1504 Dictee zondag 10 februari 2019 (4) dictee Oefendictee februari 2019 (1) √

Dictee - dictees [1504]

Oefendictee februari 2019 (1)

1. Boche kwam in het vorige Oefendictee voor; buche = gebak in de vorm van een boomstronk (ook: boomstam, kerststronk). Zou 'velo' een verkorting van 'vélocipède' zijn? Ja. De aanduiding van
di-ethylmetatolueenamide is DEET. Geeft pGB alleen GPRS, oGB geeft ook nog: GPRS-cameratelefoon, GPRS-dienst,
GPRS-dienstnetwerk, GPRS-dienstnetwerkcapaciteit,
GPRS-diensttechnologie en GPRS-diensttoestel. De OGPOe was de voorloper van de KGB. De GPOe zat daar nog weer voor. Met GevMins worden gevolmachtigde ministers [G, M?] aangeduid. Het (kiezerskorps) kiezerskoor (!) regeert! Die kattekliek was verdwaald op de kattenbak. Ik vind dat godgeklaagd en tenhemelschreiend. Een clamshell moet je als telefoon openklappen voor gebruik. Kneeing is een overtreding bij ijshockey.

2. De koebba is de koepel van een koepelmoskee. Ze heeft een koefje gebaard. Niet voor consumptie: koeienpannenkoeken en -vlaaien, wel voor consumptie: een koekeboterham, een bo van koekebrood. Een lamyai is een longan (soort lychee [ee/ie]). Een beetje korsettenwinkel heeft een corsetière in dienst. Een kroepoekoor: je kunt ermee luisteren en er misschien ook wel in (!) zingen. Die sloot is gekroosd [van kroos gezuiverd], met de Kroos- of Sargassozee [een wierzee] gaat dat niet zo gemakkelijk. Hij keek vanuit zijn kruidhof, hoe de molenaar zijn molen verkruide. Kruimeldeeg is pâte brisée. Op de kruiplank lag een kruipplant [kruiper]. Ze waren al blij met hun
kruip-innen. Een kruittouw gebruik je in de strijd, een kruitouw bij de molen. Een ksar is een versterkt woestijndorp van de Imazighen (Berbers) met voorraadschuren met vierkante verdedigingstorens (tighremts of agadirs). Een kwakkuil is een fijnmazig, zakvormig net [kan niet vliegen]. Hij is naar Kuilenburg (nu: Culemborg) gegaan [bankroet, dood]. De Kuip is het Feyenoordstadion in Rotterdam-Zuid (wijk Feijenoord). Een kümbet is een vrijstaand islamitisch grafmonument.

3. Ik ben islamiet, woon bij de moskee (masjid, mesdjid, mesigit – met sahn = binnenplaats) met het bijgebouwencomplex [külliye], baad in de hamam, eet in de imaret [Turkse gaarkeuken] en volg college in de dershane (collegezaal) van de medresse (= madrassa = islamitische juridisch-theologische hogeschool). Cabotage is kusthandel, geen kunsthandel! Een (goud)renet mag je ook (goud)reinette noemen (althans, van VD). Een sater of satyr is een halfgod. Hij is SCEN-arts (steun en consultatie bij euthanasie in Nederland), maar maakt geen scans. Noorwegen en Zweden vormen tezamen het Scandinavische Schiereiland. Daar wonen ook mensen die schathemeltjerijk zijn. Die echtelieden gaan scheên. Scheeliet is een zeker mineraal. Overigens zijn Mozes en Aäron staat en kerk. Het Belgische Staatsblad is vergelijkbaar met de Nederlandse Staatscourant (Stct.). Hij reedt [reden, reder, rederij] mee aan dat schip. Van GB mag je voor 'Keniaans' ook 'Kenyaans' schrijven.

4. Het shogi is het Japanse schaakspel (9x9, veertig stukken). Hebben ze in Sierra Leone ook siërra's (gebergte)? Dat zeilschip heeft een mooie sierra. In een siësta-economie maken ze zich niet druk. Het
sint-philippuskruis is naar de apostel Filippus genoemd. De verkoop van dat chalet is sjalet gezet (staat op losse schroeven). Hebben de Noord-Polen en de Zuid-Polen echt een andere cultuur? De oude eenheid atmosfeer (atm) is vervangen door pascal (Pa), waarbij 1 atm = 101.325 Pa. In Japan zijn we naar het notheater geweest. Taalunie [2-2019]: naast het buitenbeentje 'soedanrood' zal 'sudanrood' worden toegevoegd (2020: OK)! Zo'n Indische lijfmeid [vr. bediende voor meesteres] weet vast niet wat een (kas)spintmijt is.

5. Hij lijkt sprekend (!) op zijn logopedist. De ademwortel van een plant is een pneumatofoor. Een aed is een automatische externe defibrillator, een hartstarter (!). Het was een show met veel glitter en glamour, met veel glamour en glitter, een uitgekiende glitter- en glamour- oftewel glamour- en glittershow [en met een beetje goede wil:
glitter-en-glamourshow of – minder correct – glamour-en-glittershow]. Met een glas racemus in de hand keken we naar de illegale racemuswedstrijden. Dat was een mooie prestatie, chapeau! De highlife is de haute volée. De verwoeste stad is een beeld van Ossip Zadkini in Rotterdam n.a.v. het bombardement op Rotterdam, 14 mei 1940, 'ons' begin van WO II en staat ook bekend als "Stad zonder Hart", "Zadkini", "Jan Gat", "Jan met de Handjes" en "Jan met de Jatjes". Jan zonder handjes [niet in wdb.] is een penis. En je wist, dat de potus de 'president of the United States' is ... Enne ... fusilli (spiraalpasta, spirelli) is een spiraalvormige pasta.

6. Een aki is een overweg [over de spoorweg] met een automatische knipperlichtinstallatie. Het symbool voor alfanumeriek is A/N. Een alto is een alternatieveling. "Geen woorden maar daden" is een anthem van de Feyenoordsupporters. Een aspidistra is een blarenplant. De australopithecus [zuidelijke aap, tussen 2 en 4 miljoen jaar geleden] is een hominide en een uitgestorven geslacht van mensachtigen [Hominidae]. De awasa is een feestelijke dans van de bosnegers. In het Antilliaans-Nederlands zeggen en schrijven ze: awèl. Ze doen daar veel aan business-to-business, b2b. De ba is de bacheloropleiding, daarmee word je BA, bachelor of arts [geesteswetenschappen]. Bij kraamtranen of de babyblues wordt verwezen naar pas( )bevallen vrouwen. Een batting of badding is een meskant [meskantig, mesvierkant] bezaagde balk [niks meer te zien van de originele buitenkant van de boom]. Bagatelliseren betreft een bagatel.

7. Een baisait [baaj-saajt] is op de Antillen een maîtresse [bijzit, concubine]. Een bakra is een blanke (Nederlander), een bakru is een kleine, boosaardige bosgeest. Als titel staat op een academisch proefschrift: Academisch Proefschrift, op gezag van de rector magnificus in het openbaar te verdedigen. De rechtspersoon Provincie Utrecht bestiert de provincie Utrecht. De ggz [geestelijke gezondheidszorg] zal toch wel vaak in een gaaz [geriatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis] komen? Een kalmaar is een calamaris, een pijlinktvis. Je pakket komt eraan, maar zorg wel dat er niets aan komt. Zorg voor een continu goede uitstraling! Jij bent mama's kindje, wees maar niet bang, hoor! Zeventienhonderdduizend is 1.700.000. De mooizittende hond kreeg een complimentje. Arabieren dragen dishdasha's.

8. Met BC geven we before Christ aan, met bc. baccalaureus en met b.c. basso continuo, doorgaande bas. Alto's zijn altoos alternatievelingen. Het mdo is het multidisciplinair(e) overleg. Op *cini alleen: cantuccini [tsj] = knapperige, tweemaal gebakken Toscaanse bitterzoete amandelkoekjes = biscotti di Prato. Op * cine: adriamycine (antibioticum), aureomycine (idem, oraal), bleomycine (kankercellen remmen), brucine (giftig alkaloïde uit braaknoot), capsaïcine of capsicine (smaakgevend bestanddeel paprika), coccine (rode teerverfstof), erytromycine (antibioticum tegen veteranenziekte), fascine (takkenbos), fettuccine [tsj] (lintpasta), garancine (rode verfstof uit meekrap), glycine [aminozuur (G, Gly)], isoleucine (aminozuur), leucine (idem, L of Leu), mucine (slijmstof), natamycine (schimmeldodend, = primaricine), niacine (nicotinezuur), oxytocine [(knuffel)hormoon], piscine (vijver voor visteelt), plasticine [voor boetseren, = plastiline], psilocine (hallucinogene stof paddenstoelen), rapamycine [tegen afstoten transplanten, = sirolimus], resorcine (= resorcinol = grondstof kunststoffen), ricine (giftig eiwit, dodelijk), streptomycine (bacteriëndodend), terramycine (sterkwerkend antibioticum), vaccine (= vaccina = koepokstof), vancomycine (krachtig antibioticum) en viomycine (antibioticum tegen tbc).

 
 

1503 Dictee zondag 10 februari 2019 (3) dictee Groot Zoetermeers Dictee 2019 √

Dictee - dictees [1503]

(Het) Groot Zoetermeers Dictee 2019

De première (auteurs: docenten Nederlands)

1. Wie heden ten dage de pen ter hand neemt of zich bedient van moderne apparaten, ondervindt nauwelijks obstakels bij het produceren van een foutloze Nederlandse zin.

2. Iedereen kent de weg naar het dichtstbijzijnde Groene Boekje om lastige woorden als przewalskipaard en tiramisu'tje op consciëntieuze wijze te spellen.

3. Ook de gebruikelijke d's en t's moeten voor de meesten van jullie geen noemenswaardige problemen opleveren, dus dit wordt een relaxed uurtje.

4. Hoe lastig wordt het als je de Nederlandse taal niet machtig bent en je als moedertaalspreker van het Farsi [Indo-Europese taal, Iran, vroeger: Perzisch] of Pasjtoe [Iraanse taal, gesproken in delen van Afghanistan en Pakistan, = Pathaans] moet wennen aan de cadans van deze supermoeilijke taal met zijn verraderlijke trukendoos en je bij tijd en wijle een ge-e-mailde boodschap krijgt waarbij je onmiddellijk ook het ambtelijk taalgebruik van lokale instanties moet kunnen doorgronden?

5. Coûte que coûte een taal willen leren om als nieuwkomer een bestaan op te bouwen vereist sowieso veel inzet en een enigszins bijdehante instelling.

6. Taalmaatjes zijn met hun enthousiasme en toewijding daarbij van onschatbare waarde en zij maken er zich dan ook nooit ofte nimmer met een jantje-van-leiden van af.

7. We hoeven er niet over uit te weiden: de altruïstische Taalmaatjes [hoofdletter zeer dubieus – nergens op internet als naam van een stichting of zo; geldt voor heel Nederland] begeleidden tot nu toe al meer dan negenhonderd anderstaligen en vergrootten zo hun kansen in onze maatschappij.

8. Voor een nog beter functioneren van Taalmaatjes (?) is de behoefte aan betere financiële condities, oftewel pecunia, immens groot.

9. Te allen tijde is een gedegen opleiding voor Taalmaatjes [hoofdletter zeer dubieus] nodig, dus de verkregen opbrengsten van dit Zoetermeers dictee [de eigennaam luidt: (Het) Groot Zoetermeers Dictee!] zullen wis en waarachtig goed terechtkomen.

10. Het is tijd voor de apotheose, want u heeft vast trek in een appetijtelijke versnapering met een bite, een klein saucijzenbroodje of misschien wel in een cappuccinoachtig drankje met delicieuze cantuccini.

11. Bewaart u uw honger misschien om uw teamgenoten straks te verrassen met een dinertje met een heerlijk tournedostje of had u liever toch gefonduud?

12. Indien u per se deze vermaledijde zinnen vol archaïsmen en instinkers nog eens wilt bekijken, werp dan nog één blik op uw blocnote met uw zo-even geproduceerde werk, opdat u de ongetwijfeld abusievelijk fout geschreven woorden kunt verbeteren voordat u voor onze burgemeester mag applaudisseren.

 
 

1502 Dictee zondag 10 februari 2019 (2) dictee Hoeksch Dictee Oud-Beijerland 2019 √

Dictee - dictees [1502]

Hoeksch Dictee (Hoeksch Lyceum, Oud-Beijerland, Hoeksche Waard) 2019

Halte Zomervilla met allure geopend (auteur: René Renes)

1. Toen de koninklijke limousine. een authentieke zilveren Rolls-Royce, de pont Queen Jacqueline [telde niet mee] afreed [= van de pont af reed] en langzaam het taludje bij molen De Swaen [telde niet mee] beklom, startten de feestelijkheden bij de voormalige gereformeerde kerk aan de Middelstraat, die luisterrijk maar niet budgettair neutraal getransformeerd is tot een up-to-date zorg- en wooncomplex voor EMB-cliënten [ernstig meervoudig beperkt(e)].

2. De commissaris van de Koning, in vol ornaat en geflankeerd door beide initiatiefneemsters van dit uniek te noemen thuisproject, begroette Zijne Majesteit toen hij de entree inschreed [VD].

3. Allereerst werd gememoreerd dat de spectaculaire metamorfose van dit van oudsher sobere gebedshuis tot een hypermoderne behuizing, adequaat aangepast aan de zestien bewoners die ernstig meervoudig beperkt zijn, alleen gerealiseerd kon worden door de vrijgevigheid van talrijke donateurs, giften van organisaties, subsidies van de overheidsinstellingen en niet te vergeten de belangeloze inzet van de tientallen vrijwilligers.

4. Vanzelfsprekend beschikt het fraaie gebouw met zijn woonunits, gezellige woonkamers en ontspanningsruimten ook over een speciale snoezelkamer [snoezelen, Engels: snoozen] en een aantal gespecialiseerde ruimtes, waar diverse deskundige begeleiders individuele aandacht kunnen geven aan de jonge bewoners.

5. Zoals verwacht mag worden in een eigentijdse en op de toekomst gerichte instelling, wordt aan de vele facetten die te maken hebben met wonen en zorg de hoogste prioriteit gegeven.

6. Dat is broodnodig met een populatie waar, naast voor de hand liggende extra zorg voor vloeibare voeding en sondevoeding, ook epilepsie, incontinentie en automutilatie tot de dagelijkse praktijk behoren.

7. Na een gedachtewisseling tussen de hoogwaardigheidsbekleders en de vele specialisten, zoals de fysiotherapeut, de ergotherapeut, de orthopedagoog, de logopediste, de bewegingstherapeut en de reguliere zorgverleners die elkaar op de hoogte houden van ontwikkelingen en noodzakelijkheden tijdens hun wekelijkse mdo's [VD: multidisciplinair overleg], nam de koning uitgebreid afscheid van de bewoners en overhandigde aan hen een substantiële cheque.

8. De monarch werd daarna onder luid gejuich uitgeleide gedaan.

9. Het was een memorabele, doch enerverende dag geweest.

 
 

1501 Dictee zondag 10-02-2019 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 036 RL √

Dictee - dictees [1501]

Wekelijkse dicteetest 036 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: volgende week!
Bron: Oefendictee (oud) 536

1. De buitenste ............ van een boom vormen het ..............
a. jaringen                xyleem
b. jaarringen             ksileem
c. jaarringen             xyleem.

2. Op een ............ kun je .............
a. spiraalblok            goed schrijven
b. spiraalbloc            goed schrijven
c. spiraalblok            goedschrijven.

3. In de ............ (griezelige) entourage nuttigden we een ............ (met champagne overgoten sorbet, geserveerd als tussengerecht).
a. spooky            spoem
b. spookie           spoem
c. spooky            spoom.

4. Spraakwater ........... is ............ zijn.
a. inhebben              licht dronken
b. in hebben             lichtdronken
c. in hebben             licht dronken.

5. In je bier zit ............ en bij budo roept men ............ (ik geef op).
a. maisje                maitta
b. maische             maitta
c. maische             maita.

6. Deze ............ is in ............ geschreven.
a. sprokenverzameling              middel-Nederlands
b. sprokeverzameling                Middel-Nederlands
c. sprokenverzameling              Middelnederlands.

7. In het zeewezen maakt het ........... o.a. het want vrij van .............
a. sprijijzer              draaiing
b. sprij-ijzer             draaiïng
c. sprei-ijzer            draaiing.

8. Was dit ............ (hoffelijkheid) van de ............ (de gevestigde burgerij)?
a. courtoisie              bourgoisie
b. courtoisie              bourgeoisie
c. courteoisie            bourgeoisie.

9. Op ............ gaat men .............
a. mardi gras            vastenavonden
b. Mardi Gras           vastenavonden
c. mardi gras            Vastenavonden.

10. Ze riep door de ............ (microfoon), dat hij door de brandweer werd opgeroepen als .............
a. lullepijp             lullenman
b. lullepijp             lulleman
c. lullenpijp           lullenman.

Oplossingen [036] hieronder

-------------------------------------------------------------------------------

Oplossing [036]

1. c 2. b 3. c 4. a 5. b 6. c 7. c 8. b 9. a 10. a

Contact: leentfaar@zeelandnet.nl

1500 Dictee dinsdag 05 februari 2019 (1) dictee Oefendictee 750 (oud) √

Dictee - dictees [1500]

Dictee 750 (DCCL) Dictee Specialisten (05-05-2014)

1. Voor de specialen [mv. – bordeelbezoekers met seksuele afwijkingen] heeft het bordeel een aparte hostess. Speciësisme [discriminatie naar soort] bevoordeelt mens boven dier. Een frisisme voor 'beheksen' is 'tsjoenen'. Spectemur agendo: beoordeel ons naar onze daden. Spectra oculorum: gezichtsbedrog, en spectre rouge: het rode spook, het rode gevaar. Wie had al die spectacles coupés [voorstelling van verschillende stukken] gecomponeerd? Een echte celeb [sie-lèhp – celebrity], die Speedy Gonzales [niet in wdb. – de snelste muis van Mexico – tekenfilmpersonage]. Die pieterman is een speer [penis]. Een speer- of zambezihaai is zeer agressief. Hij zei: "Wil je die zij (dat zijtje) spek meenemen?" Een integraalteken wordt ook wel spekhaak ( ʃ ) genoemd. Spreek goed uit: spekkers (Spaanse kers (!)). Een speksnijder moet het spek snijden. Wanneer is het 'spelletje' en wanneer 'speeltje'? Ik had het weer mis: een spelbord is een
a-b-bord [2 streepjes]. We hebben de konijnen laten spelen (= paren, bij de konijnen af). O, gaat ze weer speldenprikken [geen n uitspreken] uitdelen? Kom, we gaan spelevaren.

2. Spem mentita seges: een gewas dat niet aan de verwachtingen heeft beantwoord, en spemque metumque inter dubii: zwevend tussen hoop en vrees. Van de oliën noem ik de spermacetiolie [spermaceet, walschot, witte amber – uit schedelholte potvissen] en de kajapoet(ih)olie [uit bladeren en takken van de kajapoetboom]. Spero meliora: ik hoop op betere tijden. Spes alterius vitae: hoop op een ander leven (opschrift boven kerkhoven). Spes gregis: hoop der kudde, spes incerta futuri: de onzekere hoop op de toekomst, spes patriae: de hoop des vaderlands (de jeugd) en spes ultima gentis: de laatste hoop van zijn geslacht. Wat was de spetsnaz [sabotage-eenheid in het Russische leger] ook al weer? Het spiegelapparaat van Bauschinger [toestel met spiegelaflezing] is zeer nauwkeurig. Een spiegelei bakken is geen spielerei. Daar stond hij dan in zijn spierenakie. In Rotterdam: 't Nakie op het Blakie [beeld van bevallige naakte dame, Piet Starreveld]. Verwar myositis – spierontsteking – niet met de myosotis, het
vergeet-mij-nietje [ook: me]. Een beisa is een spiesbok.

3. Je weet het: spijers [spuwers] zijn (ge)dijers: kinderen die spuwen, groeien het best. Op z'n Bargoens kun je naar Spijkerborn gaan [de gevangenis]. Met spim wordt spam in instant messaging (via chatrooms) bedoeld. Een spinoos (spinoze –brandkast, makkelijk – zonder snijbrander – te openen) is zo gekraakt. Heb je nog een paar van die spiraalblocs (blocnotejes)? Spiraalpasta heet fusilli of spirelli. Een spiraaltje is een IUD (intra-uterine device). De spiritus asper en lenis zijn Griekse grammatische tekens. De Spiritus Sanctus is de Heilige Geest. Splendida vitia zijn mooi schijnende zonden. Dat spinnenverdriet [de ragebol] is nog helemaal spiksplinternieuw: spic en span dus. Splitleer is croûte of spouwleer. Zo'n Indische lijfmeid [vr. bediende voor meesteres] weet vast niet wat een (kas)spintmijt is. Bij 'split level' moet je automatisch wel aan een splitlevelwoning denken. Op split screens kun je versies van een document tekstueel vergelijken, ook in de context van een ander document.

4. Vervelend, dat ik spockoren [aan bovenzijde puntig] heb. Een spoedgeding is een [NL] kort geding [BE: kortgeding]. Vraag: zou je van spoelingvlees dronken worden? Nee, spoeling is ook afval uit de bierbrouwerijen. De spoelvoetcollybia is een witsporige plaatjeszwam. Morgen vindt een dertigledendebat [spoeddebat, Kamer] plaats. Een spoelworm is een ascaride. Wanneer werd de eerste spoetnik gelanceerd [1957, Russische kunstmaan]? Die spondeus [dee-juhs – spondee, versvoet: lang lang] is toch wel curieus [merkwaardig]. Die spolia [mv., afbeelding van buitgemaakte wapens] zijn nep. Spondylartritis zit in de wervelgewrichten. Het originele plan is (uit)geveegd met de spons van Blanus. De sponsdrager (bij de kruisiging op Golgotha) heette Stephaton (die naam staat niet in de Bijbel – wel in VD: spons met edik = eek, azijn). Hij heeft het sponte sua [spontaan, vrijwillig] terugbetaald. Sponsores fidei zijn doopgetuigen. Kreeg jij dat spoofie [e‑mailvirus dat gebruikmaakt van een valse afzendernaam] gisteren ook? Kan dat, een spoof [persiflage] op een wildwestfilm? Was de Vliegende Hollander een spookschip? Ja. Ik vind zo'n koboldmaki [spookdier] spooky [eng]. Die locomotief loopt op spoorrijs (!) [takken voor aanmaken van vuur]. Aan een sporkel [sporkeboom, zwarte els, vuilboom] zit sporkehout.

5. Moet een spoorwegwerker de sporen van criminaliteit wegwerken? Hij werd door de spopo's [lid spoorwegpolitie] in de kraag gevat. Dat geoha over die sportbeha (andere schrijfwijze: sport-bh) moet nu maar eens uit zijn. Het sportieve en wedstrijdroeien doet me denken aan sport- en nutfokkers, zoals je ook sport- en broodjagers hebt. Een sportstep is een kickbike. De drie bekendste spotheiligen zijn
Sint-Niemand [VD: St.], Sint-Lorts en Sint-Reinuit [alleen sub lemma bij 'spotheilige']. Hij spuwde spouw [spuug, speeksel, spoog]. Hij was niet echt rouwig om het verlies van de spouwwig [kloven, spouwen]. Zij kan spraakafzien [inf., liplezen – idem]. Rondom Amsterdam heb je een sprawl [oh] (geheel van bebouwing (industrieterreinen, voorsteden) rond een grote stad). In een filibuster [urenlange redevoering] komt ongetwijfeld ook spread-eagle oratory [bombastische nationalistische retoriek in de VS] voor. Op Nieuwjaar begint het nieuwjaar. Zijn eloquentie, elocutie, flux de bouche, volubiliteit is wijd en zijd bekend.

6. De paroemiologie [ah/aa, eu/ee] (ook: paremiologie) is de spreekwoordenleer. Hij spreekt Hebreeuws voor mij, dat is potjeslatijn, latijn [onbegrijpelijke taal] zoals van de ambtenaren [ambtenarees]. Hij lijkt sprekend (!) op zijn logopedist. Dat boek is op snee [snede, zeg maar: rug] gesprenkeld [gespikkeld, bespikkeld]. Ze was not amused [niet blij] door die spretae injuria formae, de beledigende miskenning van haar schoonheid. Heeft dit adjectief [enig] wel een comparatief [vergrotende trap] en superlatief [overtreffende trap]? Ja: enigst kind in de betekenis 'leuk'. Ik moet toegeven: dat goudhaantje zal eruit springen. Pardon, waaruit? Een riotgun is een soort van
sproei-installatie (niet te gebruiken bij buiig weer). Wanneer dateert men de Grote Sprong Voorwaarts van Mao Zedong? 1958-1960. Nederland, spruitjesland bij uitstek [bevolking heeft bekrompen mentaliteit – Nederland]. De machine spuwde achterelkaar Haagse hopjes (koffie-ulevellen) uit. Wat doet een klein steentje al niet in een Bolognezer fles [uiteenspringen in duizenden stukjes]? Wat is er vereenvoudigd aan de spring- of Echternachprocessie [vroeger: 3 passen vooruit, 2 achteruit]?

7. Wat doet een spudpaal [werk- of binnenschip verankeren]? Een gargouille is een spuier of spijer [waterspuwer]. Het SQL is de Structured Query Language [voor databases]. Hij squatte [squat = hurkbeweging, al dan niet met gewichten, om bovenbeen- en bilspieren te versterken], vooral voor zijn bilspieren. Een SRBM is een short range ballistic missile [korteafstandsraket]. De S.R.E. is de Sacra Romana Ecclesia, de Heilige Roomse Kerk. De serotonine speelt een belangrijke rol in de communicatie tussen hersen- en zenuwcellen. S.R.I. betekent: Sacri Romani Imperii, van het Heilige Roomse Rijk [H.R.R.]. Hoeveel is de Sri Lankaanse (voorheen: Ceylonese) roepie [ropij] waard [LKR]? Sa Sainteté wordt afgekort tot S.S. [Zijne Heiligheid, Z.H.] SSI staat voor small scale integration [computerchips] en waar SSSR voor staat, dat wil je niet weten: Sojoez Sovjetskich Sotsialistitsjeskich Respoeblik. Dat was just in time, sine tempore (s.t.). Waar kennen we de staafjes en kegeltjes van [zitten op het netvlies]? Staagjes aan [gestaag] kwam hij tot rust. Zijn broer speelt al lang lyra (draagbaar staafspel in een muziekkorps).

8. Voor een staakt-het-vuren is een bevel 'staak het vuren' nodig. Van een staalbad word je vast ijzerenheinig. Een beroemd schilderij van Rembrandt is 'De Staalmeesters'. Staalhoudend is staal bevattend. Wat op zichzelf staat, is opzichzelfstaand. We zullen je zo goed als mogelijk terzijde staan. Het Openbaar Ministerie levert de staande magistratuur. Je wordt wegens wanprestatie staandevoets ontslagen. Een staartagoeti heet ook wel acouchy. Hoezo, staartgeld voor Chinezen? Een manxkat is staartloos. De koeien staan aan de staart-op. De cubebe heet ook staartpeper. In alle staten: de Kerkelijke Staat, de Staat der Nederlanden, de staten van Europa, Kerk en Staat en een Kind van Staat (zoals prins Willem III sinds 1666, toen de Staten van Holland zijn opvoeding ter hand namen). De staats moet meeondertekenen.

9. De SGP, de Staatkundig Gereformeerde Partij, wint aan macht en invloed. De voorloper van de KVP [Katholieke Volkspartij] was de RKSP, de Rooms-katholieke Staatspartij. Het idee van de staatsraison (raison d'état – voor de staat zou het recht niet gelden) wordt niet breed gedeeld. Het Stabat Mater is een gezang: de moeder (van Jezus) stond (aan het kruis). De stabijs zijn in Friesland gefokte staande honden die dus voor het wild roerloos blijven staan. Een stabjack is een trimvest [onderdeel duikuitrusting]. Hoe werkt het stableford [spelvorm bij golf]? Wat beloont het stachanovisme precies [prestaties die de opdracht overtreffen]? Zes stadiën [15 schreden of 182 m] is al meer dan een kilometer (km). Een Rotterdamse stadjer wordt natuurlijk nooit een echte Stadjer [Groningen]. Een off-the-roadmotor rijdt off the road. Een stadslegende, een broodje aap, resulteert meestal in een broodjeaapverhaal. Bij 'stadsport' [brieven] moest ik even nadenken. Een SUV (sport (GB: +s) utility vehicle) is een stadstank. Stampaarde is pisé.

10. Met de Stagiriet wordt Aristoteles bedoeld. Een sta-in-de-weg staat in de weg. Mooi, die staffordshireterriërs. Een estacade is een staketsel. Hij? Dat is een stalen jezus. Wie werden er in een stalag [Stammlager = gemeenschappelijk kamp (krijgsgevangenenkamp voor soldaten en korporaals)] gestopt? Een fylum (stam) is een van de hoofdgroepen waarin het dierenrijk verdeeld wordt. Een stambha [geen h uitspreken] is in India een losstaande zuil of pilaar, vaak in gebruik als gedenkteken. Hebben Indo-Europese talen ook een stamboom? Zij is stamgaste, habituee, in haar stamcafé, haar stamstaminee. Dit woord stamt uit het Latijn. Stampij (ook: stampei) maken? De stam eet wat de pot schaft: stamppot van andijvie. De stamwort is de oorspronkelijke voorraad wort. We besluiten met een paar dansen: trance [type housemuziek], trepak [Russische volksdans], tribal house [dansmuziek, vrijwel alleen percussie], tumba [carnavalesk, Caraïben], twist [moderne dans], tyrolienne [Tiroolse dans of lied, jodellied], urban party [groot dansfeest met urban], varsovienne [lijkt op mazurka, polka], veleta [ballroomdans, driekwartsmaat], viben [draaien onderlichaam], wintiprei [dansfeest wintigoden] en zumba [fitness, muziek, dans].

 
 

 

1499 Dictee maandag 04 februari 2019 (3) dictee Oefendictee 749 (oud) √

Dictee - dictees [1499]

Dictee 749 (DCCXLIX) Dictee Specialisten (04-05-2014)

1. Een sluitkrop is een zware krop sla, geen gewone kropsla dus. Wordt hang-en-sluitwerk nu wel of niet als één geheel opgevat? Slurry is schlamm [kolenslik]. De kleur- en smaakstoffen horen op de verpakking te staan. De smalneus is een aap uit de Oude Wereld. Met de gordel van smaragd (vergelijk: Rijk van Insulinde) wordt het voormalig Nederlands-Indië bedoeld. Wat waren de zeven smarten van Maria (Moeder van Smarten of Moeder der Zeven Smarten)? Op het smartboard werd een smart bomb [slimme bom] uitgetekend. Ik heb nog een dumb- [eenvoudige] en nog geen smartphone [slimme mobiele telefoon. ook pc]. Een smeekpsalm gaat meestal niet over smeekolen [voor de smid]. Smeltijzer wordt ook vloei-ijzer genoemd (een soort van I-ijzer? – met I-profiel). De MI is de smeltindex (melting index – vloeiing kunststoffen). Op mijn lootje was een smeltloodje [veiligheidsplug] gevallen. Een smeltnet [net om smelt te vissen] is niet wat je denkt. Kijk: een stilleven met amaril [zeer hard gesteente om te polijsten] en amaryllis [plant]. De smerissen hielpen de dreumesen.

2. Wat doet men met lycopodium [sporen wolfsklauw – pillen waterafstotend]? De SMI is de Swiss Market Index (beursindex van Zürich). De SMID is in Nederland de School Militaire Inlichtingendienst (dienstonderdeel van de Koninklijke Landmacht). Het is daar een gooi-en-smijttent. Ze is een femme fatale met smokey eyes [zwoel, verleidelijk]. Je zult wel de smoor inhebben over die treiterij. Hij is smoorlijk verliefd, smoorverliefd. Zijn smoothies [zeker drankje] goed voor baby's? Smoren is laten gaar stoven. Zo, een hele smulpapenrij aan de smulpaperij? Een poelie is een snaarschijf [gegoten ijzeren schijf voor staalkabel]. Ze zouden snacktaks op snackseks moeten heffen. Die schnaps [jenever] wordt ook wel snaps genoemd. De bek- of snavel-en-veerrot wordt door het circovirus veroorzaakt bij papegaaien. Een sneakersok is een footie [sok zonder schacht]. De SNCF is de Société Nationale des Chemins de Fer Français (een Franse spoorwegmaatschappij).

3. De SNCB is de Société Nationale des Chemins de Fer Belges (Franstalige naam van de NMBS). Ik ontmoet u juist ter snee (ter snede – op het gunstige, geschikte moment). Een sneeuwbes heeft rozerode bloemen. De sneeuwmaand is nivôse (Franse Republiek – en de sneeuwmeter de nivometer) en de verschrikkelijke sneeuwman is de yeti (onder de Yggdrasil? – noordse mythologie – wonderboom). De sneeuwmus is een noordse vogel. Dat boek zullen ze sneevergulden. Daarna is het goud op snee. Zo'n postbode heeft wel iets van een snelle jelle. Deze snek is een Vikingschip. We onderscheiden de sub-, super- en transsonische snelheden. Bij het snelnet is er sprake van adsl- ADSL- en atm- ATM-technologie. De eerste afkorting staat (VD) voor 'asymmetric digital subscriber line', de tweede (Wikipedia) voor 'Asynchronous Transfer Mode' [ook wel kleine letters denk ik – Engels]. Wordt er nog vaak een snellius [plaatsbepaling door het meten van twee hoeken tussen drie bekende punten] gedaan? Een sneltrein is een S-trein. Elke smid heeft een snijbeitel. De eenheid atmosfeer (atm) is vervangen door de pascal (Pa): 1 atm = 101.325 Pa.

4. Engelse snijbokking is gerookte kanaalharing [net als 'noordzeegarnaal']. Met een snijijzer maak je schroefdraad. Snijprei is bieslook. Hij zal wel weer een snip aan hebben, een snipper ophebben [dronken zijn]. Hoe wordt snip-snap [gezelschapsspel met zekere kaarten] gespeeld? Snitsels (!) snijdt men van kinabast. Elsje houdt van snoepies. Het drievoudig snoer: God, Nederland en Oranje. Vanmorgen snoozede [in bed sluimeren] ze nog, vanmiddag is deze snoezepoes verantwoordelijk voor de snoezelzorg [verstandelijk gehandicapten snoezelen in de snoezelkamer]. In die winkel van Sinkel hebben ze veel snorrepijperij [snuisterij, prullen]. Hij heeft een snorrenbaard en een geitensik. Die snotapen  hebben me potdorie, jandosie, voor Piet Snot gezet. Nooit meer vergeten: de snotolf of strontvreter is de steenkruiper, een snotdolf/dolver (ook snotolf) is een snotneus [scheldwoord]. SNP is het single nucleotide polymorphism, een DNA-variatie in de nucleotiden van een genoom.

5. De snoge is de synagoge van een Portugees-israëlitische gemeente. Snuf en Snuitje komen uit de tv-serie 'Pipo de Clown'. Een snurrevaad is een zeker trawlnet (treilnet). Wie is er thuis in de Papoese (Papoease) gebruiken en gewoonten? Henk kent elk Papoeaas dialect. Een Papoea-Nieuw-Guineeër heeft de Papoea-Nieuw-Guinese nationaliteit en betaalt met kina's (PGK). Die Goereese inwoner heeft een Heverleese vriendin, die farizese trekjes vertoont. Eén Guinees biggetje, twee Guine(e)se biggetjes. De kuru [oe] [bij kannibalen] is verwant aan de gekkekoeienziekte. Australisch Insulinde is de Papoease eilandengroep. De Hottentotten (nu: Khoikhoi) en de Papoea's zijn bundelharigen. De bisjpaal [boomstam] is onderdeel van het Papoease dodenritueel. Op internet: pg, landencode: PG. In een solunaire periode staan zon en maan tegelijk aan de hemel.

6. Soba is Japanse spaghetti van boekweitemeel. Morgen krijgen we vast een so'tje [schriftelijke overhoring]. Wat doet de vereniging Sobriëtas [r.-k., tegen alcohol en drugs]? Een sociaal geograaf doet sociaalgeografische onderzoeken. We hebben verloren, so be it [het zij zo]. Zij is een socialgamingverslaafde. Op dat congres werd flink gesocialized. Een societas leonina [de een alles, de ander niets], dat is toch niet echt delen? Kijk, daar heb je weer zo'n socialtalkgroepje. De Societas Rosicruciana [vrijmetselaars] gaat uit van de christelijke Drie-eenheid. De Sociëteit van Jezus, de Societas Jesu, wordt afgekort met S.J. [achter de naam s.j.]. Ze zijn onafscheidelijk, die socii individui [onafscheidelijke genoten]. Wat doet een socialengineeringexpert [social engineering = kraken van computers]? Heb jij al een socialemediatestament? Parijs is een sodom en gomorra, het Sodom van deze tijd. Soedah [Indië: laat maar], ik heb het al. Arabieren lopen graag door de soek [overwelfde straat met bazaars]. Het soepterrientje [terrinetje] mag komen. Soepvlees is poelet, een soerat een brief.

7. Met soggen vertoon je studieontwijkend gedrag. Soit [het zij zo], ik geef je gelijk. Hij was soi-disant [zogenaamd] quasibuitenaards. De hardlopers liepen nek aan nek: het was een nek-aan-nekrace. 'Sola fide' was het sjibbolet [kenmerk van een hoedanigheid] van de lutheranen. Frederik Willem I was de Soldatenkoning [gaat intensief met militairen om]. Je kunt in de lorum zijn (van: delirium), maar lorum is ook soldeerwater. Voor ons graag twee soles à la meunière [zeetong door de bloem gehaald]. Tot de solenodons [soort spitsmuis] behoren de agouta [beweeglijke snuit en een lange, kale staart] en almiqui [donkergrijs, dichtbehaard]. Een solideo [kalotje bisschoppen] neem je alleen voor God af. De sol justitiae is de zon(ne) der gerechtigheid. Solo e pensoso: alleen en in gedachten verzonken. Arrivederci, auf Wiedersehen, au revoir, bye, ciao, goodbye, houdoe, tot kijk, de mazzel (en broge = geluk), so long: tot ziens! Hoeveel solotniks [4 g] gaan er in een poed [16 kg]? Vierduizend! Hij is solutis curis: ontslagen van alle zorgen.

8. Is dat zo: solvitur ambulando [ondervinding leert oplossing]? Something is rotten [er deugt iets niet] in Staphorst. Somma sommarum (summa summarum) ben je mij zestienduizend euro schuldig. Een sond is een zeestraat (voorbeeld: de Sont tussen Kattegat en Oostzee). Het Canticum Canticorum is het Hooglied. Een songbook is toch gewoon een liedboek? Ja, van een artiest. Heb je die sonic booms [dubbele harde knal na doorbreken geluidsbarrière vliegtuig] gehoord? Kafferkoren is sorghum. De sortes Homericae zijn voorspellingen ontleend aan Homerus; vergelijk ook de sortes biblicae. Een biblist is een Bijbelkenner. We zullen een SOS (Save Our Souls) uitzenden (in morse: kort kort kort, lang lang lang, kort kort kort). De Soter is de Redder, Verlosser. In Lesotho spreken ze Sotho. Wat houdt het (zeker) perspectief (bij schilderingen) 'sotto in su' [perspectief plafonds en gewelven] nu daadwerkelijk in? Hij is het zwarte schaap, de souffre-douleur. Hij is een gedwee, soumis volgeling (met zijn gedweeë partner). Speel sousafoon [muziekinstrument]!

9. Een soussie komt uit het Soussgebied (de enige rechtvaardiging voor wel een koppelteken zou een verkorting kunnen zijn; nu weg in VD!). De souterliedekens liggen in het souterrain. Een Goereese boer werkt in de Goeree-Overflakkeese klei. Heb je genoten? Nou en of! Daar heb ik een broertje dood (het land) aan. Bij de sla horen volgens het volk sousies (sausjes). Zij kreeg het Spaans benauwd. Haarlem is de Spaarnestad, Leiden de sleutelstad. In die muizennis zitten veel van die beestjes. De wethouder mocht de eerste spadesteek verrichten. Het spagnolet [soort flanel] werd aan de spanjolet (espagnolet – draairoede) te drogen gehangen. De spandex is een zekere elastische stof. Wat is een spanhaard [spanjool, vlekje] in de grafische industrie? Een spanjool [scheldnaam] kan best een spanjool [jenevermix] drinken. Het span dronk een spannetje [glas bier + borrel]. Een thrillseeker [doet spannende dingen] is geen spanningsverklikker of spanningzoeker. Sparta et Martha: een bestaan en een vrouw, een nestje en een vogeltje …

10. Te noemen vallen: de fijnspar, de grove spar, de hemlockspar en de douglasspar. Zijn ogen schoten vonken, fonkelden. Sparadrap [ah, geen p uitspreken] is hechtpleister. Hij kon dat spartaanse bestaan aan, omdat hij spartaans was opgevoed. Die gedateerde Spartaan volgde natuurlijk de Spartaanse zeden en gewoonten. Zij is spaste (spastica). De Romeinse cavalerie gebruikte spatha's [lang zwaard]. Er is nog tijd voor een spatium deliberandi (mv. spatium deliberationis – bij een erfenis). Zou ze weer zoveel (net zoveel) spats(ies) [kapsones – kouwe drukte] maken ? Op het menu staan spätzle [pasta] en spätlese [wijn]. Boven een Latijnse brief stond S.P.D.: salutem plurimam dicit (de schrijver groet u zeer).

11. Nog wat dansen: ländler [oude Duitse boerendans], limbo [onder lat], macarena [Spaanse solodans], malambo [Argentijnse gaucho's], mambo [Cuba, verwant met rumba], (polka) mazurka [Polen], merengue [o.a. Haïti], milonga [Argentinië], nospel [Japans toneel met dans], onestep [ballroomdans], pantomime [gebarenspel], pas de deux [ballet], paso doble [Spaans], passacaglia (passacaille – oude dans Italië), pavane [Italië, oud, statig], pirouette [snelle draai], pogoën [wild en vrij de pogo dansen], polonaise, reggaeton [Caraïbisch], rigaudon [Provence], rock-'n-roll(en), rondo [danslied], rumba, sardane [Catalonië], sarabande [oud, Spaans, langzaam, deftig], de Schotse drie [écossaise], seguidilla [Spaans volksdans], sema [werveldans], shimmy [societydans], sicilienne [herdersdans], sirtaki [Grieks], soca (soul en calypso), de swing dansen (swingen), tandak [Javaans], tangoën (door een tanguero), tarantella [Zuid-Italië], techno(house), thé dansant en soirée dansante.