Dictee - dictees [1350]
Hierbij vast het gereviseerde Oefendictee (oud) 559.
Dictee 559
(DLIX) Specialistendictee (21-10-2012)
1. Een
VTOL-vliegtuig kan een vertical take-off and landing uitvoeren. Sporkehout komt van de vuilboom [en
een lorkenboom is een lariks]. Hem kunnen we geen schonehandenverklaring
geven. 'Afkorting' is een containerbegrip. Daar ga ik mijn handen niet aan vuilmaken.
Als ik in Groningen dictee [ww dicteeën] ,
neem ik daar een B&B. [bed and breakfast]
En dan toch: danser sur un volcan [zich vermaken
met groot gevaar op komst]? Komt tefra van lava? Ja: vast materiaal. Vond GB de Biblebelt (voorheen!;
immers: kleine letter) wellicht een vuilnishoop van afgedankte
bijbeltjes, VD denkt daar altijd al anders over, GB nu ook! In een vulturefund
zitten aasgieren. De VUT is de regeling 'vervroegde uittreding uit
dienstverband'. De vuurdriehoek wordt gevormd door Ram, Leeuw en Boogschutter.
Een kooltje vuur gloeit, een kooltje-vuur bloeit. Een vuurvogel is een feniks,
een vuurvogeltje een prachtvink. De VUV is de vatu, de munteenheid van Vanuatu.
'De Lijn' heet officieel VVM (Vlaamse
Vervoersmaatschappij). De afkorting v.v.v. staat onder andere voor veni,
vidi, vici.
2. De V1 en
de V2 zijn V-wapens [Duits V‑Waffen, verkorting van Vergeltungswaffen]. VWI's zijn Vlaamse
wetenschappelijke instellingen. De VWuF is de Vlaamse Wushufederatie, de VYF de
Vlaamse Yachtingfederatie. Een vyomanaut (gaganaut)
is een Indiase ruimtevaarder. WA staat voor wettelijke aansprakelijkheid en
voor Weerafdeling. Die onderneming is een hele waag. De rode Walen zijn de
Teuten [Bargoens sprekende bevolkingsgroep in Limburg,
misschien van zigeunerafkomst, meestal ketellappers en marskramers]. Een
waal(schokker) vist o.a. op waal [soort van paling met dun, geelachtig buikvel] op
de Waal, een Waalsgezinde is een wallingant. De waanzinaria is de befaamde aria
uit de opera Lucia di Lammermoor van G. Donizetti. Certo certius is zo zeker
als tweemaal twee vier is. Jij bent mijn waardste [GB]
vriend! De vrijgezellenjongen (VD ook: vrijgezelle jongen) ging naarstig
op zoek. Bij de lokalisatie werd de gezochte locatie gelokaliseerd. De verkaste
kamerbewoner vergastte ons op een introductiebuffet. De advocaat kwam erbij
staan: hij zal ons bijstaan met raad en daad.
3. Het moet nu toch niet verder de spuigaten uitlopen
of de pan uit rijzen! 'Waardestelsel' is een
andere term voor
'normen-en-waardenstelsel' [vaste uitdr.]. Je moet alles ad valorem [naar waarde] beoordelen [naar,
op waarde schatten]. Een dignitaris is een waardigheidsbekleder. Wie de
waarheid spreekt, is zelf een Kretenzer [Hans Faverey]. Waaro? O, daaro. De
Wase hoofdstad is Sint-Niklaas. Daar zat de wallingant [verfransing
van België, autonomie voor Wallonië] dan aan de wallenkant. Tanden worden wel aangeduid met ivoren wachters.
Een wadloper [ook: treintype] heeft geen
bovenleiding en gaat naar de Wadden. Typisch geval van wafelijzerpolitiek [uitgaven voor de ene gemeenschap compenseren bij de
andere]. Computerchips zijn van wafers [siliciumschijfje]
gemaakt. Marieken
van Nimweghen was een wagenspel. Dit is een
wagner- of hoorntuba. Deze trein heeft meerdere wagons-lits [enk.: wagon-lit]. Het gemarmerde [ook (internet); gemarbreerd, gepersilleerd en doorregen –
met vet (dooraderd, doorwassen)] vlees van een wagyurund is een delicatesse. Een Wajong*er (ook: ') heeft een Wajong*uitkering (ook: -). Bij wajang [poppenspel] kent men: wajang gedog [platte, houten], wajang koelit [platte, leren] en wajang orang (= wong, met levende spelers). Een wakaman [straatslijper] hosselt (horselt
– SR: bijbaantje hebben).
4. Een
wake-upcall is figuurlijk een eyeopener. De waldenzen werden in 1532
calvinisten. Voor waterbouwwerken gebruik je Walcherse palen [tot 1,35 m lang en 4,5 cm dik in het midden]. Heerlijk, walesantraciet stoken en
daarbij waldorfsalade eten! Wat doe je met een heinhaak? Juist, sloten heinen [schoonmaken en afsteken]! Een walkingdinner is
een lopend buffet (maar of dat echt (zelf) loopt …).
Wat hebben Walkuren ten aanzien van het Duits verloren? Juist: de umlaut. De wallinganten streven de verfransing van België
na. Een walmgat of zoggat is een 2- à 3-duimsgat (2 tot 3 duimsgat, twee-
tot drieduimsgat). De Walpurgisnacht is in het volksgeloof de feestnacht
van de heksen op de Blocksberg (in de Harz).
Deze wals is in ¾-maat (driekwartsmaat).
Walvis is ook de benaming voor een zeker heen en weer schommelen (en weggooien) van een kind ['Toen Jonas in de walvis zat ...']. Krill is
walvisaas. In hoger sferen vind je Walvis [sterrenbeeld]
en Walvisstaart (ster, niet meer in VD]. Een
walvisser vangt meestal geen walvissen. Wham (wam),
daar lag hij.
5. Op
motorrijtuigen uit Nigeria staat WAN; dat kan ook een wide area network zijn.
Wie wanbetaalt, is een wanbetaler, een wanboffer heeft een wanbof [tegenvaller,
strop]. Ik ben het prototype van een wandelend woordenboek. Is dit nu tropisch
wanehout? Voor
DNA-onderzoek gebruiken ze
wangslijm. Een wankelmotor heeft geen heen en weer gaande zuigers, maar
draaiende. Geloof die Lord Wanhoop maar niet. Alweer zo'n wannabewhizzkid.
Wie wanpresteert, levert een wanprestatie. Een WAO'er benut de Wet op de
Arbeidsongeschiktheid en kan een WAO-gat hebben. Wat is de WAP nog meer naast
het wireless application protocol? NL: Wettelijkeaansprakelijkheidsverzekering voor Particulieren.
6. Een wapendrager is een rups van de mot Spodoptera exempta. We gaan nu naar de
wapenpool [oe]
(wapendepot). Op 11 november vieren de Belgen Wapenstilstand. In
Antwerpen is de Lange Wapper een kwelgeest [folklore].
Warez [wèhrs] is illegale software. Dit is
de allerallerlaatste waarschuwing. Zij werden
gezocht voor meerdere crimes passionnels [ook: crime passionnels].
Dit was een gebackmaskte boodschap [verborgen in
muziek; alleen te horen bij achteruit afspelen]. Zij is een echt mama's-kindje [maar haar eigen mama's kindje ...].
Na een bal masqué [mv. bals masqués of bal masqués] volgt het
demasqué. Verder kom je masqué alleen nog tegen bij het biljarten [door een ervoor liggende bal niet bereikbaar] De
Pasjtoen [mv.; de grootste bevolkingsgroep in Afghanistan]
spreken Pasjtoe (Pathaans). Die pasja laat
zich graag vertroetelen door een aantal vrouwen [en
speelt er de meester over]. Het Pascha is het joodse paasfeest [uittocht uit Egypte]. Een pashmina is een sjaal
van de zijdeachtige wol van de kasjmiergeit. Tighremts
zijn lemen Berberkastelen. Het Occidental is een kunstmatige wereldtaal. Dat
lijsje-weetal is – zeker niet verrassend – met die janweetal getrouwd. Twee weten (nog) meer dan een.
7. Die
jan-doet-al (duivel-doet-al, duvel-doet-al)
kende het hellmanngetal [maat voor strengheid va
winters]. Crin végétal is een vulmiddel. Met veel elan toonde hij zijn
élan vital. Speelt hij in een café- of een competitie-elftal? Het figuurlijk
tegen iemand aanlopen, kan leiden tot het achter iemand aan lopen (iemand achternalopen). Je zult maar een goede
snee aan hebben [dronken zijn]. Hen
kennende, zullen ze de radio al aanhebben,
terwijl ze ook hun jas nog aanhebben (ook: aan hebben). Ik moet eropaan kunnen, dat hij
dit werk zal aankunnen. Een 70-plusser behoort tot de 70 plusgroep. Spelen
jullie weleens met een a-al-tolletje [zeskantig
tolletje met letters]? Is aa-lava vulkanisch materiaal? Ja: bloklava, schollava. Is een 2pk'tje
[deux-chevaux, lelijke eend] een 2pk-auto? Nee, die zal wel meer dan 2 paardenkrachten – 2 pk – hebben.
Vier maal vier is zestien, maar een viermaalvier (niet
in wdb.: 4x4) is een auto. Hij wil tegen iets aan schoppen (ertegenaan schoppen). Om die aan-en-uitrelatie op
te poetsen, daar zul je een kluif aan hebben. Drie maal drie is negen, eenieder
zingt zijn eigen lied. Er komt een nieuwe warmte-krachtcentrale.
8. Met wtw wordt
warmteterugwinning bedoeld. De warong keliling [venter]
komt periodiek langs. De war on terror [oorlog
tegen het terrorisme] is reëel, de war of the worlds is zo genoemd naar
een zogenaamd sciencefictionboek (sf-boek,
scifiboek [saai-faai]). Uit de mond van de jagers klonk het 'wartoe' [haarwild gezien of in de buurt]. Een hoya is een
wasbloem. Wasco is een bepaald merk waskrijt. Was da kreucht und fleucht: wat
er kruipt en vliegt (Schiller). WASP's zijn
white Anglo-Saxon protestanten. Met X duiden we een onbekende aan, met Y een
bekende? Een wassen beeld maken, is dat een wassen neus? Was sich liebt, das neckt
sich: wie van elkaar houden, plagen elkaar (en omgekeerd) . In Wassenaar zag ik
een heraldische wassenaar [wassende maan in wapens].
Een watapana [waaiboom] is een dividivi. Hij
laat Gods water over Gods reinsteen [ook :akker]
lopen (geen hand uitsteken om iets te verhelpen of
te verbeteren). Waartoe dient grijswater [oppervlakkig
gereinigd – voor wc, auto wassen, etc.]? Verbieden van straatprostitutie
heeft een waterbedeffect [alleen maar verplaatsen
naar elders]. De waterbies stamt uit de cypergrassenfamilie. Een arni is
een waterbuffel. Waterenergie is gewoon blauwe energie [getijde-energie,
getijenergie].
9. We gingen
watertrappen (niet: dauwtrappen!) en daarna
waterfietsen. Najaden, nereïden, zijn watergodinnen, Neptunus is de watergod. Agoeti's
zijn waterhazen. Het boekvolumen (het was een deel
van de Dikke Van Dale) had een volume van zestienhonderd kubieke
centimeter (25 bij 16 bij 4). Daar ligt
drieëntwintig kuub afval. Wie brandsticht, is een brandstichter. VD kent de adam-en-eva's
[naam voor monnikskap, witte dovenetel en gevlekte
orchis] niet meer, zelfs niet in het paradijs. Door de paradijsappel
werd Eva totaal verblind. De alibaba's zijn vooronderstelde misdadigers. Aachten zijn gewoon haagten
(onderaardse gangen). Die bewering was van
een gratuite [ongegrond] gratuïteit [ongegrondheid]. Zijn er nu nog aepyornissen [uitgestorven
reuzenvogel] op Madagaskar? De afkorting a.ej. betekent: anni ejusdem (van hetzelfde jaar). De bijwoorden 'aequa lance'
en 'aequo animo' betekenen respectievelijk: onpartijdig en kalm. Acuïteit:
gezichtsscherpte.
10 Die tekst
is vergeven van de accents aigus [ook: accent aigus],
accents graves [ook: accent graves] en
accents circonflexes [GB, VD: nog 'Frans'].
Wat is het verschil tussen abscissen (afstanden),
apsissen (absides – enk. abside, apsis, uitbouw van
een kerkkoor) en abcessen [gezwel]? Een
ABS is een antiblokkeerremsysteem. De ABC-formule (Aantal
gewogen dienstjaren, Beloning, Correctiefactor – uitkering bij ontslag)
is de kantonrechtersformule. Toon Hermans: je mag aanzitten aan het diner, maar
je mag nergens aanzitten. Ik heb een WAM-sticker. Maar wat betekent WAM eigenlijk? In NL:
Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen.
