishouding]. Hou die menageklep [soldatentaal: mond] maar lekker dicht! In hoeverre is 'meneer Van Dale wacht op antwoord' (mijn vader draait worsten op aarde) ook op de zakjapanner nog geldig [niet precies meer: 16/4x4 is nu niet 1 meer, maar 16, 16/(4x4) is wel 1!]? Wat de Bijbel is voor dominees, dat is de Grote (Dikke) Van Dale voor de overige zeurkousen. Er waren toch mene tekels [dreigende waarschuwing] genoeg gegeven … Mengwit is een mengsel van blanc fixe [kunstmatig bariumsulfaat, witte verfstof] en gehydrateerd aluminiumoxide. Heeft zij de ziekte van Ménière (kortweg: ménière – evenwichtsorgaan)? Meningitis [hersenvliesontsteking] is een meningeale aandoening. Een memobedrijf doet aan mens- en milieuvriendelijk ondernemen.

5. Een menistenkerk is een meniste kerk (doopsgezinden). Horatius sprak al over de dichterlijke inspiratie, de mens divinior – en Ovidius over de mens conscia recti, de mens sibi conscia recti [een hart dat zich van zijn zuiverheid, oprechtheid bewust is]. Nietzsche gaf een geschrift de titel 'Menschliches, Allzumenschliches' [menselijk, al te menselijk]. De Mensa Domini is de avondmaalstafel, de tafel des Heren. De Messiaanse verwachtingen slaan niet op zomaar een messias met een messiascomplex. Een soldaat te velde gebruikt een messtin [militair etensblik]. 'Metissen' (alleen in VD, enkelvoud: metis) en 'mestiezen' (enkelvoud: mesties) [blanke vader x indiaanse moeder – of omgekeerd] vertonen synonymie. Hij is op-en-top, tot-en-met een heertje. Verklaar: conto a metà [rekening samen met een ander, delen van verlies en winst]. Het alice-in-wonderlandsyndroom is de metamorfopsie. Metanilgeel is tropaeoline G. De metselplavei is een soort van Hollandse ijsselsteen.

6. Een metteur en scène zorgt voor de mise-en-scène. De meursault is een bourgognewijn. De MeV is de mega-elektronvolt, de MEV de Macro-economische Verkenning. Zou hij een borrel te veel ophebben? Hij plantte afrikaantjes [plant] en mexicaantjes [levensbalsem]. De mexicogriep is de Mexicaanse griep. Een mezoeza hangt bij vrome joden aan de deurpost [fragment O.T. in busje]. Er gaan twee methusalems (6 l) in een balthasar (wijnfles 12 l). Mensjen [jodendom] zijn rechtschapen mensen. Een menstruüm is een vloeibaar oplosmiddel. De mentee [ie - mv] kreeg een echte relatie met zijn/haar mentor. Bij monopoly is een vergissing van de bank in uw voordeel een mentis gratissimus error, een allerprettigste vergissing. Menus propos zijn kleine, onbeduidende praatjes. Een bijnaam voor de designerdrug mephedrone is meowmeow [miauw...]. MEP's zijn members of the European Parliament (en MP's members of Parliament – Engeland).

7. Een merguez is een sterk gekruid braadworstje van schapenvlees. Wat moet je met zo'n messalina [vrouw met onverzadigbare geslachtsdrift]? Nog maar eens gekeken naar '*niem' met tussen haakjes toelichting of voorbeelden: acroniem (letterwoorden als VARA en sms- en chattaal als 'asap' (!) en 'cu' [see you]), autoniem (naam van de schrijver zelf – maar ook een woord in zelfnoemfunctie zoals in wij-gevoel), alloniem (de naam van iemand anders als auteursnaam gebruikt), anoniem (anonymus, AA: Anonieme Alcoholisten), antoniem (het antoniem van antoniem is synoniem), antroponiem (persoonsnaam), endoniem (Genova voor Genua), exoniem (Parijs voor Paris), eponiem (pasteuriseren, Brooklyn, chesterfield), genoniem ('doen' is een genoniem voor o.a. 'bedrijven', 'verrichten', 'plegen'), geoniem (krent, bikini), heteroniem (synoniem dat in gevoelswaarde afwijkt) en hodoniem (straatnaam).

8. Verder: holoniem ('lichaam' is een holoniem van 'hoofd'), meroniem ('mond' is een meroniem van 'hoofd'), homoniem ('vorst' (staatshoofd) en 'vorst' (vriezend weer) – of 'kater': met 2 betekenissen), hydroniem (waternaam), hyperoniem ('meubel' is het hyperoniem van 'bank', 'stoel' en 'tafel'), hyponiem ('stoel' is een hyponiem van 'ameublement'), magnaniem (grootmoedig), pusillaniem (kleinmoedig), matro- of metroniem ('Aagtjens' en 'Mariën'), patroniem ('Klaassen' van vader Klaas), paroniem (stamverwant zoals 'heg' en 'haag'), pseudoniem (schuilnaam), toponiem (plaatsnaam) en unaniem (eenstemmig). Wat is een preminiem trouwens [BE, competitiesport, 6-10 jaar]? Zoek op: MG6 [meekijken gewenst voor kinderen tot zes jaar (in de classificatie van het Nicam – Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media)], MGD [NL: Militair-geneeskundige Dienst] en mgw [meergezinswoning]. Dat waren er twee mia drie mio achttienduizend [2.003.018.000]. De mho [moo] is de siemens (niet erkend volgens SI-richtlijnen).

9. Met '*niem*' ook nog gevonden: braniemaker, ceremoniemeester, homoniemenvrees, harmoniemuziek en -model, niemand, Niemandsdorp, niemandsland (no man's land), opiniemaker, maniëment (hantering, behandeling) en Unie MHP. Het verrassende toetje was een pêche-melbafantasie. Ken je de persiflage 'Piet Hazengras' van Pythagoras, de Griek van [alles geheel in letters] a-kwadraat plus b-kwadraat is c-kwadraat? Hij delfde (dolf) het onderspit. Dat zegde (zei) hij ons toe. Een wielrenner heeft na de koers behoefte aan recuperatie (herstel). Hé lachebek, houd eens op met dat gemierenneuk. Deze wedstrijd wordt live op tv (teevee) uitgezonden. Geven de MIB-30 (Milano Indice Borsa-30) en de Mibtel (Milano Indice Borsa Telematico) echt dezelfde beursindex van Milaan aan? Ik denk van niet. Vroeger zaten er onder andere in de kolenkolomkachels micavenstertjes (glimmers), waardoor je de vlammengloed vaag kon zien. Een micabril heeft mica plaatjes, tijdens het klussen in me-time kan ik die goed gebruiken.

10. De mic is de maximale immissieconcentratie, de mac de maximaal aanvaarde concentratie. In welk opzicht hebben Michiel en Marianne een haat-liefdeverhouding? Die hele geschiedenis is nu op micraten [microscopisch kleine reproductie van een document] gezet. Een alg is een micro- [niet] en geen macrofyt [wel met blote oog waarneembaar]. Die petite histoire [klein anekdotisch voorval] is me altijd bijgebleven. Het symbool voor microgram [10^-6 gram] is μg [muu-gee]. Die Microscoop is er niet voor de kleine dingen [sterrenbeeld]. Een onbevoegd kunstrechter is een midas. De siësta zorgt voor middagrust. Hoe zei je dat in het Middellimburgs? Hij studeert middeleeuws Latijn. Het middellandse klimaat is fijn. Met Dubai is er een niet-rechtstreekse treinverbinding.

 
 

1513 Dictee maandag 18 februari 2019 (1) dictee Oefendictee februari 2019 (2) √

Dictee - dictees [1513]

Oefendictee februari 2019 (2)

1. Een temeier is een prostituee (ook: temeie). Een voorbeeld van een meierij is de Meierij van Den Bosch ('s-Hertogenbosch). De HsH is de Hogeschool 's-Hertogenbosch. Een quickie is een tussendoortje [vluggertje]. Pyrimidine is een kristallijne, heterocyclische verbinding. Het antoniem van baskant is discant. Waarom heeft GB alleen stinsenflora, terwijl ook daar het mv. van stins stins/zen is? Een blekero is een blikslager. Een blenchi is een kolibrie (en die leggen kolibrie-eieren). Die bloodaard liep bloot. Aan bloatware heb je vaak niet veel. Een adblocker is een reclamekiller of -wisser. Een blook [oe] is een blogboek. 'Blub' of 'bloeb' hoor je bij een onderwaterverdwijning. Hij had die hele boekenrij uit die boekerij al gelezen. Bolletrie is [SR] paardenvleeshout (van de boletri). Ruwe bolster, blanke pit!

2. De bernage of bernagie is het komkommerkruid. Te gek, sinds een halfjaar [juli 2018] staat de Bressiaander in de Dikke Van Dale: zelfstandig naamwoord, de, m, mv. Bressiaanders = inwoner van, persoon afkomstig uit Breskens. Dit eindigt er zoal op *tri: altera pars Petri = secunda Petri = verstand (niet de apostel Petrus, maar Franse humanist Petrus Ramus), (boeren)tri = sorteerkast voor de post, boletriboom of -hout, een chattri = een paviljoenachtig Indiaas gebouw, jurare in verba ministri = zweren bij het woord van de meester = in verba magistri jurare, een kankantri is in SR de wilde kapokboom, Patrimonium Petri = het erfgoed van Petrus, d.w.z. van de pausen: het gebied van Vaticaanstad, een santri is in Indië leerling van de Koranschool, tri is trichlooretheen, een tri is een trieerkast, een trieur, een sorteerkast, een tri is ook een trimaran (catamaran – cat, dubbelboot – met drie parallelle rompen) en tri- is ook een voorvoegsel in triatlon, triangel, trichlooretheen en trisacharide, etc.. Met verbi magistri worden 's meesters woorden bedoeld. Ununtrium was radioactief element 113 (Uut) Dat heet tegenwoordig Nihonium (Nh).

3. Metri gratia = ter wille van de maat, metri causa = ter wille van het metrum (beide: letterkunde). Met *louis*: eblouissant (betoverend), louis (d'or) = oude Franse gouden munt, Louis d'Or – toneelonderscheiding (m.), Theo d'Or (idem: v.), louisine (madapolam = katoenen weefsel, de stad heet Madapollam, bij Madras!), Louis XIII, XIV, XV en XVI en het Louis Paul Boongenootschap. Het zwarte schaap wordt vaak aangeduid met verdomde Louistje of verdomde Lowietje [naast een (!) verdomde louis]. Ook: staan kijken, erbij staan als verdomde Louis of lamme Louis. Met Burgerkoning wordt koning Louis-Philippe van Frankrijk (1773-1850) aangeduid. Een rebel without a cause = een opstandige jongere, m.n. van welgestelden huize, zonder idealen, die niet precies weet waartegen hij in opstand moet komen.

4. VD heeft als mv. van pylon pylonnen en pylonen, pGB heeft alleen pylonnen, oGB ook pylonen. Het mv. van poortgebouw (pyloon) is alleen maar pylonen. Een gutmensch [goedmens] is policor. Daarginder komt hij aan. Je vindt het huis gindop. Het gindse huis is het huis daarginder. Weed is marihuana of wiet, wied is onkruid [SR]. Wij gaan in een nul-op-de-meterhuis wonen. Nieuwe update oVD, 16/02/2019: 383149 lemma's (netto: + 110). Het blijft moeilijk om syfilis' (i's achteraan bijeen! - ezelsbruggetje voor de plaats van de y) te schrijven. De sieflijder moest een enorme sisyfusarbeid verrichten. We hebben gedjembeed en er waren daar gemacrameede producten te koop. Met een bolschup (spade) kun je een bolschub (deel van een bol) afsteken. Een animal scribax kan het schrijven niet laten, mv. animalia scribacia, een animal disputax redetwist om het redetwisten, mv. animalia disputacia. We kijken verder nog naar interessante zaken met *anima*.

5. Bij Jung is anima het vrouwelijke archetype [antoniem: animus]. Een anima candida [blanke ziel] is een zuiver gemoed, zuiver karakter. Een animae dimidium meae [de helft van mijn ziel] is een boezemvriend. De anima naturaliter christiana is de van nature christelijke ziel. Animato is in de muziek: levendig, opgewekt. Cor unum et anima una is: één hart en één ziel (zijnd). In anima vili (in corpore vili) = (medisch, van proeven en experimenten) uitgevoerd op dieren, overledenen en vroeger ook wel op slaven, gevangenen e.d. Omne animal post coitum triste, praeter gallum qui cantat: na de coïtus is elk dier terneergeslagen, behalve de haan, die kraait. Een partyanimal is een feestbeest. Een pastor fidus animarum fidelium is een trouwe herder van de gelovige zielen. Pro salute animae is voor het heil der zielen. Vis animae is geest- of zielskracht. Ik heb een niet-reanimatieverklaring opgesteld.

6. We hebben dat hert buitgemaakt. Soms bedenkt GB zich: burotica [BE]. Een kassière moet de caisse [kèhs] bedienen. Een calvaria is een schedeldak. Een cashupete is een cashewnotentaart. De afkorting van conform is cfm, die van 'vergelijk' is cf. of cfr. En een cg is een centigram of een controlerend geneesheer. U wilde *pasta*? Even in de pastabijbel kijken. Nee, geen DNA-pasta. O, u hebt een tandpasta, colgate- of prodentglimlach? Eet dan bombolotti met bolognesesaus, buispasta zoals penne en pipe [pie-puh], cannelloni, capellini, conchiglie (schelpjespasta) met carbonarasaus, ravioli, dulce de leche [Zuid-Amerikaanse karamelpasta], farfalle (strikjespasta), fettuccine, fusilli [spiraalpasta], happen bij de tandarts in een pasta-achtige substantie, krinkelpasta zoals spirelli, lasagnevel (geen nevel!), lemoncurd (cakes, taarten), linguine (linten), lintpasta, macaroni, mezzaluna (halvemaanvormig), miso (van sojabonen), orecchiette (oortjespasta), pappardelle, pastafari(ani)sme is een quasigodsdienst waarin het Vliegende Spaghettimonster wordt vereerd, petis (garnalenpasta) en sesampasta (tahin of tahina).

7. Verder: spaghetti, spätzle [Zwitserland], surimi, gemaakt met de surimitechniek, tagliatelle (lintvormig), taotjo [tau-tsjoh] (in de oosterse keuken pasta van gefermenteerde sojabonen), tapenade, tomtom [SR: ballen van pasta, banaan, pindasoep], tortellini, tortelloni, tortiglioni, trassi, triclosan (in zeep en tandpasta), vermicelli, vindaloo, wasabi (Japanse hete groene mierikswortelpasta), xylitol (in tandpasta) en zwavelpasta (dauwwormbestrijding). Dat klinkt cryptisch: mazzel en broge is brooche en broge. Een router is een tomtom voor computerverkeer. In Georgië betaalde ik met een paar larietjes. De laatste van de actiniden [actinoïden] met atoomnummer 103 en symbool Lr heet lawrencium.

8. Een cheeta is een jachtluipaard. Zuurkool uit de Elzas heet choucroute. Bij de bereiding daarvan is de lactobacil of melkzuurbacterie nodig. Een zeker Pools zuurkoolgerecht heet pierogi. Hoe schrijf je 'chroniqueur'? Levercirrose is een vorm van atrofiëring. Ook dupuytren en de Keltische klauw zijn een vorm van retractie. Heeft een coleider [GB – colijder niet in wdb.] medelijden? Is een haatzaaicampagne zoiets als een zaai-haatcampagne? Een amfora mag je ook amfoor noemen: een buikige vaas of kruik met twee oren. Weer wat geleerd: we spreken papier-maché gewoon uit als (ons) 'papier' [+ maa-sjee], Vlamingen zeggen ook wel 'paa-pjee'. Het cortenstaal heeft een bruine roestlaag. Dat beslotenkliekgedrag van die coterie hangt me de keel uit. Couche, Fikkie en Mops! Georven (ww. erven) is [VD] informeel, maar 'gedorven' bij het ww. 'derven' [tv, ondertiteling vanavond] is dus echt fout: de gederfde inkomsten. Lucrum cessans is juridisch gederfde winst of winstderving.

 
 

 

1512 Dictee zondag 17 februari 2019 (3) dictee Oefendictee 767 (oud) √

Dictee - dictees [1512]

Dictee 767 (DCCLXVII) Dictee Specialisten (21-06-2014)

1. Ze liepen bras dessus, bras dessous [arm in arm]. Brasilethout is onecht brazielhout en brasiline is de rode kleurstof in het braziel. De eerste braspenning is door Jan zonder Vrees geslagen. Voorbeeld van een apostrof aan een strijdmakker is 'brave crillon' [dappere Crillon]. Voor zo'n braziliaan [topaas uit Brazilië] moet je bij de juwelier zijn. Heb je voor een brazilian [verticaal geschoren streepje schaamhaar] per se brazilian wax [harsmethode schaamstreek] nodig? Een synoniem van 'toitoi(toi)' is 'break a leg'. Breath-holding spells [kinderen stoppen met ademhalen door emoties] kunnen levensbedreigend zijn. Breeches zijn een rijbroek. Met inhout worden vooral ribben en spanten bedoeld. Brechcokes is gebroken gietcokes. Brecciën zijn zekere gesteenten. Breedlachend diende hij zijn breedgedragen voorstel in. Oosterlengte is O.L. en noorderbreedte N.B. of N.Br., westerlengte is W.L. en zuiderbreedte Z.B. of Z.Br. Wie wil er nou een breekse [door onhandigheid veel brekend] barman, een soort van brekebeen? Is dat nou nepbreitschwanz?

2. De breedtehang is de christusstand. De brei-juffrouw met haar breidelloze driften was niet breilijk (te breidelen, te beteugelen) meer. Met een breektiejijs [breekijzer] kom je overal binnen. Hij is een brekespel, een spelbreker. Hij is een brekebeen in de orthopedie. Zij importeren bremersteen en Bremer groen. Ze runnen een ertsbrekerij. Bretoenen of Bretons zijn inwoners van Bretagne. De breugelkermis is zo genoemd naar Pieter Bruegel. Zij ondergaat een herniotomie [breukoperatie]. Leg eens uit wat een Schuchardtbrevier [boek in dichtmaat] is. Brevity is the soul of wit: kortheid is de essentie van geestigheid. Wat hield de brezjnevdoctrine in [communistische landen helpen elkaar]? Het duurde brief as woman's love, zo kort als de liefde van een vrouw. Briefschrijven is brieven schrijven. Morgen is zijn briet mila (meervoud: briet milot, brietot mila – besnijdenis joodse jongen). Zij zijn brigadiers-majoors. Een brigittines (birgittin) is lid van een brigittenorde [1348. H. Birgitta].

3. De antiterreurbrigade moest optreden. De meeste wc-potten zijn brildragend, maar geen brildrager. Hij deed het met briljantie, brille. Zijn gevoeg doen is brillen. Hij heeft altijd brillantine in het haar. Briller par son absence: schitteren door afwezigheid. Schattig, zo'n brilzee-eend. De briouat [brie-waht] is een Noord-Afrikaans gerecht. Britannia rules the waves. Britsen is met handdaggen [eindje touw] op de rug en op de broek slaan [straf schepelingen]. Bruto kun je afkorten met b., bto., bt., brt. of br. Het broccatello [marmersoort] was in brocatel [brokaatachtige stof] verpakt. Het broedblad behoort tot het geslacht Kalanchoe
[oo-wee]. Een broedei is geen consumptie-ei. Een brief aan de mannen broeders (mannenbroeders, in den Here) in de kerkenraad begin je met 'Eerwaarde Broeders'. De atletiekcrack is verreisd; zijn ster verrijst nu elders. Als Knap dood is, krijg jij zijn broek [ironisch complement].

4. Waarom wordt een koelzeil ook wel broek van Bertha genoemd? Geen idee. Een broekstuk wordt ook Y-buis genoemd. Mazzel [= ook brooche!] en broge met je nieuwe brogues [brooks – gaatjesschoen]. Zij is blut, broke [brook]. Dat is het nieuwe oud-maakt-nieuwsysteem. Hij heeft al enkele bromances [mannen, niet-seksueel] achter de rug. Dat kind zou brommes moeten krijgen [berispt worden]. Ook in de bronstijd kende men de bronsttijd al. Met het hemels brood wordt het Woord Gods, met het brood der Engelen het manna of de hostie bedoeld. We eten vaak eigengebakken brood. Wat voor indicator is broomthymolblauw? Het heeft te maken met zuur-basetitraties. Bij Thespis' brozen [de toneelspeelkunst] draait het niet alleen om cothurnen [toneellaarzen]. Een brougham [broo-wuhm – 4 wielen, 2 personen] wordt getrokken door één paard. In de brousse [rimboe] kun je meestal geen brouilly [een beaujolais uit de gelijknamige plaats] krijgen. De natuurkundeterm brownbeweging of brownse beweging is naar de Schotse botanicus Robert Brown genoemd.

5. De bruchharsch is een bevroren harde bovenlaag op verder zachte sneeuw. De originele Brug der Zuchten ligt in Venetië. Een tuatera of tuatara is een brughagedis. Met de bruid der zee wordt Venetië bedoeld. Voorbeelden van bruidstranen [drank, kaneelwijn] zijn hip(p)ocras en boerenjongens. Dat kan Bruin(tje) niet trekken. Bruinharthout is geen hardhout. Ik vind die bruinhart tafel (bruinharttafel) erg mooi. Hij valt op brunetjes (brunettetjes) en brunhildes [grote, forse blonde vrouw]. De godin Brunhilde is een van de Walkuren [uu] (en een walkure is ... een forse struise vrouw). Bruschetta [broes-kèh-taa] is zeker geroosterd brood. Geert Wilders is een honourable man, ik heb niets met die brutus [verraderlijk mens]. Ze waren behoorlijk bruyant [luidruchtig, lawaaiig] met dat bruyère [roodachtig bruin hout]. Is die buy-out [overname van alle aandelen van een vennootschap] geslaagd? Het aboutalisme [decentraliseren sociale overheidstaken] is naar Ahmed Aboutaleb [2019: burgemeester van Rotterdam] genoemd. Amarilhout is smergelhout.

6. Gezocht op '*down*': breakdown (instorting), coolingdown (tegenover warming-up), hij ging drie down [drie slagen minder dan geboden - bridge], syndroom van Down (downsyndroom, daaraan lijdt een downie), downdaten (van vr.: met lagere opleiding of sociale status), downhill skaten is niet moeilijk, wel gevaarlijk, Downing Street, downplayen (bagatelliseren), downstart (bij schaatsen), down the drain: gezegd van iets dat verloren gaat (door het putje), down-to-earth: met beide benen op de grond staand, praktisch, nuchter, de downtown (de binnenstad), down-under: (informeel) in Australië, Nieuw-Zeeland of de Stille Zuidzee, dropdown (uitklapbaar keuzemenu op beeldscherm), knockdown (bij boksen), meltdown (bij kernreactor), shakedown (zwaar verhoor), sitdownstaking, top-down, touchdown (American football, rugby), trickledowneffect: indirect positief effect en ups-and-downs (ups en downs).

7. Gezocht op '*out*' (1852 hits – 2019: 2822): Zoutzee (de Dode Zee), de zoutte van iets, zoutevis (labberdaan), youtuben (!), work-out (intensieve conditietraining), voutenkamer (opkamer), vermout, venkelhout (sassafras), veloutésaus (met roux), try-out, tout mon possible, tout le monde, tout court (zonder meer, kortweg), tout comme chez nous [net al bij ons], three strikes out (drie slag – honkbal – is uit – veelpleger levenslang bij de derde keer), time-out, touche-à-tout (bemoeial), tout à toi (t.à.t. – geheel de jouwe), tout à vous (t.à.v. – geheel de uwe), stouterdje, teak- en sycomorenhout, stobbehout
spin-out (startende onderneming), soutas (soutache – garneerband of crêpeweefsel op dameskleding), sorbenhout (en sporkehout en lorkenhout), sjouter (politieagent), shake-out [zwakke ondernemingen uit de markt], side-out [volleybal] en shoot-out [bij dictee], sans atout (sans, SA), s'amuser à la moutarde: zijn tijd met futiliteiten verdoen, routier [vrachtwagenchauffeur], router [tomtom voor computerverkeer], schout-bij-nachtsschip, rout (raout - avondpartij), rebel without a cause [dwarsligger uit hogere kringen] en ras el hanout (kruidenmengsel).

8. Verder: rail-routevervoer, poutrel (stalen balk), platinizout – niet genoemd naar de voetballer, peper- en zoutvaatje, peper-en-zoutstel, passe-partout, pay-out [dividend], palmyrahout, outre-tombe (postuum), out of bounds [verboden terrein bij golf], out-of-competitioncontrole [op doping], intro's [inleiding] en outro's [uitleiding], out of Africa [kleding van daar], out of line [ongepast], out of pocket [niet afzonderlijk begroot of gespecificeerd], out of the blue [plotseling], out of the box [buiten de gebaande paden], opting-out [bedrijven terugtrekken uit collectieve regeling], much ado about nothing [veel drukte om niets], mouton retourné (lammy(coat)), moutons de Panurge [makke schapen die de eerste over de dam volgen], moutse challetjes: kleine gevlochten broodjes, mazout (stookolie), malgré tout (ondanks alles), een mahout of kornak begeleidt een olifant, lock-out [wegzenden werknemers tegen werkstaking], lindehout, le goût de la perfection qui stérilise: het onvruchtbaar makende verlangen naar volmaaktheid, leestenhout, lateihout, lifo (last in, first out), la grande règle de toutes les règles: een toneelstuk moet voor alles in de smaak vallen.

9. Voorts: le tout Breskens, knock-out, knock-outtoernooi,
je-m'en-foutisme [BE: onverschilligheid], IJslandroute [omzeiling btw], een argument dat houtsnijdt, is houtsnijdend, houtje-touwtje(jas), ins en outs, houtenjassenpark [kerkhof], heinhout [heining], haute couture [exclusieve mode], hang-out (hangplekcafeetje), hand-out [na lezing of toespraak], guerre à outrance: oorlog op leven en dood, tot het bittere einde, guajakhout (pokhout), grouten (waterdicht maken), gouttière (dubbele, parallel lopende haarlijntjes), goutte militaire (druiper), goûter (vieruurtje), FSC-hout (Forest Stewardship Council – gecertificeerd, duurzaam), fouta [oe] (hamamdoek), pernambukhout, fausses routes (van katheters), fall-out [radioactief], fade-out [langzaam verdwijnend beeld, outfading], everything you always wanted to know about een dicteegoeroe, envoûtement (voodoobezwering), en-tout-cas (zowel kleine paraplu als parasol), en route (onderweg, ook: en cours de route), dug-out [trainer, reservespelers] en egoutteur (wals om te egaliseren in de papierindustrie, net als de heelgoedhollander).

10. Ten slotte: dt-fout, drop-out [outcast], je betaalt daar met de Djiboutiaanse Djiboutifranc [DJF], na de hecatombe [slachting, bloedbad] volgde een déroute [verwarde vlucht], de haut goût (sterk gekruid), degout [afkeer, walging] en degoutant, de coutume (naar gewoonte), en croûte gebakken [met knapperig korstje], coûte que coûte [koste wat kost], compagnon de route (reisgenoot of fellowtraveller), coming-out (outing – homoseksuelen), chill-out(ruimte) [rustige dancemuziek], chief-scout (hoofdleider bij de boyscouts), campêchehout, bukshout [buxus], bruyèrehout, brazielhout, brasilethout, brijnzout [zo zout als brijn = pekel] is niet goed voor het brein, bonne à tout faire: meisje voor alle voorkomend werk, bail-out(fonds) [financiële reddingsoperatie], bailefunk [baaj-luh –
Zuid-Amerika] of favelafunk, aloëhout, agouta (solenodon), a deed without a name [een daad zo erg dat er geen naam voor bestaat], break-out [sport: uitbraak, counter] en burn-out(syndroom) [uitputting door overbelasting op het werk].

 
 

1511 Dictee zondag 17 februari 2019 (2) dictee Dictee 8 Kruibeke 2019

Dictee - dictees [1511]

Dictee 8 Kruibeke 2019

De ondraaglijke lichtheid van de klimatologie (auteur Luc Devoldere)

1. Als het aan uw aandacht zou zijn ontsnapt, dan wil ik u vandaag diets maken [aan het verstand brengen] dat we met zijn allen leven in het antropoceen [tijdperk van de mens], era [tijdperk] waarin het klimaat op aarde de gevolgen ondervindt van menselijke activiteit.

2. Het concept is geïntroduceerd door een geoloog, kreeg wind in de zeilen door een ecoloog en werd populair door toedoen van een atmosferisch chemicus. Voor het antropoceen leefden we in het holoceen [tijdvak], maar toen kwam dat animal rationale [Aristoteles, niet in wdb. *], dat wezen dat we met rede begiftigd en dus mens noemen, eraan en dat hield dus duchtig huis in de atmosfeer, lithosfeer [steenschaal, buitenste 80 km van de aarde], hydrosfeer [water als omhulsel van de aarde], biosfeer [gedeelte waar leven mogelijk is] en cryosfeer [gebieden met sneeuw, permafrost, pakijs of gletsjers, 'vast' water]. 
* 'animal rationale' [redelijk wezen, Aristoteles] is geen Frans, maar Latijn, bnw. is rationalis, maar omdat 'animal' onzijdig is, wordt het 'rationale', waarbij de eind-e [sjwa, uh] beslist moet worden uitgesproken! 

3. De neologismen swingen intussen de pan uit. Klimaatspijbelaars worden in het Vlaamse regiolect, of om de chiquere term
'Belgisch-Nederlands' te gebruiken, bosbrossers [brosser, BE: spijbelaar, een prosser is een knoeier] genoemd die aan klimaatstaken doen. Deze sympathieke klimaatterroristen geven een nieuwe invulling aan het begrip burgerlijke ongehoorzaamheid terwijl ze voorbijmarcheren, zwaaiend met allerlei pancartes [correct: pancarten – affiche van dik karton] vol Angelsaksische termen die CO₂-uitstoot connecteren [BE: verbinden] met geërecteerde [erectie, stijf, electeren en geëlecteerd bestaan niet] symbolen.

4. Consumenten zullen moeten leren te consuminderen, beweren deze activistische en geëngageerde jonkies. Denken ze ook aan de ecologische afdruk die de in de coulissen woekerende bevolkingsexplosie dreigt exponentieel te vergroten?

5. Denken ze aan hun eigen mobiliteit? Aan de kerosine slikkende vliegtuigen die zij en hun verwekkers nemen om te hoppen van metropool tot negorij? Hebben we met zijn allen niet genoeg gecitytript?

6. Intussen worden we overspoeld, zelfs geïnundeerd met paneldebatten, talkshows, waarin CEO's [chief executive officer] verbroederen met militanten van ecofiele ngo's [non-gouvernementele organisatie] met als motto en mantra [steeds herhaalde boodschap] dat het klimaat van iedereen is. Als dat geen truïsme [gemeenplaats, waarheid als een koe] is!

7. Eén ding is zeker: het klimaat is definitief geagendeerd. Nu nog bepalen wie de noodzakelijke maatregelen om klimaatopwarming tegen te gaan, zal betalen. Dat wordt een politieke discussie. En politiek is georganiseerd meningsverschil, beschaafd conflict, strijd tussen ideologieën. Wordt vervolgd. Ad infinitum.

Ex-aequozin

8. Hoewel ik me had voorgenomen tijdens Tournée Minérale [een maand zonder alcohol] enkel stil te staan bij het ecclesiastische [kerkelijke] en eschatologische [verband houdend met het eind der tijden], bezwijk ik toch weer voor een seduisante [verleidelijk] aperitiefdrank als BEES! [merknaam, niet in wdb.] , de eau des carmes [karmelietenwater] en de geuzelambiek die rooms-katholieke monniken in hun cisterciënzerabdijen [GB, VD aaneen!] serveren.

 
 

1510 Dictee zondag 17-02-2019 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 037 RL √

Dictee - dictees [1510]

Wekelijkse dicteetest 037 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron: Oefendictee (oud) 537

1. De ............ is een soort van Spaanse peper.
a. madame-janet
b. madame jeanette
c. madame-jeanette.

2. Op de braderie kocht ik een ............ (worstje) en vlijde me daarna thuis neer op de ............
a. mergez              méridienne
b. mergues            meridienne
c. merguez            méridienne.

3. Met ............ worden ............ (zwarte vlekjes) bedoeld
a. mouches volante             muscae volitante
b. mouche volantes             muscae volitante
c. mouches volantes           muscae volitantes.

4. ............ met gekonfijte vruchten eet je rond Kerstmis, een casinobrood elke dag en ............ is een platte Italiaanse broodsoort.
a. Panetone             foccacia
b. Panettone            focaccia
c. Pannetone           focacia.

5. Een ............ is het koppensnellerszwaard van de .............
a. mandou            Dajaks
b. mandau            Dajaks
c. mandau            dajaks.

6. De ............ leefde zijn donjuanisme uit op de ................
a. attaché               attachee
b. attachee             attachee
c. attaché               attaché.

7. Mag ik uwe ............ verzoeken naast de andere ............ plaats te nemen?
a. lordschap             milorts
b. lordschap             milords
c. lortschap              milords.

8. Zo'n ............ (mengsel) bevat ..............
a. massalaatje            specerijen
b. masalaatje              specerijen
c. masalaatje              specereien.

9. De matrozen droegen ............. toen ze de scheidsrechter '............' hoorden roepen bij de judowedstrijd.
a. matelootjes            maté
b. matelootjes            mate
c. matelotjes              mate.

10. Het ............ is serviesgoed van fijne kwaliteit .............
a. bone China              porselein
b. bone China              porcelein
c. bone china               porselein.

Oplossingen [037]: zie hieronder.

---------------------------------------------

Oplossingen [037]
1. c 2. c 3. c 4. b 5. b 6. a 7. b 8. b 9. c 10. c

Contact: leentfaarrein@gmail.com
 

1509 Dictee vrijdag 15 februari 2019 (2) dictee Oefendictee 765 (oud) √

Dictee - dictees [1509]

Dictee 765 (DCCLXV) Dictee Specialisten (16-06-2014)

1. Het eind komt in zicht: Deus: God, Deus absconditus: de verborgen God, God als onkenbaar voor de mens, Deus avertat: God beware (bewaar) (me) (godbewaarme), deus ex machina (uit de lucht vallende oplosser van problemen, bijv. in een toneelspel), Deus meliora det: God betere het (God betert! – godbetert), Deus omen avertat: God verhoede dat, het Deutschlandlied is het Duitse volkslied, developpé: basisbeweging bij ballet en dans, de verbo ad verbum: woord voor woord, woordelijk, ad verbum, de visu: met eigen ogen, als ooggetuige, DeVlag (opzoekitem – Duits-Vlaamse Arbeidsgemeenschap – SS ), dewarvat (vacuümvat), deweysysteem: decimale classificatie in de bibliografie, dextromanie: rechtshandigheid, devitrificatie: ontglazing, device: apparaat, hardware, een Deventenaar met deventerkoek [ook: Deventer koek], deux-chevauxtje: lelijk eendje, deuxième bureau (maîtresse) en Deuxième Bureau (Parijs, Franse militaire inlichtingendienst), deutzia (bruidsbloem) en detentie (hechtenis).

2. Ik zit nu al zo lang te wachten. Op motorrijtuigen betekent CH Confoederatio Helvetica. Een blaka is een blakaman [zwart of negroïde]. Hij gaf een blanco-endossement [met alleen handtekening erop] af. Hij legde de blank-om-een aan [dominosteen]. Blanquette is ragout op basis van gekookt wit vlees (geen witvis!). Een kalfsblanquette is een blanquette de veau. Wat voorkomt de Blasiuszegen [een keelaandoening, 3 februari]? Hij is van het Blauwe Kruis [geheelonthouder]. Wat gebeurde er in het sprookje van Blauwbaard [bracht zijn 7 vrouwen om – dat is een sprookje van Blauwbaard: er is niets van waar – een blauwbaard is een vrouwenbeul]? De lucht begint te blauwen en de boer te blouwen [met armen slaan, boerenvuur maken]. Een savante is een blauwkous [geleerd, minachting huishoudelijke zaken]. Hoe spreek je 'bluefort' [bloe-foor – variëteit van de Franse kaas roquefort] uit? Jullie zouden toch vooruitbetalen? Ik heb mijn tanden laten bleachen [bleken, wit maken]. In het zeewezen is een hel, een duister hol, een blekhol (vergelijk: black hole) voor in een schip. Single malt [onvermengde, van gerstemout gestookte whisky] is het andere uiterste van blended (Schotse – een mix) whisky. Blendwerk der Hölle: een helse zinsbegoocheling. Het poetsmiddel 'blenko' komt van 'blanco'.

3. Ga maar zolang in de wachtkamer zitten. Een blessing in disguise is een meevaller die aanvankelijk een tegenvaller leek. Bleu chaud is rauw en lauw, bleu froid is rauw en koud [van vlees]. Een happy ending story is een blijeindend verhaal. Niets is hier blijvend. Blinde maupie [eerst zien, dan geloven], dat geloof je toch zeker zelf niet? Een blindaas is eigenlijk een blinde daas [steekvlieg]. Het caecum is de blindedarm. De blind holes zijn het lastigst [golf: green vanaf de afslag niet te zien]. Een blizzard is een hevige winterstorm. Wie is het bloodst (lafst) van die drie? Wie zijn de huidige prinsen van den bloede? Bloed laten is aderlaten: denk ook aan bloedlating. Kijk, een bloedblein [blaar] op mijn hand. Het werd een bloedeloze nul-nul (in cijfers: 0-0). Zou hij die bloedhete (bloedgeile) griet wel aankunnen? Een bloedmobieltje wordt van coltan (columbiet en tantaliet – zaken voor oorlogsmateriaal – met de opbrengsten ervan worden oorlogen gefinancierd) gemaakt. De bloeimaand [Franse Republiek] is floréal.

4. Hij heeft bloedontlasting (teerfeces). Sepsis, septikemie [bloedvergiftiging] kan dodelijk zijn. Consanguiniteit is een kwestie van consanguien (! – gwie, niet guu-wie) zijn. Zou dat schip een lading buskruit in hebben? Is pleegzuster bloedwijn een merknaam? Nee. We gaan de bloemetjes buitenzetten. Wat is het 'uurwerk van Flora'? Ze was gekleed [zonderling dus] als Tante Bloemkool . De mouwen bloesden als een bloes of blouse [uitspraak!]. Ik zit helemaal in de blogsfeer. Het hele linkse blok stemde en bloc tegen. Een blokart is een zeilwagen op 3 wielen. Nooit meer vergeten: aa-lava is bloklava (en een a-b-kind is …). Blokzandsteen is quaderzandsteen. Er zijn meer hondjes die Blom [Mops, Fikkie] heten. Een blonde d'Aquitaine is een blond vleesrund. 's Zomers is blootliggen voor gevaar [dat is figuurlijk] niet erg. Ze zullen blootstaan aan kritiek. Een bloque is een biljartstoot [fors, rechtuit]. Een blouson noir is een nozem.

5. De bluegrass [countrymuziek] komt uit Kentucky. Helmut Kohl beloofde blühende Landschaften [1990, aan de inwoners van de DDR – Deutsche Demokratische Republik]. Blush [NL: ah, BE: uh] is rouge. Verklaar: Blut und Boden [bloed en grond – leus van de nationaalsocialistische binnenlandse propaganda en grondpolitiek] en Blut und Eisen [bloed en ijzer, Bismarck 1862, beginsel van machtspolitiek]. Op verzoek van L.L. te L.: welke woorden hebben 'ée' aan het eind? Nu kan je in VD niet op accenten zoeken, dus moet dat op '*ee'. Aan lemma's levert dat (situatie 2014) 530 [2019: 873] treffers op, binnen artikelen nog eens 1705 [2019: 1755] (daar begin ik dus niet aan!). De oogst (toch maar, beperkt): à main armée: gewapenderhand, à portée: binnen zijn (het) bereik, appellation contrôlée: gecontroleerde, erkende herkomstbenaming van wijn ([afko:] A.C.), à tête reposée: bedaard, rustig (over iets nadenken, overleggen), arrière-pensée: (verzwegen) bijgedachte, voorbehoud, bombe (glacée): (bij banketbakkers) een ijsgerecht in twee kleuren.

6. Verder: chambre séparée: ruimte waar men met een eigen gezelschap afgezonderd kan vergaderen, chose jugée: afgedane zaak (= judicata res), crème brûlée [nagerecht], crème fouettée [slagroom], fricassee [gerecht van fijngehakt vlees met pikante saus], Grande Armée (het Grote Leger – van Napoleon), haute volée: de voorname, de hoge kringen, jeunesse dorée: jongeren uit de aanzienlijke en rijke standen, die de toon aangeven in mode en vermaak, joyeuse entrée: feestelijke inkomst, kindermatinee, lychee: altijdgroene boom, marquee: over een beeldscherm lopende mededeling, marque: gedenkteken, marqué: toneelspeler met verradersrol, onvree [onvrede], panacee [wondermiddel], par renommée: volgens het gerucht [bij geruchte], partie carrée: gezelschap van vier personen in twee paren – twee dames en twee heren, pièce montée: bruidstaart, renommee: goede naam, gunstige reputatie, Vendée(s) [Frans departement] en mêlee: krijgsgewoel [ook: voetbal].

7. Verder: porte-brisée: dubbele, openslaande deur of schuifdeuren tussen twee vertrekken, relâche forcée: gedwongen oponthoud, [afko:] m.n. van schepen met averij, rime batelée: rijm bestaande uit klankovereenkomst tussen het slotwoord van een versregel en een of meer (delen van) woorden in de volgende regel, soiree [NL], soirée musicale, soirée dansante, tenue de soirée of toilette de soirée (avondkleding, tegenover tenue de ville – stadskleding, wandelkostuum), toile cirée: wasdoek, vie manquée: leven waarin men zijn roeping of talent niet heeft kunnen realiseren en vole annoncée: in het omberspel al de trekken halen wanneer dit tevoren aangekondigd is. En tja, waar het om ging, is er niet uitgekomen: waarom een vrouwelijke attachee en prostituee (naast attaché en prostitué), maar wel dégénérée en déléguée (naast dégénéré en délégué)?

8. Wel, het antwoord staat in GB op p. 21 [2019: 34] bovenaan [2019: onderaan]. Dat komt omdat de laatste 2 vormen nog als specifiek uitheems (Frans) ervaren worden. Volgens mij zijn dat in onze woordenboeken wel de enige twee. Ik ga daarvoor echter die 1705 [2019: 1755] treffers niet te lijf … [wel: crème brûlée en soirée dansante ...]. Helaba, zijn jullie er nog? Een sitatoenga is een waterkoedoe, een vrij grote moerasantilope. BMX'en betreffen de bicycle motocross [X, crossfiets]. Een BM-jacht (BM'er) heet zo naar het Bergumer Meer. Een boanerges blinkt uit in vurige geloofsijver. De BO is de bodyodour, de lichaamsgeur. Hij is zo rijk als Boaz en Croesus samen. Waarom worden Duitsers voor boches uitgescholden? Geen idee. Bocheljoenen zijn kratesen [gebochelde, misvormd mens]. Zou ze haar schort voorhebben? Hij zal toch wel het beste met ons voorhebben? Ik zie een bodhisattva [stelt boeddhaschap uit om anderen te helpen] niet op een bodhrán [bau-rahn – Ierse handtrommel, folkmuziek] spelen. Ze moet niks van die boeddhisterij [minachtend voor boeddhisme] hebben.

9. Boeën is boe roepen. De Groningse boeghies is een gerookt runderboegstuk. Er kwam een kanjer van een Boeginees vaartuig voorbij. Het (boeg)sprietlopen is een volksspel [over een horizontale gladde mast]. In het Gulden Boek [naamboek met vorstelijke en hooggeplaatste personen als bezoeker] van Amersfoort staan heel wat namen. Daar kun je wel een boekje over opendoen. Kwarto en octavo zijn boekformaten. Hij maakt zijn beroep van boekenschrijven. Boemboe(boemboe) zijn specerijen gebruikt in de Indonesische keuken. Vertel meer over de Boeren in Zuid-Afrika (en hun boerengeneraal). Ze spreken daar geen Stadfries, maar Boerenfries. De Boerenkrijg moet je in Vlaanderen en Wallonië situeren, de Boerenoorlog óf in Zuid-Afrika óf in Zuid- en Midden-Duitsland. Ze dronken boerenmelk en -meisjes. Wat is het boerhaavesyndroom [slokdarmbreuk door braken] precies? Boetplegende nonnen zijn te omschrijven als boete doend.

10. Wat zit er zoal in boeuf bourguignon [in blokjes gesneden rundvlees met ui en champignons, gestoofd in rode wijn en bouillon]? Daar zal Jan Boezeroen [arbeider, gewone man] een boodschap aan hebben. Wat ben je toch een bofkont! Al mijn buren hebben ook bogaarden [boomgaard, bogerd]. Een bo-gesprek of collect call slaat op 'betaling opgeroepene'. Ze leefden in bohème [met de ongeregelde levenswijze en de kring van zo levende artiesten, m.n. in grote kunstcentra]. De bohemer [zigeuner] en de bohemienne (met boholook – artieste met ongebonden, vrij, zorgeloos bestaan) konden het goed vinden. Een boilie [bohj-lie] is een aasbolletje voor sportvissers. Die bojaar [adellijk grootgrondbezitter in het oude Rusland en de andere Slavi­sche landen] frequenteerde boîtes de nuit [nachtclub]. Bij het bokjespringen moet er iemand bokstaan (bokjestaan). Je zal maar met zo'n bokito [NL: scheldwoord: benaming voor een zwaarbehaarde man, een vandaal of relschopper] getrouwd zijn. Hij is bokke- (net als ape- en pauwetrots) of botergeil. Kun je met een bokspoot [bokkenpoot, letterlijk, maar ook: sater, duivel, boksvoet] boksen? Nee, dus. Een (rare) bokkenees (bokkinees) is een ruwe of wonderlijke kerel.